Professional Documents
Culture Documents
Pagbasa at Pagsusuri
ng Teksto Tungo sa
Pananaliksik
Ikatlong Markahan - LAS 7
Ang Tekstong Prosidyural
1
Pagbasa at Pagsusuri ng Teksto Tungo sa Pananaliksik
Alternative Delivery Mode
Ikatlong Markahan – LAS 7: Ang Tekstong Prosidyural
Unang Edisyon, 2021
Isinasaad sa Batas Republika 8293, Seksiyon 176 na: Hindi maaaring magkaroon
ng karapatang-sipi sa anumang akda ang Pamahalaan ng Pilipinas. Gayunpaman, kailangan
muna ang pahintulot ng ahensiya o tanggapan ng pamahalaan na naghanda ng akda kung
ito ay pagkakakitaan. Kabilang sa mga maaaring gawin ng nasabing ahensiya o tanggapan
ay ang pagtakda ng kaukulang bayad.
Ang mga akda (kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto o brand
name, tatak o trademark, palabas sa telebisiyon, pelikula, atbp.) na ginamit sa modyul na ito
ay nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagsumikapang matunton ang mga ito
upang makuha ang pahintulot sa paggamit ng materyales. Hindi inaangkin ng mga
tagapaglathala at mga may-akda ang karapatang-aring iyon. Ang anumang gamit maliban sa
Learning Activity Sheet (LAS) na ito ay kinakailangan ng pahintulot mula sa mga orihinal na may-
akda ng mga ito.
Manunulat/Tagaguhit/Tagalapat/Editor:
Raqel S. Domingo
2
Senior High School
Pagbasa at Pagsusuri
ng Teksto Tungo sa
Pananaliksik
Ikatlong Markahan - LAS 7
Ang Tekstong Prosidyural
3
I. LAYUNIN
A. Pamantayang Pangnilalaman
Nasusuri ang iba’t ibang uri ng binasang teksto ayon sa kaugnayan nito sa sarili,
pamilya, komunidad, bansa at daigdig.
B. Pamantayan sa Pagganap
Nakasusulat ng isang panimulang pananaliksik sa mga penomenang kultural at
panlipunan sa bansa.
C. MELCs
Pangpito - Walong Linggo
1. Nagagamit ang mabisang paraan ng pagpapahayag ng may:
a. Kalinawan b. Kaugnayan c. Bisa (F11PU – IIIfg – 90)
D. Tiyak na Layunin
1. Natutukoy ang kahulugan at katangian ng mahalagang salitang ginamit ng
tekstong prosidyural.
2. Naibabahagi ang mga kaisipang nakapaloob sa binasang tekstong prosidyural sa
sarili, pamilya, komunidad, bansa at daigdig.
3. Nakasusulat ng isang halimbawa ng tekstong prosidyural.
II. NILALAMAN
4
III. PAMAMARAAN
A. Panimulang Gawain
Paunang Pagtataya:
Panuto: Piliin ang tamang sagot. Isulat ito sa sagutang papel.
1. Ang tekstong prosidyural ay __________________________.
a. nagbibigay ng ideya c. nagbibigay ng panuto
b. nagbibigay ng kahulugan d. nagbibigay ng saklaw
2. Alin sa mga sumusunod ang halimbawa ng tekstong prosidyural?
a. Artikulo c. Manwal
b. Manuskrito d. Polyeto
3. Aling elemento ng tekstong prosidyural ang nakasaad ng ganito:
"Inumin ang tableta, kada ikaanim na oras.”
a. Hakbang c. Layunin
b. Kagamitan d. Payo
4. Piliin kung aling elemento ng tekstong prosidyural ang nakasaad ng ganito:
"Mga sahog sa pagluluto ng pansit"
a. Hakbang c. Layunin
b. Kagamitan d. Sangkap
5. Piliin kung aling elemento ng tekstong prosidyural ang nakasaad: "2 tasang gata”
a. Hakbang c. Layunin
b. Konklusyon d. Sangkap
6. Piliin kung aling elemento ng tekstong prosidyural ang nakasaad: Kung paano maglaro
ng chess.
a. Ebalwasyon c. Kagamitan
b. Hakbang d. Layunin
7. Nagbibigay ng kaalaman kung paano gamitin, paganahin at patakbuhin ang isang bagay.
Karaniwang nakikita sa mga bagay may kuryente tulad ng computers, machines at
appliances.
a. Direksyon c. Panuto
b. Manwal d. Recipe
8. Mga dapat isaalang-alang sa pagbuo ng tekstong prosidyural maliban sa isa:
a. Ilarawan ng malinaw ang mga dapat isakatuparan. Magbigay ng detalyadong
deskripsyon.
b. Gumamit ng tiyak na wika at mga salita
c. Ilista ang lahat ng gagamitin
d. Ang tekstong prosidyural ay laging nakasulat sa unang panauhan
5
9. Kinakailangan na gumamit ng salitang-kilos sa tekstong prosidyural.
a. Tama c. Hindi sigurado
b. Mali d. Wala sa nabanggit
10. Maaaring hindi detalyado ang mga impormasyon o paraan sa tekstong prosidyural.
a. Tama c. Hindi sigurado
b. Mali d. Wala sa nabanggit
B. Balik-aral
Panuto: Batay sa iyong mga natutuhan sa aralin ng tekstong argumentatibo, magbigay ng
ilang mga patunay upang mahikayat mo ang iyong mambabasa sa proposisyong ito: “Mas
epektibo ang pagkatuto ng mag-aaral sa Modular Distance Learning kaysa Online Distance
Learning.”
6
Paano nga ba ang tamang paraan ng paggamit ng social media? Halina at baybayin
natin ang ilan lamang sa mga pamamaraan upang maibalik natin ang katinuan sa internet.
Maaaring sa pamamagitan ng pamamaraan na ito, magsilbi tayong halimbawa sa mas
nakararami pa nating mga kababayan at kaibigan upang mapanatili natin ang kagandahang-
asal sa online.
Una, tandaan na ang social media at ang internet ay isang publikong lugar. Anumang
bagay na i-post natin sa social media at sa internet ay naisasapubliko. Ang isang post ay
maaring mabasa ng daan-daan nating mga kaibigan. Maaari rin itong mai-share at umabot sa
libu-libo, o maging milyun-milyong nakakonekta sa internet.
Kaya dapat maging maingat tayo sa lahat ng ating mga pananalita, mga pictures, at
maging sa ating ekspresyon. Tandaan na maaaring mabasa ang mga ito ng samut-saring uri
ng tao; mga kamag-anak, mga kaibigan, maging ng ating mga employer. Tandaan na kung
ano ang ating reputasyon online, ganoon din ang kanilang magiging pagkilala sa atin sa tunay
na buhay.
Hangga’t maaari, iwasang mag-post ng masyadong pribadong mga paksa, maseselang
litrato at video, at huwag mag-post ng nakasasakit o nakaka-offend sa ibang tao, lalo na ang
patungkol sa kasarian, relihiyon, at pulitika.
Ikatlo ay ugaliing basahin nang buo at maigi ang nilalaman ng article bago magkomento
o mag-share. Minsan maysado na tayong nasanay sa instant: instant noodles, instant coffee,
instant lahat. Minsan pati sa mga bagay na nakikita natin online, gusto na rin natin ng madalian
at mabilisan. Kung kaya, maraming beses tayong napapaso dala ng pag-react sa headline
lamang.
Tandaan natin na importante ang pagbabasa at pag-unawa nang lubusan sa mga
bagay na nakikita natin sa internet. (Babala: hindi lahat ng nakikita sa internet ay totoo!)
7
Narito ang ilang mga gabay na tanong upang mas maunawaan natin ang ating mga
binabasa:
Ano ang pangunahing paksa ng article na ito? (Tungkol saan ang article na ito?)
Ano ang mga sumusuportang ideya sa pangunahing paksang ito?
Ano ang gustong ipahiwatig ng manunulat/potograpo/may-akda ng gawang ito?
Lahat ba ng mga naisulat/ipinapakikta/nailathala ay suportado ng siyentipikong
pagsusuri, ebidensya at patunay?
Pantay ba sa lahat ng panig ang mga anggulo sa akdang ito?
Maaari ko bang beripikahin at i-cross check sa iba pang mga sources ang mga sinasabi
at kine-claim ng awtor sa article na ito? Sumusuporta ba sa claim na ito ang iba pang
mga sources? O salungat ang mga ito?
Itong akda/imahe/video ba ay diretsong pagpapahayag ng katotohanan/kaganapan
(facts)? O ito ba ay pagpapahayag lamang ng may-akda ng kanyang sariling opinyon?
Paano ito makakaapekto sa akin at sa aking pang-araw-araw na pamumuhay?
Ano ang ibig sabihin article na ito sa mga bagay-bagay na kasalukuyang nangyayari sa
ating lipunan?
Kapag hindi lubusang naintindihan ang nababasa o nakikitang mga imahe, mas mainam
na magtanong sa nakakaalam, o mga eksperto. Magtanong sa mga kaibigan, kamag-anak,
guro, o mga otoridad na may mas malawak na kaalaman sa topiko ng article o litrato.
8
katiwasayan sa online. Ang pagiging responsable online ay nag-uugat sa dalawang bagay
lamang: katotohanan at paggalang.
Samakatuwid, kung ang bawat isa sa atin ay responsable sa ating pag-aasal sa social
media, maiiwasan natin ang bangayan, hindi pagkaka-uunawaan, siraan, at pagkakawatak-
watak.
Sa dakong huli, gamitin natin ang social media nang tama. Gamitin natin ito upang
linangin ang ating pakikipagkapwa tao. Gamitin natin ito upang tayo ay matuto. Gamitin natin
ang Facebook, Twitter, at Instagram upang mas mapabuti pa ang ating pamumuhay.
-hango mula sa
https://medium.com/@ken.lerona/paano-nga-
ba-ang-tamang-paraan-ng-pag-gamit-ng-social-
media-fa41e64041df
Pamprosesong Tanong:
Pagtalakay sa Paksa:
Tekstong Prosidyural
Ang huling aralin na ito ay sadyang ginawa para maipagpatuloy ang daloy ng
kaalaman sa kabila ng mga pagsubok na nakaamba sa paligid. Bahagi lamang ito sa serye
ng mga aralin na iyong tatapusin bilang bahagi ng asignaturang Pagbasa at Pagsusuri ng
Iba’t Ibang Teksto tungo sa Pananaliksik.
Ang tekstong prosidyural ay isang uri ng teksto na nagbibigay ng impormasyon kung paano
isagawa ang isang bagay o gawain. Sa tekstong ito, pinapakita ang mga impormasyon sa
kronolohikal na paraan o mayroong batayan ng pagkakasunod-sunod.
9
Ang layunin ng tekstong prosidyural ay magbigay ng panuto sa mambabasa para
maisagawa ng maayos ang isang gawain.
1. Pamagat – ang nagbibigay ng ideya sa mga mambabasa kung anong bagay ang
gagawin o isasakatuparan
2. Seksyon – Ang pagkakabukod ng nilalaman ng prosidyur. Mahalaga ang seksyon
upang hindi magkaroon ng kalituhan ang mambabasa.
3. Sub-heading – Kung mayroon nang seksyon, dapat ito ay binibigyan din ng
pamagat na magsasabi kung anong parte iyon ng prosidyur.
4. Mga larawan o Visuals – Mahalaga ang larawan sapagkat may mga bagay na
mahirap ipaintindi gamit lamang ang mga salita.
10
Elemento ng Tekstong Prosidyural
C. Pang-isahang Gawain
Gawain 1:
Panuto: Sa pamamagitang ng grapikong representasyon, ibigay ang kabutihang
naidudulot ng Tekstong Prosidyural sa pang-araw-araw na buhay ng tao.
Kabutihang
PROSID
YURAL
Naidudulot
11
Gawain 2:
Panuto: Balikang muli ang halimbawang teksto tungkol sa “Ano nga ba ang tamang
paraan ng paggamit ng social media?” Tukuyin kung anong uri ito ng Tekstong
Prosidyural ang nakalahad.
Ayon sa teksto, paano isasagawa ang impormasyon? Ibuod ang
pamamaraan natutuhan.Gamiting gabay ang grapikong representasyon sa
ibaba.
Uri: _______________________?
Pamamamaraan:
Gawain 3:
Panuto: Tukuyin kung anong uri ng tekstong prosidyural ang mga sumusunod na
halimbawa. Piliin ang direksyon na kumakatawan sa tamang sagot at isulat ito sa
patlng.
12
Kasanayang Komunikatibo:
2. Pagbabagong-lahad
sa ibang salita, sa kabilang dako, sa madaling salita
3. Pagbibigay ng pokus
bigyang-pansin ang, pansinin na, tungkol sa
4. Pagdaragdag
muli, kasunod, din/rin
5. Paglalahat
ilang paglalahat, sa kabuuan, samakatuwid
6. Pagtitiyak / Pagpapasidhi
siyang tunay, walang duda
Gawain 4:
13
Panuto: Basahing muli ang teksto tungkol sa tamang pamamaraan ng paggamit ng social
media. Tukuyin ang panandang naghuhudyat ng pagkakasunod-sunod ng
mga kilos o pangyayari sa bawat bilang. Isulat ang sagot sa patlang.
__________1. Una, tandaan na ang social media at ang internet ay isang publikong lugar.
__________2. Ikalawa, ang social media ay lugar para sa pagkakaibigan at
pagkakaunawaan.
__________3. Ikatlo, ugaliing basahin nang buo at maigi ang nilalaman ng article bago
magkomento o mag-share
__________4. Ikaapat, iwasang mag-share ng hindi beripikadong mga article o memes.
__________5. Panghuli, maging responsable sa lahat nang oras.
Gawain 5:
Panuto: Ang mga sumusunod ay mga Panandang Pantalakay. Gamitin ito sa tamang
pangungusap.
1. sa kabuuan –
2. pagkatapos –
3. samakatuwid –
4. muli –
5. bigyang-pansin –
D. Paglalapat
Panuto: Ilahad ang kasagutan sa pamamagitan ng 3-5 pangungusap lamang.
_____________________________________
_________________________________________
________________________________________
_________________________________________
_________________________________________
_
14
IV. PAGTATASA
Panuto: Sa pamamagitan ng isang pangungusap lamang ibigay ang layunin ng iba’t ibang
Uri ng teksto.
Impormatibo Naratibo
Deskriptibo Argumentatibo
Persweysib Prosidyural
Pangwakas na Pagsusulit:
15
7. May malinaw na _____________ ang kailangan ng manlalakbay upang makarating sa
kaniyang destinasyon.
a. Brosyur c. Manwal
b. Direksyon d. Panuto
8. Mga bahagi sa pagbuo ng tekstong prosidyural maliban sa isa:
a. Larawan b. Pamagat c. Seksyon d. To-do list
9. Elemento ng tekstong prosidyural ito, kung minsan ay mga
Kasanayan o kakayahan, na gagamitin sa bawat gagawing hakbang.
a. Ebalwasyon o Pagtataya c. Layunin o Tunguhin
b. Hakbang o pamamaraan d. Sangkap o Kagamitan
10. Elemento ng tekstong prosidyural na pinagpapalagay na pinakamahalaga sa lahat.
a. Ebalwasyon o Pagtataya c. Layunin o Tunguhin
b. Hakbang o pamamaraan d. Sangkao o Kagamitan
V. KARAGDAGANG GAWAIN
Panuto: Gumawa ng isang pinal na awtput na nasa anyong powerpoint presentation na
nagpapakita ng prosidyur kung paano isagawa ang isang bagay. Malayang pumili
ng paksa na naaayon sa iyong interes. Tatayain ang pamantayang pagganap batay
sa sumusunod na batayan sa ibaba.
16
Mga Sanggunian
Deped Learning Resources Portal. “K+12 Resources in Grade 11 and 12.” Accessed
last February 20, 2021. https://lrmds.deped.gov.ph/learning-resources/
17
18
Gawain3 Panimulang Pagtataya
1. Pababang arrow 1. c
2. Pakanan na arrow 2. c
3. Pakaliwang arrow 3. a
4. d
4. Pataas na arrow
5. d
5. Taas at baba na
6. b
arrow 7. b
8. d
Gawain 4 9. a
1. Una 10.b
2. Ikalawa
3. Ikatlo Gawain 1
4. Ikaapat Maaaring magkakaiba
5. Panghul ang sagot ng mag-aaral
Gawain 5 Gawain 2
Maaaring magkakaiba Uri: Hakbang / Panuto
ang sagot ng mag-aaral 1. Una, tandaan na ang
social media at ang
internet ay isang
Pangwakas na Pagtataya
publikong lugar.
1. D 2. Ikalawa, ang social
2. B media ay lugar para sa
3. D pagkakaibigan at
4. A pagkakaunawaan.
5. D 3. Ikatlo ay ugaliing
6. C basahin nang buo at
7. B maigi ang nilalaman ng
8. D article bago magkomento
9. D o mag-share
10.b __________4. Ikaapat,
iwasang mag-share ng
hindi beripikadong mga
article o memes.
__________5. Panghuli,
maging responsable sa
lahat nang oras.
Susi sa Pagwawasto
Para sa mga katanungan o puna, sumulat sa:
19