Professional Documents
Culture Documents
Финансиско сметководство
Финансиско сметководство
Teма: ПРИХОДИ
Студент: Ментор:
Содржина:
Вовед...............................................................................................................................................3
1. Приходи од продажба на стоки.....................................................................................5
1.1. Илустрација за примена на МСС 18 кај продажбата на стоки................................7
1.2. Практични примери кај продажбата на стоки.........................................................10
2. Приходи од давање на услуги......................................................................................11
2.1. Илустрација за примена на МСС 18 при давање на услуги...................................13
2.2. Практични примери кај давањето на услуги...........................................................16
3. Приходи од камати, тантиеми и дивиденди.............................................................16
4. Останати деловни приходи и вонредни приходи.....................................................18
4.2. Приходи од даноци и придонеси..............................................................................18
4.4. Приходи од продажба на постојани средства.........................................................18
4.5. Приходи од отпис на обврски и приходи од вишоци.............................................19
4.7. Приходи од наплатени отпишани побарувања.......................................................19
4.8. Приходи од поранешни години................................................................................19
4.10. Останати неспомнати деловни приходи..................................................................20
5. Вонредни приходи..........................................................................................................20
Користена литература.........................................................................................................21
2
Вовед
Во овој труд приходите се третирани од аспект на МСФИ. Ќе бидат разгледани
следните видови:
– приходи од продажба на стоки;
– приходи од давање на услуги;
– приходи од користење на други средства на претпријатието со кои се заработува
камата, тантиеми и дивиденди;
– останати деловни приходи и вонредни приходи.
3
3) Приходите треба да се мерат според нивната објективна вредност, примениот
надомест или побарувањето. Износот на приходот кој произлегува однекоја
трансакција обично се утврдува со договор помеѓу претпријатието и купувачот или
корисникот на средството. Тој се мери според објективната вредност на примениот
надомест или побарувањето земајќи го предвид износот на било каквите трговски и
количински попусти кои му се одобрени на претпријатието. Во многу случаи
надоместот е во парични средства или еквиваленти на паричните средства и
износот на приходите е износ на паричнисредства или примени еквиваленти на
паричните средства или побарување. Меѓутоа, кога приливот на парични средства
или еквиваленти на парични средства е одложен, објективната вредност на
надоместот може да биде понискa од номиналниот износ од примените парични
средства или побарувањето. На пример, едно претпријатие може да му даде
безкаматен кредит на купувачот или да прими меница како надомест за продадена
стока која има каматна стапкапониска од пазарната. Доколку договорот претствува
финансиска трансакција, објактивната вредност на надоместокот се утврдува по
пат на дисконтирање на сите идни примања користејќи една импутирана каматна
стапка. Импутираната каматна стапка појасно може да се утврдува како:
1. Приходи од продажба на стоки
5
- кога претпријатието задржува некоја обврска за незадоволително извршена
работа, која не е опфатена со вообичаени резервирања за емства;
- кога примањето на приход од поединечна продажба на неговата стока е
неизвесно;
- кога испорачаните стоки се предмет на монтажа и монтажата претставува значаен
дел на договорот кој се уште не е извршен од претпријатието; и
- кога купувачот има право да го отповика купувањето поради причини коисе
наведени во договорот за продажба и на претпријатието не му е извесна
веројатноста на надоместот.
1.1. Илустрација за примена на МСС 18 кај продажбата на стоки
6
Во продолжение ќе се осврнеме на приходите од аспект на додатокот кон МСС 18
(Приходи). Притоа особено треба да се има во предвид дека овој додаток е само
илустрација и не е составен дел на стандардот и дека негова цел е да ја прикаже примената
на стандардот како и да помогне во разјаснувањето нанеговото значење во бројните
комерцијални ситуации. Примерите посветуваат внимание на поединечните аспекти на
трансакцијата и детално не ги објаснуваат сите релевантни чинители кои можат да имаат
влијание на признавањето на приходите. Овие примери обично претпоставуваат дека
приходот сигурно може да се измери и дека е веројатен приливот на економски користи во
претпријатието, при што настанатите или трошоците кои ќе настанат сигурно можат да се
измерат. Овие примери не ги менуваат ниту пак се надредени на стандардите. Во оваа
точка се дадени примери кои се однесуваат на приходите од продажба на стоки, а
приходите од давање на услуги и од камати тантиеми и дивиденди се дадени понатаму во
текстот. Напоменуваме дека претходно наведените претпоставки во овој наслов важат и за
тие наслови:
7
(в) консигнациона продажба според која примачот (купувачот) ја презема продажбата
на стоката во име наиспорачателот (продавачот). Приходот го признава испорачателот
кога примателот ја продал стоката на трета странка.
8
приход во периодот во кој што е заработена земајќи ја вопредвид и импутираната
каматна стапка.
1.2. Практични примери кај продажбата на стоки
Пример 1
9
Трговското друштво "А" продало трговски стоки на купувач во земјата во вредност од
200.000 денари. Набавната вредност изнесува 160.000 денари. ДДВ изнесува 36.000
денари.
Книжење:
120 - Побарувања од купувачите во земјата 236.000
751 - Приходи од продажба на производи, стоки и услуги на домашен пазар 200.000
230 - Обврски за ДДВ 36.000
701 - Набавна вредност на продадени стоки 160.000
660 - Стоки на залиха 160.000
Пример 2
Трговското друштво "А" продава компјутери. Еден компјутер чија набавна вредност
изнесува 60.000 денари друштвото го земало за сопствена употреба во
сметководството.
Книжење:
022 - Постројки и опрема 60.000
660 - Стоки на залиха 60.000
Пример 3
Книжење:
703 – Расходи по основ на продадени стоки и материјали 1.000
660 - Стоки на залиха 1.000
2. Приходи од давање на услуги
10
Давањето на услуги типично ја опфаќа способноста на претпријатието да гоизврши
договореното барање во договорен период на време. Услугите можат дасе даваат во
рамките на еден единствен период или во рамките на повеќе од еден период. Некои
договори за давање на услуги директно се поврзани со договорите за изградба, како на
пример, оние за услугите во врска со проектите наменаџерите и архитектите. Приходите
кои произлегуваат од ваквите договори сетретираат во согласност со барањата за договори
за изградба.
(а) право на секоја странка во врска со услугата што треба да се даде и да се прими од
страна на странките;
(б) надоместот што треба да се размени,
11
(в) начин и рокови на извршување.
12
резултатот на договорот да може веродостојно да се процени, приходот се признава
според степенот надовршеноста.
3) Провизии за огласување.
13
а) Провизии кои се составен дел на принос од финансиски инструменти. Со
таквите провизии обично се постапува како со исправката на стварниот придонес.
Меѓутоа, ако финансискиот инструмент треба да се мери според фервредноста, после
неговото почетно признавање провизијата се признава како приход ако инструментот е
почетно признат.
б) Провизии кои се заработени кога се извршени услугите.
в) Провизија која е заработена при извршување на активност која е многу
поважнаод некоја друга важна активност. Оваа провизија се признава како приход
кога поважната активност е извршена како што покажуваат следните примери:
6) Влезници.
7) Школарина.
9) Франшизи.
14
Методите за признавање на франшизата се следни:
г) Посреднички трансакции.
Трансакциите можат да постојат помеѓу давателот и примателот на франшизата, и
тие во суштина ги опфаќаат активностите на давателот на франшизата како
застапник на примателот на франшизата. На пример, давателот на франшизата
може да порача набавка или испорака на стока за примателот на франшизата
бездобивка. Таквата трансакција не доведува до приходи.
15
10) Провизија за развој на софтвер
Пример 1
Книжење:
120 - Побарувања од купувачите во земјата 3.540
751 - Приходи од продажба на производи и услуги 3.000
230- Обврски за ДДВ 540
Пример 2
Книжење:
120 - Побарувања од купувачите во земјата 73.160
751 - Приходи од продажба на производи, стоки и услуги на домашен пазар 50.000
292 - Однапред наплатени (пресметани приходи) 12.000
230 - Обврски за ДДВ 11.160
16
- дивиденди - распределба на добивката од страна на поседувачите на вложувањата
во главнината во сразмери со нивните вложувања во посебните групи на капиталот.
Приходите кои произлегуваат од употреба на средства на претпријатието од други
претпријатија со кои се заработуваат камати, тантиеми и дивиденди, треба да бидат
признаени ако:
17
4. Останати деловни приходи и вонредни приходи
18
4.5. Приходи од отпис на обврски и приходи од вишоци
Овие приходи се остваруваат врз основа на договор, пропис или судска о ждлука.
Тука се вклучуваат и наградите кои се примаат во материјални вредности или во пари,
подароци и друго. Приходите од на платените пенали, награди и слично се евидентираат
во корист на сметката 775, а на товар сметката 167 (174,177) ако се пресметуваат, односно
на товар на сметката 100 кога се наплатуваат.
19
4.9. Приходи по основ на рекламна пропаганда, донации и
спозорства
20
Литература:
21