Professional Documents
Culture Documents
Chuong 4 - Qua Trinh Qua Do Trong Mach Phi Tuyen
Chuong 4 - Qua Trinh Qua Do Trong Mach Phi Tuyen
IV. Phương pháp biên pha biến thiên chậm (hệ số tích phân).
Cơ sở kỹ thuật điện 2 1
Chương 4 : Quá trình quá độ trong mạch phi tuyến
Động tác đóng mở kết thúc một quá trình cũ và khởi đầu một quá trình quá độ hiện hành.
Quá trình quá độ của hệ thống nghiệm đúng hệ phương trình mới, khởi đầu từ thời điểm t = 0 +.
Cơ sở kỹ thuật điện 2 2
CƠ SỞ KỸ THUẬT ĐIỆN 2
IV. Phương pháp biên pha biến thiên chậm (hệ số tích phân).
Cơ sở kỹ thuật điện 2 3
Chương 4 : Quá trình quá độ trong mạch phi tuyến
μ.φ(x, x’, …) là số hạng phi tuyến (ít đủ nhỏ so với số hạng tuyến tính).
Phương pháp:
Tìm nghiệm của phương trình tuyến tính cốt yếu: f(x, x’, x’’, …, t) = 0 x0(t).
Đặt nghiệm của phương trình (*) dưới dạng các hàm hiệu chỉnh (số hàm hiệu chỉnh
được đặt tùy theo độ chính xác yêu cầu):
Thay vào phương trình (*) và cân bằng theo bậc của μ để tìm các hàm hiệu chỉnh.
Cơ sở kỹ thuật điện 2 4
Chương 4 : Quá trình quá độ trong mạch phi tuyến
Ví dụ 4.1: Dùng phương pháp nhiễu loạn tính dòng quá độ với 1 hàm
E = 24V R=50Ω
hiệu chỉnh trong cuộn dây lõi thép đóng vào nguồn áp E = 24V, biết đặc
tính cuộn dây: ψ(i) = 2.i – 3,75.i3, R = 50Ω.
Giải:
i
Lập phương trình mạch: 50.i . 24 2.i ' 50.i 24 11, 25.i 2 .i ' (*) ( 11, 25)
i t
i ' i0' .i1'
Đặt nghiệm gần đúng với 1 hàm hiệu chỉnh: i(t) = i0(t) + μ.i1(t)
i 2 i02 2 .i12 2..i0 .i1
Thay vào (*):
2.i0' 2..i1' 50.i0 50..i1 24 .(i02 2 .i12 2..i0 .i1 )(i0' .i1' )
(2.i0' 50.i0 24) .(2.i1' 50.i1 i02 .i0' ) 2 .(...) 3 .(...) 0
Cân bằng theo bậc của μ:
μ bậc 0 (phương trình tuyến tính suy biến) μ bậc 1:
2.i 50.i0 24 0
' 2.i1' 50.i1 i02 .i0' 0
Cơ sở kỹ thuật điện 2 0 5
Chương 4 : Quá trình quá độ trong mạch phi tuyến
E = 24V R=50Ω
Sơ kiện: i(0) = 0; Nghiệm xác lập: i = 24/50 = 0,48(A)
Phương trình đặc trưng: 2.p + 50 = 0 p = -25
i02 I 02 .(1 2.e .t e2. .t )
Nghiệm là : i0(t) = 0,48.(1 – e-25.t) (A) = I0.(1 – e-α.t) (A)
i0' .I o .e .t
Xét phương trình μ bậc 1:2.i 50.i1 i .i 0
' 2 '
1 0 0
Giải:
1 1
Lập phương trình: uC + uR = 0 q q3 Rq ' 0 Rq ' q q3 q3 (*)
C0 C0
Đặt nghiệm với 1 hàm hiệu chỉnh: q(t) = q0(t) + μ.q1(t) q ' q0' .q1'
Thay vào (*): R q0' q1' 1
C0
q0 q1 q0 q1
3
C0
Cơ sở kỹ thuật điện 2 7
Chương 4 : Quá trình quá độ trong mạch phi tuyến
Giải:
1
Xét phương trình tuyến tính suy biến: 2q '
0 q0 0
C0
1 1
Phương trình đặc trưng: Rp 0 p q0 td Ae t
C0 RC0
Nghiệm quá độ: q0 qd q0 xl q0 td Ae
t Sơ kiện q0 qd Q0 .e t
q(0) = Q0
Q03 3 t Laplace Q03 1
Xét phương trình μ bậc 1: q q1
'
e ( p )Q1 ( p)
1
R R p 3
3
Q1 ( p)
Q03
R( p 3 )( p )
1
2 R
Hevixaide q (t ) Q0 e t e 3 t
C Q 3
C Q 3
q ' q0' .q1' Q0e t 0 0 t
e 0 0 t
e
Cơ sở kỹ thuật điện 2 2 2 8
CƠ SỞ KỸ THUẬT ĐIỆN 2
IV. Phương pháp biên pha biến thiên chậm (hệ số tích phân).
Cơ sở kỹ thuật điện 2 9
Chương 4 : Quá trình quá độ trong mạch phi tuyến
t0 = 0 ; t1 = Δt ; t2 = 2.Δt ; … ; tk = k.Δt
Sai phân hóa:
dx x xk 1 xk d 2 x xk 2 2.xk 1 xk
dt t h dt 2
h2
Sai phân hóa hệ phương trình mạch bằng những biểu thức sai phân thu được một hệ
sai phân liên hệ trị xk ở các bước thời gian liên tiếp biết xk tính được giá trị xk+1
Cơ sở kỹ thuật điện 2 10
Chương 4 : Quá trình quá độ trong mạch phi tuyến
Ví dụ 4.3: Dùng phương pháp sai phân tính dòng quá độ khi đóng nguồn
E = 24V R=60Ω
hằng E = 24V vào mạch gồm cuộn dây có đặc tính ψ(i) = 1,75i – 2,8.i3, mắc
nối tiếp với điện trở R = 60Ω.
i
Lập phương trình mạch: 60.i . 24 60.i (1, 75 8, 4.i 2 ).i ' 24
i t
i i
Sai phân hóa phương trình mạch: 60.ik (1, 75 8, 4.ik2 ). k 1 k 24
h
(24 60.ik ).h
ik 1 ik
1, 75 8, 4.ik2
Tính bước sai phân: Xét phương trình tuyến tính suy biến:
1 1
1, 75.i ' 60i 24 1, 75. p 60 0 p 34,3 0, 03s h .3. 10ms
| p| 10
24
Nghiệm xác lập: ixl 0, 4( A)
60
t(ms) 0 10 20 30 40 50 60 70 80
Bảng kết quả:
i(A) 0 0,14 0,24 0,32 0,37 0,4 0,4 0,4 0,4
Cơ sở kỹ thuật điện 2 11
Chương 4 : Quá trình quá độ trong mạch phi tuyến
C
i
17,14i'16,8i(i' ) (1,75 8,4i )i' ' 4 0
2 2
Cơ sở kỹ thuật điện 2 10 12
Chương 4 : Quá trình quá độ trong mạch phi tuyến
Cơ sở kỹ thuật điện 2 14
CƠ SỞ KỸ THUẬT ĐIỆN 2
IV. Phương pháp biên pha biến thiên chậm (hệ số tích phân).
Cơ sở kỹ thuật điện 2 15
Chương 4 : Quá trình quá độ trong mạch phi tuyến
Phương pháp biên pha biến thiên chậm (phương pháp biến thiên hệ số tích phân)
thường được dùng để xét bài toán mạch phi tuyến Kirhoff cấp 2 với chế độ tự dao
động phi tuyến: .. .
x .x . f ( x, x) 0
2
0
Nghiệm của phương trình xét có tính dao động, nhưng do tính chất phi tuyến nên
dao động rất gần với điều hòa được biểu diễn toán học bằng các hàm điều hòa có
biên độ và góc pha biến thiên.
x(t ) A(t ).cos[0t (t )] B(t ).cos 0t C (t )sin 0t
Với những dao động gần với điều hòa, các cặp A(t), θ(t) hay B(t), C(t) sẽ biến thiên
dA(t ) . d (t ) .
chậm: A(t ) và (t ) đủ nhỏ gia tốc và lũy thừa của tốc độ rất nhỏ, có
dt dt
thể bỏ qua.
Cơ sở kỹ thuật điện 2 16
Chương 4 : Quá trình quá độ trong mạch phi tuyến
Do nghiệm của bài toán rất gần với điều hòa có thể coi nghiệm x(t) chuyển dần từ
nghiệm dao động điều hòa x0(t) của phương trình dao động tuyến tính suy biến:
t .
t .
x(t ) A0 A(t )dt .cos 0t 0 (t )dt A(t ).cos (t )
0 0
Vậy ta có:
. . .
Bỏ qua những số .
x A.cos A.(0 ).sin x 0 . A.sin
hạng nhỏ
.. .. . . .. . . .
x A.cos A.(0 ).sin . A.sin (0 ). A.sin (0 ) 2 . A.cos
Bỏ qua những số .. . .
Cơ sở kỹ thuật điện 2 17
Chương 4 : Quá trình quá độ trong mạch phi tuyến
.
Sơ kiện x(0) = X0 và x(0) 0
.. .
Phân tích phương trình: x x .(1 x ). x 0
2
..
Xét phương trình tuyến tính: x x 0 đa thức đặc trưng p2 + 1 = 0 p = ± j
Nghiệm: x0(t) = A0.cos(t + φ0) dx0/dt = -A0.sin(t + φ0)
X 0 A0 .cos 0
Xét tại t = 0: x0(t) = X0.cos(t)
0 A0 .sin 0
t .
t .
Nghiệm của phương trình (*) là: x(t ) X 0 Adt .cos t dt A(t ).cos (t )
0 0
Cơ sở kỹ thuật điện 2 18
Chương 4 : Quá trình quá độ trong mạch phi tuyến
IV. Phương pháp biên pha biến thiên chậm (hệ số tích phân).
Cơ sở kỹ thuật điện 2 20
Chương 4 : Quá trình quá độ trong mạch phi tuyến
Quá trình tuyến tính đoạn đặc tính làm việc phải đảm bảo sai số giữa đường cong phi
tuyến và đường thẳng tuyến tính luôn nhỏ hơn sai số yêu cầu:
δk < γy.c
u(i) δk
Sau khi tuyến tính hóa, trong mỗi khoảng tuyến tính hóa, mạch
phi tuyến được xét như một mạch tuyến tính.
i
0 i1 i2 i3 i4 i5
Cơ sở kỹ thuật điện 2
I 21
Chương 4 : Quá trình quá độ trong mạch phi tuyến