დანართი №3

სასწავლო კურსის სილაბუსი

სასწავლო კურსის ორგანიზმის შენების და ფუნქციონირების ზოგადი

სახელწოდება (ქართულად ასპექტები
და ინგლისურად) Main Principles of build-up and functioning of an organism
(The course containes 3 parts: Basic course of clinical Anatomy ,
Cytology and General histology, Introduction to Normal Physiology)
სასწავლო კურსის დიმიტრი კორძაია, ნოდარ ხოდელი, ზურაბ ჩხაიძე, მანანა
ავტორი/ავტორები კაკაბაძე, ია კირვალიძე, დიანა ძიძიგური, ეკატერინე
ბაკურაძე, ნანული დორეული, მაგდა ალანია
ლექტორი/ლექტორები შესავალი კურსი კლინიკურ ანატომიაში
დიმიტრი კორძაია, სრული პროფესორი,
თსუ მედიცინის ფაკულტეტის თსუ მედიცინის ფაკულტეტის
კლინიკური ანატომიისა და ოპერაციული ქირურგიის
კათედარა, ტელ: 599 43 33 45; ელ-ფოსტა: dimitri.kordzaia@tsu.ge
ნოდარ ხოდელი, ასოცირებული პროფესორი,
თსუ მედიცინის ფაკულტეტის თსუ მედიცინის ფაკულტეტის
კლინიკური ანატომიისა და ოპერაციული ქირურგიის
კათედარა, ტელ: 599 734567; ელ-ფოსტა: Nodar.chodeli@tsu.ge
ზურაბ ჩხაიძე, ასოცირებული პროფესორი,
თსუ მედიცინის ფაკულტეტის თსუ მედიცინის ფაკულტეტის
კლინიკური ანატომიისა და ოპერაციული ქირურგიის
კათედარა, ტელ: 593 228143; ელ-ფოსტა: zurab.chkhaidze@tsu.ge
ია კირვალიძე, ასისტენტ პროფესორი, თსუ მედიცინის
ფაკულტეტის თსუ მედიცინის ფაკულტეტის კლინიკური
ანატომიისა და ოპერაციული ქირურგიის კათედარა, ტელ: 599
969619; ელ-ფოსტა: ia.kirvalidze@tsu.ge
ნანა გოიშვილი, ასისტენტ პროფესორი
თსუ მედიცინის ფაკულტეტის თსუ მედიცინის ფაკულტეტის
კლინიკური ანატომიისა და ოპერაციული ქირურგიის
კათედარა, ტელ: 599293515; ელ-ფოსტა: nana.goishvili@tsu.ge
მანანა კაკაბაძე, მოწვეული პედაგოგი თსუ მედიცინის
ფაკულტეტის თსუ მედიცინის ფაკულტეტის კლინიკური
ანატომიისა და ოპერაციული ქირურგიის კათედარა, ტელ:
598197133; ელ-ფოსტა: manana.kakabadze@tsu.ge

ციტოლოგია და ზოგადი ჰისტოლოგია

დიანა ძიძიგური, ბიოლოგიის მეცნიერებათა დოქტორი,
პროფესორი. ზუსტ და საბუნებისმეტყველო მეცნიერებათა
ფაკულტეტის, ბიოლოგიის დეპარტამენტის პროფესორი.
ტელ.577 732076 ელ-ფოსტა: diana.dzidziguri@tsu.ge

ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი

 ირინა მოდებაძე - ასოცირებული პროფესორი, ბიოლოგიის
დოქტორი, ზუსტ და საბუნებისმეტყველო მეცნიერებათა
ფაკულტეტის ბიოლოგიის დეპარტამენტი, მორფოლოგიის
მიმართულება. ტელ. 599731038, ელ-ფოსტა:
irina.modebadze@tsu.ge
ეკატერინე ბაკურაძე - ასოცირებული პროფესორი, ბიოლოგიის
დოქტორი, ზუსტ და საბუნებისმეტყველო მეცნიერებათა
ფაკულტეტის ბიოლოგიის დეპარტამენტი, მორფოლოგიის
მიმართულება. ტელ. 555189820, ელ-ფოსტა:
ekaterine.bakuradze@tsu.ge
ლევან რუსიშვილი - ასისტენტ პროფესორი, ბიოლოგიის
დოქტორი. ზუსტი და საბუნებისმეტყველო მეცნიერებათა
ფაკულტეტი, ბიოლოგიის დეპარტამენტი. ტელ: 225-04-84
(9268), ელ-ფოსტა: levan.rusishvili@tsu.ge

შესავალი ნორმალურ ფიზიოლოგიაში

ნანული დორეული, ბიოლოგიის მეცნიერებათა დოქტორი,
სრული პროფესორი, ზუსტ და საბუნებისმეტყველო
მეცნიერებათა ფაკულტეტი, ბიოლოგიის დეპარტამენტი,
ადამიანისა და ცხოველთა ფიზიოლოგიის მიმართულება. ტელ.:
2304278; 593620179;
მაგდა ალანია - ზუსტ და საბუნებისმეტყველო მეცნიერებათა
ფაკულტეტის, ბიოლოგიის მეცნიერებათა კანდიდატი
(დოქტორთან გათანაბრებული) ბიოლოგიის დეპარტამენტის
“ადამიანისა და ცხოველთა ფიზიოლოგიის“ მიმართულების
ასოცირებული პროფესორი, ტელეფონი - 577 973 918, ელ.
ფოსტა - magda.alania@tsu.ge
ბუციკო ჩხარტიშვილი - ზუსტ და საბუნებისმეტყველო
მეცნიერებათა ფაკულტეტის, ბიოლოგიის დეპარტამენტის
“ადამიანისა და ცხოველთა ფიზიოლოგიის“ მიმართულების
ასისტენტ-pროფესორი, ტელეფონი - 577-40-04-84, ელ. ფოსტა -
butsiko.chkhartishcili@tsu.ge ტელეფონი -230-42-78
მანანა ჩიქოვანი - პედაგოგი, დიპლომირებული სპეციალისტი
ადამიანისა და ცხოველთა ფიზიოლოგიის კათედრის გამგე,
ბიოლოგიის დეპარტამენტი, ზუსტ და საბუნებისმეტყველო
მეცნიერებათა ფაკულტეტი. ტელეფონი: 2304278 ელ. ფოსტა:
c.manana@yahoo.com
სასწავლო კურსის კოდი
სასწავლო კურსის ფაკულტეტი: მედიცინის
სტატუსი სწავლების საფეხური: ერთსაფეხურიანი უმაღლესი
სამედიცინო განათლება
პროგრამა: სტომატოლოგიის საგანმანათლებლო პროგრამა
სტატუსი: სავალდებულო
სწავლების სემესტრი: I
ECTS კურსის კრედიტი - 9

ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი

 1 კრედიტი, მოიცავს 15 საკონტაქტო საათს (მათ შორის 3 სთ
„ზედამხედველობა“ (supervising) და 10 დამოუკიდებელი
მუშაობის საათს.

სასწავლო მოდული შედგება 3 ნაწილისაგან: "შესავალი კურსი

კლინიკურ ანატომიაში”, “ფიზიოლოგია", და "ციტოლოგია და
ზოგადი ჰისტოლოგია ". სამივე ნაწილში მეცადინეობები
ტარდება კურაციული სისტემით;

შესავალი კურსი კლინიკურ ანატომიაში - 3 კრედიტი.

საკონტაქტო საათებიდან:
 სალექციო - 6 სთ
 სემინარული - 30 სთ
 ზედამხედველობა - 9 სთ
 დამოუკიდებელი მუშაობა - 30 სთ

ციტოლოგია და ზოგადი ჰისტოლოგია - 3 კრედიტი.

საკონტაქტო საათებიდან:
 სალექციო - 12 საათი;
 პრაქტიკული მეცადინეობა - 24 საათი.
 ზედამხედველობა - 9 საათი (ჰისტოლოგიური
პრეპარატების დაკვირვებასა და გარჩევაზე
ზედამხედველობა)
 დამოუკიდებელი მუშაობა - 30 სთ

შესავალი ნორმალურ ფიზიოლოგიაში - 3 კრედიტი.

საკონტაქტო საათებიდან:
 სალექციო - 12 საათი;
 ლაბორატორიული- 10 საათი.
 სემინარი - 14 საათი
 ზედამხედველობა - 9 საათი
 დამოუკიდებელი მუშაობა - 30 სთ
სასწავლო კურსის სასწავლო კურსის მ ი ზ ა ნ ი ა:
მიზნები  ანატომიის განვითარების ისტორიის, ადამიანის
ანატომიური კვლევის მეთოდების, საბაზისო
ლათინური და სპეციალური ტერმინოლოგიის
შესწავლა;
 სხეულის რეგიონების, ღრუების მიმოხილვითი
შესწავლა;
 საყრდენ-მამოძრავებელი, საჭმლის მომნელებელი,
სასუნთქი, გულ-სისხლძარღვთა და ნერვული –
ცენტრალური, პერიფერიული, ავტონომიური

ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი

 (სიმპათიკური და პარასიმპათიკური) სისტემების
ზოგადი, მიმოხილვითი შესწავლა.
 შეასწავლოს უჯრედის აგებულება ფუნქციები; კავშირი
უჯრედის ცალკეულ კომპარტმენტებს შორის;
 უჯრედების გამრავლების (მიტოზი და მეიოზი)
ძირითადი პრინციპები; ზრდა და განვითარება.
 შეასწავლოს ადამიანის ძირითადი ქსოვილების ტიპები
და ჰისტოლოგიური ელემენტები.
 კუნთოვანი და ნერვული სისტემის ორგანიზაციისა და
ფუნქციონირების და ცოცხალ ორგანიზმში ელექტრული
პროცესების გენერაციისა და გავრცელების ძირითად
პრინციპების შესწავლა;
 სინაფსების ფუნქციონირების, სინაფსური
პოტენციალების გენერაციისა და ნეირონთა
ინტეგრაციის პრინციპების, შესაბამისი
ნეიროტრანსმიტერულ სისტემების და მათი
რეცეპტორების, ასევე ვეგეტატიური ნერვული სისტემის
ფუნციონირების ძირითადი პრინციპების შესწავლა.

სასწავლო კურსზე
დაშვების წინაპირობები
სწავლის შედეგები ცოდნა და გაცნობიერება:
აღწერილი დარგობრივი კურსის გავლის შემდეგ ყველა სტუდენტი აღწერს:
და ზოგადი  ადამიანის ანატომიის განვითარების ისტორიას,
(ტრანსფერული) საბაზისო ლათინურ და სპეციალურ ტერმინოლოგიას;
კომპეტენციებით  სხეულის რეგიონებს და ღრუებს;
 საყრდენ-მამოძრავებელ, საჭმლის მომნელებელ,
სასუნთქ, გულ-სისხლძარღვთა, შარდ-სასქესო,
ენდოკრინულ და ნერვულ – ცენტრალურ,
პერიფერიულ, ავტონომიურ (სიმპათიკურ და
პარასიმპათიკურ) სისტემებს;
 ორგანიზმის შემადგენელი ქსოვილების ნაირსახეობას,
მათ მორფო-ფუნქციურ თავისებურებებს;
 ორგანოების სტრუქტურულ ორგანიზაციას და მათ
სისტემებში გაერთიანების პრინციპებს;
 ორგანიზმის სქესობრივ, ასაკობრივ და კონსტიტუციურ
განსხვავებებს და თავისებურებებს.
 უჯრედის, როგორც სიცოცხლის ელემენტარული
ერთეულის აგებულებას, და ახასიათებს მის
კომპონენტებს;
 უჯრედების (სომატური და სასქესო) გამრავლების,
დიფერენცირების, დაბერების და კვდომის პროცესებს;
 ადამიანის ორგანიზმში არსებული ქსოვილების
ძირითად ტიპებს, მათი აგებულებასა და ფუნქციურ
კავშირებს.

ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი

  აგზნებადი სისტემების (ნერვული/კუნთოვანი)
სტრუქტურული შენების და ფუნქციონირების
პრინციპებს.
 ელექტრული სიგნალების გენერაციისა და გავრცელების
მექანიზმებს;
 ნერვულ უჯრედებს, ნერვსა და კუნთოვან ქსოვილს
შორის კომუნიკაციის პრინციპებს, სინაფსური
ინტეგრაციის მექანიზმებს;
 ნეიროტრანსმიტერული სისტემების მოქმედების
თავისებურებებს, რეცეპტორულ სისტემებს;
 ვეგეტატიური ნერვულ სისტემას;

უნარები:
სტუდენტი აფასებს და აანალიზებს:
 ორგანიზმის სქესობრივ, ასაკობრივ და კონსტიტუციურ
განსხვავებებს და თავისებურებებს;
 ადამიანის ორგანიზმის ისტორიული განვითარების
(ფილოგენეზურ) კანონზომიერებებს და თითოეული
ინდივიდის ონტოგენეზური განვითარების თავისებუ-
რებებს;
 ქართულ ანატომიურ ტერმინოლოგიას და
საერთაშორისო, ლათინურ ტერმინოლოგიას;
 ადამიანს, როგორც ერთ მთლიან ბიოლოგიურ
კომპლექსს;
 სასწავლო ნიმუშებს და გვამური მასალების ანატომიურ
სტრუქტურებს.
 ახდენს სხვადასხვა ტიპის უჯრედის და მათი
სტრუქტურების იდენტიფიცირებას სინათლის
მიკროსკოპში;
 ცნობს ქსოვილებს სინათლის მიკროსკოპში.
 სტუდენტი ატარებს მარტივ ფიზიოლოგიურ
ექსპერიმენტებს.
 აცნობიერებს ბიოეთიკის პრინციპებს.

პასუხისმგებლობა და ავტონომიურობა:
 ჩამოაყალიბოს საკუთარი აზრი
 შეაჯამოს და ნათლად გადმოსცეს თავისი მოსაზრებები;
 მართოს სწავლის პროცესი.
სწავლებისა და სწავლის სწავლების ფორმატი:
მეთოდები  ლექცია;
 სემინარული/ჯგუფური მუშაობა;
 ლაბორატორიული სამუშაო;
 პრაქტიკული მუშაობა ზედამხედველობის ქვეშ.

ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი

 სწავლა/სწავლების მეთოდები:
 ვერბალური სწავლების მეთოდი (ახსნა-განმარტებითი,
ზეპირი გამოკითხვის)
 ჯგუფურიმუშაობისმეთოდი
 დისკუსია/დებატები თემატურ პოლემიკაში
 დემონსტრირებისმეთოდი(კომპიუტერული
ვიზუალიზაცია, მულიაჟ-სიმულატორები, გვამური
სველი და მშრალი პრეპარატები)
 შემთხვევებზე დაფუძნებული სწავლების მეთოდი
 პრაქტიკული მუშაობალა ბორატორიასა და
საოპერაციო/სასექციოში

დამოუკიდებელი მუშაობა
შეფასების სისტემა და ბლოკის თითოეული კურსის შუალედური შეფასება მოიცავს 60
კრიტერიუმები ქულას, რომელსაც სტუდენტი აგროვებს სემინარულ/
პრაქტიკულ მეცადინეობებზე აქტივობის ქულებისა და
შუალედური გამოცდ(ებ)ის ქულათა ჯამით.

დასკვნით გამოცდაზე გამსვლელი ქულა იანგარიშება ბლოკის

ოთხივე კურსის (კლინიკური ანატომია, ჰისტოლოგია და
ემბრიოლოგია, ფოზიოლოგია, ბიოქიმია) შუალედური
შეფასების საშუალო არითმეტიკულით.

შესავალი კურსი კლინიკური ანატომიში - აქტივობა 30 ქულა

 ზეპირი გამოკითხვა, დისკუსიაში აქტიური
მონაწილეობა, კითხვებზე პასუხი) – 20ქულა
 დამოუკიდებელი მუშაობა რადიოლოგიურ ანატომიურ
მასალებსა და კოროზიულ პრეპარატებზე) -10 ქულა
2 შუალედური გამოცდა - 30 ქულა (თითოეული შუალედური
გამოცდის მაქსიმალური ქულაა 15)

ციტოლოგია და ზოგადი ჰისტოლოგია- აქტივობა 30 ქულა

აქტიურობა პრაქტიკულზე –30 ქულა
 თითოეულ პრაქტიკულ მეცადინეობაზე გამოკითხვა –2
ქულა (გარდა 1-ლი და ბოლო მეცადინეობისა).
 ბოლო პრაქტიკულ მეცადინებაზე 5 პრეპარატის
ამოცნობა და აღწერა სინათლის მიკროსკოპის
მეშვეობით - 10 ქულა.
 2 შუალედური გამოცდა – I – 15 ქულა; II - 15 ქულა.

შესავალი ნორმალურ ფიზიოლოგიაში -აქტივობა 30 ქულა

● სალექციო მასალის განხილვა - 10 ქულა
● კლინიკური შემთხვევის და კლინიკური გამოყენების
განხილვა 10 - ქულა

ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი

 ● ლაბორატორიული მუშაობა -10
შუალედური გამოცდა - 30 ქულა

დასკვნითი გამოცდა:
დასკვნითი გამოცდა არის ინტეგრირებული და მოიცავს სამივე
ნაწილს (შესავალი კურსი კლინიკური ანატომიაში,
ციტოლოგია და ზოგადი ჰისტოლოგია, შესავალი ნორმალურ
ფიზიოლოგიაში);
გამოცდა ფასდება მაქსიმუმ 40 ქულით (საგამოცდო ტესტი
შედგება 60 კომპლექსური და კომბინირებული კითხვისაგან და
10 ღია შეკითხვისაგან;
გამოცდაზე მინიმალური ქულა არის 20.

შეფასების კრიტერიუმები იხილეთ შეფასების

სახელმძღვანელოში.

გამოცდაზე დაშვების წინაპირობები:

 სტუდენტმა, მთელი სემესტრის განმავლობაში ბლოკის
თითოეულ ნაწილში (კურსში) შუალედური შეფასების
სახით უნდა დააგროვოს მინიმალური 31 ქულა.
წინააღმდეგ შემთხვევაში იგი დასკვნით გამოცდაზე არ
დაიშვება.
 თუ სტუდენტი დაესწრება კურსის თითოეულ ნაწილში
ლექცია/სემინარების 60%-ზე ნაკლებს, არ დაიშვება
საბოლოო გამოცდაზე.

შეფასების სისტემა:

(A)- ფრიადი შეფასების 91-100 ქულა

მაქსიმალური შეფასების 81-90 ქულ
(B)- ძალიან კარგი 
ა;
მაქსიმალური შეფასების 71-80 ქულ
(C)- კარგი
ა;
(D)- მაქსიმალური შეფასების 61-70 ქულ
დამაკმაყოფილებელი ა
მაქსიმალური შეფასების 51-60 ქულ
(E) საკმარისი 
ა
ორი სახის უარყოფითი შეფასება:
(FX) ვერ ჩააბარა მაქსიმალური შეფასების 41-50
ქულა, რაც ნიშნავს, რომ სტუდენტს
ჩასაბარებლად მეტი მუშაობა

ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი

 სჭირდება და ეძლევა
დამოუკიდებელი მუშაობით
დამატებით გამოცდაზე ერთხელ
გასვლის უფლება
მაქსიმალური შეფასების 40 ქულა
და ნაკლები, რაც ნიშნავს, რომ
(F) ჩაიჭრა სტუდენტის მიერ ჩატარებული
საამუშაო არ არის საკმარისი და მას
საგანი ახლიდან აქვს შესასწავლი
საგანმანათლებლო პროგრამის კომპონენტში, FX-ის მიღების
შემთხვევაში უმაღლესი საგანმანათლებლო დაწესებულება
ვალდებულია დამატებითი გამოცდა დანიშნოს დასკვნითი
გამოცდის შედეგების გამოცხადებიდან არანაკლებ 5 დღეში
სავალდებულო/ძირითად # შესავალი კურსი კლინიკური ანატომია
ი ლიტერატურა და სხვა კორძაია დ. და სხვ. "კლინიკური ანატომია". თბილისი. 2009.
სასწავლო მასალა (ელექტრონული ვერსია).
კაციტაძე ზ. „ადამიანის ანატომია“. I-II ნაწილი. თბილისი,
გამომცემლობა „მედეა“ 2011.
წილოსანი მ. „ადამიანის პირის ღრუს კლინიკური
ანატომია”. თბილისი, თსუ გამომცემლობა, 2016
# ციტოლოგია და ზოგადი ჰისტოლოგია
1. გ. თუმანიშვილი, დ. ძიძიგური ციტოლოგია, თბილისი.
2006 წ; (ზუსტი და საბუნებისმეტყველო მეცნიერებათა
ფაკულტეტი; ბიოლოგიის დეპარტამენტის მორფოლოგიის
მიმართლებაზე ელექტრონული ვერსია);
2. მეშერი ა. ჯუნკუეირას ჰისტოლოგია, 2013 (თარგმანი
ქართულ ენაზე). (ხელმისაწვდომია ბიოლოგიის
დეპარტამენტში და უნივერსიტეტის ბიბლიოთეკაში).
3. სალექციო პრეზენტაციები (ხელმისაწვდომია ბიოლოგიის
დეპარტამენტში);
# შესავალი ნორმალურ ფიზიოლოგიაში
თ. იოსელიანი – “ადამიანის ფიზიოლოგია (კუნთოვანი და
ნერვული სისტემები)” – თბილისი. 2001 წ.
ლექტორის მიერ შემუშავებული პრეზენტაციები და
შესაბამისი ოვერჰედები.
დამხმარე ლიტერატურა კლინიკური ანატომია და ოპერაციული ქირურგია
და სხვა სასწავლო მასალა სახელმძღვანელოები, მონოგრაფიები, ატლასები
ხეცურიანი რ. „ადამიანის ანატომია“. I-II ტომი, თბილისი,
გამომცემლობა „პეტიტი“ 2015-2016
ინაური ა., ხოდელი ნ. ადამიანის ანატომია (მოკლე
საილუსტრაციო კურსი) თბილისი, 2000.
Синельников Р.Д. , Синельников Я.Р. Атлас анатомии
человека М. 1989.
Moore Keith L, Dalley Arthur F. Clinically oriented Anatomy.
Lippincott Williams & Wilkins. 1999.

ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი

 კომპიუტერული პროგრამები:
Новейшая энциклопедия анатомии (Анатомический атлас.
Медицинская энциклопедия. Профессиональное обучение
анатомии). ЗМЕЙКА.-2000.
Netter F. H., Interactive Atlas of Human Anatomy. 2003, Icon
Learning Systems.
Interactive Anatomy A.D.A.M.. Inc. 2002.
ციტოლოგია და ზოგადი ჰისტოლოგია
1. Ченцов Ю. С. – “ Введение в клеточную биологию”
Академкнига 2004г. (ზუსტი და საბუნებისმეტყველო
მეცნიერებათა ფაკულტეტი; ბიოლოგიის დეპარტამენტი,
მორფოლოგიის მიმართულების რესურსი)
2. Th.D. Pollard, W.C.Earnshaw - Cell Biology –Saunders Elsevier
Science, 2002
3. პრაქტიკული მეცადიენობების კურსი ციტოლოგიაში
(ელექტრონული ვერსია).

შესავალი ნორმალურ ფიზიოლოგიაში

ინტერაქტიური სწავლების პროგრამა:
CD-ROM - interactive Physiology(9 –system suite). For
technical support, visit http://247.aw.com.
Fox, Stuart Ira. Human physiology / Stuart Ira Fox. — 12th
edition. (electronic-version).
Human anatomy and Physiology. E. N. Marieb. Firth Edition,
2006 Benjamin Cummings
Dee Unglaub Silverthorn, Human Physiology, Fourth edition,
2007.
სასწავლო კურსის
კლინიკური ანატომიის საგნის სპეციფიკიდან გამომდინარე,
გავლასთან
სემინარულ მეცადინეობებზე სწავლისა და სწავლების პროცესი
დაკავშირებული
ინდივიდუალურია. პედაგოგი თითოეულ სტუდენტთან
დამატებითი
გამოიყენებს სხვადასხვა თვალსაჩინოებებს, პლაკატებს,
ინფორმაცია/პირობები
ბარელიეფებს, მულიაჟებს, ატლასებს, მშრალ და სველ გვამურ
(არსებობის შემთხვევაში)
პრეპარატებს, კომპიუტერულ პროგრამებს;
ფიზიოლოგიის ლაბორატორიაში სტუდენტებმა უნდა დაიცავან
ლაბორატორიაში არსებული წესები, როგორც აპარატურასთან
ურთიერთობისას, ისე საკვლევ ცოცხალ ობიექტთან
ურთიერთობისას.
აკადემიურ კეთილსინდისიერებას ძალიან დიდი ყურადღება
ექცევა აღნიშნულ სასწავლო კურსში. სტუდენტმა უნდა
წარმოადგინოს მხოლოდ თავის მიერ მომზადებული დავალება,
რომელშიც აკადემიური სტილის დაცვით მითითებული იქნება,
თუ ვის ეკუთვნის ესა თუ ის იდეა და/ან სიტყვები. სტუდენტმა
არ უნდა გამოიყენოს ნაშრომი და/ან ნაშრომის ნაწილი,

ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი

 რომელიც სხვა სასწავლო კურსისთვის მოამზადა; ასევე არ
უნდა მოახდინოს მონაცემთა ან სხვა ინფორმაციის გაყალბება,
და არ უნდა გადაიწეროს ნაშრომი. იმ შემთხვევაში თუ
რომელიმე ზემოთხსენებულ ქმედებას ექნება ადგილი,
სტუდენტს დაეკისრება ეთიკის კოდექსით განსაზღვრული
დისციპლინური პასუხისმგებლობა აკადემიური
კეთილსინდისიერების პრინციპების დარღვევის გამო,
რომლებიც ჭეშმარიტი აკადემიური განათლების განუყოფელი
ნაწილი და უნივერსიტეტის ფუნდამენტური ღირებულებაა.
სანქცია შეიძლება იყოს როგორც ნაშრომის ხელახლა
მომზადება, ასევე სასწავლო კურსში არადამაკმაყოფილებელი
ქულის მიღება და/ან სტატუსის შეწყვეტა.

ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი

 სასწავლო კურსის შინაარსი

შესავალი კურსი კლინიკურ ანატომიაში

საათისაკონტაქტო
სასწავლო თემა ლიტერატურა
კურსის (შესაბამისი გვერდების
დღე

ფორმატი მითითებით)

ლექცია 1 შესავალი, ისტორია, სხეულის რეგიონები, კორძაია დ. და სხვ. "ადამიანის

საყრდენ-მამოძრავებელი სისტემა: ჩონჩხი, კლინიკური ანატომია". გვ. 1-
ძვალთა შეერთებანი. კუნთები. 18; 13-17.
კაციტაძე ზ. „ადამიანის
ანატომია“. ტ. I გვ. 9-20, 34-112,
1 220-233, 279-311
სემინარი 2 ანატომიური ტერმინოლოგია, სხეულის კორძაია დ. და სხვ. "ადამიანის
რეგიონები, სხეულის ღრუები, ზოგადი კლინიკური ანატომია". ტ.1. გვ.
ოსტეოლოგია. ჩონჩხის დანაწილება 1-8, 13-17
კაციტაძე ზ. „ადამიანის
ანატომია“. ტ. I გვ. 9-20, 34-112
სემინარი 3 საყრდენ-მამოძრავებელი სისტემა. კორძაია დ. და სხვ. "ადამიანის
ძვალთა შეერთებები კუნთები.(2 სთ) კლინიკური ანატომია". გვ. 17-
25;
2
კაციტაძე ზ „ადამიანის
ანატომია“. ტ. I გვ.220-233, 279-
311
ლექცია 1 სასუნთქი სისტემა. კაციტაძე ზ. „ადამიანის
ანატომია“. ტ. I გვ. 509-546
3
სემინარი 2 სასუნთქი სისტემა. აირგამტარი გზები, კაციტაძე ზ. „ადამიანის
აირთა ცვლის აპარატი ანატომია“. ტ. I გვ. 509-512.
ლექცია 1 გულ-სისხლძარღვთა სისტემის კორძაია დ. და სხვ. "ადამიანის
მიმოხილვა კლინიკური ანატომია". გვ. 25-
30
კაციტაძე ზ „ადამიანის
ანატომია“. ტ. II გვ. 50-163
4
სემინარი 2 გული და მთავარი სისხლძარღვები კორძაია დ. და სხვ. "ადამიანის
კლინიკური ანატომია". ტ.1. გვ.
25-30;
კაციტაძე ზ. „ადამიანის
ანატომია“. ტ. II გვ.73-106
5 სემინარი 2 სისხლმიმოქცევის წრეები, არტერიები, კორძაია დ. და სხვ. "ადამიანის
ვენები. მიკროცირკულატორული წრე კლინიკური ანატომია". ტ.1. გვ.
41--50;
კაციტაძე ზ„ადამიანის

ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი

 ანატომია“. ტ. II გვ.102-163
შუალედური 1 გამოკითხვა ტესტებითა და ღია
გამოცდა კითხვებით
ლექცია 1 საჭმლის მომნელებელი სისტემა კაციტაძე ზ. "ადამიანის
ანატომია". ტ. I გვ. 401- 492
წილოსანი მ. „ადამიანის პირის
ღრუს კლინიკური ანატომია”.
გვ. 9-75
სემინარი 2 საჭმლის მომნელებელი სისტემა. კორძაია დ. და სხვ.
6 მიმოხილვა. ნაწლავთა მილი, ნაწლავის "კლინიკური ანატომია"- თავის
კედლის აგებულება სთ). მიდამო. გვ.132-143
პირის ღრუ. სასა. ენა კაციტაძე ზ, "ადამიანის
ღრძილები. კბილები ანატომია". ტ. I. გვ. , 401-438
წილოსანი მ. „ადამიანის პირის
ღრუს კლინიკური ანატომია”.
გვ. 9-75
სემინარი 3 წინა ნაწლავის ორგანოები. ხახა. კორძაია დ. და სხვ.
საყლაპავი. კუჭი "კლინიკური ანატომია-
კისრისა და გულმკერდის
მიდამო". გვ.20-28
7 კორძაია დ. და სხვ.
"კლინიკური ანატომია-
მუცლის მიდამო". გვ.20-26
კაციტაძე ზ "ადამიანის
ანატომია". ტ. I. გვ. , 438-452
სემინარი 3 შუა და უკანა ნაწლავის ორგანოები. კორძაია დ. და სხვ.
წვრილი და მსხვილი ნაწლავები "კლინიკური ანატომია". გვ.
8 კაციტაძე ზ. "ადამიანის
ანატომია". ტ. I. გვ. , 452-463,
474-485
სემინარი 3 საჭმლის მომნელებელი სისტემის კორძაია დ. და სხვ.
ჯირკვლები. პერიტონეუმი და მისი "კლინიკური ანატომია" -
წარმონაქმნები მუცლის მიდამო გვ.10-17, 19-
9 20, 10-16, 26-39
კაციტაძე ზ. "ადამიანის
ანატომია". ტ. I. გვ. , 464-474,
485-494
10 ლექცია 1 შარდ-სასქესო სისტემა კორძაია დ. და სხვ.
"კლინიკური ანატომია". გვ.57-
65, 72-91,
კაციტაძე ზ. "ადამიანის
ანატომია". ტ. I. გვ. , 546-596
სემინარი 2 საშარდე სისტემა. თირკმელები. კორძაია დ. და სხვ.
შარდსაწვეთები. შარდის ბუშტი "კლინიკური ანატომია". გვ.57-

ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი

 65, 72-91
კაციტაძე ზ. "ადამიანის
ანატომია". ტ. I. გვ. , 546-569
სემინარი 3 მამაკაცის შინაგანი და გარეგანი სასქესო კაციტაძე ზ. "ადამიანის
11
ორგანოები ანატომია". ტ. I. გვ. , 569-583
სემინარი 3 ქალის შინაგანი და გარეგანი სასქესო კაციტაძე ზ. "ადამიანის
12
ორგანოები ანატომია". ტ. I. გვ. 583 - 596,
სემინარი 3 ენდოკრინული სისტემა და კანი. კორძაია დ. და სხვ.
ჰიპოფიზი, ჯალღუზისებრი სხეული, "კლინიკური ანატომია -
ფარისებრი და თირკმელზედა შესავალი". გვ 16-21;
ჯირკვლები, პანკრეასი, გონადები კორძაია დ. და სხვ.
13 "კლინიკური ანატომია -
ენდოკრინული სისტემა".
გვ.91-116
კაციტაძე ზ. "ადამიანის
ანატომია"., ტ. II. გვ.8-31
ლექცია 1 ნერვული სისტემა კორძაია დ. და სხვ.
"კლინიკური ანატომია -
შესავალი". გვ 50-60 ;
კორძაია დ. და სხვ.
"კლინიკური ანატომია ზურგი
და კიდურები“ გვ. 78-85
14 კაციტაძე ზ. "ადამიანის
ანატომია", ტ. II. გვ.163-175
სემინარი 2 ნერვული სისტემა, ნეირონი, მისი კორძაია დ. და სხვ.
ნაირსახეობები. სინაფსი. რეფლექსური "კლინიკური ანატომია -
რკალი, ცენტრალური ნერვული სისტემა; შესავალი". გვ 50-60
ავტონომიური ნერვეული სისტემა კაციტაძე ზ. "ადამიანის
ანატომია", ტ. II. გვ.163-175
სემინარი 2 ზურგის ტვინი. აგებულება, სპინალური კორძაია დ. და სხვ.
ნერვებისა და წნულების წარმოქმნა "კლინიკური ანატომია -
ზურგის ტვინის გარსები, საფიქსაციო ზურგი და კიდურები“ გვ. 78-
აპარატი და კვება ზურგის ტვინის 85
15
ნერვები კაციტაძე ზ. "ადამიანის
ანატომია". ტ. II. გვ.175-184
შუალედური 1 გამოკითხვა ტესტებითა და ღია
გამოცდა კითხვებით

ნაწილი - ციტოლოგია, ზოგადი ჰისტოლოგია

ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი

 საკონტაქტო საათი
N სასწავლო ლექციის/სემინარის/სამუშაო ლიტერატურა და
კურსის ჯგუფის/პრაქტიკუმის/ლაბორატორიული სხვა სასწავლო
ფორმატი სამუშაოს და ა.შ. თემა მასალა

1 ლექცია 1 უჯრედული თეორია, უჯრედების გ. თუმანიშვილი,

ძირითადი კლასები, ღერო უჯრედები, დ.ძიძგური.
უჯრედი და ორგანიზმი, ციტოლოგიის ციტოლოგია,
კვლევის მეთოდები. უჯრედის თბილისი. 2006 წ; გვ.
მემბრანების სისტემა, მემბრანების 5-15; 35-48
აგებულების მოდელები;
უჯრედშორისი კონტაქტები და
პლაზმური მემბრანის სპეციალური
წარმონაქმნები; ჩამკეტი ანუ მჭიდრო
კონტაქტი, კომუნიკაციური კონტაქტი,
ადჰეზიური კონტაქტები: 1. უჯრედებს
შორის და 2. ადჰეზიური კონტაქტი
ექსტრაუჯრედულ მატრიქსთან.
პრაქტიკული 2 მიკროსკოპის აგებულება და მასთან
მუშაობის პრინციპის შესწავლა
2 ლექცია 1 მეცნარეული უჯრედის კედელი (გარსი); გ. თუმანიშვილი,
ბაქტერიული უჯრედის გარსი; დ.ძიძგური.
პლაზმოდესმები; უჯრედებში ციტოლოგია,
მემბრანული ტრანსპორტის ძირითადი თბილისი. 2006 წ;
ფორმები: ენდოციტოზი და ეკზოციტოზი. გვ.40-42
უჯრედის ჩონჩხი (ციტოსკელეტონი); გვ.48-53; 62-69;
ციტოპლაზმის ფილამენტები;
მიკრომილაკები (მიკროტუბულები).
პრაქტიკული 2 მიკროსკოპული პრეპარატების განხილვა -
ცხოველური უჯრედების ფორმები და
მემბრაი სპეციალური წარმონაქმნები
3 ლექცია 1 უჯრედის მემბრანული რეცეპტორები, გ. თუმანიშვილი,
ბირთვული რეცეპტორები. უჯრედის დ.ძიძგური
ერთმემბრანიანი ორგანელები, ციტოლოგია,
(ენდოპლაზმური ბადე; გოლჯის აპარატი, თბილისი. 2006 წ;
ლიზოსომები და მიკროსხეულაკები), გვ.71-79
პრაქტიკული 2 მიკროსკოპული პრეპარატების განხილვა
-ორგანელები
4 ლექცია 2 ორმემბრანიანი (მიტოქონდრიონი, გ. თუმანიშვილი,
პლასტიდები, ბირთვი) და დ.ძიძგური
არამემბრანული ორგანელები ციტოლოგია,
(რიბოსომები და უჯრედის ცენტრი) - თბილისი. 2006 წ;
სტრუქტურა, ფორმა და რაოდენობა. გვ.80-98

ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი

 პრაქტიკული 2 მიკროსკოპული პრეპარატების განხილვა
ჩანართები
5 ლექცია 1 უჯრედის ბირთვი და ბირთვის გ. თუმანიშვილი,
სტრუქტურები; ბირთვის გარსი, ბირთვის დ.ძიძგური
გარსის ფორები, ბირთვის წვენი, ბირთვის ციტოლოგია,
მატრიქსი. ქრომატინი: ჰეტეროქრომატინი თბილისი. 2006 წ;
და ეუქრომატინი; ქრომატინის ქიმიური გვ.98-118
შემადგენლობა; ქრომატინში დნმ-ის
ორგანიზაციის სტრუქტურული დონეები:
დნმ-ის კომპაქტიზაციის პირველი დონე -
ნუკლეოსომური ფიბრილა, მეორე დონე -
ნუკლეომერა (სოლენოიდი და
სუპერბიდი), მესამე დონე – ქრომემერა,
მეოთხე დონე – ქრომონემა; ქრომოსომები;
პრაქტიკული 2 I შუალედური გამოცდა
6. ლექცია 1 უჯრედების პროლიფერაციის ფორმები: გ. თუმანიშვილი,
უჯრედის ანუ მიტოზური ციკლი, დ.ძიძგური
საკუთრივ მიტოზის ფაზა და მისი ციტოლოგია,
სტადიები. მეიოზი (რედუქციული თბილისი. 2006 წ;
გაყოფა); გვ.118-130
პრაქტიკული 2 მიკროსკოპული პრეპარატების განხილვა
ცხოველური და მცენარეული უჯრედის
მიტოზი, მეიოზი
7. ლექცია 1 უჯრედების დიფერენცირება, უჯრედების გ. თუმანიშვილი,
დაბერება და კვდომის ფორმები. დ.ძიძგური
განვლილი მასალის შეჯამება. ციტოლოგია,
თბილისი. 2006 წ;
გვ.130-141
პრაქტიკული 2 განვლილი მასალის შეჯამება.
8 ლექცია 1 ეპითელური ქსოვილის კლასიფიკაცია. 1. მეშერი ა.
ერთშრიანი ეპითელური ქსოვილი: ჯუნკუეირას
ჰისტოლოგია, 2013
(თარგმანი ქართულ
ენაზე) - მე-4 თავი.
2. პრეზენტაცია - 1-
ლი ნაწილი.
პრაქტიკული 2 მიკროსკოპული პრეპარატების განხილვა
9 ლექცია 1 მრავალშრიანი ეპითელური ქსოვილი: 1. მეშერი ა.
სივრცობრივი ორგანიზაცია და ფუნქცია. ჯუნკუეირას
ჯირკვლების ძირითადი ტიპები, მათი ჰისტოლოგია, 2013
დახასიათება, აგებულება და ფუნქციები. (თარგმანი ქართულ
ენაზე) - მე-4 თავი.
2. პრეზენტაცია - 1-

ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი

 ლი ნაწილი.
პრაქტიკული 2 მიკროსკოპული პრეპარატების განხილვა
10 ლექცია 1 მეზენქიმური წარმოშობის ქსოვილების 1. მეშერი ა.
ზოგადი დახასიათება და ფუნქციები; ჯუნკუეირას
სისხლი, შემადგენლობა და ფუნქციები; ჰისტოლოგია, 2013
სისხლის ფორმიანი ელემენტების (თარგმანი ქართულ
მორფოლოგიური დახასიათება. ენაზე) - - მე-12 თავი.
2. პრეზენტაცია - მე-2
ნაწილი.

პრაქტიკული 2 მიკროსკოპული პრეპარატების განხილვა

11 ლექცია 1 საკუთრივ შემაერთებელი ქსოვილის 1. მეშერი ა.
ზოგადი დახასიათება და ფუნქციები. ჯუნკუეირას
ხრტილოვანი ქსოვილი: კლასიფიკაცია, ჰისტოლოგია, 2013
აგებულება; ძვლოვანი ქსოვილი: (თარგმანი ქართულ
კლასიფიკაცია, აგებულება. ენაზე) - მე-5-6 თავი.
2. პრეზენტაცია - მე-3
ნაწილი.

პრაქტიკული 2 მიკროსკოპული პრეპარატების განხილვა

12 ლექცია 1 კუნთოვანი ქსოვილების კლასიფიკაცია და 1. მეშერი ა.
დახასიათება; განივზოლიანი კუნთოვანი ჯუნკუეირას
ქსოვილის ნაირსახეობა – მათი მსგავსება ჰისტოლოგია, 2013
და სხვაობა. გლუვი კუნთოვანი ქსოვილი: (თარგმანი ქართულ
დახასიათება და ფუნქციები. ენაზე) - 2.
პრეზენტაცია - მე-6
ნაწილი.

პრაქტიკული 2 II შუალედური გამოცდა

შესავალი ნორმალურ ფიზიოლოგიაში

საათისაკონტაქტო

სასწავლო კურსის თემა ლიტერატურა

ფორმატი (შესაბამისი გვერდების
დღე

მითითებით)

1 ლექცია 1 ფიზიოლოგიის საგანი და მისი ლექტორის მიერ

ამოცანები. აგზნებადი სისტემების მომზადებული

ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი

 შესწავლის ისტორია. ოვერჰედები. [1] - გვ.: 5-
ნეირობიოლოგიური კვლევის 13
თანამედროვე მიღწევები. კუნთოვანი
ქსოვილი.
ლაბორატორიული ფიზიოლოგიური ლაბორატორიისა და
სამუშაო აპარატურის გაცნობა. ზოგადი
მითითებები ფიზიოლოგიური
2 კვლევების განხორციელებასთან
დაკავშირებით. ექსპერიმენტის
დაგეგმარება და ფიზიოლოგიური
ხსნარების მომზადება.
ლექცია აგზნებად ქსოვილის ფუნქციონირების [1] - გვ.: 13-30.
კანონზომიერებები. ცხოველურ ლექტორის მიერ
ორგანიზმში მიმდინარე ელექტრული მომზადებული
1 პროცესები. ელექტრული პროცესების ოვერჰედები
გენერაციის პრინციპები: გაღიზიანებისა
და აგზნების პროცესები. კუნთის
შეკუმშვა
2 ლაბორატორიული ნერვ-კუნთოვანი სისტემის
სამუშაო ფუნქციონირებაზე დაკვირვება.
საექსპერიმენტო ცხოველები, მათთან
მუშაობის ეთიკური ნორმები, სხვადასხვა
2
ტიპის პრეპარატები: სპინალური,
ლუმბალური, ნერვ-კუნთის, კუნთის
პრეპარატების მომზადება. ნორმალური
კუნთის აგზნებადობაზე დაკვირვება.
ლექცია გულის კუნთის მორფო-ფუნქციური [1]–გვ: 40-47; ლექტორის
დახასიათება. ანატომიური მიერ მომზადებული
თავისებურებანი, ავტონომიური ოვერჰედები
1 მოქმედების სუბსტრატი. გულის
რიტმული მოქმედების ფაზები და
აგზნებადობის დინამიკა. გულის კუნთის
3
ელექტრული აქტივობა.
ლაბორატორიული დიუბუა-რაიმონის გაღიზიანების
სამუშაო კანონის შემოწმება. ცდა კუნთის
2 გათბობით. კუნთის გაღიზიანების
ზღურბლის განსაზღვრა, აგზნებადობის
ცვლილება ტემპერატურის გავლენით.
4 ლექცია ნერვული სისტემის ზოგადი [1] - გვ.: 48-54
ფიზიოლოგია. ნერვული უჯრედის ლექტორის მიერ
1
სტრუქტურა. ნერვული სისტემის მომზადებული
ევოლუცია. ოვერჰედები
ლაბორატორიული 2 გულის კუნთის ფიზიოლოგია:
სამუშაო სტანიუსის ცდები, გულის ავტომატიის

ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი

 ცენტრების განსაზღვრა. დაკვირვება
გულის აბსოლუტურ და შეფარდებით
რეფრაქტერულ ფაზებზე,
ექსტრასისტოლასა და კომპენსაციურ
პაუზაზე.
ლექცია ნერვული სისტემის აგებულების ზოგადი [1] - გვ.: 55 - 60
პრინციპი: განუწყვეტლობის და ლექტორის მიერ
ნეირონული თეორიები. მომზადებული
ნეირონთაშორისი კავშირის ტიპები. ოვერჰედები
1
სინაფსები – ნერვული ელემენტების
5
კომუნიკაციის სუბსტრატი. ელექტრული
და ქიმიური სინაფსები. ნერვული
სისტემის კლასიფიკაცია.
სალექციო მასალის განხილვა.
2
სემინარი კლინიკური შემთხვევა.
ლექცია პერიფერიული ნერვული სისტემა. [1] – გვ: 60-66;
ნერვული ბოჭკოს აგზნებადობა და ლექტორის მიერ
1
გამტარებლობა. ნერვული ღეროს მომზადებული
6
მოქმედების დენი. ოვერჰედები
სემინარი სალექციო მასალის განხილვა.
2
ლექცია ზედაპირული მემბრანის სტრუქტურა და [1] – გვ.: 60-66
ფიზიოლოგიური მახასიათებლები. ლექტორის მიერ
1
იონური არხები, მათი ფუნქციონირების მომზადებული
7
პრინციპები. ოვერჰედები
სემინარი სალექციო მასალის განხილვა.
2
კლინიკური გამოყენება
მოსვენების დენი. იონური არხები, [1] – გვ.: 66-77
ლექცია 1 ტუმბოები და მათი როლი მოსვენების ლექტორის მიერ
8 პოტენციალის გენერაციაში. მომზადებული
სალექციო მასალის განხილვა. ოვერჰედები
2
სემინარი კლინიკური განხილვა
მოქმედების პოტენციალების იონური [1] – გვ.: 77-82
ლექცია 1 მექანიზმი. აკომოდაცია. კვალის ლექტორის მიერ
9 პოტენციალი. მომზადებული
სემინარი სალექციო მასალის განხილვა. ოვერჰედები
2
კლინიკური გამოყენება.
პოტენციალ დამოკიდებული იონური [1] – გვ: 82-87;
ლექცია 1 არხები და მემბრანული ტუმბოები. ლექტორის მიერ
10 აგზნების გავრცელების მექანიზმი. მომზადებული
სალექციო მასალის განხილვა. ოვერჰედები
2
სემინარი კლინიკური გამოყენება.
11 1 აგზნების გადაცემა ნერვიდან კუნთში. [1] – გვ: 88-97.
ლექცია მამოძრავებელი ფირფიტის აგზნება და ლექტორის მიერ

ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი

 მისი ელექტრული კორელატი. მომზადებული
კალციუმის იონების როლი ნერვიდან ოვერჰედები
კუნთში აგზნების გადაცემაში.
მინიატურული პოტენციალები
დაკვირვება ვეგეტატურ ნერვულ
ლაბორატორიული სისტემაზე. სიმპათიკური და
სამუშაო პარასიმპათიკური გზების გაცნობა.
2
ცთომილი ნერვის გაღიზიანებისა და
დაზიანების გავლენა გულის კუნთის
ფუნქციონირებაზე.
ლექცია ვეგეტატური ნერვული სისტემა. [1]–გვ: 108-115;
სიმპატიკური და პარასიმპატიკური ლექტორის მიერ
გზების დახასიათება. ვეგეტატური მომზადებული
1 სისტემის ტრანსმიტერები. ოვერჰედები
რეცეპტორული სისტემები. ვეგეტატური
12
სისტემის როლი ორგანიზმის ნორმალურ
ფუნქციონირებაში.
სემინარი 2 შუალედური გამოცდა გამოკითხვა
ტესტებითა და ღია კითხვებით

ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი