Title: Paaralang Panghimpapawid sa Grade 4 Araling Panlipunan

Topic: Ang Pilipinas Bilang Bahagi ng Pacific Ring of Fire

Format: School-on-the Air
Length: 20 minutes
Scriptwriter: Jade J. Valente
Objective: Natutukoy ang mga paraan upang mabawasan ang epekto ng kalamidad
1BIZ: INSERT SOA PROGRAM ID

2BIZ: MUSIC UP FOR 5 SECS AND UNDER

3HOST: Magandang hapon sa ating mga masugid na tagapakinig lalong-lalo na sa mga

4mag-aaral ng ika-apat na baitang! Ito ang inyong paaralang panghimpapawid sa Araling

5Panlipunan! Kami ay nasisiyahan at magkasama tayo sa ating talakayan sa pamamagitan

6ng radio. (PAUSE) Ako ang inyong lingkod, Ginang Kyle Muriel V. Ubatay mula sa

7Sangay ng Misamis Oriental

8BIZ: MSC UP FOR 3 SECS AND UNDER

9HOST: Siguruhing kayo ay nasa isang kaaya-ayang lugar para sa pag-aaral at maayos na

10nakakapakinig ng ating broadcast.

11BIZ: MSC UP FOR 3 SECS AND UNDER

12HOST: Sa puntong ito, nais kong ihanda ninyo ang inyong modyul ukol sa “Ang

13Pilipinas bilang Bahagi ng Pacific Ring of Fire” (PAUSE) Modyul 9 Linggo 7 ng Unang

14Markahan (PAUSE) Nakahanda na ba?

15BIZ: MSC UP FOR 3 SECS AND UNDER

16HOST: Bago natin simulan ang ating aralin ngayong araw, sukatin muna natin ang

17inyong dating kaalaman at ng paksang ating tatalakayin.

18BIZ: MSC UP FOR 3 SECS AND OUT

19HOST: Mayroon akong mga bababanggiting mga pangalan ng aktibong mga bulkan sa

20Pilipinas. Tukuyin ninyo kung saang pangkat ng kapuluan ang lokasyon ng bawat isa.

21Ang sagot ay maaaring Luzon, Visayas o Mindanao. Handa naba kayo? (PAUSE)

22BIZ: MSC UP FOR 5 SECS AND OUT

-MORE-
 1
Ang Pilipinas… 222
1HOST: Una (PAUSE) Ito ay sentro ng turismo at pangunahing pinagkukunan ng

2kuryente. Matatagpuan ito sa Rehiyon 10. (PAUSE) Tama! Ang sagot ay (PAUSE)

3Talon ng Maria Cristina (PAUSE)

4Pangalawa (PAUSE) Cagua. Saan kaya ito? (PAUSE) Mahusay! Ito ay makikita sa

5Luzon.

6Pangatlo (PAUSE) Mayon (PAUSE) Tama! Matatagpuan ang Bulkang Mayon sa Luzon.

7Pang-apat (PAUSE) Musuan? Saan kaya ang lokasyon nito? (PAUSE) Magaling! Sa

8Mindanao. Malapit ito sa atin.

9Panglima (PAUSE) Biliran. (PAUSE) Tumpak! Ang Biliran ay naroon sa Visayas.

10BIZ: MSC UP FOR 3 SECS AND UNDER

11Pang-anim (PAUSE) Didicas. Alam ba ninyo kung saan ito? (PAUSE) Tama! Sa Luzon.

12Pampito (PAUSE) Kanlaon. Alam kaya ninyo? (PAUSE) Ang galing! Sa Visayas

13Pangwalo (PAUSE) Pinatubo. Saan kaya ang lokasyon nito? (PAUSE) Tama! Luzon

14Pangsiyam (PAUSE) Hibok-hibok. Siguradong narinig niyo na ito dahil ang tamang

15sagot ay (PAUSE) Magaling, magaling! Mindanao partikular sa Camiguin Island.

16At panghuli (PAUSE) Camiguin de Batanes. (PAUSE) Saan naman kaya ito? (PAUSE)

17Tumpak! Luzon ang lokasyon nito.

18BIZ: MSC UP FOR 3 SECS AND UNDER

19HOST: Ilan ang nasagot ninyo nang tama? (PAUSE) Umaasa kaming huwag ninyong

20kalilimutan ang mga aral noon magpahanggang ngayon at ipagpapatuloy niyo lang ang

21inyong pag-aaral gamit ang mga modyul at pakikinig na rin sa ating mga programang

22pampaaralan. (PAUSE) Tiyak, mas yayaman pa ang inyong kaalaman tungkol sa ating

23asignatura.

24BIZ: MSC UP FOR 3 SECS AND UNDER

-MORE-
 1
Ang Pilipinas… 333

1Sa ating pagbabalik, mapapakinggan na ninyo ang panibagong aralin mula sa ating radio

2teacher. Kaya, umupo, magrelaks at makinig muna sa isang mahalagang paalala.

3BIZ: INSERT PLUG/INFOMERCIAL

4HOST: At kami ay nagbabalik. (PAUSE) Bago ko ipakilala ang ating Radio Teacher,

5may tanong muna ako. (PAUSE) Naaalala paba ninyo ang mga karagatan at baybaying

6nakapaligid sa Pilipinas? Sige nga, kilalanin natin ang mga ito.

7BIZ: MSC UP FOR 3 SECS AND UNDER

8Anong kipot ang nasa bandang hilaga ng Pilipinas? (PAUSE) Magaling, ito ay ang

9Bashi Channel. Ano namang dagat ang nasa gawing Timog? (PAUSE) Tama, ito ay ang

10Dagat Celebes. Ano ang nasa gawing Kanluran? (PAUSE) Ang galing naman! Ito ay ang

11Dagat Kanlurang Pilipinas. Ano namang karagatan ang nasa bandang silangan?

12(PAUSE) Mahusay! Ito ay ang Karagatang Pasipiko. Talaga nga namang napapalibutan

13tayo ng mga anyong tubig.

14BIZ: MSC UP FOR 5 SECS AND UNDER

15HOST: Alam kong nasasabik na kayong matuto sa ating bagong leksiyon. Kaya hindi ko

16na patatagalin pa, heto na ang ating radio teacher na si Ginang Richelle Ann S. Aboy ng

17Sangay ng Misamis Oriental upang ihatid sa atin ang aralin tungkol sa (PAUSE) “Ang

18Pilipinas Bilang Bahagi ng Pacific Ring of Fire”. Sa lahat ng nasa Ika-apat na baitang, ito

19na po ang ating aralin bilang siyam.

20BIZ: MSC UP FOR 5 SECS AND UNDER

21RADIO TEACHER: Magandang araw mga bata! Nalulugod ako at pinatuloy niyo kami

22sa inyong mga tahanan ngayong araw upang bigyan ng pagkakataong ibahagi sa inyo ang

23isang leksiyon sa Araling Panlipunan. (PAUSE) Ako nga pala si Teacher Richelle Ann S.

24Aboy. Maaari niyo akong tawaging Teacher Rean.

25BIZ: MSC UP FOR 3 SECS AND UNDER

-MORE-
 1
Ang Pilipinas… 444

1RADIO TEACHER: Gaya ng nabanggit kanina, ang ating aralin ngayon ay tungkol sa

2“Ang Pilipinas Bilang Bahagi ng Pacific Ring of Fire”. (PAUSE) Inaasahang

3pagkatapos ng leksyong ito ay kaya n’yo ng matukoy ang mga paraan upang mabawasan

4ang epekto ng kalamidad. (PAUSE)

5BIZ: MSC UP FOR 3 SECS AND UNDER

6RADIO TEACHER: Anu-ano bang mga kalamidad ang naranasan na ninyo? (PAUSE)

7Noong nakaraang taon, sunod-sunod ang lindol. Buti nalang hindi masyadong malakas

8ang pagyanig dito sa atin. (PAUSE) Ano pa? Malakas na bagyo. Hindi ba’t kamakailan

9lang ay hinagupit ni Super Typhoon Rolly ang malaking bahagi ng Luzon. Anu-ano ang

10mga ginawa ninyo nang mangyari ang mga kalamidad na ito? Mayamaya, pag-uusapan

11natin ang mga nararapat gawin sa panahon ng kalamidad.

12BIZ: MSC UP FOR 5 SECS AND UNDER

13RADIO TEACHER: Sa puntong ito, nais kong buklatin ninyo ang inyong mga modyul

14sa bahaging Tuklasin. (PAUSE) Sabayan ninyo akong magbasa.

15BIZ: MSC UP FOR 3 SECS AND UNDER

16RADIO TEACHER: Ang Pilipinas ay bahagi ng kontinente ng Asya. Ang lokasyon ng

17Pilipinas ay nasa Timog Silangang Asya. Ang Pacific Ring of Fire o Circum-Pacific Belt

18ay isang lugar o rehiyon kung saan nakalatag ang maraming aktibong bulkan at kung

19saan nagaganap ang madalas na mga paglindol. Ayon sa Philippine Institute of

20Volcanology and Seismology o PHIVOLCS na ahensiya ng pamahalaan na namamahala

21sa mga pagkilos ng mga bulkan sa bansa, may humigit- kumulang dalawampu’t

22dalawang aktibong bulkan ang Pilipinas. Para maiwasan ang sakuna dulot ng lindol,

23makabubuti na makibahagi as earthquake drill na isinasagawa ng Disaster Risk

24Reduction and Management Council o D-R-R-M-C sa mga paaralan.

25BIZ: MSC UP FOR 3 SECS AND UNDER

-MORE-
 1
Ang Pilipinas… 555

1RADIO TEACHER: Kaya pala palaging nakararanas ng lindol ang Pilipinas. Ito ay dahil

2sakop tayo sa Pacific Ring of Fire kung saan nakalatag ang maraming aktibong bulkan.

3Ano kaya ang dapat mong gawin kung mayroong lindol? Naalala paba ninyo ang

4ginagawa natin sa ating Earthquake Drill?

5BIZ: MSC UP FOR 3 SECS AND UNDER

6RADIO TEACHER: Kung ikaw ay nasa loob ng paaralan o gusali, ito ang dapat nating

7tandaan. (PAUSE) Gawin ang Duck, Cover, and Hold. (PAUSE) Manatili sa loob ng

8paaralan o gusali hanggang matapos ang pagyanig. (PAUSE) Pagkatapos, lumabas at

9pumunta sa ligtas na lugar. Maging kalmado at huwag mag-panic. (PAUSE) Paano

10naman kung ikaw ay nasa labas ng paaralan o gusali? Ano ang dapat mong gawin?

11BIZ: MSC UP FOR 3 SECS AND UNDER

12RADIO TEACHER: Kapag ikaw ay nasa labas ng paaralan o gusali, dapat lumayo sa

13mga puno, linya ng kuryente, poste, o iba pang konkretong estruktura. Umalis sa mga

14lugar na mataas na maaaring maapektuhan ng landslide o pagguho ng lupa.

15BIZ: MSC UP FOR 3 SECS AND UNDER

16RADIO TEACHER: Kapag may pagyanig sa ilalim ng dagat o karagatan, maari itong

17maging sanhi ng Tsunami, tama? Pero, alam ba ninyo kung anu-ano ang dapat gawin

18kung sakaling may ganitong pangyayari sa inyong lugar? Halika kayo at alamin natin.

19BIZ: MSC UP FOR 3 SECS AND UNDER

20RADIO TEACHER: Alam natin na ang Pilipinas ay napapaligiran ng anyong tubig.

21Kung kaya’t ang mga lalawigang malapit sa baybayin o tabingdagat ay may panganib sa

22tsunami. Para maging handa tayong lahat, pag-aralan natin ang mga Tsunami Alert Level

23at mga kaakibat na gawain para maging ligtas.

24BIZ: MSC UP FOR 3 SECS AND UNDER

-MORE-
 1
Ang Pilipinas… 666

1RADIO TEACHER: Kapag ibinaba ang Tsunami Alert Level 0, ibig sabihin nito ay may

2namumuong malakas na paglindol ngunit walang tsunami o di kaya’y may tsunami

3ngunit hindi makaaabot sa Pilipinas. (PAUSE) Alert Level 1 o Maghanda naman kung

4Malaki ang posibilidad ng banta ng tsunami sa Pilipinas at ang mga komunidad malapit

5sa tabing-dagat ay kailangang maging alerto sa posibleng paglikas. (PAUSE) Alert Level

62 o Magmanman ang babala kung maaaring maranasan ang bahagyang unos sa dagat at

7dapat na maging alerto sa kakaibang taas ng tubig o alon. Dapat tayong lumayo sa dagat.

8(PAUSE) Alert Level 3 o Umalis naman kung mapaminsala ang namumuong tsunami na

9makaaapekto sa bansa. Sa oras na ito, kinakailangan ang madaliang paglikas.

10BIZ: MSC UP FOR 3 SECS AND UNDER

11RADIO TEACHER: Paano naman kung mayroong bagyo? (PAUSE) Ano ang dapat

12nating gawin?

13BIZ: MSC UP FOR 3 SECS AND UNDER

14RADIO TEACHER: Isa-isahin natin ang Apat na Babala ng Bagyo at mga kaakibat na

15paalala ng bawat isa. (PAUSE) Babala bilang 1: (PAUSE) Ang bilis ng hangin sa pook

16na may ganitong babala ay mula tatlumpo hanggang 60 kilometro bawat oras sa loob ng

17sumusunod na 36 oras. (PAUSE) Kapag may ganitong babala sa inyong lugar,

18makibalita at maging alerto. Tiyakin ang seguridad at kaligtasan ng inyong tahanan

19sakaling lumakas ang bagyo. (PAUSE)

20Ipinahihiwatig naman ng babala bilang 2 na malapit na sa pook ng may ganitong babala

21ang daan ng bagyo. Ang bilis ng hangin ay mula 60 hanggang 100 kilometro bawat oras

22sa loob ng sumusunod na 24 oras. (PAUSE) Ang rekomendang gawain sa Babala bilang

232 ay (PAUSE) ang pagbabawal ng paglalayag ng mga sasakyang pandagat at paglipad ng

24mga sasakyang panghimpapawid at dapat manatili sa loob ng bahay.

25BIZ: MSC UP FOR 3 SECS AND UNDER

-MORE-
 1
Ang Pilipinas… 777
1RADIO TEACHER: Babala bilang 3 (PAUSE) Ipinahihiwatig nito na malapit na malapit

2o doon na mismo sa lugar na may bagyo daraan ang sentro ng bagyo. Ang bilis ng

3hangin ay mahigit sa 100 hanggang 185 kilometro bawat oras sa loob ng sumusunod na

418 oras. (PAUSE)

5Ang rekomendang gawin ng mga nasa mababang lugar ay lumikas sa mataas na lugar at

6lumayo sa tabing-dagat at mga lugar na malapit sa ilog. Babala bilang 4 naman ay

7nagpapahiwatig na malakas ang bagyo. Ang bilis ng hangin ay mula 185 kilometro

8bawat oras sa loob ng sumusunod na 12 oras. (PAUSE) Ang rekomendang gawain sa

9Babala bilang 4 ay manatili sa ligtas na lugar o sa evacuation centers at lahat ng mga

10outdoor na gawain at mga paglalakbay ay dapat kanselahin.

11BIZ: MSC UP FOR 5 SECS AND UNDER

12RADIO TEACHER: Sa lahat ng ating natutunan ngayong araw, mahihinuha nating tama

13ang kasabihang, Ligtas ang may Alam. Kaya lagi nating tandaan ang mga nararapat

14gawin sa panahon ng mga kalamidad. (PAUSE) Sa ating pagbabalik, subukin natin ang

15ating kaalaman tungkol sa ating napag-aralan. Pahinga muna saglit at balikan ang inyong

16mga notes at modyul.

17BIZ: INSERT PLUG/INFOMERCIAL

18HOST: Nagbabalik tayo sa ating Paaralang Panghimpapawid sa Grade 4 Araling

19Panlipunan. Kanina ay tinalakay natin kasama si Teacher Rean ang aralin ukol sa Ang

20Pilipinas Bilang Bahagi ng Pacific Ring of Fire. Tandaan natin na ang Pilipinas ay nasa

21bahaging kanluran ng Karagatang Pasipiko. Ang Pilipinas ay bahagi ng Pacific Ring of

22Fire. (PAUSE) Ang Pacific Ring of Fire o Circum-Pacific Belt ay isang lugar o rehiyon

23kung saan nakalatag ang maraming aktibong bulkan at kung saan nagaganap ang

24madalas na mga paglindol. (PAUSE) Ayon sa PHIVOLCS, may humigit-kumulang 22

25aktibong

-MORE-
 1
Ang Pilipinas… 888
1bulkan sa ating bansa kaya mahalaga ang pagsasagawa ng earthquake drill sa mga

2paaralan at iba pang ahensiya o institusyon.

3BIZ: MSC UP FOR 3 SECS AND UNDER

4HOST: Ibinahagi rin sa atin ni Teacher Rean na ang tsunami ay epekto ng nagaganap na

5paglindol. Ito ay ang higit sa normal na lebel ng pagtaas ng tubig sa dagat o karagatan.

6(PAUSE) Mahalagang malaman ang tsunami alert level at mga babala ng bagyo upang

7mapaghandaan ang paglikas o ano mang aksiyon na dapat gawin.

8BIZ: MSC UP FOR 3 SECS AND OUT

9HOST: Oh, hindi ba at madali lang ang ating aralin? (PAUSE)

10HOST: Ngayong tapos na ang ating leksyon, oras na para tasahin o sukatin ang ating

11kaalaman ukol sa ating aralin. (PAUSE)

12BIZ: MSC UP FOR 3 SECS AND OUT

13HOST: Kunin na ninyo ang inyong mga Answer Sheet at punan ang mga patlang ng mga

14datos na kinakailangan tulad ng pangalan, baitang at asignatura o subject. (PAUSE)

15Handa na ba kayo? (PAUSE) Heto na muli si Teacher Rean para sa ating pagsusulit.

16BIZ: MSC UP FOR 5 SECS AND OUT

17RADIO TEACHER: Hinga nang malalim at itabi na muna ang inyong mga notes at

18makinig mabuti. May sampung pangungusap ako na babasahin. (PAUSE) Sa bawat

19pangungusap na aking babasahin, kailangan ninyong kilalanin kung ito ba ay wastong

20pagtugon o di-wastong pagtugon sa mga kalamidad. Isulat ang W-P kung wastong

21pagtugon at D-W kung di-wastong pagtugon. Game naba kayo? Kayang-kaya n’yo ito!

22BIZ: SFX HORN.

23RADIO TEACHER: Unang pangungusap (PAUSE) Pagkatapos ng unang pagyanig at

24nasa loob ka ng bahay or gusali, marahang lumabas at pumunta sa ligtas na lugar.

-MORE-
 1

1(PAUSE) Pangalawa, Ang dapat gawin kung may lindol ay: HOLD, DROP, COVER

2(PAUSE) Ang Pilipinas… 999

3RADIO TEACHER: Pangatlo, Kung lumindol at nasa labas ng bahay, sumilong sa isang

4nakaparadang sasakyan o anumang malaki at matibay na bagay. (PAUSE) Pang-apat,

5Huwag makibahagi sa earthquake drill na isinasagawa ng Disaster Risk Reduction and

6Management Council (DRRMC) sa mga paaralan. (PAUSE) Panglima, Bago dumating

7ang bagyo, ihanda ang mga gamit na dapat dalhin sakaling kailangang lumikas.

8(PAUSE)

9BIZ: MSC UP FOR 3 SECS AND OUT

10RADIO TEACHER: Pang-anim, Humanap at manatili sa mataas na lugar na hindi

11aabutin

12ng pagbaha. (PAUSE) Pang-pito, Subukan tawiriin ang baha. (PAUSE)

13Pang-walo, Maglaro sa baha. (PAUSE) Pang-siyam, Ilang araw bago ito dumating ang

14bagyo kaya may pagkakataon para tayo ay maghanda. (PAUSE) Panghuling bilang

15(PAUSE) Manatili sa isang mababang lugar tulad ng basement.

16BIZ: MSC UP FOR 3 SECS AND OUT

17RADIO TEACHER: At diyan nagtatapos ang ating pagtataya sa araw na ito. Kung may

18gusto kayong linawin, basahin niyo uli ang Araling Panlipunan, Modyul 9, Linggo 7, ng

19Unang Markahan at balikan ang mga importanteng detalye ng ating aralin.

20BIZ: MSC UP FOR 5 SECS AND OUT

21HOST: Isang leksyon na naman ang ating natapos. Upang mas maunawaan pa ninyo

22ang ating aralin, maaari niyo ring sagutin ang Tayahin at Karagdagang Gawain upang

23mas maunawaan pa ang ating tinalakay.

24BIZ: MSC UP FOR 5 SECS AND UNDER

1

1HOST: Ang ating aralin sa susunod na Linggo ay tungkol sa Kahalagahan ng Katangiang

2Pisikal sa Pag unlad ng Bansa. (PAUSE)

3Hanggang sa muli, ako si Teacher Kyle Muriel V. Ubatay ng Sangay ng Misamis

4Oriental (PAUSE)
Ang Pilipinas… 101010
5RADIO TEACHER: Ako naman si Teacher Richelle Ann S. Aboy ng Sangay ng

6Misamis Oriental. (PAUSE) Laging tandaan, mag-aral nang mabuti. Ito ang susi natin
-MORE-
7tungo sa isang masaganang bukas.

8HOST: Kami ang inyong mga guro sa paaralang panghimpapawid na nagsasabing,

9BEMORE MISOR!

10RADIO TEACHER: Paaalam!

11BIZ: MSC UP 5 SEC THEN OUT

-END-