Повреди во спорт

Спортски повреди
 Когастанува збор за спортски повреди, најмногу се однесуваме на
оние предизвикани од механичка сила

 Притоа, механичките сили не се сметаат само оние кои што

дејствуваат однадвор (удирање на предмет, удирање на
противник, удирање на земја при пад), туку и механичките
сили кои настанале при контракција на сопстените мускули
(нпр. Руптура на ахилова тетива).
 Спортска повреда е предизвикана од тоа што телесната

маса при активно движење нагло е запрена со одредена

маса(подвижен / неподвижен) или од сопствена
рефлексна контракција на мускулите..
Најчести
повреди
кај
човекот
се
 колено

 рамо,

 зглоб
на нога
Спортски повреди
 Спортските повреди не се поврзани само за професионални спортисти
 Тие можи да настанат и кај рекреативци и кај луѓе кои не се
занимаваат со спорт
 Вакви повреди се, да речеме, тениски лакт, повреда на рамото, воспаление
(отпуштање) на Ахиловата тетива, искривување на глуждот ...
 Тие се јавуваат како резултат на микротраума (чести мали повреди), кои по
одредено време покажуваат болка и ограничување на движењето.
Атлетика
 трчање –мускулните повреди,од истегнување до кинење се
најчестите повреди на m.biceps femorisa и m.quadriceps
femorisa .
 скокови – слично е како кај трчањето, со тоа што покрај
повредите на m.quadriceps femorisa доаѓа и до кинење на
ахилова тетива
 при одскок можи да дојди до оштетување на метатарзалните
коски на стапалото и до паѓање на лопатката на рамото
 при скок во висина можи да дојди до истегнување на
мускулите на грбот
 A,а при доскок можи да дојди до свиткување на зглобот на
ногата и оштетување на менискус

Дигање тегови
 најчестиповреди се на m.biceps brachii и повремено
истегнување на стомачните мускули
 дисторзија во зглобот на рамо и колено (менискус)
 дигањето можи да го оштети и рбетот
Кошарка

 најчести повреди се дистозија на зглоб


 исто така почести повреди има и на
медијалниот менискус
 скршеници најчесто има на коските на
прсти,рака и стапало
ракомет
 најчестаповреда во ракометот е рамото
 најтешка повреда е исчашување на рамото
 Дислокацијата на рамото се должи на ефектот на силни,
неочекувани сили на зглобот, кој е познат по диспропорцијата на
конкавно и конвексно зглобно тело
 Обично доаѓа во фаза на шутрање, особено ако дефанзивецот
делува на рака што ја фрла топката од страна или назад.

 дисторзијанајчестосе јавува на прстите на шаката

 а скршеници најчесто на зглобот на шаката
Одбојка
 најчести повреди настануваат на рамото и
зглобовите на прстите
 исто така чести повреди се менискус и
зглобовите на стапалото
 често се случува повреда и на палецот на раката

 скршеници најчесто има прстите од раката

Фудбал
 најчести повреди се на мускулите и тоа нивно истегнување и делумна
рептура,а додека целосна рептура сеслучува многу ретко
 најчесто се повредуваат предниот четвороглав мускул на надколеница и
двоглавиот мускул на задната страна од надколеница
 контузии има најчесто на подколеницата
 најчеста повреда на зглобот е дисторзија исто така и на коленото заедно со
менискус

 повреди на зглобните чаури на коленото најчесто се јавуваат при појака

дисторзија и тоа медијалната и латералната страна поврзана со
лигаменти
 кај голманите најчесто има контузија и луксација на рамото
 скршеници најчесто има на кратките коски на
стапалото а додека на долгите коски има поретко
Хематом
 Најлесен проблем со кој можеме да се соочиме кога станува збор за
спортски повреди
 Со овој термин подразбираме поткожно
Капиларно крварење , во која количината на крв е мала и се шири во
релативно голема површина и поминува многу брзо, не оставајќи
трага
Крв што се истура и формулира
хематом многу брзо се згрутчува

Лечење
 веднашпо повредата мораме да го
намлиме или спречиме крварењето и тоа на
два начина
 прво е со компресија или притисок со еластичен завој
Исто така, важно е да се примени мраз или крио-обвивки за да се ублажат субјективните проблеми
За поголеми повреди е потребно одмор во првите 48 часа

 Она што не треба да изгледа дека местото каде што се појави хематом е затоплување и продолжување
на неговите активности

, magnet , lasera,
ultrazvuk)
Повреди на
тетива
 Ахиловата тетива е последен
дел од трицепсниот мускул (лат.
 M. Triceps surae) и е прикачена
на долната половина на задниот
дел на петата (лат. Калканеус)
Таа е најсилната тетива во
човечкото тело, долга е од пет
до шест сантиметри и дебела од
пет до шест милиметри
 Ахиловата тетива нема обвивка,
туку е покриена со тенка
мембрана наречена
перинетониум (грчки пери-око,
тенон-тетива).
 Додека задниот дел од тетивата е
покриен со кожа и фасција на
долниот дел на ногата,

Повреда
 пукањето на ахиловата тетива обично е предизвикано од индиректна сила
 Пукање се појавува како резултат на нагло и прекумерно затегнување на
веќе затегната тетива (при стартување и / или спринт)
Поради ненадејно нагорно движење на стапалото, кое претходно беше
свиткано надолу (при скокање)
Поради ненадејно неочекувано нагорно движење на стапалото кога некое
лице се лизга на скалила или паѓа во дупка во патот / игралиштето
 Во помалку од 10% од случаите, руптурата на Ахиловата тетива е
предизвикана од примена на директна сила на самата тетива.

Симптоми

 Вомоментот на повреда, човекот чувствува силна болка и

честопати слуша пукање, што е опишано како звук на
камшикување на камшик.
 Повремено, повредениот може да се чувствува како некој да го удрил со тврд предмет на
тетива

 За разлика од тоа, треба да се забележи дека една третина од повредените лица не

пријавуваат болка за време на повредата.

 По повредата, повредениот тешко може да оди, т.е. екстремитет, не може повеќе да

трча, а водечки симптом е дека тој не може да застане на прстите на повредената нога.

Покрај тоа, повреденото лице не може да го свитка подножјето на повредената нога

надолу во однос на отпорот.

Самопомош
 RICE(engl. R: rest - одмор; I: ice -мраз, ладно;
C: compression - компресија; E: elevation -
елевација, подигнување)
 Затоа, задолжително е да се примени ладење со мраз (не директно на
кожата и да не се масира!) На болно место за десет минути и тоа треба
да се повтори по најмалку петнаесет минути одмор неколку пати во текот
на денот (не се советуваат повеќе од пет до шест пати на ден)

Дијагноза и лекување
 Клинички и ултразвучен преглед за да се утврди дали Ахиловата тетива е прекината
Тестот на Том Томпсон е од најголема помош при клиничкото дијагностицирање
Тестот се изведува во абдоминална положба на повреденото лице, со колена
истегнати, а нозете слободно да висат над работ на масата за преглед.Раката на
лекарот ја зафаќа повредената нога на местото на најголемото испакнување на
мускулите на долниот дел на ногата, а при стискање на тој мускул во здравата
личност, стапалото се свиткува надолу, но ако се прекине тетивата, стапалото останува
во иста положба
Лекување
 Нехируршки третман обично се препорачува за постари лица кои се
неактивни за спорт, како и во случаи кога повредено лице е изложено на
зголемен ризик од операција

Хирушко лечење
Покрај традиционалниот метод на шиење на тетивата со конци и зацврстување на
местото на руптура често се користи од т.н. перкутан метод со кој сет е врзување на
пукната тетива без да се направи голем засек на кожата

Предностите на овој метод се, со многу помал засек на кожата, можноста за

изведување на операција под локална анестезија и воспоставување рано активно
движење
После операција
 Потребна е поголема имобилизација со завој или некои од
специјалните ортози шест до осум недели
 По овој период, повредената нога постепено почнува да се
оптоварува, но треба да се избегне повредената нога да се
потпира на прстите.
 Враќањето во спортска активност е дозволено само редовно за 6
до 9 месеци по извршената операција

Рехабилитација
 Вежби на греда за рамнотежа, плоча
или диск, додека усовршувате
 рамнотежа, воспоставувате невромускулна
координација,која служи за зајакнување на мускулите
на долниот дел на ногата, стабилизаторот на стапалото
и зглобот на глуждот

Повреди на колено
поимот за спортска повреда на коленото ги опфаќа сите
повреди кои настануваат при било каква
рекреативна,натпреварувачка или
тренажна активност
 Коленото е едно од најголемите и најсложените зглобови
во човечкото тело, но исто така има и најслаба зглобна
комбинација.

 Коленото е зглоб на бедрена

та коска, тибија и патела, а вклучени се и
менискусот и лигаментите, со што
коленото е едно од најкомплицираните
зглобови во телото

 Ако некој од неговите делови не одговара

на неговата природна функција,
станува нестабилен и на тој начин е
подложен на повреда на коленото

 Во моментите кога телото треба одеднаш да

произведе сила или да престане со
сопствената инерција, се појавуваат
повреди на мускулите и лигаментите
 После повреда на лигаментите треба
подолго време за повторно да
функционира и да обезбедува стабилност

Повреди на менискус

 Повеке од половина под повредите на

коленото се на менискус
 Повреда на медијалниот менискус е 15-20
пати почеста од повредата на латералниот
менискус, што е последица на неговата
пониска подвижност од латералниот
менискус, поради блиската врска со
медијалниот колатерален лигамент
Zašto dolazi do ozljede
Зошто доаѓа до повреда на
менискус?
 Менискусот нормално се движи во синхронизација со
движењата на зглобните тела,
 Но, постојат некои
специфични движења,
особено во спортот
 80% од повредите се со
спортско потекло, а во
некои спортови како што е
фудбалот,каде што има
промена на правец
Zašto dolazi do ozljede
 Спортските повреди на менискусот главно
вклучуваат оштетување како резултат на движење
на ротација
 Вообичаен механизам на повреда е насочена сила
нанадвор или навнатре со свиткување на коленото
(свртувањето навнатре доведува до повреда на
медијалниот менискус, а ротирањето однадвор
доведува до латерална лезија на менискусот)
 Хроничен или повторлив стрес може да предизвика
дегенеративни разделувања на менискусот
 Повредите на менискус обично се поврзани со
спортски активности кај возрасни, а ретки се кај
деца под 10 години.

 најчесто
се случуваат кај машки но сето тоа е
поради што машките се уклучени во
поагресивни спортови

 Симптомите се ненадеен почеток на болки во

коленото и, во период од неколку часа,
постепено се развива отечено колено.
 Чест симптом е вкочанетост на
коленото, коленото не може целосно да
се испружи, или може да се слушне
клик или пукнатина откако зглобот ќе
може да се истегне
 обавезно треба на лекар да му се објасни
ситуацијата како настанала повредата
 Преглед
 Вклучува симетрично набудување на
колената и преглед на опсегот на движење
на зглобовите, одење, мерење на обемот на
коленото
 Тестирање на разни тестови на менискусот
Најчесто дијагноза се врши со магнетна
резонанса и артроскопија


Физикална терапија

 Рехабилитација по отстранување на испукан дел од менискусот

(менисектомија) започнува веднаш по операцијата
На несете мраз, задржете ја ногата високо и компресија со еластичен завој
 Доколку е потребно, земете аналгетици и нестероидни
антиреуматски средства
 За да се постигне целосно издолжување на коленото, перница
се чува под петицата за време на одмор (не под коленото). 
Првите денови можи да се користат и помагала за одење
 рехабилитација уклучува и кинезитераписки вежби
 враќање на терените
моќно е после 1 месец


Рехабилитација без операција


 Важна улога игра олеснување на болката од нестероидни
антиинфламаторни лекови (како што се Ибупрофен,
Диклофенак, Напроксен, итн.).
 примена на криотерапија(ја намалува болката и отокот)

Понекогаш се клава и кортикостероди во коленото

 важно е да се одржи покретливост и издржливост во зглобот

на коленото .
Pпревенција
 Не е секогаш можно бидејќи повеќето повреди на
менискусот се случуваат во несреќи, но нешто
сепак може да помогне: - Силен квадрицепс на
мускулатура и мускулатура на задниот дел на
ногата
 истегнување пред и после тренинг

 многу битно е носење на квалитетна опрема за

тренинг

Pповреда на лигаменти
Истегнување, делумно прекинување и целосен прекин на
колатералните лигаменти.
 При истегнување нема знаци на
нестабилност на коленото , при
делумно прекинување
нестабилноста на коленото може
да биде минимална или отсутна, а
при тотален прекин,
нестабилноста на колената е
исклучително голема.

ММедијален
колатерален
лигамент 

Исто како кај менискусот и кај лигаментите 15 пати почесто се

повредува медијалниот од латералниот лигамент

IЛекување
 Најефективниот третман е да носите стегач на коленото што го
ограничува опсегот на движење до одреден степен, од 0 - 30
° за првите три недели, а потоа се зголемува
Ова спречува вкочанетост на коленото и обезбедува побрзо
враќање на специфичната активност
Овие повреди хирушки интервенции бараат само во случај на тешки
повреди или руптури

..
Повреда на преден вкрстен
Предниот круцијален лигамент (ACL) лежи во
самото колено, спречувајќи го коленото да се
испакнува од зглобот и тибија има премногу
слобода во движење
     во однос на бедрената коска, давајќи му
ротационата стабилност на коленото.
 Постериорниот лигамент на крстот

    (задниот круцијален лигамент - PCL)

спречува одвојување на бедрената коска и тибија
     и истакнувајќи ја тибија зад бедрената коска.
Предниот и задниот крстосувачки лигамент во рамките
на коленото формираат структура во форма на х, па
оттука и името вркстени
повреди на преден вкрстен
 Повредата на лигаментите на предниот вкрстен
лигамент е доста честа
појава во фудбал, кошарка
или скијање
Повреда се јавува во
ситуации кога,нагло се
запира коленото или кога
 горното тело ротира во однос на долниот дел на
ногата.

 во такви ситуации доаѓа до

истенувања или кинење на
вкрстениот лигамент
 покрај болка има оток и
нестабилност на коленото

ННајтешки повреди на коленото се
 Ozljede ukriženih ligamenata (prednjeg i
stražnjeg)
 U pravilu nikad ne dolaze same, nego
najčešće nastaju u kombinaciji s ozljedom
jednog od poprečnih ligamenata i medijalnog
ligamenta (zloćudna trijada), ili u kombinaciji
ozljede prednjeg i stražnjeg ukriženog
 ligamenta, obaju poprečnih ligamenata te
ozljedom meniskusa
(zloćudna pentada).
Liječenje
 Ozljedeukriženih ligamenata
ne mogu se sanirati bez
operativnog tretmana
 Naime, znatno kompromitiraju stabilnost zgloba i nijednom
metodom konzervativnog tretmana nije moguće
u potpunosti nadoknaditi nastalu nestabilnost
  Njihovnedostatak može djelomično ublažiti samo
potenciranje snage mišićnih skupina natkoljenice.
 Rekonstruktivni zahvat u cijelosti se izvodi artroskopski, u
spinalnoj ili općoj anesteziji, a sastoji se od uklanjanja
ostatka ukriženog ligamenta i zamjene odgovarajućim
ligamentarnim presatkom uzetim iz blizine zgloba koljena

Rehabilitacija nakon rekonstrukcije

prednje
Uključuje preoperativno upoznavanje pacijenta s vježbama koje će
 ukrižene
sveze provoditi kod kuće odmah nakon operacije


Poduku o hodu na štakama, upotrebi tutora te primjeni leda (krioterapija)

 U prvih 48 sati nakon operacije mogu se uzeti nesteroidni antireumatici
ili analgetici.
 Odmah se postavi pasivna mobilizacija nekoliko puta na dan 0 -30° i
0 - 45°; stavlja se led na podignutu
nogu svaka 2 - 3 sata, mobilizcija
patele i provode se vježbe gibljivosti
stopala, vježbe za cirkulaciju te
izometričke
vježbei elektristimulacija kvadricepsa
(uz savijanje koljena), gluteuse i
aduktore.
Rehabilitacija nakon rekonstrukcije
prednje
ukrižene Unutar dva tjedna, čim koljeno postane bezbolno,


dopušta se puno opterećenje, a tutor se skida četiri, pet puta

dnevno radi sveze mobilizacije (0 - 120°)

 Bitno je postići potpuno ispružanje koljena s položajima na trbuhu
ili jastukom ispod pete, a s opterećenjem od 2 kg na koljeno-
 Kineziterapija- postupno jačamo mišiće potkoljenice i natkoljenice
(u početku pri savijanju koljena
radi manjeg natezanja novog ligamenta) i inzistiramo na
opsegu pokreta.
 Od ostalih procedura: elektrostimulacijom muskulature pri
savijanju koljena od 60°, magnet, TENS prije kineziterapije,
laser na ožiljke

 Započinje se s hidroterapijom
 Tijekom trećeg ili četvrtog tjedna, kad
se postigne 110° savijanja, u terapiju
se uključuje sobni bicikl bez
opterećenja
 Trideseti dan se skida tutor.
 Tijekom petog i šestog tjedna opseg pokreta se
poveća na 130°, uključuju se vježbe koordinacije,
prijenosa opterećenja i propriocepcije- služe za
pripremu zgloba na nove, nepredvidive situacije u
kojima se može naći u svakom trenutku
 U toj fazi dopušteno je plivanje (ne prsno “žabica")

Nakon dva mjeseca

 Dopušteno je linearno lagano trčkaranje i bicikl
 Malo kasnije vježbe koraka nogometaša (osmice,
zmije), teretana u punom opsegu (s tim da se tzv.
leg-press i leg-extension nikad ne radi od najvećeg
savijanja do najvećeg ispružanja koljena, nego 30 -
90°)
 Nakon četiri do šest mjeseci dopušta se povratak
sportu (ne kontaktni), eventualno sa steznikom radi
prevencije
 Kontaktni sport dopušta se nakon šest mjeseci do
godine dana
Rehabilitacija koljena aktivnog
sortaša
IME: Krešimir
PREZIME: Lončar
ROĐEN: 12.02.1983

VISINA: 210
TEŽINA: 114
 VELIKO PRIZNANJE: LONČAR IGRAČ MJESECA U RUSIJI

Rehabilitacija
 Dijagnoza ruptura prednjeg križnog ligamenta. Krešo je operiran u
mjesecu svibnju 18.05.2007 kod dr. Lelli u Bologni. Osnovnu fizikalnu
terapiju u trajanju od 4 tjedna provodio u
Poliklinici u Selcu .

 Program rehabilitacije započeo je peti

tjedan nakon operacije
 U tom trenutku nije se mogao potpuno
oslanjati na nogu
 Bila je prisutna atrofija svih mišića
natkoljenice i potkoljenice, slaba
fleksibilnost, disbalans snage,
narušena koordinacija kod
pokreta.
Rehabilitacijski program mora biti
usmjeren na :
 Smanjenje nastalih simptoma,
 Poboljšanje funkcionalnih sposobnosti lokomotornog
sustava i sportske izvedbe
 Dobro planiranog rehabilitacijskog programa vježbanja :

 oporavak ozlijeđenih struktura

 onih dijelova tijela koji su češće pod stresom treninga i natjecanja u
pojedinom sportu te koji se radi toga često ozljeđuju)
 Nakon analize stanja sportaša krenuo
je u trenažni proces.
 Prva stvar bila je utvrđivanje obujma
ozljeđene noge
 Mjere su uzete jednom tjedno na
početku mikrociklusa nakon dva
dana odmora, naravno u isto
vrijeme i istim uvjetima.
TRENAŽNA POMAGALA

 balans ploče, steper, valjak, Compex, peraje,

ljestve, polar, prepone, medicinke...
PROGRAM VJEŽBANJA
1 TJEDAN
VRAĆANJE PRIRODNOG OPSEGA POKRETA
 Pasivne vježbe (ekstenzija, fleksija)

 Vježbe istezanja i masaža

VJEŽBE JAČANJA
 stabilizacija trupa
 izometrično
vježbanje (20-30 sek) za m.kvadriceps i
hamstrings
2 – 4 TJEDNA
Pasivna/aktivna fleksija i ekstenzija koljena
 vježbe stabilizacije i ravnoteže

 vožnja biciklom

 istezanje i masaža (radio kod fiziot. Tranfića )

 vježbe u vodi

 Polagano opterećenje koljena (stajanje na jednoj nozi, podizanje na

prstima)
 Programpropriocepcije (sunožno, na jednoj nozi; otvorenim i
zatvorenim očima, na mekanim površinama
4 – 8 TJEDANA
 Vožnja biciklom
 Program mehanike kretanja ( hodanje u svim pravcima i različitom
brzinom )
 Vježbe u uvjetima zatvorenog kinetičkog lanca
(čučnjevi, leg press, podizanje na prstima,
step, skoraci)
ODRŽAVANJE IZDRŽLJIVOSTI
 Hodanje,trčanje, vožnja bicikle, steper... 
Vježbe ravnoteže (mini trampolin)

8 – 12 TJEDNA
 Vožnja bicikle
 Istezanje
 Propriocepcija sa opterećenjem, pliometrija, vježbe snage, doskoci sa
stabilizacijom
 ODRŽAVANJE IZDRŽLJIVOSTI ( hodanje, trčanje, vožnja bicikle,
)
plivanje
3 – 4 MJESECA
 POBOLJŠANJE AGILNOSTI
 Poskoci, skokovi, rotacija, šprintevi po ravnoj crti, trčanje sa
promjenom pravca
 Kod vježba snage vanjsko je opterećenje veće + ODRŽAVANJE

IZDRŽLJIVOSTI (hodanje, trčanje, vožnja bicikle, stairmaster)

4 - 6 MJESECI
 AGILNOST-PLIOMETRIJA-BRZINA
 Trčanje prema naprijed i prema nazad
 Nagla zaustavljanja

 Pliometrija

 Trčanje uzbrdo i nizbrdo

 Bočno trčanje
Ruptura tetive m.rectus femorisa
 Najčešće nastaje pri padu na maksimalno kontrahiran m.
quadriceps
 Dijagnoza je neposredno poslije traume vrlo jednostavna:
iznad kranijalnog ruba patele palpira se udubina
 Koljeno se ne može aktivno ispružiti,a RTG koljena u LL
smjeru pokazuje pomak patele distalno
 Terapija : imobilizacija koljena kroz 5-6 tjedana

Ruptura ligamentuma patele

 Najčešćenastaje pri naglim kontrakcijama
quadricepsa,a vrlo rijetko pri izravnom padu
 Simptomatologija je gotovo ista kao i pri rupturi
tetive quadricepsa,uz napomenu da je patela
klinički na rentgenskoj snimci pomaknuta
kronijalno.
Liječenje: operacijsko -U-šavovima.
Iščašenje koljena
 Najčešće nastaje kombiniranim djelovanjem snažne,direktne ili
indirektne sile
 U pojedinim slučajevima može nastati i djelovanjem samo jedne od
njih
Luksacija može biti potpuna ili djelomična
 Potkoljenica
se u odnosu prema femuru vrlo rijetko pomakne samo
u jednom smjeru i najčešće je riječ o kombiniranom
pomaku,npr.prema lateralno i naprijed,lateralno i nazad i sl.

 Po pravilu uz lukasaciju nastaje i razdor predjne križne sveze

 Osim ligamenata može doći i do oštećenja krvih žila i živaca

 Pri tom može nastati ruptura,tromboza ili spazam krvne žile

Terapija:
 Štoranije repozicije,koja je moguća u više od 90% slučajeva
 U početku iščašenje se liječi tutor longetom

 Kada otok regredira aplicira se cirkularni tutor gips u trajanju 3-4

mjeseca
 Prevencija tromboprofilakse
 Tokomimobilizacije važno je provoditi izometričke vježbe jačanja
muskulature i vježbe
opsega pokreta donjih ekstremiteta pod kontrolom fizijatra 

Primjena ortoze

Prijelomi u predjelu zgloba koljena

 Prijelomi kondila bedrene kosti
 Prijelomi platoa goljenične kosti
 Prijelomi zglobne čašice koljenskog zgloba
 Luksacioni prijelomi zgloba koljena(najteži)

 Prjelomi ivera (uslijed pada ili udarca)

 Kominutivni prijelomi (multifragmentalni prijelomi)

 Unutarzglobni prijelomi glave goljenične kosti –

nastaju pri nabijanju ispružene ili lagano
savijene noge po dužini djelovanjem sile sa
strane
Skakačko koljeno
 Karakterizirajupatološke promjene na tetivi
kvadricepsa i patelarnih sveza, završnih dijelova
ekstenzornih sustava koljenskog zgloba
 Najčešće se pojavljuje kod sportaša koji u tijeku
sportske aktivnosti znatno opterećuju ekstenzorni
sustav koljena, bilo učestalim skokovima ili dugim
trčanjem, kod košarkaša, nogometaša, dizača utega,
skakača u vis i dalj te odbojkaša
 Skakačko koljeno je najučestalija ozljeda koljenskog
zgloba, češće se javlja nego ozljeda meniska ili
križnih ligamenata.
Skakačko koljeno
 Nastaje nakon snažnog i ponavljanog mehaničkog
naprezanja ekstenzornog sustava koljena i češće se
javlja kod sportaša koji treniraju na tvrdim
podlogama kao beton
 Često se pojavljuje na početku sezone nakon ljetne
stanke, učestalost je za oba koljena podjednaka.
 Uzrok nastanka može biti disbalans mišića
stabilizatora zdjelice i donjih ekstremiteta, snažni i
skraćeni hamstringsi, anatomske promjene donjih
ekstremiteta
 Skakačko koljeno nastaje kada mehaničko
opterećenje nadvlada tkivnu sposobnost prilagodbe.
Osnovni simptom
 Koji se javlja je bol
 Bol se može pojaviti u predjelu gornjeg i donjeg dijela
patele ili na tuberozitasu tibije
 U početku, bol je prisutna samo nakon treninga, a
iščezava nakon potpunog odmora
 Vrlo je česta pojava boli nakon dugog sjedenja ili
vožnje automobilom, a bol prestaje trljanjem koljena
ili ispružanjem potkoljenice sa supiniranim stopalom
 (stopalom okrenutim prema unutra)
 Kod nekih pacijenata može se javiti klecanje koljena
ili slabost pri jačem mehaničkom opterećenju
Klinička slika
 Bol onemogućava sportske aktivnosti, a ako se
nastavi sa sportskim aktivnostima i dalje, može doći i
do rupture patelarnih ligamenata.
 Osnovne patološke promjene nastaju na pripoju tetive
kvadricepsa i patelarne sveze za patelu i tuberozitas
tibije
 Dolazi do zadebljanja patelarnih hrskavica između
tetive i kosti
 Uz bol se može javiti i gubitak funkcije ekstenzije.

Dijagnoza
 Klinička slika
 Radiološka obrada

 Scintigrafija
 CT i MR na kojima se vide edemi,
degenerativne promjene, zadebljanje tetive i
rupture
Liječenje
 Može biti operativno i neoperativno
 Neoperativno liječenje započinje smanjenjem upalnog
procesa.
 Preporuča se prekid sportske aktivnosti (kod akutnih
stanja)
 Prva 3 dana primjenjuje se krio terapija uz primjenu
kompresivnog zavoja i elevaciju noge
 Nakon 3 dana primjenjuje se metoda kontrasta
toplohladno u omjeru 3:1.
 Toplina pospješuje cirkulaciju i ubrzava cijeljenje
 Za postizanje toplinskog efekta može se primjeniti i
terapija laserom
Liječenje
 Neizostavni dio neoperativnog liječenja su i vježbe
istezanja i jačanja ekstenzorne muskulature, a provode
se u obliku vježbi s malim opterećenjem uz veliki broj
ponavljanja
 Također se rade i vježbe na balans dasci. Uz vježbe
istezanja i vježbe snage, potrebno je provoditi i vježbe za
 kardiovaskularni sustav, vježbe izdržljivosti i vježbe opće
fleksibilnosti. Neoperativno liječnje može trajati i nekoliko
mjeseci.
TRBUŠNA MUSKULATURA
 Mišići trbuha su široki mišići koji zatvaraju trušnu šupljinu
i organe u njoj poput čvrstog steznika.
 Trbušnu muskulaturu dijelimo na tri osnovne grupe mišića:
 donje,
 kose
gornje trbušne mišiće

 Prednjii postranični trbušni čine sljedeći

mišići:
m. rectus abdominis
m. obliqus externus addominis
m. obliquu internus abdominis
m.transverzus abdominis
 Stražnji trbušni zid čini sljedeći mišići:

m. quadratus lumborum

Rehabilitacija
 Osnovni je princip u programu rehabilitacije ozljede mišića
trbuha je da se prvo jača DONJA trbušna muskulatura,
onda KOSA, pa tek na kraju GORNJA trbušna
muskulatura

 Vježbe trbušne muskulature s dodatnim opterećenjem

MEDICINKOM – utegom,
 Rade se dvije do četiri serije, sa 15-25 ponavljanja u svakoj

seriji.
Ozljede četveroglavog mišića natkoljenice
 Nagnječenja i rupture
 Pojedine neliječene ili loše liječene ozljede ovog mišića mogu
uzrokovati i druga oštećenja, naročito u zglobu koljena zbog
njegove funkcije
 Kontuzije u području prednjeg donjeg dijela natkoljenice česte
su ozljede u kontaktnim sportovima (nogomet, rukomet,
borilačke vještine)
 Po težini dijelimo ih na lake, umjerene i teške
 Kod lakih se radi tek o manjem udarcu, koji ne prodire puno
dublje od površine kože i potkožnog tkiva
 Manja ili veća modrica koja pri tom može nastati ne uzrokuje
bolove kod pokretanja, već samo kod dodira
 Liječenje u ovom slučaju zaista nije potrebno, već će se
kombiniraju hladni oblozi, u kombinaciji sa heparinskom kremom

Umjerene kontuzije
 Zahvaćaju mišić, dio krvnih žila i vezivnog tkiva, tako da je oštećenje
značajno i to u obimu da bol prati pokret i to naročito kod hodanja
nizbrdo
 Unutar samog mišića dolazi do stvaranja otekline , kao i oštećenja dijela
mišićnih vlakana
 Liječenje ovakve ozljede zahtjeva mirovanje prvih 24-72 sata, uz
aplikaciju ledenih obloga i elastičnog zavoja
 Pošto je došlo do regresije hematoma potrebno je provesti ciljanu
fizioterapiju sa zadatkom uklanjanja hematoma i ubrzanja oporavka
tkiva
 Zavisno od težine ovog tipa nagnječenja, do punog oporavka može proći i
do nekoliko tjedana
 Teže kontuzije mogu izazvati i pucanje kože, mišićne ovojnice (fascije),
kao i djelomičnu, pa čak i potpunu rupturu mišića
 Njihovo adekvatno liječenje uobičajeno zahtjeva multidisciplinarni pristup,
a do punog oporavka nerijetko prođe i po nekoliko mjeseci

Parcijalne i potpune rupture

 Nakon sanacije parcijalne i potpune rupture četveroglavog mišića
natkoljenice potrebno je provesti ciljanu fizioterapiju:
 Kineziterapiju (vježbe jačanja mišića s ciljem da preostali dio
četveroglavog mišića preuzme funkcije svog oštećenog dijela )
 Naime, kada dođe do oštećenja mišića bilo kog tipa, tada zbog
bolova i otekline nije moguće potpuno zategnuti ozljeđeni mišić,
čak i kod maksimalno voljnog napora
 To je normalna, refleksna zaštitna reakcija tijela na ozljedu

 Liječenje se svodi na mirovanje, primjenu krio terapije i aplikaciju

elastičnog zavoja
 Rehabilitacija u smislu jačanja mišića može započeti kad nestane
oteklina i bolna osjetljivost!

DISTORZIJA (UGANUĆE) NOŽNOG

ZGLOBA
 Ozljede
nožnog zgloba uključuju
akutna iščašenja, sportske ozljede i
 ponavljajuća uganuća nožnog
zgloba

 Kompleks ligamenata koji se nalaze s vanjske strane nožnog zgloba su

najčešće mjesto ozljede
 Oko 85% uganuća su takozvana
inverzijska uganuća vanjskih
ligamenata, 5% su everzijska
uganuća i 10% su visoka
uganuća (češća kod sportaša,
kao npr. nogometaša)
 Oštećenja hrskavice ili kostiju
unutar zgloba se uvijek trebaju uzeti u obzir i razmotriti kod
dijagnosticiranja ozljede.

Uganuće nožnog zgloba

 Često se pojavljuju kao športske ozljede.
 Ispravna rehabilitacija počinje s ispravnom dijagnozom
koja je vrlo važna jer bolesnik može razviti kronične
simptome
 Većina ozljeda povoljno reagira na liječenje

 U procesu liječenja je važno smanjiti bol, ali i poboljšati

opseg pokreta, snagu i osjet orijentacije u prostoru

Simptomi
 Koji se pojavljuju kod uganuća
su nagla, jaka bol
brza pojava otekline i modrice
koji upućuju na rupturu
ligamenta
 Posumnjati treba na ozljedu živaca i krvnih žila uvijek ako je stopalo
hladno i pacijent osjeti trnce.
 Treba odrediti i prisutnost komplicirajućih stanja, kao što su artritis,
bolest vezivnog tkiva, dijabetes, neuropatija, prijašnje uganuće
zgloba ili trauma.

Pregled
 Kod pregleda većina je uganuća osjetljiva, a i samo
promatranje može pomoći u određivanju izraženosti
ozljede
 Uvijek treba pažljivo promotriti deformaciju i pojavu
potkožnih krvarenja
 Važno je ocijeniti mogućnost oslanjanja na nogu
 Oni
koji mogu prenijeti težinu na taj zglob vjerojatno
nemaju prijelom kostiju i posljedičnu nestabilnost

Klasifikacija
Tipično se klasificiraju u 3 stupnja
 I.stupanj: blagi stupanj otekline, istegnuće zahvaća ligamente,
moguće se osloniti na nogu
 II.stupanj: karakteriziran je umjerenom oteklinom i nekompletnim
razdiranjem ligamentarnih struktura, moguće je postojanje
umjerene nestabilnosti, dijagnoza se postavlja testiranjem
ligamenata, bol se uočava kod opterećenja
 III.stupanj: karakteriziran izrazitom oteklinom i definiranom
potpunom rupturom barem jedne ligamentarne strukture,
moguće je postojanje nestabilnosti. No ovaj se sistem
 klasifikacije ne odnosi najbolje na uganuća koja uključuju više od
jednog ligamenta.

Dijagnostika
U procjeni izraženosti oštećenja zgloba uz klinički pregled potrebno je
učiniti i Rtg zgloba, i to u slučajevima ako postoji koštana osjetljivost na
palpaciju te ako pacijent ne može opteretiti tu nogu što je uvijek znak
sumnje na mogući prijelom.

 Ponekad je potrebno napraviti CT zbog prikaza mekih tkiva ili MR koji je

koristan kod osteohondroze ili ozljeda meniska kod pacijenata koji imaju
ponavljajuća uganuća i kroničnu bolnost zgloba.

 Od ostalih pretraga treba spomenuti artroskopiju koja je i dijagnostičko

sredstvo i sredstvo liječenja kod subakutnih ili kroničnih problema.
 Indicirana je kod osteofita, lezija meniska, stranih tijela ili promjena na
kostima i hrskavici.

Liječenje
 Tijekom akutne faze ozljede nastoji se smanjiti oteklina i ne
dopustiti pacijentu hod
 Ta akutna faza bi trebala trajati 5 -7 dana po ozljeđivanju
 U liječenju se koristi se kombinacija – rasterećenje nožnog zgloba
nošenjem ortoze ili elastičnog zavoja , što se koristi tijekom 4
do 21 dana, relativnog mirovanja: pacijent treba izbjegavati
pokrete koji izazivaju bol ili pogoršavaju otok, uz održavanje
kretnji bez boli da se održi pokretnost
 Aplikacija leda - koristi se za kontrolu otekline, boli i mišićnog
spazma, i kao pravilo je važno je istaći da ga se ne stavlja
direktno na kožu već umotanog u ručnik
 Kompresija: upotreba elastičnog zavoja koji djeluju kao potpora
zglobu
 Elevacija: također ubrzava regresiju otekline, treba savjetovati
držanje zgloba iznad razine srca i potpore.

Liječenje
U aktunoj fazi često se kosite anagletici koji djeluju protiv
bolova ali i protuupalno, koriste se acetaminofen (npr.
Panadol) i nesteroidni protuupalni lijekovi (koje treba
prepisivati s oprezom unutar 24 do 48 sati nakon ozljede
 Ako postoje izražena potkožna krvarenja na mjestu
ozljede), treba biti oprezan prilikom korištenja NSAR-a
kao Ibuprofena (npr. Ibuprofen, Brufen) ili Naproksena
Fizikalna terapija
 Nakon akutne faze kod umjerenih do izraženijih
uganuća, posebno kod pojedinaca koji imaju
kroničnu nestabilnost i ponavljanje simptoma.
 U akutnoj fazi uz analgetsku terapiju navedenu
terapiju fizijatar može preporučiti terapiju za
smanjenje otoka i boli-krioterapiju (led) i
električnu stimulaciju mišića i dr
 I kako pacijent napreduje u oporavku i polako
tolerira sve bolje terapiju, cilj bi dalje u terapiji
bio i postizanje punog opsega pokreta u zglobu
kakav je bio prije ozljede, uz istu snagu i
stabilnost zgloba
Komplikacije
 Nakon istegnuća zgloba mogu zaostati ograničene kretnje
u zglobu i nestabilnost zgloba
 Ako bol perzistira unatoč rehabilitaciji, treba razmotriti
slijedeća stanja: kroničnu lateralnu nestabilnost zgloba,
lezije meniska unutar zgloba, subluksaciju peronealne
tetive, prijelom talusa, prijelom prednjeg dijela
kalkaneusa i kopleksni lokalni bolni sindrom (čiji je uzrok
nepoznat)
Prognoze
 Nakon istegnuća zgloba su u pravilu povoljne,
 No ipak jača uganuća, posebno III.stupnja s
kompletnim napuknućima ligamenata mogu
rezultirati s trajnom nestabilnošću zgloba i
kroničnim simptomima
PRIJELOMI ZAMORA
 Dobrosu poznati zakoni biomehanike prema kojima
jakost kosti ovisi o sili koja djeluje na kost
 Kost može biti opterećena silama tenzije, kompresije,
savijanja, smika i torzije, a u svakodnevnom životu
postoji kombinacija djelovanja tih sila na kost
 Veličina i oblik kosti uvjetuju njenu otpornost na
djelovanje tih sila
 Prijelom kosti može biti posljedica djelovanja ili
jednokratne jake sile ili mnogobrojnih ponavljanih
sila manje jakosti
PRIJELOMI ZAMORA
 Prijelom uslijed zamora ubrajmao u drugu kategoriju,
tj. u skupinu sidroma prenapezanja
 Ponavljanje sile koje djeluju na kost uzrokuju
redmodeliranje kosti, a jakost kosti povećava se u
smjeru djelovanja sile
 Sposobnost kosti da podnosi opterećenja ovisi o
veličini opterećenja, o broju ponavljanja, te o
učestalosti (frekfenciji) istog
 Kosti imaju veliku sposobnost reparacije, a do
prijeloma uslijed zamora dolazi kada opterećenje tj.
zamor nadvlada sposobnost reparacije kosti.
DOB, SPOL I VRSTA SPORTSKE
AKTIVNOSTI
 Prijelomizamora čest su problem sportske medicine i čine
između 1.1 – 3.7% svih ozljeda u sportaša, dok u
populaciji trkača čine i do 15% svih ozljeda
 Životna dob bolesnika kreče se između 19 i 30 godina, a s
obzirom na današnju tendenciju sve ranijeg uključivanja
djece i adolescenta u vrhunski sport povećava se broj
prijeloma zamora i u toj populaciji
 Dugo se smatralo da su prijelomi zamora u žena mnogo
rjeđi
 Međutim pokazalo se da u identičnim vojničkim uvjetima i
treninzima žene imaju 3 do 12 puta češće prijelome
zamora od muškaraca
ČIMBENICI KOJI POGODUJU NASTANKU
PRIJELOMA
ZAMORABiomehanički čimbenici -neka
anatomska odstupanja na
donjem ekstremitetu koja mijenjaju prijenos opterećenja pridonose nastanku
prijeloma zamora

 Mišići- ako se naglo poveća fizička aktivnost povećat će se i tonus

mišića, a to dovodi i do pojave snažnih sila stresa na kost koje mogu
uzrokovati nastanak prijeloma zamora
 Greške u treningu- greške u treningu su uzrok nastanka prijeloma
zamora od 22% do 75% slučajeva; te se greške očituju ili u prevelikoj
kilometraži , ili vrlo intenzivnom treningu, ili u prebrzom mijenjanju načina
treninga u kvantitativnom i kvalitativnom smislu

Podloga- površina na kojoj se održava natjecanje (parket, beton,
asfalt i dr.) od velikog su značenja nastanka prijeloma zamora.
Naime, što je podloga tvrđa veći su udari na stopalo, potkoljenicu i
leđa,i veća je mogućnost nastanka prijeloma zamora

PREVENCIJA
 Za prevenciju prijeloma zamora kao i za prevenciju drugih
simptoma prenaprezanja, od najveće važnosti je dobra suradnja
između sportaša, trenera i liječnika
 U prevenciji prijeloma zamora prije svega treba izdvojiti skupinu s
povećanim rizikom od nastanka prijeloma zamora, a to su
sportaši s poremećenim biomehaničkim odnosima na donjim
ekstremitetima
 Sportsku aktivnost treba prilagoditi i dobi i sposobnostima
sportaša, tj. treba ih postepeno dovoditi do maksimalnog
opterećenja pri čemu se moraju izmjenjivati faze odmora i
opterećenja
 Od posebnog značenja za prevenciju su sportski rekviziti, obuća i
podloga

DIJAGNOSTIKA
 Kao i za druge sindrome prenaprezanja,tako je i za
dijagnozu prijeloma zamora najvažnije
 posumnjati na mogućnost postojanja prijeloma
zamora
 Stoga je klinička dijagnostika najvažniji postupak,
na koji se nadograđuju ostale dijagnostičke
metode, i to prije svih radiološka i scintigrafska
dijagnostika
Klinička dijagnostika
 Bol
je vodeći simptom prijeloma zamora, a njezin je
nastanak vezan za aktivnost
 Ona se pojavljuje u toku same aktivnosti, i to
ispočetka pri samom kraju, a nestaje tokom odmora.
 Kasnije se pojavljuje sve ranije uz pojačanje
intenziteta, tako da nakon nekog vremena sportaš
mora prekinuti svoju aktivnost,i samo treniranje.
 Karakteristični znakovi su lokalizirana bolna
osjetljivost na palpaciju, te katkad i otok.
Radiološka dijagnostika
 Promjene na kostima mogu se u 50-70% slučajeva
prijeloma zamora dokazati na rantgenskim
slikama
 Također je dokazano da od pojave boli do
promjena vidljivih na RTG slikama treba proći,
ovisno o lokalizaciji, 2 tjedna pa čak do 3
mjeseca.
 Prvazamjetljiva promjena prijeloma zamora
lokaliziranog na kortikalnom dijelu kosti jest
smanjenje kalcija i gubitak oštrine linije kosti
Scintigrafija
 Scintigrfijakosti metoda je izbora pri ranoj dijagnostici
prijeloma zamora
 To je i najosjetljivija metoda jer do pojave radionuklida
dolazi već 6 do 72 sata od pojave prvih simptoma, a
lažno pozitivne rezultate nalazimo samo u 5%
slućajeva, dok su lažno negativni krajnje rijetki.
 Ipakse zbog dokazane ,veće specifičnosti
rentgenskog nalaza,preporučuje učiniti scintigrafiju
samo kad je RTG nalaz negativan, a sumnja se na
prijelom zamora
RASPODJELA PRIJELOMA ZAMORA PO
LOKALIZACIJI
 Prijelomizamora čine oko 5% svih ozljeda u
sportaša
 Novija su istraživanja pokazala da je 35-54%
prijeloma zamora lokalizirano na tibiji
 Iza
nje su po učestalosti fibula (7-24%) i
metatarzalne kosti (9- 20%).

OZLJEDE RAMENA
 Iščašenjeramena predstavlja čestu ozljedu kod
sportaša koji se bave specifičnim sportovima kao što
su rukomet ili neke bacačke atletske discipline.
 Naravno, ovakvu ozljedu mogu zadobiti i oni koji se
ne bave sportom
 U adolescenciji se ova ozljeda češće događa
dečacima i direktno je vezana za sportske treninge.
 Međutim, ona je česta i u kasnijim godinama i u tada
se povezuje sa padovima.
Klinička slika
 Priiščašenju može doći do oštrog bola u ramenu, praćenog izrazitim
ograničenjem kretanja
 Mehanizam ozljede je obično
trauma, poput pada na ruku ili
udarca, s tim da je moguće i
drugačije okruženje nastanka,
kao što su bacanje lopte ili
nekog drugog predmeta,
posezanje za stvarima visoko
 iznad glave ili sušenje kose fenom, pa čak i kombinacija više
navedenih situacija.

Liječenje
 Prvih 7 dana po iščašenju mirovanje je obavezno
 U tom periodu treba učiniti kontrolni pregled ortopeda, koji će učiniti i
kontrolni RTG ramena te po potrebi i UZV te odrediti daljnji slijed
liječenja
 Nakon kratkog perioda imobilizacije dolazi vrijeme za puni oporavak
 U početku se nastoji poboljšati cirkulacija i smanjiti bolnost u samom
zglobu uobičajenim fizioterapijskim procedurama poput ultrazvučne
terapije, lasera, masaže, limfne drenaže, te elektroterapije
 Mnogo važniji dio liječenja jest kinezioterapija, dakle vježbanje
 Ona se sastoji od tri dijela, koja slijede jedan iza drugoga
 Najprije se započinje sa polaganim razgibavanjem, kako bi se pospješila
cirkulacija krvi i limfe, te neutralizirala bolnost koja uobičajeno prati
nepokretanje u ramenom zglobu.
Rehabilitacija
 Nešto kasnije kreću vježbe snage kojima je cilj povratiti ne samo
oblik i snagu mišića ramenog obruča, već i njihovu zaštitnu ulogu
u prevenciji ponovnih iščašenja
 Polako, već u ovoj fazi, dolazi do povratka opsega kretnji u ramenu
 Na početku vrlo rapidno, a kasnije nešto sporije, naročito krajnje
kretnje u kojima je ruka podignuta visoko iznad glave
 No, rame je mišićno izrazito zahtjevan zglob
 Tako su vježbe snage i razgibavanja rijetko dovoljne za povratak
pune funkcije zgloba i maksimalnu prevenciju od novog i
ponovnog ozljeđivanja, naročito u sportaša
Rehabilitacija
 Po povratku većeg dijela izgubljene snage, kreće
kompleks proprioceptivnih vježbi, kojima je za cilj
ubrzati mišićnu akciju, naročito reflekse koji štite
rame pri naglim i neočekivanim kretnjama
 Ovaj je dio liječenja posebice značajan za sportaše
čiji sportovi uključuju pokrete ruke iznad glave, kao
što je rukomet, odbojka, košarka, vaterpolo ili
plivanje
 Uobičajeno oporavak poslije prvog iščašenja traje oko
tri mjeseca.
Operacije
 Sa ciljem stabilizacije ramenog zgloba mogu biti dvojake
 Prvi izbor svakako je artroskopska stabilizacija ramena, u kojoj se
instrument i kamera uvode u zglob putem malih rezova, te je
ukupna trauma za pacijenta manja, a oporavak kraći
 Loša strana artroskopije jest u tome što s njom nije moguće
sanirati štetu poslije svake luksacije
 U kompleksnih oštećenja klasična operacija može biti potrebna
 O tipu operativnog zahvata u konkretnom slučaju, kao i o dobrim i
lošim stranama određenog postupka valja zatražiti detaljne
informacije od liječnika ortopeda
Indikacije za operaciju
 Zaista variraju i zavise kako od godina starosti,
eventualnog bavljenja sportom, tako i o mogućim
prijašnjim iščašenjima
 Statistika govori da čak preko 80% pacijenata koji
svoje prvo iščašenje ramena dožive prije dvadesete
godine života, isto rame će iščašiti ponovo
 Kod onih koji prvo iščašenje dožive poslije četrdesete
godine, ponovna se iščašenja događaju u oko 30%
 Neka istraživanja ističu da operativna stabilizacija
odmah po prvom iščašenju u sportaša značajno
smanjuje mogućnost ponovne luksacije.
 OZLJEDE VRATA

 «Whiplash injuri» - naglu, prisilnu

hiperekstenziono-hiperfleksionu ozljedu vratne
kralježnice s dominantnom ozljedom mekih tkiva
 Sredstvo liječenja - Scantzov ovratnik „Šanc“

Istraživanja pokazuju :
 Najčešće i najbronije ozljede u
prometnim nezgodama
 Padova, ali i kod skijanja ili borilačkih
vještina
 Incidencija porasta trzajnih ozljeda je veća od
samih prometnih nezgoda
 Naletom na stražnji dio vozila - vozači i putnici
sjede tako da im je glava udaljena od naslona za
glavu između 5 i 25 cm
 U literaturi

 Crowe 1928. g - "željeznička kralježnica" ozljeda

vrata u sudaru vlakova

 Gaya i Abbota 1953 - «whiplash» ozljede

koja se zbiva pri naletu drugog vozila straga
Tipična slika

bolovi u stražnjem dijelu

vrata glavobolja
bolnost muskulature
gornjega dijela prsnog koša
(paraskapularno, bilateralno s
jednom dominirajućom
stranom)
 Dijagnoza trzajne ozljede vrata
Na prvom pregledu kirurga
kvantificira se težina ozljede
prema QTF protokolu
0.-stupanj-podatak o ozljedi
1.-i stupanj -ukočen ili bolan vrat
2- i stupanj-ukočen ili bolan vrat, spazam
PVM
3.-i stupanj –ukočen ili bolan vrat, znaci
neurološkog oštećenja
4.-i stupanj- ukočen ili bolan vrat, RTG
verificiran insatbilitet ili prijelom
Težina ozljede
 određuje način liječenja i
dijagnostičku obradu

 trajne se posljedice očekuju kod

3.-eg i 4.-og stupnja ozljeđivanja

Liječenje
•
in
•rukovodeći se simptomatologijom
svakog pojednica

•prevenirati kronicitet

Fizikalna terapija
MEDICINSKA GIMNASTIKA

Vježbe jačanja muskulature

Gibljivosti vratne kralješnice
Vježbe propriocepcije
Na bolna mjesta vratne kralješnice može
se aplicirati

 UZV
 TENS

A, ZA PARESTEZIJE U RUKAMA
  GALVANSKE STRUJE

BOL U LE IMAĐ
 Bol u leđima je poput crvene lampice na displeju u vašem
automobilu, koja pokazuje da nešto nije u redu i njega
uzrokuju promjene na mekim tkivima i kostima duboko u
samoj strukturi kralješnice, njenoj neposrednoj okolini,
kao i u udaljenim djelovima
tijela.
 Iako postoje mnoge podjele uzroka
koji dovode do ovih bolova,
najjednostavnije je podjeliti ih u tri
grupe.

BOL U LE IMAĐ
U prvu, ujedno i najpoznatiju, o kojoj su pune
naslovne i stranice popularnih časopisa,
spadaju degenerativna oboljenje.
 Specifičnost ove grupe uzroka je činjenica da
oni nastaju polako, te do prve pojave bolova,
 što će reći i signala da nešto nije u redu,
proces može trajati i godinama.
Drugu grupu uzoka
 Čini traume u širem smislu
 Udarci u predjelu leđa mogu nagnječiti meko tkivo i
izazvati bolove, bez obzira na to da li je hematom
prisutan ili ne
 Jači udarci ili trzajevi (poput onih kod pada s visine ili
prometnih nezgoda) mogu prouzrokovati
subluksacije (poluiščašenja)
 Takođe i kod naglog podizanja tereta može doći i do
subluksacije trupova kralješaka
 Liječenje svake od nabrojanih ozljeda se razlikuje, te
je kod većine potrebna detaljna dijagnostika, a kod
prijeloma trupova kralješaka i bolničko liječenje
Treća grupa
 Jesastavljena od različitih bolesti kojima je bol
u križima tek jedan od simptoma
 U ovim stanjima rijetko liječimo samo bolove u
donjem dijelu leđa, već su napori usmjereni
na liječenje osnovne (primarne) bolesti, kao
što su bolovi unutrašnjih organa (bubrezi i
jetra)