___o

ICS 91.100.15 ,___,__ ...

TÜRK STANDARDi

4.2.15 Dokunulabilirlik
Bu karakteristik. sadece döseme ve merdivenlerde kullanilacak, dokunulma sartlarina tabi karalar için veya
talep üzerine beyan edilmelidir

Dokunulabilirlik. yüzey islemleri yoluyla elde edilen yüzey yivlerinin tanimlanmasi ile ifade edilir.

Not - CEN/TC 178. dokunulabilirlik özelligine sahip kaplama elemaninin yüzey indikatörleri için gerekli
özelliklerle ilgili bir taslak doküman hazirlamaktadir. Bu taslak doküman in son sekli 30' Kasim 2003
tarihli "CENiTC 178/VVG5 N 29 - Specification for tactile paving surface indicators" dir.

5 isaretlerne ve ambalajlama
Asagida verilenler. asgari tanimlama amaciyla her ambalajda bulunmalidir:

a) Dogal tasin TS EN 12440'a göre petrografik tanimi,

b) Madüler kara miktari ve boyutlari.

Asagida verilen bi!gilerin de bulunmasi önerilir:

c) Madüler karalarin kütlesi.

d) Ambalajin boyutlari ve kütlesi.

Bu bilgiler, etikette. ambalajda veya mamulle birlikte verilen ticari dakümanda verilmelidir.

Modüler kara ambalaji. nakliye. tasima ve depolama esnasinda ambalajlanmis karalara rijit ve dayaniki;
koruma saglamalidir. Karolarin ambalaj içerisinde hareket etmesi önlenmis olmalidir.

Modüler karalar ambalajlama öncesinde temizlenmelidir

Pasianabilir ambalaj ve bag malzemesi kullanilmamalidir.

Cilalanmis hassas yüzeyler. uygun sekilde (plastik folyo gibi malzemeler kullanilarak) korunmalidif. Kostik
özellige sahip mamuller kullanilmamalidir.

6 Uygunluk degerlendirmesi ve fabrika imalat kontrolü

6.1 Genel kurallar
Bu standaFdda verilen gereklere 'le beyan edilen degerlere veya yangina tepki sinirina uygunluk basiang,s
tip deneylerinin uygulanmasi yoluyla gösterilmelidir. ilave olarak imalatçi. sürekli bir fabrika imalat kQntroi
sistemi (FPC) uygulamali ve sonuçlari en az bir sonraki kontrole kadar muharaza etmelidir.

Beyan edilen degerler. mevcut imalati temsil etmelidir.

6.2 Baslangiç tip deneyleri

Dogal tas karalarin Çizel ge 2'de verilen baslangiç tip deneyleri. asagidaki durumlarda uygulanmalidir:

Bu stdnuai uiri iii<. uyyuiaiii nci::.;i IUd Vt:Yd y~iii tipLe bii La~in iiriaiali ba;;idllYI(,IIIUd

Malzemede. gözle veya FPC sonuçlarinda meydana gelen önemli degisikliklerle belirlenen belirgin bir
farklilik ortaya çiktiginda.

Bu standarda uygun sekilde daha önce yapilmis deneyler (ayni tipte tas. ayni deney metodu ile avni özelligin
ölçÜlmesi. ayni numune alina isleminin kullanilmasi ve ayni uygunluk sisteminin onaylanma',i voluyla;
dikkate alinabilir.

Beyan degerleri. biok veya harnjoseme plaklari ile birlikte verilen deney raporlari ile df.:st<;kien"::t::,i.,,u,nc.-11.:.
bu deneylerin bu standardda '.terilen gerekler 'le deney metotlari uygulanari'lk gei cel<iestini,,,i, olma"",i
gerekir
ICS 91.100.15 TÜRK STANDARDi TS EN 12057/$ubat 2007

Seçilmis deney sonuçlari, Madde 4.2'ye göre ifade edilmelidir.

Çizelge 2 - Modüler karolarin, baslangiç tip deneylerine tabi tutulacak özellikleri

Deney metodunun yer

Özellikler / nitelikler
standard aldigi i
i
i
EN 12407 i
i
Gözle
EN 12372 veva EN 13161
bo ..
EN 13755
EN 13501-1
EN 1925
özeneklilik EN 1936
EN 12371
EN 14066
EN 12524ve/veva EN iso 12572
EN 14157
EN 14231
Gözle
ihtiyaç duyulduguna karar vermek için bu maddelere.i
;

6.3 Fabrika imalat kontrolü(FPC)

6.3.1 Bir fabrika imalat kontrol sistemi (FPC) kurulmali ve bu sistem yazili hale getirilmelidir. Fabrika imalat
kontrol sistemi, imalatin dahili kontrolü için prosedürleri ihtiva etmelidir. FPC esnasinda yapilan deney
sonuçlari, piyasaya sürülen mamulün bu standarda ve imalatçinin beyan degerlerine veya Madde 4.1 ve
Madde 4.2'de verilen siniflara uygun olmalidir.

Tasa uygulanan islemin, islenmis mamul özelliklerinde, baslangiçtaki özelliklere göre degisimler olusturma
ihtimali olmasi halinde (islem tipinin sonucu olarak veya delik, kusur veya çatlaklarda, yama. dolgu veya
benzeri diger malzemeler kullanilmasi nedeniyle) bu durum. FPC'de bu standardda önerilen sekilde dikkate
alinmalidir.

6.3.2 Dahili kontrol, düzenli muayene, kontrol ve deneyler ile sonuçlarin girdi malzemeler. donanim. imalat
islemi ve tamamlanmis mamulü kontrol için kullanilmasini kapsamaiidir.

6.3.3 Deneyler ve kontrol muayeneleri, Çizelge 3'e uygun olmalidir. FPC esnasinda yapilan deneylerin
sonuçlari. Madde 4.1 ve Madde4.2'ye göre beyan edilen gereklereuygunlugugöstermelidir.
 ICS 91.100.15 TÜRK STANDARDi TS EN 12057/Subat 2007

Çizelge 3 - Fabrika imalat kontrolünde kontrol sikligi

Uygulanacak Kontrol Deney metodunun

Karakteristikler
Madde no'su c sikligi aldigi standard

4.1 Geometrik karakteristikler Her imalat EN 13373

4.2.3 Görünüs partisinde a Gözle i

4.2.4 Egilme dayanimi d FPC EN 12372 veya EN 13161

4.2.6 Atmosfer basincinda su emme d sistemine EN 13755
göre. Ancak
ve/veya ve/veya en az iki ve/veya
4.2.9 Görünür birim hacim kütlesive gözeneklilikd yilda bir kez EN 1936
4.2.2 Petrografik muayene d EN 12407
4.2.7 Yangina tepki b EN 13501-1
4.2.8 Kapiler etkiyle su emme d EN 1925
FPC ,
4.2.10 Don etkisine dayaniklilik d sistemine EN 12371 i
!i
i
4.2.11 Isii soka direnç göre. Ancak EN 14066
d
en az on i i
i
4.2.12

4.2.13
Su buhari geçirgenligi d
yilda bir kez i EN iso 12572
EN 12524 ve/veya
Asinma direnci d ii EN 14157 i
i
i
4.2.14 Kayma direnci i EN 14231
i
i
4.2.15 Talep i
Dokunulabilirlik
üzerine i Gözle i
a Imalat partisinin boyutlari veya büyüklügü, günlük imalat miktari, sevk edilecek parti adedi, sevk mesafesi
dikkate alinarak imalatei
>
tarafindan belirlenmelidir. ii
i
L

i i
b Sadece deney gerekenyerlerde. !i
!
c Hangi karakteristigin beyan edilecegine karar vermek için bu maddelere basvurulmalidir.

d ilk malzemede yapilan deney, mamul için de geçerlidir. imalatçi bu deneyi dikkate alabilir.

6.3.4 imalatçinin kayitlarinda en az asagida verilenler yer almalidir:

a) Deneye tabi tutulan mamulün tanimi,

b) Numune alma bilgileri:

Numunenin alindigi tarih ve yer,

Numunenin alindigi imalat partisinin tanitimi,
Numune alma sikligi,
Numune takimi adedi ve her numune takimindaki numune adedi.

c) Uygulanan deney metodu,

d) Uygulanan deneylerin sonuçlari,
e) Cihazin kalibrasyon kayitlari.
iGS 91.100. i 5u_________ TÜRK STANDARDi
l§._~~~~_~.~.C~7/S'-;~~!
~Q_~7

EkA

Numune alma

A.1 Genel
Bu Ek'te. ocaklardan. fabrikalardan ve binalardan dogal tas numunesi alinmasinda uygulanacak metotlar
verilmistir. Teslim edilen dogal tas mamullerin binaya yeni uygulanmis olmasi halinde. binadan numune
alinmasi gerekli olabilir.

Numune alinmasinda. harmanin ortalama özelliklerini ve harmani olusturan mamullerdeki degisimleri temsii
eden seri numune takimi olusturulmasi amaçlanmistir.

Tarif edilen numune alma metotlarinda, yazili prosedürler esas alinmistir, Bu Ek'te tarif edilen numune alma
metodu, binalar ve insaat mühendisligi amaçlari ile sinirlandirilmistir.

Bu standardda verilen numune alma islemlerini uygulayacak olanlarin gerekli sekilde egitilmesi önemlidir.

Anlasmazlik durumunda veya deneylerin birden fazla organizasyon tarafindan yapilacagi durumlarda. ilgili
bütün taraflara. numune alinmasini gözlemleme firsati verilmeli ve taraflar, alinacak numune bölÜmÜ adedi
hakkinda mutabakata varm'is olmalidir.

A.2 Numune alma prensipleri

Bir deneyden güvenilir sonuç elde edilmesinin ön sarti. numunenin uygun ve dikkatli sekilde alinmasi ve
nakledilmesidir. Harmanin tabii heterojenligini iyi bir sekilde temsil edebilmek için yeterli sayida numune
alinmalidir.

Numune alma görevlisi. numune:iin hangi amaçla alindigi konusunda bilgilendirilmelidir.

A.3 Seri numune alinmasi

Numune takim!ni olusturan numunelerin adedi ve numune büyüklügü, numunelere uygulanacak deney
metoduna baglidir Numunelerin gerekli adedi ve sekli. ilgili deney metodunda verilmistir.

A.4 Numune planinin hazirlanmasi

Numune alinmadan önce. asagida verilenler dikkate alinarak bir numune alma plani hazirlanmalidir.

Dogal Ias!n tipi (c:N 12440 ve EN 12670'egöre)

Deneyle tayiii edilecek özellikler listesi de 'verilerek numune alinmasindaki amaç.
Numune alinacak noktalarin tarifi.

Numune takimiarini olusturacak yaklasik numune boyutu.

Numune takim; adedi.
Numune almada kullanilacak cihazlar.
Numune alma metodu.

Numune Takimlarinin isaretlenmesi. ambalajlanmasi ve sevki.

A.5 Numune alma cihazlari

Numune alinmasinda herhangi bir uygun kesme donanimi kullanilabilir. Ha'fe oiar::;k karai alr:"i3va l.:n~;ii
sonda]
aletler: de kullan ilabilir.

.l\.6 Numune alma metotlari

A.6.1 Genel
Ntiiniine ,-,Iirim,]')' !ciii 0cak imaldt Yf:ri 'Jf:ja binad;] calisan numune ;11";;; -,r;i.;.tliipcw" , , ;1:
Glivpnlik '.k f:i 'F'I"',I).I k::r;'III;)1 :nil iiyiiiin:ilid:r
 IGS91.100.15
--_._---_._------ TÜRK STANDARDi

A.6.2 Ocaklardan numune alinmasi

A.6.2.1 Genel
Numune. kaya ocaklarinin muayenesinde uzman. tecrübeli. kalifiye teknik eleman tarafindan alinmalidir.
Ocaklardan numune alinmasindaki esas amaç. kayaç yapisi ve özelliklerindeki farkliliklari. farkliliklarin
degisim araligini ve ortalama özellikleri. mümkün oldugunca tespit etmektir. Bu amaçla doku ve jeolojik yapi
ile tahmin edilen ocak isletme sartlari da dikkate alinmalidir.

A.6.2.2 Masif kayadan numune alinmasi

a) Anizotropi ve numune alma konumunun tarifi

Numune boyutunda görülmesi mümkün olmayan. doku ve jeolojik yapinin (tabakalasma. masif
yataklanma. tabakalanma. klevaj veya rift) daha önceki çalismalarla ortaya çikartilmis olmasi durumunda.
numune buna göre isaretlenmelidir.

b) Petrografik analiz için numune alinmasi

Petrografik analiz amaciyla. mineral bilesim. doku ve jeolojik yapi bakimindan kayaci temsil eden bütün
farkli tiplerden ve degisim gösteren yerlerden el numuneleri alinmalidir. .

Sondajla numune alma (karot ve parçalar) islemi de uygulanabilir.

Örselenmemis numune alinmasinin yaninda yipranma etkilerinigösteren numuneler de alinmalidir.

c) Fiziki deneyler için numune alinmasi

Fiziki deneyler için numune o!arak. numune bloklari ve el numuneleri kullanilmalidir. Numune adedi 'ie
numune alinacak yerler. petrografik analiz sonuçlari ve gerekli deney metoduna baglidir.

Numune bloklari. yak!asik olarak 0,40 m x 0.25 m x 0.25 m boyutlarinda olmaii. iri tane!i veya büyük
bosluklu kayalar için ise. bundan küçük olmamak üzere daha büyük boyutlar kullanilmalidir.

Numunelerin. en az parçalanmaya maruz büyük dogal kayaçlardan alinmasi önerilir. Numune bloklar; ve
el numunelerinde. numunelerin alinmasi esnasinda olusabilecek kilcal çatlak buiunmamasina i!ina
gösteri imelidir.

Numuneler. kabaca yontulmus bloklar. dösemeler veya kesilmis taslardan alinabilir Alinacak nurnline
adedi ve numune boyutlari. uygulanacak deney metoduna baglidir.

A.6.3 imalat yerinden numune alinmasi

Dogal tastan numune. tasin mineral yapisi. dokusu ve jeolojik yapisini temsil etmeye yetecek büyük!Ü":v:::
özellikte alinmalidir. Deneye tabi tutulacak malzemeden alinacak numunede (döseme. islenmis tas gibi!.
malzemenin kullanim yeri de dikkate alinmalidir.

A.6.4 Binalardan numune alinmasi

Numune alinacak noktalar. çiplak gözle tespit edilebilecek görünür özellik farkliliklaridikkate alinarak. temsiii
numune alma kurallarina göre seçilmelidir. Gerekli durumlarda. karolarin mekanik özelliklerininyerinde (bina
üzerinde; tay:ii: :ç:r; b:~t~k k~i~ Z!::i:ii3S:Y8t~d:di~.

Numune takimini olusturan numunelerin binadan alindigi konumlar kaydedilme!idir

A.7 Numunelerin isaretlenmesi, ambalajlanmasi ve sevki

Nurmine veya ambalaji, belirgin ve kalici sekilde isaretlenmelidir. isaretlemede 3S3g:da,l,;r,. ~rili.~' \ir,'
almalidir:

a) Bir tek kod veya

b) Laboratuvar nurmirielerinin 13n:inl niirmine alma yeri numune alina tdPI" v.; ii'a!;c: ,,,. , .; i - ~'
t;in i mla mi'ls i
ies 91.100.15 TÜRK STANDARDi TS EN 12057/Subat 2007

Laboratuvar numuneleri ambalajlanmali ve hasar görmeyecek tarzda nakledilmelidir,

A.8 Numunealma raporu

A.8.1 Numune alan görevli, her laboratuvar numune takimi veya ayni kaynaktan alinan numune takimi
grubu için numune alma raporu hazirlamaiidir. Numune alma raporunda bu standarda atifta, b,l,Ilunulmall ve
asagida verilenler yer almalidir:

a) Numune alma raporunun tanimi (seri numarasi),

b) Laboratuvar numunesi takimi tanimlama isareti (isaretleri),
c) Numune alma tarihi ve yeri.
d) Numune alma noktasi veya numunenin alindigi harmanin tanimi,
e) Madde A.4'e göre hazirlanan numune alma planina atif,
f) Numune alan göreviininIgörevlilerin ismi.

A.8.2 Sartlara bagli olarak. yukarida verilenlerden baska bilgiler de verilebilir. Çizelge A.1'de. kapsamli bir
numune alma raporu gösterilmistir.
,
 ICS9i.100.15 TÜRK STANDARDi TS EN 1205/

Çizelge A.1 - Numune alma raporu örnegi

i
>-Numune alma raporunun tanimi (seri numarasi):

i Laboratuvar numunesi takimi tanimlama isareti (isaretleri): Ambalaj no:

'.
Dogal tas ve numune alma yerinin tanimi
,-
! Ocak veya imalat yeri veya binanin ismi:
~
i imalatçinin ismi:
i Harman orijini:
Dogal tasin kullanim amaci:

Numune alma noktasinin/noktalarinin yeri:

Harmanin tanimi:

i
Diger bilgiler (varsa uyarilar): !
Numune alma metodunun tanimi

Numune alma tarihi ve saati:

Kullanilan numune alma planina atif:

Numune alma islemi (sondaj. kesme. vb.):

Numunenin alinma amaci:

Numuneler

i Numune adedi ve boyutlari:

L Diger tavsiyeler:
i
, Numunelerin sevki:

Numuneyi alan (isim yazilir):

Sözlesme ayrintilari
i-
I
i
Sözlesme tanimi:
i----
! Numune alinmasini talep eden tarafin adi ve adresi: ...........................
;
.......
. .. .. . .. . .. . . .. . . . .-. . .. .. . ... ............ .................................................................
i
i Numune alinmasinda hazir bulunan kisi/kisilerin adi ...........................................
i
i ............................................................................................... ,
--------
i-------
i .
i Imzalar ..............................................
i
i ....................................... ............................. ............
:
.. ... .. . ... .. .. . . ... .
-_..
iCS 91.100.15 TÜRK STANDARDi TS EN 12057!Subat 2007
01__________

EkZA
(Bilgi için)
Bu standardm, "EU Construction Products Directive2)" hüküipleri ile
iliskili olan maddeleri i
ZA.1 Kapsam ve ilgili özellik maddeleri.
Bu Ek, Madde 1'de belirtilen sekilde. döseme, merdiven (iç ve dis). kaplama ve tavan"'kapiamasi olarak
kullanilmak üzere imal edilen ve yapistirici, harç veya diger taban elemani kullanilarak veya mekanik yolla
sabitlenen dogal tas karolara uygulanir. .-

Bu standard, Avrupa Komisyonu ve Avrupa Serbest Ticaret Birliginin talimati ile CEN tarafindan
hazirlanmistir.

Bu standardin, bu Ek'te gösterilen maddeleri, "EU Construction Products Directive (89/106/EEC)"de verilen
M/119 Dösemeler talimat sartlarini saglamaktadir.

Bu maddelere uygunluk, bu Ek kapsaminda olan mamullerin, bu Ek'te gösterilen. tasarlanmis kullanim

amacina uygun oldugu önkabulünü
, dogurur. -

Uyari: Tasarlanan kullanima uygunlugu etkilemeyen diger gerekler ve Avrupa Birliginin diger
direktifleri, bu Ek kapsaminda olan yapi mamullerine uygulanabilir.

Not - Bu standard kapsamindaki tehlikeli maddelerle ilgili özel madde hükümlerine ek olarak. standard
kapsamindaki mamullere uygulanabilecek diger sartlar da bulunabilir (örnek olarak, Uyarlanmis
Avrupa yasalari ve milli kanunlar. tüzükler ve kararnameler). EU Construction Products Directive
hükümlerini yerine getirmek için, uygulandigi yerde ve zamanda, bu sartlarin da saglanmasi gerekli
olabilir. Tehlikeli maddelerle ilgili bilgilendirici veri tabani. EUROPA internet sitesinin yapi
sayfasindan elde edilebilir (bu sayfaya btU~f:~~.f.ç~P~.:!:~~LjErJcommienterprise/construction/
adresinden ulasilabilir).

Yapi mamulleri: Dogal tas modüler karolar

Tasarlanan kullanim/kullanimlar: iç ve dis döseme ve merdivenler

2! TSE Notu: Bu dir~ktif. I.C Bayindl~lik ve iska~'8akanligl tarafindan "Yip! ~k:J!r;:me1er' (i;~1';~i:!!;liqli("
ciltinda 'jayiinlaninistii.
iCS91.100.15
-- TÜRK STANDARDi

Çizelge ZA.1.2 - Dis dösemelerde kullanilacak dogal tas için ilgili madde numaralari

Bu standarddaki Seviyeler .. Notlar ve deney metotlari

Temel özellikler
gerek maddeler ve/veya sm iflar

Egilme dayanimi Madde 4.2.4 - EN 12372 veya 13161

Kayma direnci (sadece yürüme Madde 4.2.14 - EN 14231)

alanlari için) ..

Dokunulabilirlik görünüs- Madde 4.2.15 - "4)

(sadece dokunulan yüzeyler için)

Madde 4.2.10 - EN 12371

Dayaniklilik
Madde 4.2.11 - EN 14066
i
Notlar: i
i
3) 1,0 min'den daha büyük desene sahip mamuller, "kaygan degil" olarak kabul edilebilir.
i
4) istenildiginde. "dokunulabilirlik" özelligi, yüzey yivlerinin tanimlanmasini kapsar.
i

Yukaridaki çizelgede verilen bazi gerekler. mamulün tasarlanan kullanimi için o özellikle ilgili hiçbir yasal
sartin bulunmadigi üye ülkelerde (MSs) uygulanmaz. Bu durumda, mamulünü bu MSs'lerde pazarlamak
isteyen imalatçinm. mamulünün bu özellikle ilgili performansini belirleme veya beyan etme yükümlülLigü
yoktur. Bu mamulde. CE isareti (Madde ZA.3) ile birlikte ;'performans belirlenmedi" (NPD) tercihi. bilgi olarak
verilebilir. Bununla birlikte. özellikle ilgili alt sinir deger varsa, NPD tercihi kullanilmayabilir.
ICS91.100.15 TÜRK STANDARDi TS EN 12057/Subat 2007

Çizelge ZA.1.1 - iç döseme ve merdivenlerde kullanilacak dogal tas için ilgili madde numaral~~~L

Bu standarddaki Seviyeler Notlar ve..deney metotlari

Temel özellikler ve/veya sin iflar
gerek maddeler

Avrupa Sinifi
Yangina tepki (yangin gereklerine A1f1 Deney gerekm.z ;)
tabi elemanlarda kullanilacak Madde 4.2.7 .-
birimler için)
EN 13501-1 2j
Bütün siniflar '..
i ."

Madde 4.2.4 -
Egilme dayanimi EN 12372 veya
.. EN 13161
..

Kayma direnci (sadece yürüme Madde 4.2.14 - EN 14231 3)

alanlari için)

Dokunulabilirlik -görünüs Madde 4.2.15 - )

(sadece dokunulan yüzeyler için)
i

, ,i
r i
Isil iletkenlik (görünür birim hacim Madde 4.2.9 - EN 1936 veya EN 12524 s' i
kütlesi) i
.. i
- - 5'
iDayaniklilik 1
!
i

i
i " Deney gerekli degildir. 96/603/EC no'lu tadil talimata bakilmalidir.
i
i 2' Sadece asagidaki iki durumda geçerlidir:
i
i
KÜtlece veya hacimce, hangisi daha büyükse. % 1'den daha büyük oranda asfalt ihtiva eden dogal
ii ~s. .
i Dogal tasa: organik yama, dolgular veya benzeri diger malzemelerin kütlece veya hacimce. hangisi
i
ii daha büyükse. % rden daha fazla kullanilmasi yoluyla islem uygulanmasi halinde.
i
i:
i
1.0 mm'den daha büyük desene sahip mamuller, "kaygan degil" olarak kabul edilebilir.
i
iJ: istenildiginde. "dokunulabilirlik "özelligi. yüzey yivlerinin tanimlanmasini kapsar.
i
i" Isii davranis hesaplamasina referans olarak görünür birim hacim kütlesini temin için EN 1936 kullanilir.
i Alternatif olarak veri EN 12524'ten alinabilir.
i
16) Mevcut verilere göre. dogal tas ve yüzeyi. normal kullanim süresince performansini korur ve bu
i; . nedenle herhangi bir dayaniklilik deneyine gerek duyulmaz. Binalarin ve yapilarin yakin çevresinde
y.eya iç yüzeylerin uzant!si olan yerlerdeki dis alanlarda kullanilacak mamuller icin de avni sart
, uygulanir. Trafige açik dis yüzey kaplanmasinda kullanim için. özelolarak tasarlanmis mamuller.
k.aplama mamullerine uygulanan sartlara tabidir (Ön Söz'e bakilmalidir).
iCS 91.100.15 TÜRK STANDARDi

ZA.2 Dogal tas mamullerin uygunluk teyit islemleri

Asagida verilen tasarlanmis kullanim yerleri için dogal tas modüler karolara. Çizelge ZA".2'de gösterilen
uygunluk teyit sistemi uygulanmalidir.

Çizelge ZA.2 - Uygunluk teyit sistemleri

-
Mamuller Uygunluk teyit
Tasarlanan kullanim yerleri Seviyeler veya siniflar sistemleri
Yangina direnç ile ilgili 3
A1n**,A2n**,BfI**, Cn**,
sartlara tabi elemanlarda
Onve En
kullanilmasi tasarlanan ..
Dösemeler ve bütün kullanimlkullanimlar
A 1n*** ve F 4
merdivenler için dogal için
tas modüler karolar Yaya ve tasit trafigine açik
alanlarda, dis döseme - 4
kaplamasi olarak
kullanimlar icin

" imalat isleminde. yangina tepki sinifini yükseltmeyi saglayacak, net olarak tanimlanmis bir safhasi ii
(yangin geciktirici ilavesi veya organik malzeme sinirlamasi gibi) bulunmayan mamullerlmalzemeler i

-
!
','.' Yangina tepki bakimindan deneye tabi tutulmasina gerek duyulmayan mamullerlmalzemeler (tadil
edilen sekliyle 96/603/EC sayili Komisyon Kararina göre Sinif A1'e dahil mamullerlmalzemeler gibi). i

-
i

Sistem 3: 89/1 06iEEC. (CPD) sayili Direktif Ek III .2.(ii), ikinci alternatife bakilmalidir.
i

Sistem 4: 89/106/EEC. (CPD) sayili Direktif Ek 1I1.2.(ii),

üçüncüalternatifebakilmalidir. i
i
i
Uygunluk teyit sistemi 3'e dahil mamullerde, baslangiç tip deneyleri için görevlendirilen onaylanmis deney
laboratuvarinca yapilacak deneyler, yangina direnç ve tehlikeli madde deneyleri (ilgili ise) ile sinirlidir.

Kaplama olarak kullanilacak. dogal tas modüler karolar, 96/603/EC sayili Komisyon Kararina göre. deneye
tabi tutulmaksizin. Yangina Tepki Sinifi A1f1'yedahilolarak kabul edilirler ve bu nedenle.Sistem 4 uygulanir
Asfalt ihtiva eden veya organik yama, dolgular veya benzeri diger malzemelerin kullanilmasi yoluyla islem
uygulanan doga! taslarin yangina direnci için sadece Sistem 3 uygulanir. Bu durumda onaylanmis kurulusun
görevi. yangina tepki deneyi ile sinirlidir.

Kaplama olarak kullanilacak, bu standard kapsaminda olan dogal tas modüler karolarda. Çizelge ZA.1.1 'ie
Çizelge ZA.1.2'de gösterilen ilgili özellikler bakimindan uygunluk, Madde 6'ya göre degerlendirilmelidir.

ZA.3 CE isareti ve etiketi

ZA.3.1 CE isareti
imalatçi veya AEA dahilinde yerlesik bulunan yetkili temsilcisi, CE isaretinin ilistirilmesinden sorumludur. CE
uyguniuk isareti. 93i68iEC Direktifl'nde beiil1iidigi gibi. özel "CE" harflerinden olusur.

CE isareti, mamul ambalaji üzerinde velveya mamulle birlikte verilen ticari dokLimanda gösterilnielijir
Asagida verilen bilgiler. CE isaret sembolü ile birlikte yer almalidir:

Bu standarda atif (TS EN 12057 seklinde).

imalatçinin veya piyasaya sürülmesinden sorumlu olanin adi veya tanitici isareti.
isaretin eklendigi yilin son iki rakami.
Mamul Sinifi veya kullanim yeri.
ic::;-, 91.1UU.15
~_. -- .-
rÜRK STANDARDi " TS0 EN
_ .__ 12057/Subat
_ ..l._ __'.0__. 2007
__

Referans numune takimini olusturan parçalar arasinda ve referans numune ile teslim edilen dogal tas mamul
arasinda tipatip aynilik (üniformluk) beklenmemelidir. Dogal farkliliklar daima olusabilir.

Dogal tasa uygulanan islemlerde. delik. kusur veya çatlaklarda. yama. dolgu veya benzeri diger malzemeler
kullanilmissa. referans numune takimini olusturan elemanlarda da ayni yüzey görünüsünü yansitan benzer
özellikler bulunmalidir.

Referans numunelerde bulunan karakteristiklerin tamami, tasa ait tipik özellikler olarak kabul edilmelidir.
Yariklar, asiri derecede yogun ve tasin tipik karakterini bozacak ölçüde olmamasi sartiyla. mamulOn
reddedilme nedeni olmamalidir.

imalatçi veya tedarikçinin adi ve adresi ile tasin Madde 4.2.2'ye göre petrografik tanimi, referans numune
üzerinde gösterilmelidir.

Referans numuneler ile mamulden alinan numuneler, her iki numune takiminin yan yana konulmasi ve
bunlarin normal gün isiginda iki metre mesafeden gözlenmesi sonucunda. tas karakteristiklerinde tespit
edilen görünür farkliliklarin kaydedilmesi yoluyla kiyaslanir (Sekil 2).

Açiklamalar
1 Referans numuneler
2 Mamul nurnun eieri
3 GÜn ISigl

Sekil 2 - Referans numune!er ile mamul numunelerin kiyaslanmasi

 ies 91.1 00.15 TÜRK STANDARDi TS EN 12057!Subat 2007

Mamul karakteristiklerinin, Çizelge ZA.1.1 ve/veya Çizelge ZA.1.2'de verilenler esas alinarak, Madde
ZA.3.2'de (don etkisine dayaniklilik için Madde 4.2.10'a bakilmalidir) gösterildigi gibi tanimlama
gösterimleri. .'
"- '....

ZA.3.2 CE isareti ve etiketi için referans model

ZA.3.2.1 Çizelge ZA.U'e göre örnek - Döseme ve merdiven kaplamasi amaciyla kullanilan modüler karo.
iç kullanim için

!
Referansstandard:TS EN 12057

Mamul: Döseme ve merdivenler için dogal tas modüler karolar

Petrografik tanim: EN 12440'a uygun sekilde

Kullanim yeri: iç döseme kaplamasi

Yil: 2004 i

imalatçinin adi ve adresi: yyy

i Karakteristikler !
i
Beyan degerleri
i i
""-
Deney metodu
Deney yapilmaksizin
i , (tadil edilen sekliyle
: Yangina tepki
ii Sinif A1r,
1 96/603/EC sayili
i i
, Komisyon
i
bakiimalidir Kararina
i Beklenen en küçük deger. ortalama deger EN 12372 veya EN
! Egilme dayanimi
! ve standart sapma, MPa i 13161
i
Kaymayadirençdegeri, kuru: ,. birim
, Kaymaya direnç
Kaymaya dirençJ!egeri, yas: .. birim i EN 14231
i
i

! Dokunulabilirlik Tarife bakilmalidir

! Gözle

Görünür birim hacim kütlesi i den ye kg/m; ! EN 1936