Professional Documents
Culture Documents
ARALING PANLIPUNAN 5
Quarter 3, Week 3
Topic/Lesson:
A. Estrakturang Panlipunan
Bago pa man dumating ang mga Espanyol,ang lipunang Pilipino ay nahahati na sa iba’t
ibang barangay at sultanato,kung saan ang pinakamataas na pinuno ay ang datu para sa
barangay at sultan naman para sa sultanato.
Ang maliit na yunit na ito ay mayroong sariling Sistema ng pagpili ng pinuno na mula sa
makapangyarihan pamilya at dahil sa kakayahan.Mayroong pagkakahati ang sinaunang
lipunan:ang maharlika,ang timawa at ang alipin.Ang alipin ay maaring namamahay o
sagigilid.
Peninsulares
Sila ay mga Espanyol na ipinanganak sa Espanya at naninirahan sa Pilipinas sa panahon
ng pananakop.
Insulares
Sila ay mga Espanyol na may magulang na parehong Espanyol na dahil sa matagal na
pananatili ng kanilang mga magulang ay dito na sila ipinanganak.
Mestizo
Ang mestizo ay tumutukoy sa mga taong ipinanganak sa bansa na may Espanyol na ama
at Indio na ina.Maituturing sila na mas mataas sa iba pang Pilipino dahil sila ay may
dugong Espanyol.Ang katawagang ito ay bunga na rin ng kaibahan sa kanilang hitsura
dahil sa pagkakaroon ng dayuhang dugo.Ang kanilang panlabas na anyo ay iba sa payak
at simpleng hitsura ng mga Pilipino.
Principalia-tumutukoy sa mga mayayaman at nagmamay-ari ng lupain
Creoles- tawag sa mga Pilipino noon na nagmamay-ari ng mga lupaing sarili.
Chinese mestizo o Tsino- Isa sa ga dayuhang nakipagkalakalan sa mga Pilipino
ay ang mga Tsino.
Indio- pinakamababang antas sa lipunan.
Illustrado- tawag sa mga Pilipinong nakapag aral at nakarating sa ibang bansa.
Pagbabago sa Panahanan ng mga Pilipino
Bago dumating ang mga Espanyol, ang mga Pilipino ay nakatira sa mga payak na bahay-
kubo na yari sa nipa at pawid at may ilan naman na gawa sa kawaya. Sa pagdating ng
mga Espanyol, nagkaroon ng mga tinatawag na mga BAHAY-NA-BATO.
Sa pangunguna ni Padre Juan de Plasencia, ipinatupad ang patakaran sa reduccion na ang
pangunahing layunin ay padalihin ang paglaganap ng Katolisismo.
Nahahati noon ang mga probinsiya sa dalawa ang ALCALDIA at CORREGIMIENTO
May mga naipatayo ring sentrong lungsod tulad ng Maynila at ang Cebu tinawag itong
AYUNTAMIENTO. Ang alcaldia ay hinati sa mas maliit na bayan na tinawag noon sa
pueblo. Sa bawat bayan ang may ipinatayong VISITA o kapilya upang lalong mailapit
ang Pilipino sa Katolisismo.
Pagbabago sa pananamit
Nagbago na rin ang pananamit ng mga Pilipino, mula sa bahag at kangan ang mga lalaki
naman ay natotong mag suot ng mga kamisa at pantaon.
Ang mga kababaehan naman ay nagsuot ng baro at saya na may panyuwelo at mantilya.
At nag umpisang natotong mag suot lahat ng tsinelas,sapatos at iba pa.