ΧΗΜΕΙΑ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ-

ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ-ΑΛΚΑΛΟΕΙΔΗ
ΧΗΜΕΙΑ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ-
ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ-ΒΙΟΣΥΝΘΕΣΗ ΑΛΚΑΛΟΕΙΔΩΝ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ Λ. ΖΩΓΡΑΦΟΣ

ΑΛΚΑΛΟΕΙΔΗ-ΓΕΝΙΚΑ ΑΛΚΑΛΟΕΙΔΗ-ΓΕΝΙΚΑ
Τα αλκαλοειδή είναι οργανικές ενώσεις αζώτου που διαθέτουν βασικές Σύμφωνα με τα παραπάνω τα αλκαλοειδή θα καταταχθούν στις παρακάτω
ιδιότητες. Απαντώνται κυρίως στα φυτά αν και σε μικρότερη έκταση κατηγορίες:
έχουν επίσης απομονωθεί από μικροοργανισμούς και ζώα. Ένα ή • Αλκαλοειδή από την ορνιθίνη (πυρολιδίνες, τροπάνια, πυρολιζιδίνες)
•Αλκαλοειδή από τη λυσίνη (πιπεριδίνες, κινολιζιδίνες, ινδολιζιδίνες)
περισσότερα άζωτα είναι παρόντα στα αλκαλοειδή με τη μορφή
•Αλκαλοειδή από το νικοτινικό οξύ (πυριδίνες)
πρωτοτατών, δευτεροταγών ή τριτοταγών αμινών και αυτές είναι που
•Αλκαλοειδή από την τυροσίνη (τετραυδροισοκινολίνες, τροποποιημένες
προσδίδουν τη βασικότητα του αλκαλοειδούς. Το PH τους εξαρτάται από
ισοκινολίνες, μορφίνες, οπιοειδή)
τη δομή τους και την παρουσία άλλων λειτουργικών ομάδων στο μόριο •Αλκαλοειδή από τη θρυπτοφάνη (ινδόλια, καρβολίνια, κινολίνες)
τους. Η βιολογική τους δράση εξαρτάται άμεσα από τη δυνατότητα •Αλκαλοειδή από το ανθρανιλικό οξύ (κινολίνες, ακριδίνες)
πρωτονίωσης της αμίνης στο φυσιολογικό PH. •Αλκαλοειδή από την ιστιδίνη (ιμιδαζόλια)
Τα αλκαλοειδή συνήθως κατατάσσονται σύμφωνα με τη φύση του αζώτου
που φέρουν π.χ πυρρολιδίνες, πιπεριδίνες, κινολίνες, ινδόλια κ.α. αν και
εξαιτίας της μεγάλης πολυπλοκότητας τους είναι δύσκολη η
κατηγοριοποίηση τους. Ένας εναλλακτικός τρόπος κατάταξης αφορά στη
βιοσύνθεση των αλκαλοειδών με βάση το πρόδρομο αμινοξύ σχηματισμού
τους, για παράδειγμα οι πυρολιδίνες και αλκαλοειδή τροπανίου
βιοσυντίθονται από την ορνιθίνη, οι πιπεριδίνες και κινολιζιδίνες από τη
λυσίνη, τα αλκαλοειδή πυριδίνης όπως οι κινολίνες και ναφθυριδίνες από
το νικοτινικό οξύ κ.τ.λ.. Φυσικά η βιοσύνθεση των αλκαλοειδών συνήθως
εμπεριέχει δομικές μονάδες και από άλλα βιοσυνθετικά μονοπάτια όπως
αυτά του οξικού, σικιμικού και μεβαλονικού.
Μια μεγάλη κατηγορία αλκαλοειδών προέρχονται μέσω αντιδράσεων
αμίνωσης, κατά συνέπεια μόνο η διάθεση του αζώτου προέρχεται από το
αμινοξύ ενώ όλη η υπόλοιπη βιοσύνθεση από τα προηγούμενα
αναφερόμενα μονοπάτια.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ: Dewick, 2nd Ed. Wiley & Sons Ltd. 2002.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ: Medicinal Natural Products: A biosynthetic approach, John Dewick,
 ΧΗΜΕΙΑ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ-
ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ-ΑΛΚΑΛΟΕΙΔΗ
ΧΗΜΕΙΑ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ-
ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ-ΒΙΟΣΥΝΘΕΣΗ ΑΛΚΑΛΟΕΙΔΩΝ ΟΡΝΙΘΙΝΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ Λ. ΖΩΓΡΑΦΟΣ

ΑΛΚΑΛΟΕΙΔΗ ΟΡΝΙΘΙΝΗΣ-ΓΕΝΙΚΑ
Η L-ορνιθίνη είναι ένα μη πρωτεϊνικό αμινοξύ το οποίο παράγεται από
την L-αργινίνη μέσω του ενζύμου της αργινάσης. Στα φυτά η ορνιθίνη
σχηματίζεται κυρίως από το μονοπάτι του L-γλουταμινικού. Η ορνιθίνη
παρέχει C4N δομικές μονάδες στη βιοσύνθεση δευτερογενών
μεταβολιτών, κυρίως ως πυρρολιδινικούς δακτυλίους και ως μέρη των
τροπινικών φυσικών προϊόντων.

ΒΙΟΣΥΝΘΕΣΗ ΠΥΡΡΟΛΙΔΙΝΩΝ ΚΑΙ ΤΡΟΠΑΝΙΩΝ

Ο πυρρολιδινικός δακτύλιος σχηματίζεται αρχικά ως πυρρολιδινικό
κατιόν προερχόμενο από PLP-αποκαρβοξυλίωση της ορνιθίνης και
οξειδωτική απαμίνωση προς την αμινο αλδεϋδη. Η ισορροπία προς την
δραστική βάση του Schiff επιτρέπει την εύκολη εισαγωγή άλκυλομάδων
μέσω acetyl-CoA προς την παρασκευή πυρρολιδινονών. Η βιοσύνθεση
των προπανίων γίνεται με διπλή αντίδραση Mannich ακριβώς όπως
παρουσιάζεται στο σχήμα.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ: Dewick, 2nd Ed. Wiley & Sons Ltd. 2002.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ: Medicinal Natural Products: A biosynthetic approach, John Dewick,
 ΧΗΜΕΙΑ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ-
ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ-ΑΛΚΑΛΟΕΙΔΗ
ΧΗΜΕΙΑ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ-
ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ-ΟΛΙΚΗ ΣΥΝΘΕΣΗ ΑΛΚΑΛΟΕΙΔΩΝ ΟΡΝΙΘΙΝΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ Λ. ΖΩΓΡΑΦΟΣ

ΟΛΙΚΗ ΣΥΝΘΕΣΗ ΤΗΣ ΑΝΙΣΟΜΥΚΙΝΗΣ ΒΙΟΣΥΝΘΕΣΗ ΚΑΙ ΟΛΙΚΗ ΣΥΝΘΕΣΗ ΤΗΣ ΑΝΑΤΟΞΙΝΗΣ

ΟΛΙΚΗ ΣΥΝΘΕΣΗ ΤΗΣ ΚΟΚΑΪΝΗΣ

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ: Dewick, 2nd Ed. Wiley & Sons Ltd. 2002; JACS 1982, 104, 6067;
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ: Medicinal Natural Products: A biosynthetic approach, John Dewick,
R. L. Danheiser et al. J. Am. Chem. Soc. 1985,
1985, 107,
107, 8066;
 ΧΗΜΕΙΑ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ-
ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ-ΑΛΚΑΛΟΕΙΔΗ
ΧΗΜΕΙΑ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ-
ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ-ΟΛΙΚΗ ΣΥΝΘΕΣΗ ΑΛΚΑΛΟΕΙΔΩΝ ΟΡΝΙΘΙΝΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ Λ. ΖΩΓΡΑΦΟΣ

ΟΛΙΚΗ ΣΥΝΘΕΣΗ ΤΡΟΠΙΝΟΝΗΣ ΒΙΟΣΥΝΘΕΣΗ ΠΥΡΡΟΛΙΖΙΔΙΝΩΝ ΚΑΙ ΟΛΙΚΗ ΣΥΝΘΕΣΗ USC1025A

Η ολική σύνθεση της τροπινόνης από το Sir R. Robinson το 1917 όρισε
την βιομιμητική σύνθεση των φυσικών προϊόντων, δηλαδή την ολική
σύνθεση που βασίζεται στη βιοσυνθετική τους προεύλεση. Η ολική
σύνθεση αυτή ενέπνευσε όσο καμιά άλλη τους οργανικούς συνθετικούς
χημικούς για τις δυνατότητες της οργανικής χημείας και τους έδωσε τις
βάσεις να παγιώσουν την βιομιμητική σύνθεση.
Η σύνθεση βασίζεται στην διπλή Mannich αντίδραση, μια διαμοριακή και
μια ενδομοριακή για το σχηματισμό του γεφυρωμένου φυσικού προϊόντος.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ: Dewick, 2nd Ed. Wiley & Sons Ltd. 2002; K. C. Nicolaou et al. Angew.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ: Medicinal Natural Products: A biosynthetic approach, John Dewick, Angew. Chem. Int. Ed. 2000,
2000,
39, 44; R. Robinson J. Chem. Soc. 1917, 111, 762; T. Lambert, S. Danishefsky J. Am. Chem. Soc. 2006,
39, 2006, 128,
128, 426.