PAGBASA AT PAGSUSURI TUNGO SA
PANANALIKSIK
Pananaliksik
- Sistematikong pag-iimbestiga at pag-aaral
upang makapagpaliwanag at makapaglatag ng
katotohanan gamit ang iba’t ibang batis ng
kaalaman.
- Isinigawa: bilang isang lohikal at organisadong
batayan ng mga karagdagang kaalaman
tungkol sa tao, kultura, at lipunan.
- Ginagamit: upang mapalawak & mapalalim
ang kaalaman sa isang larangan lalo na sa mga
institusyong pang-akademiko.
- Nangangailan ng: kritikal, masusi, at lohikal na
pag-iisip.
- Mananaliksik: may kaalaman sa gawaing ng mga
eksperto sa disiplinang pinagkakadalubhasaan at
may kakayahang makabuo ng panibagong
kaalaman mula sa mga nauna nang kaalaman.
KASANAYANG DAPAT MALINANG:
o Paghahanap
o Pangangalap
o Pagtatasa / pagtataya
o Pagiging kritikal
- Sa pananaliksik:
o Nasasagot ang mga katanungang
bumabagabag sa isipan
o Naisasakatuparan and interes sa
isang bagay
o Nalilinang ang kakayahang makahanap
ng solusyon
Tanong sa pananaliksik (research question)
o Saklaw nito ang pinakabuod o sentro
ng pananaliksik
o Tinutukoy nito ang uri & layunin ng
mga pananaliksik at nagsisilbing
patnubay sa angkop na prosesong
gagamitin.
- Ang mga tanong sa pananaliksik ay tumutukoy sa
isang paksa, usapin, o pangyayaro na nais
siyasatin, at kailangang alamin; mga
kondisyong dapat baguhin; o mga hamon na
dapat bigyan ng solusyon ng isang
mananaliksik
- Hypothesis (pagsagot sa suliraning tutugunan ng
pananaliksik na sinusundan ng pagbuo ng kuro-
kuro)
Paano bumuo ng maayos na tanong? (Duke Writing
Studio)
- Pumili ng paksang kinawiwilihan at magbasa ng
mga pag-aaral na kaugnay ng napiling paksa.
- Isaalang-alang ang iyong mambabasa. (Target
audience; Tanong na, sino, ano, paano, saan,
bakit, at kailan)
KATANGIAN NG MAGANDANG TANONG SA
PANANALIKSIK
1. Tiyak, espesipiko, at maliwanag ang paggamit
ng mga termino
o Hal.
Paano napabubuti ng 4P’s ang
kalagayang pang-ekonomiya ng mga
nakatanggap nito?
2. Tumatalakay sa mahalaga at makabuluhang
isyu. Ang mga tanong na dapat ilalatag para
saliksikin ay nagbubunsod ng mas malalim na
pagsusuri tungkol sa paksang napili.
3. Hindi pa naisasagawa ngunit posibleng
maisakatuparan. Anumang tanong sa
pananaliksik na kailangang hanapan ng sagot ay
kailanganng nalalakipan ng angkop na
metodolohiya upang masagot.
4. Nagtataglay ng malinaw na layunin at
kahalagahan. Kailangang malinaw na
nakaangkla sa layunin at kahalagahan ng bubuing
pananaliksik.
Ayon kay Babbie, 1998
- Madalas gamitin sa pananaliksik ang:
- Pasaklaw (maliliit na detalye -> paglalahat;
ginagamit upang maghanap ng paliwanag)
- Pabuod (paglalahat -> maliliit na detalye; isang
umiiral na toerya / kaalaman ay susundan ng mga
detalye para mapatunayan ang katotohanan at
bias nito; ginagamit upang patunayan ang
paliwanang
KAHALAGAHAN NG RESEARCH
- “Necessity is the mother of invention.”
o Ang likas na pagiging mausisa at
palatanong ng tao ang nagbubunsod sa
kaniya upang lumikha o humanap ng
sagot. Dahil sa pangangailagan ay
napipilitan na gumawa ang mga tao ng
 paraan upang maisakatuparan, makamit
o masolusyunan ang nasabing
pangangailangan.
GAMIT NG PANANALIKSIK
- Isinasagawa ipang tumuklas ng mga bagong
kaalaman at impormasyon na kapaki-pakinabang
sa mga tao.
- Ginagamit upang bigyang interpretason ang
mga lumang impormasyon.
- Nililinaw ang isang pinagtatalunang isyu.
- Nagpapatunay sa bisa at katotohanan ng isang
datos o ideya.
MGA DAPAT TAGLAYIN NG ISANG MABUTING
PANANALIKSIK
a. Gumamit ng ebidensiyang hango sa
isinagawang eksperimentasyon. Obserbasyon at
mga aktwal na karanasan sa halip na teorya
lamang o kaisipan.
b. Sistematiko at may proseso o pamamaraan.
Kailangang may sinusundang proseso upang
maiwasan ang misinterpretasyon , pagkiling, at
pahdududa sa kinalabasan ng pag-aaral.
c. Kontrolado. Mahalagang matukoy ang
pagbabatayan lamang ng pag-aaral upang
makontrol at maipokus ang direksiyon ng
isinasagawang pag-aaral.
d. Gumamit ng matalinong kuro-kuro
(hypothesis). Gabay sabuong proseso ng
pananaliksik; hindi sumpleng hula lamang, kundi
ito ay hinuha sa kalalabasan ng pag-aaral na
batay sa lantad na katotohanan.
e. Masusing nagsusuri at gumagamit ng angkop
na proseso. Mahalagang hakbang na
isinasaalang-alang upang maging matagumpay
ang pag-aara).
f. Makatwiran at walang kinikilingan. Nakabatay
sa mga pagsusuri at eksperimentasyon. Maging
bukas a prosibilidad ng mga bagong paraan ng
pagtingin sa datos upang matukoy ang lahat ng
aspekto.
g. Gumagamit ng mga duloog estatistika
Mahalagang may sapat na kaalaman sa estatistika
ang mga mananaliksik upang madaing
maunawaan at matasa ang kinalabasan ng
pananalisksik.
h. Orihinal. Mahalaga pa ring magsagawa ng mga
bago at original na pananaliksik upang lalong
mapalawak ang umiiral nang kaalaman.
i. Maingat na gumagamit ng mga pamamaraan
sa pangangalap ng mapagtitiwalaang datos.
Mahalagang tapat at sistematiko ang prosesong
pinagdaaanan ng pananaliksik upang maging
kapani-paniwala at makatotohanan ang resulta
nito.
j. Hindi minadali. Nangangailangan ng sapat na
oras lalo na sa pangangalap ng datos dahil malaki
ang magiging epekto nito sa kalalabasan ng
pananaliksik. Ang pagkakaroon ng sapat na
imporasyon ay makatutulong upang maiwasan
ang padalos-dalos na pagbigay ng konklusiyo
nnang walang sapat na batayan.
Iba’t Ibang Dimensiyo ng Pananaliksik
1. Naglalayong tumuklas ng mga bagong
kaalaman at magpatunay ng mga umiiral na
kaalaman.
a. Naglalayong tumuklas ng makabagong
kaalaman at nagsasagawa ng imbestigasyon
at pagsusuri tungkol sa mga bagay o ideya
na hindi pa ganap na nauunawaan o hindi pa
saklaw ng kaalaman.
b. Naglalayong magpatunay ng mga umiiral
na teorya ay batay sa mga nakuhang datos.
2. Nagtataya o nagsusuma ng mga datos at
pananaliksik na nag-uuri ng mga datos.
a. Nagtataya o nagsuusuma ng mga datos.
Gumagamit ng numero o estatistika upang
masuakt ang mga element. (Hal. Survey)
b. Pananaliksik na nag-uuri. Nakabatay sa
direktang obserbasyon o bunga ng mga
panayam mula sa iba’t ibang batis.
(Maaaring ang pananaliksik na nagpapatunay:
ay nagsusuma ng resulta; tumutuklas naman: ay
nag-uuri.
KATANGIAN NG MAHUSAY NA RISERTS
 Sistematiko – may sinusunod na
proseso/hakbang tungo sa paglutas ng
katotohanan, solusyon ng suliranin, o ano pa
mang layunin ng pananaliksik
 Kontrolado – constant ang mga varyabol sa
pananaliksik. Di dapat ito baguhin upang kung
may pagbabagong magaganap sa subject na
pinag-aaralan ay maiugnay sa eksperimental na
varyabol. Ito ay kailangang gawin lalong-lalo na
kung eksperimental ang pananaliksik
 Empirikal – ang mga datos na nakalap ay
maaaring i-verify o isabjek sa eksperimentasyon.
Ito ang ginagawa kapag ang mga datos ay
empirical sapagkat base lamang sa obserbasyon
at karanasan ang mga ito
 Analitikal at kritikal na pagsusuri – kailangang
suriin nang maingat ng mananaliksik ang mga
nakalap na datos, particular ang mga sagot sa
 navalidate na questionnaire o talatanungan upang
mabigyan niya ng tamang interpretasyon
 Obhektibo, lohikal at walang pagkiling – isang
pagtinging walang biases, walang manipulasyon,
lohikal na inihanay at walang pagkiling sa
kalalabasan. Ang resulta ay kailangang totoong
natuklasan sa mga sagot ng respondente at
interbyu ng mga kasangkot sa pag-aaral. Hindi
dapat baguhin ang resulta upang panigan o
kumiling sa isang panig o grupo
 Kwantiteytiv o istatistikal na metodo –
numerical ang presentasyon upang masuri ang
kantidad ng mga nakasaad na datos. Gumagamit
ng mga istatistikal tritment sa pag-aanalays ng
mga bilang upang ipakita ang kahalagahan, gamit
at kung bakit ito ang gagamitin. Isang
pagtiyak/pagtaya sa tamang bilang na malinaw na
maiintindihan sapagkat kwantifayabol
 Akyurasi ng investigasyon, dekripsiyon at
obserbasyon – isang siyentipikong paglalahad
ang isinasagawa sa riserts. Kailangan ang
katumpakan, akyurasi sa pagsasabi ng natuklasan.
Walang hinuha, agam-agam at alinlangan sa
sinasabi. Ang katibayan at ebidensiya ay bunga
ng isang siyentipiko at sistematikong pag-aaral
 Orihinal na akda na matiyagang isinasagawa
at sinusulat sa iskolarling pamamaraan – likha
at sarili ng manunulat ang kaniyang riserts na
kinuha ang mga resulta mula sa mga pangunahing
sorses at mga sanggunian o hanguang first hand.
Mahaba ang panahong inilalaan dito dahil ang
pagpapasagot ng mga survey form sa mga
respondentay hindi madaling gawin lalo’t higit
ang pagreretriv ng mga ito. Itinatala nang maayos
at isa-isa ang mga nakuhang sagot at mga
ginagawan ng interpretasyon.
TUNGKULIN AT KATANGIAN NG
MANANALIKSIK
Napakalaki ng pananagutan ng mananaliksik sa
kanyang sarili; sa mga awtor/manunulat na kanyang
kino-quote, sinisipi/isinasama ang ilang ideya o gawa
na nagiging hanguan niya; sa kanyang mambabasa at
sa lipunan
 Masipag at matiyaga – kailangan ang
tiyaga, pasensiya, malawak na pang-unawa
sa mga indifference ng mga tao sa panahong
silaý tinatanong, hinahabol sa mga
questionnaire
 Maingat – kailangang masinop naiyang
mahimay ang mga mahahalagang datos na
may kaugnayan sa kanyang nirririserts.
Kailangang magbigay siya ng pagkilala sa
mga awtor na pinaghanguan niya ng mga
piling datos sa pagbanggit ng kanilang
pangalan sa hinangong ideya o gawa upang
di makasuhan ng plagiarism
 Sistematiko – kumikilos siya nang
sistematiko sa pagbuo ng kanyang papel
bago niya marating ang pahina ng
natuklasan, kongklusyon at rekomendasyon.
 Kritikal na nagsusuri – iba-iba ang weight
ng mga nakalap na datos. Pinag-iisipan,
nililimi ang koneksyon, ang kaugnayan ng
mga ito sa paksang iniimbestigahan
ETIKANG ISINASAALANG-ALANG SA
PANANALIKSIK
Ito ay tumutukoy sa mga bagay na kailangang isaalang-
alang ng mga mag-aaral bagp bumuo ng sulating
akademiko. Sa pagbabasa ng mga mag-aaral upang
mapalawak ang kanilang ideya at kaalaman gayundin sa
pangangalap ng mga impormasyon, mahalagang iwasan
ang mga ss:
A. Paggamit ng teksto ng ibang manunulat o
mananaliksik (Plagiarism).
o Paggamit ng mga salitang hango mula
sa ibang teksto at inangkin nang buong-
buo nang hindi binabanggit ang orihinal
na pinagkunan.
o Para maiwasan: banggitin ang librong
pinanghanguan ng ideya at ang
pangalan ng may akda.
o May iba’t-ibang anyo o paraan ang
plagiarism:
i. Pag-angkin sa gawa ng iba
ii. Pangongopya ng mga salita
o ideya nang hindi kinikilala
ang orihinal na sumulat
iii. Hindi paglagay ng paninipi
sa mga siniping pahayag
iv. Pagbibigay ng maling
impormasyon tungkol sa
pinagmulan ng sinipuing
pahayag
v. Pagpapalit ng mga salita
gunit pareho lamang ang
estruktura ng pahayag
B. Pagreresibo ng mga materyal (Recycling)
o Paggamit ng mga nailathalang materyal
o mga papel na naipasa na sa ibang
kurso.
C. Agarang pagbibigay ng konklusyon nang
walang sapat na batayan
o Pagbuo ng akademikong papel nang
hindi pinagtutuunan ng masusing pag-
aaral ang mga datos at abilisang
nagbigay ng konklusyon o
rekomendasyon.
Paano sumulat ng pananaliksik?
1. Pumili ng paksa.
o Katangian:
i. Kinagigiliwan at
nangangailangan ng malalim
na pagsusuri
 ii. Espisipiko o tiyak
iii. Gamay mo na o alam mo na.
iv. Iwasan: ang paksang
masyadong teknikal at ang
pagpili ng ng paksang
limitado na maaaring
paghanguan ang sanggunian
2. Kumalap ng mga Impormasyon
o Maaring kumuha ng impormasyon
mula sa internet at gumamit ng iba’t
iabng search engine sa pagsisiyasat
tungkol sa paksa.
o Bumisita sa iba’t ibang websites ngunit
siguraduhing ito ay
mapagkakatiwalaan,
o Humanap din ng mga sanggunian sa
silid-aklatan gamit ang OPAC o card
catalog at isulat ang mga impormasyon
tungkol sa bibliyograpiya ng ginamit na
sanggunian hbang kumakalap. (awtor,
pamagat, petsa, at lugar ng
publikasyon, ang tagapaglathala, pahina
, URL, petsa kung kailan na-access at
kung kailan ito binuo o binago).
3. Bumuo ng Tesis na Pahayag
o Panimulang bahagi: kadalasang isang
pangungusap na nagsasaad ng
argumento ng sulatin
o Katawan: tumatalakay sa mga
ebidensiyang nagpapatibay o
sumusuporta sa tesis na pahayag.
o Nagsisilbing gabay sa mambabasa
kung ano ang dapat asahan at paalala
sa manunulat sa magiging direksiyon
ng kaniyang isusulat.
o Paksa
i. “topos” (Griyegong salita–
lugar)
ii. Lugar ng pananaliksik
iii. Mula rito maraming
espisipikong tesis ang
maaaring mahango at
malinang.
5.
o Tesis
i. Sentro ng lahat ng pagtalakay
at sumasaklaw lamang sa
mga bagay na tatalakayn sa
sulatin at sinusuportahan ng
mga ebidensiyang batay sa
katotohanan.
4. Gumawa ng isang Tentatibong Balangkas
o Layunin: makagawa ng isang lohikal
at kongkretong pagkakasunod-sunod
ng mga ideyang kailangang isali sa
bubuuing sulatin.
o Mahalaga: magkaroong maayos na
balangkas upang makabuo ng isang
organisadong sulatin,
o Tiyaking maisasama ang mahalagang
datos na makatutulong sa pagpapatibay
ng tesis.
o Mahalangang maipakita sa tatlong
pangunahing bahagi ng isang sualtin:
introduksiyon, katawan at
konklusisyon
i. Panimula. Dito nakalahad
ang pangunahing kaisipang
nais bigyang-diin at ang
kahalagahan ng bagong
kaalamang makukuha mula
rito ng mambabasa upang
mahikayat siyang basahin ang
saliksik. Nakalahad ditto ang
tesis na pahayag at layunin
ng pananaliksik.
ii. Katawan. Dito inilalahad
ang mga argument na
sumusuporta sa tesis na
pahayag. Hindi dapat ito
bababa sa tatlong suportang
argument sa bawat puntong
nais patunayan.
Simula: malakas na
argument
Susuportahan: mas malakas
na argument
Magtatapos: pinakamalakas
na argumentos
iii. Konklusyon. Nilalagom ang
lahat na tinatalakay sa
katawan ng saliksik.
Binabanggit muli ang tesis na
pahayag upang muling
ipaalala sa mambabasa ang
argumento ng pananaliksik.
Dito rin nakasaad ang
rekomendasyon para sa iba
pang pananaliksik na
maaaring bunsod ng pag-
aaral na it, at ang nilalayong
aksiyon o reaksiyon na nais
mapukaw ng manunulat mula
sa mambabasa.
Pagsasaayos ng mga Tala
o Organisahin ang lahat ng mga tala at
impormasyong nakalap ayon sa
pagkakasunod-sunod ng inihandang
balangkas.
o Suriing mabuti kung wasto, tiyak, at
napapanahon ang mga datos na
nakalap.
o Pinakamahalagang bahagi sa
pagsusulat ng impormasyon dahil dito
sinusuri, binubuo, inaayos at
pinagsasama-sama ang lahat ng
impormasyong mahalaga para sa
saliksik.
o Itala anglahat ng mga datos sa sariling
salita at banggitin ang pinagkunang
datos mula sa iba’t-obang sanggunian
upang maiwasang mapagbintangan ng
pangongopya.
 6. Isulat ang unang burador
o Gumamit ng paghahawig, buod o sipi
sa pagsusulat ng bawat ideya at
impormasyong gagamitin mula sa mga
tala.
o Isulat sa kard at markahan ang bawat
kard ayon sa pagkakasunod-sunod ng
kaisipan na ininulat sa tentatibong
balangkas.
o Siguradihing matataglay ang kaisahan
at kaisahan ng sulatin kapag
pinagsama-sama na ang mga talang ito.
o Maaaring unahiin ang pagsulat ng
katawan ng pananaliksik dahil dito
magsasaad ng nilalaman ng sulatin.
7. Rebisahin ang balangkas at ang burador
o Basahing muli at iwasto ang mga
naisulat sa unang burador, tingnan kung
maayos ang pagkakasunod-sunod ng
mga paksa, ang transisyon ng mga
ideya, ang talakay sa bawat konsepto
at kung wasto ang balarila o gamit ng
wika. Kailangan ito upang maging
mas pulido pa ang sulatin.
8. Pagsulat ng Pinal na papel
o Inaayos ang porma ng saliksik at
isinaalang-alang ang paglalagay ng
pahina, pamagat, mga espasyo at
pagitan ng mga linya; pagwawasto ng
mga ginamit na sanggunian, at
pagtingin kung kumpleto ang
bibliograpiya.
Pagpili ng paksa
- Pinakamahirap na bahagi dahil hindi sapat na
gusto mo lamang o kabilang sa mga hilig mong
gawin ang nais mong isulat.
- Kailangan: maganda ang dahilan kung bakit ito
ang napiling saliksikin para maipakita ang
kahalagahan nito at maiaammbag na bagong
kaalaman.
MGA DAPAT ISAALANG-ALAG SA PAGPILI NG
PAKSA
- Interes at kakayahan. Kalikasan ng
pananaliksik ay ang aktwal na pagsasagawa nito,
mahalagang gusto mo ang iyong ginagawa o may
kaugnayan sa hilig mo ang paksang nais
saliksikin.
- Pagkakaroon ng mga materyal na magagamit
na sanggunian
- Kabuluhan ng paksa
- Limitasyon ng panahon
- Kakayhang pinansyal
- Hangga’t maari, iwasan ang mga paksang
kaugnay sa ss:
o Pinagtatalunang paksa na may
kinalaman sa relihiyon at usapin ng
moralidad na mahirap hanapan ng
obhektibong pananaw at
nangangailangan ng maselang
pagtalakay.
o Kasalukuyang kaganapan o isyu
dahil maaaring wala pang gaanong
materyal na magagamit bilang saligan
ng pag-aaral.
o Paksang itinuturing nang “gasgas” o
gamit na gamit sa pananaliksik.
Paano bumuo ng paksa sa pananaliksik?
Gabay na tanong upang makatulong sa pagbubuo ng
paksa:
1. Ano-anong paksa ang maaaring pag-usapan?
2. Ano-anp ang kawili-wili at mahalagang aspekto
sa paksa?
3. Ano ang aking pananaw hinggil sa paksa?
4. Ano-anong suliranin tungkol sa sarili,
komunidad, bansa at daigdig ang ipinakikita o
kaugnay ng paksa?
5. Bakit kailangang saliksikin at palalimin ang
pagtalakay sa ganitong mga suliranin?
6. Sinu-sino ang kasangkot?
7. Anong panahon ang sinasaklawan ng paksa?
8. Paano ko ipapahayag ang paksa sa mas malinaw
at tiyak na paraan?
9. Paano ko pag-uugnayin at pagsusunod-sunorin
ang mga ideyang ito?
MGA BAHAGI NG PANANALIKSIK
Preliminaring Pahina
 di nilalagyan ng bilang; kung minsan,
matatagpuan din ang pahina ng pag-aalay na
maaring opsyonal
Fly Leaf
 Isang blankong papel na walang nakasulat.
Pahina ng Pamagat
 Nagpapakilala ito ng: pamagat ng riserts;
kanino inihaharap o ipinapasa ang riserts; kung
saang asignatura nabibiling ito; kung sino ang
mga mananaliksik at ang panahon kung kailan
natapos.
Dahon ng Pagpapatibay
 Pahina ito para sa pagkumpirma o pagpasa at
pagtanggap ng papel ng tagapayo.
Dahon ng Pasasalamat
 Iniisa-isa rito ng mananaliksik ang mga tao,
organisasyon, institusyon o tanggapan na
nakatulong sa kanya sapanahong siya’y
nagririserts.
Talaan ng Nilalaman
 Nakasulat dito ang nilalaman ng papel at
kaukulang pahina kung saan ito matatagpuan.
Talaan ng mga Talahanayan, graf
 Nakalista ang lahat ng talahanayan at graf na
ginagamit sa riserts at ang kaukulang pahina kung
saan ito matatagpuan.
 Isa na namang blankong papel bago simulan ang
katawan ng panahunang papel.
  Relevant o mahalaga sa pag-aaral
ANG NILALAMAN NG PAPEL PANANALIKSIK  Kasapatan(di-marami at di naman kaunti)
Kabanata III
Kabanata I Disenyo at Metodo ng Pananaliksik

Panimula o Introduksyon
Disenyo ng Paglalahad
 Isang maikling talataang tumatalakay sa
 Tinatalakay rito ang uri ng pananaliksik na
pangkalahatang paksa ng pananaliksik.
ginamit(deskriptiv,analitik,eksperimental, case
Bakgrawnd ng Pag-aaral
study,komparativ,evalwativ,kwaliteytiv)
 Isang pagtukoy sa kaligiran ng paksang pinag-
Population
aaralan.
 Tinatalakay rito ang lawak o sakop na bilang ng
Theoretikal Framework
populasyon, ang sample size.
 Inilalahad ditto ang mga teoryang maaring
Respondente
maiugnay sa ginagawang pag-aaral.
 Tinatalakay kung sino ang mga respondente –
Konseptwal Framework
ang kanilang deskripsyon o profayl, ilan, bakit at
 Sarili ng manunulat ito. Ano ang nabuong
paano sila pinili.
konsepto base sa kanyang pag-aaral.
Paglalahad ng Suliranin
Instrumento ng Pananaliksik
 Inilalahad dito ang pangkalahatang suliranin
 Inilalahad dito ang mga bahaging nakapaloob sa
o dahilan kung bakit isinasagawa ang pag-aaral.
instrument maging ang interbyu/ pakikipanayam
Iniiisa-isa rin ang mga ispesipikong suliranin na
na isinasagawa.
tutugunan ng pag-aaral.
Iskop at Delimitasyon ng Pag-aaral
 Inilalahad ang simula at hanggan ng pananaliksik.
Anong mga varyabol ang kasama at di-kasama sa
Prosidyur sa Pangangalap ng Datos
pananaliksik. Sinisinsay rito ang parameter ng
 Inilalahad dito ang hakbang na isinagawa – kung
pag-aaral.
paano at bakit ginawa ang bawa’t hakbang,
Kahalagahan ng Pag-aaral
Istatistikal Tritment ng Datos
Depinisyon ng mga Salitang Ginamit
 Ang mga istatistikal na paraan na ginamit sa
 Inililista rito ang mga salitang ginamit sa pag-
paglalarawan ng mga numero o “figures” ay
aaral. May dalawang bagay na binibigyang-
ginagawa rito upang ang numerical na datos ay
pansin sa pagbibigay ng kahulugan.
mailarawan.
 Una, maaaring konseptwal ang kahulugang
 Kumukunsulta sa mga istatisyan sa bagay na ito
ibinibigay ayon sa istandard na definisyon o
upang matanto ang uri ng istatistiks na dapat
konsepto; ikalawa, opereysyunal ayon sa
gamitin sa pag-aaral.
pagkakagamit sa pag-aaral.
Kabanata IV
Kabanata II
Presentasyon at Interpretasyon ng mga Datos
Rebyu ng mga Kaugnay na Literatura at Pag-aaral
 Inilalarawan dito ang mga datos sa pamamagitan
Mga Literatura at Pag-aaral sa Labas ng Bansa
ng tabular o grafik na presentasyon. Sa teksto,
 Ang lahat ng literature at pag-aaral sa labas ng
inilalahad ang analisis o pagsusuri sa lahat ng
bansa ang magiging salalayan niya sa mga
presentasyon.
kaugnay na pag-aaral at literature.
 Isinasama ang mga naunang pag-aaral – ang
Kabanata V
disenyo ng pag-aaral, layunin at resulta.
Lagom, Kongklusyon at Rekomendasyon
Mga Literatura at Pag-aaral na Lokal
 Ang mga aklat, journal, lathalain, atbp
Lagom
sanggunian na pinagkuhanan ng mga tala na may
 Sa isang komprehensibong talakay ay binubuod
kaugnayan sa pag-aaral ay inilalahad dito.
ang mga datos at informasyong nakalap sa
 Ang mga pag-aaral na naisagawa na ay
Kabanata III.
binabanggit din kasama ang awtor, disenyo ng
Kongklusyon
pananaliksik, result at layunin.
 Ang kinalabasan ng pag-aaral ay binibigyan ng
Kailangang maisaalang-alang ang mga sumusunod sa mga
inferences, abstraksyon, implikasyon,
materyal na gagamitin:
 Objektiv
 interpretasyon, at pangkalahatang paglalahad; sa
madaling salita, ng konklusyon.
Paglilimita ng paksa
Ang malawak na paksa ay inihalintulad sa malapad ngunit
mababaw na sisidlan, marami kang maaaring sabihin
tungkol sa iyong napiling paksa dahil malawak ang
nasasakupan nito kaya may malaking posibilidad din na
maging mababaw ang pagtalakay dahil wala itong tiyak na
dapat pagtuunan ng pansin.
Samantala, ang isang paksang nililimitahan naan ay katulad
rin ng makitid na malalim na sisidlan dahil ang paksa ay
espisipiko, at may lalim ang pagtalakay sapagkat tiyak ang
bahaging pagtutuunan ng pansin at tatalakayin.
Ang paggamit ng mga salitang naniniyak o nagpapatibay ay
makatutulong sa paglilimita ng paksa.
Mga elementong makapaglilimita ng paksa:
1. Panahon
Hal:
Nilimitahang Paksa: Ang epekto ng internet at
smartphone sa paggamit ng soial media mula
noong 2010 hanggang kasalukuyan
2. Uri o kategorya
Nilimitahang Paksa: Epekto ng
pagsasalarawang ng lipunan at media sa
kagandahan
3. Edad
Nilimitahang Paksa: Ang persepsyon ng mga
kabataan mula edad 16 hanggang 18 sa
impluwensiya ng Facebook
4. Kasarian
Nilimitahang Paksa: Ang epekto ng paglagnap
ng teknolohiya sa sektor ng kababaihan
5. Lugar o espasyo
Nilimitahang Paksa: Ang epekto ng social
media sa mga mag-aaral ng FEU
6. Pangkat o sektor na kinaaangkupan
Nilimitahang Paksa: Persepsiyon ng mga mag-
aaral ng FEU sa pagpalaganap ng social media.
7. Perspektibo o pananaw
Nilimitahang Paksa: Ang epekto ng teknolohiya
sa mga kabataan
PAGLILIPAT
Konsepto
- Plano na nagpapakita kung ano at saang
direksiyon patungo ang paksang nais pagtuunan.
- Ilahad kung paano isasakatuparan ang napiling
paksa bago ang pagsasagawa ng mismong
pananaliksik.
- Konseptong papel (aka pang-unang mungkahing
papel). Panimulang mahalagang hakbang bago
magpatuloy sa pagsusulat at nagsisilbing gabay
upang maipakita ang potensiyal ng gagawing
pag-aaral.
o Pahinang Nagpapakita ng Paksa.
Nakalahad ditto ang tentatibong
pamagat ng pananaliksik na ginagamit
kung sakaling hindi pa pinal ang
pamagat. Ang pamagat ay dapat
naglalarawan sa pinakabuod ng
manuskrito.
o Kahalagahan ng Gagawing
Pananaliksik (Rationale). Tinatalakay
dito ang batayang dahilan sa
pagsasagawa ng pananaliksik upang
maipahiwatig na rin ang kahalagahan
nito. Inilalahad din dito ang suliranin
bilang pagpapakilala sa proyektong
nais simulan at nakatala ang
impomasyong tungkol sa paksa at
pinagmulang ideya. Maaari ring
banggitin ang mga datos at estatistika
para mabigyang-diin ang
pangangailangang maisakatuparan ang
pananaliksik. Bahagi nito ang mga
kaugnay na literature na siyang
magpapatatag sa pananaliksik.
o Layunin. Inilalahad ang nais makamit,
tinutukoy na adhikaing nais
patunayan, pabulaanan, mahimok,
maiparanas o ipagawa ng
pananaliksik. Isinulat upang malaman
kung paano masasagot o matutupad ang
mga tanong sa pananaliksik.
Paano bumuo ng layunin?
i. Ipinalilliwanag o maliwanag
na nakalahad kung ano ang
dapat gawin at paano ito
gagawin
ii. Makatotohanan o
maisasagawa
iii. Gumagamit ng tiyak na
pandiwa at nagsasaad ng mga
pahayag na maaaring
masukat o patunayan bilang
tugon sa mga tanong sa
pananaliksik
o Metodolohiya. Tinutukoy rito kung
paano maisasakatuparan ang proyekto.
Kabilang ditto ang lahat ng mga
makabagong dulog, teknik, o mga
proseso. Siguraduhing magkaugnay
ang layunin at metodolohiya.
o Inaasahng Bunga. Nakalahad kung
sino ang makikinabang sa proyekto at
kung ano ang inaasahan sa proyekto at
paano ito mapakikinabangan.
o Mga Sanggunian. Ilista ang mga
sangguniang ginamit sa pagkuha ng
mga impormasyon, maaaring agamit at
nabanggit sa mga kaugnay na pag-
aaral.
o
Ano ang tesis na pahayag?
 - Nagbubupd sa kabuuang nilalaman ng isang
sulatin at nagbibigay ng ideya sa mambabasa
tungkol sa lawak ng pagtalakay sa paksa.
- Inilalahad nito ang posisyon ng mananaliksik
tungkol sa isang paksa at direksiyong
patutunguhan ng kaniyang pagsulat.
- Nakasasaad ang pananaw ng may-akda nang
hindi bababa sa tatlong patunay na susuporta sa
pananaw na nasabi.
- Nililinang at ipinaliliwanag sa kabuuan ng
teksto sa pamamagitan ng pagbibigay-diin sa mga
halimbawa at ebidensiya.
- Natutukoy ang pangunahing kaisipang ng isang
sulatin. Sa pamamagitan nito, makokontrol ang
proseso ng pananaliksik upang makatuon lamang
sa pangunahing argumento.
Paano binubuo ang tesis na pahayag?
o Tukuyin ang paksa.
o Siguruhing tiyak, malinawm at
nagpapahiwatig ng “bakit” at paano
tungkol sa paksa
o Bumuo ng pansamantalang tesis na
pahayag
o Maaaring rebisahin ang
pansamantalang tesis na pahayag sa
proseso ng pangangalap ng datos
hanggang ganap nang makuha ang
pinakaunto ng argumento.
Pangangalap ng datos
- Kadalasang isinasagawa matapos mabuo ang
konseptong papel, sumasailalim sa depensa at
rebisyon ayon sa kinalabasan ng depensa.
- Binibigyang-diin ang kahalagahan ng malinaw
na paglalatag ng tunguhin ng pananaliksik ng
binuong konseptong papel at tesis na pahayag
dahil ito anf gagabay sa mananaliksik .
Maaaring sa: aklat at iba pang sangguniang nakalimbag,
maaari din sa mga panayam, pananaliksik m dyornal,
websiter, ulat atbp.
MGA PARAAN SA PAGKUHA NG DATOS (NOTE
TAKING)
Glossing
 Pagkatapos basahin ang isang seksyon, ibuod ang
punong ideya sa iyong sariling pananalita.
Maaring ilagay sa notbuk o sa margin ng aklat.
Outlining/Pagbabalangkas
 Isinusulat ang mga susing ideya sa paraang gusto
ng mambabasa. Maaaring gumamit ng mga
parilala o pagdadaglat upang mapaikli ito, o
kaya’y numero o letra.
Sintesayzing
 I-tsart ang mga informasyon na nakuha sa iba’t
ibang aklat o sanggunian, pagkatapos ay
pagsamahin at magtala ng mga katanungan mula
sa mga punong ideya na maaaring i-aplay sa iba
pang informasyong nakuha.
PAGGAMIT NG DOKUMENTASYON
Dokumentasyon
 Ay pangangalap at pagsasaayos ng mga
sanggunian tulad ng mga teksto, video, aklat,
peryodiko atbp. na ginamit sa isang sulatin upang
mapatunayan na opisyal at balido ang
pagsasagawa nito.
 Isa itong teknikal na gawain na
nangangailangan ng sapat na kaalaman upang
maging masinop at maayos ang ginagawang
sulating akademiko. Ang kaalaman sa
pagsasagawa ng dokumentasyo ay lalong
nagpapatatag sa kredibilidad ng isang sulatin.
Paraan ng Dokumentasyon
Sistemang Talababa
 Talababa (footnote) ay matatagpuan sa ibabang
bahagi ng pahina at literal na nangangahulugang
mga “tala sa ibaba.”
 Nakasulat dito ang mga sanggunian, komento
atbp. pang impormasyong binabanggit sa loob
ng teksto. Sa nilalaman ng sulatin,gumagamit ng
numero na nasa anyong superscript sa dulo ng
pahayag upang maging batayan ng talababa.
Sistemang Parentetikal-Sanggunian
 Ang pinakasimpleng paraan sa pagbanggit ng
mga sanggunian ay ang paggamit ng
parentetikal na sanggunian o parentetikal na
dokumentasyon.
 Ginagamit ang ganitong pagkilala kung
binabanggit sa loob ng teksto ang pinaghanguan
ng ideya.
APA (American Psychological Association)
 Ang APA ay isang porma sa pagsulat na
ginagamit sa larangan ng sikolohiya at iba pang
disiplinang pang-agham panlipunan.
 Higit na madali ang pagbabasa ng teksto at pag-
alam sa pinaghanguang materyal dahil direktang
binabanggit sa teksto ang may-akda at petsa na
nakapaloob sa panaklong.
ANG BIBLIOGRAPIYA
Bibliograpiya
 ay organisadong listahan ng mga sangguniang
ginamit sa pagbubuo ng isang sulatin.
Mahalaga ang dokumentasyon ng mga
sangguniang ginamit – aklat, peryodiko o media
resource – upang maging kapani-paniwala ang
pananaliksik.
  Matatagpuan ang bibliograpiya sa hulihang
pahina ng buong aklat. Ngunit sa proseso pa
lang ng pagtatala, kailangang masusing ilakip
ang mga pinaghanguan ng impormasyon sa
notecard para sa madaling pag-aayos ng mga
sanggunian.
Kahalagahan ng Paggamit ng Bibliograpiya
 Mapatunayang ang mananaliksik mismo ay
dumaan sa masusing pananaliksik at pagbasa,
na hindi gawa-gawa lamang ang mga nakalahad
sa sulatin.
 Makikita kung gumamit ng marami at iba-
ibang sanggunian para sa pangangalap ng mga
datos.
 Mapatunayang ang argumento ng
mananaliksik ay sinusuportahan ng ibang
dalubhasa sa pamamagitan ng mga
impormasyong nakuha mula sa mga ito.
 Malalaman kung sino-sino ang may-akda sa
sumulat ng mga aklat na ginamit bilang
sanggunian at maipakikita kung ang mga ito ay
eksperto at kilala sa disiplinang kanilang
kinabibilangan.
 Maipapakita ang naglathala ng mga
sangguniang ginamit upang makatulong sa mas
madaling pagtukoy ng kredibilidad ng mga
impormasyon at datos na ginamit.
 Matutukoy kung gaano na katagal ang
sanggunian at impormasyong ginamit.
Sa paghahanda ng bibliograpiya, tandaan ang ss:
 Huwag lagyan ng bilang ang mga tala.
 Maaaring hindi na ilista ang mga sipi ayon sa
kategorya. Lahat ng mga ginamit na sanggunian
ay nakahanay nang paalpabeto.
 Hindi kasali sa kabuuan ng teksto ang mga
sanggunian. Inilalagay ito sa pahina ng
bibliograpiya. Maglaan ng pahina para rito.
Mag-iwan ng dalawang espasyo mula sa itaas
bago simulang ilista nang paalpabeto ang mga
sanggunian.
 Simulan ang unang sanggunian. Ihanay sa
kaliwang bahagi ng papel ang tala.
 Itala ang pangalan ng may-akda hanggang sa
masakop ang buong linya. Ang susunod na linya
ay may indensiyon(limang espasyo) bago ituloy
ang tala. Maglagay ng dalawang espasyo sa
pagitan ng mga sanggunian.