ARALIN 1 :)

GNP- pangkalahatang produkyon ng bansa. (lahat ng produkto at serbisyo na ginawa ng mga pilipino at
ang mgabahay kalakal na pagmamay-ari ng mga pilipino.) sa loob labas man ng bansa.

MARKET VALUE>halaga ng pangkalahatang produksyon ng isang bansa.

EXAMPLES: 1.Tubo (raw product>iproproseso pa upang maging asukal)>ang halaga ng tubo ay hindi
binibilang o isinasama sa gnp para maiwasan ang double counting.

Sugar>ito ang tapos na produkto o final product ng tubo kaya ito ang kinukwenta sa gnp.

2. Kita ng mga OFW's

GDP-produkto at serbisyo na ginawa sa LOOB ng bansa,mapa pilipino o dayuhan pa man.

EXAMPLE: mga dayuhang nagtratrabaho at namumuhunan sa ating bansa.

Mga public services na ginawa ng mga pamahalaan

Export and import

GNI> pagkukumpara ng pang-ekonomikong kalagayan ng mga bansa sa internasyunal na kalakaran.

>ginagamit sa pagkalkula ng GNP

> tinutkoy ang kabuuang KITA ng mga PILIPINO.

> inilalahad ang kabuuang salapi na dumadaloy sa ekonomiya ng bansa na pinagmumulan ng public
revenue ng pamahalaan na ginagamit upang makalikha ng public services.

-example: Public hospitals,Public check ups.

ARALIN 2 :)

ang GNP ay ginagamit upang sukatin ang kapasidad na pampinansyal ng iba’t ibang aktor ng
ekonomiya. Samantala, ang GDP naman ay ginagamit na sukatan kung gaano kasigla ang ekonomiya
ng isang bansa.

Output method> pagsukat ng halaga ng lahat ng produkto at serbisyong iprinodyus ng ekonomiya ng

bansa.

VALUE ADDED: naidagdag na halaga sa bawat hakbang ng produkto.

EXAMPLE: pag naa kay poultry then ibenta nimo ang chicken sa mga mangkakatay sa price na 100,then
ibenta sa taga katay ug 160 then paliton sa supermarket then ilang ibenta sa price na 250.

VALUE ADDED>100,60 at 90 =250> GDP

GDP formula: 𝒀=𝑨𝒐+𝑰𝒐+𝑺𝒐

Y = GDP

Ao = kabuuang halaga ng mga produkto sa sektor ng agrikultura (poultry farms)

Io = kabuuang halaga ng mga produkto sa sektor ng industriya (halimbawa, sa mga

pabrika, slaughter house)

So = kabuuang halaga ng mga produkto sa sektor ng paglilingkod (halimbawa,

turismo, supermarket price)

GNP formula: 𝐆𝐍𝐏=𝐘+𝐙

example:100M(GDP)+150M(Z)=350M >GNP

Income method> ginagamit upang sukatin ang kabuuang kita ng mga bansa, gamit ang iba’t ibang factor
income.( KITA MULA SA IBAT IBANG SALIK NG PRODUKSYON)

> kita ng mga pilipino na mula sa pagbebenta ng produkto at sebisyo

GDP formula: Y=𝒄𝒐𝒎𝒑𝒆𝒏𝒔𝒂𝒕𝒊𝒐𝒏 𝒐𝒇 𝒆𝒎𝒑𝒍𝒐𝒚𝒆𝒆𝒔(sahod ng manggagawa)+𝒏𝒆𝒕 𝒊𝒏𝒕𝒆𝒓𝒆𝒔𝒕(tinubo ng

korporasyong pribado)+𝒓𝒆𝒏𝒕𝒂𝒍 𝒊𝒏𝒄𝒐𝒎𝒆(naa kay property tas imong giparentahan) +𝒑𝒓𝒐𝒇𝒊𝒕 𝒐𝒇
𝒃𝒖𝒔𝒊𝒏𝒆𝒔𝒔𝒆𝒔

Y=GDP

Example:c𝒐𝒎𝒑𝒆𝒏𝒔𝒂𝒕𝒊𝒐𝒏 𝒐𝒇 𝒆𝒎𝒑𝒍𝒐𝒚𝒆𝒆=110M,n𝒆𝒕 𝒊𝒏𝒕𝒆𝒓𝒆𝒔𝒕=50M, 𝒓𝒆𝒏𝒕𝒂𝒍 𝒊𝒏𝒄𝒐𝒎𝒆=15M at 𝒑𝒓𝒐𝒇𝒊𝒕

𝒐𝒇 𝒃𝒖𝒔𝒊𝒏𝒆𝒔𝒔𝒆𝒔 =22M

=110+50+15+22=197 M >GDP

GNP formula: 𝑮𝑵𝑷=𝒀+𝑰𝑩𝑻+𝑪𝑪𝑨

Example:

Y=GDP (197M)

IBT=59 M

CCA=30M

=197+59+30=286 M> GNP

Expenditure Approach> halagang ginastos sa paglikha ng produkto at serbisyo.

>pag-a-account sa kabuuang output ng isang bansa.

GDP formula: 𝒀=𝑪 +𝑰 +𝑮 +𝑿

Y = GDP

C = gastosin ng mamamayan halimbawa pagkain,damit >4m

I = pamumuhunan halimbawa hilaw na materyales para sa produksyon,sahod ng mangggagawa.> 2m

G = paggasta ng pamahalaan >1m

X = net exports o (export – import) >2m

example:

4+2+1+2= 9M> GDP

GNP Formula: 𝑮𝑵𝑷=𝒀+𝒁

Y = GDP >9M

Z = (net income earned by domestic residents from overseas investments - net

income earned by foreign residents from domestic investments)>3m

example:

9+3= 11m> GNP

Gross national income>

formula 1:𝑮𝑵𝑰=𝒀+(𝑵𝑭𝑰𝑭𝑨−𝑭)

Y = GDP

NFIFA = net factor income from abroad o kita ng mga Pilipino mula sa ibang

bansa

F = kita ng mga dayuhang naninirahan sa Pilipinas na ipinadadala pabalik sa

kanilang sariling bansa

formula 2:𝑮𝑵𝑰=𝑮𝑵𝑷+(𝐅𝐬 − 𝐑𝐬)

GNP = Gross National Product ng bansa

Fs = kita ng mga dayuhan na ginastos sa loob ng Pilipinas

Rs = kita ng mga Pilipino na ginastos sa ibang bansa, o hindi ipinadala sa Pilipinas

DEFS:

PER CAPITA> hinati ang pambansang kita sa kabuuang populasyon.

>is the dollar value of a country's final output of goods and services in a year, divided by its
population. It reflects the average income of a country's citizens.

NFIFA>kita ng mga Pilipino mula sa kanilang pagtatrabaho o pagnenegosyo sa ibang bansa.

CCA/ capital consumption allowance> halaga ng depresasyon ng mga salik ng produksyon

IBS> buwis na konekelekta ng negosyo upang iremit sa pamahalaan. Hal. Value added tax,sales tax

ARALIN 3 :)

Kahalagahan

>nag bibiga ideya tungko sa antas ng produksyon ng ekonomiya sa isang partikular na panahon.

>masusubaybayan ang direksyon na tinatahak ng ating ekonomiya at malalaman kung may nagaganap o
pagbaba sa kabuuang produksyon ng bansa.

>kung wala ang sistemang ito ay magiging haka haka lamang ang pagsukat sa pambansang kita at walang
matibay na batayan kung gayon ito ay hindi kapani-paniwala.

KALAKAL> importanteng malaman ng mga negosyante ang magiging pangangailangan o demand sa

hinaharap para malagawa sila ng mga bagong produkto.
 >makapagbibigay ng ideya sa mga mangangalakal ng akmang dami ng suplay at pangangailangan,
pati na mga bagong produktong maaring gamitin para sa kanilang pagbebenta.

PAMAMAHALAN> sa pamamagitan ng GNP natutukoy ng pamahalaan ang areas of concern ng bansa at

upang ito ay matugunan ng pansin.

PAMUMUHAY> nagkakatulong sa paghahanda o pagplaplano sa hinaharap

PAMBANSANG EKONOMIYA> natutukoy ang mga kailangan upang lalo pang maiangat ang ekonomiya ng
buong bansa.