Professional Documents
Culture Documents
KHOA ĐIỆN
BỘ MÔN HỆ THỐNG ĐIỆN
Phần hướng dẫn trong tài liệu này chủ yếu dựa trên cuốn sách của
tác giả Lê Toàn Thiện, đồng thời liên tục được cập nhật bổ sung những
ứng dụng cụ thể trong quá trình hướng dẫn sinh viên ngành Kỹ thuật
điện - Điện tử, Khoa điện, trường Đại học kỹ thuật Công nghiệp.
Demo
Installation
Guide
Boost Simulation Accuracy & Productivity
System Elements
Expanded Engineering Libraries
• Motor Operated Valve Dynamic Voltage Limits
• Enhanced Overhead Line Impedance Calculations • Verified & Validated Libraries Included with Release
• Enhanced IEC Fuse Ratings • Download Verified Libraries from ETAP HelpDesk
Installation Code
The ETAP 16.1 DEMO will prompt you for a 4 letter
installation Code that is sent via email when signing
up on our website or located on the ETAP 16.1 DEMO
CD sleeve. If you cannot locate your code, please
contact your sales representative at sales@etap.com.
Installation Options:
• Register and download from etap website
• Insert ETAP 16.1 DEMO CD
Run ETAPINSTALLER.exe
Software Requirements:
ETAP requires the following prerequiste software.
These software will be automatically installed if not 3. Installation Code
detected.
5. System Requirements
Start Demo
Double click on the ETAP 16.1 Demo
icon that was created on your desktop
during the installation.
6. Destination Selection
Activation Code
Once installed, the demo offers immediate access
to many of the analysis modules including Load
Flow, Short Circuit, Arc Flash, and Star - Device
Coordination. To activate and explore other analysis
modules, simply email your Return Code to ETAP
to receive an Activation Code. You must have
administrative rights to your computer to enter the
6. Destination Selection Activation Code.
Uninstall Demo
To remove the demo from your computer, use Add or
Remove Programs from the Control Panel.
7. Setup Review
PC Configuration Requirements
xx 64-bit hardware
xx USB port
xx Ethernet port w/ network access (if network licensing
required)
xx DVD Drive 10 to 80 GB hard disk space (based on
project size, number of buses)
xx 19” monitors recommended (dual monitors highly
recommended)
xx Recommended display resolution -1920 x 1080
xx Recommended display font size - 100% - 125%
Recommended Hardware
xx Intel Core i5 or better – 2.0 GHz or better (or equivalent)
xx 4 GB of RAM
etap.com
Registered to ISO 9001:2008
Main: 949.900.1000
Support: 949.462.0400
support.etap.com Certification No. 10002889 QM08
B4-DIG-EN-MAR-2017 © 2017 ETAP. All rights reserved. Certain names and/or logos used in this document may constitute trademarks, service marks,
or trade names of ETAP. Other brand and product names are trademarks of their respective holders.
TÓM TẮT
Tính toán hệ thống là một khâu hết sức quan trọng trong công tác tư vấn xây dựng
Điện. Sáng kiến xin giới thiệu một công cụ tính toán và phân tích hệ thống mạnh mẽ.
Etap là phần mềm được phát triển bởi Operation Technology, Inc (OTI) của Mỹ. Nội
dung chính của sáng kiến như sau:
- Chương 1: Tổng quan về Etap
- Chương 2: Trào lưu công suất tải cân bằng
- Chương 3: Trào lưu công suất tải không cân
- Chương 4: Tính ngắn mạch
- Chương 5: Tối ưu trào lưu công suất
- Chương 6: Khảo sát ổn định hệ thống
- Chương 7: Bù công suất phản kháng
- Chương 8: Tính toán lưới nối đất
- Chương 9: Tính toán cáp ngầm
- Chương 10: Các tính năng khác
- Chương 11: Tổng kết
- Kết luận
Mục lục
Chương 1: GIỚI THIỆU..................................................................................................1
1.1 Operation Technology, Inc. – OTI .....................................................................1
1.2 GIỚI THIỆU ETAP............................................................................................1
1.2.1 CÁC KHẢ NĂNG TÍNH TOÁN CỦA ETAP ....................................1
1.2.2 CÀI ĐẶT (ETAP)................................................................................2
1.2.3 GIAO DIỆN 7.00 .........................................................................................2
1.2.4 CÁC PHẦN TỬ CHÍNH .............................................................................4
1.2.5 XÂY DỰNG SƠ ĐỒ TÍNH TOÁN ..........................................................29
1.2.6 TRAO ĐỔI DỮ LIỆU VỚI CÁC PHẦN MỀM KHÁC ...........................31
1.2.7 THƯ VIỆN THIẾT BỊ ...............................................................................32
Chương 2: TRÀO LƯU CÔNG SUẤT TẢI CÂN BẰNG ...........................................33
2.1 TỔNG QUAN ..................................................................................................33
2.2 MODULE TÍNH TRÀO LƯU CÔNG SUẤT TRONG ETAP ...............33
2.2.1 VÍ DỤ 2.1...................................................................................................35
Chương 3: TRÀO LƯU CÔNG SUẤT TẢI KHÔNG CÂN ........................................41
3.1 TỔNG QUAN ..................................................................................................41
3.2 MODULE TÍNH TRÀO LƯU CÔNG SUẤT TẢI KHÔNG CÂN ................41
3.2.1 PHƯƠNG PHÁP .......................................................................................41
3.2.2 VÍ DỤ 3.1...................................................................................................41
Chương 4: TÍNH NGẮN MẠCH ..................................................................................44
4.1 TÍNH NGẮN MẠCH .......................................................................................44
4.1.1 MODULE TÍNH NGẮN MẠCH Ở ETAP 7.0 .........................................44
4.2 MODULE PHỐI HỢP CÁC THIẾT BỊ BẢO VỆ ..........................................50
4.2.1 VÍ DỤ 4.2...................................................................................................52
Chương 5: TỐI ƯU TRÀO LƯU CÔNG SUẤT ..........................................................56
5.1 TỔNG QUAN ..................................................................................................56
5.2 MODULE TỐI ƯU TRÀO LƯU CÔNG SUẤT TRONG ETAP ...........56
5.2.1 PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH .................................................................61
5.2.2 VÍ DỤ 5.1...................................................................................................62
Chương 6: KHẢO SÁT ỔN ĐỊNH HỆ THỐNG..........................................................66
6.1 TỔNG QUAN ..................................................................................................66
6.2 MODULE KHẢO ỔN ĐỊNH TRONG ETAP.........................................66
6.2.1 MÔ HÌNH MÁY PHÁT ĐIỆN ĐỒNG BỘ ..............................................70
6.3 Ví dụ 6.1 ...........................................................................................................75
Chương 7: BÙ CÔNG SUẤT PHẢN KHÁNG ............................................................78
7.1 TỔNG QUAN ..................................................................................................78
7.2 MODULE BÙ KINH TẾ TRONG ETAP................................................78
7.3 VÍ DỤ 7.1 .........................................................................................................82
Chương 8: TÍNH TOÁN LƯỚI NỐI ĐẤT ...................................................................86
8.1 SƠ LƯỢC VỀ NỐI ĐẤT TRONG HỆ THỐNG ĐIỆN ..................................86
8.1.1 VAI TRÒ CHỨC NĂNG ..........................................................................86
8.1.2 CÁC VẤN ĐỀ VỀ THIẾT KẾ HỆ THỐNG NỐI ĐẤT ...........................86
8.2 MODULE TÍNH TOÁN LƯỚI NỐI ĐẤT TRONG ETAP ............................87
8.3 PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH........................................................................88
8.3.1 TIÊU CHUẨN IEEE .................................................................................88
8.3.2 PHƯƠNG PHÁP PHẦN TỬ HỮU HẠN .................................................95
8.4 TÍNH TOÁN VỚI ETAP .................................................................................97
8.4.1 TẠO DỮ LIỆU TÍNH TOÁN ...................................................................98
8.4.2 VÍ DỤ 8.1.................................................................................................101
8.4.3 VÍ DỤ 8.2.................................................................................................104
Chương 9: TÍNH TOÁN CÁP NGẦM .......................................................................110
9.1 TỔNG QUAN ................................................................................................110
9.2 MODULE TÍNH TOÁN VẬN HÀNH CÁP NGẦM ...................................110
9.2.1 PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH ...............................................................110
9.2.2 THANH EDIT .........................................................................................120
9.2.3 THANH CÔNG CỤ TÍNH TOÁN ..........................................................126
9.2.4 ĐẶT CÁC THÔNG SỐ TÍNH TOÁN ....................................................126
9.2.5 VÍ DỤ 9.1.................................................................................................127
9.3 MODULE TÍNH TOÁN LỰC KÉO CÁP ....................................................134
9.3.1 PHƯƠNG PHÁP TÍNH TOÁN...............................................................134
9.3.2 ỐNG LUỒN CÁP ....................................................................................135
9.3.3 CÁP..........................................................................................................136
9.3.4 THANH EDIT .........................................................................................138
9.3.5 ĐẶT THÔNG SỐ TÍNH TOÁN .............................................................138
9.3.6 VÍ DỤ 9.2.................................................................................................139
Chương 10: CÁC TÍNH NĂNG KHÁC .....................................................................143
10.1 KHỞI ĐỘNG ĐỘNG CƠ ..............................................................................143
10.2 REAL-TIME...................................................................................................143
10.3 CONTROL SYSTEM DIAGRAM ................................................................144
Chương 11: TỔNG KẾT .............................................................................................145
11.1 ĐÁNH GIÁ CHUNG .....................................................................................145
11.2 TỒN TẠI ........................................................................................................145
TÀI LIỆU THAM KHẢO ...........................................................................................146
Chương 1: GIỚI THIỆU
1
- Quảng lý hệ thống theo thời gian thực (Real time)
- Quảng lý lưới điện trên sơ đồ đia lý GIS
1.2.2 CÀI ĐẶT (ETAP)
- ETAP chạy tốt trên windows xp, vista và windows 7. Etap cung cấp bản
demo tại địa chỉ www.etap.com/demo. Tuy nhiên bản demo này nhiều tính năng
và số nút bị hạn chế. Bản crack phổ biến trên các diễn đàn HTĐ hiện nay là bản
ETAP và chỉ chạy được trên win 32bit.
- Khi cài đặt đòi hỏi phải có phần mềm hỗ trợ là Microsoft® .NET Framework
v1.1 hoặc Microsoft.NET Framework v2.0. Do chương trình hỗ trợ đồ họa cao
nên yêu cầu cấu hình máy tinh tối thiểu: Intel Dual/Quad core – 2.0 GHz trở
lên, RAM 2 GB.
1.2.3 GIAO DIỆN ETAP
Của sổ chính :
2
Các chức năng tính toán :
3
Hình 1.5 Các thiết bị đo lường, bảo vệ
1.2.4 CÁC PHẦN TỬ CHÍNH
1.2.4.1 Nguồn (hệ thống)
Nguồn được xem là thay thế cho 1 hệ thống phức tạp vô cùng lớn được đặc trưng
bởi các thông số sau:
5
Hình 1.8 Trang Hamnic của nguồn
7
Hình 1.11 Trang Energy Price của máy phát
8
phân tích ổn định hệ thống.
- Type: kiểu máy phát (hơi, khí, thủy điện) và loại rotor (cực ẩn, cực lồi).
- IEC 60909 S.C: giới hạn chịu được khi ngắn mạch theo tiêu chuẩn IEEE
60909.
9
Hình 1.15 Trang Govemor của máy phát
Thông tin về bộ điều tốc của máy phát.
1.2.4.3 Bus
10
Hình 1.17 Trang info của đường dây
- ID: tên đường dây.
- From/to: dây nối từ Bus /đến Bus.
- Length: chiều dài dây, chọn đơn vị thích hợp.
12
Hình 1.20 Trang Grouping của đường dây
Các thông tin về nối đất đường dây (nối dất chống sét, nối đất lập lại…).
13
Hình 1.22 Trang impedance của đường dây
Có 2 tùy chọn:
- Calculated: nhận kết quả tính từ Etap (R, X, B)
- User Defined: nhập số liệu có sẵn (R, X, B)
- Impedance (per phase ): các thông số R, X, B cho thứ tự thuận, nghịch và thứ
tự không
15
- Connection: cáp cấp điện cho tải 1pha/3pha
- Length: chiều dài cáp
- Tolerance: sai số chiều dài
- # conductors/phase: số sợi cáp/ 1 pha
16
Hình 1.26 Trang physical của cáp
- Rdc: điện trở DC ở 25oC
- Cable OD: đường kính ngoài
- Condutor OD: đường kính lõi
- Insulation t: chiều dày cách điện
- Sheath t: chiều dày giáp bọc
- Jacket t: chiều dày vỏ bọc
- Wright: khối lượng cáp trên một đợn vị chiều dài
- Max.Tension: lực kéo lớn nhất cho phép trên mộ đơn vị điện tích
- Max.SW: áp lực lớn nhất cho phép trên một đợn vị chiều dài
- Conductor Construction: Cấu trúc lõi dẫn. Gồm các cấu trúc sau.
+ ConRnd: Concentric Round None Coated None Treated
+ ConRnd-Coated: Concentric Round Coated None Treated
+ ConRnd-Treated: Concentric Round None Coated Treated
+ CmpRnd-Treated: Compact Round None Coated Treated
+ CmpSgm: Compact Segmental None Coated None Treated
+ CmpSgm-Coated: Compact Segmental Coated None Treated
+ CmpSgm-Treated: Compact Segmental None Coated Treated
+ CmpSct-Treated: Compact Sector None Coated Treated
- Shielding: có/ không giáp bọc
- Sheath/Shield End Connection: có/không nối đất vỏ cáp
- Sheath/Armor Type: vật liệu giáp bọc. Gồm các loại sau.
+ None
+ Lead Sheath
17
+ Aluminum Sheath
+ St Armor/30 dg/ 15 W
+ St Armor/30 dg/ 20 W
+ St Armor/30 dg/ 25 W
+ St Armor/45 dg/ 15 W
+ …
+ St Armor/45 dg/ 9999 W
- Jacket Type: vật liệu vỏ ngoài của cáp. Gồm các vật liệu sau.
+ None
+ Paper
+ PE
+ PVC
+ XLPE
+ EPR
+ SBR
+ Rubber
+ Rubber1
+ Rubber2
+ …
Trang loading
- Operating Load/Current: giá trị dòng điện để tính ổn định nhiệt
+ Avg: giá trị dòng điện cho tải 3 pha cân bằng
+ Phase A: giá trị dòng điện pha A (tải 3 pha không cân bằng)
+ Phase B: giá trị dòng điện pha B (tải 3 pha không cân bằng)
+ Phase C: giá trị dòng điện pha C (tải 3 pha không cân bằng)
+ Growth factor (GF): hệ số tăng tải trong tương lai
- Loading current for sizing: giá trị dòng điện để xác định tiết diện cáp tối ưu
+ Operating current: dòng điện cáp đang tải (theo sơ đồ 1 sợi)
+ FLA of Element: dòng điện theo thiết bị cáp cấp điện
+ User-Defined: người dùng nhập
- UnderGround raceway (UGS): tính toán mương cáp
+ Sheath/Armor Current: giá trị dòng điện chạy trong vỏ cáp (tính theo %
dòng trong lõi cáp)
+ Optimization options: lựa chọn này để xác định bài toán tính ổn định nhiệt
theo tiết diện tối ưu
Fixed Current: cố định dòng điện
Fixed size: cố định kích thước cáp
18
Hình 1.27 Trang loading của cáp
+ Load factor: hệ số mang tải (qui về tải đỉnh). Được tính như sau
(kWi Ti ) E
Load _ factor 100 100 %
(kW pTt ) kWiTt
Trong đó:
i: Các khoảng thời gian tải hoạt động
kWi: công suất tải ở khoảng i
Ti: Thời gian trong khoảng i
kWp: công suất đỉnh ở khoảng i
Tt = Ton + Toff (Ton thời gian tải hoạt động; Toff thời gian tải nghỉ)
+ Transient load profile: dạng đồ thị phụ tải
Trang Protection
19
Hình 1.27 Trang protection của cáp
- Themal capability: đường cong khả năng chịu nhiệt của cáp, đường cong này
phụ thuộc vào loại cách điện, nhiệt độ ruột dẫn và số sợi cáp mỗi pha.
+ Conductor Temperature: nhiệt độ cáp bắt đầu quá giới hạn cho phép
- Reference kV: giá trị điện áp tham khảo tính công suất ngắn mạch
- Short circuit current (Sym, ms): giá trị dòng ngắn mạch cáp phải chiệu đựng.
Giá trị này dùng để xác định kích thước cáp tối ưu, trở kháng tương đương.
- Protective device:
- Protective grounding Z:
Trang ampacity
- Thermal Capability:
- Installation: hình thức lắp đặt cáp. Chọn tiêu chuẩn và hình thức lắp đặt cáp
- Temperature/RHO: Nhiệt độ hoạt động và nhiệt trở suất
+ Ta: nhiệt độ môi trường
+ Tc: nhiệt độ tối đa cho phép của cáp
+ RHO: nhiệt trở suất môi tường
- Ampacity: Dòng tải hoạt động của cáp
+ Operating: Dòng điện cáp đang hoạt động
+ Base: dòng điện định mức của cáp
+ Derated: dòng điện trong điều kiện lắp đặt cụ thể (theo tiêu chuẩn tính toán
lựa chọn)
- Allowable Ampacity (Alert): dòng tối đa cho phép của cáp. Dùng để cảnh báo
khi quá giới hạn và giới hạn cho tính toán tối ưu
20
Hình 1.27 Trang ampacity của cáp
Trang sizing của cáp
- Standard: tiêu chuẩn tính toán (được chọn trong trang ampacity)
- Results: kết quả tính tối ưu kích thước cáp
- Requirements: yêu cầu của phụ tải
- Cable Application: hế số nhân dòng (yêu cầu của thiết bị)
- Options: xem xét hệ số tăng trưởng phụ tải
- Cable Library Selection: lựa chọn cáp trong thư viện (cùng một nhóm/ tất cả
các cáp có trong thư viện)
21
Hình 1.28 Trang sizing của cáp
Trang Routing
22
Hình 1.24 Trang Info của máy biên áp
- ID: tên MBA
- Prim: tên bus kết nối phía cao áp, điện áp phía cao áp
- Sec: tên bus kết nối phía hạ áp, điện áp phía hạ áp
- Standard: theo tiêu chuẩn ANSI hay IEC
- Type/class: tùy từng loại tiêu chuẩn MBA phân ra làm nhiều loại và nhiều lớp
khác nhau ( giải nhiệt, làm mát, vật liệu…….)
23
- FLA: dòng định mức
- Impedance:
+ % Z: giá trị phần trăm của tổng trở MBA so với Zcb được tính dựa trên điện
áp định mức MBA và công suất định mức MBA
+ X/R: tỉ số trở kháng / điện trở MBA
+ Z variation: tổng trở khi điều chỉnh đầu phân áp MBA
- Z tolerance : sai số
24
Hình 1.27 Chỉnh đầu phân áp máy biến áp
25
Hình 1.29 Trang Sizing của máy biến áp
Hổ trợ chọn dung lượng MBA dựa vào phụ tải và dự báo tốc độ tăng trưởng.
26
Hình 1.31 Trang Reliability của máy biến áp
Các thông tin về độ tin cậy của MBA.
1.2.4.7 Máy biến áp 3 cuộn dây
Giống MBA 2 cuộn dây, có thêm các thông tin về cuộn thứ 3.
1.2.4.8 Tải
27
Hình 1.33 Trang Nameplate của tải
- Model Type: loại phụ tải(cân bằng, không cần, biến đổi theo điện áp, tần
số…dạng hàm)
- Ratings: công suất tải, hệ số công suất….
- Load Type: tỉ lệ tải tĩnh và tải động
- Loading: giá trị mang tải trong các trường hợp khác nhau
28
- % Total Load: % tải động cơ
- X/R: tỉ số trở kháng / điện trở của động cơ
1.2.5 XÂY DỰNG SƠ ĐỒ TÍNH TOÁN
Sau khi khởi động Etap, chọn New để tạo 1 project mới :
29
Hình 1.37 Kết nối các phần tử
Mỗi phần tử có đầu để kết nối, ta nhấp vào đầu kết nối đó và rê chuột đến phần tử
muốn kết nối với nó.
Xoay các phần tử: chọn phần tử muốn xoay vào Tools trên thanh Menu, chọn
Rotate và góc cần xoay.
Thay đổi màu các phần tử: vào Theme Editor trên thanh Toolbars 1 của số
tùy chọn xuất hiện, ta có thể đổi màu sắc từng phần tử theo 1pha-3 pha, AC-DC, cấp
điện áp.
30
Hình 1.39 Thay đổi màu các phần tử
Tùy chỉnh các thông số của phần tử hiện thị trên sơ đồ: vào Display Options
Edit để thay đổi các thông tin muốn hiển thị trên sơ đồ bằng cách check vào thông tin
muốn hiện thị.
31
Etap có thể trao đổi dữ liệu với nhiều phần mềm khác với các định dạng file khác
nhau. Đáng chú ý nhất là:
- Trao đổi dữ liệu với Autocad:
+ Xuất sơ đồ hệ thống với định dạng DXF
+ Nhập dữ liệu kết cấu lưới nối đất từ định dạng file XML
- Nhập dữ liệu từ file định dạng .raw của PSS/E phiên bản từ 29 trở lên. Tuy
nhiên có một số phần tử không trao đổi được như: máy phát, bộ điều chỉnh đầu
phân áp máy biến áp…nếu sơ đồ một sợi không được xây dựng trên giao diện
đồ họa (PSS/E) thì Etap sẽ không hiểu được vị trí các phần tử trên giao diện đồ
họa khi chuyển đổi.
1.2.7 THƯ VIỆN THIẾT BỊ
Thư viện của Etap gồm các thiết bị như cáp, dây dẫn, dây chống sét, thiết bị đóng
cắt, relay… thư viện này cho phép người dùng thay đổi và mở rộng không giới hạn.
Từ thanh menu chọn mục library, chọn thiết bị cần thay đổi (mở rộng), thay đổi thông
số theo mục đích sử dụng.
32
Chương 2: TRÀO LƯU CÔNG SUẤT TẢI CÂN BẰNG
2.1 TỔNG QUAN
Tính trào lưu công suất là bài toán quen thuộc và gần như không thể thếu, nó phục
vụ công tác lập quy hoạch phát triển hệ thống, thiết kế, vận hành, thay đổi đấu
nối…Do đó gần như phần mềm hệ thống điện nào cũng có tính năng này.
Các phần mềm hiện nay sử dụng phổ biến 3 phương pháp sau:
- Phương pháp Newton-Raphson
- Phương pháp Gauss-Seidel
- Phương pháp phân lập nhanh
2.2 MODULE TÍNH TRÀO LƯU CÔNG SUẤT TRONG ETAP
33
Hình 3.3 Trang Info
- Study Case ID: tên trường hợp đang tùy chỉnh( trong cùng 1 sơ đồ ta có thể thử
chạy nhiều trường hợp khác nhau)
- Method: phương pháp phân tích
+ Max. Iteration: số lần lập tối đa
+ Precision: độ chính xác
+ Accel. Factor: hệ số tăng tốc (phương pháp lập nhanh)
+ Apply XFMR Phasles –Shift: trong quá trình phân tích có xét đến đầu
phân áp MBA
- Update: cập nhật điều kiện ban đầu của các phần tử
- Report: các tùy chỉnh báo cáo
- Initial Voltage Condition: điều kiện ban đầu của bus là tùy từng Bus (Bus
Initial Voltages) hay thống nhất (User Defined Fixed Value )
Trang loading :
- Loading Category: chế độ vận hành của phụ tải
- Generation Category: chế độ vận hành của nguồn Nguồn (máy phát, hệ thống)
34
Hình 3.4 Trang loading
35
Hình 3.6 Sơ đồ HTĐ
36
- Trang info nhập tên phụ tải (mục ID), 3pha/1pha (mục conection).
- Trang nameplate nhập P, cosφ (muc rating), thành phần tải (mục load type) mức
tải ở các thời điểm khác nhau (mục loading categoy).
37
dây dẫn từ thư viện với các thông số được thiết lập sẵn, thông số dây chống sét
(mục ground wire).
- Trang configuration chọn hình thức trụ (mục configuration type), khoảng cách
các pha (phase), phân pha (muc conductors), dây chống sét (mục ground wires).
2.2.1.3 Máy biến áp
- Trang info nhập tên MBA (mục ID).
- Trang rating nhập điện áp, công suất MBA (mục rating), điện áp ngắn mạch, tỉ
số X/R (mục impedance).
- Trang tap chọn vị trí bộ điều áp dưới tải, số nấc điều áp, % mỗi nấc (mục
LTC/voltage regulator).
- Trang grounding chọn tổ đấu dây.
38
- Trang info nhập tên MBA (mục ID), chọn chức năng máy phát trong hệ thống
điện (mục operation mode).
- Trang rating nhập công suất máy phát.
- Trang imd/mode nhập tổng trở (mục impedance), thông số mô phỏng quá độ
(mục dynamic mode).
- Trang grounding chọn tổ đấu dây.
- Trang inertia nhập thông số bộ điều tốc.
- Trang exciter nhập thông số bộ kích từ.
- Trang govemor nhập thống số bộ điều chỉnh điện áp.
- Trang fuel cost nhập hàm chi phí giá phát điện.
2.2.1.5 Chạy chương trình tính
Vào mục để chuyển từ của sổ thiết kế sang module trào lưu công suất, vào
mục (Edit Study Case) để tùy chỉnh tính toán.
Để chạy kết quả phân bố công suất nhấp vào mục (Run) ta được kết quả trực
tiếp trên sơ đồ như hình sau
39
hiện thị ở mục , xem kết quả tính toán chi tiết ở mục .
40
Chương 3: TRÀO LƯU CÔNG SUẤT TẢI KHÔNG CÂN
3.1 TỔNG QUAN
Trong thực tế việc cung cấp điện ít khi tải 3 pha cân bằng vì trong các xí nghiệp,
nhà máy luôn có những thiết bị sử dụng điện áp 1 pha hay sử dụng điện áp dây giữa 2
pha, việc sắp xếp phụ tải trên các pha khó mà đạt được trang thái cân bằng. Để phân
tích ảnh hưởng của sự mất cân bằng này ảnh hưởng như thế nào đến hệ thống bài toán
phân bố lưu lượng tải không cần bằng được đặt ra.
Etap cung cấp chức năng phân tích này phân tích cả với mạch hình tia và mạch
vòng, cho kết quả với đầy đủ các thông tin cần thiết.
3.2 MODULE TÍNH TRÀO LƯU CÔNG SUẤT TẢI KHÔNG CÂN
Module này tương tự module tính trào lưu công suất tải cân bằng nhưng ở đây
Etap tính cho từng pha riêng biệt
3.2.1 PHƯƠNG PHÁP
Etap sử dụng phương pháp “Newton-Raphson 3 pha”. Với phương trình được lập
lại
Trong đó:
- I rm : độ lệch dòng giữa giá trị qui định và giá trị tính trong lần lập
abc
41
Vào mục để chuyển sang module tính trào lưu tải không cân, vào mục
(run) để bắt đầu tính toán, vào để tùy chọn kết quả hiện thị.
42
Hình 7.2 Kết quả tính trào lưu tải không cân
43
Chương 4: TÍNH NGẮN MẠCH
4.1 TÍNH NGẮN MẠCH
Tính ngắn mạch là bài toán quan trọng trong hệ thống điện, nó giúp người kỹ sư
lựa chọn thiết bị phù hợp, cài đặt thiết bị bảo vệ, đấu nối lại lưới điện sao cho đạt trạng
thái vận hành tối ưu nhất…
ETAP cho phép người dùng tính toán các dạng ngắn mạch khác nhau (một pha
chạm đất, 2 pha trạm nhau, 2 pha trạm nhau trạm đất, 3 pha trạm nhau) theo tiêu chuẩn
IEC 60909, IEC 61363, ANSI/IEEE
4.1.1 MODULE TÍNH NGẮN MẠCH Ở ETAP 7.0
Ở chức năng này Etap tính ngắn mạch theo 2 phương pháp là tiêu chuẩn
ANSI/IEEE, IEC và chức năng phân tích hồ quang điện khi ngắn mạch. Trong giới
hạn tìm hiểu này chỉ giới thiệu chức năng tính ngắn mạch theo tiêu chuẩn IEC.
Study Case :
44
giá trị biên dòng ngắn mạch ip để kiểm tra thiết bị cắt ngắn mạch
- Protective Device Duty: Đánh giá thiết bị cắt ngắn mạch
- LV CB Breaking : chọn dòng để đánh giá thiết bị cắt ngắn mạch
45
Hình 4.4 Sơ đồ thay thế
Giá trị hệ số c: (giá trị này có thể thay đổi theo người dùng)
Để tính ngắn mạch không đối xứng phân tích ra làm 3 thành phần đối xứng thứ tự
thuận, nghịch và không.
46
Hình 4.7 Ngắn mạch 1 pha trạm đất
Ngắn mạch 2 pha trạm nhau trạm đất:
Vào mục trên thanh công cụ để chọn kết quả loại dòng ngắn mạch hiện trên sơ
đồ hay vào mục để xem kết quả chi tiết.
48
Hình 4.13 Kết quả tính ngắn mạch 3 pha trên sơ đồ
Vào mục để tính dòng ngắn mạch theo IEC 61363, vào mục để xem kết
quả tính toán dạng đồ thị.
Hình 4.15 Dòng ngắn mạch tại nút 3 theo IEC 61363
49
4.2 MODULE PHỐI HỢP CÁC THIẾT BỊ BẢO VỆ
Chức năng này thực hiện việc mô phỏng trực quan sự phối hợp của các thiết bị bảo
vệ như trình tự tác động, thời gian tác động, thay đổi thiết kế các đường cong đặc tính
của thiết bị bảo vệ và đường cong hư hại của thiết bị chính.
Với sự hỗ trợ của nhiều loại thiết bị như: các loại rơle, CB, contactor, cầu chì, biến
dòng, biến điện áp…thư viện mở rộng được chứa hầu hết các thiết bị của các hãng sản
xuất lớn trên thế giới.
50
Trang Standard
- Standard: tiêu chuẩn IEC hay ANSI.
- Zero Sequence Z: xem xét đến giá trị điện dung (B).
- Short Circuit Current: hệ số nhân điện áp nguồn tùy điện áp định mức.
51
- Fault Value: đối xứng hay không đối xứng
- Fault Type: chọn loại ngắn mạch
- Protective Devices Operated: số lần chớp tắt khi thiết bị tác động
- Protective Devices Considered: số lần chớp tắt khi có sự cố
Trang Adjustment : Sai số của các thiết bị.
4.2.1 VÍ DỤ 4.2
Khảo sát một hệ thống đơn giản với một nguồn điện qua hệ thống cáp dẫn, biến áp
cung cấp điện cho một động cơ với các thiết bị bảo vệ cầu chì, CB, rơle quá dòng.
52
Hình 4.22 Đường cong đặc tính của relay quá dòng
54
55
Chương 5: TỐI ƯU TRÀO LƯU CÔNG SUẤT
5.1 TỔNG QUAN
Mỗi nguồn điện có những đặc điểm riêng của nó, do các yếu tố công nghệ, nguồn
năng lượng sơ cấp, vị trí địa lý… nên chi phí để phát điện vào hệ thống có sự khác
biệt. Việc tính toán công suất phát các nguồn điện sao cho kinh tế nhất là hết sức cần
thiết nhằm tăng tính cạnh tranh của giá thành điện.
ETAP cho phép người dùng tìm ra trạng thái vận hành tối ưu nhất của hệ thống với
nhiều mục tiêu lựa chọn khác nhau.
5.2 MODULE TỐI ƯU TRÀO LƯU CÔNG SUẤT TRONG ETAP
Chức năng tối ưu trào lưu công suất trong ETAP là một công cụ tính toán
mạnh, cho kết quả nhanh với các mục tiêu khác nhau có thể thực hiện cùng lúc
56
- Study Case ID: tên trường hợp phân tích
- Solution Parameters:
+ Barrier Factor:
+ Power Mismatch:
+ Max.Iteration: số lần lập tối đa
- Load Diversity Factor: hiệu chỉnh phụ tải
- Initial Condition: điện áp ban đầu của Bus
- Update: các loại thiết bị được hiệu chỉnh trong quá trình phân tích
+ Generator Voltage: máy phát điều chỉnh điện áp
+ LTC: đầu phân áp MBA
+ Generator var: máy phát phát Q cố định
+ Generator MV: máy phát phát P cố định
+ Shunt Compensation: thiết bị bù phản kháng
- Fuel / Energy Cost: chọn loại giá phát điện
- Infeasibility Handing: chọn các yếu tố có thể bỏ qua khi mục tiêu không thỏa
mãn.
57
Hình 5.4 Trang Objective
58
- Enforced Constraints: các bus được chọn để giữ điện áp theo ý muốn
- Select: chọn bus từ hệ thống vào Enforced Constraints
- Deselect: xóa bus từ Enforced Constraints
- Default Settings: các điều kiện max, min của Bus khi được chọn vào Enforced
Constraints
Trang Branch Flow Constraint :
- Enforced Constraints: các thiết bị được chọn để giữ các thông số theo ý muốn
- Select: chọn thiết bị từ hệ thống vào Enforced Constraints
- Deselect: xóa thiết bị từ Enforced Constraints
- Default Settings: các thông số của thiết bị khi được chọn vào Enforced
Constraints
Hình 5.6 Các điều kiện giới hạn khi phân tích
59
Hình 5.8 Trang LTC
60
Hình 5.10 Trang Generator MW
Áp dụng :
- Nhập hàm chi phí cho các máy phát: ví dụ máy phát 1
Do Etap chỉ hộ trợ các hệ số đến 2 chữ số lẻ nên ta đổi đơn vị từ $/h lên 10$/h
bằng cách nhân các hệ số với 10. Mở trang Fuel Cost của máy phát 1 lên, mục Model
Type chọn Equation (dạng hàm); Min MW : 10; Max MW : 85; C0 = 2000; C1 = 70; C2
=0,08; C3 = 0; K = 0. Như hình sau
62
Hình 5.13 Chi phí phát điện MF 1
Các máy phát khác làm tương tự
- Vào chương trình tối ưu dòng công suất chọn Study Case cửa sổ
Study Case hiện ra, thiết lập các thông số như hình 5.14, 5.15 và 5.16
63
Hình 5.15 Đặt mục tiêu phân tích
Điện áp các bus được giới hạn 99÷102 % (tùy người dùng)
64
Từ kết quả phân tích cho thấy tổn hao P là 1,95 MW, số lần lập là 9 lần.
Từ công suất phát các MF ta tính ra chi phí phát điện là 1596.541 $/h
Phương pháp Tổn hao (ΔP MW Chi phí (C $/h)
Etap 1,95 1596.541
[9] 2,157 1596,96
So sánh kết quả trên ta thấy rằng Etap cho kết quả tốt hơn (tổn hao và chi phí phát
điện đều thấp hơn).
65
Chương 6: KHẢO SÁT ỔN ĐỊNH HỆ THỐNG
6.1 TỔNG QUAN
Hệ thống điện là tập hợp các phần tử phát, dẫn, phân phối có mối quan hệ tương
tác lẫn nhau rất phức tạp, tồn tại vô số các nhiễu tác động lên hệ thống. Hệ thống phải
đảm bảo được tính ổn định khi có tác động của những nhiễu động này.
Để đảm bảo độ an toàn vận hành hệ thống trong quá trình xây dựng phát triển hệ
thống cần tính toán tiên lượng trước được các trường hợp xấu nhất có thể xảy ra để có
biện pháp phòng tránh. Etap cung cấp công cụ mô phỏng các trạng thái hoạt động khác
nhau của hệ thống (ngắn mạch, mất tải, mất pha, hòa máy phát, mất máy phát….) kết
quả thể hiện đầy đủ các thông tin cần thiết để người kỹ sư nắm được trạng thái của hệ
thống (điện áp, góc pha, tốc độ máy phát, rơ le tác động, sụp đỗ hệ thống…)
6.2 MODULE KHẢO ỔN ĐỊNH TRONG ETAP
Etap 7.0 mô phỏng rất nhiều dạng biến đổi xảy ra trong quá trình vận hành hệ
thống như sự cố đường dây, máy phát, đóng cắt các máy cắt, thay đổi phụ tải, khởi
động motor, thay đổi đầu phân áp … cho phép xem giản đồ thay đổi điện áp, tấn số,
góc pha, dòng điện, góc công suất, tốc độ quay, công suất phát…. trong hệ thống.
Bài toán khảo sát tính ổn định trong HTĐ là một bài toán phức tạp, xem xét đến
nhiều yếu tố như mô hình máy phát, động cơ, bộ tự điều chỉnh điện áp, tần số, quán
tính rotor của máy phát. Khi đóng cắt máy cắt còn xem xét đến yếu tố độ lệch điện áp,
tần số có nằm trong giới hạn cho phép hay không do đó để mô phỏng bài toán dữ liệu
đầu vào là tương đối lớn.
66
Hình 6.2 Trang info
- ID: tên trường hợp phân tích
- Initial Load Flow: phương pháp phân tích phân bố dòng công suất
- Load Diversity Factor: điều kiện tải
+ None: theo dữ liệu đã đặt ở tải
+ Bus maximum: phụ tải sẽ đươc nhân với hệ số maximun của bus mà tải kết
nối
+ Bus minimum: phụ tải sẽ đươc nhân với hệ số minimun của bus mà tải kết
nối
+ Global: tất cả các phụ tải sẽ nhân với 1 hệ số
- Initial Voltage Condition: điện áp ban đâu của bus
Trang Events:
- Events:
+ Event ID : tên sự kiện
+ Time : thời gian xảy ra sự kiện
67
Hình 6.4 Trang Events
68
đồ thị
69
Hình 6.7 Trang Dyn Model
6.2.1 MÔ HÌNH MÁY PHÁT ĐIỆN ĐỒNG BỘ
Máy điện đồng bộ được thay thế bằng 1 nguồn điện áp, điện trở và điện kháng
trong. Tùy thuộc vào cấu trúc máy (rotor cực ẩn hay cực lồi) mà các giá trị thay thế
được tính toán khác nhau thể hiện qua việc mô tả các phương trình vi phân khác nhau.
70
- X l : điện kháng rò stator
- Ra : điện trở stator
- Tdo' : hằng số thời gian quá độ hở mạch trục d
- Tdo'' : hằng số thời gian siêu quá độ hở mạch trục d
- Tqo' : hằng số thời gian quá độ hở mạch trục q
- Tqo'' : hằng số thời gian siêu quá độ hở mạch trục q
- H : quán tính tổng
Etaps cung cấp các mô hình mô phỏng máy phát điện đồng bộ sau :
a. Mô hình Subtransient: mô hình 1 cuộn cản
Eh Et (Rh jX h )I t dEd' 1
' Ed
dt Tqo
dEq'' 1
'' (E q' ( X d' X d'' )I d Eq''
dt Tdo Eq' Ehq ( X d X h )I d
71
dEd'' 1 Eq Ehq ( X d X h )I d
'' (Ed' ( X q' X q'' )I q Ed''
dt Tqo
Ed Ehd ( X q X h )I q
dEq' 1
(E fd E i ) Ei E q f (E q )
dt Tdo'
X d X ad X l Lad L1d
T2
R1d
T4 T5
X d' X d
T1 T2 1 Lad L fd
T3 (L1d )
T5T6 R1d Lad L fd
X d'' X d
T1 T3 1 Lad Ll
T4 (L fd )
Tdo' T1 T2 R fd Lad Ll
1 L L
Tdo'' T3
T1 T5 (L1d ad l )
T1 T2 R1d Lad Ll
Lad L fd 1 L lL L
T6
ad fd
T1 (L )
R fd R1d 1d Lad Ll Lad L fd Ll L fd
72
Hình 6.12 Mô hình Transient trục q
Trong mô hình này : Req Rh và X eq X h
R 2a X d' X q'
+ Trong đó : Rh jX h
Ra j( X d' X q' ) / 2
Ei Eq f (Eq )
Eq Eq' ( X d X d' )I d
73
Et Eq (Rd jX q )I t
Ei Et Ra I t j( X d I d X q I q ) f (Eq' )
Trong đó:
+ H: hằng số quán tính (MJ/MVA)
+ WR2: momen quán tính
+ RPM: tốc độ quay (vòng/phút)
Bảo hòa mạch từ:
74
Trong đó : T : momen điện từ
P : số cặp cưc
sr : từ thông khe hở không khí dưới mỗi cực từ
Fr : sức từ động dây quấn kích từ
δ : góc lệch giữa Fr và sr
+ Phương trình cơ :
d 2 d
M D Pmech Pedec
dt dt
Trong đó M :
D:
Pmech : Công suất cơ
Pedec : Công suất điện
6.3 Ví dụ 6.1
Sử dụng lại hệ thống như ví dụ 2.1, giả sử đường dây 1-2 bị sự cố ngắn mạch 3
pha tại giữ đường dây, sau khoảng thời gian 0.5 máy cắt tác động tách đường dây ra
khỏi hệ thống.
Vào mục để chuyển sang module tối ưu trào lưu công suất, vào mục
(Edit Study Case) để tùy chỉnh tính toán.
Vào trang Events để tạo các biến cố trong hệ thống, chọn mục add (phần Events)
để thêm biến cố, phần Actions tạo các diễn biến trong biến cố tương ứng
76
Hình 6.18 Tốc độ quay của MP1
77
Chương 7: BÙ CÔNG SUẤT PHẢN KHÁNG
7.1 TỔNG QUAN
Bù công suất phản kháng nhằm mục đích cải thiện điện áp, nâng cosφ, tăng khả
năng truyền tải và giảm tổn thất điện năng. Tuy nhiên, việc lắp đặt sao cho hiệu quả
nhất cả về kinh tế và kỹ thuật là một bài toán khó với người kỹ sư thiết.
7.2 MODULE BÙ KINH TẾ TRONG ETAP
Hàm mục tiêu :
Nbus Nload
Trong đó:
- N bus : số bus xét có đặt tụ hay không
- xi : 0/1, 0 nghĩa là bus không tham gia đặt tụ
- C0i : chi phí lắp đặt ($)
- C1i : giá mỗi kvar của tụ ($)
- Qci : dung lượng tụ (kvar)
- Bi : số tụ lắp trong 1 nhóm
- C2i : chi phí vận hành tụ mỗi năm ($)
- T : thời gian qui hoạch (năm)
- C 2 : giá điện ($/kWh)
- l : mức tải (tối đa, trung bình, thấp)
- Tl : thời gian ứng với mỗi mức tải (giờ)
- PLl : tổng tổn hao với từng mức tải
- Các ràng buộc : Vmin V Vmax ; PFmin PF PFmax (PF : cosρ)
Thanh công cụ :
79
Hình 7.3 Trang Loading
- Load Diversity Factor: hệ số tải của bus
- Time Distribution Of Load: thời gian vận hành ở các mức tải khác nhau
Trang Voltage Constraint:
- Global Constraint: giới hạn điện áp chung của tất cả các bus
- Individual Constraint: bus cần giữ điện áp ở giới hạn cần thiết (bus đặc biệt)
80
Hình 7.5 Trang Power Factor Constraint
Tương tự trang Voltage Constraint nhưng ở đây là giữ hệ số công suất
Trang capacitor :
Thông tin về tụ điện như: cấp điện áp, giá mua thiết bị, giá lắp đặt, chi phí vận
hành, số tụ tối đa trong 1 nhóm. Có thể thêm, xóa bớt hoặc thay đổi các thông số các tụ
điện có trong danh sách.
- Candidates: những bus xét có đặt tụ hay không
81
Hình 7.7 Trang Adjusment
Tùy chỉnh sai số các thiết bị
7.3 VÍ DỤ 7.1
Cho sơ đồ như ví dụ 3.1 (không có tải 1 pha ở nút 3)
Vào mục để chuyển sang module tính bù kinh tế, vào để thay đổi các
tùy chọn tính toán
Trang info, chọn mục đích bù (mục objective), giá điện, tuổi thọ tụ, lãi xuất hàng
năm (mục general parameter).
82
Hình 7.9 Các thông số cần nhâp trang voltage constraint
Trang power factor constraint chọn giới hạn hệ số công suất cho các bus
Hình 7.10 Các thông số cần nhâp trang power factor constraint
Trang capacitor nhập dung lượng 1 cell tụ, số cell tụ tối đa trong bộ tụ, giá tiền,
giá lắp đặt, giá bão dưỡng hàng năm, các bus xem xét đặc tụ.
84
Hình 7.13 Số tiền tiết kiệm được khi lắp tụ
85
Chương 8: TÍNH TOÁN LƯỚI NỐI ĐẤT
8.1 SƠ LƯỢC VỀ NỐI ĐẤT TRONG HỆ THỐNG ĐIỆN
8.1.1 VAI TRÒ CHỨC NĂNG
Hệ thống nối đất là một trong những phần tử chính của hệ thống điện, nó bảo đảm
sự hoạt động chính xác của thiết bị và hệ thống trong các điều kiện vận hành bình
thường và sự cố. Nó cũng có tác dụng bảo đảm an toàn cho con người khi có sự cố
chạm đất trong trạm và nhà máy điện. Nhiệm vụ của một hệ thống nối đất là để tản vào
đất dòng điện sự cố (rò cách điện, ngắn mạch, chạm đất hoặc dòng điện sét) và giữ cho
điện thế trên các phần tử được nối đất thấp. Theo chức năng của nó, nối đất trong hệ
thống điện được chia làm 3 loại.
- Nối đất làm việc: có nhiệm vụ bảo đảm sự làm việc của trang thiết bị điện
trong các điều kiện bình thường và sự cố theo các chế độ qui định. Vd: nối đất
điểm trung tính các cuộn dây máy phát, máy biến áp công suất, máy bù; nối đất
máy biến áp đo lường, nối đất trong hệ thống pha – đất (đất được dùng như một
dây dẫn).
- Nối đất an toàn: hay nối đất bảo vệ, có nhiệm vụ bảo đảm an toàn cho người
phục vụ khi cách điện của trang thiết bị điện bị hư hỏng gây rò điện. Vd: nối đất
vỏ máy phát, máy biến áp, vỏ thiết bị điện, vỏ cáp, nối đất các kết cấu kim loại
của trang thiết bị phân phối điện. Đó là nối đất các bộ phận kim loại, bình
thường có điện thế bằng không, nhưng khi cách điện bị hư hỏng sẽ có điện thế
khác không. Nối đất an toàn là nối đất với mục đích ngăn ngừa sự nguy hiểm có
thể đe dọa đến tính mạng người vận hành. Kết cấu của thiết bị nối đất bao gồm
các cực tiếp địa đóng sâu trong đất, các thanh nối các cực tiếp địa với nhau, dây
dẫn nối các hệ thống tiếp địa với vỏ kim loại của thiết bị.
- Nối đất chống sét: nhằm tản dòng điện sét vào đất, giữ cho điện thế của các
phần tử được nối đất không quá cao để hạn chế phóng điện ngược từ các phần
tử đó đến các bộ phận mang điện và trang thiết bị điện khác. Vd: nối đất cột thu
sét, dây chống sét và các thiết bị chống sét, nối đất các kết cấu kim loại có thể
bị sét đánh.
Trong rất nhiều trường hợp, cùng một hệ thống nối đất đồng thời thực hiện hai
hoặc ba nhiệm vụ nói trên, đặc biệt là trên các hệ thống nối đất của các trạm biến áp
cao áp (≥110kV) trung gian hay trong các nhà máy điện.
8.1.2 CÁC VẤN ĐỀ VỀ THIẾT KẾ HỆ THỐNG NỐI ĐẤT
Các loại hệ thống nối đất thông thường được thực hiện bằng một hệ thống những
cọc thép (hoặc đồng) đóng vào đất hoặc những thanh ngang bằng cùng loại vật liệu
chôn trong đất, hoặc cọc và thanh nối liền nhau và nối liền với vật cần nối đất. Cọc
thường làm bằng thép ống hoặc thép thanh tròn không rỉ (hoặc mạ kẽm), đường kính
3-6cm, dài 2-3m hoặc bằng thép góc 40mm×40mm, 50mm×50mm đóng thẳng đứng
vào đất, còn thanh ngang bằng thép thanh dẹt tiết diện (3-5)×(20-40)mm2 hoặc thép
thanh tròn đường kính 10-20mm. Cọc và thanh được gọi chung là cực nối đất, thường
được chôn sâu cách mặt đất 50-80cm để giảm bớt ảnh hưởng thời tiết không thuận lợi
(quá khô về mùa nắng hoặc băng giá về mùa đông) và tránh khả năng hư hỏng về cơ
giới (do bị đào bới, cày cuốc).
Dòng điện Id chạy qua các điện cực tản vào đất, tạo nên quanh nó trong đất quanh
86
đất một điện trường (điện trường trong môi trường dẫn điện). Mỗi điểm trong điện
trường đó kể cả trên mặt đất có một điện thế nhất định. Trên mặt đất những điểm cách
xa điện cực từ 20m trở lên có thể coi điện thế tại các điểm đó bằng không do cường độ
điện trường ở các khoảng cách đó thường không quá 1V/m. Điện thế của các cực nối
đất đối với các điểm có điện thế “không” , về trị số bằng điện áp giáng trên cực gọi là
điện áp trên cực Ud.
Điện trở nối đất (Rd) được định nghĩa là tỷ số giữa điện áp trên cực Ud và dòng
điện qua nó Id:
Điện trở Rd gồm điện trở của bản thân điện cực và điện trở tản trong đất. Điện trở
của bản thân điện cực phụ thuộc vào vật liệu và kích thước của điện cực. Khi tản dòng
một chiều hoặc xoay chiều tần số 50Hz thì bản thân trị số điện trở của điện cực rất bé
có thể bỏ qua. Khi tản dòng điện xung có độ dốc lớn thì nó có thể có trị số đáng kể,
cần được xem xét. Điện trở tản trong đất có trị số lớn hơn nhiều và phụ thuộc vào
nhiều yếu tố như kích thước, hình dáng, số lượng, cách bố trí các điện cực phụ thuộc
vào dạng và trị số dòng điện, phụ thuộc tính chất, cấu tạo, trạng thái của đất và thời
tiết.
Một số biện pháp để giảm điện trở nối đất:
- Sử dụng các hoá chất dẫn điện đổ vào nơi nối đất như muối, than, xỉ kim loại,
dung dịch keo dẫn điện giúp giảm điện trở suất của đất. Nếu dùng muối phải
chú ý kiểm tra định kỳ thường xuyên sự ăn mòn của muối đối với cọc tiếp đất
bằng kim loại.
- Tăng cường thêm các cọc nối đất dọc theo chu vi và bên trong luới.
- Tăng cường thêm một số điểm nối đất và nối chúng lại với nhau.
- Các điểm nối trên hệ thống nối đất là nơi ít được quan tâm nhưng ảnh hưởng rất
lớn đến điện trở của hệ thống nối đất. Cần dùng hành điện hoặc mối hàn
Cadweld để đảm bảo điện trở tiếp xúc tại các mối hàn này không lớn hơn điện
trở của bản thân vật dẫn được hàn.
Thực hiện một hệ thống nối đất cụ thể cần được phân tích để đảm bảo các yêu cầu
cả về mặt kinh tế lẫn kỹ thuật. Như trên chúng ta thấy, việc khảo sát một hệ thống nối
đất, trong trường hợp vận hành bình thường và sự cố, trong trạm và nhà máy điện, từ
đó tính toán phân bố điện thế trên mặt đất, điện áp bước, điện áp tiếp xúc là vô cùng
cần thiết cho việc thiết kế bảo vệ an toàn cho con người và toàn hệ thống.
8.2 MODULE TÍNH TOÁN LƯỚI NỐI ĐẤT TRONG ETAP
ETAP hỗ trợ tính toán phân tích lưới nối đất trong hệ thống điện theo 2 phương
pháp :
Phương pháp phần tử hữu hạn (FEM)
Tiêu chuẩn IEEE:
- IEEE 80-2000
- IEEE 80-1986
- IEEE 665-1995
Gồm các chức năng tính toán sau :
+ Tính điện áp bước và điện áp tiếp xúc cho phép theo tiêu chuẩn IEEE.
87
+ Tính điện áp bước và điện áp tiếp xúc thực tế của lưới và so sánh với tiêu
chuẩn cho phép.
+ Tối ưu hóa số lượng thanh dẫn trên cơ sơ giữ nguyên số cọc dựa trên chi
phí và an toàn (chỉ có ở tiêu chuẩn IEEE).
+ Tối ưu hóa số lượng thanh dẫn và cọc dựa trên chi phí và an toàn (chỉ có ở
tiêu chuẩn IEEE).
+ Dòng tối đa cho phép của thanh dẫn theo qui định (chỉ có ở tiêu chuẩn
IEEE).
+ Tính điện trở của lưới.
+ Tính với 2 lớp đất có điện trở suất khác nhau.
+ Hiển thị đầy đủ các hình chiếu của lươi nối đất khi thiết kế.
+ Thanh dẫn và cọc có thể được bố trí bất kì trong không gian 3 chiều
(phương pháp FEM).
+ Cho kết quả đồ thị 3D của phân bố điện áp tiếp xúc, điện áp bước và phân
bố thế tuyệt đối trên toàn lưới.
8.3 PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH
8.3.1 TIÊU CHUẨN IEEE
IEEE Std 80-2000 được công bố ngày 30/01/2000. Mục đích của tiêu chuẩn này là
cung cấp những hướng dẫn và thông tin thích hợp cho thiết kế hệ thống nối đất trong
trạm biến áp.
- Thiết lập những vấn đề nền tản để thiết kế, như giới hạn điện áp an toàn khác
nhau có thể tồn tại trong trạm khi sự cố xãy ra và những điểm có điện thế khác
nhau con người có thể tiếp xúc.
- Xem xét lại những hệ thống nối đất thực tế với những tham khảo đặc biệt về an
toàn để đưa ra những tiêu chuẩn cho thiết kế nối đất an toàn.
- Cung cấp trình tự cho thiết kế hệ thống nối đất dựa trên những tiêu chuẩn này.
- Phát triển phương pháp phân tích giúp nhận biết và giải quyết vấn đề gradient
điện áp.
8.3.1.1 Hai mục tiêu cần đạt được
Điện áp tiếp xúc phải nhỏ hơn điện áp cho phép :
88
(1000 1.5C s s )0,116
Etouch50 (8.1)
ts
(1000 1.5Cs s )0,157
Etouch70 (8.2)
ts
89
mở rộng hệ thống trong tương lai.
Bước 9
S
Em < Etouch
Đúng
Bước 10
S
Es < Estep
Đúng
Thiết kế chi tiết Bước 12
91
Điện tiếp xúc chịu đựng được đối với người nặng
Etouch70 V
70 kg
h Độ sâu của lưới nối đất m
hs Bề dày của lớp đất bề mặt m
IG Dòng tản vào đất lớn nhất (chạy giữa lưới và đất) A
Ig Dòng tản vào đất A
k Hệ số phản xạ của đất (điện trở suất đất khác nhau)
Kh Hệ số hiệu chỉnh độ chôn sâu của lưới nối đất
Ki Hệ số hiệu chỉnh cho hình dạng của lưới nối đất
Kii Hệ số hiệu chỉnh cách bố trí cọc trong lưới nối đất
Km Hệ số khoảng cách cho điện áp lưới
Ks Hệ số khoảng cách cho điện áp bước
LC Tổng chiều dài các dây dẫn của lưới m
Chiều dài ảnh hưởng của LC + LR đối với điện áp
LM m
lưới
LR Tổng chiều dài của các cọc nối đất m
Lr Chiều dài của mỗi cọc nối đất m
Chiều dài ảnh hưởng của LC + LR đối với điện áp
LS m
bước
Tổng chiều dài ảnh hưởng của hệ thống nối đất, bao
LT m
gồm lưới và cọc
Lx Chiều dài lớn nhất của lưới theo phương x m
Ly Chiều dài lớn nhất của lưới theo phương y m
n Hệ số hình học bao gồm na, nb, nc và nd
nR Tổng số cọc được dùng trong diện tích A
Rg Điện trở của hệ thống nối đất Ω
Hệ số phân dòng sự cố, tính tới dòng hỗ cảm đi qua
Sf
dây chống sét, không đi qua lưới nối đất
Khoảng thời gian tồn tại dòng sự cố dùng xác định
tc s
kích cỡ dây nối đất
Khoảng thời gian tồn tại dòng sự cố dùng xác định
tf s
Df
Khoảng thời gian tồn tại dòng ngắn mạch dùng xác
ts s
định dòng cho phép qua người
8.3.1.4 Một số công thức chính
a. Xác định tiết diện thanh dẫn
92
197.4
Akcmil I
TCAP K 0 Tm
ln
tc r r K 0 Ta
Trong đó:
(J/(cm3 0C)
(1/ 0C)
TCAP
(0C)
(0C)
(%)
Tm
K0
(́Ù cm)
αr
ρr
Kim loại
Trong đó:
- I G D f .I g
93
- Km: Hệ số hình dạng
1 D 2 (D 2 h) 2 h K ii 8
Km
ln .ln 2.n 1
2. .h.d 8.D.d
16 4.d K h
1
+ K ii 2
(2.n) n
+ K h 1 h
h0
- Ki 0,644 0,148.n
+ n: hệ số hình dạng
n na .nb .nc .nd
2.LC
na
Lp
a b
LC b( 1) a( 1)
D D
LP 2(a b)
Lp
nb (=1 nếu lưới là hình vuông)
4. A
0,7. A
Lx .L y Lx .Ly
nc (=1 nếu lưới là hình vuông, hình chữ nhật)
A
Dm
nd (= 1 nếu lưới là hình vuông, hình chữ nhật, hình chữ L)
L2x L2y
LM LC 1.55 1.22 r L
L
- R
Lx L y
2 2
K mK i I G
Suy ra: E m
Lr L
LC 1.55 1.22 R
L x L2 y
2
1 1
1 1 n2
- Ks (1 0,5 )
2.h D h D
- Ls 0,75.LC 0,85.LR
94
d. Xác định điện áp lớn nhất trên lưới
GPR I G .Rg
1
)
1 1
- Điện trở lưới: Rg (1
LT 20 A 1 h 20 / A
- Dòng điện lớn nhất vào lưới: I G D f .I g
Ig
+ Hệ số phân dòng sự cố: S f
3I 0
Phương pháp phần tử hữu hạn (Finite Element Method – FEM) là một phương
pháp số nhằm tìm ra lời giải xấp xỉ cho các bài toán được mô tả bởi các phương trình
vi phân từng phần (Partial Differential Equation – PDE) cùng với các điều kiên biên cụ
thể. Phương pháp này lần đầu tiên được giới thiệu vào đầu những năm 1940 bởi
Richard Courant để giải quyết vấn đề toán học. Sau đó. FEM được phát triển và ứng
dụng mở rộng ra việc phân tích cấu trúc. rồi nhanh chóng được áp dụng giải quyết các
bài toán ở nhiều lĩnh vực khác nhau. Các bài toán về trường điện từ đã bắt đầu được
giải dựa trên phương pháp phần tử hữu hạn từ năm 1968. Ngày nay phương pháp phần
tử hữu hạn đã trở nên rất phổ biến và được ứng dụng rộng rãi trong việc giải quyết các
vấn đề về kỹ thuật và toán học.
Phần tử hữu hạn là một phương pháp số mạnh mẽ và linh hoạt để giải quyết các
bài toán liên quan đến các cấu trúc hình học phức tạp hay các môi trường không đồng
nhất. Cấu trúc rõ ràng và nghiêm ngặt của phương pháp giúp nó có thể dễ dàng được
lập trình trên máy tính áp dụng cho rất nhiều dạng bài toán khác nhau.
Ý tưởng cơ bản của phần tử hữu hạn là rời rạc hoá miền phức tạp Ω của bài toán
thành một số hữu hạn các miền con đơn giản hơn Ωe (được gọi là các phần tử). Các
miền con này được liên kết với nhau tại các điểm nút của phần tử. Phần tử hữu hạn
không tìm dạng xấp xỉ của hàm trên toàn miền xác định Ω của nó mà chỉ tìm trong
những miền con thuộc miền xác định của hàm. Các hàm xấp xỉ này được biểu diễn qua
các giá trị của hàm tại các điểm nút trên các phần tử. Các giá trị này chính là ẩn số cần
tìm của bài toán.
Phương pháp phần tử hữu hạn được mô tả qua 4 bước cơ bản sau:
+ Rời rạc hoá miền cần khảo sát thành số lượng hữu hạn các miền con (phần
tử)
+ Lập các phương trình nội suy cho một phần tử đặc trưng
+ Thành lập hệ phương trình
95
+ Giải hệ phương trình nhận được
Hình 8.4: (a) Miền khảo sát trước khi rời rạc hóa
(b) Miền khảo sát sau khi rời rạc hóa
96
8.4 TÍNH TOÁN VỚI ETAP
Cửa sổ tính toán lưới nối đất:
Vào biểu tượng trên thanh menu để mở cửa sổ tính toán lưới nối đất. Khi đó
Etap sẽ cho phép người dùng lựa chọn phương pháp tính toán.
98
+ rods in grid corners: ở góc lưới
+ interior rods only: chỉ khu vực bên trong lưới
- Type: vật liệu cọc
- cost: giá thành /mét
99
Hình 8.12 Thông số đất nơi đặt lưới
- Surface Material: điện trở suất lớp đất bề mặt
- Top Layer: điện trở suất lớp đất thứ nhất
- Lower Layer: điện trở suất lớp đất thứ 2
- Material: loại đất
- Depth: chiều sâu
8.4.1.3 Đặt thông số tính toán
100
- Ground Short Circuit Current: dòng sự cố và tỉ lệ trở kháng hệ thống
- Grid Current Factors: hệ số phân dòng cửa lưới
- Fault Durations: Thời gian tồn tại dòng sự cố
8.4.2 VÍ DỤ 8.1
Cho các thông số thiêt kế như sau: (trang 135 IEEE 80-2000)
- Thời gian ngắn mạch tf = 0.5s
- Tổng trở tương đương thứ tự thuận của hệ thống Z1 = 4.0+j10.0 Ω
- (115kV)
- Tổng trở tương đương thứ tự không của hệ thống Z0 = 10.0+j40.0 Ω (115kV)
- Hệ số phân dòng Sf = 0.6
- Điện áp dây nơi xảy ra sự cố xấu nhất:115kV
- Điện trở suất lớp đất thứ nhất ρ = 400 Ω.m
- Điện trở suất lớp đá granite bề mặt ρs= 2500 Ω.m
- độ sâu lớp đất bề mặt hs= 0.102 m
- Độ sâu của lưới nối đất h=0.5 m
- A = 70m x70m
- Z1 và Z0 =0.034+j1.014Ω (13kV)
- MBA : Z=9%; 15MVA; 115/13 Kv
Hãy tính toán các thông số lưới nối đất trên theo tiêu chuẩn IEEE 80-2000
Áp dụng:
Theo đề bài tính được dòng ngắn mạch 3.18kA.
Vào mục để mở cửa sổ tính toán lưới nối đất. chọn phương pháp tính theo tiêu
chuẩn IEEE.
Nhấp vào biểu tượng trên thanh công cụ xây dựng kết cấu lưới để tạo một lưới
hình vuông. nhấp đôi vào “hình chiếu bằng” của lưới để thay đổi các thông số kết cấu
lưới như hình.
101
Nhấp đôi vào vùng “các lớp đất” để đặt các thống số về các lớp đất như hình.
Vào mục (study) để chuyển sang trang tính toán. vào (study case) để
đặt các thông số tính toán như hình.
102
Điện trở lưới Rg (Ω) 2.75
GPR (V) 5306.9
Áp dụng chức năng tối ưu thanh và giữ nguyên số cọc được kết quả như sau:
103
Như vậy ta cần 24 thanh và 4 cọc là tối ưu nhất.
- Etap tối ưu số thanh và cọc dựa vào mức chi phí. Bắt đầu với 2 thanh ngang 2
thanh dọc và 4 cọc sau đó lập lại tăng dần số thanh và cọc đến khi thỏa yêu cầu
kỹ thuật.
- Chúng ta có thể sử dụng chức năng này để thiết kế sơ bộ nhanh 1 lưới theo tiêu
chuẩn IEEE :
+ Ta nhập các thông số tính toán cần thiết (như trên). trong đó: kích thước
dây đồng và chuẩn loại chọn ngẩu nhiên giá trị ban đầu. kết cấu lưới ban
đầu chỉ gồm 2 thanh ngang. 2 thanh dọc và 2 cọc
+ Sử dụng chức năng tối ưu lưới: nếu được cảnh báo về kích thước dây đồng
thì chọn lại dây đồng và lập lại đến khi thỏa mãn
8.4.3 VÍ DỤ 8.2
Tính toán lại ví dụ trên dùng phương pháp FEM
Áp dụng:
Đối với phương pháp này người dùng có thể xây dựng kết cấu lưới nối đất theo bất
kì hình dạng nào.
Vào mục để mở cửa sổ tính toán lưới nối đất. chọn phương pháp tính theo
phương pháp FEM.
Nhấp vào để tạo các thanh ngang tương tự ví dụ 8.1. nhấp vào để tạo các
cọc tiếp địa. nhấp đôi vào “hình chiếu bằng” của lưới để thay đổi các thông số kết cấu
lưới.
Kết cấu lưới được xác định theo tọa độ từng phần tử:
104
Hình 8.20 Lưới sau khi xây dựng
Đặt các thông số tính toán khác như ví dụ 8.1
Kết quả tính toán:
105
Hình 8.22 Phân bố thế so với điểm xa vô cùng
106
Hình 8.24 Điện áp tiếp xúc
- Từ hình 8.20 thấy điện áp bước ở khu vực mép lưới rất lớn gây nguy hiểm
- Để khắc phục người ta thường thiết kế thêm nhiều thanh dẫn ở khu vực cửa và
có độ sâu tăng dần khi càng xa trạm để giảm điện áp bước.
- Để thấy được hiệu quả của biện pháp này. giả sử lưới nối đất của trạm có thêm
3 thanh dẫn đặt song song với cửa có độ sâu tăng dần (0.5 m)
Lưới sau khi đã thiết kế lại :
107
Hình 8.26 Kết quả tính
108
Hình 8.28 Điện áp bước sau khi thiết kế lại
109
Chương 9: TÍNH TOÁN CÁP NGẦM
9.1 TỔNG QUAN
Cáp ngầm với các ưu điểm: vận hành ổn định. tính thẩm mỹ cao ngày càng được
sử dụng rộng rải. Đặc biệt ở các thành phố lớn cần đưa trạm biến áp vào sâu vùng phụ
tải nhằm giảm tổn thất điện năng nhưng cần đảm bảo mỹ quan đô thị và diện tích
chiếm đất ít thì cáp ngầm là sự lựa chọn tốt nhất. Ngoài ra cáp ngầm còn giải quyết
được việc vượt các địa hình phức tạp như xuyên biển. vượt sông…
Công tác tư vấn thiết kế cáp ngầm hiện nay việc tính toán chủ yếu dựa vào các tiêu
chuẩn và tự lập file tính chưa ứng dụng một công cụ nào tính toán chuyên nghiệp đầy
đủ. Etap với chức năng tính toán khả năng mang tải của cáp trong các điều kiện lắp đặt
khác nhau. trạng thái vận hành của cáp và tính toán lực kéo cáp khi lắp đặt trong ống
sẽ là công cụ hỗ trợ đắc lực cho việc thiết kế.
9.2 MODULE TÍNH TOÁN VẬN HÀNH CÁP NGẦM
Tính toán các chế độ vận hành cũng như khả năng mang tải của cáp cho phép
người kỹ sư có góc nhìn toàn diện về về sự vận hành của cáp từ đó có những giải pháp
tối ưu để khai thác hết khả năng của cáp. giảm sự phụ thuộc vào thông số của nhà cung
sản xuất. Ở module này Etap tính toán theo 2 phương pháp chính là IEC 60287 và
Neher-McGrath
9.2.1 PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH
9.2.1.1 Phương pháp Neher-McGrath
Phương trình truyền nhiệt Fourier:
TC TA
I
R.RCA '
Mô hình mạch:
Trong đó:
110
- I : dòng điện lõi dẫn
- Tc : nhiệt độ lõi dẫn
- Ta : nhiệt độ môi trường
- Td : nhiệt độ sinh ra do tổn thất điện môi
- Rdc : điện trở một chiều của lõi dẫn
- Yc : hệ số tăng điện trở do lớp giáp và hiệu ứng cảm ứng
- Rca : nhiệt trở giữa lõi dẫn và môi trường
'
Phương pháp này còn nhiều hạn chế như chưa xem xét việc truyền nhiệt dọc cáp
trong trường hợp tuyến cáp dài băng qua nhiều môi trường đất khác nhau.
9.2.1.2 Tiêu chuẩn IEC 60287-2006
Tiêu chuẩn này hướng dẫn tính toán ổn định nhiệt của nhiều loại cáp và ở các
trường hợp lắp đặt khác nhau. Nội dung sáng kiến chỉ đề cáp đến một số hình thức lắp
đặt thường gặp ở Việt Nam.
a. Phần 1-1
Phần này nói về quan hệ giữa dòng điện trong lõi cáp với các điều kiện môi trường
xung quanh và sự tổn hao trong cáp
Trường hợp cáp đặt trong không khí
= (I 2 R + 0.5Wd ) T1 + (I 2 R(1 + 1 ) + Wd )nT2 + (I 2 R(1 + 1 + 2 ) + Wd )n(T3 + T4 )
Trong đó:
- I: Dòng điện chạy trong ruột dẫn (A).
- : độ lệch nhiệt độ giữa ruột dẫn và môi trường (°C).
- R: điện trở AC trên một đơn vị chiều dài của ruột dẫn tại nhiệt độ vận hành cao
nhất (Ω/m).
- Wd: tổn thất điện môi trên một đơn vị chiều dài cách điện bao quanh ruột dẫn
(W/m).
- T1: nhiệt trở trên một đơn vị chiều dài giữa ruột dẫn và lớp vỏ kim loại
(°K.m/W).
- T2: nhiệt trở trên một đơn vị chiều dài giữa lớp vỏ kim loại và lớp giáp bảo vệ
(°K.m/W).
- T3: nhiệt trở trên một đơn vị chiều dài giữa lớp giáp bảo vệ và vỏ ngoài của cáp
(°K.m/W).
- T4: nhiệt trở trên một đơn vị chiều dài giữa bề mặt cáp và môi trường bao quanh
(°K.m/W).
- n: số lượng ruột dẫn mang tải trong cáp (các ruột dẫn cùng kích thước và mang
tải giống nhau).
- 1: tỷ số tổn hao trong vỏ kim loại so với tổng tổn hao trong tất cả ruột dẫn của
cáp.
- 2: tỷ số tổn hao trong lớp giáp băng so với tổng tổn hao trong tất cả ruột dẫn
của cáp.
111
Dòng điện cho phép rút ra từ công thức trên:
Wd (0.5T1 n(T2 T3 T4 ))
I=
R.T1 n.R(1 1 )T2 n.R(1 1 2 )(T3 T4 )
Trường hợp cáp chôn trực tiếp trong vùng đất khô ráo
Wd ((0.5T1 n(T2 T3 T4 ))(v 1) x
I=
R.T1 n.R(1 1 )T2 n.R(1 1 2 )(T3 v.T4 )
Trong đó:
- : độ chênh lệch nhiệt độ giữa đường đẳng nhiệt tới hạn
(50°C) và môi trường (đường đẳng nhiệt tới hạn ở nơi hiện tượng khô đi diễn
ra)
- n: tỷ số giữa nhiệt trở suất đất khô và đất ẩm ướt
Trường hợp cáp chôn trực tiếp ở vùng đất ẩm
x n.Wd .T4
I=
n.R.T4 (1 1 2 )
Trường hợp cáp tiếp xúc trực tiếp với bức xạ mặt trời
I=
W d(0.5T 1 n(T 2 T
*
3T ) 4 .D He.T
* *
4
R.T1 n.R(1 1 )T2 n.R(1 1 2 )(T3 T4* )
Trong đó:
- σ: hệ số hấp thu bức xạ mặt trời.
- H: cường độ bức xạ mặt trời (W/m2), thông thường giá trị này bằng 103.
- T4* : nhiệt trở trên một đơn vị chiều dài bề mặt cáp (môi trường bức xạ mặt trời)
(°K.m/W)
- De* : đường kính ngoài của cáp (m).
Lưu ý: Với cáp có giáp dạng gân sóng De* (d oc 2t 3 )10 3 m , t3 là chiều dày giáp
(mm).
Bảng 9.1 hệ số hấp thu bức xạ một số vật liệu
Vật liệu σ
Bitumen/jute serving 0.8
Polychloroprene 0.8
PVC 0.6
PE 0.4
Lead 0.6
b. Phần 2-1
Phần này nói về tính ổn định nhiệt của cáp. Cáp được chia làm 4 lớp cơ bản
- Ruột dẫn
- Cách điện
- Lớp vỏ kim loại
112
- Lớp giáp bảo vệ (nếu có)
- Vỏ bọc ngoài
Do đó sự tản nhiệt từ ruột dẫn của cáp ra môi trương cũng được chia thành các
thành phần tương ứng và vẫn sử dụng mô hình mạch nhiệt như trên.
Nhiệt trở suất giữa ruột dẫn và lớp vỏ kim loại -T1:
T 2t1
Cáp đơn: T1 = ln 1
2 d c
Trong đó:
113
Trong đó:
- t 2 : chiều dày lớp độn (mm)
- Ds : đường kính ngoài vỏ kim loại (mm)
Nhiệt trở suất của vỏ bảo vệ -T3:
T 2t 3
T3 = ln 1
2 Da'
Trong đó:
114
2 cáp tiếp xúc nhau,
2 0.29 2.35 0.5
nằm ngang
115
Hình 9.2 Đường cong Z, E và g trường hợp 5,6,7,8
116
Hình 9.4 Đường cong Z, E và g trường hợp 9,10
- Cáp đặt trong không khí, tiếp xúc trực tiếp với bức xạ mặt trời
Tương tự, dùng phương pháp lặp như trường hợp trên, sử dụng công thức sau:
d ds
0.25
(s )n 1
1/ 4
1/ 4
1 K A (s ) n
Trong đó:
.D * .H T 1
ds e
T2 (1 1 ) T3 (1 1 2 )là hệ số ảnh hưởng của bức xạ
(1 1 2 ) n
mặt trời
Trong đó:
117
'
1 d pk
- kp T Wk ln( ) là độ tăng nhiệt độ gây ra bở cáp thứ k
2 d pk
Hình 9.5 minh họa xác đinh khoảng cách các cáp
Giá trị được xác định như phương trình quan hệ giữa dòng điện và nhiệt độ ở
phần 1-1, sau đó xác định giá trị p . Khi xác đinh từng cáp thì T4 được tính như
trong trường hợp cáp đơn.
Các cáp mang cùng dòng tải
'
1
2
p1
p 2 pk pq
d
T ln u d d ' d ' dd '
u 1
... ...
4
2
T
p1 p 2 pk pq
d
d
Từ công thức trên có thể triển khai cho các trường hợp cụ thể
2 cáp cùng tổn thất vỏ cáp, đặt nằm ngang
1 2L
1
2
T4
T ln u u 1 ln 1
2
2 2 s1
Trong đó: s1 là khoảng cách giữa 2 trục cáp liền kề (mm)
3 cáp cùng tổn thất vỏ cáp, đặt nằm ngang cách đều nhau
2L 2
1
T4 T ln u u 1 ln 1
2
118
2 s1
3 cáp không cùng tổn thất vỏ cáp, đặt nằm ngang cách đều nhau
119
2L 2
T4 1
ln u u 1
2 T
2
1 0.5('11' 12
' ln 1
s1
1 lm
Trong đó
11' : tổn thất vỏ cáp của cáp ngoài bìa
12' : tổn thất vỏ cáp của cáp ngoài bìa (bên kia)
lm
'
: tổn thất vỏ cáp của cáp giữa
+ Nhóm cáp trong cùng mương cáp (cùng cấp điện cho 1 phu tải)
2 cáp đặt nằm ngang
T
Vỏ cáp cáp ứng (điện từ): T4 (ln( 2u) 0,451) với u ≥ 5
T
Vỏ cáp không cảm ứng : T4 (ln( 2u) 0,295) với u ≥ 5
3 cáp đơn đặt nằm ngang cách đều nhau
Vỏ cáp cáp ứng : T4 T (0.475 ln( 2u) 0,346) với u ≥ 5
Vỏ cáp không cảm ứng : T4 T (0.475 ln( 2u) 0,142) với u ≥ 5
3 cáp đơn đặt 3 đỉnh tam giác đều
1.5
Vỏ cáp cáp ứng : T4 (ln( 2u) 0,63)
T
1
Vỏ cáp không cảm ứng : T4 T (ln( 2u) 2 ln(u))
2
- Cáp đặt trong ống chôn trong mương cáp: đối với trường hợp này nhiệt trở
được chia là 3 thành phần: T4 = T4' T4'' T4'''
+ T4' : nhiệt trở của lớp giữa mặt cáp và mặt trong ống luồn cáp
+ T4'' : nhiệt trở của ống luồn cáp
+ T4''' : nhiệt trở của môi trường ngoài ống luồn cáp
Lưu ý: nếu giữa cáp và ống được điền đầy bằng vật liệu thì xem như cáp chôn trực
tiếp trong đất.
- Xác đinh T4' :
U
T4'
1 0.1(V Y m )De
Trong đó:
+ U, V, Y : là các hằng số, tham khảo bảng 9.4
+ De : đường kính ngoài của cáp (mm)
+ m : nhiệt độ trung bình của môi trường giữa cáp và ống luồn (°C)
- Xác đinh T4''
120
1 D
T4'' T ln( o )
2 Dd
Trong đó:
+ Do : là đường kính ngoài của ống luồn cáp (mm)
+ Dd : đường kính trong của ống luồn cáp (mm)
+ T : nhiệt trở suất của vật liệu ống luồn cáp (°C-m/W)
- Xác đinh T4'''
Bằng cách xem bề mặt ống luồn cáp như bề mặt cáp (các trường hợp lắp đặt trên),
việc tính giá trị T4''' sử dụng các công thức như trên. Tuy nhiên đối với mương cáp bê
tông cần hệ số điều chỉnh nhiệt trở như sau:
- Đối với ống được chôn trong mương bê tông: T ( e c ) ln(u u 2 1)
N '''
2
4
Trong đó:
+ N: là số cáp trong ống
+ e : nhiệt trở suất đất xung quanh ống (°C-m/W)
+ c : nhiệt trở suất của bê tông (°C-m/W)
LG
+ u ; LG : khoảng cách từ mặt đất đến tâm ống; rb : bán kính tương
rb
1x 4 x y2 x x
đương của mương cáp ( ln rb ( ) ln(1 2 ) ln với: 3 ; x, y là
2y y x y y
chiều dài và chiều rộng của mương cáp).
Bảng 9.4 các hằng số U,V,Y
Tiêu chuẩn IEC 60287-1-1 2006 còn hướng dẫn cách xác đinh các hệ số tổn thất
trong từng tường hợp khác nhau, trong nội dung này không đề cập đề cập.
9.2.2 THANH EDIT
121
Thanh edit giúp người dùng tạo ra một trường hợp lắp đặt cáp cụ thể
122
Hình 9.3 Mương cáp
- ID: tên mương cáp
- Ref.X: tọa độ x (tính ở góc trên. bên trái mương cáp) (cm)
- Ref.Y: tọa độ y (tính ở góc trên. bên trái mương cáp) (cm)
- Width: Chiều rộng mương cáp (cm)
- Height: Chiều cao mương cáp (cm)
- Fill Type: loại vật liệu lắp đầy mương cáp. Gồm các vật liệu sau:
a. Mương cáp có ống luồn cáp
+ Light Aggregate
+ Heavy Aggregate
b. Mương cáp với cáp chôn trực tiếp
+ Average Dry
+ Average Wet
+ Sandy Dry
+ Sandy Wet
+ Clay Dry
+ Clay Wet
- Fill RHO: nhiệt trở suất của vật liệu
- Cable in raceway: Các cáp có trong mương. vị trí cáp
9.2.2.4 Ống luồn cáp
123
Hình 9.4 Ống luồn cáp
- Conduit: ID ống luồn cáp
- Horiz.Dist: tọa độ x (ở tâm ống) (cm)
- Vert.Dist: tọa độ y (ở tâm ống) (cm)
(Tọa độ góc là góc trên. bên trái của mương cáp)
- Type: loại vật liệu làm ống luồn. Gồm các vật liệu sau:
+ Metal
+ Fiber
+ Transite
+ PVC-40
+ PVC-80
+ PVC-A
+ Other
- Size: đường kính trong ống luồn cáp (cm)
- OD: đường kính ngoài ống luồn cáp (cm)
- Thickness: chiều dày thành ống dẫn (cm)
124
Hình 9.5 Tùy chọn hiển thị thông tin trên cửa sổ thiết kế
9.2.2.5 Môi trường bên ngoài mương cáp
125
- Heat sources: các nguồn nhiệt đang tồn tại
Bảng nhiệt trở suất điển hình của vật liệu
Nhiệt trở suất
Vật liệu o
C.cm/watt
XLPE 350
EPR 500
Paper 700
PE 350
PVC 500
Plastic 480
Concrete 85
Thermal fill 60
Soil 90
Water 160
Air 4000
Bảng nhiệt trở suất điển hình của đất
Nhiệt trở suất Nhiệt trở suất
Ký hiệu Loại đất lúc ẩm lúc khô
o o
C.cm/watt C.cm/watt
GW Well graded gravel 40 120
GP Poor graded gravel 45 190
GM Silty gravel 50 140
GC Clayey gravel 55 150
SW Well graded sand 40 130
SP Uniform sand 45 300
SM Silty sand 55 170
SC Clayey sand 60 180
ML Silt 65 240
CL Silty clay 70 210
OL Organic silt 90 350
MH Micaceous silt 75 300
CH Clay 85 270
OH Soft organic clay 110 400
Pt Silty peat 150 >60
126
9.2.3 THANH CÔNG CỤ TÍNH TOÁN
127
Hình 9.8 Cửa sổ study case
- Study case ID: tên trường hợp phân tích
- Methods: lựa chọn phương pháp phân tích
+ Neher –McGrath
+ IEC 60287
- Initial/Steady-State Amp: chọn dòng tải
+ Load Profile: sử dụng dòng tải từ trang thông số của cáp
+ Operating load: sử dụng dòng tải từ lần vận hành gần nhất của cáp (cáp
trong phần tính toán này liên kết với cáp trong sơ đồ 1 sợi)
- Multiplication Factor: hệ số khả năng tăng giảm tải của cáp
+ Use Application MF: sử dụng hệ số từ trang Ampacity của cáp
+ Use Growth Factor GF: người dụng nhập
- Transient Temperature Study: thời gian phân tích
+ Max. Time: thời gian tính toán
+ Output Step Size: thời gian giữa 2 lần xuất kết quả
- Update: cập nhật các kết quả tính toán vào các trang thông số cáp
9.2.5 VÍ DỤ 9.1
Cho hệ thống mương cáp 2 mạch cấp điện cho trạm biến 110kV (1 mạch vào 1
mạch ra) như hình.
128
Hình 9.9 Hệ thống mương cáp
Cáp lực đơn lõi đồng XLPE/110kV/1200mm2 /giáp nhôm; ống luồn cáp HDPE
xoắn 150mm/195mm/2.8mm; mương cáp lắp cáp ổn định nhiệt
Áp dụng:
Vào mục (Underground Raceway System Analysis. thanh menu bên trái). cửa
sổ thiết kế tính toán vận hành cáp xuất hiện.
Vào để tạo 1 mương cáp có ống luông cáp trên cửa sổ thiết kế. nhấp đôi vào
mương cáp để đặt các thông số như hình 9.9.
Nhấp vào rê vào mương cáp để tạo 1 ống luồn cáp. nhấp đôi vào ống luồn
cáp để đặt thông số ống như hình 9.10.
Nhấp vào rê vào ống cáp để tạo cáp trong ống. trình biên tập cáp sẽ xuất hiện
để điền các thông số cáp (xem chi tiết mục 1.2.4.5) cần điền thông tin các trang info. .
physical. loading. ampacity. sizing. routing.
129
Hình 9.10 Đặt thông số mương cáp
130
Nhấp vào để chuyển sang cửa sổ tính toán vận hành cáp. Vào để đặt
các thông số tính toán.
131
Tính toán ổn định nhiệt:
Tính toán khả năng mang tải của cáp (nhiệt độ mương cáp đồng nhất)
131
Tính toán ổn định nhiệt theo tiết diện cáp tối ưu (cáp 1000mm2)
132
133
9.3 MODULE TÍNH TOÁN LỰC KÉO CÁP
Tính toán. dự đoán chính xác lực kéo cáp giúp người kỹ sư có một thiết kế tối ưa
tránh thiết kế dư thừa gây lãng phí hoặc không thi công được.
Trong đó:
- Tmb: áp lực lên cáp
- N: số lượng cáp
- R: bán kính uống cong
- Pm: áp lực tối đa cho phép của cáp trên đơn vị chiều dài
- B: hệ số ma sát ống
- W: khối lượng cáp
9.3.2 ỐNG LUỒN CÁP
Vào mục (thanh menu bên trái). cửa sổ thiết kế tính toán kéo cáp xuất hiện.
Muốn thêm một đoạn cáp mới nhấp vào . muốn xóa một đoạn cáp nhấp chuột
vào thông số đoạn cáp đó rồi delete.
Chọn đủ số đoạn cáp theo đề bài và nhập các thông số của các đoạn cáp như hình.
Nhấp đôi chuột vào biểu tượng ống luồn cáp trên của sổ thiết để
đặt các thông số về ống theo hình.
Nhấp vào (run) để tính toán lực kéo. Kết quả tính toán như hình
Hình 9.26 Kết quả tính lực kéo cho từng đoạn cáp
- Lực kéo cáp từ DIEM 2: 4539kg.
- Lực kéo cáp từ DIEM 1: 3076kg.
- Áp lực lên đoạn cong CUA 1 (lớn nhất): 5161kg.
- Áp lực lên đoạn cong CUA 2 (lớn nhất): 3411kg.
- Áp lực lên đoạn cong CUA 3 (lớn nhất): 6911kg.
Nếu có thống số nào vượt quá giới hạn cho phép Etap sẽ hiển thị thông tin cảnh báo.
Chương 10: CÁC TÍNH NĂNG KHÁC
10.1 KHỞI ĐỘNG ĐỘNG CƠ
Khi khởi động một động cơ nó sẽ ngây ra sụt áp trên hệ thống và tiêu thụ 1 dòng
điện gấp 5-6 lần dòng định mức. với những động cơ có công suất lớn thì việc khởi
động gây ra một số ảnh hưởng như nhảy các thiết bị bảo vệ. động cơ không khởi động
được nếu lựa chọn thiết bị không phù hợp. Do đó việc khởi động động cơ cần được
khảo sát để đưa ra giải pháp vận hành an toàn và hiệu quả.
Etap cung cấp chức năng phân tích khởi động động cơ với nhiều mô hình máy
điện. kết quả đưới dạng đồ thị theo thời gian rất tiện lợi.
Phương pháp khảo sát tương tự phương pháp phân tích ổn định.
10.2 REAL-TIME
Real Time là hệ thống quản lý HTĐ thông minh dựa trên hệ thống thu thập dữ liệu
và phần mềm máy tính để theo dõi kiểm soát và tối ưu hóa hệ thống.
Hình 10.3 Sơ đồ điều khiển xây dựng trong CONTROL SYSTEM DIAGRAM
Product Overview
• Customize legend, grid lines, plot options, etc. Cable Fire Wrap Protection Electro-Magnetic
Transmission Line Motor Circuit Protector
Data Exchange (DataX) Base
Line Ground Conductor Overload Heater
Network Simulation • Legacy program conversion to ETAP
• Unlimited buses (license dependent) & elements • Automatic one-line creation Motor Nameplate Harmonic
• Looped & radial systems • Protective device library mapping Motor CKT Model Interruption Cost
• Automatic error checking • Convert using native file formats
Motor Characteristic Model Reliability
• User interface for all network analysis modules • Database conversion from legacy software
• WMF / EMF / DXF / PDF exporting Motor Load Model Battery
• Customizable ETAP preference properties
• Multi-level user access management • Import RAW / IEEE / CSV files Wind Turbine Generator Control Contact
• Export to AutoCAD® using DXF format Photovoltaic / Solar Panel Control Relay
Built-In Calculators • Import ground grid plans from AutoCAD
Fuse Control Solenoid
• MVA, MW, Mvar, kV, Amp, & PF conversion • Load Ticket for induction machines
• Motor nameplate & dynamic parameter data • Import SKM® project files Recloser Hydraulic GFI / RCD
• Generation nameplate • Import EasyPower® project files Recloser Electronic Controller Distribution Transformer *
• Power grid short circuit impedances
HV Circuit Breaker Train Rolling Stock *
• Motor & generation inertia Report Manager
• Customizable output reports & plots
System Manager • Input, results, alerts, & summary reports
• Project equipment & study summary in one • Reports via Crystal Reports viewer
convenient location • PDF, Microsoft® Word, & Excel reports
• Distribution Load Flow alert summary • Element ID & text search capability Download a Free Demo at
• Switching Optimization summary
• Fault Management summary
• Multi-Language Report etap.com
• Contingency Analysis summary
3
Network Analysis
Network Analysis includes a powerful set of analytical tools that allow for simulation, prediction,
design and planning of system behavior utilizing an intelligent one-line diagram and the flexibility
of a multi-dimensional database. Network Analysis includes Arc Flash, Short Circuit, Load Flow,
Motor Acceleration, and Load Analyzer modules.
Network Analysis
Load Flow Short-Circuit - ANSI / IEEE Motor Acceleration
• Power flow & demand load • ANSI / IEEE C37 Standards • Dynamic motor acceleration
• Voltage drop & power factor correction • IEEE 141 & 399 Standards • Voltage flicker
• Automatic device evaluation • UL® 489 Standard • Motor & load dynamic models
• Automatic temperature correction • Integrates with protective device coordination • Static motor starting
• 2W & 3W transformer LTC / regulator actions • Automatic device evaluation for 3-phase, • Multi-sequence starting
• Real & reactive power losses 1-phase, & panel systems • Conventional starting devices
• Extensive violation alerts • Generator circuit breaker evaluation • Soft starter devices
• Multi-report Result Analyzer • Phase-shifting transformer • VFD frequency control motor starting
• Auto-Run load flow based on system changes • Load terminal short circuit calculation • Load & generation transitioning
• Adaptive Newton-Raphson method • Multi-report Result Analyzer • Motor Operated Valve (MOV) simulation
• Fast convergence for systems with • Comprehensive alarm & warning
negligible impedance Short-Circuit - IEC • Start motor individually or based on groups
• IEC 60909, 60282, 60781, & 60947 Standards
• Consider individual or global bus voltage
Short-Circuit - GOST • Transient fault analysis - IEC 61363 Standard alert limits
• GOST R 52735 Standard • Integrates with protective device coordination
• Calculate periodic & aperiodic components • Automatic device evaluation for 3-phase,
• Consider pre-fault loading condition 1-phase, & panel systems
• Radial & multi-loop circuit calculations • User-definable voltage c factor
• Short circuit output report in Russian language • Load terminal short circuit calculation
• Multi-report Result Analyzer
5
Reliable
6
Integrated
7
Data Exchange
8
ETAP GRID - Distribution
ETAP GRID™ Distribution is an integrated power system simulation, planning, protection, and
real-time distribution management system software for visualizing, managing, optimizing and
automating distribution networks from state-wide to city-wide power distribution networks.
Distribution Systems
System Elements* Time Domain Unbalanced Load Flow* Fault Location, Identification, Isolation &
• Distribution segment & junctions • Loading & generation profile library Service Restoration*
• Distribution feeders, lines & cables • User-defined profile intervals (hr or min) • Identify & locate faults based on waverforms
• Substations & Switching Stations • Create standard profiles such as “8760 profile” • Identify fault types - 3P, LL, LG, LLG, etc.
• Jumper, cut, open point & splice • Seasonal variations including holidays • Predict location based on customer outages
• Distribution transformers – pole, pad & vault • Multi-year load growth • Single or consecutive faults
• Open delta transformer • Mixed customer classes or composite sectors • Identify isolation points based on protective
• Fuse links & fuse cutouts • Simulate daily, monthly or yearly output from device location
• Load break switches PV farm • Restoration based on multiple objectives:
• Switched shunt capacitor banks • Place devices in or out of service during the minimize power losses, minimize overloading,
• Distribution line pole configurations planning period optimize voltage
• Distribution line constants calculation • Plot power generation, consumption, losses, & • Automatically create & test network topology
• Distributed load energy demand for a specified period configuration
• Spot load • Looped & radial systems
• Numerical relays including overcurrent relays
Unbalanced Short Circuit*
& distance relays
• Include prefault loading Voltage Stability*
• Shunt faults – 3PG, 3P, LL, LG, LLG • Sensitivity Analysis
• Multiple generator dynamic models
• Series faults – A,B,C, AB, BC, CA, ABC • Modal Analysis (Eigenvalue Analysis)
• Complete synchronous & induction machine
• Simultaneous fault • PV QV Analysis or Continuation Load Flow
models
• Display phase or sequence results on one-line Analysis
• Comprehensive dynamic load modeling
• Comprehensive excitation system & turbine/ • P-V curves, V-Q curves, dV/dQ self-sensitivities
Switching Optimization* • Eigenvalues, eigenvectors
engine-governor models • Improve system losses
• AC & DC Photovoltaic & inverter modeling • Bus, branch & generator participation factors
• Minimize voltage violations • Minimum distance to instability
• Voltage regulators • Minimize overload
• Phase shifting transformers • Graphical results & plots
• Balance feeder loads
• Multiple types of harmonic filters • Graphically display recommended switching Optimal Capacitor Placement
operations • Optimal location & bank size
Unbalanced Load Flow
• Network summary before & after optimization • Minimize installation & operation costs
• Single-phase & unbalanced 3-phase modeling
• Automatic creation & saving of optimal • Individual source or average energy cost
• Unbalanced & nonlinear load modeling
switching configuration • Voltage & power factor objectives
• Open-delta transformer modeling
• Optimal switch placement • Minimum, maximum, & average loading
• Center-tap transformer modeling
• Branch capacity release & cost savings
• Three 1-phase transformer modeling Single-Phase Distribution • Review capacitor impact on the system
• Isolated sub-systems with voltage-control • ANSI & IEC Standards
• Capacitor control method
source modeling • Load flow with graphical per phase display
• Flexible constraints
• Isolated 1-phase source & system modeling • Voltage drop & power losses
• Series fault or open phase condition modeling • Voltage & current unbalance factors Volt / Var Optimization & Control*
• Phase & sequence voltage, current, & power • Automatic device duty evaluation & alerts • Solve multiple objtectives simultaneously
• Voltage & current unbalance factors • Conservative voltage reduction
• Transmission line coupling Reliability Assessment • Optimize voltage profile
• Automatic device evaluation • System reliability • Minimize losses
• Report voltage & power in multi-units • Customer oriented indices • Determine voltage regulator & switched
• Optimized for multi-core CPU • Energy (cost) indices capacitor setpoints
• Sensitivity analysis • Optimal voltage regulation placement
• Single & double contingency • Looped & radial systems
• Looped & radial systems
9
ETAP GRID - Transmission
ETAP GRID™ Transmission provides an intelligent Network Topology Builder integrated with
ETAP’s Base and Network Analysis modules such as Transmission Line Model, SVC Model, HVDC
Link, Load Flow,Fault Analysis, Capacitor Placement, Dynamic Stability, Reliability Assessment,
Distance Protection, Substation Automation, Energy Management, and eSCADA system.
Transmission Systems
Line Constants Line Ampacity Sag & Tension
• Conductor & ground wire libraries • Conductor ampacity vs. temperature • Sag / tension vs. temperature
• Built-in configurations: horizontal, vertical, etc. • IEEE 738 Standard • Multiple spans between dead-end structures
• General configuration: X, Y, & Z coordinates • Determine maximum operating temperature • Level spans of unequal length
• Multi-line mutual coupling for various loading conditions • Solve spans of unequal length on different
• Phase & sequence impedance matrix • Derated ampacity based on temperature limit horizontal planes
• Transposed & un-transposed lines • Consider weather, solar heat, & • Include effects of wind, temperature, & k factor
• Short & long line models geographical location
• Multiple layer soil model HVDC Transmission Link
• Calculated or user-defined impedances
Optimal Power Flow • Detailed rectifier & converter modeling
• Solve multiple objectives simultaneously • Composite AC / DC & DC / AC systems
Contingency Analysis • Interior point method with barrier functions • Built-in control schemes
• N-1 & N-2 contingency assessment & ranking • Minimize power losses • Inclusive transformer model
• Fast screening method to scan outage list • Active power optimization • Automatic harmonic spectrum calculation
• Multiple graphical outage lists • Reactive power optimization • Easy-to-use integrated model
• Automatic performance indices calculation • Optimal dispatch • VSC-HVDC model*
• Summary report analyzer
ETAP Traction Power software includes the most accurate, highly developed, and flexible software tools
for analyzing and managing LV and MV rail power systems. eTraX provides a state-of-the-art design and
management solution for the electrical network life-cycle of the rail traction power system.
10
ETAP Real-Time
ETAP Real-Time™ technology allows you to predict, control, visualize, optimize, summarize and
automate your power system. Distributed and web-based technologies provide the tools to make
informative decisions based on planned or unplanned events from any location.
11
ETAP Real-Time
4000 240
Ge 2250
Cost ($)
2000 120
750
1000 60
MW
0 5.625 11.250 16.875 22.500
0 12.50 25.00 37.50 50.00
Output MW MW
Ge Ge
n2
le
as
n3
t
M
W
Ge
lo
n4
ss
M
W
MW
M
W
W
M
Ge
G
ne
en
1
rat
G
2000 200
en
Incr. HR (KBtu/MWh)
in
Input (1000 Btu/hr)
gC
G
$
en
1500 150
3
os
G
t
en
1000 100
4
500 50
ne
en
Output MW
1
rat
G
en
io
2
nD
G
en
isp
3
G
en
atc
4
12
ETAP Real-Time
13
Distribution Management System
ETAP ADMS™ is an integrated electrical system design and real-time power distribution
management system. ETAP ADMS incorporates SCADA, Distribution Management Applications &
Outage Management System (OMS) functionality in a single solution.
14
Microgrid Controller
ETAP is used by microgrid developers and engineers for detailed analyses and sizing of
distributed energy resources and associated equipment. Microgrid Master Controller brings the
design to life by connecting the system model with real-time data.
15
etap.com
Quality Assurance Commitment
ETAP is Verified and Validated (V&V) against field results, real system measurements, established programs, and hand calculations to ensure its
technical accuracy. Each release of ETAP undergoes a complete V&V process using thousands of test cases for each and every calculation module.
ETAP Quality Assurance program is specifically dedicated to meeting the requirements of:
Registered to ISO 9001:2008
ISO 9001:2008 10 CFR 50 Appendix B 10 CFR Part 21 10 CFR Part 50.55 ANSI/ASME N45.2
ASME NQA-1 CAN / CSA-Q396.1.2 ANSI / IEEE 730.1 ANSI N45.2.2
Certification No. 10002889 QM08
© 2015 ETAP / Operation Technology, Inc. All rights reserved. Certain names and/or logos used in this document may constitute trademarks, service marks, or trade names of Operation Technology, Inc.
Other brand and product names are trademarks of their respective holders. B16-PO-APR2015
2
Phương pháp xác định dây dẫn trước đây:
- Mật độ dòng điện kinh tế,
- Tổn thất điện áp cho phép,
- Nhiệt độ phát nóng.
Vấn đề còn tồn tại:
- Khối lượng tính toán lớn khi số nút trong hệ thống tăng lên.
- Chỉ áp dụng với hệ thống có công suất vô cùng lớn.
Step 2 Step 3
KIỂM TRA DÂY DẪN THEO Icp
Step 1 CHỌN TIẾT DIỆN DÂY DẪN
CHỌN TIẾT DIỆN DÂY DẪN
Bắt đầu Bắt đầu
Bắt đầu
Đ
Kết quả S
Phân bố công suất Ii ≤ Ii cp
Kết quả
Phần mềm
(CĐVH bình thường) Đ
Kết quả
(CĐVH sự cố)
4
1.2 XÂY DỰNG SƠ ĐỒ MÔ PHỎNG LƯỚI ĐIỆN TRONG ETAP
5
1.2 XÂY DỰNG SƠ ĐỒ MÔ PHỎNG LƯỚI ĐIỆN TRONG ETAP
Cấu trúc lưới Cấu trúc mô phỏng trên phần mềm ETAP
6
1.3 CHỌN TIẾT DIỆN DÂY DẪN
Step 1
CHỌN TIẾT DIỆN DÂY DẪN
Bắt đầu
% Voltage
ID Type Rating 1 Rating 2 Allowable MW Flow Mvar Flow Amp Flow % PF % Loading kW Losses kvar Losses
Drop
Si(MVA), Ii(A), Ui(kV) Line A-C Line 31620 m 111 409,4 A 1,762 0,964 10,86 87,73 2,7 0,21 3,022 -931
Line C-D Line 40000 m 111 409,4 A 5,991 1,797 33,73 95,79 8,2 0,85 42,365 -1138
Line N1-A Line 40000 m 111 409,4 A 39,752 19,464 223,4 89,81 54,6 6,91 1973 1449
Line N1-Ba Line 36550 m 111 409,4 A 17,942 7,726 98,59 91,85 24,1 2,77 355 -716
Line N1-Bb Line 36550 m 111 409,4 A 17,942 7,726 98,59 91,85 24,1 2,77 355 -716
Kết quả Line N2-C Line 41230 m 111 409,4 A 37,134 18,381 209,1 89,62 51,1 6,69 1785 1148
Phân bố công suất Line N2-D Line 30000 m 111 409,4 A 42,564 23,699 245,9 87,37 60,1 5,84 1786 1499
Line N2-Ea Line 31620 m 111 409,4 A 15,119 7,257 86,33 90,15 21,1 2,04 224 -742
Line N2-Eb Line 31620 m 111 409,4 A 15,119 7,257 86,33 90,15 21,1 2,04 224 7 -742
1.3 CHỌN TIẾT DIỆN DÂY DẪN
- Căn cứ cấu trúc sơ đồ và Fkt vừa ID Amp Flow Jkt Fkt Fchuan
tính được, chọn lại tiết diện theo Line A-C 10,75 1,1 9,77 210
chuẩn Fchuẩn trong thư viện ETAP Line C-D 33,19 1,1 30,17 210
Line N1-A 220,2 1,1 200,18 210
Line N1-Ba 98,59 1,1 89,63 111
Line N1-Bb 98,59 1,1 89,63 111
Line N2-C 206,2 1,1 187,45 210
Line N2-D 242,7 1,1 220,64 210
Line N2-Ea 86,33 1,1 78,48 111
Line N2-Eb 86,33 1,1 78,48 111
8
1.3 CHỌN TIẾT DIỆN DÂY DẪN
Giải tích lưới theo Step 2 Kiểm tra lại dây dẫn thỏa mãn điều kiện Jtt ≤ Jkt ± 5%
Tương ứng với mỗi tiết diện dây sẽ có các giá trị:
- Dòng điện chọn theo điều kiện phát nóng ICP
- Dòng điện cho phép theo điều kiện phát nóng
(Allowable) : ICP
10
1.4 KIỂM TRA PHÁT NÓNG ĐƯỜNG DÂY và SAI LỆCH ĐIỆN ÁP BUS
Giải tích lưới theo Step 3 Sự cố 1: bảo vệ cắt đường dây N1-A.
Step 3
KIỂM TRA DÂY DẪN THEO Icp
Bắt đầu
Khai báo:
Sự cố đường dây Li
- Điện áp tại các bus sai lệch
không quá ±10%
Si(MVA), Ii(A), Ui(kV)
Tương tự kiểm tra cho các sự cố khác: ID Rating 2 Allowable Amp Flow % Voltage Drop Bus ID Nominal kV Voltage (%)
Line A-C 210 620,4 A 10,75 0,14 Bus A 110 99,23
Sự cố 2: Line C-D
Line N1-A
210
210
620,4 A
620,4 A
33,19
220,2
0,52
4,77
Bus B
Bus C
110
110
98,41
99,37
Line N1-Ba 111 409,4 A 5,913 0,08
bảo vệ cắt đường dây N1-B Line N1-Bb
Line N2-C
111
210
409,4 A
620,4 A
200,8
206,2
5,59
4,63
Bus D
Bus E
110
110
99,88
101,96
Line N2-D 210 620,4 A 242,7 4,12
N1 110 104
Line N2-Ea 111 409,4 A 86,33 2,04
Line N2-Eb 111 409,4 A 86,33 2,04 N2 110 104
ID Rating 2 Allowable Amp Flow % Voltage Drop Bus ID Nominal (kV) Voltage(%)
Line A-C 210 620,4 A 96,38 1,62 Bus A 110 96,81
Sự cố 4: Line C-D
Line N1-A
210
210
620,4 A
620,4 A
138,5
328,5
2,82
7,19
Bus B 110 101,23
bảo vệ cắt đường dây N2-C Line N1-Ba
Line N1-Bb
111
111
409,4 A
409,4 A
98,59
98,59
2,77
2,77
Bus C
Bus D
110
110
95,19
98,01
Line N2-C 210 620,4 A 6,785 0,09 Bus E 110 101,96
Line N2-D 210 620,4 A 353,4 5,99
N1 110 104
Line N2-Ea 111 409,4 A 86,33 2,04
Line N2-Eb 111 409,4 A 86,33 2,04 N2 110 104
Kết luận:
Tiết diện đường dây đã chọn hoàn toàn thỏa mãn điều kiện phát nóng cho phép
12
1.5 KẾT LUẬN CHUNG
Study ID Untitled
Buses 7
Sau một số bước tính kết quả thu được là: Branches
Generators
9
0
- Đường dây được kiểm tra thỏa mãn điều kiện phát nóng cho phép Load-MW 184,24
- Các thông số lưới và thông số hành vi được hiển thị trên sơ đồ mô Generation-Mvar
Loss-MW
89,44
4,07
Mvar Amp
Bus ID Nominal kV Type Voltage MW Loading % Loading
Loading Loading
Bus A 110 Load 99,23 39,88 19,14 234,00 0
Bus B 110 Load 101,23 35,17 16,88 202,30 0
Bus C 110 Load 99,37 41,66 19,15 242,20 0
Bus D 110 Load 99,88 41,02 22,26 245,20 0
Bus E 110 Load 101,96 30,24 14,51 172,70 0
N1 110 SWNG 104,00 75,03 34,72 417,20 0
N2 110 SWNG 104,00 109,21 54,72 616,50 0
% Voltage kW kvar
ID Type Rating 1 Rating 2 Allowable MW Flow Mvar Flow Amp Flow % PF % Loading
Drop Losses Losses
Line A-C Line 31620 m 210 620,4 A 1,761 1,016 10,75 86,63 1,7 0,14 1,549 -1023
Line C-D Line 40000 m 210 620,4 A 6,013 1,819 33,19 95,72 5,3 0,52 21,863 -1254
Line N1-A Line 40000 m 210 620,4 A 39,143 19,269 220,2 89,72 35,5 4,77 1027 1144
Line N1-Ba Line 36550 m 111 409,4 A 17,942 7,726 98,59 91,85 24,1 2,77 355 -716
Line N1-Bb Line 36550 m 111 409,4 A 17,942 7,726 98,59 91,85 24,1 2,77 355 -716
Line N2-C Line 41230 m 210 620,4 A 36,578 18,187 206,2 89,54 33,2 4,63 930 862
Line N2-D Line 30000 m 210 620,4 A 41,951 23,502 242,7 87,24 39,1 4,12 932 1246
Line N2-Ea Line 31620 m 111 409,4 A 15,119 7,257 86,33 90,15 21,1 2,04 224 -742
Line N2-Eb Line 31620 m 111 409,4 A 15,119 7,257 86,33 90,15 21,1 2,04 224 -742
13
TÍNH SÁNG TẠO
1. Đề xuất được phương pháp mới cho tính
chọn dây dẫn (Step 1, … Step 3)