PROCENKA NARIZIK

NA RABOTNO MESTO

Prof.d-r Jasmina ^aloska

[to e procenka na rizik?

П р о ц е н к а   н а   р и з и к   е   с и с т е м а т с к о  
евидентирање  и  проценување  на  сите  фактори  
на   работниот   процес,   со   цел   да   се   утврдат  
можните   видови   на   опасности   и   штетности   на  
работното   место   и   работната   средина   кои  
можат   да   предвизвикаат   оштетување   на  
здравјето,   повреди   на   работа,   професионални  
болести  и  болести  во  врска  со  работата.    
 
Koja e celta na procenkata na rizik?

Проценката   на   ризикот   и   мерките   кои   ги   утврдува  

работодавачот     се   врши   согласно   прописите     за  
безбедност   и   здравје   при   работа,   за   да   се   обезбеди  
отстранување   на   опасностите     и   штетностите   на  
работното   место   и   работната   средина,   односно  
одстранување     или   намалување   на   ризикот   во   обем  
со   кој   се   спречува   повреда   на   работа,   оштетување   на  
здравјето  или  заболување  на  вработениот.
[to treba da sodr`i procenkata na rizik?
-­‐  општи  податоци  за  работодавачот;
-­‐  назив  на  работното  место  и  бројот  на  извршители  на  кои  се  
однесува  проценката  на  ризикот;
-­‐  опис  на  технолошкиот  процес  и  работниот  процес,  опис  на  
средствата  за  работа  и  опис  на  средствата  и  опремата  за  лична  
заштита  при  работа;
-­‐  опис  на  организацијата  на  работа  (внатрешна  организација    на  
работата  и  систематизација  на  работните  места  за  обавување  
работи    од  дејноста  на  работодавачот);
-­‐  препознавање  и  утврдување  на  опасности  и  штетности  на  
работното  место  и  работната  средина;
-­‐  нивото  на  ризикот;
-­‐  утврдување  на  начинот  и  мерките  за  отстранување,  
намалување  или  спречување  на  ризикот  и
-­‐  заклучок.
Проценката  на  ризикот  се  заснова  на  следните  
податоци:

-­‐    опфатот  на  проценка  на  ризикот  (работно  место,  

работна  средина,  организациона  единица  и  сл.)  
-­‐    бројот  на  вработените  на  опфатот  за  кое  се  
утврдува  проценката  на  ризикот,  според  пол,  
возраст,    работен  стаж  и      
-­‐    опис  на  технолошките  постапки  на  сите  работни  
единици,  вклучувајќи  го    и  внатрешниот  транспорт  
и  одржување.  
[to e toa opasnost, a {to {tetnost na rabotno mesto?

“Опасноста  која  е  присутна  при  работа˝  е  околност  или  состојба  

која  може  да  го  загрози  или  оштети  здравјето  на  вработениот.  
 
˝Штетности  на  работа˝  се  штетните  фактори  во  работна  
околина  кои  со  своите  карактеристики  и  својства  можат  да  
предизвикаат  негативни  ефекти  врз  здравјето  на  изложените  
работници.

Definirano vo:

ПРАВИЛНИК за  начинот  на  изготвување  на  изјава  за  

безбедност,  нејзината  содржина,  како  и  податоците  врз  
кои  треба  да  се  заснова  проценката  на  ризикот
 [ifra Grupa, vid i Verojatnost Posledici Za~estenost Nivo na rizik
na opis od od mo`nite na (Р)
prepoznata na opasnosti nastanuvawe povredi izlo`uvawe
opasnost i {tetnosti na povreda ili na povredi
ili bolest bolesti
( В) (П) (З) Р=ВxПxЗ

4.2.1./1 Mehani~ki opasnosti (vrtlivi ili podvi`ni delovi,

vnatre{en transport i dvi`ewe na ma{ini ili
vozila, koristewe sredstva koi predizvikuvaat po`ar
ili eksplozija, drugi faktori)
4.2.1./1-1 Р=
4.2.1./1-2 Р=

4.2.1./2 Opasnosti koi se javuvaat vo vrska so rabotnoto mesto

(opasni povr{ini, rabota na viso~ina ili dlabo~ina,
rabota vo tesen - ograni~en prostor, fizi~ki
nestabilno mesto, koristewe na sredstva ili oprema
za li~na za{tita, nesoodveten metod za rabota, drugi
opasnosti)
4.2.1./2-1 Р=
4.2.1./2-2 Р=
 4.2.1./3 Opasnosti koi se javuvaat so koristewe na elektri~na
energija (direkten dopir, indirekten dopir, udar od
grom, elektri~en lak ili iskrewe, drugi opasnosti)
4.2.1./3-1 Р=

4.2.1./4 [tetnosti koi nastanuvaat ili se javuvaat vo tekot na

rabotniot process
4.а Hemiski {tetnost (pra{ina, te~nosti, gasovi, ~ad, lesno
nagrizuva~ki materijali, reaktivni/nepostojni materii)
Р=
4.б Fizi~ki {tetnosti (bu~ava, vibracii, atmosferski pritisok,
zra~ewe, mikroklimatski faktori, osvetlenost, atmosferski
vlijanija, rabota pod voda, zapalivi i eksplozivni materii)

Р=
4.в Biolo{ki {tetnosti (rabota so `ivotni, alergeni,
mikroorganizmi, infektivni agensi)
Р=
4.г [tetnosti koi nastanuvaat so koristewe na opasni materii vo
proizvodstvoto, transportot, rakuvawe, pakuvawe, skladirawe
ili uni{tuvawe
Р=
4.д Drugi {tetnosti koi se javuvaat vo tekot na rabotniot proces,
a koi mo`e da bidat pri~ina za povreda na rabota,
profesionalno zaboluvawe ili bolest vo vrska so rabotata
 [tetnosti koi proizleguvaat od psihi~ki i
4.2.1./5 psihofizi~ki napori (ra~no prenesuvawe tovar,
turkawe ili vle~ewe tovar, nefiziolo{ka
polo`ba na teloto, nepovolni ergonomski
faktori, priem i prenos na informacii,
intenzitet na rabota, konfliktni situacii,
rabota so pari, nedovolna motivacija)
4.2.1./5-1 Р=

4.2.1./6 [tetnosti vrzani so organizacija na rabotata

(prekuvremena rabota, rabota vo smeni, no}na
rabota, gotovnost vo slu~aj na intervencii)
4.2.1./6-1 Р=

4.2.1./7 Ostanati {tetnosti koi se javuvaat na rabotni

mesta ({alter, obezbeduvawe, revizori,
inspekcii, policija, zdravstveni rabotnici)
4.2.1./7-1 Р=
 Prepoznati Mo`ni Merki za Period za Odgovorno
opasnosti i posledici otstranuvawe, sproveduvawe lice
{tetnosti po zdravjeto namaluvawe ili na merkite
na spre~uvawe na
vrabotenite rizikot
(POPOLNUVA
LEKAR)

Prifatlivo Kontuzii, Odstranuvawe Kontinuirano

Opasnost od posekotini na site
udar vo mebel, nepotrebni
povreda so raboti vo
kancelariski rabotniot
pribor prostor i
zgolemeno
vnimanie
Kontuzii i Koristewe na Vedna{
Prifatlivo komocii sredstva za
Opasnost od ~istewe koi
lizgawe na spre~uvaat lesno
vla`en pod lizgawe i
~istewe na
plo~kite po
zavr{uvawe na
Мерките  за    намалување  или  спречување  на  ризикот  на  работното  
место  се:
-­‐  Одржување  во  исправна  состојба  и  вршење  повремени  прегледи  и  
испитувања  на  опремата  и  средствата  за  работа;
-­‐  Обезбедување  на  пропишаните  услови  за  безбедност  и  здравје  при  
работа  во  работната  средина;
-­‐  Обука  на  вработените  за  безбедно  извршување  на  работата;
-­‐  Обезбедување  на  средствата  и  опремата  за  личната  заштита  при  
работа,  нивното  одржување  и  испитување;
-­‐  Упатување  на  вработените  на  превентивни  здравствени  прегледи  во  
овластена  здравствена  установа  во  која  се  врши  дејноста    на  медицина  
на  трудот,  согласно    со  прописите  од  областа  на  здравството  и
-­‐  Посебните  здравствени  услови  кои  мора  да  ги  исполнат  вработените  на  
работни  места  со  зголемен  ризик  или  за  употреба,  односно  ракување  со  
определена  опрема  за  работа,  се  утврдуваат  согласно  оценката  на  
овластената  здравствена  установа  во  која  се  врши  дејноста  медицина  на  
трудот.
Sekoja procenka na rizik zavr{uva so izjava za
bezbednost!!!

Изјавата  за  безбедност  на  работодавачот,  треба  да  

содржи  особено:

-­‐  датум  на  издавање  на  изјавата;

-­‐  податоци  на  лицата  кои  учествувале  при  изработка  на  
изјавата  за  безбедност  со  проценкa  на  ризикот;
-­‐    податоци  за  претходни  прегледи  и  испитувања  на  
средствата  за  работа;
-­‐    податоци  за  работните  места,  организациските  единици  
на  работодавачот  и  бројот  на  вработени;
-­‐  проценка  на  ризикот  и  
-­‐  податоци  за  стручните  лица  за  безбедност  при  работа  и  за  
овластената  здраствена  установа.
Изјавата  за  безбедност  со  проценка  на  ризик    на  работното  
место  и  работната  средина,  потребно  е  да  се  менува  и  
дополнува  во  случај:

-­‐  на  фатални    повреди  на  работа  со  смртни  последици  и  тешки  
повреда  на  работа;
-­‐  кога  постојните  мерки  за  отстранување,  намалување  или  
спречување  на  ризикот    не  се  доволни,  односно  не  одговараат  
на  проценетата  состојба  ;
-­‐  кога  проценката  е  темелена  на  податоци  кои  не  се  веќе  
ажурни  и
-­‐  кога  постојат  можности  и  начини  за  унапредување  ,  односно  
дополнување  на  проценката.  
 МЕТОДОЛОГИЈА ЗА ПРОЦЕНКА НА РИЗИК
Матрица на ризикот 3 х 3 со пет нивоа на ризикот во согласност со
препораката на стандардот OHSAS 18001:

Последици од опасен настан

Веројатност
на случување
Незначителни Опасни Многу опасни
Многу ретко НЕЗНАЧИТЕЛЕН ДОПУСТЛИВ УМЕРЕН
случување РИЗИК (1) РИЗИК (2) РИЗИК (3)

Ретко ДОПУСТЛИВ ЗНАЧАЕН

УМЕРЕН
случување РИЗИК (2) РИЗИК (4)
РИЗИК (3)

Веројатно УМЕРЕН НЕДОПУСТЛИВ

ЗНАЧАЕН
случување РИЗИК (3) РИЗИК (5)
РИЗИК (4)
—  Nivoa na rizik po KINNEY-METODA
Kako }e go procenite ova rabotno mesto?
Blagodaram na vnimanieto!!!