Professional Documents
Culture Documents
Tabletat pergatiten me komprimimin e pluhurave nen presion te larte,jane forma e persosur e e barnave te ngurta.Pothuajse i kane nxerre nga
perdorimi pluhurat dhe pilulat.Pilulat duke qendruar per nje kohe te gjate forcohen dhe nuk treten ne zorret e holla dhe keshtu bari mbetet pa
Tabletat ndonjhere vishen me qokollade,sheqer ,xhelatine ose edhe materie tjera dhe quhen drazhe.
Nje forme e veqante e tabletave jane lingualetat,qe nuk gelltiten por vihen nen gjuhe deri sa te treten.(nitroglicerina,nifedipina)
Solubletat jane tableta qe sherbejne per pergatitjen e tretjeve qe jepen per perodrim te jashtem.psh. solubletat e cianidit te helmueshem te
2.Si behet emertimi I barnave dhe te emertimi gjenerik I barnave cili ishte kriteri I vendosur nga obsh?
1.Emertimi kimik, sipas IUPAC dh e IUB 2.Emri i Perbashket Nderkombetar (EPN ose Emri Xhenerik), sipas Organizatës Botërore të
3. Emra Pronësor, janë emra kombëtar (që i përkasin vëndeve apo shteteve të ndryshme) ose emra tregtar (të vënë nga kompani
farmaceutike) .
Kriteret e vendosura nga OBSH: Të jetë i qartë në shqiptim (tingëllim) e në të shkruar dhe të mos krijojë mundësi për ngatërresa me
emra të perdorimit të përditshëm; Nuk duhet të jetë shumë i gjatë;Duhet të tregojë ngjashmërinë me lëndë që kanë të njëjtin veprim
farmakologjik.
3.Qka kuptojme me termin sedativ,hipnotik dhe pershkruaj klasiifkimin e barnave sedative-hipnotike? Me termin qetesues(sedativ)
kuptojme ate bar qe eshte e afte te qetesoje ose relaksoje te semurin pa shkaktuar gjume dhe duke ndikuar pak ne funksionet motore dhe
mendore.
Po te merren ne darke para fjetjes ato favorizojne gjumin.Pra si pasoje e ketij relaksimi lehtesohet enia e gjumit.
Me termimin gjumedhenes(hipnotik) kuptojme ate bar qe te personat te cilet vuajne nga pagjumesia keta barna jane te afta te idnuktojne nje
Efekti hipnotik ose gjumedhenes nenkupton frenim me te theksuar te SNQ qe shkaktojne sedativet.
Klasifikimi barnave sedativeve-hipnotikeve-ndryshe quhen barna qetesuese dhe gjumedhenese qe ndahen sipas karakteristikave
1.Benzodiazepinave(diazepam) 2.Substancat kimikisht te ndryshme nga BenzoD por me mekanizem te ngjashem si:ciklopiroloni dhe zopiclon
3.Barbituratet 4.Barnat sedativo-hipnotike te perziera -paraldehidet,alkaloidet,meprobamati etj 5.Antihistaminiket gjenerata e pare dhe 6.
4. Qka jane anksiolitiket,cilet jane manifestimet e tyre,sa situate ankthi dallojme,cila eshte terapia qe perdoret? Me kete term quhen
barnat qe perdoren per trajtimin e simptomave te gjendjeve anksioze patologjike.Manifestimet kryesore te tyre jane:ankesat verbale kur i semuri
ankohet se eshte anksioz,shenjat somatike jane pacienti nuk eshte i qete ka takikardi,djersitje te shtuar,lotim dhe shpeshhere qrregullime
Klinikisht dallojme dy situata ankthi:1.Gjendje fobike ne te cilat ankthi shperthen nga disa rrethana specifike 2.Gjendje paniku,kriza
diazepam,alprazolam(Xamax)perdoret te gjendja anksioze duhet me doza tvogla ka efekte ansore psiko-motorike,holazepam etj.
5.pershkruaj veprimin e anestetikeve mbi SNQ(enflurani dhe izloflurani) dhe efektet e anestetikeve ne melqi e veshke? Veprimi i
anestetikeve ne SNQ
ne doza te uleta anestetiket inhalatore nfillim japin ulje te shpejtesise se reflekseve dhe ragimit,nuk japin prekje te zgjatur te aftesive
intelektuale.
Enflurani-nese ipet ndoza te arta,mund me nxit aktivitet epileptogjen qe manifestohet edhe me konvulsione.
Izoflurani-nuk shkakton aktivitet epileptik dhe kjo veti e tij mbetet konstante pavresisht nga thellesia e tij,te ngjashme me Izofluranin jane edhe
Efektet e anestetikeve ne melqi dhe veshke-disfunksioni hepatik verehet shpesh pas perdorimit te anestetikeve inhalatore,sidomos perdorimit
I dyti karakteriohet me hepatit nga halotani,por incidenca eshte e vogel 1:10000 te semure te cilet kane marre anestetike me halotan.
Si,efekte kryesore të pa dashura llogariten paraqitja e narkozës në mëlçi dhe depresioni respiratorë, që sot e kufizon përdorimin e halotanit
Enflurani,desflurani,sevoflurani Efektet e pa dashura të cilat i shkaktojnë (hepatotoksicitet, aritmitë) janë më pak të shprehura nga efektet e pa
dashura të halotanit.
farmakokinetika,efektet anesore? Levofloxacina :administrimi -IV dhe pika per sy(500-750 mg qdo 24 ore),spektrum-gram negative,gram
pozitive dhe legionella pneumophila,indikacionet- bronchitis kronik:pneumonia e perfituar gjate hospitalizimit,infeksionet intra
abdominal,infeksionet ne lekure.
7.si manifestohet kriza anginore,cilat jane barnat me te rendesishme per mjekimin e semundjeve iskemike,pershkruajje veprimin e
nitroglycerines? Kriza anginore manifestohet me dhimbje karakteristike por mund te kemi edhe forma theshtura kur te semuret nuk ankojne
shenja te agorit,por ne EKG vihen re ndryshimet karakteristike te iskemise. Faktoret qe qojen deri te kriza anginore jane:hipertensioni
Barnat qe perdoren kunder iskemise dhe infarktit te miokardit:Nitro vazodilatoret(gliceril trinitrati,izosorbid dinitrat etj),B-
trombocitar(aspirina,klopidogreli),antikoagulantet(heparina,varfarina),trobolitiket,statinat etj.
Nitroglicerina-doze 0.3-0.5 mg nen gjuhe,veprimi fillon te shfaqet pas 1-2 minutash dhe dhimbjet angioze zakonisht qetesohen per 3-
5min.Perthithja ne kete rruge mund te ulet ne te semuret me proteza dentare apo me goje te thate.Gjate perodrimit te semuret ndiejne djegje ne
goje.Kur dhimbja anginoze nuk qetsohet me tableten e pare,pas 3-4 min mund te ipet nje e dyte e ne rast nevoje edhe nje e trete.Te semurin
duhet ta njoftojme se ne rast se brenda 15 minutash dhumbjet nuk qetesohen duhet te te kerkojme ndihme per shkak se mund te kete infarkt akut
te miokardit. Efektet e padeshiruara:Marrje mendsh,hipotension,sidomos kur qendrojne nje kohe te gjate pa u ulur.
8.pershkruaje mirembajtjen e higjienes spitalore dhe detyrat e secilit puntor veq e veq? Personeli për mirëmbajtjen e higjienës në spital
Në ecurinë e mirëmbajtjes së higjienës në spital, duhet doemos të vihet njëfarë rendi dhe rregulli. Planifikimi i mirëmbajtjes së higjienës në
· pastrimin dhe deponimin e pajisjeve, ndërrimin e kokës së leckës për pastrim; Kërkesat për llojet e tretjeve për pastrim dhe shpeshtësinë e
zëvendësimit të tyre;
9.Cilat jane derivatet e Difenilmetanit,si behet dozimi I tyre,qka eshte vaji ricnit? Derivatet e difenimetanit-Fenolftaleina aktualisht nuk
perdoret per shkak te dyshimeve lidhur me veprime te demshme kardiake te saj. Bisakodili mund te jepet nga goja,10-15 mg per te rritur dhe 5-
10 mg per femijet 6-12 vjeq.Kur jepet nga me suposte,me rruge rektale efekti fillon per 30-60 minuta.Keshillohet qe bisakodili te mos perdoret
per me teper se 10 dite rresht Vaji ricinit eshte nje laksativ stimules I fuqishem.Ai hidrolizohet nga segmented e siperme te zorres se holle ne
acid ricinoleik,I cili lokalisht nxite levizshmerin e zorre.Verpimi I tij I fuqishem lejon perodirmin e tij katarktik.Aktualisht ai perdoret rralle per
kete qellim,por gjen perodirm ne metodat e ndryshme te trajtimeve alternative dhe pomadat kozmetike..
10.Si duhet te mirren pilulat e kombinuara,pershkruaj efektet anesore te kontraceptiveve? Duhet të merret një pilulë në ditë. Cdo pilulë
duhet të konsumohet në të njëtën orë ose sa më afër. Nqs harrohet një pilulë, atëherë merrni sa më shpejt të jetë e mundur pilulën tjetër dhe
Shumica e konfeksioneve janë me 28 ose me 21 pilula. Në të dyja rastet kemi 21 pilula aktive të cilat përmbajnë hormonet. Në konfeksionet me
28 pilula, 7 pilulat e fundit quhen tablet rikujtuese; ato nuk përmbajnë hormone. Në konfeksionet me 21 pilula, cdo ditë merret një tabletë. Pas
21 ditëve aktive, kryhet një javë pauzë (pushim), pas të cilës niset një kuti e re.
Megjithatë, pilulat kontraceptive mund të merren cdo ditë, edhe për më shumë se 21 ditë, nqs duam të shtyjmë datën e menstruacioneve ose
-Ndaloni të merrni pilulën dhe nuk jeni duke përdoru mënyrë tjetër kontracepsioni.
Pilula mund të shkaktojë ndonjëherë rritje të lehtë në peshë, crregullime humori dhe rrallë edhe ulje të libidos në disa femra.
PROVIMI B
3.Qka eshte epilepsia,si vjen ataku epileptik,cilat jane barnat antiepileptike dhe
si ndahet? Epilepsia nenkupton qrregullim te funksionit cerbral qe akraterizohet
nga atake konvulzive periodike dhe te paparashikueshme te cilat ne varesi te
lokalizimit,vatres epileptike,mund te shoqerohet me demtimet e funksioneve
sesore,vegjetative dhe psikike.Ataku epileptik-vjen si pasoje e nje disfunksioni te
kortekstit cerebral i cili konsiston me shkarkime elektrike te qrregullta,ritmike dhe
anaormale te nje grupi te caktuar neuronesh.Epilepsit mund ti ndajme ne :
1.Primare(idiopatike) ky term perdoret sa here qe nuk eshte e mundur te gjindet
shkaku i cili qon ne prishjen e funksionit cerebral.Etiologjia e kesaj forme epilepsie
eshte gjenetike. 2.Sekondare(simptomatike)ky term perdoret kur epilepsia
shoqeron patologji cerebrale: tumore ,trauma,infeksione,anomali te zhvillimit etj
Barnat antiepileptike fenitoina, primidoni, klormetiazoli,
klonazepami,fenobarbitoni etj.
PYETJE
NGA GRUPI C DHE D
Doza dhe menyra e dhënies :1 tab (1 mg) ne ditë, pavarsisht nga ushqimi, por kur
preparati shkakton cregullime gastrointestinale, duhet dhene para ushqimit.
Antagonistet keto bllokojne efektet e opiateve por vete nuk jane ne gjendje
te shkaktojne asnje efekt( naloxan,naltrexon)
Naltrexoni 350 mg,2x1 mengjes mramje,ka veprim shume tshpejte.Efektet
anesore:marramendje,humbje koshience,ngacmim te mukozes.
Bota bimore pjeset e thata dhe te imtesuara te bimeve mjekuese kan rendesi te
madhe(gjethet e digitalisit,helmarines etj)Fuqia mjekuese e tyre nvaret nga
perberjet qe kane efekt farmakologjik dhe keto perberje njihen si substanca
aktive ose efektive.Substancat aktive quhen substancat qe kane perberje te <>
kimike dhe ndahen ne disa grupe(alkaloidet,glukozidet,taninat,vajrat eterike etj)
Bota shtazore disa inde dhe organe te kafsheve nraste me te shpeshta gjendrat
endokrine jane lende te para trendsishme mjekuese qe me procese komplekse te
pastrimit pergatiten barera si(vaji i peshkut),pastaj jane edhe hormone te <> si
insulina qe perfithet nga pankreasi i lopeve dhe derrave dhe substanca tjera
fiziologjikisht aktive(heparina,trombina).
Farmakologjia eshte shkenca mbi barerat duke perfshire te gjitha ato qe kane te
bejne me barerat:origjinen e barit,cilesite fiziko-kimike,menyren e
pergatitjes,veprimin,ndryshimet ne organizem dhe perdorimin ne terapi,pra
farmakologjia studion veprimin e substancave kimike ne organizmin e gjalle.
Antibioze eshte fenomeni ku nje qenie e gjalle per te mbijetuar vet,i shkatrron
qeniet e tjera e kunderta e ketij eshte simbioza.
Penicilinat natyrale
1. Penicillin G (benzylpenicillin)-Ka spekter antibakteror relativisht te ngushte.
Eshte efektive kunder shume lloje te baktereve Gram-pozitive, kokeve Gram-
negative dhe kunder treponemave.
Eshte acido labile dhe rendom aplikohet intramuskular (dhembje dhe irritim ne
vendin e injektimit) ose intravenoz (me e preferuar).
D. Penicillinat antipsudomonale
Emertohen kesisoj per shkak te veprimit te tyre ndaj Pseudomonas
aeruginosa.Perdoren kryesisht per trajtimin e infeksioneve te traktit urinar.
Pencillinat antipsudominale mund te jene te grupit te:
a. Karboksipenicilinave
Karbencilina
Tikrcilina
b. Ureidopenicilinave
Mezlocilina
Azlocilina
Piperacilina
Shumë njerëz mendojnë se kanë konstipacion në qoftë se ata nuk dalin jashtë për
ditë. Gjithsesi defekim normal mund jetë tri herë në ditë deri në tri herë në javë,
kjo varet nga personi.
eshte nje semundje e lidhur me H-Pylori dhe shkaktohet kryesisht nga rritja e
oreksit etj.