Tài liệu đang trong quá trình xin ý kiến góp ý để hoàn thiện.

Không phổ biến

phân tích mâu thuẫn cần bắt đầu từ việc xem xét quá trình phát sinh, phát triển
của từng loại mâu thuẫn; xem xét vai trò, vị trí và mối quan hệ giữa các mâu
thuẫn và điều kiện chuyển hoá giữa chúng. Phải biết phân tích cụ thể một mâu
thuẫn cụ thể và đề ra được phương pháp giải quyết mâu thuẫn đó. Thứ ba, phải
nắm vững nguyên tắc giải quyết mâu thuẫn bằng đấu tranh giữa các mặt đối lập,
không điều hoà mâu thuẫn cũng không nóng vội hay bảo thủ, bởi giải quyết mâu
thuẫn còn phụ thuộc vào điều kiện đã đủ và chín muồi hay chưa.
3.3. Quy luật phủ định của phủ định (Quy luật phủ định biện chứng)
Là một trong ba quy luật của phép biện chứng duy vật, quy luật phủ định
chỉ ra khuynh hướng (đi lên), hình thức (xoáy ốc), kết quả (sự vật, hiện tượng
mới ra đời từ sự vật, hiện tượng cũ) của sự phát triển của chúng thông qua sự
thống nhất giữa tính thay đổi với tính kế thừa trong sự phát triển; nghĩa là sự vật,
hiện tượng mới ra đời từ sự vật, hiện tượng cũ, nó phát triển theo đường xoáy ốc
từ thấp đến cao, từ đơn giản đến phức tạp, từ kém hoàn thiện đến hoàn thiện
hơn.
Nội dung quy luật (các khái niệm diễn đạt quy luật và mối quan hệ giữa
chúng).
Phủ định biện chứng là khái niệm dùng để chỉ sự phủ định làm tiền đề,
tạo điều kiện cho sự phát triển. Phủ định biện chứng làm cho sự vật, hiện tượng
mới ra đời thay thế sự vật, hiện tượng cũ và là yếu tố liên hệ giữa sự vật, hiện
tượng cũ với sự vật, hiện tượng mới. Phủ định biện chứnglà tự phủ định, tự phát
triển của sự vật, hiện tượng; là “mắt xích” trong “sợi dây chuyền” dẫn đến sự ra
đời của sự vật, hiện tượng mới, tiến bộ hơn so với sự vật, hiện tượng cũ.
Phủ định biện chứng có tính khách quan (sự vật, hiện tượng tự phủ định
mình do mâu thuẫn bên trong nó gây ra), tính kế thừa (loại bỏ các yếu tố không
phù hợp và cải tạo các yếu tố của sự vật, hiện tượng cũ còn phù hợp để đưa vào
sự vật, hiện tượng mới). Phủ định biện chứng còn có tính phổ biến (diễn ra trong
mọi lĩnh vực tự nhiên, xã hội và tư duy); tính đa dạng, phong phú của phủ định
biện chứng thể hiện ở nội dung, hình thức của nó. Đặc điểm cơ bản của phủ định
biện chứng là sau một số (ít nhất là hai) lần phủ định, sự vật, hiện tượng phát
triển có tính chu kỳ theo đường xoáy ốc mà thực chất của sự phát triển đó là sự
biến đổi, trong đó giai đoạn sau vẫn bảo tồn những gì tích cực đã được tạo ra ở
giai đoạn trước. Với đặc điểm này, phủ định biện chứng không chỉ khắc phục
hạn chế của sự vật, hiện tượng cũ; mà còn gắn chúng với sự vật, hiện tượng mới;

68