Republic of the Philippines

State Universities and Colleges

GUIMARAS STATE COLLEGE
Buenavista, Guimaras

GRADUATE SCHOOL

FILIPINO 323 – FILIPINO EPICS

DAVID JOHNRAE S. ROMERO DR. GENALYN L. MOSCAYA

MEd – Filipino Propesor

IBALON
Epiko ng Bicol

I. LAYUNIN SA PAGKATUTO
a. Nalalaman ang kasaysayan at epikong sa larangan ng panitikan sa
Rehiyon ng Bikol.
b. Nabibigyang halaga at pokus ang mga katangian at kapangyarihang
taglay ng mga tauhan sa epikong Ibalon at ang mensaheng nilalaman.
c. Nasusuri ang kalakasan at kahinaan ng karakterisasyon ng bawat tauhan
sa Epikong Ibalon ng Rehiyong Bicol.

II. PANIMULA
BICOL
Ang Bikol ay isang rehiyon sa Pilipinas at tinatawag ding Rehiyon V. Binubuo
ito ng anim na lalawigan at anim na lungsod: Albay, Camarines Norte, Camarines Sur,
Catanduanes, Masbate, at Sorsogon. Ang mga Lungsod ay ang mga sumusunod:

• Lungsod ng Legazpi, Albay

• LungsodngTabaco, Albay
• Lungsod ng Ligao, Albay
• Lungsodng Masbate, Masbate
• Lungsod ng Naga, Camarines Sur
• LungsodngSorsogon, Sorsogon
Sentro ng Rehiyon
• Lungsod ng Legazpi, Albay
Wika
• Bikol-Rinconada, Bikol-Albay, Bikol-Pandan, Tagalog, Sorsoganon, Minasbate

Matandang Kasaysayan ng Ibalon

• Ang panahong nasasaklaw ng matandang kasaysayan ng Kabikulan ay nagsimula
noong sinauna hanggang sa pagdating ng mga Kastila sa pangunguna ni Juan
Salcedo noong 1573. “IBALON ” o Ibalnon ang naging tawag ng mga Kastila sa
pook na ito at sa pangalang ito naunang nakilala ang lupain ng mga sinaunang
bikolano.
• Ang naging batayan nito ay ang “ibal” o “ibay” na siyang kauna-unahang
pangalan ng tangway ng Bikol. Ang ibal ay salitang pinaikli na ang Ibalyo (Bikol)
o Ibaylo (Bisaya) na nangangahulugang maging tawiran mula sa Bisaya patungo
sa kabilang ibayo sa dakong timog Luzon.

Katangian ng Epikong Ibalon

• Ito ay binubuo ng animnapung saknong na may apat na taludtod ang bawat
saknong.
• Ang sukat ay labindalawang pantig ang bawat taludtod.
• Ito ay isinalin ni Fr. Jose Castaño sa Kastila
• Ang kayarian ng epikong Ibalon ay nahahati sa dalawang bahagi.

Dalawang bahagi ng Epikong Ibalon

Unang bahagi
 Ang kahilingan ni Iling kay Kadugnung na awitan nito ng huli ang mga
pangyayaring nagpapakilala sa kabayanihan ng bayaning si Handyong.
 Ito ay may anim na saknong

Ikalawang bahagi
 Ang awit ni Kadugnung na naglalaman at naglalahad ng mga
pangyayaring naganap noong matagal na panahon.
Ang Ibalon ay matandang pangalan ng Bikol.
Ibalon is an old name for the Bicol region of the Philippines
• Noong 1895, si Prayle Jose Castaño ay may kinaibigang lagalag na mang-aawit
na si Cadungdung. Sa kanya narinig ng pare ang epikong Ibalon. Itinala at
isinalin ng pare sa Kastila ang isinalysay sa kanya ni Cadungdung.
• Ang epiko ay nababahagi sa trilohiya. Inilalarawan dito ang kabayanihan nina
Baltog, Handiong at Bantong.

III. NILALAMAN

A. PAGSASALAYSAY ANG BUOD NG IBALON

Ayon sa salaysay ni Pari Jose Castaño, batay sa narinig niyang kuwento ng isang
manlalakbay na mang-aawit na si Cadugnong, ang epikong Ibalon ay tungkol sa
kabayanihan ng tatlong magigiting na lalaki ng Ibalon na sina Baltog, Handiong, at
Bantong.  Ibalon ang matandang pangalan ng Bikol.
Si Baltog ay nakarating sa lupain ng Ibalon dahil sa pagtugis niya sa isang
malaking baboy-ramo.  Siya'y nanggaling pa sa lupain ng Batawara.  Mayaman ang
lupain ng Ibalon at doon na siya nanirahan.  Siya ang kinilalang hari ng Ibalon.  Naging
maunlad ang pamumuhay ng mga tao.  Subalit may muling kinatakutan ang mga tao,
isang malaki at mapaminsalang baboy-ramo na tuwing sumasapit ang gabi ay
namiminsala ng mga pananim.  Si Baltog ay matanda na upang makilaban.  Tinulungan
siya ng kanyang kaibigang si Handiong.
Pinamunuan ni Handiong ang mga lalaki ng Ibalon upang kanilang lipulin ang
mga dambuhalang buwaya, mababangis na tamaraw at lumilipad na mga pating at mga
halimaw na kumakain ng tao.  Napatay nila ang mga ito maliban sa isang engkantadang
nakapag-aanyong magandang dalaga na may matamis na tinig.  Ito ay si Oriol.
Tumulong si Oriol sa paglipol ng iba pang mga masasamang hayop sa Ibalon.
Naging payapa ang Ibalon.  Ang mga tao ay umunlad.  Tinuruan niya ang mga
tao ng maayos na pagsasaka.  Ang mga piling tauhan ni Handiong ay tumulong sa
kanyang pamamahala at pagtuturo sa mga tao ng maraming bagay.
Ang sistema ng pagsulat ay itinuro ni Sural.  Itinuro ni Dinahong Pandak ang
paggawa ng palayok na Iluad at ng iba pang kagamitan sa pagluluto.
Si Hablon naman ay nagturo sa mga tao ng paghabi ng tela.  Si Ginantong ay
gumawa ng kauna-unahang bangka, ng araro, itak at iba pang kasangkapan sa bahay.
 Naging lalong maunlad at masagana ang Ibalon.  Subalit may isang halimaw na
namang sumipot.  Ito ay kalahating tao at kalahating hayop.  Siya si Rabut.  Nagagawa
niyang bato ang mga tao o hayop na kanyang maengkanto.  May nagtangkang
pumatay sa kanya subalit sinamang palad na naging bato.  Nabalitaan ito ni Bantong at
inihandog niya ang sarili kay Handiong upang siyang pumatay kay Rabut.
Nalaman ni Bantong na sa araw ay tulog na tulog si Rabut.  Kaniya itong pinatay
habang natutulog.
Nagalit ang Diyos sa ginawang pataksil na pagpatay kay Rabut.  Diumano,
masama man si Rabut, dapat ay binigyan ng pagkakataong magtanggol sa sarili nito.
Pinarusahan ng Diyos ang Ibalon sa pamamagitan ng isang napakalaking baha.
Nasira ang mga bahay at pananim.  Nalunod ang maraming tao.  Nakaligtas
lamang ang ilang nakaakyat sa taluktok ng matataas na bundok.  Nang kumati ang
tubig, iba na ang anyo ng Ibalon.  Nagpanibagong buhay ang mga tao ngayon ay sa
pamumuno ni Bantong.

B. PAGTATALAKAY SA PAPEL NG MGA TAUHAN

1. Baltog – ang kaunaunahang lalaking nakarating sa kabikulan buhat sa lupain ng

Botavara. Natagpuan niya ang mayamang lupain ng Bikol.
2. Handayong –siya ang pumalit kay Baltog nang tumanda na ito. Higit na may
maraming pakikipagsapalaran sa Handyong kaya itinuring din siyang
pangunahing bayani ng Ibalon. Siya ang kaunaunahang gumawa ng Bangka na
naglayag sa Ilog Bicol. Nilabanan din niya ang mga buwaya at pagkatapos ay
namula ang ilog buhat sa dugo ng mga buwaya.
3. Bantog – batang-batang kaibigan ni handyong isa siya sa mga pumatay sa
halimaw na si Rabot
4. Rabot – nagging malaking problema sa Ibalon. Malakas ang kanyang
kapangyahiran at kaya niyang gawing bato ang mga tao at pagsunurin ang iba
pang hayop para salakayin ang bayan.
5. Oriol – Nagtangkang gumayuma kay Handyong. Nang matiyak niyang hinsi niya
mapasuko si handyong ay naghandog siya ng tulong upang mapasuko ang mga
dambuhalang buwaya. Kalian man ay hindi niya natalo si HAndyong.
6. Guinantong – Ang gumawa ng araro, suyod, pagulong, singkaw, gulok, asaraol
at salop.
7. Hablon – tumuklas ng habihan
 8. Dinahon –ang unang lumikha ng tapayan, kalan, palayaok at iba pa.
9. Surat – gumawa ng ABAKADA at inukit sa batong libon.

C. PAGLALARAWAN SA MGA KATANGIANG TAGLAY NG MGA TAUHAN

1. Baltog – nagtataglay ng pambihirang lakas. Dahil ditto napatay niya nag

malaking babyo ramo. Dahil sa pambihirang lakas, ay kinikilala siyang puno ng
pook Ibalon.
2. Handyong – nagtataglay din ng pambihirang lakas tulad ni Baltog. Nagkakaroon
ng isang pangkat ng mga mandirigma upang tumulong sa paglilipol ng mga
mababangis na hayop.
3. Bantog – tulad ni Baltog at Handyong, ito ay nagtataglay din ng pambihirang
lakas kaya natalo niya ang halimaw na si rabot.
4. Rabot – isang dambuhalang kalahatng tao at kalahating hayop ang katawan.
5. Oryoil – isang tusong ahas na nakukuhang mag-anyong isang kaakit – akit na
babae at amng tinig ay parang sirena

D. PAGTATALAKAY SA MENSAHENG IPINAHIHIWATIG SA EPIKONG

BINASA

Ang epokong Ibalon ay nagpapakita lamang na kapag ang isang tao ay may nais
na marating sa buhay ay kailanmgang mag pursige para makamtan ang hinahangad.
Ipinapikita sa katangian ng mga pangunahing tauhan ang pagkakaroon ng lakas at
tapang na anging susi ng kanilang pagtatagumpay sa pakikipaglaban sa kanilang
kaaway gaano man ito ka panganib o gaani man ito ka imposibleng mangyari.
Ipinahihiwatig din nito na huwag basta susuko sa anumang laban na kinakaharap
sa halip ay maging mapag-isip, maging malikhain at maging matapang tulad g karakter
ni Baltog. Dapat ding tulara ang kakaibang tapang na ipinakita niya sa paghanap ng
lugar na mapaglipatan niya at ng ga mamayan na kanang nasasakupan. Sa kabila ng
mga unos na dumating habang pinaghahanap ang Ibalon.
Ang mga pangyayari sa epikong maiuugnay sa totoong buhay ay ang
pagkaranas ng mga tauhan ng mga hirap at pagsubok. Tulad sa mga pangunahing
karakter sa kwento, sa totoong buhay ay nakararanas ang mga tao ng matinding
pagsubok na akalaing imposibleng mabigyan ng kasagutan
 E. PAG-UUGNAY SA MGA PAMGYAYARI SA EPIKO SA TOTOONG BUHAY,
LIPUNAN AT PAMAHALAAN

Ang pagkakaroon ng mga tauhang nakalikha ng mga mahahalagang bagay na

magagamit ng mga tauhan sa pang araw-araw na buhay. Sa ating lipunan may mga
taong malikhain. Sila ang nakakalikha ng mga bagay na may malaking ambag sa
karamihan tulad ng mga kagamitan, pagkain ay ibpa.
Kung may mga taong nakalikha ng mahahalagang bagay na makatutulong sa
kapwa ay may mga tao ring nagdudulot ng kasamaan sa lipunan tulad na lamang ni
Oryol na mapanlilnlang at mapagpanggap. Talagang hindi mawawala ang mga
ganiutong uri ng tao, kaya tulad ni handyong mag-ingat at wag basta magpapadala sa
mga mapanlilnlang na lipunan.
Ang pagkakaroon ng pinuno tulad ni Baltog ay maiiugnay sa ating mga opisyal
ng pamahalaan. Kahit namari tayong naririnig na neagtibong bagay na kinasasangkutan
ay may ga tapat sa kanilang tungkulin. Tulad ni baltog na siuong ang birap para
akahanap ng mainam na lugar para may mapaglipatan ang kanyang mga mamayan at
amiligtas sila sa panagnib n adult ng mga mababangis na nilalang. Sa ngayon may
baltog, handiong at bantong pa ring naglilingkod ng tapat at buoang puso sa ating
pamahalaan.

VI. EBALWASYON

Panuto: Gamit ang tsart sa ibaba, suriin ang karakterisasyon ng mga tauhan
sa epiko. Pumuli lamang tatlong karakter na gagamitin sa pagsusuri

KAHINAAN

TAUHAN

KALAKASAN
VI. SANGGUNIAN

https://www.slideshare.net/iraodette/ibalon-78381296

https://www.kapitbisig.com/philippines/tagalog-version-of-epics-mga-epiko-ibalon-
epikong-bicolano_602.html

Modyul sa 323 Filipino Epics

https://www.google.com/search?
q=PAGSUSURI+SA+TAUHAN&rlz=1C1GCEA_enPH855PH855&source=lnms&tbm=isch&
sa=X&ved=2ahUKEwiQouPbxvHqAhXWFIgKHRhgA0EQ_AUoAXoECAsQAw&biw=1816&b
ih=874#imgrc=V_BEl2JQDQ19OM