Câu 1. Chia thừa kế trong trường hợp này.

Tài sản chung của ông Anh và bà Em được Tòa án xác định là 790 triệu VNĐ, như
vậy bà Em sẽ được hưởng ½ số tài sản chung của 2 vợ chồng, cụ thể là 395 triệu
VNĐ. => di sản thừa kế của bà Em là: 395 triệu VNĐ.

Thứ nhất, căn cứ vào di chúc mà bà Em để lại:

+ ½ số tài sản của bà được để lại cho bà Út.

Như vậy, số di sản còn lại của bà Em ở đây sẽ được chia thừa kế theo pháp luật
quy định tại điểm a khoản 1 Điều 651 BLDS năm 2015:

“1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:

a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi,
con đẻ, con nuôi của người chết;”

=>Những người được hưởng thừa kế theo pháp luật quy định tại điều luật này bao
gồm: Ông Anh, Yêu, Say và Đắm.

+ Tuy nhiên, Yêu là người có những hành động ngược đãi, hành hạ mẹ, đặc biệt đã
có một lần gây thương tích nặng cho mẹ và đã bị Tòa án kết án về hành vi này. Căn
cứ theo điểm a, khoản 1, Điều 621 Bộ luật Dân sự 2015 thì Yêu thuộc đối tượng
không được hưởng di sản thừa kế.

“1. Những người sau đây không được quyền hưởng di sản:

a) Người bị kết án về hành vi cố ý xâm phạm tính mạng, sức khỏe hoặc về hành
vi ngược đãi nghiêm trọng, hành hạ người để lại di sản, xâm phạm nghiêm
trọng danh dự, nhân phẩm của người đó;”

+ Đối với Say và Đắm tính đến năm 2007 mới được 13 tuổi, đều chưa thành niên
nên áp dụng quy định tại điểm a Khoản 1 Điều 644 Bộ luật dân sự 2015:

“Điều 644. Người thừa kế không phụ thuộc vào nội dung của di chúc

1. Những người sau đây vẫn được hưởng phần di sản bằng hai phần ba suất của
một người thừa kế theo pháp luật nếu di sản được chia theo pháp luật, trong
trường hợp họ không được người lập di chúc cho hưởng di sản hoặc chỉ cho hưởng
phần di sản ít hơn hai phần ba suất đó:
a) Con chưa thành niên, cha, mẹ, vợ, chồng;

b) Con thành niên mà không có khả năng lao động.

2. Quy định tại khoản 1 Điều này không áp dụng đối với người từ chối nhận di sản
theo quy định tại Điều 620 hoặc họ là những người không có quyền hưởng di sản
theo quy định tại khoản 1 Điều 621 của Bộ luật này.”

Kết luận: Căn cứ vào các quy định trên, những người đủ điều kiện nhận thừa kế
theo pháp luật được được hưởng như sau:

- Di sản mà ông Anh, Say và Đắm mỗi người được hưởng là di sản : 2/3 x
395/3 = 87,8 triệu ( Điều 644 BLDS 2015 )
- Yêu không được hưởng di sản

Chị Út được hưởng thừa kế theo di chúc số tiền là:

- Di sản chị Út được hưởng: (87,8 x 3) x 1/2 = 131,6 triệu VNĐ

Câu 2. Giả sử bà Út khước từ nhận thừa kế, di sản của bà Em sẽ được chia
như thế nào?

Theo quy định của pháp luật, người thừa kế có quyền từ chối nhận di sản thừa kế
và nếu việc từ chối đó được thực hiện đúng theo quy định tại Điều 620 BLDS 2015
thì phần di sản bị từ chối đó sẽ được áp dụng các quy định chia thừa kế theo pháp
luật để giải quyết. Tuy nhiên, cần lưu ý ở đây sẽ có một trong hai trường hợp có
thể xảy ra.

- Nếu người từ chối nhận di sản đồng thời là người được hưởng di sản thừa kế
theo pháp luật thì cần phải xác định họ sẽ thực hiện quyền từ chối của mình ở cả di
chúc lẫn thừa kế theo pháp luật hay chỉ từ chối nhận theo di chúc. Nếu chỉ từ chối
nhận theo di chúc thì khi chia phần di sản đó theo pháp luật thì họ vẫn được hưởng
một phần trong toàn bộ di sản đã từ chối đó. Còn nếu họ từ chối nhận di sản ở cả di
chúc lẫn thừa kế theo pháp luật thì phần di sản đó sẽ chia cho những người thừa kế
khác trong hàng thừa kế.

- Nếu người từ chối nhận di sản không đồng thời là người được hưởng di sản
thừa kế theo pháp luật thì phần di sản đó được chia cho những người thừa kế theo
pháp luật như bình thường.
=>Bà Út không thuộc đối tượng được hưởng thừa kế theo quy định của pháp luật,
như vậy, phần di sản của bà Út đáng lẽ được hưởng sẽ được chia cho những người
thừa kế khác trong hàng thừa kế, cụ thể là ông Anh, Say và Đắm.

Như vậy, số di sản thừa kế mà ông Anh, Say, Đắm mỗi người được hưởng là:( 2/3
x 395/3) + (131,6/3) = 131,7 triệu VNĐ