You are on page 1of 10

East Negros Academy, Inc.

Learning Module for Filipino 5(week 19 & 20) Page 1 of


10

EAST NEGROS ACADEMY, INC.


Toboso, Negros Occidental

LEARNING MODULE FOR


FILIPINO 5
NAME OF LEARNER: ____________________________________

Prepared by:
Katherine Joy U. Palabrica
Filipino Teacher

No part of this material may be reproduced, stored in a retrieval system, or transmitted in any form or by any means
(electronic, mechanical, photocopying, recording, or otherwise) without prior written permission from the school.
East Negros Academy, Inc. Learning Module for Filipino 5(week 19 & 20) Page 2 of
10

STUDY SCHEDULE
WEEK LEARNING ACTIVITIES
COMPETENCY
February 27- March  Nakakagawa ng Dip:
5, 2020 dayagram ng 1. Pagbabasa ng
(2 weeks) ugnayang sanhi talata
at bunga mula sa Deepen:
tekstong 1. Iba’t ibang Uri ng
napakinggan Pangungusap
F5PN-IVa-d-22 2. Gawain I
 Nagagamit ang Do:
iba’t ibang uri ng 1. Pagsasanay
pangungusap sa 2. Gawain I
pagsasalaysay ng 3. Gawain II
napakinggang 4. Gawain III
balita F5WG-IVa- Deepen:
13.1 1. Paggawa ng maikling
 Nagagamit ang salaysay
iba’t ibang uri ng
pangungusap sa
pakikipag-debate
tungkol sa isang
isyu F5WG-IVb-e-
13.2
 Natutukoy ang
paniniwala ng
may-akda ng
teksto sa isang
isyu F5PB-IVb-26

MODULE 19 & 20-PAGGAWA


NG DAYAGRAM NG UGNAYANG
SANHI AT BUNGA MULA SA
TEKSTONG NAPAKINGGAN
LEARNING OBJECTIVES
 Nagagamit ang iba’t dayagram
 Nagagamit ang iba’t ibang uri ng pangungusap ayon sa
No part of this material may be reproduced, stored in a retrieval system, or transmitted in any form or by any means
(electronic, mechanical, photocopying, recording, or otherwise) without prior written permission from the school.
East Negros Academy, Inc. Learning Module for Filipino 5(week 19 & 20) Page 3 of
10

LEARNING OBJECTIVES
gamit.
 Nakababasa para kumuha ng impormasyon

PRE-ASSESMENT
Panuto: Paggawa ng Dayagram ng Ugnayang Sanhi at
Bunga mula sa Tekstong Napakinggan.
Tapusin ang dayagram ng sanhi at bunga.
 Sanhi-pinagmulan ng pangyayari
 Bunga-epekto ng pangyayari.
 Kapag natukoy ang sanhi at bunga
Magiging maliwanag ang iyong binabasa, nkikita at naririnig

Bunga

 Upang maging organisado ang presentasyon ay


madalas tayong gumagamit ng dayagram.Ito rin ay
tumutulong upang maging epektibo ang pagbabasa at
paglalahad ng impormasyon .

No part of this material may be reproduced, stored in a retrieval system, or transmitted in any form or by any means
(electronic, mechanical, photocopying, recording, or otherwise) without prior written permission from the school.
East Negros Academy, Inc. Learning Module for Filipino 5(week 19 & 20) Page 4 of
10

DIP
Basahin
Ang polusyon sa hangin ay isang malubhang
suliranin hindi lamang ng Pilipinas kundi ng buong
mundo. Nangyayari ito kapag nababago ang likas na
katangian at komposisyon ng hangin . Maraming sanhi
ang pagkakaroon ng polusyon sa hangin. Isang
halimbawa ang urbanisasyon o pag – unlad ng isang
komunidad gaya ng Metro Manila. Sa pag-unlad ay
kasabay nito ang pagdami ng mga gusali tulad ng
bahay, paaralan, ospital, at shopping mall dahil sa
pangangailangan ng mga tao. Sa pagdami ng mga tao
ay dumami rin ang mga sasakyan na nagbubuga ng
makapal at maitim na usok . Nariyan din ang mga
pagawaan na gumagamit ng krudo at nagpapakawala
ng masangsang na amoy na humahalo sa hangin . Sa
lalawigan naman , ang kadalasang nagiging sanhi ng
polusyon sa hangin ay ang paggamit ng mga pestesidyo
sa pagpuksa ng mga peste sa palayan. Gumagamit din
ng mga pausok para itaboy ang mga insekto sa mga
puno at halaman . Ang polusyon sa hangin ay
nagdudulot ng iba’t ibang sakit sa baga na maaaring
ikamatay ng tao tulad ng hika , tuberculosis,
empaysema at bronchitis . Apektado rin ang produksyon
at ani sa agrikultura dahil bumababa ang kalidad ng
mga halaman at panamim kapag nakararanas ng
masasamang epekto ng polusyon. Ang mga hayop, gaya
ng tao, ay nangangailangan din ng sariwang hangin.

Sagutin ang mga tanong:


1. Ano ang malubhang suliranin ng buong mundo?
_______________________________________________
_______________________________________________

No part of this material may be reproduced, stored in a retrieval system, or transmitted in any form or by any means
(electronic, mechanical, photocopying, recording, or otherwise) without prior written permission from the school.
East Negros Academy, Inc. Learning Module for Filipino 5(week 19 & 20) Page 5 of
10

2. Ano-ano ang sanhi ng polusyon sa hangin?


_______________________________________________
_______________________________________________

3. Ano ang maaaring bunga ng polusyon sa hangin?


_______________________________________________
_______________________________________________
4. Ano-anong mga sakit ang makukuha sa maruming
hangin? Sagutin ang mga tanong:
_______________________________________________
_______________________________________________
5. Bilang mag-aaral, paano ka makakatulong na
mabawasan ang polusyon sa hangin?
_______________________________________________
_______________________________________________
6. Mula sa narinig na talata, gumawa ng isang dayagram
na nagpapakita ng ugnayang sanhi at bunga.
_______________________________________________
__________________________________________
_____

DEEPEN
 Pagtatalakay: Iba’t ibang Uri ng Pangungusap

Basahin ang mga sumusunod na pangungusap:


1. Si Rico ay huwaran ng mga kabataan.
Kinilala siya bilang mabait , masipag at matulunging
bata.
2. Saan siya unang nakilala?
Dapat ba siyang hangaan at tularan?
3. Naku, napakabata pa niya para mamatay!
Talaga!Ang bait niya!
No part of this material may be reproduced, stored in a retrieval system, or transmitted in any form or by any means
(electronic, mechanical, photocopying, recording, or otherwise) without prior written permission from the school.
East Negros Academy, Inc. Learning Module for Filipino 5(week 19 & 20) Page 6 of
10

4. Basahin mo ang kanyang talambuhay.


Pakikuha mo naman ang aklat na iyon na tungkol sa
kanya.

 Ano ang isinasaad ng mga pangungusap sa bawat


bilang?
 Paano isinusulat ang mga ito?
 Ano-anong bantas na panapos ang ginamit sa bawat
pangungusap?

Isaisip Mo:

May apat na pangkalahatang Uri ng Pangungusap


ayon sa gamit.
1. Paturol o Pasalaysay – pangungusap na nagsasaad o
nagsasabi ukol sa isang paksa. Ito ay nagsasalaysay
at nagtatapos sa bantas na tuldok (.).
Halimbawa: Ang gulay at prutas ay mainam sa ating
katawan.
2. Patanong – pangungusap na naghahanap ng
kasagutan. Nagtatapos ito sa tandang pananong (?).
Halimbawa : Ilang hain ng gulay at prutas ang
iminumungkahing kainin sa araw-araw?
3. Pautos – pangungusap na nagsasabi na gawin ang
isang bagay. Nagtatapos ito sa tuldok (.).
Halimbawa: Kumain ka ng prutas at gulay.
Maaari mo ba akong ipagluto ng pinakbet
para sa hapunan?
4. Padamdam - pangungusap na nagsasaad ng
matinding damdaming gaya ng galit, tuwa, lungkot ,
inis o gigil . Nagtatapos ito sa tandang padamdam (!)
Halimbawa: Wow , ang sarap ng mga pagkain!
5. Pakiusap – pangungusap na pautos ngunit nakikiusap
o nakikisuyo. Maaari rin itong magtapos sa tuldok(.) o
tandang pananong(?)
Halimbawa: Pakibili mo naman ako ng prutas sa kanto.

No part of this material may be reproduced, stored in a retrieval system, or transmitted in any form or by any means
(electronic, mechanical, photocopying, recording, or otherwise) without prior written permission from the school.
East Negros Academy, Inc. Learning Module for Filipino 5(week 19 & 20) Page 7 of
10

Gawain I.
Panuto: Isulat sa patlang ang uri ng pangungusap.
________________1. Sina Jeffrey, Joshua at John ang
napiling lider ng pangkat.
________________2. Darating kaya nang maaga ang
panauhin ng pangulo?
________________3. Naku!Baka pagalitan tayo.
________________4. Pwede bang ikaw na ang magdala
ng damit?
________________5. May kilala ka bang pilantropo?
________________6. Mabilis na sumaklolo ang mga
kapitbahay sa biktima ng
sunog.
________________7. Linisin ninyo ang paligid sa tuwina.
________________8. Diyos ko po!
________________9. Saang bahagi ng bansa masarap
manirahan?
________________10. Pakihanap naman ang nawawala
kong kwaderno.

DO
Gawain I.
Panuto: Isulat sa patlang ang uri ng pangungusap.
Gamitin ang mga sumusunod na titik: PS (pasalaysay), PT
(patanong), PD (padamdam), PU (pautos), at PK
(pakiusap).
____ 1. Aray, ang sakit!
____ 2. May kumagat ba sa iyo?
____ 3. Kinagat yata ako ng langgam.
____ 4. Huwag kang tumayo riyan.
____ 5. Pakikuha nga ang gamot sa loob ng bahay.
____ 6. Bakit ka ba nakatayo sa ilalim ng puno ng
mangga?
No part of this material may be reproduced, stored in a retrieval system, or transmitted in any form or by any means
(electronic, mechanical, photocopying, recording, or otherwise) without prior written permission from the school.
East Negros Academy, Inc. Learning Module for Filipino 5(week 19 & 20) Page 8 of
10

____ 7. May hinahanap po akong pugad ng ibon.


____ 8. May nakita po kasi akong sisiw malapit sa puno.
____ 9. Aba, kailangan maibalik natin ito sa inahin!
____ 10. Huwag mong saktan ang sisiw.

Gawain II.
Panuto: Gawing pangungusap na patanong ang bawat
pangungusap na pasalaysay.

1. Masakit ang tiyan ni Rodel.


_______________________________________________
2. Nakausap ko na si Ginang Alvarez.
_______________________________________________
3. May parating na bagyo.
_______________________________________________
4. Dadalhin ni Maria ang payong.
_______________________________________________
5. Siya ang kapatid ni Lorna.
_______________________________________________
Gawain III.
PANUTO: Buuin ang mga pangungusap na pasalaysay
tungkol sa iyong sarili.

Ako ay si ___________________________________.
Ako ay ______________ taong gulang na. Nakatira ako sa
_________________________________. Ang pamilya ko
ay ______________________________. Nag-aaral ako sa
_______________________________. Ako ay nasa
__________________ baitang. Isa sa aking mga kaibigan
ay si ____________________. Mahilig akong
__________________________________. Isa sa mga
paborito kong bagay ay ___________________________.
Paglaki ko, gusto maging isang ____________________
dahil _________________________________________.

No part of this material may be reproduced, stored in a retrieval system, or transmitted in any form or by any means
(electronic, mechanical, photocopying, recording, or otherwise) without prior written permission from the school.
East Negros Academy, Inc. Learning Module for Filipino 5(week 19 & 20) Page 9 of
10

DEEPEN
Performance Task

Isapuso Mo
Tayong mga anak ay tinaguriang anghel ng tahanan-
tagapagbigay-saya sa ating mga magulang !Marami tayong
tungkulin na dapat gampanan : anak, kapatid, kaibigan, kalaro,
mag-aaral, kasapi ng pamayanan , atbp. Ang mga tungkuling ito
ay inaasahang magagampanan natin nang mahusay at matapat
nang sa gayon ay maipakita natin ang walang hanggang
pasasalamat sa pagpapalaki sa atin , pangangalaga at paggabay
upang maging mabuting mamamayan.
Gawain I.
Panuto: Naranasan mo na bang tumulong sa iyong
kapwa at magsilbing huwaran ? Isalaysay ito
sa maikling talata.
_______________________________________________
_______________________________________________
_______________________________________________
_______________________________________________
_______________________________________________
_______________________________________________
_______________________________________________
_______________________________________________
_______________________________________________
_______________________________________________
_______________________________________________

POST-ASSESSMENT
Panuto: Palitan ang mga pangungusap sa bawat bilang
ng itinakdang uri sa mga nakadiin na salita..
1. Natapos sa takdang -oras an gaming proyekto.
No part of this material may be reproduced, stored in a retrieval system, or transmitted in any form or by any means
(electronic, mechanical, photocopying, recording, or otherwise) without prior written permission from the school.
East Negros Academy, Inc. Learning Module for Filipino 5(week 19 & 20)Page 10 of
10

Padamdam-_____________________________________
Patanong- ______________________________________

2. Sasali ka bas a paligsahan sa pagbigkas ng tula?


Pautos-_________________________________________
Pasalaysay-______________________________________

3. Naku! Naiwan siya ng school bus.


Patanong-_______________________________________
Pasalaysay-______________________________________
4. Itago mo ang mga bolang ginamit ninyo sa paglalaro.
Pakiusap-_______________________________________
Padamdam-_____________________________________

5. Maari bang kayo na ang magbaba ng bandila sa


tagdan?
Pasalaysay-______________________________________
Pautos-_________________________________________

REFERENCE
Alma M. Dayag. (2017). Pinagyamang PLUMA 5 TWE
https://www.google.com/search?
q=uri+ng+pangungusap+ayon+sa+gamit&rlz=1C1B
NSD_enPH935PH935&sxsrf=ALeKk03b6o1wX8Pid_OY
oMoiZ8e2zJDAMQ:1614048642833&source=lnms&tb
m=isch&sa=X&ved=2ahUKEwiw44Xg__7uAhWryIsBH
dhaA4sQ_AUoAXoECBAQAw#imgrc=yyE0GNo9FBAwF
M
https://www.slideshare.net/EmjhayDacallos/uri-ng-
pangungusap-ayon-sa-gamit-filipino-grade-4

No part of this material may be reproduced, stored in a retrieval system, or transmitted in any form or by any means
(electronic, mechanical, photocopying, recording, or otherwise) without prior written permission from the school.

You might also like