DẠNG 24 PHƯƠNG TRÌNH MẶT PHẲNG

Tailieumontoan.
com

Sưu tầm
CHUYÊN ĐỀ
VIẾT PHƯƠNG TRÌNH MẶT PHẲNG
Tài liệu sưu tầm, ngày 15 tháng 11 năm 2020

Website: tailieumontoan.com
DẠNG TOÁN 24: PHƯƠNG TRÌNH MẶT PHẲNG
PHẦN I:
I. KIẾN THỨC CẦN NHỚ:
1. Véc tơ pháp tuyến của mặt phẳng.
 Định nghĩa.
   
• Cho n ≠ 0 , n là vectơ pháp tuyến của mặt phẳng ( α ) nếu giá của n vuông góc với mặt phẳng ( α ) .
Chú ý :

• Một mặt phẳng có vô số véctơ pháp tuyến và chúng cùng phương với nhau. Chẳng hạn n là véctơ

pháp tuyến của mặt phẳng ( α ) suy ra k n ( k ≠ 0 ) cũng là véctơ pháp tuyến của mặt phẳng ( α ) .
      
• Gọi n là vectơ pháp tuyến của mặt phẳng ( α ) . Ta có : n ⊥ a , n ⊥ b và a , b là hai vectơ không cùng
  
phương ⇒ n = a, b  .
 
2. Mối liên hệ giữa quan hệ hình học và quan hệ vectơ được sử dụng để tìm véctơ pháp tuyến của
mặt phẳng.
 
 Ký hiệu n α là véctơ pháp tuyến của mặt phẳng ( α ) , u d là véctơ chỉ phương của đường thẳng d .
 
• Đường thẳng d song song hoặc nằm trong mặt phẳng ( α ) suy ra nα ⊥ ud .
 
• Đường thẳng d vuông góc với mặt phẳng ( α ) suy ra nα , ud là hai véctơ cùng phương.
 
• Hai mặt phẳng ( α ) và ( β ) song song với nhau suy ra nα , nβ là hai véctơ cùng phương.
 
• Hai mặt phẳng ( α ) và ( β ) vuông góc với nhau suy ra nα ⊥ nβ .
3. Phương trình tổng quát của mặt phẳng.


 Mặt mặt phẳng ( α ) đi qua điểm M ( x0 ; y0 ; z0 ) và nhận n = ( A; B; C ) là vectơ pháp tuyến có phương
trình dạng : A ( x − x0 ) + B ( y − y0 ) + C ( z − z0 ) =
0.
 Mặt mặt phẳng ( α ) có phương trình tổng quát dạng : Ax + By + Cz + D =

0.
Chú ý: mp (α ) cắt các trục tọa độ tại các điểm ( a; 0; 0 ) , ( 0; b;0 ) , ( 0;0;c ) với abc ≠ 0 . Có phương trình
x y z
mặt phẳng theo đoạn chắn là (α ) : + + =1.
a b c
Liên hệ tài liệu word toán SĐT và zalo: 039.373.2038 Trang 1

II. CÁC DẠNG BÀI TẬP TƯƠNG TỰ

 Tìm VTPT, các vấn đề về lý thuyết.
 PTMP trung trực của đoạn thẳng.
 PTMP qua 1 điểm, dễ tìm VTPT (không dùng tích có hướng).
 PTMP qua 1 điểm, VTPT tìm bằng tích có hướng.
 PTMP qua 1 điểm, tiếp xúc với mặt cầu.
 PTMP qua 1 điểm, cắt mặt cầu.
 PTMP qua 1 điểm, thỏa ĐK về góc, khoảng cách.
 PTMP qua 1 điểm, thỏa ĐK khác.
 PTMP qua 3 điểm không thẳng hàng.
 PTMP theo đoạn chắn.
 PTMP song song với mp, thỏa ĐK.
 PTMP qua 1 điểm, VTPT tìm bằng tích có hướng (đường-mặt).
 PTMP qua 1 điểm và chứa đường thẳng.
 PTMP chứa 1 đường thẳng, thỏa ĐK với đường thẳng khác.
 PTMP chứa 1 đường thẳng, thỏa ĐK với mặt phẳng.
 PTMP chứa 1 đường thẳng, thỏa ĐK về góc, khoảng cách.
 PTMP chứa 1 đường thẳng, thỏa ĐK với mặt cầu.
 PTMP theo đoạn chắn thỏa ĐK với đường thẳng.
 Toán Max-Min liên quan đến mặp phẳng.
 Điểm thuộc mặt phẳng thỏa ĐK.

BÀI TẬP MẪU

(ĐỀ MINH HỌA LẦN 2-BDG 2019-2020) Trong không gian Oxyz , cho mặt phẳng
( P ) : 2 x + 3 y + z + 2 =0 . Véctơ nào dưới đây là một véctơ pháp tuyến của ( P ) ?

   
A. n3 ( 2;3; 2 ) . B. n1 ( 2;3; 0 ) . C. n2 ( 2;3;1) . D. n4 ( 2; 0;3) .
Phân tích hướng dẫn giải

1. DẠNG TOÁN: Đây là dạng toán tìm véctơ pháp tuyến của mặt phẳng.
2. HƯỚNG GIẢI:
B1: Đối chiếu phương trình của mặt phẳng trong đề bài với công thức phương trình tổng quát của mặt

phẳng: Ax + By + Cz + D = 0 , ( A2 + B 2 + C 2 ≠ 0 ) suy ra véctơ pháp tuyến của mặt phẳng là n = ( A; B; C ) .
B2: Chọn đáp án đúng.

Từ đó, ta có thể giải bài toán cụ thể như sau:
Lời giải
Chọn C
0 , ( A2 + B 2 + C 2 ≠ 0 ) có véctơ pháp tuyến

- Phương trình tổng quát của mặt phẳng: Ax + By + Cz + D =

của mặt phẳng là n = ( A; B; C ) .
- Vì phương trình của mặt phẳng ( P ) :2 x + 3 y + z + 2 = 0 suy ra véctơ pháp

0 có dạng Ax + By + Cz + D =

tuyến của mặt phẳng là n = ( 2;3;1) . Chọn đáp án C.
Bài tập tương tự và phát triển:
 Mức độ 1
Câu 1. Trong không gian với hệ trục tọa độ Oxyz , cho mặt phẳng (α ) : − y + 2 z − 3 =0 . Vectơ nào
dưới đây là vectơ pháp tuyến của (α ) ?
   
A. n = ( 0;1; 2 ) . n ( 0; −1; 2 ) .
B. = C. n = ( 0; −1; −2 ) . D. n = ( −1; 0; 2 ) .
Lời giải
Chọn B

Vectơ pháp tuyến của mặt phẳng (α ) là =
n ( 0; −1; 2 ) .
Câu 2. Trong không gian với hệ trục tọa độ Oxyz , cho mặt phẳng (α ) : 2 x − y + z − 1 =0 . Vectơ nào
dưới đây không là vectơ pháp tuyến của (α ) ?
   
A. n = ( 2;1;1) . B. n = ( −2;1; −1) . C. =
n ( 2; −1;1) . D. =
n ( 4; −2; 2 ) .
Lời giải
Chọn A


Vectơ không là vectơ pháp tuyến của mặt phẳng (α ) là n = ( 2;1;1) .
Câu 3. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxyz , một vectơ pháp tuyến của mặt phẳng ( Oyz ) là
   
A. n = (1;0;0 ) . B. n = ( 0;1;0 ) . C. n = ( 0;0;1) . D. n = (1;0;1) .
Lời giải
Chọn A
Mặt phẳng ( Oyz ) có phương trình x = 0 .

 
Vectơ pháp tuyến của mặt phẳng ( Oyz ) là n = i = (1;0;0 ) .
Câu 4. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxyz , một vectơ pháp tuyến của mặt phẳng ( Oxz ) là
   
A. n = (1;0;0 ) . B. n = ( 0;1;0 ) . C. n = ( 0;0;1) . D. n = (1;0;1) .
Lời giải
Chọn B
Mặt phẳng ( Oxz ) có phương trình y = 0 .

 
Vectơ pháp tuyến của mặt phẳng ( Oxz ) là n= j= ( 0;1;0 ) .
Câu 5. Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxyz , một vectơ pháp tuyến của mặt phẳng ( Oxy ) là
   
A. n = (1;0;0 ) . B. n = ( 0;1;0 ) . C. n = ( 0;0;1) . D. n = (1;0;1) .
Lời giải
Chọn C
Mặt phẳng ( Oxy ) có phương trình z = 0 .

 
Vectơ pháp tuyến của mặt phẳng ( Oxy ) là n= k= ( 0;0;1) .
Câu 6. Trong không gian hệ tọa độ Oxyz , phương trình nào sau đây là phương trình của mặt phẳng
( Oxz ) ?
A. y = 0 . B. x = 0 . C. z = 0 . D. y − 1 =0 .
Lời giải
Chọn A
 
Mặt phẳng ( Oxz ) đi qua điểm O ( 0; 0; 0 ) và có vectơ pháp tuyến là n= j= ( 0;1; 0 ) nên có
phương trình y = 0 .
( Oxy ) ?
A. y = 0 . B. x = 0 . C. z = 0 . D. z − 1 =0 .
Lời giải
Chọn C


Mặt phẳng ( Oxy ) đi qua điểm O ( 0; 0; 0 ) và có vectơ pháp tuyến là k = ( 0;0;1) nên có
phương trình z = 0 .
( Oyz ) ?
A. y = 0 . B. x = 0 . C. z = 0 . D. z + 1 =0.
Lời giải
Chọn B

Mặt phẳng ( Oyz ) đi qua điểm O ( 0; 0; 0 ) và có vectơ pháp tuyến là i = (1; 0; 0 ) nên có
phương trình x = 0 .
Câu 9. Trong không gian với hệ tọa độ Oxyz , cho ba điểm M ( 3; 0; 0 ) , N ( 0; −2;0 ) và P ( 0; 0; 2 ) .
Mặt phẳng ( MNP ) có phương trình là
x y z x y z x y z x y z
A. + + =−1 . B. + + =0. C. + + =
1. D. + + =1.
3 −2 2 3 −2 2 3 2 −2 3 −2 2
Lời giải
Chọn D
x y z
Mặt phẳng ( MNP ) có phương trình là: + + =1.
3 −2 2
Câu 10. Trong không gian với hệ tọa độ Oxyz , cho mặt cầu ( S ) có tâm I ( −1; 4; 2 ) . Mặt phẳng (α )
tiếp xúc với mặt cầu ( S ) tại điểm A (1; 2; − 1) có một vectơ pháp tuyến là
   
A.= n1 ( 0; 2; − 3) . B. n= 2 ( 0; − 2;3) . C. n=3 ( 2; − 2;3) . D. n4 = ( −2; 2;3) .
Lời giải
Chọn D

Ta có AI = ( −2; 2;3) .
Mặt phẳng (α ) tiếp xúc với mặt cầu ( S ) tại điểm A nên AI ⊥ (α ) tại A .
 
⇒ n4 =AI =− ( 2; 2;3) là một vectơ pháp tuyến của mặt phẳng (α ) .
 Mức độ 2
x y z
Câu 1. Trong không gian Oxyz , cho mặt phẳng (α ) có phương trình + + =1 . Một vectơ pháp
−2 −1 3
tuyến của mặt phẳng (α ) là
   
=
A. n ( 3; 6; − 2 ) . B. =n ( 2; − 1;3) . C. n =( −3; − 6; − 2 ) . D. n =( −2; − 1;3) .
Lời giải
Chọn A
x y z
+ + =1 ⇔ 3x + 6 y − 2 z + 6 =0.
−2 −1 3

Do đó vectơ pháp tuyến của mặt phẳng (α ) =
là n ( 3; 6; − 2 ) .
Câu 2. Trong không gian với hệ tọa độ Oxyz , cho mặt phẳng (α ) đi qua M ( 0;0;1) và song song với
 
a (1; −2;3) , b = ( 3; 0;5 ) . Phương trình mặt phẳng (α ) là
giá của hai vectơ =
A. 5 x + 2 y − 3 z + 3 =0. B. −5 x + 2 y + 3 z + 3 =0.
C. −5 x + 2 y + 3 z − 3 =0. D. −10 x + 4 y + 6 z + 3 =0.
Lời giải
Chọn C
   
Gọi n là véc tơ pháp tuyến của mặt phẳng (α ) thì n =  a, b  = ( −10; 4;6 ) .

Phương trình mặt phẳng (α ) đi qua M ( 0;0;1) và có một véc tơ pháp tuyến n = ( −10; 4; 6 ) là
−10 ( x − 0 ) + 4 ( y − 0 ) + 6 ( z − 1) =
0 ⇔ −5 x + 2 y + 3 z − 3 =0 .
Câu 3. Trong không gian với hệ tọa độ Oxyz , cặp mặt phẳng nào sau đây song song với nhau?
A.  P  : 2 x  y  z  5  0 và Q  : 4 x  2 y  2 z  10  0 .
B.  R  : x  y  z  3  0 và S  : 2 x  2 y  2 z  6  0 .
x y z
C. T  : x  y  z  0 và U  :   0.
2 2 2
D.  X  : 3 x  y  2 z  3  0 và Y  : 6 z  2 y  6  0 .
Lời giải
Chọn B.
Ta xét hai mặt phẳng  R  và S  lần lượt có véctơ pháp tuyến là:
 
nR  1; 1;1 và nS  2; 2;2
1 1 1 3
Ta có tỉ lệ:      R  // S .
2 2 2 6 .
Xét các cặp còn lại ta thấy chúng không song song với nhau.
Câu 4. Trong không gian với hệ tọa độ Oxyz , cho hai điểm A ( 2; −1;1) , B (1; 2; 4 ) . Viết phương trình
mặt phẳng ( P ) đi qua A và vuông góc với đường thẳng AB .
A. ( P ) : − x + 3 y + 3 z − 2 =0 . B. ( P ) : x − 3 y − 3 z − 2 =0.
C. ( P ) : 2 x − y + z + 2 =0. D. ( P ) : 2 x − y + z − 2 =0.
Lời giải
Chọn B.

Vectơ pháp tuyến của mặt phẳng ( P ) là AB = ( −1;3;3) .
⇒ ( P ) : − ( x − 2 ) + 3 ( y + 1) + 3 ( z − 1) =
0 ⇔ − x + 3 y + 3 z + 2 =0 ⇔ x − 3 y − 3 z − 2 =0.

Câu 5. Trong không gian với hệ trục Oxyz , mặt phẳng đi qua điểm A (1;3; −2 ) và song song với mặt
phẳng ( P ) : 2 x − y + 3 z + 4 =0 có phương trình là
A. 2 x − y + 3 z + 7 =0. B. 2 x + y − 3 z + 7 =0.
C. 2 x + y + 3 z + 7 =0. D. 2 x − y + 3 z − 7 =0
Lời giải
Chọn A
Mặt phẳng ( Q ) song song với mặt phẳng ( P ) : 2 x − y + 3 z + 4 =0 nên phương trình ( Q ) có
dạng: ( Q ) : 2 x − y + 3 z +=
D 0, ( D ≠ 4 ) .
Mặt phẳng ( Q ) đi qua điểm A (1;3; −2 ) , ta có: 2.1 − 3 + 3. ( −2 ) + D = 0 ⇔ D = 7 ≠ 4 (thỏa

mãn)
Vậy phương trình mặt phẳng ( Q ) : 2 x − y + 3 z + 7 =0.
Câu 6. Trong không gian Oxyz , cho hai điểm A ( −1; −1;1) , B ( 3;1;1) . Phương trình mặt phẳng trung
trực của đoạn AB là
A. 2 x + y − z − 2 =0. B. 2 x + y − 2 =0. C. x + 2 y − 2 =0. D. x + 2 y − z − 2 =0.
Lời giải
Chọn B
Gọi I là trung điểm của AB . Ta có: I (1;0;1) .

Mặt phẳng trung trực của đoạn thẳng AB đi qua I (1;0;1) và có vec tơ pháp tuyến là
 
=
n AB= ( 4; 2; 0 ) .
Phương trình mặt phẳng cần tìm là: 4 ( x − 1) + 2 ( y − 0 ) =
0 ⇔ 2x + y − 2 =0.
Trong không gian với hệ tọa độ Oxyz , cho mặt cầu ( S ) : x + y + z + 4 x − 2 y − 4 =

2 2 2
Câu 7. 0 và một
điểm A (1;1;0 ) thuộc ( S ) . Mặt phẳng tiếp xúc với ( S ) tại A có phương trình là
A. x + y + 1 =0. B. x + 1 =0. C. x + y − 2 =0. D. x − 1 =0 .
Lời giải
Chọn D

Mặt cầu ( S ) có tâm I ( −2;1;0 ) , IA = ( 3; 0; 0 ) .

Mặt phẳng cần tìm đi qua A và có VTPT IA = ( 3; 0; 0 ) có phương trình là
3 ( x − 1) + 0 ( y − 1) + 0 ( z − 0 ) =
0 ⇔ 3 ( x − 1) =
0 ⇔ x − 1 =0 .
Câu 8. Trong không gian với hệ toạ độ Oxyz . Phương trình mặt phẳng (P) đi qua điểm A(−1; 2;0) và

nhận n(−1;0; 2) là VTPT có phương trình là
A. − x + 2 y − 5 =0 B. − x + 2 z − 5 =0
C. − x + 2 y − 5 =0 D. − x + 2 z − 1 =0
Lời giải.
Chọn D

Mặt phẳng (P) đi qua điểm A(−1; 2;0) và nhận n(−1;0; 2) là VTPT có phương trình là:
−1( x + 1) + 0( y − 2) + 2( z − 0) =
0 ⇔ − x − 1 + 2 z =0 ⇔ − x + 2 z − 1 =0 .
Vậy − x + 2 z − 1 =0 .
Phương pháp trắc nghiệm (nên có)
Từ tọa độ VTPT suy ra hệ số B = 0 , vậy loại ngay đáp án − x + 2 y − 5 =0 và − x + 2 y − 5 =0
Chọn 1 trong 2 PT còn lại bằng cách thay tọa độ điểm A vào.
Câu 9. Trong không gian với hệ toạ độ Oxyz , cho ba điểm A ( 3; −2; −2 ) , B ( 3; 2;0 ) , C ( 0; 2;1) .
Phương trình mặt phẳng ( ABC ) là
A. 2 x − 3 y + 6 z =
0. B. 4 y + 2 z − 3 =0.
C. 3 x + 2 y + 1 =0 . D. 2 y + z − 3 =0.
Lời giải.
Chọn A
Phương pháp tự luận
 
AB = ( 0; 4; 2 ) , AC = ( −3; 4;3)
 
( ABC ) qua A ( 3; −2; −2 ) và có vectơ pháp tuyến  AB, AC  =( 4; −6;12 ) =2 ( 2; −3;6 )
⇒ ( ABC ) : 2 x − 3 y + 6 z =
0.
Phương pháp trắc nghiệm

Sử dụng MTBT tính tích có hướng.
Hoặc thay tọa độ cả 3 điểm A, B, C vào mặt phẳng xem có thỏa hay không?
Câu 10. Trong không gian với hệ trục toạ độ Oxyz . Phương trình mặt phẳng qua A ( 2;5;1) và song
song với mặt phẳng ( Oxy ) là
A. 2 x + 5 y + z =0. B. x − 2 =0.
C. y − 5 =0. D. z − 1 =0 .
Lời giải.
Chọn D
Phương pháp tự luận

Mặt phẳng qua A ( 2;5;1) và có vectơ pháp tuyến k = ( 0; 0;1) có phương trình: z − 1 =0 .
Phương pháp trắc nghiệm
Mặt phẳng qua A và song song với ( Oxy ) có phương trình z = z A .

 Mức độ 3
Câu 1. Trong không gian với hệ tọa độ Oxyz , cho phương trình của mặt cầu
(S ) : x 2
+ y + z − 2 ( x + 2 y + 3z ) =
2 2
0 . Gọi ba điểm A , B , C lần lượt là giao điểm ( khác gốc
tọa độ O ) của mặt cầu ( S ) với các trục tọa độ Ox, Oy, Oz . Phương trình mặt phẳng ( ABC ) là
A. 6 x − 3 y − 2 z + 12 =
0. B. 6 x − 3 y + 2 z − 12 =
0.
C. 6 x + 3 y + 2 z − 12 =
0. D. 6 x − 3 y − 2 z − 12 =
0.
Lời giải
Chọn C
Dễ thấy A ( 2;0;0 ) , B ( 0; 4;0 ) , C ( 0;0;6 ) .

x y z
Do đó phương trình mặt phẳng ( ABC ) là: + + =1 ⇔ 6 x + 3 y + 2 z − 12 =
0.
2 4 6
Câu 2. Trong không gian với hệ toạ độ Oxyz , cho điểm M ( −3;1; 4 ) và gọi A, B, C lần lượt là hình
chiếu của M trên các trục Ox, Oy, Oz . Phương trình nào dưới đây là phương trình của mặt
phẳng ( ABC ) ?
A. 4 x − 12 y − 3 z + 12 =
0. B. 3 x + 12 y − 4 z + 12 =
0.
C. 3 x + 12 y − 4 z − 12 =
0. D. 4 x − 12 y − 3 z − 12 =
0.
Lời giải
Chọn A
Vì A, B, C lần lượt là hình chiếu của M trên các trục Ox, Oy, Oz nên A ( −3;0;0 ) , B ( 0;1;0 ) ,
C ( 0; 0; 4 ) .
x z
Phương trình mặt phẳng ( ABC ) : + y+ =1 ⇔ 4 x − 12 y − 3 z + 12 =
0.
−3 4
Câu 3. Trong không gian tọa độ Oxyz , cho điểm A ( 0;1;0 ) , mặt phẳng ( Q ) : x + y − 4 z − 6 =0 và
x = 3

đường thẳng d :  y= 3 + t . Phương trình mặt phẳng ( P ) qua A , song song với d và vuông
 z= 5 − t

góc với ( Q ) là
A. 3 x + y + z − 1 =0 . B. 3 x − y − z + 1 =0.
C. x + 3 y + z − 3 =0. D. x + y + z − 1 =0 .
Lời giải
Chọn A

Mặt phẳng ( Q ) có VTPT=
nQ (1;1; −4 ) .

Đường thẳng d có VTCP=
ud ( 0;1; −1) .

Gọi VTPT của mặt phẳng ( P ) là nP .

      
Từ giả thiết ta có : nP ⊥ nQ và nP ⊥ ud nên chọn
= nQ , ud  ( 3;1;1) .
nP =

( P ) đi qua điểm A ( 0;1;0 ) và có VTPT nP = ( 3;1;1) có phương trình là: 3x + y + z − 1 =0 .
Câu 4. Trong không gian tọa độ Oxyz , cho điểm A (1;1;1) , hai đường thẳng cắt nhau là
 x = 1 + 4t
x −1 y + 2 z − 3 
d:= = và d ' :  y= 2 + t . Phương trình mặt phẳng ( P ) qua A , song song với
3 2 1 z = 2

d và d ' là
A. x − 4 y + 5 z + 2 =0. B. x − 4 y + 5 z − 2 =0.
C. x − 4 y − 5 z − 2 =0. D. x + 4 y + 5 z − 2 =0.
Lời giải
Chọn B
 
Đường thẳng d và d ' lần lượt có VTCP
= là u (=
3; 2;1) , u ' ( 4;1; 0 ) .

Gọi n là VTPT của ( P ) .
 
( P ) / / d n ⊥ u   
Do  ⇒    ⇒ n =u , u ' =( −1; 4; −5 ) .
( P ) / / d ' n ⊥ u '

( P ) đi qua điểm A (1;1;1) và có VTPT n = ( −1; 4; −5) có phương trình là: x − 4 y + 5 z − 2 =0.
Câu 5. Trong không gian với hệ tọa độ Oxyz , cho hai điểm A ( 2; 4;1) , B ( −1;1;3) và mặt phẳng
( P ) : x − 3 y + 2 z − 5 =0 . Viết phương trình mặt phẳng ( Q ) đi qua hai điểm A, B và vuông góc
với mặt phẳng ( P ) .
A. ( Q ) : 2 y + 3 z − 10 = 0. B. ( Q ) : 2 x + 3 z − 11 =
0.
C. ( Q ) : 2 y + 3 z − 12 = 0. D. ( Q ) : 2 y + 3 z − 11 =
0.
Lời giải
 
Ta có : AB =( −3; −3; 2 ) và n=P (1; −3; 2 ) .
Do mặt phẳng (Q )
đi qua hai điểm A, B và vuông góc với mặt phẳng ( P ) nên mặt phẳng
 1  
( Q ) có một vectơ pháp =
tuyến là n = .  AB, nP  ( 0; 2;3) .
4 

Khi đó, mặt phẳng ( Q ) qua A ( 2; 4;1) và có VTPT là n = ( 0; 2;3) .
⇒ ( Q ) : 2 y + 3 z − 11 =
0.
Câu 6. Trong không gian với hệ tọa độ Oxyz , cho hai mặt phẳng ( P ) , ( Q ) lần lượt có phương trình là
x+ y−z = 4 và cho điểm M (1; −2;5 ) . Viết phương trình mặt phẳng (α ) đi
0 , x − 2 y + 3z =
qua điểm M , đồng thời vuông góc với hai mặt phẳng ( P ) và ( Q ) .
A. 5 x + 2 y − z + 14 =0. B. x − 4 y − 3 z + 6 =0.
C. x − 4 y − 3 z − 6 =0. D. 5 x + 2 y − z + 4 =0.
Lời giải:
Chọn B

( P) có một vectơ pháp tuyến là=
nP (1;1; −1) .

(Q ) có một vectơ pháp tuyến là n=
Q (1; −2;3) .
Do (α ) vuông góc với ( P ) và ( Q ) nên (α ) có một vectơ pháp tuyến là
  
n =  nP , nQ  = (1; −4; −3) .
(α ) đi qua điểm M (1; −2;5 ) đồng thời vuông góc với hai mặt phẳng ( P ) và ( Q ) sẽ có
phương trình là: x − 1 − 4 ( y + 2 ) − 3 ( z − 5 ) =
0 ⇔ x − 4 y − 3z + 6 =0.
Câu 7. Trong không gian hệ tọa độ Oxyz , cho hai điểm A ( 2;1;1) , B ( 3;0; −1) . Mặt phẳng (α ) đi qua
hai điểm A, B và song song trục Ox có phương trình là
A. 2 y − z − 1 =0 . B. 2 y + z − 1 =0 . C. 2 y − z + 1 =0. D. 2 y + z + 1 =0.
Lời giải
Chọn A
 
Ta có AB = (1; −1; −2 ) , trục Ox có vectơ chỉ phương là i = (1; 0; 0 ) .
Mặt phẳng (α ) đi qua hai điểm A, B và song song trục Ox nên (α ) có một vectơ pháp tuyến
  
i  ( 0; −2;1) .
n  AB, =
là =

Phương trình mặt phẳng (α ) đi qua A ( 2;1;1) và có VTPT =
n ( 0; −2;1) là : 2 y − z − 1 =0.
hai điểm A, B và song song trục Oy có phương trình là
A. 2 x + z + 5 =0. B. 2 x − z − 3 =0. C. 2 x + z − 5 =0. D. 2 x − z + 5 =0.
Lời giải
Chọn C
 
Ta có AB =(1; −1; −2 ) , trục Oy có vectơ chỉ phương là j = ( 0;1;0 ) .
Mặt phẳng (α ) đi qua hai điểm A, B và song song trục Oy nên (α ) có một vectơ pháp tuyến
  
AB, j  ( 2;0;1) .
là n =
=

Phương trình mặt phẳng (α ) đi qua A ( 2;1;1) và có VTPT n = ( 2; 0;1) là : 2 x + z − 5 =0.
hai điểm A, B và song song trục Oz có phương trình dạng ax + by + cz − 3 =0 với a, b, c ∈  .
Tính giá trị của biểu thức P = 2a + b − 10c .
A. P = 4 . B. P = 2 .
C. P = 5 . D. P = 3 .
Lời giải
Chọn D
 
Ta có AB = (1; −1; −2 ) , trục Oz có vectơ chỉ phương là k = ( 0; 0;1) .

Mặt phẳng (α ) đi qua hai điểm A, B và song song trục Oz nên (α ) có một vectơ pháp tuyến
  
⇒ n =−  AB, k  =(1;1;0 ) .
Phương trình mặt phẳng (α ) là x + y − 3 =0 ⇒ a= 1, b= 1, c= 0 .
Khi đó P= 2.1 + 1 − 10.0= 3 .
Câu 10. Trong không gian Oxyz , cho ba điểm A ( 2;1;1) , B ( 3;0; −1) , C ( 2;0;3) . Mặt phẳng (α ) đi
qua hai điểm A, B và song song với đường thẳng OC có phương trình là
A. x − y + z − 2 = 0. B. 3 x + 7 y − 2 z − 11 = 0.
C. 4 x + 2 y − z − 9 = 0 . D. 3 x + y − 2 z − 5 = 0.
Lời giải
Chọn B
 
Ta có AB = (1; −1; −2 ) , OC = ( 2; 0;3) .
Mặt phẳng (α ) đi qua hai điểm A, B và song song với đường thẳng OC nên (α ) có một
  
vectơ pháp tuyến n = AB, OC  =( −3; −7; 2 ) .
⇒ ( P ) : −3 ( x − 2 ) − 7 ( y − 1) + 2 ( z − 1) =
0.
Hay ( P ) : 3 x + 7 y − 2 z − 11 =
0.
 Mức độ 4
Câu 1. Trong không gian Oxyz , cho mặt cầu ( S ) : x 2 + y 2 + z 2 − 2 x + 6 y − 4 z − 2 =0 và mặt phẳng
(α ) : x + 4 y + z − 11 =0 . Gọi ( P ) là mặt phẳng vuông góc với (α ) , ( P ) song song với giá

của vecto v = (1; 6; 2 ) và ( P ) tiếp xúc với ( S ) . Phương trình của mặt phẳng ( P ) là
A. 2x − y + 2z + 3 =0 ; 2 x − y + 2 z − 21 =0.
B. 2x − y + 2z + 5 =0 ; 2x − y + 2z − 2 =0.
C. 2x − y + 2z − 2 =0 ; x − 2 y + z − 21 =0.
D. x − 2 y + 2z + 3 =0 ; x − 2 y + z − 21 =0.
Lời giải
Chọn A
Mặt cầu ( S ) có tâm I (1; − 3; 2 ) và bán kính R = 4 .


Vectơ pháp tuyến của (α ) là nα = (1; 4;1) .
  
Vectơ pháp tuyến của ( P ) là nP =  nα , v=

 ( 2; − 1; 2 ) .
Suy ra ( P ) có dạng: 2 x − y + 2 z + d =0.
Mặt khác ( P ) tiếp xúc với ( S ) nên d ( I , ( P ) ) = 4
2+3+ 4+ d  d = −21
⇔ 4 ⇒
= .
2 + ( −1) + 2
2 2 2
 d = 3
Vậy Phương trình của mặt phẳng ( P ) là: 2 x − y + 2 z + 3 =0 ; 2 x − y + 2 z − 21 =0.

Câu 2. Trong không gian Oxyz cho điểm H (1;1;3) . Phương trình mặt phẳng ( P ) đi qua H cắt
các trục tọa độ Ox , Oy , Oz lần lượt tại A , B , C (khác O ) sao cho H là trực tâm tam
giác ABC là
A. x + y + 3z − 7 =0. B. x + y + 3z + 7 =0.
C. x + y + 3z + 11 =0. D. x + y + 3z − 11 =0.
Lời giải
Chọn D
Do H là trực tâm ∆ABC ⇒ AH ⊥ BC .

Mặt khác: OA ⊥ ( OBC ) ⇒ OA ⊥ BC ⇒ BC ⊥ ( OAH ) ⇒ OH ⊥ BC .

Tương tự: OH ⊥ AB ⇒ OH ⊥ ( ABC ) hay OH = (1;1;3) là vectơ pháp tuyến của mặt
phẳng ( P ) .
Mặt phẳng ( P ) đi qua H (1;1;3) nên phương trình mặt phẳng ( P ) là: x + y + 3z − 11 =0.
Câu 3. Trong không gian Oxyz cho bốn điểm S ( −1;6; 2 ) , A ( 0;0;6 ) , B ( 0;3;0 ) , C ( −2;0;0 ) . Gọi
H là chân đường cao vẽ từ S của tứ diện S . ABC . Mặt phẳng đi qua ba điểm S , B , H
có một vectơ pháp tuyến là
 
A.=n (1;1; −1) . B.=n (1;5; −7) .
 
C.=n (7;5; −4) . D. n = (1;1;1) .
Lời giải
Chọn B
S
B C
H
x y z
Phương trình Mặt phẳng ( ABC ) : + + =1 ⇔ −3 x + 2 y + z − 6 =0 .
−2 3 6
Đường thẳng d qua điểm S và vuông góc với mặt phẳng ( ABC ) là:

 x =−1 − 3t

d :  y= 6 + 2t
 z= 2 + t

Khi đó H= d ∩ ( ABC ) . Tọa độ điểm H là nghiệm hệ phương trình:
 19
 x = 14

 x =−1 − 3t  y = 31
 y= 6 + 2t 
 7  19 31 17 
 ⇔ ⇒ H  ; ; .
 z= 2 + t  z = 17  14 7 14 
−3 x + 2 y + z − 6 =0  14
 11
t = −
 14
  19 10 17      11 55 11  11
Ta có BH =  ; ;  , SB = (1; − 3; − 2 ) ⇒  BH , SB=   ; ;− =
  14 14  (1;5; −7 )
 14 7 14  2  14

Mặt phẳng ( SBH ) có vectơ pháp tuyến là= n (1;5; − 7 ) .
Câu 4. Trong không gian Oxyz , mặt phẳng qua G (1;2;3) cắt các trục tọa độ tại điểm A, B, C
sao cho G là trọng tâm tam giác ABC có phương trình ax + by + cz − 18 =0 . Tổng
a + b + c bằng
A. 9 . B. 12 . C. 10 . D. 11 .
Lời giải
Chọn D
Gọi A ( m;0;0 ) ; B ( 0; n;0 ) ; C ( 0;0; p ) .

Mặt phẳng qua G (1;2;3) cắt các trục tọa độ tại điểm A, B, C có dạng
x y z
( P) : + + =1
m n p
=
m 3= xG 3

Ta có G (1;2;3) là trọng tâm tam giác ABC ⇔ n = 3 yG = 6 .

=
 p 3= zG 9
x y z
⇒ ( P) : + + =1 ⇔ 6 x + 3 y + 2 z − 18 =0
3 6 9
Vậy a + b + c =
11 .
Câu 5. Trong không gian Oxyz , phương trình mặt phẳng ( P ) đi qua M (1; 2; 4 ) và cắt các tia
Ox , Oy , Oz lần lượt tại A , B , C sao cho thể tích khối tứ diện OABC đạt giá trị nhỏ
nhất là
x y z x y z
A. + + = 1. B. + + = 1.
4 2 4 6 3 12
x y z x y z
C. + + = 1. D. + + = 1.
3 6 12 4 4 2
Lời giải
Chọn C

x y z
Gọi A ( a;0;0 ) , B ( 0;0; b ) , C ( 0;0; c ) thì ( ABC ) : + + =
1.
a b c
1 2 4
M ∈ ( ABC ) ⇒
+ + = 1.
a b c
1    abc
=VOABC =OA, OB  .OC .
6  6
Áp dụng BDT Côsi ta có:
1 2 4 8 216 1
1=
+ + ≥ 33 ⇒1≥ ⇒ abc ≥ 36 ⇒ VOABC ≥ 36 .
a b c abc abc 6
a = 3
1 2 4 1 
Vậy VOABC đạt giá trị nhỏ nhất là 36 khi = = = ⇔ b =6 .
a b c 3 c = 12

x y z
Mặt phẳng thỏa yêu cầu có phương trình là + + =1.
3 6 12
Câu 6. Trong không gian Oxyz cho hai điểm C (0;0;3) và M (−1;3; 2) . Mặt phẳng ( P ) qua C ,
M đồng thời chắn trên các nửa trục dương Ox, Oy các đoạn thẳng bằng nhau. Mặt
phẳng ( P ) có vectơ pháp tuyến là
 
A. n = (1;1;1) . B. n = (1;1; 2 ) .
 
n (1;1; −1) .
C.= n (1;1; −2 ) .
D.=
Lời giải
Chọn B
Giả sử mặt phẳng ( P ) chắn Ox, Oy lần lượt tại A(a; 0; 0) ; B(0; a; 0) với a > 0 .
x y z
Mặt phẳng ( P ) qua A, B, C có phương trình là ( P) : + + =
1.
a a 3
−1 3 2
Mặt khác ( P ) qua M (−1;3; 2) nên ta có + + =1 ⇔ a =6 .
a a 3
x y z
Do đó ( P) : + + =
1 ⇔ x + y + 2z − 6 =0.
6 6 3

Vec tơ pháp tuyến của mặt phẳng ( P ) là n( P ) = (1;1; 2) .
Câu 7. Trong không gian Oxyz , biết mặt phẳng ( P ) : ax + by − 2 z + d =
0 với a > 0 đi qua hai
điểm A ( 0;1;0 ) , B (1;0;0 ) và tạo với mặt phẳng ( Oyz ) một góc 60° . Khi đó tổng a + b + d
bằng
A. 0 . B. 1 . C. 2 . D. 3 .
Lời giải
Chọn B
b + d =
0
Ta có: A, B ∈ ( P ) nên  . Suy ra a = b và d = −a .
a + d =0

Suy ra ( P ) có dạng ax + ay − 2 z − a =0 có vectơ pháp tuyến là
= n ( a; a; − 2 ) .

Măt phẳng ( yOz ) có vectơ pháp tuyến là i = (1;0;0 ) .


n.i 1 a a = 1
Ta có: cos 60° =   ⇔ = 2 ⇔ 2a 2 + 2 = 2⇔
4a 2 ⇔ 2a 2 = .
n.i 2 2a + 2.1  a = −1
Với a = 1 ta có: b = 1 và d = −1 .
Ta có: a + b + d = 1 + 1 − 1 = 1 .
Câu 8. Trong không gian Oxyz , phương trình mặt phẳng ( P ) qua M (1; 2;1) , lần lượt cắt các tia
Ox , Oy , Oz tại các điểm A , B , C sao cho hình chóp O. ABC đều là
A. ( P ) : x + y + z − 4 =0. B. ( P ) : x − y + z − 4 =0.
C. ( P ) : x + y + z − 1 =0 . D. ( P ) : x − y + z =0.
Lời giải
Chọn A
Gọi mặt phẳng ( P ) cắt các tia Ox , Oy , Oz tại các điểm A , B , C sao cho hình chóp
O. ABC đều OA= OB = OC = a.
x y z
Phương trình mặt phẳng ( P ) : + + = 1.
a a a
1 2 1
Mà ( P ) qua M (1; 2;1) nên + + = 1⇔a= 4.
a a a
Phương trình mặt phẳng ( P ) : x + y + z − 4 = 0.
Câu 9. Trong không gian với hệ tọa độ Ozyz cho điểm A ( 2; −1; −2 ) và đường thẳng d có
x −1 y −1 z −1
phương trình = = . Gọi ( P ) là mặt phẳng đi qua điểm A , song song với
1 −1 1
đường thẳng d và khoảng cách từ đường thẳng d tới mặt phẳng ( P ) là lớn nhất. Khi
đó mặt phẳng ( P ) vuông góc với mặt phẳng nào sau đây?
A. x + 3 y + 2 z + 10 =
0. B. x − 2 y − 3z − 1 =0 .
C. 3x + z + 2 = 0. D. x − y − 6 = 0.
Lời giải
Chọn C
Gọi (α ) là mặt phẳng qua A và vuông góc với đường thẳng d .

Suy ra ( α ) : x − y + z − 1 =0 .
x= 1+ t

Đường thẳng d có phương trình tham số:  y = 1 − t .
z = 1+ t

Gọi K ( x; y; z ) là hình chiếu vuông góc của A lên d . Tọa độ của K là nghiệm của hệ
x= 1+ t x = 1
 y = 1− t y =1
 
 ⇒ . Vậy K (1;1;1) .
z = 1+ t z = 1
 x − y + z − 1 =
0 
t = 0
Ta có d ( d , ( P ) ) = d ( K , ( P ) ) = KH ≤ KA = 14 . Nên khoảng cách từ d đến ( P ) đạt giá

trị lớn nhất bằng 14 khi mặt phẳng ( P ) qua A và vuông góc với KA .

Khi đó có thể chọn VTPT của ( P ) là KA = (1; −2; −3) .
   
KA = (1; −2; −3) , mặt phẳng 3 x + z + 2 =0 có VTPT n = (3;0;1) thỏa KA.n = 0 .
Vậy ( P ) vuông góc với mặt phẳng 3x + z + 2 =0.
Câu 10. Trong không gian Oxyz , cho ba điểm A ( 3;0;0 ) , B (1; 2;1) và C ( 2; − 1; 2 ) . Biết mặt phẳng
( P ) qua B , C và tâm của mặt cầu nội tiếp tứ diện OABC . Khi đó mặt phẳng ( P ) có
một vectơ pháp tuyến là (10; a; b ) . Tổng a + b là
A. −2 . B. 2 . C. 1 . D. −1 .
Lời giải
Chọn B
Gọi tâm mặt cầu nội tiếp tứ diện OABC là I ( x; y; z ) .

   
Ta có OB = (1; 2;1) , OC= (2; −1; 2) , OB ∧ OC = (5;0; −5) nên mặt phẳng (OBC ) có một

vectơ pháp tuyến là= a (1;0; −1) .

Phương trình ( OBC ) qua O và có VTPT= a (1;0; −1) là: x − z =0.
   
Ta có AB = (−2; 2;1) , AC =(−1; −1; 2) , AB ∧ AC = (5;0; −5) nên mặt phẳng ( ABC ) có một

vectơ pháp tuyến là b = (5;3; 4) .

Phương trình ( ABC ) qua A và có VTPT b = (5;3; 4) là: 5 x + 3 y + 4 z − 15 =0.
Tâm I cách đều hai mặt phẳng ( OBC ) và ( ABC ) suy ra:
x − z 5 x + 3 y + 4 z − 15  y + 3z − 5 = 0 (α )
= ⇔ .
2 5 2 10 x + 3 y − z − 15 =0 (β )
Nhận xét: Hai điểm A và O nằm về cùng phía với (α ) nên loại (α ) .
Hai điểm A và O nằm về khác phía ( β ) nên nhận ( β ) .
Một vectơ pháp tuyến của mặt phẳng ( P) là (10; a; b ) thì a = 3 , b = −1 .
Vậy a + b =2.

DẠNG TOÁN 24: PHƯƠNG TRÌNH MẶT PHẲNG
PHẦN II:
I. KIẾN THỨC CẦN NHỚ:
1. Véc tơ pháp tuyến của mặt phẳng.
 Định nghĩa.
   
• Cho n ≠ 0 , n là vectơ pháp tuyến của mặt phẳng ( α ) nếu giá của n vuông góc với mặt phẳng ( α ) .
Chú ý :

• Một mặt phẳng có vô số véctơ pháp tuyến và chúng cùng phương với nhau. Chẳng hạn n là véctơ

pháp tuyến của mặt phẳng ( α ) suy ra k n ( k ≠ 0 ) cũng là véctơ pháp tuyến của mặt phẳng ( α ) .
      
• Gọi n là vectơ pháp tuyến của mặt phẳng ( α ) . Ta có : n ⊥ a , n ⊥ b và a , b là hai vectơ không cùng
  
phương ⇒ n = a, b  .
 
2. Mối liên hệ giữa quan hệ hình học và quan hệ vectơ được sử dụng để tìm véctơ pháp tuyến của
mặt phẳng.
 
 Ký hiệu n α là véctơ pháp tuyến của mặt phẳng ( α ) , u d là véctơ chỉ phương của đường thẳng d .
 
• Đường thẳng d song song hoặc nằm trong mặt phẳng ( α ) suy ra nα ⊥ ud .
 
• Đường thẳng d vuông góc với mặt phẳng ( α ) suy ra nα , ud là hai véctơ cùng phương.
 
• Hai mặt phẳng ( α ) và ( β ) song song với nhau suy ra nα , nβ là hai véctơ cùng phương.
 
• Hai mặt phẳng ( α ) và ( β ) vuông góc với nhau suy ra nα ⊥ nβ .
3. Phương trình tổng quát của mặt phẳng.


 Mặt mặt phẳng ( α ) đi qua điểm M ( x0 ; y0 ; z0 ) và nhận n = ( A; B; C ) là vectơ pháp tuyến có phương
trình dạng : A ( x − x0 ) + B ( y − y0 ) + C ( z − z0 ) =
0.
 Mặt mặt phẳng ( α ) có phương trình tổng quát dạng : Ax + By + Cz + D =

0.
Chú ý: mp (α ) cắt các trục tọa độ tại các điểm ( a; 0; 0 ) , ( 0; b;0 ) , ( 0;0;c ) với abc ≠ 0 . Có phương trình
x y z
mặt phẳng theo đoạn chắn là (α ) : + + =1.
a b c
II. CÁC DẠNG BÀI TẬP TƯƠNG TỰ

 Tìm VTPT, các vấn đề về lý thuyết.
 PTMP trung trực của đoạn thẳng.
 PTMP qua 1 điểm, dễ tìm VTPT (không dùng tích có hướng).


 PTMP qua 1 điểm, tiếp xúc với mặt cầu.
 PTMP qua 1 điểm, cắt mặt cầu.
 PTMP qua 3 điểm không thẳng hàng.
 PTMP theo đoạn chắn.
 PTMP qua 1 điểm, VTPT tìm bằng tích có hướng (đường-mặt).
 PTMP qua 1 điểm và chứa đường thẳng.
 PTMP chứa 1 đường thẳng, thỏa ĐK với đường thẳng khác.
 PTMP chứa 1 đường thẳng, thỏa ĐK với mặt phẳng.
 PTMP chứa 1 đường thẳng, thỏa ĐK về góc, khoảng cách.
 PTMP chứa 1 đường thẳng, thỏa ĐK với mặt cầu.
 PTMP theo đoạn chắn thỏa ĐK với đường thẳng.
 Toán Max-Min liên quan đến mặp phẳng.
 Điểm thuộc mặt phẳng thỏa ĐK.
BÀI TẬP MẪU

(ĐỀ MINH HỌA LẦN 2-BDG 2019-2020) Trong không gian Oxyz, cho mặt phẳng:
( P ) : 2 x + 3 y + z + 2 =0 . Vectơ nào dưới đây là một vectơ pháp tuyến của ( P ) ?
   
A. n = ( 2;3; 2 ) . B. n = ( 2;3; 0 ) . C. n = ( 2;3;1) . D. n = ( 2; 0;3) .
Phân tích hướng dẫn giải

1. DẠNG TOÁN: Đây là dạng toán tìm tọa độ vectơ pháp tuyến của phương trình mặt phẳng.
2. HƯỚNG GIẢI:
B1: Xác định các hệ số của x, y, z trong phương trình MP ( P ) .

B2: Từ đó suy ra VTPT là n = ( 2;3;1) .
Từ đó, ta có thể giải bài toán cụ thể như sau:
Lời giải
Chọn C
Hệ số x, y, z trong phương trình MP ( P ) lần lượt là 2,3,1 .

Vậy VTPT của MP ( P ) là n = ( 2;3;1) .

Bài tập tương tự và phát triển:

 Mức độ 1
Câu 1. Trong không gian với hệ toạ độ Oxyz , cho mặt phẳng (P) có phương trình 3 x − z + 1 =0 . Mặt
phẳng (P) có một vectơ pháp tuyến là:
   
A. n(3; −1;1) . B. n(3;0; −1) . C. n(3;0;1) . D. n(3; −2;1) .
Lời giải
Chọn B.
Hệ số x, y, z trong phương trình MP ( P ) lần lượt là 3, 0, −1 .

Vậy VTPT của MP ( P ) là
= n ( 3; 0; −1) .
Câu 2. Trong không gian với hệ toạ độ Oxyz , cho mặt phẳng (P) có phương trình −2 x + 2 y − z − 3 =0.
Mặt phẳng (P) có một vectơ pháp tuyến là:
   
A. n(4; −4; 2) . B. n(−2; 2; −3) . C. n(−4; 4; 2) . D. n(3; −2;1) .
Lời giải
Chọn A
Hệ số x, y, z trong phương trình MP ( P ) lần lượt là −2, 2, −1 .
Khi đó (4; −4; 2) =−2(−2; 2; −1) .


Vậy VTPT của MP ( P ) là n(4; −4; 2) .
Câu 3. Trong không gian với hệ trục tọa độ Oxyz , cho hai điểm A(−1;0;1), B(−2;1;1) . Phương trình mặt
phẳng trung trực của đoạn AB có một VTPT là:
   
A. n(4; −4; 2) . B. n(−3;1;0) . C. n(−1;0;1) . D. n(−1;1;0) .
Lời giải
Chọn D

Ta có: AB = (−1;1;0) .

Mặt phẳng trung trực của đọan AB nhận AB = (−1;1;0) làm VTPT.

Vậy VTPT cần tìm là n(−1;1;0) .
Câu 4. Trong không gian với hệ trục tọa độ Oxyz , phương trình mặt phẳng đi qua điểm A(−1; 0;1) và
song song với mặt phẳng ( P ) : x − 2 y − z + 1 =0 có một VTPT là.
   
A. n(1; −2; −1) . B. n(1;1;0) . C. n(1; −2;1) . D. n(−1;1;0) .
Lời giải
Chọn A
Mặt phẳng song song với (P) có dạng ( Q ) : x − 2 y − z + D

= 0 ( D ≠ 1) .

Vậy VTPT cần tìm là n(1; −2; −1) .
Câu 5. Trong không gian với hệ trục toạ độ Oxyz . Phương trình mặt phẳng qua A ( 2;5;1) và song
song với mặt phẳng ( Oxy ) có vectơ pháp tuyến là:
   
A. n(2;1;5) . B. n(1;0;0) . C. n(0;0;1) . D. n(1;0;0) .

Lời giải:
Chọn C

Mặt phẳng ( Oxy ) có vectơ pháp tuyến là n = ( 0; 0;1)

Nên mặt phẳng song song với mặt phẳng ( Oxy ) có vectơ pháp tuyến là n = ( 0; 0;1)
Câu 6. Trong không gian với hệ trục toạ độ Oxyz . Mặt phẳng đi qua M (1; 4;3) và vuông góc với trục
Oy có phương trình là:
A. y − 4 =0. B. x − 1 =0 .
C. z − 3 =0. D. x + 4 y + 3 z =
0.
Lời giải:
Chọn A

Mặt phẳng qua M (1; 4;3) và có vectơ pháp tuyến j = ( 0;1; 0 ) có phương trình y − 4 =0.
Câu 7. Trong không gian Oxyz , điểm M ( 3; 4; −2 ) thuộc mặt phẳng nào trong các mặt phẳng sau?
A. ( R ) : x + y − 7 =0. B. ( S ) : x + y + z + 5 =0. C. ( Q ) : x − 1 =0. D. ( P ) : z − 2 =0. .
Lời giải:
Chọn A
Thay tọa độ điểm M vào các pt của các mp ta thấy tọa độ điểm M chỉ thỏa mãn ptmp ( R ) .
Câu 8. Trong không gian Oxyz , tính khoảng cách từ điểm M (1; 2; −3) đến mp ( P ) : x + 2 y − 2 z − 2 =0.
11 1
A. 1 . B. . C. . D. 3 .
3 3
Lời giải:
Chọn D
1.1 + 2.2 − 2.(−3) − 2
Khoảng cách từ điểm M đến mặt phẳng
= (P) là d ( M;( P) ) = 3.
1 2 +22 + (−2)2
Câu 9. Trong không gian Oxyz , cho mp ( P ) : y − 2 z + 1 =0. Vectơ nào dưới đây là một VTPT của (P)?
   
A. n= (1; −2;1) . B. n = (1;-2;0). C.= n (0;1; −2) . D. n = (0;2;4).
Lời giải:
Chọn C

Vectơ pháp tuyến của mp ( P ) là=n (0;1; −2).
Câu 10. Trong không gian với hệ toạ độ Oxyz , cho ba điểm A2; 1;1 , B 1;0; 4 và C 0; 2; 1 .
Phương trình mặt phẳng qua A và vuông góc với đường thẳng BC có VTPT là:
   
A. n(2;1;5) . B. n(1;0;0) . C. n(0;0;1) . D. n(1; 2;5) .
Lời giải:
Chọn D

Ta có: CB  1; 2;5 .

Mặt phẳng qua A và vuông góc với đường thẳng BC có một VTPT là CB  1; 2;5 .
 Mức độ 2
Câu 1. Trong không gian với hệ toạ độ Oxyz , cho ba điểm A (1; −2;1) , B ( −1;3;3) , C ( 2; −4; 2 ) . Một

vectơ pháp tuyến n của mặt phẳng ( ABC ) là:
   
A.=n ( 9; 4; −1) . B. n = ( 9; 4;1) . =
C. n ( 4;9; −1) . D. n = ( −1;9; 4 )
.
Lời giải
Chọn A
 
Ta có AB = ( −2;5; 2 ) , AC= (1; −2;1) .
  
n  AB, AC=
⇒= 
 ( 9; 4; −1) .
Câu 2. Trong không gian với hệ toạ độ Oxyz . Mặt phẳng ( P ) đi qua các điểm A(−1;0;0) , B(0; 2;0) ,
C (0;0; −2) có phương trình là:
A. −2 x + y + z − 2 =0. B. −2 x − y − z + 2 = 0.
C. −2 x + y + z − 2 =0. D. −2 x + y − z − 2 =0.
Lời giải:
Chọn D
Theo công thức viết phương trình mặt phẳng theo đoạn chắn, ta có:
x y z
( P) : + + =
1 ⇔ −2 x + y − z − 2 =0 .
−1 2 −2
Vậy ( P ) : −2 x + y − z − 2 =0.
Câu 3. Trong không gian với hệ trục tọa độ Oxyz , cho các điểm A(5;1;3), B(1;2;6), C (5;0;4), D(4;0;6) .
Viết
phương trình mặt phẳng chứa AB và song song với CD .
A. 2 x + 5 y + z − 18 =0. B. 2 x − y + 3 z + 6 = 0 .
C. 2 x − y + z + 4 = 0 . D. x + y + z − 9 =0.
Lời giải
Chọn A
Gọi ( α ) là mặt phẳng chứa AB và song song với CD .
 
Ta có: AB = (−4;1;3), CD = (−1;0; 2) .
    
Vì AB = (−4;1;3), CD = nên n(α ) =
(−1;0; 2) không cùng phương = AB, CD  (2;5;1) .

Mặt phẳng đi qua A có VTPT n(α ) = (2;5;1) có phương trình là: 2 x + 5 y + z − 18 =0.
Thay tọa độ điểm C vào phương trình mặt phẳng thấy không thỏa mãn.
Vậy phương trình mặt phẳng thỏa mãn yêu cầu bài toán là: 2 x + 5 y + z − 18 =0
Câu 4. Trong không gian với hệ trục tọa độ Oxyz , gọi (P ) là mặt phẳng chứa trục Ox và vuông góc
với
mặt phẳng (Q) : x + y + z − 3 = 0 . Phương trình mặt phẳng (P ) là:

A. y + z = 0 . B. y − z = 0 . C. y − z − 1 = 0 . D. y − 2 z = 0 .
Lời giải
Chọn B

Trục Ox véctơ đơn vị i = (1;0;0) .

Mặt phẳng (Q) có VTPT n (Q ) = (1;1;1) .
Mặt phẳng (P) chứa trục Ox và vuông góc với (Q) : x + y + z − 3 = 0 nên (P ) có VTPT:
  
n i, n(Q )=
=  (0; −1;1) .

Vậy phương trình mặt phẳng (P ) là: y − z = 0 .
x +1 y z −1
Câu 5. Trong không gian Oxyz , cho đường thẳng d : = = và mp
1 −1 −3
( P) : 3x − 3 y + 2 z + 1 =0. Mệnh đề nào sau đây là đúng?
A. d song song với ( P) . B. d nằm trong ( P) .
C. d cắt và không vuông góc với ( P) . D. d vuông góc với ( P) .
Lời giải.
Chọn B
   
Ta có u d = (1; −1; −3); n ( P ) = (3; −3; 2), có 1.3 − 1.(−3) − 3.2 = 0 ⇒ u d ⊥ n ( P ) . ⇒ d / /( P) hoặc
d ⊂ ( P). Lấy M ( −1;0;1) ∈ d ta thấy M ∈ ( P ) ⇒ d ⊂ ( P).
Câu 6. Trong kg Oxyz , phương trình mặt phẳng tiếp xúc với mặt cầu
( S ) : ( x − 1)2 + ( y − 2 )2 + ( z − 3)2 =
81 tại điểm C (−5; −4;6) là:
A. 7 x + 8 y + 67 =
0 0 C. x − 4 z + 29 =
B. 4 x + 2 y − 9z + 82 = 0 D. 2 x + 2 y − z + 24 =0
Lời giải
Chọn D
 
Ta có I (1;2;3) là tâm của mặt cầu ( S ) ⇒ IC =−
( 6; −6;3) =−3 ( 2;2; −1) ⇒ n ( 2;2; −1) là 1
VTPT của mặt phẳng đi qua ( P ) và tiếp xúc với ( S ) . Do đó mặt phẳng cần tìm có phương
trình:
2 ( x + 5) + 2 ( y + 4 ) − 1 ( z − 6 ) = 0 ⇔ 2 x + 2 y − z + 24 = 0
Câu 7. Trong không gian với hệ trục tọa độ Oxyz , mặt phẳng (α ) đi qua M ( 0; −2;3) , song song với
x − 2 y +1
đường thẳng d : = = z và vuông góc với mặt phẳng ( β ) : x + y − z =0 có phương
2 −3
trình:
A. 2 x − 3 y − 5 z − 9 = 0. B. 2 x − 3 y + 5 z − 9 =0.
C. 2 x + 3 y + 5 z + 9 =0. D. 2 x + 3 y + 5 z − 9 =0.
Lời giải.
Chọn D

 
Ta có u=d ( 2; −3;1) , =
nβ (1;1; −1)
  
Mặt phẳng (α ) đi qua M ( 0; −2;3) và có vectơ pháp tuyến
= nα =
ud , nβ  ( 2;3;5) .
⇒ (α ) : 2 x + 3 y + 5 z − 9 =0.
Câu 8. Trong không gian với hệ toạ độ Oxyz , gọi   là mặt phẳng qua các hình chiếu của A 5; 4;3
lên các trục tọa độ. Phương trình của mặt phẳng   là:
A. 12 x  15 y  20 z  60  0 B. 12 x  15 y  20 z  60  0 .
x y z x y z
C.    0. D.    60  0 .
5 4 3 5 4 3
Lời giải.
Chọn A
Gọi M , N , P lần lượt là hình chiếu vuông góc của điểm A trên trục Ox, Oy, Oz .
Ta có: M 5;0;0 , N 0; 4;0 , P 0;0;3 .
Phương trình mặt phẳng   qua M 5;0;0 , N 0; 4;0 , P 0;0;3 là:
x y z
   1  12 x  15 y  20 z  60  0 .
5 4 3
Vậy 12 x  15 y  20 z  60  0 .
Câu 9. Trong không gian với hệ trục tọa độ Oxyz , cho 4 mặt phẳng ( P ) : x − 2 y + 4 x − 3 =0,
( Q ) : −2 x + 4 y − 8 z + 5 =0 , ( R ) : 3 x − 6 y + 12 z − 10 =
0 , ( W ) : 4 x − 8 y + 8 z − 12 =
0. Có bao
nhiêu cặp mặt phẳng song song với nhau.
A.2. B. 3. C.0. D. 1.
Lời giải:
Chọn B
a b c d
Hai mặt phẳng song song khi = = ≠
a' b' c' d '
1 −2 4 −3
Xét ( P ) và ( Q ) : = = ≠ ⇒ ( P )  (Q )
−2 4 −8 5
1 −2 4 −3
Xét ( P ) và ( R ) : = = ≠ ⇒ ( P)  ( R)
3 −6 12 −10
⇒ (Q )  ( R )
1 −2 4
Xét ( P ) và (W ) : = ≠
4 −8 8
−2 4 −8
Xét ( Q ) và (W ) : = ≠
4 −8 8
3 −6 12
Xét ( R ) và (W ) : = ≠ .
4 −8 8
Vậy có 3 cặp mặt phẳng song song.

Câu 10. Trong không gian với hệ trục tọa độ Oxyz . Cho hai mặt phẳng (α ) : x − 2 y + 2 z − 3 =0,
( β ) : x − 2 y + 2 z − 8 =0 . Khoảng cách giữa hai mặt phẳng (α ) , ( β ) là bao nhiêu ?
A. d ( (α ) , ( β ) ) = B. d ( (α ) , ( β ) ) = C. d ( (α ) , ( β ) ) = 5 D. d ( (α ) , ( β ) ) =
5 11 4
3 3 3
Lời giải:
Chọn A
Lấy M (1, 0,1) thuộc mặt phẳng (α ) .Ta có d (=
(α ) , ( β ) ) d=
( M , ( β )) 5 5
= .
1 + ( −2 ) + 22 3
2
Vậy d ( (α ) , ( β ) ) = .
5
3
 Mức độ 3
Câu 1. Trong không gian với hệ toạ độ Oxyz , cho A (1;0;0 ) , B ( 0; b;0 ) , C ( 0;0; c ) , ( b > 0, c > 0 ) và
mặt
phẳng ( P ) : y − z + 1 =0 . Xác định b và c biết mặt phẳng ( ABC ) vuông góc với mặt phẳng ( P )
1
và khoảng cách từ O đến ( ABC ) bằng .
3
1 1 1 1 1 1
=
A. b = ,c B. =
b 1,=
c C.=b =,c D.=b =,c 1
2 2 2 2 2 2
Lời giải:
Chọn C
x y z
Phương trình mặt phẳng ( ABC ) có dạng + + =1 ⇔ bcx + cy + bz − bc =0
1 b c
 
=
Ta có : n( ABC ) n=( P ) ( 0;1; −1) . Theo giả thiết, ta được:
( bc; b; c ) ,
 
( ABC ) ⊥ ( P ) n( ABC ) .n( P ) = 0 b − c = 0  b=c
 
  
 1⇔ −bc 1⇔ −bc 1⇔ b2 1
=
d ( O, ( ABC ) ) =
= =
  
 ( bc ) + c + b  ( bc ) + c + b

2 3
3  b + 2b
2 2 2
3 2 2 4 2 3
1 1
⇔ 3b 2 = b 4 + 2b 2 ⇔ 8b 4= 2b 2 ⇔ b= ⇒c=
2 2
Câu 2. Trong không gian với hệ trục tọa độ Oxyz , gọi (P ) là mặt phẳng chứa trục Oy và tạo với mặt
phẳng y + z + 1 = 0 góc 600 . Phương trình mặt phẳng (P) là:
x − z = 0 x − y = 0 x − z − 1 = 0 x − 2z = 0
A.  B.  C.  D. 
x + z = 0 x + y = 0 x − z = 0 x + z = 0
Lời giải
Chọn A
Mặt phẳng (P) chứa trục Oy nên có dạng: Ax + Cz

= 0 ( A2 + C 2 ≠ 0) .
 
n ( P ) .n( Q )
Mặt phẳng (P) tạo với mặt phẳng y + z + 1 = 0 góc 600 nên cos 600 =   .
n( P ) . n(Q )

1 C  A=C
=
⇔ ⇔=
A2 + C 2 2 C ⇔ A2 − C 2 =0 ⇔ 
2 A2 + C 2 . 2  A = −C
x − z = 0
Phương trình mặt phẳng (P) là: 
x + z = 0
Trong không gian với hệ trục toạ độ Oxyz , cho mặt cầu ( S ) : ( x − 1) + ( y − 2 ) + ( z − 3) =
2 2 2
Câu 3. 9,
điểm A ( 0;0; 2 ) . Phương trình mặt phẳng ( P ) đi qua A và cắt mặt cầu ( S ) theo thiết diện là
hình tròn ( C ) có diện tích nhỏ nhất ?
A. ( P ) : x + 2 y + 3 z − 6 =0. B. ( P ) : x + 2 y + z − 2 =0.
C. ( P ) : 3 x + 2 y + 2 z − 4 =0. D. ( P ) : x − 2 y + 3 z − 6 =0.
Lời giải
Chọn B

Mặt cầu ( S ) có tâm I (1, 2,3) , R = 3 và AI
= (1; 2;1) ⇒ IA
= 6
Ta có IA < R nên điểm A nằm trong mặt cầu.
Ta có : d ( I , ( P
= )) R2 − r 2
Diện tích hình tròn ( C ) nhỏ nhất ⇔ r nhỏ nhất ⇔ d ( I , ( P ) ) lớn nhất.

Do d ( I , ( P ) ) ≤ IA ⇒ max d ( I , ( P ) ) =
IA Khi đó mặt phẳng ( P ) đi qua A và nhận IA làm vtpt
⇒ ( P) : x + 2 y + z − 2 =0
Câu 4. Trong không gian với hệ toạ độ Oxyz , cho điểm N (1;1;1) . Viết phương trình mặt phẳng ( P )
cắt các trục Ox, Oy, Oz lần lượt tại A, B, C (không trùng với gốc tọa độ O ) sao cho N là tâm
đường tròn ngoại tiếp tam giác ABC
A. ( P ) : x + y + z − 3 =0. B. ( P ) : x + y − z + 1 =0.
C. ( P ) : x − y − z + 1 =0. D. ( P ) : x + 2 y + z − 4 =0.
Lời giải
Chọn A
Gọi A ( a;0;0 ) , B ( 0; b;0 ) , C ( 0;0; c ) lần lượt là giao điểm của ( P ) với các trục Ox, Oy, Oz
x y z
⇒ ( P) : + =
+ 1 ( a , b, c ≠ 0 )
a b c
1 1 1
 N ∈( P) a + b + c = 1
 
Ta có:  NA = NB ⇔  a − 1 = b − 1 ⇔ a = b = c = 3 ⇒ x + y + z − 3 = 0
 NA = NC  a −1 = c −1
 


Câu 5. Trong không gian với hệ trục tọa độ Oxyz , cho tứ diện ABCD có các đỉnh A (1; 2;1) ,
B ( −2;1;3) , C ( 2; −1;3) và D ( 0;3;1) . Phương trình mặt phẳng ( P ) đi qua A, B đồng thời cách
đều C , D
A. ( P1 ) : 4 x + 2 y + 7=
z − 15 0; ( P2 ) : x − 5 y − =
z + 10 0 .
C. ( P1 ) : 6 x − 4 y + =
7 z − 5 0; ( P2 ) : 3 x + y + 5=
z + 10 0 .
C. ( P1 ) : 6 x − 4 y +=
7 z − 5 0; ( P2 ) : 2 x +=
3z − 5 0 .
D. ( P1 ) : 3 x + 5 y + 7 z=
− 20 0; ( P2 ) : x + 3 y + 3 z=
− 10 0 .
Lời giải:
Chọn D
 
Ta có AB =( −3; −1; 2 ) , CD =( −2; 4; −2 )
Ta xét các trường hợp sau:
Trường hợp 1: CD  ( P )
  
nP =AB ∧ CD =−( 6; −10; −14 ) =−2 ( 3;5; 7 ) ⇒ ( P ) : 3x + 5 y + 7 z − 20 =
0
Trường hợp 2: ( P ) đi qua trung điểm I (1;1; 2 ) của CD

  
nP = AB ∧ AI = (1;3;3) ⇒ ( P ) : x + 3 y + 3 z − 10 = 0 .
D
C C
I
P P
Câu 6. Trong không gian với hệ toạ độ Oxyz , cho mặt phẳng   đi qua điểm M 1; 2;3 và cắt các
trục
Ox, Oy, Oz lần lượt tại A , B , C ( khác gốc toạ độ O ) sao cho M là trực tâm tam giác ABC .
Mặt phẳng   có phương trình là:
x y z
A. x  2 y  3 z 14  0 . B.   1  0 .
1 2 3
C. 3 x  2 y  z 10  0 . D. x  2 y  3 z  14  0 .
Lời giải:
Chọn A
Cách 1: Gọi H là hình chiếu vuông góc của C trên AB , K là hình chiếu vuông góc B trên
AC . M là trực tâm của tam giác ABC khi và chỉ khi C M  BK  CH
K
AB  CH 
Ta có :   AB  COH   AB  OM (1) (1) M
AB  CO 
A
O
Liên hệ tài liệu word toán SĐT và zalo: 039.373.2038 H Trang 27
B
Chứng minh tương tự, ta có: AC  OM (2).
Từ (1) và (2), ta có: OM   ABC 


Ta có: OM 1; 2;3 .

Mặt phẳng   đi qua điểm M 1; 2;3 và có một VTPT là OM 1; 2;3 nên có phương trình là:
 x 1  2  y  2  3 z  3  0  x  2 y  3z 14  0 .
Cách 2:
Do A, B, C lần lượt thuộc các trục Ox, Oy, Oz nên A(a;0;0), B(0; b;0), C (0;0; c) ( a, b, c ≠ 0 ).
x y z
Phương trình đoạn chắn của mặt phẳng ( ABC ) là: + + =1.
a b c
 
 AM .BC = 0
  
Do M là trực tâm tam giác ABC nên  BM . AC = 0 . Giải hệ điều kiện trên ta được a, b, c
 M ∈ ( ABC )

Vậy phương trình mặt phẳng: x + 2 y + 3 z − 14 =
0.
Câu 7. Trong không gian với hệ tọa độ Oxyz , viết phương trình mặt phẳng ( P) đi qua điểm M (1; 2;3)
1 1 1
và cắt các tia Ox , Oy , Oz lần lượt tại các điểm A, B, C sao cho T = + + đạt
2 2
OA OB OC 2
giá trị nhỏ nhất.
A. ( P ) : 6 x − 3 y + 2 z − 6 =
0. B. ( P ) : 6 x + 3 y + 2 z − 18 =
0.
C. ( P ) : x + 2 y + 3z − 14 =
0. D. ( P ) : 3 x + 2 y + z − 10 =0.
Lời giải:
Chọn C
x y z
Gọi A ( a;0;0 ) ; B ( 0; b;0 ) ; C ( 0;0; c ) , khi đó phương trình mặt phẳng ( P) là: + + =1
a b c
1 2 3
M (1;2;3) ∈ ( P) ⇒ + + =1 . Áp dụng BĐT Bunhiacopxki ta có:
a b c
2
 1 2 3  1
1=  + +  ≤ +
1 1 
+  12 + 22 + 32
 a b c   a2 b2 c 2 
( )
1 1 1 1 1 1 1 1 1
⇔ + + ≥ ⇔ + + ≥ ⇒ Tmin =
2 2 2 14 2 2 2 14 14
a b c OA OB OC
Dấu = xảy ra
 a
 b= 
1 1 1 2 a = 14
= = 
a 2 b 3c  a  x y 3z
⇔ ⇔ c = ⇔ b = 7 ⇒ ( P) : + + =1 ⇔ x + 2 y + 3z − 14 = 0 .
1 + 2 + 3 = 1 
3  14 14 7 14
 a b c 1 4 9 c =
a + a + a =
1  3


Câu 8. Trong không gian với hệ tọa độ Oxyz , cho điểm A ( 2;1;3) và mp
( P ) : x + my + (2m + 1)z − (2 + m) =
0, với m là tham số. Gọi H ( a; b; c ) là hình chiếu vuông góc
của điểm A trên ( P ) .Tính a + b khi khoảng cách từ điểm A đến ( P ) lớn nhất.
1 3
A. a + b =2 B. a + b =− C. a + b =0 D. a + b =
2 2
Lời giải:
Chọn D
K
H d
(P)
( P) : x + my + (2 m + 1)z − 2(2 + m) = 0 ⇔ m ( y + 2 z − 1) + x + z − 2 = 0
 y + 2z − 1 = 0
Khi đó, ( P) luôn đi qua đường thẳng cố định (d ) :  với mọi m.
x + z − 2 = 0
Do A, (d) cố định nên đoạn AK ( K là hình chiếu vuông góc của A lên đường thẳng d) là cố
định.
Vì AH ⊥ ( P) ⇒ AH ≤ AK ⇒ AHmax = AK khi và chỉ khi H trùng K , hay khoảng cách từ A
đến ( P) lớn nhất khi H trùng K .
 y + 2z − 1 = 0
+) Ta tìm tọa độ của điểm K: ( d ) : 
x + z − 2 = 0
Cho z = 0 ⇒ y = 1; x = 2 ⇒ I (2;1;0) ∈ d
    
= =
Đặt n1 (0;1;2), n2 (1;0;1),(d ) có 1 VTCP= u  n1; n=2  (1;2; −1)
 x= 2 + t

Phương trình tham số của đường thẳng d :  y =1 + 2t ; K ∈ (d ) ⇒ K (2 + t;1 + 2t; −t )
 z = −t

 
Gọi (Q) là mặt phẳng qua A và vuông góc với d , Khi đó, (Q) có 1 VTPT n= ( Q ) u(1;2; −1)
Phương trình mặt phẳng (Q) : 1( x − 2) + 2(y − 1) − 1(z − 3) =0 ⇔ x + 2 y − z − 1 =0
−1 3 1 3 3
K ∈ (Q) ⇒ 2 + t + 2(1 + 2t ) − (−t ) − 1 = 0 ⇔ t = ⇒ K  ;0;  → a = ; b = 0 ⇒ a + b = .
2 2 2 2 2
Câu 9. Trong không gian với hệ trục tọa độ Oxyz , cho mặt phẳng ( P ) : x + 2 y − 2 z + 1 = 0 , 2 điểm
A (1;0;0 ) , B(−1; 2;0) và mặt cầu ( S ) : ( x − 1) + ( y − 2 ) + z 2 =
25 . Viết phương trình mặt phẳng
2 2
(α ) vuông với mặt phẳng ( P ) , song song với đường thẳng AB , đồng thời cắt mặt cầu ( S )
theo đường tròn có bán kính bằng r = 2 2
A. 2 x + 2 y + 3 z + 11= 0; 2 x + 2 y + 3 z − 23= 0 .
B. 2 x − 2 y + 3 z + 11= 0; 2 x − 2 y + 3 z − 23= 0 .
C. 2 x − 2 y + 3 z − 11= 0; 2 x − 2 y + 3 z + 23= 0 .

D. 2 x + 2 y + 3 z − 11= 0; 2 x + 2 y + 3 z + 23= 0 .
Lời giải:
Chọn A
25 có tâm I (1; 2;0 ) và bán kính R = 5 .
Mặt cầu ( S ) : ( x − 1) + ( y − 2 ) + z 2 =
2 2
 
(1; 2; 2 ) , AB =
Ta có n( P ) =− ( −2; 2;0 )

Gọi nα là một vectơ pháp tuyến của mặt phẳng (α ) .
    
nα  nP , AB  ⇒=
Ta có : = nα ( 4; 4;6
= ) 2 ( 2; 2;3
= ) 2n1
Lúc đó mặt phẳng (α ) có dạng : 2 x + 2 y + 3 z + m =
0
Gọi J là hình chiếu của I lên mặt phẳng (α )
Ta có : R 2 =r 2 + IJ 2 ⇒ IJ 2 =17 ⇒ d ( I , (α ) ) = 17 ⇔ 6 + m = 17 ⇔ m = 11 hoặc m = −23
Vậy phương trình mặt phẳng (α ) : 2 x + 2 y + 3 z + 11 =

0 hoặc 2 x + 2 y + 3 z − 23 =
0
Câu 10. Trong không gian với hệ trục toạ độ Oxyz ,cho 3 điểm A (1;1; −1) , B (1;1; 2 ) , C ( −1; 2; −2 ) và
mặt phẳng ( P ) : x − 2 y + 2 z + 1 =0 . Lập phương trình mặt phẳng (α ) đi qua A , vuông góc với
mặt phẳng ( P ) cắt đường thẳng BC tại I sao cho IB = 2 IC biết tọa độ điểm I là số nguyên.
A. (α ) : 2 x − y − 2 z − 3 =0. B. (α ) : 4 x + 3 y − 2 z − 9 =0.
C. (α ) : 6 x + 2 y − z − 9 =0. D (α ) : 2 x + 3 y + 2 z − 3 =0.
Lời giải:
Chọn A
 
Gọi I ( a; b; c ) ⇒ IB = (1 − a;1 − b; 2 − c ) ; IC = ( −1 − a; 2 − b; −2 − c ) ;
   I ( −3;3; −6 )
 IB = 2 IC 
Do I , B, C thẳng hàng và IB = 2 IC ⇒    ⇒   1 5 2 
 IB = −2 IC  I  − ; ; − 
  3 3 3
Vì tọa độ điểm I là số nguyên nên I ( −3;3; −6 )
Lúc đó mặt phẳng (α ) đi qua A, I ( −3;3; −6 ) và vuông góc với mặt phẳng ( P ) nên VTPT của
  
(α ) là n(α ) =  IA, n( P )  = ( 2; −1; −2 ) ⇒ (α ) : 2 x − y − 2 z − 3 =0 .
 Mức độ 4
Câu 1. Trong không gian với hệ trục tọa độ Oxyz , cho điểm M (1;2;3). Mặt phẳng (P ) qua M cắt các
tia Ox, Oy, Oz lần lượt tại A, B, C sao cho thể tích khối tứ diện OABC nhỏ nhất có phương
trình là:
A. 6 x + 3 y + 2 z = 0 . B. 6 x + 3 y + 2 z − 18 = 0 .
C. x + 2 y + 3 z − 14 = 0 . D. x + y + z − 6 = 0 .
Lời giải
Chọn B
MP (P ) cắt các tia Ox, Oy, Oz lần lượt tại A, B, C nên A(a;0;0), B(0; b;0), C (0;0; c) ( a, b, c > 0 ).
x y z
Phương trình mặt phẳng (P) + + =1.
a b c
1 2 3
Mặt phẳng (P) qua M nên + + =1.
a b c
1 2 3 6
Ta có 1 = + + ≥ 33 ⇔ abc ≥ 162
a b c abc
1
=
Thể tích khối tứ diện OABC bằng V abc ≥ 27 .
6
1 2 3 1
Thể tích khối tứ diện OABC nhỏ nhất khi = = = suy ra=
a 3,=
b 6,=
c 9.
a b c 3
x y z
Phương trình mặt phẳng (P) : + + =1 hay 6 x + 3 y + 2 z − 18 = 0 .
3 6 9
Câu 2. Trong không gian với hệ trục toạ độ Oxyz ,cho tứ diện ABCD có điểm A (1;1;1) , B ( 2;0; 2 ) ,
C ( −1; −1;0 ) , D ( 0;3; 4 ) . Trên các cạnh AB, AC , AD lần lượt lấy các điểm B ', C ', D ' thỏa :
AB AC AD
+ + = 4 . Viết phương trình mặt phẳng ( B ' C ' D ') biết tứ diện AB ' C ' D ' có thể
AB ' AC ' AD '
tích nhỏ nhất ?
A. 16 x + 40 y − 44 z + 39 = 0. B. 16 x + 40 y + 44 z − 39 = 0.
C. 16 x − 40 y − 44 z + 39 =
0. D. 16 x − 40 y − 44 z − 39 =
0.
Lời giải
Chọn A
AB AC AD AB. AC. AD
Áp dụng bất đẳng thức AM − GM ta có : 4 = + + ≥ 33
AB ' AC ' AD ' AB '. AC '. AD '
AB '. AC '. AD ' 27 V AB '. AC '. AD ' 27 27
⇒ ≥ = ⇒ AB 'C ' D ' ≥ ⇒ VAB 'C ' D ' ≥ VABCD .
AB. AC. AD 64 VABCD AB. AC. AD 64 64
 
Ta gọi B′ ( a; b; c ) nên AB ' = ( a − 1; b − 1; c − 1) và AB= (1; −1;1)
AB ' AC ' AD ' 3  3  7 1 7

Để VAB 'C ' D ' nhỏ nhất khi và chỉ khi = = = ⇒ AB ' = AB ⇒ B '  ; ; 
AB AC AD 4 4 4 4 4
  
Ta lại có n( BCD ) = BD, BD  =( −4; −10;11)
Lúc đó mặt phẳng ( B ' C ' D ') song song với mặt phẳng ( BCD ) nên
  7 1 7
n( B′C ′D′) =n( BCD ) =( −4; −10;11) và mặt phẳng ( B ' C ' D ') đi qua B '  ; ; 
4 4 4
⇒ ( B ' C ' D ') :16 x + 40 y − 44 z + 39 =
0.
Câu 3. Trong không gian với hệ toạ độ Oxyz , gọi (α ) là mặt phẳng qua G (1; 2;3) và cắt các trục

Ox, Oy, Oz lần lượt tại các điểm A, B, C (khác gốc O ) sao cho G là trọng tâm của tam giác
ABC . Khi đó mặt phẳng (α ) có phương trình:
A. 3 x + 6 y + 2 z + 18 =
0. B. 6 x + 3 y + 2 z − 18 =
0.
C. 2 x + y + 3 z − 9 =0. D. 6 x + 3 y + 2 z + 9 =0.
Lời giải
Chọn B
Gọi A ( a;0;0 ) , B ( 0; b;0 ) , C ( 0;0; c ) là giao điểm của mặt phẳng (α ) các trục Ox, Oy, Oz
x y z
Phương trình mặt phẳng (α ) : + + =1 ( a , b, c ≠ 0 ) .
a b c
a
3 =1
 a = 3
b 
Ta có G là trọng tâm tam giác ABC ⇒  =2 ⇔ b =6
3 c = 9
c 
3 = 3

x y z
⇒ (α ) : + + =1 ⇔ 6 x + 3 y + 2 z − 18 =0
3 6 9
Câu 4. Trong không gian với hệ toạ độ Oxyz ,cho ( P ) : x + 4 y − 2 z − 6 =0 , (Q ) : x − 2 y + 4z − 6 =0.

Lập phương trình mặt phẳng (α ) chứa giao tuyến của ( P ) , ( Q ) và cắt các trục tọa độ tại các
điểm A, B, C sao cho hình chóp O. ABC là hình chóp đều.
A. x + y + z + 6 =0. B. x + y + z − 6 =0. C. x + y − z − 6 =0 . D. x + y + z − 3 =0.
Lời giải
Chọn B
Chọn M ( 6;0;0 ) , N ( 2; 2; 2 ) thuộc giao tuyến của ( P ) , ( Q )
Gọi A ( a;0;0 ) , B ( 0; b;0 ) , C ( 0;0; c ) lần lượt là giao điểm của (α ) với các trục Ox, Oy, Oz
x y z
⇒ (α ) : + =
+ 1 ( a , b, c ≠ 0 )
a b c
 6
 =1
(α ) chứa M , N ⇒  a
2 + 2 + 2 =
1
 a b c
Hình chóp O. ABC là hình chóp đều ⇒ OA = OB = OC ⇒ a = b = c
Vây phương trình x + y + z − 6 =0.
Câu 5. Trong không gian với hệ tọa độ Oxyz , cho các điểm Aa;0;0 , B 0; b;0 , C 0;0; c với
a, b, c dương. Biết A, B, C di động trên các tia Ox, Oy, Oz sao cho a  b  c  2 . Biết rằng

khi a, b, c thay đổi thì quỹ tích tâm hình cầu ngoại tiếp tứ diện OABC thuộc mặt phẳng  P  cố
định. Khoảng cách từ M 2019;0;0 tới mp  P  bằng:
2018 2019 2020

A. 2018. B. . C. . D. .
3 3 3
Lời giải:
Chọn B
Ta có phương trình mặt phẳng Oxy  là: z  0
a b 
 I  ; ;0 là tâm đường tròn ngoại tiếp OAB.
Gọi I là trung điểm AB 
 2 2 
Gọi d là đường thẳng qua M và vuông góc với mặt phẳng OAB   Oxy  , nên VTCP của
 a
 x 
 2
 

đường thẳng d là u  0;0;1 . Suy ra d :  y 
b
 2

 z  t


Gọi   là mặt phẳng trung trực của đoạn OC nên   có VTPT là OC  0;0; c và đi qua
 c c
trung điểm I 0;0;  của đoạn OC . Suy ra ptmp   : z   0.
 2 2
Khi đó tâm mặt cầu ngoại tiếp tứ diện OABC là giao điểm của d và   có tọa độ là nghiệm của
 a
 x 
 2

 y  b a b c
hệ  2  I  ; ; .
  2 2 2 
 z  t

 z  c  0.
 2
a b c a bc 2
Ta có xI  yI  z I       1   xI  yI  z I 1  0 . Điều này chứng
2 2 2 2 2
tỏ tâm I của mặt cầu luôn thuộc mp  P  : x  y  z 1  0. Khi đó
2019 1 2018
d  M ,  P    .
3 3
Câu 6. Trong không gian Oxyz , cho mặt phẳng ( P) : 2 x  y  2 z  3  0 và điểm A (2 ;  1; 0) . Tìm
tọa độ điểm B thuộc trục Oz sao cho độ dài đoạn hình chiếu vuông góc của đoạn thẳng AB
4
lên ( P) bằng .
5
 6  3  6  3
A. B 0 ; 0 ;  . B. B 0 ; 0 ;   . C. B 0 ; 0 ;   . D. B 0 ; 0 ;  .
 5  5  5  5
Lời giải

Chọn C
B
K
A=H
P
 
Gọi B 0 ; 0 ; b  AB  (2;1; b) và n( P )  (2;1; 2)
|2b  3|
Gọi  là góc giữa đường thẳng AB và ( P) , ta có: sin  
b2  5. 9
Gọi H , K lần lượt là hình chiếu vuông góc của A , B lên ( P)
2
 2b  3  2
 HK  AB.cos   b2  5. 1     5b  12b  36  4
 b2  5. 9  3 5
6  6
 b    B 0 ; 0 ;  
5  5
Câu 7. Trong không gian với hệ tọa độ Oxyz , , cho ba mặt phẳng
( P) : x − 2 y + 2 z= − 8 0; ( R) : x − 2 y + 2 z + 4 =
+ 1 0;(Q) : x − 2 y + 2 z= 0. Một đường thẳng ∆ thay
đổi cắt ba mặt phẳng ( P) ; (Q) ; ( R) lần lượt tại các điểm A, B, C . Giá trị nhỏ nhất của biểu
86
thức AB + là
AC 2
41
A. B. 99 C. 18 D. 24
8
Lời giải:
Chọn C
Nhận xét ( P) // (Q) // ( R) và ( P) nằm giữa (Q) và ( R)
BH d ( (Q);(
Ta có= = HK d ( ( P);(
P) ) 3;= = R) ) 1
AB BH
Áp dụng định lí Ta-lét ta có: = = 3
AC HK
Áp dụng BĐT Cauchy ta có:
96 AB AB 96 Cauchy AB AB 96
AB + = + + ≥ 33 . .
AC 2 2 2 AC 2 2 2 AC 2
2
 AB  3 24.9 18
= 3. 24. =
3
 AC  3.=
 
Trong không gian với hệ trục toạ độ Oxyz , cho mặt cầu ( S ) : ( x − 1) + ( y − 2 ) + ( z − 3) =
2 2 2
Câu 8. 9,
điểm A ( 0;0; 2 ) . Phương trình mặt phẳng ( P ) đi qua A và cắt mặt cầu ( S ) theo thiết diện là
hình tròn ( C ) có diện tích nhỏ nhất ?
A. ( P ) : x + 2 y + 3 z − 6 =0. B ( P) : x + 2 y + z − 2 =0.
C. ( P ) : 3 x + 2 y + 2 z − 4 =0. D. ( P ) : x − 2 y + 3 z − 6 =0.
Lời giải:
Chọn B
Mặt cầu ( S ) có tâm I (1, 2,3) , R = 3 .
Ta có IA < R nên điểm A nằm trong mặt cầu.
Ta có : d ( I , ( P
= )) R2 − r 2
Diện tích hình tròn ( C ) nhỏ nhất ⇔ r nhỏ nhất ⇔ d ( I , ( P ) ) lớn nhất.
Do d ( I , ( P ) ) ≤ IA ⇒ max d ( I , ( P ) ) =
IA Khi đó mặt phẳng ( P ) đi qua A và nhận

IA = ( −1; −2; −1) làm vtpt
⇒ ( P) : x + 2 y + z − 2 =0
Câu 9. Trong không gian với hệ toạ độ Oxyz ,cho hai đường thẳng d1 , d 2 lần lượt có phương trình
x −2 y −2 z −3 x −1 y − 2 z −1
d1 : = = , d2 : = = . Phương trình mặt phẳng (α ) cách đều hai
2 1 3 2 −1 4
đường thẳng d1 , d 2 là:
A. 7 x − 2 y − 4 z =
0. B. 7 x − 2 y − 4 z + 3 =0.
C. 2 x + y + 3 z + 3 =0. D. 14 x − 4 y − 8 z + 3 =0.
Lời giải:
Chọn D
 
Ta có d1 đi qua A ( 2; 2;3) và có ud1 = ( 2;1;3) , d 2 đi qua B (1; 2;1) và có ud=2
( 2; −1; 4 )
  
AB =( −1;1; −2 ) ; ud1 ; ud2  =( 7; −2; −4 ) ;
  
⇒ ud1 ; ud2  AB =−1 ≠ 0 nên d1 , d 2 chéo nhau.

  
Do (α ) cách đều d1 , d 2 nên (α ) song song với d1 , d 2 ⇒ nα = ud1 ; ud2  = ( 7; −2; −4 )
⇒ (α ) có dạng 7 x − 2 y − 4 z + d =
0
d −2 d −1
Theo giả thiết thì d ( A, (α ) ) = d ( B, (α ) ) ⇔
3
= ⇔=
d
69 69 2
⇒ (α ) :14 x − 4 y − 8 z + 3 =0
Câu 10. Trong không gian với hệ trục tọa độ Oxyz , cho các điểm
A1;0;0 , B 0;1;0 , C 0;0;1 , D 0;0;0 . Hỏi có bao nhiêu điểm cách đều 4 mặt phẳng
 ABC ,  BCD, CDA ,  DAB .
A. 4 B. 2 C. 1 D. 8
Lời giải:
Chọn D
Phương trình các mặt phẳng: ( ABC) : x +=
y + z − 1 0;( BCD
= =
) : x 0;(CDA) : y 0;(=
DAB ) : z 0
Gọi M a; b; c  là điểm cách đều cả 4 mặt phẳng trên
⇔ d ( M;( ABC) ) = d ( M;( BCD) ) = d ( M;(CDA) ) = d ( M;( DAB ) )
 a= b= c
a + b + c −1 
⇔ =
a=
b=
c ⇒  a + b + c −1
3  =a
 3
a= b= c
a = b= −c

a= b= c ⇔ 
a = c= −b
b = c= −a
TH1:
  3+ 3 3+ 3 3+ 3 
 M  ; ; 
3a − 1 3 ± 3   6 6 6 
a= b= c⇒ = a ⇔ 9a2 − 6 a + 1 = 3a 2 ⇒ a = ⇒
3 6 M  3 − 3 ; 3 − 3 ; 3 − 3 
  6 6 6

  
TH2:
  −1 + 3 −1 + 3 1 − 3 
 M  ; ; 
a −1 2 2 −1 ± 3   2 2 2 
a =b =−c ⇒ =a ⇔ a − 2 a + 1 =3a ⇒ a = ⇒
3 2  M  −1 − 3 ; −1 − 3 ; 1 + 3 
  2 2

2 
 

TH3:
  −1 + 3 1 − 3 −1 + 3 
 M  ; ; 
a −1 −1 ± 3   2 2 2 
a =c =−b ⇒ =a ⇔ a2 − 2 a + 1 =3a 2 ⇒ a = ⇒
3 2  M  −1 − 3 ; 1 + 3 ; −1 − 3 
  2 2 2

  
TH4:
  −1 − 3 1 + 3 1 + 3 
 M  ; ; 
a +1 2 2 1± 3   2 2 2 
b =c =−a ⇒ =a ⇔ a + 2 a + 1 =3a ⇒ a = ⇒
3 2  M  −1 + 3 ; 1 − 3 ; 1 − 3 
  2 2

2 
 
Vậy có tất cả 8 điểm thỏa mãn yêu cầu bài toán.

DẠNG 24 PHƯƠNG TRÌNH MẶT PHẲNG

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

DẠNG 24 PHƯƠNG TRÌNH MẶT PHẲNG

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Tailieumontoan.

Tài liệu sưu tầm, ngày 15 tháng 11 năm 2020

DẠNG TOÁN 24: PHƯƠNG TRÌNH MẶT PHẲNG

3. Phương trình tổng quát của mặt phẳng.

 Mặt mặt phẳng ( α ) có phương trình tổng quát dạng : Ax + By + Cz + D =

Liên hệ tài liệu word toán SĐT và zalo: 039.373.2038 Trang 1

II. CÁC DẠNG BÀI TẬP TƯƠNG TỰ

 PTMP trung trực của đoạn thẳng.

 PTMP qua 1 điểm, dễ tìm VTPT (không dùng tích có hướng).

 PTMP qua 1 điểm, VTPT tìm bằng tích có hướng.

 PTMP qua 1 điểm, tiếp xúc với mặt cầu.

 PTMP qua 1 điểm, cắt mặt cầu.

 PTMP qua 1 điểm, thỏa ĐK về góc, khoảng cách.

 PTMP qua 1 điểm, thỏa ĐK khác.

 PTMP qua 2 điểm, VTPT tìm bằng tích có hướng.

 PTMP qua 2 điểm, thỏa ĐK về góc, khoảng cách.

 PTMP qua 2 điểm, thỏa ĐK khác.

 PTMP qua 3 điểm không thẳng hàng.

 PTMP theo đoạn chắn.

 PTMP song song với mp, thỏa ĐK.

 PTMP qua 1 điểm, VTPT tìm bằng tích có hướng (đường-mặt).

 PTMP qua 1 điểm và chứa đường thẳng.

 PTMP qua 1 điểm, thỏa ĐK khác.

 PTMP qua 2 điểm, thỏa ĐK về góc, khoảng cách.

 PTMP chứa 1 đường thẳng, thỏa ĐK với đường thẳng khác.

 PTMP chứa 1 đường thẳng, thỏa ĐK với mặt phẳng.

 PTMP chứa 1 đường thẳng, thỏa ĐK về góc, khoảng cách.

 PTMP chứa 1 đường thẳng, thỏa ĐK với mặt cầu.

 PTMP theo đoạn chắn thỏa ĐK với đường thẳng.

 PTMP song song với mp, thỏa ĐK.

 Toán Max-Min liên quan đến mặp phẳng.

 Điểm thuộc mặt phẳng thỏa ĐK.

Liên hệ tài liệu word toán SĐT và zalo: 039.373.2038 Trang 2

BÀI TẬP MẪU

( P ) : 2 x + 3 y + z + 2 =0 . Véctơ nào dưới đây là một véctơ pháp tuyến của ( P ) ?

Phân tích hướng dẫn giải

B2: Chọn đáp án đúng.

0 , ( A2 + B 2 + C 2 ≠ 0 ) có véctơ pháp tuyến

- Vì phương trình của mặt phẳng ( P ) :2 x + 3 y + z + 2 = 0 suy ra véctơ pháp

Bài tập tương tự và phát triển:

Liên hệ tài liệu word toán SĐT và zalo: 039.373.2038 Trang 3

Mặt phẳng ( Oyz ) có phương trình x = 0 .

Mặt phẳng ( Oxz ) có phương trình y = 0 .

Mặt phẳng ( Oxy ) có phương trình z = 0 .

Liên hệ tài liệu word toán SĐT và zalo: 039.373.2038 Trang 4

Liên hệ tài liệu word toán SĐT và zalo: 039.373.2038 Trang 6

Mặt phẳng ( Q ) đi qua điểm A (1;3; −2 ) , ta có: 2.1 − 3 + 3. ( −2 ) + D = 0 ⇔ D = 7 ≠ 4 (thỏa

Gọi I là trung điểm của AB . Ta có: I (1;0;1) .

Trong không gian với hệ tọa độ Oxyz , cho mặt cầu ( S ) : x + y + z + 4 x − 2 y − 4 =

Phương pháp trắc nghiệm (nên có)

Từ tọa độ VTPT suy ra hệ số B = 0 , vậy loại ngay đáp án − x + 2 y − 5 =0 và − x + 2 y − 5 =0

Phương pháp trắc nghiệm

Phương pháp trắc nghiệm

Mặt phẳng qua A và song song với ( Oxy ) có phương trình z = z A .

Liên hệ tài liệu word toán SĐT và zalo: 039.373.2038 Trang 8

Dễ thấy A ( 2;0;0 ) , B ( 0; 4;0 ) , C ( 0;0;6 ) .

Liên hệ tài liệu word toán SĐT và zalo: 039.373.2038 Trang 9

Liên hệ tài liệu word toán SĐT và zalo: 039.373.2038 Trang 11

Khi đó P= 2.1 + 1 − 10.0= 3 .

Mặt cầu ( S ) có tâm I (1; − 3; 2 ) và bán kính R = 4 .

Vậy Phương trình của mặt phẳng ( P ) là: 2 x − y + 2 z + 3 =0 ; 2 x − y + 2 z − 21 =0.

Liên hệ tài liệu word toán SĐT và zalo: 039.373.2038 Trang 12

Do H là trực tâm ∆ABC ⇒ AH ⊥ BC .