KasaysayanngPambansangWika (PanahonngEspanyol-Hapones)

PANAHON NG ESPANYOL
Kristiyanismo – itoanglayuninngmgaEspanyolnaikintalsamga Pilipino sakanilangpananakop.
Pagano, Barbariko, Di-sibilisado – itoangpaglalarawanngmgaEspanyolsamga Pilipino.
KatutubongWika – angginamitngmgaEspanyolsapagpapatahimikngmgamamamayan.  Pinag-aralan nilaito at
ginamitnoongunasapagpapalaganapngKristiyanismo.Paghahatingmgaislangpamayanan –
itoangunangginawangmgaEspanyolupangmapabilisangkanilanglayunin.

LimangordenngMisyonerongEspanyol
1.       Agustino
2.       Pransiskano
3.       Dominiko
4.       Heswita
5.       Rekoleto

Gob.Tello – nagmungkahinaturuanangmgaindiongWikangEspanyol.

Carlos I at Felipe II – naniniwalangkailangangmagingbillinguwalangmga Pilipino.  Gagamitinnilaang  katutubongWika at

Espanyol.
Carlos I – nagmungkahinaituroangDoctrina Christiana gamitangWikangEspanyol.
Doctrina Christiana – isangmaagangaklatng Romano Katolikokatesismo, isinulatnibabaganJuan de Plasencia, at ay
pinaniniwalaannaisasapinakamaagangmgalibronanakalimbagsaPilipinas, sa 1593.
Marso 2, 1634 – mulinginulitni Felipe II angkanyangutosnaturuanngEspanyolangmgaindiyo.
Carlos II – lumagdangisangdeskritotungkolsapagtuturongWikangEspanyol.
December 29, 1972 – lumagdassi Carlos IV ngdeskritona nag-uutosnagamitinangWikangEspayolsa lahatngpaaralan.

PANAHON NG REBOLUSYONG PILIPINO

300 taon – sinakopngEspanyolangPilipinas.

1872 – nagkaroonngkilusanangpropagandista.  Ito angsimulangpaghihimagsik.
Andres Bonifacio – itinatagangKatipunan.
Wikang Tagalog – angginagamitsakautusan at pahayaganngkatipunan.
IsangBansa, IsangDiwalabansamgaEspanyol – angsumibolsakaisipanngmga Pilipino sapanahong ito.
Konstitusyonng Biak naBato – pinagtibaynoong 1899.
-          Ito angunangkongkretongpagkilosngmga Pilipino labansamgaKastila.
Tagalog – ginawanilangopisyalnawikabagamatwalangisinasaadnaitoangmagigingWikang Pambansa.
Riza at mgaPropagandista – nakabatidnaangwika ay malakingbahagiupangmapagbuklodangmga  kababayannila.
Aguinaldo – angnamunosaUnangRepublika.  GinawaniyangopsiyonalangpaggamitngWikang Tagalog.

PANAHON NG AMERIKANO

Almirante Dewey -  namunosamgaAmerikanongdumatingsaPilipinas.

Wikang Ingles – ginamitnaWikangPanturo at
WikangPantalastasanmulasaantasprimaryahanggang sakolehiyosapanahonngmgaAmerikano.
Jacob Schurman – angnamunosakomisyongnaniniwalangkailanganng Ingles saedukasyong primary. Batas Blg. 74 –
itinakdangkomisyonnoogMarso 21, 1901 nanagtatagngmgapaaralangpambayan at nagpahayagna Ingles
anggagawingwikangpanturo.

Reading, Writing & Arithmetic (3R’s)) – angbinigyang-diinsapagtuturosubalitnahihirapanangmgagurosapagpapaunawasamga

mag-aaral kaya ipinagamitangbernakularbilangwikangpantulong.

IpinagbawalangpaggamitngWikangBernakular at tanging Wikang Ingles nalangangipinagamitnaWikangPanturonangmapalitanang

director ngkawanihanngedukasyon.
Service Manual ngKawanihanngEdukasyon – nagsasaadna tanging Ingles lamangangdapatgamitinsa pag-aaral,
sabakuranngpaaralan at sagusalingpaaralan.
Mgasundalo – angunangnagturong Ingles at sumunodanggrupongThomasites.
BiseGobernadorHeneral George Butte – KalihimngPambayangPagtuturosaapatnataongpag-aaral noong 1931. 
Sinabiniyanghindikailanmanmagigingwikangpambansangmga Pilipino ang Ingles dahilhindiitoangwikangtahanan.
Jorge Bocobo at MaximoKalaw – sumang-ayonsasinabini Butte.

MgaDahilangNagtataguyodsaPaggamitng Ingles
1.       Angpagtuturongbernakularsamgapaaralan ay magre-resultasasuliraningadministratibo.  Mahihirapanglumipatangmga mag-
aaralsaiba-ibangpookdahiliba-ibaangitinurongwikasaibangrehiyon.
2.       Angpaggamitngbernakularsapagtuturo ay magdudulotlamangngrehiyonalismosahalipnanasyonalismo.
3.       Hindi magandangpakingganangmagkahalong Ingles at Bernakular.
4.       Malakinaangnagastangpamahalaansapaglinangngwikang Ingles upangmagingwikangPambansa.
5.       Ingles angnakikitangpag-asaupangmagkakaroonngpambansangpagkakaisa.
6.       Ingles angwikangpandaigdigangpangangalakal.
7.       Ang Ingles ay mayamansakatawagangpansining at pang-agham.
8.       Yamangnanditonaang Ingles ay kailanganghasainangpaggamitnito.

MgaDahilangNagtataguyodsaPaggamitngBernakular
1.       Pagsasayanglamangngpanahon at peraangpagtuturong Ingles dahilwalaitongkinalamansakanilangsosyal at
praktikalnapamumuhay.
2.       .
3.       Tagalog angnararapatnapipiliingWikangkomonsapagkatisangporsyentolamangngtahanang Pilipino anggumagamitng Ingles.
4.       Hindi magigingmaunladkung Ingles anggagamitinsapagtuturodahilhindinamannatututoangmga mag-aaral kung
paanomalulutasangmgaproblemangkakaharapinnila.
5.       Angpaglinangngwikang Ingles bilangwikangpambansa ay hindinagpapakitangnasyonalismo.
6.       Nararapatlamangnamagsagawangmgabagayparasaikabubutinglahatkatuladngpaggamitngbernakular.
7.       WalangkakayahangmakasulatngklasikosaWikang Ingles angmga Pilipino.
8.       Hindi nanangangailanganngmgakagamitangpanturoupangmagamitangbernakular, kailanganlamangnaito ay pasiglahin. 

Henry Jones Ford –nagsagawangunangpagsisiyasatsapagtuturogamitang Ingles.  Kanyang

natuklasannaang Ingles ay kayhirapmakilalana Ingles nanga.

Saleeby – iginiitniyanamakabubutiangmagkaroonngisangwikangpambansanghangosakatutubongwikanangsagayon ay
magingmalaya at mas epektiboangparaanngedukasyonsabuongbansa.

PANAHON NG HAPONES

MgaNaganapsaWikasaPanahonngHapones

  Nagkaroonngpagsulongangwikangpambansa
  Ipinagbabawalangpaggamitng Ingles saanumangaspektongpamumuhayngmga Pilipino.
  Ipinagbabawalangpaggamitngmgaaklat at peryodikomulasaAmerika.
  Ipinagagamitangmgakatutubongwikalalonaang Tagalog.
  NamayagpagangPanitikang Tagalog
  ItinuroangWikangNihonggosalahatngpaaralansubalitbinigyang-diinangWikang Tagalog.
  NagingmasiglangtalakayanangtungkolsaWika.

OrdinansaMilitarBlg. 13 – IpinatupadngmgaHapones.
-          Ito ay nag-uutosnagawingopisyalnawikaang Tagalog at Nihonggo.
Philippine Executive Commission – itinatagupangmagtaguyodngpatakarang military ngmgaHapones at propagandangpangkultura.
Jorge Vargas – namunosa Philippine Executive Commission.
KALIBAPI o KapisanansaPaglilingkodsaBagongPilipinas – may layuningmapabutiangedukasyon at moral narehenerasyon at
pagpapalakas at pagpapaunladngkabuhayansapamamatnubayngimperyongHapones.
Benigno Aquino – angnahirangdirektorng KALIBAPI o KapisanansaPaglilingkodsaBagongPilipinas.
PagpapalaganapngWikang Pilipino – angpangunahingproyektongKapisanan, katuwangnilaang SWP.

TatlongPangkatnaNamamayagpagsaUsapingPangwikasaPanahongito:

1. Pangkatni Carlos Ronquillo

2. Pangkatni Lope K. Santos
3. Pangkatnina N. Sevilla at G.E. Tolentino
Jose Villa Panganiban – nagturong Tagalog samgaHapones at di-Tagalog.

Sanggunian:
                     Dayag, Alma M. at Del Rosario. PinagyamangPluma: Komunikasyon at PananaliksiksaWika at Kulturang
Pilipino. Quezon City. Phoenix Publishing House Inc.2016.

Ipinaskilni Unknown sa 1:59 AM 
I-email ItoBlogThis!IbahagisaTwitterIbahagisaFacebookIbahagisaPinterest

4 (na) komento:
1.

UnknownOktubre 2, 2018 nang 7:49 PM

ahgffsdfd
Tumugon