भारतीय अथथव्यवस्था

डॉ. रक्षित बागडे

वशामक प्राध्माऩक/वलबाग प्रभख
ु
स्ल.भन्वायाभजी ऩडोऱे आर्ट व ् कॉरेज गणेळऩूय बॊडाया
Email ID- rakshitbagde@gmail.com

यनु िट 4 - 28. दाररद्र्य निवारणाथथ कायथक्रम

 दाररद्र्य निवारणाथथ कायथक्रम
वयकायद्लाये ळशयी ल ग्राभीण अश्मा दोन बागात गरयफी ननभर
ूट न कामटक्रभ याफवलरा जातो.
ग्राभीण दारयद्र्म दयू कयण्माकरयता कामटक्रभ -
१. वीभाॊत ळेतकयी ल ळेतभजयू वलकाव अधधकयण
२. रघु ळेतकयी वलकाव अधधकयण
३. ग्राभीण योजगायी धडक मोजना
४. एकीकृत ग्राभीण वलकाव कामटक्रभ
५. याष्ट्रीम ग्राभीण योजगाय कामटक्रभ
६. ककभान गयज कामटक्रभ
७. रामवेभ मोजना
८. जलाशय योजगाय मोजना
९. योजगाय आश्लावन मोजना
१०. वुलणट जमॊती ग्राभ स्लमॊयोजगाय मोजना
योजगाय शभी कामदा २००५ -
ग्राभीण बागात योजगाय उऩरब्धतेकरयता वयकायने वण २००५ भध्मे योजगाय शभी कामदा
ऩाव केरा. बायतात वलटप्रथभ भशायाष्ट्र याज्मात हश मोजना वुरु झारी. मा कामद्मानुवाय -
१. ग्राभीण कुर्ुॊफातीर ककभान एका व्मक्तीरा १०० हदलव योजगाय
२. १५ ककरोभोर्ाय च्मा आता काभ
३. काभ न हदल्माव फेयोजगायी बत्ता
४. वाभाजजक ननभाटण कामट
५. अऩघात झाल्माव भजयु ीच्मा ५% बयऩाई
६. जजल्शाधधकायी प्रभख ु
७. ऩमाटलयणालय बय
Prepared By @ Dr. Rakshit M. Bagde
 भशात्भा गाॊधी याष्ट्रीम ग्राभीण योजगाय शभी मोजना -
बायत वयकायने ५ वप्र्ें फय २००५ भध्मे योजगाय शभी मोजना कामदा ऩाव केरा. हश मोजना
याष्ट्रीम ऩातऱीलय वॊऩण
ू ट दे ळात रागू कयण्मात आरी. २ ऑक्र्ोफय २००९ ऩाऊण मा मोजनेचे
नाल 'भशात्भा गाॊधी याष्ट्रीम ग्राभीण योजगाय शभी मोजना' अवे कयण्मात आरे.
भनये गाची लैशळष्ट््मे -
१. लऴाटतून १०० हदलव योजगाय भनये गाची परश्रत
ु ी (पामदे ) -
२. योजगायाचा शक्क १. योजगाय वॊधीत लाढ
३. १५ हदलवाच्मा आत काभ २. भजयु ी दयात लाढ
४. याज्म १५% तय ९०% केंद्राचा लार्ा ३. भहशरा लगाटरा राब
५. फेयोजगायी बत्ता ४. ळोऴणारा प्रनतफॊध
६. श्रभप्रधान काभ ५. नैवधगटक वॊवाधनाॊचा वलकाव
७. ३३% स्री काभगाय
८. फॉकेतून ळोधन
९. आधायवायचना ननशभटतीची काभे भनये गालयीर र्ीका -
१०. १०० रुऩमे भजयु ी दय १. अॊरफजालणीत ननरुत्वाश
२. शजेयी ऩुस्तकात पेयफदर
३. भ्रष्ट्र्ाचाय
४. भजयु ी ळोधनाव वलरॊफ
५. कभटचाऱमाॊचा अबाल
६. फेयोजगायी बत्ता दे ण्माव वलरॊफ

Prepared By @ Dr. Rakshit M. Bagde

 ळशयी बागाच्मा दारयद्र्म ननलायणाथट योजगाय कामटक्रभ -
१. नेशरू योजगाय मोजना १९९२
२. प्रधानभॊरी योजगाय मोजना १९९३
३. वुलणट जमॊती ळशयी योजगाय मोजना १९९७
४. प्रधानभॊरी योजगाय ननशभटती कामटक्रभ २००८
५. योजगाय कामाटरमे
भजयु ी योजगाय कामटक्रभ -
अ) ग्राभीण बागावाठी -
१. वीभाॊत ळेतकयी ल ळेतभजयू वलकाव अधधकयण फ) ळशयी बागावाठी -
२. एकाजत्भक कोयडलाशू ळेती वलकाव कामटक्रभ १. प्रधानभॊरी योजगाय मोजना
३. काभावाठी अन्नधान्म कामटक्रभ २. स्लणटजमॊती ळशयी योजगाय मोजना
४. याष्ट्रीम ग्राभीण योजगाय कामटक्रभ
५. योजगाय आश्लावन मोजना
६. जलाशय ग्राभवभद्ध ृ ी मोजना
७. भ. गाॊधी याष्ट्रीम ग्राभीण योजगाय शभी मोजना

स्लमॊ- योजगाय कामटक्रभ -

१. ग्राभीण बागातीर मल ु काॊना प्रशळषण
२. स्लणटजमॊती ग्राभ स्ल-योजगाय मोजना
३. कृऴी वेला केंद्र
४. भुद्रा फॉक

Prepared By @ Dr. Rakshit M. Bagde

 कौळल्म वलकाव ल उद्मोजकतेचे याष्ट्रीम धोयण २०१५ -
बायतातीर कौळल्म प्रशळषण प्राप्त मुलकाॊची कभतयता दयू कयण्माकरयता २००९ भध्मे
'याष्ट्रीम कौळल्म वलकाव ननगभ' स्थाऩन कयण्मात आरे.
उद्देळ -
१. कौळल्म प्रशळषण दे णे
२. षभता ल गण ु मात वुधायणा
३. शळषणात वभन्लम
४. श्रशभक ऩुयलठा
५. तॊरसानाचे शळषण
६. काभालय अवताना प्रशळषण
७. भागाव लगाटना प्राधान्म
८. भहशराॊची बागीदायी

प्रधानभॊरी कौळल्म वलकाव मोजना -

उद्देळ -
१. कौळल्मप्राप्त रोकाॊची मादी
२. योजगाय षभतेत वध ु ायणा
३. भौहद्रक ऩुयस्काय
४. ८००० रुऩमे दयभशा वलद्मालेतन
५. २४ राख मल ु काॊना १५०० कोर्ी रु. चे राब

Prepared By @ Dr. Rakshit M. Bagde

 दीनदमार उऩाध्माम ग्राभीण कौळल्म मोजना २०१४ -
२३ वप्र्ें फय २०१४ रा बायत वयकायने ग्राभीण वलकाव भॊरारमाद्लाये हश मोजना वुरु केरी.
गरयफी कभी कयणे शा मा मोजनेचा भख् ु म उद्देळ आशे .
भागटदळटक तत्ले -
१. कामट-मोग्मता ननभाटण कयणे
२. राबकायी रोकवॊख्मेत ननशभटती
३. गयीफ रोकाॊना गुणलत्ताऩूणट प्रशळषण

The End
Prepared By @ Dr. Rakshit M. Bagde वॊदबट - प्रा. फी. एर. जजबकार्े ल ळास्री