ARTEVELDEHOGESCHOOL Campus Brusselsepoortstraat, Brusselsepoortstraat 93 – 9000 Gent

Educatieve bachelor lager onderwijs

Naam student: Marie Bruggeman Leergroep OLO2D1

Naam mentor: Christophe ‘T Kint Klas 5C Aantal lln.: 21
School: ‘t Nieuwland Tielt

MAANDAG 02/12/2019 Handtekening mentor + datum:

Van tot
Leergebied(onderdeel): Wiskunde
Lesonderwerp: Eigenschappen van driehoeken

Leerplandoelen: Leerplan: ZILL – OVSG – GO! – andere

IVoc3 Onderzoeksvragen formuleren, naar een antwoord zoeken en bevindingen
formuleren
7 – 12 jaar: Onderzoekend leren : zich laten inpalmen door nieuwe dingen uit de omgeving -
onderzoeksvragen stellen - een onderzoeksuitkomst voorspellen - een onderzoeksstrategie bedenken en
uitvoeren - experimenteren en exploreren - onderzoeksresultaten en bevindingen bundelen - verslag
uitbrengen en een conclusie formuleren, een antwoord op de onderzoeksvraag geven - over het
onderzoek en de resultaten en bevindingen ervan met anderen communiceren - met de resultaten en
bevindingen aan de slag gaan

WDmk2 Inzicht verwerven in meetkundige objecten

 Hoeken
> 6 – 8 Bij vlakke hoeken de begrippen hoek, hoekpunt, benen, overstaande hoeken (in
vierhoeken) kennen en gebruiken
> 6 – 8 Rechte, stompe en scherpe hoeken herkennen, benoemen, tekenen, noteren,
classificeren
 Vlakke figuren
> 8 – 10 Veelhoeken onder de vlakke figuren aanwijzen en benoemen op basis van het aantal
zijden, en daarbij de termendriehoek, vierhoek, vijfhoek, zeshoek, veelhoek kennen en
gebruiken
> 10 – 12 Vierhoeken classificeren – driehoeken classificeren

WDmm3 Schatten, meten en rekenen met maateenheden`

 Hoekgrootte
> 4 – 8 Onderzoeken van het begrip hoek door te bewegen in de ruimte, te kijken naar en te
handelen met voorwerpen en daarbij de woorden hoek, rechte hoek, grote hoek, kleine hoek
gebruiken
> 8 – 10 Hoeken ontdekken en daarbij de termen rechte hoek, stompe hoek, scherpe hoek
kennen en gebruiken

Leerinhoud:
Rekentaal:
 De hoek, de zijde, de driehoek
 Rechte, scherpe, stompe hoek
 Rechthoekig, scherphoekig, stomphoekig
 Gelijkzijdig, gelijkbenig, ongelijkbenig

1
ARTEVELDEHOGESCHOOL Campus Brusselsepoortstraat, Brusselsepoortstraat 93 – 9000 Gent
Educatieve bachelor lager onderwijs

Lesdoelen:
1. De eigenschappen van de hoeken en de zijden van een driehoek onderzoeken en verwoorden
(WDmk2)
2. Driehoeken benoemen als rechthoekig, scherphoekig, stomphoekig (WDmm3)
3. Driehoeken benoemen als gelijkzijdig, gelijkbenig, ongelijkbenig (WDmk2)
4. Driehoeken indelen volgens de eigenschappen van de hoeken en zijden samen (WDmk2)
5. Onderzoeksvragen formuleren, naar een antwoord zoeken en bevindingen formuleren (IVoc3)

Beginsituatie specifiek voor deze les:

Situering in het leerproces: aanbrengen inoefenen
Voorkennis van de klasgroep:
- De leerlingen leerden reeds met behulp van een geodriehoek een hoek van een bepaalde grootte
tekenen.
- Ze weten dat een rechte hoek 90° meet
- Ze weten dat een scherpe hoek kleiner is dan een rechte hoek, kleiner dan 90°
- Ze weten dat een stompe hoek meer dan 90° meet
Leerling specifieke gegevens + acties:
 Tyler is Engels maar niet aanwezig in de voormiddag

Bronnen: volgens de APA-normen

Selectietool | ZILL. (z.d.). Geraadpleegd op 19 november 2019, van https://zill-
selector.katholiekonderwijs.vlaanderen/#/ 

Bijlagen: bordschema, ingevulde werkbladen, teksten …

 Powerpoint
 Werkschrift leerlingen
 Link wooclap: www.wooclap.com/vijfc
 Link padlet: https://padlet.com/bruggeman834/driehoeken

Materiaal / locatiewijziging:
 Werkschrift C blz. 12-14
 Geodriehoekken voor de leerlingen
 Een klassikale geodriehoek
 Een bordlat
 Filmpje van bingel
 Chromebooks (22)

Lesopbouw

1. Klassikale wooclap over het weekend (10’)

oriënteren verwerven verwerken afronden
/

2
ARTEVELDEHOGESCHOOL Campus Brusselsepoortstraat, Brusselsepoortstraat 93 – 9000 Gent
Educatieve bachelor lager onderwijs

Goeiemorgen allemaal! Voor we beginnen met de les godsdienst, wil ik graag wat over jullie
weekend horen. We gaan dat op andere manier doen dan gewoon vertellen, namelijk met de
chromebooks. Kom maar allemaal een chromebook halen. Als je een chromebook hebt start je deze
op en kijk je naar voor. Als iedereen klaar is kan ik de uitleg geven.

Ik start de presentatie waarin de uitleg staat.

Achter mij zien jullie een soort code, een qr code. Om naar de website te gaan kan je deze qr code
scannen. Als dit niet lukt kan je ook gewoon typen in de zoekbalk. Typ dan www.wooclap.com/vijfc.

Kies een gebruikersnaam en wacht tot iedereen in de wooclap zit. Straks gaan er vragen op het bord
komen, waar jullie op jullie chromebook een antwoord op kunnen geven. Er zijn verschillende
soorten vragen; vragen waar je iets moet typen, vragen waar je een antwoord moet aanduiden
zonder te typen…

Mocht je een vraag niet snappen of niet mee zijn, kan je bovenaan je scherm klikken op “confused”.
Dit betekent dat je het eventjes niet snapt. Zo kan ik zien dat iemand niet mee is en wachten we
even.

Als je geantwoord hebt, zie je je antwoord achter mij op het bord verschijnen. Ik kan dan een
antwoord kiezen, waarover die persoon dan iets meer kan vertellen. Is alles voor iedereen duidelijk?
Dan beginnen we eraan!

3
ARTEVELDEHOGESCHOOL Campus Brusselsepoortstraat, Brusselsepoortstraat 93 – 9000 Gent
Educatieve bachelor lager onderwijs

We overlopen de wooclap en de leerlingen doen mee. (www.wooclap.com/vijfc)

Leuk dat ik nu meer weet over jullie weekend. De chromebooks mogen jullie op jullie tafel laten
staan, die hebben we straks nog nodig.
Hebben jullie nog een vraag over mijn weekend? Dan gaan we beginnen met de les wiskunde.

2. Klassikale inleiding a.d.h.v. een prent

oriënteren verwerven verwerken afronden
/
Dit is de zolder van Marouane. De mama en papa van Marouane richten de zolder in als speelkamer
voor de kinderen. Wie heeft er thuis ook een speelkamer? Is die ook op zolder? Waar is jouw
speelkamer?

Zoals jullie op de prent kunnen zien, moeten de zijmuren nog afgewerkt worden.
- Welke vorm zijn de zijmuren? Driehoeken
- Waaraan herken je een driehoek? Een driehoek heeft drie zijden en drie hoeken
- Tot welke groep van de vlakke figuren behoren de driehoeken? Tot de groep van de veelhoeken

Vandaag onderzoeken we de verschillende soorten driehoeken .

3. Klassikale herhaling van de verschillende soorten hoeken

oriënteren verwerven verwerken afronden
- De eigenschappen van de hoeken en de zijden van een driehoek onderzoeken en
verwoorden (WDmk2)
- Driehoeken benoemen als rechthoekig, scherphoekig, stomphoekig (WDmm3)

Ik projecteer een rechte, een scherpe en een stompe hoek op het bord en laat ze benoemen.
“Benoem deze hoeken”.

4
ARTEVELDEHOGESCHOOL Campus Brusselsepoortstraat, Brusselsepoortstraat 93 – 9000 Gent
Educatieve bachelor lager onderwijs

We bespreken nu de eigenschappen van de hoeken.

- Waaraan herken je een rechte hoek? De benen staan loodrecht op elkaar, ze vormen een hoek van
90°. Een rechte hoek valt samen met de rechte hoek van de geodriehoek.
- Wat is eigen aan een scherpe hoek? Een scherpe hoek is kleiner dan een rechte hoek, meet minder
dan 90°.
- Wat is eigen aan een stompe hoek? Een stompe hoek is groter dan een rechte hoek, meet meer dan
90°.

Ik wijs de leerlingen op het verschil tussen hoeken en driehoeken en op het verschil tussen de
soorten hoeken en de soorten driehoeken.

Laten we eens samen een hoek en een driehoek vergelijken. Zoals jullie weten heeft een hoek twee
benen. Een driehoek daarintegen is een veelhoek, een gesloten vlakke figuur.

5
ARTEVELDEHOGESCHOOL Campus Brusselsepoortstraat, Brusselsepoortstraat 93 – 9000 Gent
Educatieve bachelor lager onderwijs

4. Klassikaal Driehoeken indelen volgens de hoeken

oriënteren verwerven verwerken afronden
 De eigenschappen van de hoeken en de zijden van een driehoek onderzoeken en

verwoorden (WDmk2)
 Driehoeken benoemen als rechthoekig, scherphoekig, stomphoekig (WDmm3)
Ik toon een verzameling driehoeken (hierbij zorg ik dat alle combinaties van rechthoekige,
scherphoekige, stomphoekige, gelijkzijdige, gelijkbenige en ongelijkbenige driehoeken
vertegenwoordigd zijn).

Zoals jullie meester mij verteld heeft, hebben jullie al geleerd om driehoeken in te delen volgens de
hoeken.

Ik laat de driehoeken naar het juiste vak verplaatsen.

 Hier staan alle driehoeken met een rechte hoek samen. Hoe noem je die driehoeken?
”Rechthoekige driehoeken”.
 Wat kun je zeggen over de andere twee hoeken van een rechthoekige driehoek? “Dat zijn
scherpe hoeken”.
Ik bespreek op dezelfde wijze:
 de stomphoekige driehoeken: 1 stompe en 2 scherpe hoeken
 de scherphoekige driehoeken: 3 scherpe hoeken

Ik laat de eigenschappen aanvullen op het bord. Daarna laat ik de leerlingen zelfstandig de hoeken
van de driehoek in opgave 2a onderzoeken. Dit bespreken we meteen: de driehoek is rechthoekig.

5. Klassikaal driehoeken indelen volgens de zijden

oriënteren verwerven verwerken afronden
- De eigenschappen van de hoeken en de zijden van een driehoek onderzoeken en
verwoorden (WDmk2)
- Driehoeken benoemen als gelijkzijdig, gelijkbenig, ongelijkbenig (WDmk2)
6
ARTEVELDEHOGESCHOOL Campus Brusselsepoortstraat, Brusselsepoortstraat 93 – 9000 Gent
Educatieve bachelor lager onderwijs

Je kan de driehoeken ook indelen volgens de lengte van de zijden. Kijk maar eens mee.
Ik projecteer drie driehoeken, elk om de beurt komt er een leerling de zijden meten en de
afmetingen erbij noteren. Achteraf bespreken we.

Hier hebben we een driehoek waarvan de zijden allemaal verschillende lengten hebben. Hoe noem je
die driehoeken? Ongelijkbenige driehoeken.
Hier hebben we een driehoek waarvan de zijden (minstens) 2 even lange zijden hebben. Hoe noem je
die driehoeken? Gelijkbenige driehoeken.

En dan hebben we nog een driehoek waarvan alle 3 de zijden even lang zijn. Hoe noemen we deze?
Een gelijkzijdige driehoek.

Ik projecteer de eigenschappen en laat deze aanvullen.

Als alle eigenschappen aangevuld zijn projecteer ik een samenvattend schema. Ik wijs de leerlingen
erop dat het handig is om streepjes te zetten bij gelijke zijden. Ook wijs ik hen erop dat een
gelijkzijdige driehoek ook gelijkbenig is.

7
ARTEVELDEHOGESCHOOL Campus Brusselsepoortstraat, Brusselsepoortstraat 93 – 9000 Gent
Educatieve bachelor lager onderwijs

Heel goed, zoals jullie misschien al gemerkt hebben is een gelijkzijdige driehoek dus ook gelijkbenig!
Ik laat de leerlingen zelfstandig de zijden van de driehoek in opgave 2a meten. Dit bespreken we
meteen: de driehoek is gelijkbenig.

Ik wijs de leerlingen erop dat het belangrijk is om altijd te meten en niet gewoon op het zicht te
benoemen, een minimaal verschil in lengte zie je niet altijd.

6. Klassikaal driehoeken indelen volgens de zijden en de hoeken samen

oriënteren verwerven verwerken afronden
- Driehoeken indelen volgens de eigenschappen van de hoeken en zijden samen
(WDmk2)

Je kan een driehoek dus altijd twee namen geven: een volgens de hoeken én een volgens de zijden.

Ik duid telkens een leerling aan om een driehoek in de juiste categorie te komen plaatsen:
• De scherphoekige ongelijkbenige driehoek
• De rechthoekige ongelijkbenige driehoek
• De stomphoekige ongelijkbenige driehoek
• De scherphoekige gelijkbenige driehoek
• De rechthoekige gelijkbenige driehoek
• De stomphoekige gelijkbenige driehoek
• De scherphoekige gelijkzijdige driehoek

8
ARTEVELDEHOGESCHOOL Campus Brusselsepoortstraat, Brusselsepoortstraat 93 – 9000 Gent
Educatieve bachelor lager onderwijs

Ik laat telkens een andere leerling de eigenschappen van de driehoek verwoorden, bv. “Een
rechthoekige gelijkbenige driehoek heeft minstens twee gelijke zijden, een rechte hoek en twee
scherpe hoeken.”

7. Klassikaal het schema overlopen

oriënteren verwerven verwerken afronden
- De eigenschappen van de hoeken en de zijden van een driehoek onderzoeken en
verwoorden (WDmk2)
- Driehoeken benoemen als rechthoekig, scherphoekig, stomphoekig (WDmm3)
- Driehoeken benoemen als gelijkzijdig, gelijkbenig, ongelijkbenig (WDmk2)
- Driehoeken indelen volgens de eigenschappen van de hoeken en zijden samen
(WDmk2)
Afsluitend toon ik de samenvatting van de eigenschappen. We merken op dat de vakjes bij de
rechthoekige en de stomphoekige driehoek in de kolom van de gelijkzijdige driehoeken leeg blijven.
Je kan enkel drie gelijke zijden hebben als ook de drie hoeken gelijk zijn (en omgekeerd).

Ik ga na of de leerlingen begrijpen dat alleen een scherphoekige driehoek drie gelijke hoeken kan
hebben. (De rechte en de stompe hoek van een rechthoekige en een stomphoekige driehoek zijn
sowieso groter dan de overige twee scherpe hoeken.)

Ik toon nog een filmpje om alles eens samen te vatten alvorens de leerlingen aan de oefeningen
beginnen (filmpje van bingel).

8. Individueel maken van de oefeningen

oriënteren verwerven verwerken afronden
- De eigenschappen van de hoeken en de zijden van een driehoek onderzoeken en
verwoorden (WDmk2)
- Driehoeken benoemen als rechthoekig, scherphoekig, stomphoekig (WDmm3)
- Driehoeken benoemen als gelijkzijdig, gelijkbenig, ongelijkbenig (WDmk2)

9
ARTEVELDEHOGESCHOOL Campus Brusselsepoortstraat, Brusselsepoortstraat 93 – 9000 Gent
Educatieve bachelor lager onderwijs

- Driehoeken indelen volgens de eigenschappen van de hoeken en zijden samen

(WDmk2)

Is alles voor iedereen duidelijk? Zijn er nog vragen? Als alles duidelijk is mogen jullie oefening 1 tot en
met 3 zelfstandig maken, en als je daarmee klaar bent mag je proberen om de verdiepende opgave
op te lossen (oefening 4).

De leerlingen werken aan de oefeningen. Terwijl ga ik rond om te kijken of het bij iedereen lukt en
eventuele vragen op te lossen.

9. Spel in duo ter afronding

oriënteren verwerven verwerken afronden
- De eigenschappen van de hoeken en de zijden van een driehoek onderzoeken en
verwoorden (WDmk2)
- Driehoeken benoemen als rechthoekig, scherphoekig, stomphoekig (WDmm3)
- Driehoeken benoemen als gelijkzijdig, gelijkbenig, ongelijkbenig (WDmk2)
- Driehoeken indelen volgens de eigenschappen van de hoeken en zijden samen
(WDmk2)
- Onderzoeksvragen formuleren, naar een antwoord zoeken en bevindingen formuleren
(IVoc3)

Ter afronding laat ik de leerlingen per twee werken. Beiden hebben een driehoek in het hoofd en
noteren de volledige naam (volgens de hoeken en de zijden!) op een blaadje. Ze proberen om enkel
door middel van ja/nee-vragen om het snelts de driehoek van de andere te raden.

Je kan de verschillende (drie)hoeken ook uitbeelden met je armen of benen! Zo krijgt je buur een
meer concrete voorstelling.

10. Evaluatie aan de hand van een padlet

oriënteren verwerven verwerken afronden
/
Nu jullie meer geleerd hebben over de eigenschappen van driehoeken, wil ik graag weten wat jullie
van deze les vonden. Hoe is die bij jullie verlopen?

Neem de chromebooks terug. Surf naar de volgende website en schrijf wat je van de les vond. Van
elke leerling wil ik een positief en een negatief puntje. Dit kan gaan over mij, over de inhoud, over
jezelf…

Link padlet: https://padlet.com/bruggeman834/driehoeken

Doe maar!

Evaluatie: Evalueer hier je eigen pedagogisch, didactisch en/of organisatorisch handelen. Wat deed je goed en
waarom? Wat ging niet goed en waarom? (Denk aan voorbereiding en realisatie.) Doe een verbetervoorstel.

Bijlagen: werkschrift pagina 12-14:

10
ARTEVELDEHOGESCHOOL Campus Brusselsepoortstraat, Brusselsepoortstraat 93 – 9000 Gent
Educatieve bachelor lager onderwijs

11
ARTEVELDEHOGESCHOOL Campus Brusselsepoortstraat, Brusselsepoortstraat 93 – 9000 Gent
Educatieve bachelor lager onderwijs

12
ARTEVELDEHOGESCHOOL Campus Brusselsepoortstraat, Brusselsepoortstraat 93 – 9000 Gent
Educatieve bachelor lager onderwijs

13