წნევა

წნევა ეწოდება სიდიდეს, რომელიც ტოლია სხეულის ზედაპირის მართობულად მოქმედი ძალის ფარდობისა ზედაპირის
ფართობთან

F [F]
P=
S
[P ]=
[ S]
=1ნ/1 მ 2=1 პა

სიმკვრივე ეწოდება სხეულის მასის ფარდობას მის მოცულობასთან

m კგ
ρ= [ ρ ]=
V მ3

F mg ρVg ρShg
P= S
¿
S
=¿
S
=¿
S
=ρgh

P= ρgh(3)

სითხის წნევა ჭურჭლის ფსკერსა და კედლებზე დამოკიდებულია მხოლოდ სითხის სვეტის სიმაღლეზე.

ამ წნევას ხშირად ჰიდროსტატიკურ წნევას უწოდებენ.

ამოცანა
რა მუშაობა სრულდება ტუმბოს დგუშის ერთი
სვლისას , თუ მასზე წნევა  პა, დგუშის ფართობი  მ2 , ხოლო სვლა
მ.
ამოხსნა.
გავიგოთ რა ძალა მოქმედებს დგუშზე, ამისთვის ვსარგებლობთ ფორმულით : F=PS  (1),
მუშაობის განმარტების თანახმად: A=F h  (2),
(1) და (2)-დან გამომდინარეობს: A=PS h=105∗10−2*4*10−2 =40* ჯ.

ამოცანა

როგორი უნდა იყოს დიამეტრების შეფარდება მარჯვენა და მარცხენა დგუშებისა რომ 1520 კგ მასის მანქანა ავწიოთ 125 ნ
ძალით?

არქიმედეს კანონის თანახმად, სითხეში ან გაზში ჩაძირულ სხეულზე მოქმედებს ამომგდები ძალა, რომელიც სხეულის მიერ
გამოდევნილი სითხის (გაზის) წონის ტოლია

F a ¿ ρ ს gV

არქიმედეს კანონიდან გამომდინარეობს სხეულთა ცურვის პირობები:

სითხეში ჩაშვებულ სხეულზე მოქმედებს ორი ძალა:

1. ვერტიკალურად ქვემოთ მიმართული სიმძიმის ძალა

mg
2. ვერტიკალურად ზევით მიმართული არქიმედეს ძალა F ა.

აქ შეიძლება გვქონდეს სამი შემთხვევა:

a) თუ mg > F , ან, რაც იგივეა, ρ> ρს , მაშინ სხეული ეშვება ფსკერზე, იძირება.
ა

ბ) თუ mg = F ა , ან, რაც იგივეა, ρ=ρს , მაშინ სხეული წონასწორობაშია სითხის ნებისმიერ ადგილზე.
გ) თუ mg < F ა , ან, რაც იგივეა, ρ< ρს მაშინ სხეული ამოდის სითხის ზედაპირზე (ტივტივებს).
სხეული ზედაპირზე ტივტივებს, როდესაც სხეულზე მოქმედი სიმძიმის ძალა უდრის სხეულის სითხეში ჩაძირული
ნაწილის მიერ გამოდევნილი სითხის წონას.
ამოცანა 1.

ამოცანა

ზიარ ჭურჭელში ასხია წყალი. შემდეგ მის მარჯვენა მხარში ამატებენ ნავთს, რომელიც
წყალზე ნაკლები სიმკვრივისაა და არ ერევა მასში. ნავთის ჩასხმას წყვეტენ, როდესაც ამ ორი სითხის
შეხების ადგილი მიაღწევს ზიარი ჭურჭლის შუა წერტილს. იპოვეთ წყლისა და ნავთის სვეტის
სიმაღლეების შეფარდება თუ ზიარჭურჭლის ორივე ბოლო ღიაა და კონტაქტშია ატმოსფეროსთან.

ამოცანა
ერთი და იგივე სითხეში ჩაძირულია ყინულის სფერო (სიმკვრივე 920 კგ/მ3) და რკინის სფერო (სიმკვრივე
7800 კგ/მ3). ორივე სფეროს აქვს ერთი და იგივე მოცულობა.

რომელ სფეროზე მოქმედებს უფრო მეტი ამომგდები ძალა?

ამოცანა
17.5 ნ წონის სხეული მთლიანად ჩაუშვეს წყალში თოკით, თოკის დაჭიმულობის ძალამ შეადგინა 11.2 ნ.
იპოვეთ სხეულის სრული მოცულობა და სიმკვრივე. თოკის წონა უგულვებელყავით. წყლის სიმკვრივეა
1000 კგ/მ3. თავისუფალი ვარნის აჩქარება 10 მ/წმ2.

ამოცანა
ოქროს ზოდი მასის 150 კგ ამოქვთ ზღვაში ჩაძირული გემიდან. რას უდრის თოკის დაჭიმულობის ძალა,
როდესაც თოკზე დაკიდებული სტატუეტი გაჩერებულია და თან მთლიანად ზღვაშია ჩაძირული. ზღვის
წყლის სიმკვრივეა 1.03 x 103 კგ/მ3, ოქროს სიმკვრივე კი 19.3 x 103 კგ/მ3.