สอบฝึ กงาน โลหิตวิทยา - จุลทรรศน์ : ปี 2551 (MT 27)

1. ในงานประจำวัน ตรวจ urinalysis ของโรงพยาบาลแห่งหนึง่

: ตรวจแถบเคมี และตรวจด ้วยกล ้องจุลทรรศน์ ดังนี้

Appearance – Yellow sp.gr. 1.025 Slightly turbid

Chemical exam. Microscopic exam.

Protein neg Wbc 1-2 cell/HP

Sugar 1+ Rbc 2-3 cell/HP
Blood Trace Hyaline cast 0-1 cell/LP
Ketone neg Granular cast 0-1 cell/LP
pH 6.0 Waxy cast 0-1 cell/LP
Calcium oxalate 2-3 cell/HP
Amorphous 2+
Mucus thread moderate
Bacteria few

คำถาม : ท่านสามารถรายงานผลออกได ้หรือไม่ และถ ้าได ้หรือไม่ได ้ เพราะ

เหตุใด จงอธิบายเหตุผล (4 คะแนน )
ไม่ เพราะ จากการพบ hyaline cast, granular cast และ waxy cast แต่
ผล strip protein negative ซงึ่ ไม่น่าเป็ นไปได ้
 2. การตรวจ Body fluid : ( 6 คะแนน )

CSF Serous fluid Synovial fluid

1. Apperance Cloudy Cloudy Cloudy

2. Anticoagulant ไม่ ไม่ heparine

ถ ้ามี จงเขียนบอก

3. ชนิด cell / 3.1 WBC 3.1 RBC/WBC 3.1 WBC

crystal / ความ
ผิดปกติทอ ี่ าจพบ 3.2 Bacteria 3.2 malingnancy 3.2
monosodium
urate (msu)
4.ความสำคัญ 4.1 infection, 4.1 infection, 4.1
ทางคลินก ิ ในข ้อ inflammation inflammation inflammation
ที่ 3.1 , 3.2 4.2 infection 4.2Adenocarcinoma 4.2 gout
 3. RBC disorder : ( 10 คะแนน )

หญิงตัง้ ครรภ์มาตรวจคัดกรองโรคธาลัสซเี มีย ผลการตรวจ ดังนี้

Thalassemia sceening : OF = positive DCIP = positive

RBC parameter : Hb 8.5% Hct 26.8% Rbc 4.56 ×1012

MCV 58.9 fl MCH 18.6 pg MCHC 31.5g/dl RDW-CV 24.9 %

Hb electrophoresis : Hb typing :EA %Hb E = 17.2 %

Iron study : Serum iron = 50 (80-150 ug/dl)

TIBC = 180 (250-355 ug/dl)
%Tf Sat = 15 ( 27-45% )

3.1 ความปกติของผู ้ป่ วยรายนึม

้ อ
ี ะไรบ ้าง และสามารถวินจ
ิ ฉั ยโรคว่าเป็ นโรคใดบ ้าง
จงอธิบายความสม ั พันธ์
-anemia จาก RBC parameter ต่ำทุก(ภาวะโลหิตจางอันมีสาเหตุจากการเป็ นโรค
เรือ
้ รัง จาก Iron study ต่ำทุกค่า)
- พาหะ Thalassemia จาก Hb typing ให ้ผล EA เป็ นหาหะธาลัสซเี มียสายเบต ้า ที่
อาจมี alpha-thal 1 ร่วมด ้วย จาก %Hb E = 17.2%
-

3.2 ผลตรวจคัดกรองโรคธาลัสซเี มียของสามีรายนี้ OF = positive DCIP =negative

- สามีเป็ นโรคใด
- beta-thal, alpha-thal 1,
- ลูกมีโอกาสจะเป็ นโรคธาลัสซเี มียชนิดรุนแรงหรือไม่
- มีโอกาสทีเ่ ป็ นธาลัสซเี มียชนิดรุนแรง
- ถ ้าเป็ นจะเป็ นชนิดใดบ ้าง จงอธิบายเหตุผล
 1. Bart’s hydrop feltalis จากแม่ทอ
ี่ าจจะมียน ี alpha-thal 1/พ่ออาจจะมียน
ี alpha-thal
1
2. beta-thal/Hb E จากยีนแม่ทม ี่ ี Hb E/ยีนพ่อมี beta-thal

4. Hemostasis ( 10 คะแนน )
ผลจากการตรวจวัดค่า PT , APTT ของ lab แห่งหนึง่ ผลมีดงั นี้

การทดสอบ PT ( sec ) APTT( sec )

ผู ้ป่ วย ก 12.4 78.9
ผู ้ป่ วย ข 18.4 54.6
ผู ้ป่ วย ค 12.3 30.9
Refer. Of Lab 10.5-13.7 30.7-42.3
IQC no.11427 11.9 42.5
Refer. Of control 10.4-14.6 30.8-39.7

4.1 สามารถรายงานผลการตรวจวัดค่า PT/APTT หรือไม่ เพราะเหตุใด

- PT รายงานได ้ ....อยูใ่ น ref.control
- aPTT รายงานไม่ได ้ เนือ ่ งจาก aPTT ค่าไม่อยูใ่ น ref.control

4.2 ถ ้ารายงานผลไม่ได ้ จะมีการดำเนินการแก ้ไขอย่างไรบ ้าง จงอธิบาย

็ ....ระบบไฟ, ความสะอาดของ cuvette, น้ำยา, สาร
- ทำการตรวจเชค
ควบคุมคุณภาพ แล ้วทำการตรวจซ้ำ

4.3 ถ ้าแก ้ไขผลให ้ถูกต ้องแล ้ว ในผู ้ป่ วย ก ได ้นำเอา plasma (1:1) มาทำ
Mixing test ค่า APTT = 54.3 sec จงแปลผลการทดสอบในรายนี้
- correct แปลผล ผู ้ป่ วยขาดปั จจัยการแข็งตัวของเลือดใน intrinsic
pathway

4.4 ในผู ้ป่ วย ก จะทำการทดสอบอะไรต่อไปอีก

- substitution test

4.5 ถ ้าแก ้ไขผลให ้ถูกต ้องแล ้ว ในผู ้ป่ วย ข ได ้นำเอา plasma (1:1) มาทำ
Mixing test ค่า APTT= 52.8 sec และ Mixing test ค่า PT = 18.1 sec
จงแปลผลการทดสอบในรายนี้
- PT, aPTT non correct แปลผล ผู ้ป่ วยไม่ได ้ขาดปั จจัยการแข็งตัวของเลือด
แต่มต
ี วั ยับยัง้ การแข็งตัวของเลือด

4.6 ในผู ้ป่ วย ข จะทำการทดสอบอะไรต่อไปอีก

- ทดสอบหา non specific inhibitor : Lupus anticoagglulant
- ทดสอบหา specific inhibitor: Anti-factor V,VIII
- ทดสอบหา nutural inhibitor: Protein C,Protein S, anti-thrombin III

5. WBC disordes ( 10 คะแนน )

ประวัต ิ : หญิงไทย 40 ปี เหนือ

่ ยง่าย อ่อนเพลีย มีจดุ จ้ำเลือดออกตามตัว
และ แขน ขา น้ำหนักลด 3 kg ใน 1 สป ั ดาห์ มีไข ้สูง ความดันโลหิตสูง
่ ไส ้ อาเจียน ท ้องเสย
คลืน ี
ผลการตรวจ CBC : Hb 7.5 g/dl Hct 23% Wbc 3,500 cell/mm 3
Plt count 36,000 cell/mm3

Differential smear : Blast 85 % Promyelocyte 5 % PMN 5 %

Lymphocyte 5%

Plt smear : markedly decrease RBC morpho. Normal

NRC 25 cell/100WBC

5.1 ผู ้ป่ วยรายนี้ น่าจะเป็ นโรคใดบ ้าง

AML (ทีม ่ ภ
ี าวะซดี เกล็ดเลือดตำ...)

5.2 สามารถตรวจวินจิ ฉั ยโรค ในข ้อ 5.1 ควรทดสอบอะไรบ ้างและควรได ้ผลเป็ น

อย่างไร จงอธิบาย
1.peroxidase Or sudan …..+
2.PAS …..+/- (+ diffuse granular pattern)
3.NBE ….. -
4.CAE …..+/-
4.NAE …..+/-
5.3 แต่ถ ้าผลการตรวจ Differential smear ของผู ้ป่ วยรายนีพ
้ บว่ามี
myeloblast 50% Monoblast 18 % tic Granulocytic cell 32 % ดังนัน
้ ผู ้ป่ วยรายนี้
น่าจะเป็ นโรคอะไร
(Acute myelomonoblastic leukemia : M 4)

5.4 จากผลสรุปโรคในข ้อ 5.3 ควรจะให ้ผลการย ้อม Cytochemiical straining เป็ นอย่างไร
บ ้าง

5.4.1 Myeloperoxidase : POS_____________________

Built in control คือ Neut_____________________

5.4.2 PAS : pos , diffuse granular pattern

Built in control คือ Neut

5.4.3 NAE : pos__________________

Built in control คือ monocyte __________

5.4.4 Combined esterase

- CAE : pos
Built in control คือ Neut
5.4.5- NBE : pos
Built in control คือ monocyte
 6. Lab CBC & Urinalysis

ประวัต ิ : ชายไทย 50 ปี อาชพ

ี ทำเฟอร์นเิ จอร์ เหนือ
่ ยง่าย อ่อนเพลีย มีจด
ุ จ้ำเลือดออก
ตามตัวและ ตามแขน ขา น้ำหนั กลด 3 kg ใน 1 สปั ดาห์ มีไข ้สูง ความดันโลหิตสูง
มีอาการบวม กดบุม
๋ ต่อมน้ำเหลืองโต กดเจ็บ คอไม่แข็ง ตับม ้ามโต
ผลการตรวจ CBC : Hb 8.1 g/dl Hct 25% Wbc 3,200 cell/mm 3
Plt count 45,000 cell/mm3
Differential smear : PMN 15 % Lymphocyte 80% Eosino. 5%
Plt smear : decrease

ผลการตรวจ UA : Yellow , turbid , 1.020 , pH 7.5

Protein 2+ sugar neg , Ketone neg , Blood 1+

Microscopic exam: Wbc 20-30 cell/HP , RBC 10-20 cell/HP

Uric acid crystal 10-20 cell/HP
Wbc cast 2-3 cell/LP

6.1 ลักษณะของ CBC ในผู ้ป่ วยรายนี้ เรียกว่า Pancytopenia

สาเหตุททำ
ี่ ให ้เป็ นลักษณะแบบนี้ มีอะไรบ ้าง ( 3 สาเหตุ )
ได ้แก่ 1. Infection เชน่ ไวรัส
2. Alpastic anemia 3. leukemia

6.2 จากผลการตรวจ UA ในผู ้ป่ วยรายนี้ พบภาวะ proteinuria , hematuria

และสาเหตุททำ ี่ ให ้เป็ นลักษณะแบบนี้ มีอะไรบ ้าง
ได ้แก่ โรคไต ไตและกรวยไตอักเสบ กระเพาะปั สสาวะอักเสบ
การติดเชอื้ ในระบบทางเดินปั สสาวะ

6.3 แนวทางในการปฏิบต ั ใิ นงานโลหิตวิทยาและจุลทรรศน์ ทีจ

่ ะทำการทดสอบ
ในรายนีต
้ อ
่ ไป มีอะไรบ ้าง

การทดสอบ วัตถุประสงค์ การแปลผลทดสอบ

1. Bone marrow -เพือ
่ แยก -pancytopenia - hypocellular
examination ..aplastic anemia
- hypercellular และ
พบ leukemic cell>30%
…….Leukemia
2. lympnode biopsy -แยก infection -
tumor

============ จบบริบร
ู ณ์ : Lukcy ==============