ANH HÙNG LAO ĐỘNG

ĐẠI TÁ NGUYỄN ĐĂNG GIÁP

NHƯ TÔI
ĐÃ SỐNG
TRƯỜNG CA
DUY TƯỜNG, THANH HẢI, MỸ HẠNH chuyển thể

1
2
 ĐÔI LỜI CÙNG TRƯỜNG CA “NHƯ TÔI ĐÃ SỐNG”

“Kiếp phong trần ta lại là ta

Nhân và quả nổi chìm bao số phận
Tình khúc một thời binh đao chiến trận
Nay trả lại cho đời nốt nhạc vần thơ…”
(Tình khúc mùa thu - Nguyễn Đăng Giáp)

Cổ nhân dạy rằng “Hữu xạ tự nhiên hương”, đúng vậy! Chính vì

“tự nhiên hương” nên Mai Thanh Hải đến tìm tôi xin tiếp cận và tự
nguyện chuyển thể hồi ký “Như tôi đã sống” của tôi từ văn xuôi thành
thơ lục bát giống như đại thi hào Nguyễn Du đã chuyển “Kim Vân
Kiều truyện” thành “Truyện Kiều” - một tác phẩm báu vật của nhân
loại.
Ý tưởng là vậy nhưng khi vào cuộc tác giả đã phải thốt lên:
“Kiến dị tác nan” nghĩa là: “Nói thì dễ nhưng làm thì khó”. Nhưng rất
may đã có Thiếu tá Nguyễn Mỹ Hạnh “song kiếm hợp bích” đồng
hành cùng Mai Thanh Hải. Nhưng để có một tác phẩm để tôi tự tin ra
mắt bạn đọc và thực sự rung động thì phải nhờ cố vấn Duy Tường là
người có đủ tầm thơ văn uyên bác. Hơn nữa Duy Tường lại là tác giả
cuốn hồi ký đã nắm chắc được các chương hồi trường đoạn của nhân
vật với vai trò thẩm định và chỉnh sửa. Cuối cùng tôi là người nhạc
trưởng bản hòa ca điều phối soát xét bổ sung thì mới có một trường ca
………. gồm 8 chương thơ lục bát trọn vẹn:
Nguyễn Du để lại Truyện Kiều
“Như tôi đã sống” nhiễu điều - giá gương
Một đời “dâu bể” phong sương
Cảo thơm - Hậu thế - Minh tường - Thủy chung
Thiếu tá Mai Thanh Hải hiện nay đang công tác ở Bộ Chỉ huy
Quân sự tỉnh Hà Tĩnh, là người đưa ra ý tưởng và đã thực hiện lời
trăng trối của cố nhà thơ Mai Hồng Niên trước lúc lâm chung: “Anh
hùng Nguyễn Đăng Giáp là nguyên mẫu của nhiều sáng tác văn học,
là một nhân vật lịch sử độc đáo có nhiều cái để viết. Cháu muốn thành
công thì hãy tìm hiểu thật sâu và về chú Giáp”.

3
 Tôi nghĩ rằng đây là một sự sáng tạo tuyệt vời và chỉ có tuổi trẻ
và sự đam mê chân thành với tài năng bút lực của Hải và Hạnh cùng
với sự dày dạn kinh nghiệm của nhà báo Duy Tường - Tổng biên tập
Báo Cựu chiến binh Việt Nam, hơn nữa cả 3 tác giả đều công tác
trong môi trường quân đội nên đã phát huy truyền thống tốt đẹp của
anh “Bộ đội Cụ Hồ” mới làm nên một điều kỳ diệu - theo đôi đây là
một trường hợp hy hữu.
Mai Thanh Hải và Duy Tường sinh ra trên quê hương nơi phát
tích của đại thi hào Nguyễn Du và tướng công Uy Viễn Nguyễn Công
Trứ nên đã kế thừa được văn chương thơ phú - cùng với Mai Hồng
Niên là một tổng thư ký của thời đại, một nhà thơ hiện thực xã hội
đương đại chân chính, dũng cảm dám nói lên những tha hóa của một
số quan chức và bênh vực những thân phận nhỏ nhoi của những kiếp
người “thấp cổ bé họng”, những oan trái của cuộc đời, luôn đau đáu
với thế sự nhưng cũng rất tinh tế hào hoa đa cảm trữ tình… Rất cảm
ơn Thượng đế đã kết nối hai anh em chúng tôi gặp nhau một thời gian
đủ để làm nguồn cảm hứng và thăng hoa. Ông đã tặng tôi rất nhiều bài
thơ. Và cũng chính nhờ ông mà Mai Thanh Hải gặp tôi để làm nên
trường ca này. Ông và tôi đã kết bạn vong niên cùng chung khí phách
ông đồ Nghệ, cùng từng nếm trải trên những cung đường Trường Sơn
ác liệt thời đánh Mỹ…
Để thay lời cảm ơn chân thành của tôi tới các tác giả và những
người đã mến mộ “Như tôi đã sống” xin mời bạn đọc yêu văn chương
thơ phú thưởng thức và khám phá tác phẩm độc đáo hồi ký bằng thơ -
một bản trường ca mà không phải ai cũng muốn mà được và ai muốn
làm mà làm được “Như tôi đã sống"!

NGUYỄN ĐĂNG GIÁP

4
 “Của tin gọi một chút này làm ghi”
Khi đọc Hồi ký "Như tôi đã sống" của Anh hùng Lao động, Đại tá
Nguyễn Đăng Giáp - Chủ tịch HĐQT Tổng Công ty 36 tôi lại liên tưởng đến
tiểu thuyết chương hồi Kim Vân Kiều của Thanh Tâm Tài Nhân ở Trung
Quốc đời nhà Minh. Đại thi hào Nguyễn Du khi đọc Kim Vân Kiều đã cảm
hứng chuyển thể thành Truyện Kiều nổi tiếng, chính sự đồng điệu tâm hồn
giữa Thanh Tâm Tài Nhân và tài năng thiên bẩm của Nguyễn Du đã ban tặng
cho chúng ta tuyệt tác Truyện Kiều - một tác phẩm được xem là áng văn
chương bất hủ của Văn học Việt Nam.
Khi đọc Hồi ký "Như tôi đã sống" của Anh hùng Lao động Nguyễn
Đăng Giáp, trong thâm tâm tôi cũng loé lên một ý tưởng tại sao mình không
chuyển thể thành cuốn hồi ký bằng thơ của tập tự truyện độc đáo về người
Anh hùng đã làm được những điều lớn lao và được nhiều người mến mộ này.
Từ ý tưởng đến hiện thực quả là một quá trình đầy gian nan thử thách. Người
đời thường khuyên: “Kiến dị, tác nan” nghĩa là "Nói thì dễ, làm mới khó",
quả thực là như thế. Khi bắt tay vào thực hiện ý tưởng đúng là muôn lần khó,
thể hiện hồi ký của một nhân vật lịch sử, một “tượng đài” của công chúng
bằng văn xuôi đã khó, chuyển thể từ văn xuôi thành hồi ký bằng thơ lại khó
gấp nhiều lần. Đã hạ quyết tâm, đã chuẩn bị đầy đủ tư liệu, đã gặp trực tiếp
Anh hùng Nguyễn Đăng Giáp, đã đọc rất nhiều bài viết của các nhà văn, nhà
thơ, nhạc sĩ, tướng lĩnh, lãnh đạo Đảng và Nhà nước viết về ông với đủ thể
loại văn, thơ, nhạc, hoạ, điêu khắc, phóng sự, truyền hình… nhưng khi vào
việc lại bị ngợp bởi chưa lúc nào tôi được làm nhiệm vụ, trọng trách lớn lao
đến vậy - Thể hiện hồi ký của một vị Anh hùng bằng thơ.
Khi tôi viết đến chương thứ 3 thì thấy quá khó nên tôi đã lựa chọn
những đoạn thơ của chính Anh hùng Nguyễn Đăng Giáp sáng tác để liên kết,
xâu chuỗi thành các chương trong Trường ca “Như tôi đã sống” nhưng khi
thẩm định, Thiếu tá Nguyễn Mỹ Hạnh đã yêu cầu tôi phải hoàn toàn tự sáng
tác và hạn chế trích thơ của chính nguyên mẫu trong tự truyện. Vậy là, một
lần nữa tôi lại “đập đi xây lại” đi chính trên đôi chân của mình để đến đích.
Và, chính trong giai đoạn khó khăn nhất thì chính Thiếu tá Nguyễn Mỹ Hạnh
và Đại tá Duy Tường - Tổng Biên tập Báo Cựu Chiến binh Việt Nam đã ra
tay “giải cứu” và đồng hành cùng tôi để hoàn thiện cuốn hồi ký bằng thơ.

5
 Những ngày cuối đời nhà thơ Mai Hồng Niên có tâm sự với tôi: "Anh
hùng Nguyễn Đăng Giáp là một nguyên mẫu của nhiều sáng tác văn học, là
một nhân vật lịch sử độc đáo có nhiều cái để viết, cháu muốn thành công thì
hãy tìm hiểu thật sâu và viết về chú Giáp".
Lời của Nhà thơ Mai Hồng Niên giống như một lời trăng trối và "giao
nhiệm vụ" cho “truyền nhân” trước lúc ông lâm chung. Tôi âm thầm nung
nấu sẽ viết được một cái gì đó để tri ân Anh hùng Nguyễn Đăng Giáp. Sau
hai bài thơ "Anh hùng - Thi nhân" và bài "Anh hùng giữa những anh hùng"
của tôi viết tặng Anh hùng Nguyễn Đăng Giáp được Nhạc sĩ - Nghệ sĩ ưu tú
Quốc Nam phổ nhạc và được ca sỹ Tố Uyên thể hiện rất thành công như tiếp
thêm sức mạnh và niềm tin để tôi bắt tay vào sáng tác “Như tôi đã sống”. Để
thể hiện một cách đầy đủ và chân thực nhất về nhân vật chính của Trường ca,
tôi đã cố gắng chọn lọc những sáng tác, những bài thơ, những câu nói triết lý
nổi tiếng của Anh hùng Lao động, Đại tá Nguyễn Đăng Giáp để liên kết, xâu
chuỗi lại thành một tập hồi ký bằng thơ. Đây là tác phẩm thể hiện tư tưởng,
khát vọng, hoài bão, tâm tư và những công trình vĩ đại của một anh hùng mà
không nặng về câu chữ hay thủ pháp nghệ thuật. Là lời tri ân, tấm lòng
ngưỡng mộ của thế hệ trẻ hôm nay đối với Anh hùng Lao động, Đại tá
Nguyễn Đăng Giáp - Người đã truyền cảm hứng để chúng ta có những ước
mơ công hiến tuổi thanh xuân của mình cho Tổ quốc, cho cuộc đời.
“Mọi lý thuyết chỉ là màu xám còn cây đời mãi mãi xanh tươi” những
công trình thế kỷ, những cống hiến lớn lao để bảo vệ và xây dựng Tổ quốc,
những vần thơ, nốt nhạc mà Nhà thơ, Anh hùng Nguyễn Đăng Giáp để lại
cho hậu thế chính là “Cây đời” như Đại văn hào người Đức Johann
Wolfgang von Goethe đã nói./.
Thiếu tá Mai Thanh Hải
Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Hà Tĩnh

6
 Tư chất “ông đồ” từ chiến trận đến thương trường
Nhà thơ Mai Hồng Niên tặng Anh hùng, Đại tá Nguyễn Đăng Giáp

“... Đời người là phù du xao xác giữa phong trần

“Uy Viễn Tướng Công” chí làm trai là thế
Quan hay lính vẫn “Ông đồ xứ Nghệ”
Hiếu nghĩa ân tình vang vọng với non sông
Đất nước quê hương
Tâm thế một Anh hùng...!”

“Không cầu danh vẫn đơm hoa

“Như tôi đã sống” chính là thành danh”.

7
 CHƯƠNG MỘT
QUÊ HƯƠNG - GIA ĐÌNH VÀ TUỔI THƠ TÔI

“Xa xứ ly hương làng Đông Chử

Muôn dặm ngàn trùng sải bước chân”
(“Năm mươi năm quân ngũ” - Nguyễn Đăng Giáp)

Quê tôi Đông Chử - Nghi Trường

Xa quê lại muốn tìm đường về quê
Hà Thành - Xứ Nghệ đi về
Tình sâu nghĩa nặng hồn quê Lam Hồng
Đất thừa nắng hạn, bão giông
Cồn khô cát bạc gieo trồng nghĩa nhân
Tiếng thơm vang khắp xa gần
Anh hùng - Thi sĩ lập thân với đời
Cội nguồn dẫu có xa vời
Vẫn là dòng sữa nuôi tôi thuở nào
Lam giang khúc nhạc dạt dào
Hồng Sơn cao ngất tạc vào văn thơ
Linh thiêng hội tụ Diên Cờ
Biết bao thế hệ cơ đồ vần xoay
Anh hùng - Chính khách từ đây
Đi lên với những luống cày, nương khoai
Đất nghèo nuôi chí anh tài
Khoai - cà - chè chát trải dài tháng năm
Tình quê đẹp tựa trăng rằm
Mạch nguồn yêu nước tiếng tăm khắp vùng
Người quê cốt cách bách tùng

8
Quốc công Nguyễn Xí lẫy lừng bốn phương
Hai lần khai quốc lập vương
Lam Sơn tụ nghĩa sa trường chiến chinh
Luyện quân, điều tướng, khiển binh
Đuổi quân xâm lược nhà Minh chạy dài
Mười năm nếm mật nằm gai
Danh lưu hậu thế mấy ai so tày
Nguyễn Thức Tự bậc hiền tài
Làm quan chính trực, đúng sai tỏ tường
Trọng đạo nghĩa, giỏi văn chương
Tề gia, trị quốc nhu cương lẽ thường
Dốc lòng theo Chiếu Cần Vương
Đa mưu túc kế tìm đường giúp vua
Chánh Sơn Phòng sứ không từ
Tán Tương quân vụ được thua mấy lần
Hết phò vua đến giúp dân
Lui về ẩn giật lại cầm bút nghiên
Dạy dân hay chữ Thánh hiền
Bốn trăm trò giỏi khắp miền ghi công
Đại Nhân sư đất Lam Hồng
Tài cao, đức trọng, đạo thông đất trời
Tấm gương trí dũng sáng ngời
Trung trinh ái quốc một đời sắt son
“Ai về Nghi Lộc Nghệ An
Hỏi thăm con cháu cụ Sơn thế nào
Hỏi Canh, hoạt động bên Tàu
Hỏi Đường, Tây đã chém đầu năm nao
Dần dà hỏi đến Thức Bao
Côn Lôn tin bặt lần sau vượt vời
Hỏi Độ, quản thúc một nơi
Chim lồng cá chậu một đời thì thôi

9
 Cha con sau trước mấy người
Hiến thân cho nước cho nòi Việt Nam”
Làm thân nô lệ sao cam
Bút nghiên cũng diệt sài lang tham tàn
Danh thơm vang khắp trời Nam
Nhà thờ điểm hẹn luận bàn việc quân
Bày mưu tính kế xa gần
Khi thành, khi bại, quân doanh hướng nào…
Đường cứu nước lắm gian lao
Có Hoàng Trọng Mậu1 cờ đào dấy binh
Dù cho nghiệp lớn không thành
Ngục trung hai chữ trung trinh sáng ngời
Lòng son quyết chẳng chuyển dời
Câu thơ tuyệt mệnh đời đời lưu danh
Chân Phúc - Nghi Lộc địa linh
Tinh hoa hội tụ mà sinh anh hùng
Giúp vua Nguyễn Huệ - Quang Trung
Nguyễn Hữu Chỉnh kiếp bi hùng trần ai!
“Có tài mà cậy chi tài”
Án binh oan khuất chữ “tai” một đời
Sông Lam vẫn cứ cuộn trôi
Điếu văn “Khóc chị” cho người thiên thu
Truyền thống đánh giặc đuổi thù
Là nguồn lạch đất ông Đồ xưa nay
Vinh quang cùng với đắng cay
Để biên niên sử đất này thêm trang
Nhà Thượng tướng Trần Văn Quang
“Tứ Tỉnh ủy” xứng bảng vàng ghi công
Thiếu tướng có cặp bài trùng

. Hoàng Trọng Mậu (Nguyễn Đức Công) hoạt động cách mạng, bị Pháp bắt và xử bắn ở sân bay
1

Bạch Mai cùng với Nguyễn Thức Đường (Trần Hữu Lực) con thầy Nguyễn Thức Tự.

10
 Hoàng Đan - Hoàng Niệm cùng chung một nhà
Nguyễn Duy Trinh thật tài ba
Ngoại giao giỏi, tiếng tăm xa đôi miền
Nguyễn Quốc Thước người Nghi Diên
Thẳng ngay đốt nóng bao phiên nghị trường
Nguyễn Mạnh Đẩu - Phùng Bá Thường
Lê Doãn Hợp - Lê Văn Cương…tuyệt vời
Tài hoa, đức độ hơn người
Sáng gương hậu thế người đời tôn vinh
Nhớ câu sấm của Trạng Trình
“Song Ngư liền địa” đất mình phát Vương
Sấm truyền biết mấy linh thiêng
Chủ tịch Quốc hội gọi tên quê mình
Vương Đình Huệ đã thành danh
“Triều đình tứ trụ” sử xanh tạc rồi!
Văn chương còn đó mấy người
Lê Văn Miến từng được vời kèm vua
Không hổ danh lớp người xưa
Đức Nguyên - Đức Phiến2 thi thơ để đời
Đức Cương được tiếng kiệm lời
Say mê khoa học, tình người nặng sâu
Rồi Hòa thượng Thích Minh Châu
Lòng son thắp lửa lại giàu đức ân
Đình Chú - Nhà giáo Nhân dân
Giáo sư danh tiếng xa gần biết tên
Quê tôi đất của sách, đèn
Anh hùng - Chí sĩ - Thi nhân xây đời.
*
2
. Nguyễn Đức Nguyên là Hoài Thanh, Nguyễn Đức Phiến là Hoài Chân, viết chung công trình
nổi tiếng “Thi nhân Việt Nam”.

11
 Từ Kinh Bắc đến đất này
Nguyễn Đăng dòng họ chung xây Nghi Trường
Tám anh em một con đường
Nhờ đức Tiên tổ bốn phương tung hoành
Từ xứ Nghệ đến Hà Thành
Lập bao kỳ tích rạng danh nếp nhà
Đăng Giáp “anh Cả giả cha”
Bút nghiên tạm gác xông pha trận tiền
Nghiệp binh chí lớn mà nên
Đưa đường chỉ lối bảy em theo mình
Đăng Thọ vì nước hy sinh
Lá xanh sớm rụng gia đình xót xa
Con người vốn đất đơm hoa
Người là “đặc sản quê choa” vàng mười.
*
* *
Đã đi gần trọn đời người
Vẫn còn đau đáu tháng ngày ấu thơ
“Bao giờ cho đến ngày xưa”
Để ta hiểu hết nắng mưa cuộc đời
Đắng cay, chua chát, ngọt bùi
Cháo rau cũng thể vành nôi quê nhà
Cồn khô đỗ, lạc đơm hoa
Mồ hôi mặn chát luống cà, nương khoai
Gió Lào thổi rạc đời trai
Ngậm ngùi ngoái nhớ tháng ngày chưa xa
Nghẹn lòng tháng tám ngày ba
Chạy ăn từng bữa… nhà nhà đi vay
Đến giờ mắt vẫn còn cay
Tháng Năm khoai xắt phơi đầy nong nia

12
 Phòng khi mưa gió dầm dề
Sắn khoai miễn cứ “căng mề” là vui
Cá có cuống, cà có đuôi
Biết bao giai thoại ngẫm cười mà đau
Tiếc tùng nào có gì đâu
Khoai - cà - tép bạc cùng nhau vui vầy
Ước ao một bát cơm đầy
Biết là vất vả đắng cay muôn phần
Từ trong gian khó nhọc nhằn
Người quê quyết chí lập thân với đời
Tiếng quê chẳng giống xứ người
Ghét - yêu rành mạch, chịu chơi đến cùng
Lại mang cái chứng bao đồng
Trực ngôn bạch thoại mất lòng người ơi
Chuyện chi cuối đất đầu trời
Vẫn luôn “rối bận” con người quê choa
“Chưa một lần tới Thủ đô
Nghe đài biết mất Liên Xô thì buồn”
Cây có cội, nước có nguồn
Đói no rau cháo mà nên tình người
Khí thiêng sông núi đất trời
Làm nên cốt cách con người quê tôi
Chân đạp đất, đầu đội trời
Dù quyết liệt vẫn ngời ngời hào hoa
Đói no vẫn giữ đạo nhà
Khoai - cà - cá gỗ vẫn là quê hương
Dù ai bươn trải muôn phương
Nghi Trường - Đông Chử vẫn luôn nhớ về
*
* *
Họ Nguyễn Đăng gốc Đông Hồ

13
 Phải duyên trời định tìm vô đất này
Chiêm mùa chí thú cấy cày
Ông Căn, ông Cốc dựng xây cơ đồ
Mấy trăm năm… có bây giờ
Để cho hậu thế phụng thờ Tổ tông
“Trứng rồng lại nở ra rồng”
Cháu con thành đạt - hanh thông học hành
Đăng Cảo, Đăng Dĩnh thành danh
Tạc bia Văn Miếu Hà Thành lưu hương
Cụ Tổ tiếp bước quan trường
Làm quan Tuần phủ mà thương dân lành
Can Tổng - cụ Nguyễn Đăng Thanh
Dạy con cháu “Phúc Lai Thành”3 làm gương
Chánh tổng cụ Nguyễn Đăng Lương
Là trò giỏi của cụ Sơn trong làng
Mười tám tuổi đã làm quan
Cùng cụ Sinh Sắc luận bàn quân cơ4
Mai sau dù có bao giờ
Gương trong Tiên tổ không mờ trong tôi
Ngày tôi vừa mới chào đời
Ôm lưng ông nội rong chơi khắp làng
Ông tôi Đăng Thoán - cố Chương
Nhâm - Cầm - Độn - Toán tỏ tường tinh thông
Lấy gương Nguyễn Xí Quốc công
Tướng công Uy Viễn, Quang Trung, Trạng Trình…
Dạy cháu con trọng nhân tình
Nên tôi khắc cốt đinh ninh từng lời

3
. Ba đại tự Phúc Lai Thành của Can tổng Nguyễn Đăng Thanh treo tại Từ đường dòng họ
Nguyễn Đăng ở Đông Chử - Nghi Trường.
4
. Cụ Nguyễn Sinh Sắc và cụ Nguyễn Đăng Lương là học trò (đồng môn) của thầy Nguyễn Thức
Tự, từng giao lưu luận bàn thế sự.

14
 Ông làm Hương kiểm một thời
Đem tài đức để giúp đời an dân
Bấm quẻ ông đoán như thần
Ngày giờ … từ giã cõi trần của ông5
Ngày ông về với Tổ tông
Tôi vừa nhập ngũ nên không được về
Được tin lòng dạ tái tê
Thế là ông cháu chia lìa âm - dương
Bà nội chịu khó, chịu thương
Chăm con, thương cháu, cố Chương thỏa lòng
Chiều chồng, chiều cả mẹ chồng
Đảm đang, nhân hậu, ruộng đồng nắng mưa
“Phúc đức tại mẫu” lời xưa
Một sương hai nắng sớm trưa tối ngày
Anh em tôi có hôm nay
Nhờ lưng bà - mẹ hao gầy tháng năm
Ngày bà về chốn xa xăm
Sau cơn cảm nặng mê man lịm dần
Thuốc thang, cầu cúng thánh thần
Vẫn không qua khỏi, muôn phần xót thương
Nhớ lời ông thợ làng Vang
Hỏi đường sinh - tử, phán rằng “mười năm”
“Bà đi trước, ông ngẫm xem!”
Nào ngờ linh ứng như nằm chiêm bao
Ông bà duyên số hay sao
Sống và chết đã vận vào lời xưa6.
*
Một đời dãi nắng dầm mưa
. Ông nội Nguyễn Đăng Thoán biết trước ngày giờ mất của mình, dặn con cháu chuẩn bị hậu sự.
5

. Ông thợ đóng cối xay người làng Vang đoán bà nội tôi mất trước ông nội 10 năm; về sau, bà
6

mất năm 1962, ông mất năm 1972.

15
 Cha tôi cần mẫn sớm trưa quên mình
Toan lo gây dựng gia đình
Bút nghiên quyết chí bình sinh giúp đời
Làm Thư ký đội một thời
Cải cách ruộng đất rối bời tâm can
Một đời đức độ nhân văn
Tuổi Giáp Tuất nên khó khăn nhiều bề
Lớn lên học tập say mê
Có chữ nghĩa nên nặng nề việc công
Rạch ròi địa chủ, trung nông
Đúng sai phân định để không quy nhầm
Bí thư Thanh niên chín năm
Chăm lo việc xã như tằm nhả tơ
Cha mang cốt cách ông đồ
Vinh quang, cay đắng bất ngờ đổi ngôi
Tính tình cương trực thẳng ngay
Như xương rồng giữa cát bay mịt mùng
Hiên ngang dáng dấp bách tùng
Mà lòng nhân ái hòa cùng thế nhân
Làm thầy, làm thợ, làm dân
Tham công tiếc việc tảo tần nghề nông
Khi thì công chức văn phòng
Mẫn cán, chuẩn mực, tác phong gọn gàng
Hễ mà gặp chuyện trái ngang
Một mình “đốt nóng” nghị trường sá chi
Lợi danh chẳng vướng bận gì
Thẳng ngay, liêm chính lắm khi thiệt mình
Mẹ tôi là Nguyễn Thị Sinh
Sinh năm Quý Dậu cầm tinh con gà
Vốn người đôn hậu thật thà
Đẹp người đẹp nết mặn mà văn chương

16
 Công Dung Ngôn Hạnh tỏ tường
Ca dao tục ngữ mẹ thường ru con
Một đời tần tảo héo mòn
Đôi vai mẹ gánh giang sơn nhà chồng
Khi vườn tược, lúc ruộng đồng
Nhặt từng công điểm để không thua đời
Chín lần đẻ, tám lần nuôi
Cùng cha dạy dỗ chúng tôi nên người
Cho dù đi hết cuộc đời
Cũng không hiểu hết những lời mẹ khuyên
“Tức chí bấm chí thì nên”
“Ở đời kín miệng vẫn hơn lắm điều”
“Mẹ cha khi trẻ thì yêu
Đến hồi già cả bạc đầu thì thương”…
Cháu con lấy đó làm gương
Vén vun xây đắp gia đường ấm êm.
*
* *
Nghĩa tình có dưới có trên
Nội - Ngoại đối xử hai bên thuận hòa
Nguyễn Thức dòng họ danh gia
Tiếng thầy Thức Tự lan xa khắp vùng
Ngoại tôi cụ Nguyễn Thức Song
Hán văn thâm hậu, tinh thông chuyện đời
Tư duy kinh tế tuyệt vời
Tính tình điềm đạm, dáng người hào hoa
Nghe trong chuyện của ông bà
Ông làm Lý trưởng cũng là giúp dân
Sau Tháng Tám, Đảng rất cần
Những người uy tín cầm cân, đồng lòng
Bà ngoại đảm đang, bao dung

17
 Tảo tần hôm sớm ruộng đồng nông sâu
Thơ văn, cổ tích làu làu
Ru cháu bà lẩy mấy câu truyện Kiều
Giá gương mà phủ nhiễu điều
Hai nhà chung ngõ dễ chiều lòng nhau
Lúc bơ gạo, khi miếng trầu…
Ông bà nội - ngoại tâm đầu ý chung
Hai non mà lấp một dòng
Cháu con khôn lớn nhờ công hai nhà
Mai ngày tung cánh bay xa
Vẫn nghe văng vẳng tiếng bà đưa nôi.
*
* *
Tính cách Đăng Giáp khác người
Thông minh, hiếu nghĩa, trải đời hơn ai
Ngọn đèn trang sách miệt mài
Yêu đương nào có giống ai trên đời
Mượn vần thơ để ngỏ lời
Thu Lan ước hẹn duyên trời đã xe
Đăng Ngọ thắm mãi tình quê
Phạm Thị Hiền chung lối về nên đôi
Đăng Thọ tốt nết, đẹp người
Hai mươi tuổi hy sinh nơi chiến trường
Đăng Hiền bay nhảy muôn phương
Tuổi Rồng nghiệp lớn thương trường xông pha
Cùng Thu Vân đảm việc nhà
Sao cho trên dưới thuận hòa mới vui
Đăng Hùng - Hồng Hạnh thành đôi
Như duyên trời định tiến - lui, nhịp nhàng
Đăng Trung phong nhã cao sang
Sánh cùng Ngọc Thủy cũng hàng danh gia

18
 Công trình nét vẽ tài ba
Thông minh, hiếu học, hào hoa, kiệm lời
Đăng Hiếu như đóa hoa tươi
Thanh Yến cô giáo nối lời yêu thương
Đăng Thuận tuấn mã dặm trường
Cuối đàn tiếp bước theo đường các anh
Thông minh, chí lớn, quyết nhanh
Với Thu Thủy mối duyên lành trăm năm
Tám anh em cùng đồng tâm
Chung màu áo lính thăng trầm bôn ba.
*
* *
Tuổi thơ ngày tháng trôi qua
Bao mùa chiến dịch, sắc hoa tím trời
Giờ đây trải nghiệm trường đời
Thấm lời ông nội sinh thời đã khuyên:
Xích Thố tung vó thảo nguyên
Qua nhiều thử thách mới nên cơ đồ
Nhớ sao một thuở học trò
Lên năm tôi đã tự lo học hành
Hết hòa bình tới chiến tranh
Cháo rau, bom đạn đồng hành cùng tôi
Bao lần đạn lạc bom rơi
Mấy lần chết hụt… vẫn vui bạn bè
Vẫn mơ phượng đỏ trưa hè
Vẫn mê tiếng sáo trời quê cánh diều
Mũ rơm tới lớp sáng chiều
Đêm đêm chui xuống hầm kèo làm thơ
Chạnh lòng thương nhớ thầy cô
Ai còn, ai mất bây giờ nơi đâu
“Muốn sang thì bắc cầu Kiều

19
 Muốn con hay chữ phải yêu lấy thầy”
Nhớ ngày sơ tán miền Tây
Nghĩa Đàn xa sáu chục cây đường trường
Bạn bè đùm bọc yêu thương
Nông trường chu đáo lại nhường sắn khoai
Bao đêm đói bụng nằm dài
Đạn bom, giặc giã biết ngày nào yên!
Ngày về trường cũ đoàn viên
Nghĩa Đàn gửi lại cả miền yêu thương.
*
* *
Từ ngày tạm biệt mái trường
Xa cha, xa mẹ lên đường tòng quân
Tạm biệt quê hương, người thân
Hành trang người lính dấu chân gót mòn
Nhớ lời cha dặn dò con
Nhà binh “quân lệnh như sơn” chấp hành
Rèn luyện, phấn đấu trưởng thành
Kết nạp Đảng mới xứng danh gia đình…
Nghe lời cha, thấu nghĩa tình
Tôi cười đáp lại “đầu mình cha quên!”
Phải giữ cái đầu trước tiên
Nghe vui, cha vẫn dặn thêm mấy lời
“Cấm đào ngũ, đầu không rơi
Đánh giặc giỏi… mới xứng người quê hương”
Đã từng qua mấy chiến trường
Đông Dương nghìn dặm cung đường tử sinh
Trong tâm vẫn tự răn mình
Danh gia vọng tộc - nghiệp binh cơ đồ
Quyết về giữa đất Thủ đô
Ba mươi năm lấy Bờ Hồ làm quê

20
 Hà Thành - xứ Nghệ đi về
Trung Tự - Đông Chử lời thề thanh danh
Anh hùng Lao động đã thành
Doanh nhân Thế giới rạng danh muôn đời
Công trình, di tích để đời
Vần thơ, khúc nhạc đầy vơi nỗi niềm
Cháy hết mình như que diêm
Tinh hoa lan tỏa mạch nguồn thời gian
Đắng lòng những lúc bần hàn
Trăng quê soi sáng muôn vàn nhớ thương
Ra đi lòng chẳng vấn vương
Từ Trường Sơn tới phố phường Thủ đô
Một tay gây dựng cơ đồ
Vòng vây thời thế, cuộc cơ ngả nghiêng.
*
* *
Xuân về mỗi độ tháng Giêng
Dân quê tụ hội đền thiêng Diên Cờ
Người xưa chọn đất phụng thờ
Nghìn năm mây trắng bây giờ vẫn bay
Khói hương trầm mặc tháng ngày
Như nghe vọng mãi những lời tiền nhân
Cúi đầu mà ngẫm thế gian
Biết bao dâu bể đa đoan kiếp người
Nét quê in một góc trời
Mái đền rồng cuốn ngời ngời tâm linh
Ba đào duyên nợ phù sinh
Tiền tài phấn thổ, nhục vinh bến bờ
Làng quê bảng lảng xa mờ
Đêm đêm thao thức đợi chờ bóng trăng
Chiều đông gió lạnh mưa giăng

21
 Nhớ thương nén lại cõi lòng miên man (?)
Làm gì giữa cõi nhân gian
Tháng năm dâu bể đoạn trường gần xa
Chiều xuân ở chốn xa nhà
Nhớ về quê mẹ lòng ta ngậm ngùi
Trải bao cay đắng ngọt bùi
Một thời trai trẻ nếm mùi tử sinh
Giữa phong ba chỉ một mình
Anh hùng thỏa chí bình sinh với đời
Cha mẹ cho thân hình rồi
Chính nhân quân tử để người biết ta
Nghi Trường vượng khí tỏa ra
Nguyễn Đăng dòng họ tinh hoa kết thành
Ba đại tự Phúc Lai Thành
Muôn đời hậu thế lưu danh sử vàng
Văn thơ để lại nghìn trang
Thương trường, chiến trận vẻ vang anh hùng
Khi vượt thác, lúc xuyên rừng
Nghe câu ví giặm rưng rưng nhớ về
Hay nơi phố xá bộn bề
Phồn hoa đô hội, thương quê mẹ nghèo
Đã qua bao núi, bao đèo
Mà con tim vẫn buông neo Lam Hồng
Mẹ già tóc bạc lưng còng
Một đời tần tảo ruộng đồng sớm trưa
Đường làng cát bỏng ngày xưa
Chân trần mẹ gánh bao mùa trên vai
Thương cha vắt kiệt đời trai
Mà chưa cán đích “đền đài” công danh
Tài năng, bộc trực, chân thành
Cha gieo nhân nghĩa, phúc dành cháu con

22
 Trọn đời giữ tấm lòng son
Chữ Trung, chữ Hiếu lo tròn hai vai
Đường đời gặp chuyện đúng sai
Cha là điểm tựa, bờ vai cậy nhờ
Những điều con viết thành thơ
Ngọt bùi, cay đắng để giờ thăng hoa
Mai rồi tất cả sẽ qua
Chức quyền, tiền bạc… chỉ là hư vinh
Cội nguồn dòng tộc gia đình
Quê hương xứ sở, chiến chinh dạn dày
Thương trường đã trải đắng cay
Qua bao gió bão đến ngày thành danh
“Định đô” giữa đất Hà Thành
Hạt gieo nay đã nảy cành đơm hoa
Bản lĩnh, nhân cách, tài ba
Tâm hồn thi sĩ, bài ca dâng đời
Cảo thơm xin có mấy lời
Chuyện riêng nào dễ bao người mê say! (444)

23
 CHƯƠNG HAI
“CHIẾN MÔ TRƯỜNG SƠN

“Tuổi xuân gửi lại nơi này

Đường Hai mươi của một thời hai mươi”
(“Bốn mươi năm quân ngũ” - Nguyễn Đăng Giáp)

Mùa thi hoa phượng đỏ trời

Cháy bùng mơ ước quãng đời sinh viên
Muốn bôn ba khắp mọi miền
Nguyện vọng Trường Mỏ - tôi liền ghi danh
Điểm cao, ước nguyện đã thành
Nhưng tin Đường Chín - Khe Sanh… dội về
Chiến trường vẫy gọi là đi
Tựu trường xin hẹn ngày về bạn ơi!
Biết rằng ngày ấy xa vời
Vẫn luôn nguyên vẹn trong tôi lời nguyền
Bõ công ngày tháng sách đèn
Cơm cha, áo mẹ, công ơn cô - thầy
Nghi Trường một sáng chia tay
Hành quân thẳng hướng miền Tây, Nghĩa Đàn
Sớm quen nắng núi mưa ngàn
Vành nôi đời lính là Đoàn Hai hai7
Huấn luyện lăn lê bò toài
Hành quân vác nặng đường dài… sá chi

. Đoàn 22 huấn luyện chiến sĩ mới thuộc Quân khu 4, đóng ở Nghĩa Đàn.
7

24
 Chớm xanh sắc áo Binh nhì
Hay tin Đại học Quân y chọn mình
Nhưng đà lấy nghiệp nhà binh
Phải là chiến địa, náu mình sao cam!
“Chào em cô gái Hồng Lam”
Lời ca ai hát lại làm khổ tôi
Gặp chỉ huy, có mấy lời
Được làm lính xế thì tôi vui lòng
Đang buồn ngủ, vớ chiếu hồng8
Phải chăng số phận vẫn trông đợi mình
Học lái xe ở Mỹ Thành
Tù Và, đường Bảy… song hành cùng tôi
Con đường binh nghiệp từ đây
Đường ra trận sẽ hẹn ngày lập công.
*
* *

8
. Ngạn ngữ: “Buồn ngủ được chiếu manh”.

25
 Chớm xanh sắc áo Binh nhì
Hay tin Đại học Quân y chọn mình
Nhưng đã chọn nghiệp nhà binh
Phải ra tiền tuyến, náu mình sao cam!
Quyết theo tiếng gọi giang san
Nên đi hay ở chẳng làm khó tôi
Gặp chỉ huy, có mấy lời
Được làm lính xế thì tôi vui lòng
Đang buồn ngủ, vớ chiếu hồng9
Phải chăng số phận vẫn trông đợi mình
Học lái xe ở Mỹ Thành
Tù Và, đường Bảy… song hành bấy nay
Con đường binh nghiệp từ đây
Đường ra trận sẽ hẹn ngày lập công.
*

“Chào em cô gái Lam Hồng”o

‘
Ngồi sau tay lái mà lòng xốn xang
Giã từ núi Quyết, dòng Lam
Đường ra phía trước đạn bom rập rình

9
. Ngạn ngữ: “Buồn ngủ được chiếu manh”.

26
 Chớm xanh sắc áo Binh nhì
Hay tin Đại học Quân y chọn mình
Nhưng đã chọn nghiệp nhà binh
Phải ra tiền tuyến, náu mình sao cam!
“Chào em cô gái Hồng Lam”
Lời ca ai hát lại làm khổ tôi
Gặp chỉ huy, có mấy lời
Được làm lính xế thì tôi vui lòng
Đang buồn ngủ, vớ chiếu hồng10
Phải chăng số phận vẫn trông đợi mình
Học lái xe ở Mỹ Thành
Tù Và, đường Bảy… song hành bấy nay
Con đường binh nghiệp từ đây
Đường ra trận sẽ hẹn ngày lập công.
*
* *
“Hỡi cô gái đất Lam Hồng”
Ngồi sau tay lái mà lòng xốn xang
Giã từ núi Quyết, dòng Lam
Đường ra phía trước đạn bom rập rình
Yêu sao đất mẹ Quảng Bình
Trên bom dưới đạn, nghĩa tình sắt son
Qua phà Gianh, vào Xuân Sơn…
Hễ còn cây cỏ là còn bom rơi
Đường Quyết Thắng - đường Hai mươi
Như là duyên phận cùng người đợi ta
Trường Sơn từ đó là nhà
Bảy tám một11 chở che ta tháng ngày
10
. Ngạn ngữ: “Buồn ngủ được chiếu manh”.
11
. Tiểu đoàn vận tải ô tô 781 thuộc Binh trạm 14.

27
 Nhập tuyến dựng lán, chặt cây
Những ngày đi phụ, những ngày cứu xe
Phu La Nhích, ngầm Tà Lê
Lùm Bùm, Cốc Mạc… từ bề đạn bom
Biết bao “Tuấn mã Trường Sơn”
Trái tim còn đập, là còn lên xe
Tối xuất kích, sớm trở về
Cung dài, cung ngắn…lựa bề mà đi
Tọa độ, rải thảm, bom bi
Chắc gì trúng, trúng chắc gì thương vong!
Coi cái chết tựa lông hồng
Trong bom đạn vẫn thấy lòng thảnh thơi
Không sợ giặc, chỉ lo trời
Mưa nguồn, suối lũ cuốn trôi mất đường
Bao phen mang nợ chiến trường
Cũng vì mưa lũ, suối nguồn thành sông
Mấy mùa mưa đói thắt lòng
Tàu bay, môn thục… cũng không dễ tìm
Sốt rét ác tính triền miên
Cán, quân rơi rụng… nỗi buồn nhân đôi
Nhưng rồi có được niềm vui
Qua trọng điểm gặp nụ cười thanh xuân
Gái trai, Nam Bắc xa gần
Miền Nam vẫy gọi hành quân tụ về
Mở đường nâng bước quân đi
Cho xe nặng chuyến đi về hanh thông
Thương em, thương đến nhói lòng
Đạn bom, sốt rét, má hồng nhạt phai
“Tuổi xuân gửi lại nơi này
Đường Hai mươi của một thời hai mươi

28
 Nắng thì bom giật rung vai
Mưa dầm tội nhất là phơi áo quần
Lạnh thấu xương vẫn ở trần
Ni lông thay áo đắp lần thịt da
Khát trông một mảnh thư nhà
Có hương bồ kết mẹ già gửi theo”
Những khi vượt dốc, băng đèo
Vắng em lòng lại sôi trào nhớ mong
Xe đi, sườn lạnh, hở lưng
Liệu rồi “Tuấn mã” có chùng vô lăng?
Đường khuya pháo sáng là trăng
Vượt ngầm đêm tối em thành cọc tiêu…
Bây giờ em ở phương nào?
Trường Sơn gửi lại biết bao nghĩa tình
Mấy chị em có gia đình
Còn bao khuya sớm một mình đơn côi
Ốm đau thân gái ngậm ngùi
Vẫn còn khắc khoải một thời Trường Sơn.
*
* *
Chiến trường ác liệt thành quen
Bom đào bằng địa bằng thiên núi đồi
Mưa ngàn suối lũ… “giặc trời”
Đói cơm, sốt rét… là đôi kẻ thù
Địch cứ đánh, ta cứ đi
Ban ngày địch đánh, ta thì chạy đêm
Xê ba mươi (AC.130) đuổi “xin thùng”
Ta làm đường kín (K)12 ung dung chạy ngày
Từ Đông lật cánh sang Tây
Đường chính, đường phụ giăng đầy Trường Sơn
12
. Đường kín: Đường K, ngụy trang bằng cây xanh, để chạy ban ngày.

29
 “Trận đồ bát quái”- đường mòn13
Đã làm bát đảo thất điên kẻ thù
Những hôm mây thấp, sương mù
Ta chạy lấn sáng và đi lấn chiều
Từ đường Quyết Thắng buổi đầu
Xe tôi lật cánh, vươn sâu cung dài
Vào Bạc, Xê Sụ, Sa Thầy
Đắc Đam, Bình Phước, Đồng Xoài… miền Đông
Hạ Lào, Tà Xẻng, Sê Công…
Tây Nguyên một giải nỗi lòng đầy vơi
Thiên nhiên như cũng chiều người
Chim công đua sắc, nai cười vui sao
Phong lan hương tỏa ngạt ngào
Trăng treo đầu núi rơi vào ca-bin
Mai ngày rong ruổi khắp miền
Tây Nguyên thuở ấy vẫn luôn nhớ về
*
* *
Bảy hai đỏ lửa mùa hè
Từ Trường Sơn vẫn dõi về quê hương
Lắng nghe Nghi Lộc, Nghi Trường…
Bom cày, đạn xới hậu phương đêm ngày
Chắc tay súng, vững tay cày
Dạn dày bom đạn nên say tình đời
Thóc không thiếu, chẳng thiếu người
Gái trai tiếp bước ra nơi chiến trường
Mẹ cha nặng nỗi nhớ thương
Mong tôi chân cứng đá mềm lập công
. Các chuyên gia quân sự phương Tây ví đường Trường Sơn là “Trận đồ bát quái xuyên rừng
13

rậm”.

30
 Rồi “Điện Biên Phủ trên không”
Mưu đồ hủy diệt Hải Phòng, Thủ đô
Tòa Bạch ốc có đâu ngờ
“Pháo đài bay” rụng làng hoa Ngọc Hà
Trọng điểm gần, cánh rừng xa
Được tin chiến thắng vỡ òa niềm vui
Chiến trường thắng lớn Bảy hai
Hậu phương hạ gục “Pháo đài” góp công
Đối phương đến bước đường cùng
Buộc phải ký hiệp định chung - hòa đàm
Nghe trong nắng gió Trường Sơn
Vọng vang lời Bác, tiếng ngàn quân reo
Trời cao xanh ngắt trên đầu
Biết bao xương máu nên màu thiên thanh.
*
* *
Miền Bắc đã có hòa bình
Trường Sơn nhận lệnh chuyển mình thật nhanh
Thế trận mới đang hình thành
Những chàng “Tuấn mã” vươn mình tăng ga
Hai sư đoàn xe đại xa14
Trong chiến sử chưa xảy ra bao giờ
Tạo thế lực, đón thời cơ
Hai “Quả đấm thép” hẹn chờ tung ra
Đầu hè Một chín bảy ba
Bảy tám một (d781) vào Đông Hà, Tân Lâm
“Vành đai trắng”, “Vùng tử thần”
Hàng rào điện từ Mỹ giăng một thời
Giờ đây vật đổi sao dời
14
. Hai Sư đoàn vận tải ô tô: 471 và 571 thuộc Bộ Tư lệnh Trường Sơn. Trong lịch sử chiến tranh
thế giới chưa từng có một quốc gia nào cùng lúc tổ chức hai sư đoàn ô tô vận tải.

31
 Thành vùng hậu cứ, làm nơi chân hàng
Hàng từ Cửa Việt đưa lên
Binh trạm cửa khẩu ngày đêm chuyển vào
Nhận giao A Lưới, A Sầu
Trao, Giằng, Bù Lạch vào sâu Ngọc Hồi…
Trường Sơn nối đất với trời
Nghiêng nghiêng hai mái bồi hồi mây bay
Xe đi rầm rập đêm ngày
Tăng cung, vượt chuyến, hàng đầy vươn sâu
“Đường ta đi”15… tới mai sau
Lời ca tha thiết dâng trào lòng tôi
Đường Quyết Thắng - đường Hai mươi
Đón mừng Tướng Giáp một ngày vào thăm
Một trăm năm, một nghìn năm…
Nghĩa tình Đại tướng vẫn đằm con tim
Lên trọng điểm dõi tầm nhìn
Thương cô cháu gái hai hàng lệ rơi
Dốc Ba Thang níu chân Người
Hang Tám cô cũng lệ rơi hai hàng
Kỳ công - Kỳ tích - Kỳ quan
Đường Quyết Thắng - sáu chữ vàng ngợi khen
Chắc tay lái, vững niềm tin
Tự hào chung sức làm nên đường này
Sau này mấy lượt về đây
Bùi ngùi nhớ bạn những ngày gian nan!
Anh Lành tiếp bước anh Văn
Mùa thu Quý Sửu (1973) vào thăm chiến trường
Ngỡ ngàng thế trận Trường Sơn
“Nước non ngàn dặm” tựa đàn lên giây
15
. Bài hát “Việt Nam trên đường chúng ta đi” của Huy Du, sáng tác sau khi ký Hiệp định Pa-ri.

32
 Trải qua máu lửa một thời
Đường mang tên Bác đến ngày sang trang
“…Trường Sơn xẻ dọc rọc ngang
Xẻng tay mà viết nên trang sử hồng
Trường Sơn vượt núi băng sông
Xe đi trăm nẻo chiến công bốn mùa
Trường Sơn đông nắng tây mưa
Ai chưa đến đó như chưa rõ mình…”16
Nghe trong thơ của anh Lành
Ngẫm ra mình đã hiểu mình mấy năm!
Những ngày ở đất Tân Lâm
Mừng tin Thủ tướng vào thăm Đông Hà
Đi cùng Chủ tịch Cu Ba
Thăm vùng giải phóng, gần xa nức lòng
Đã bao ngày đợi đêm mong
Hiền Lương - Bến Hải chung dòng yêu thương
Cưỡi xác tăng, “Vua chiến trường”
Phi Đen, Thủ tướng cùng dương cao cờ
Sài Gòn giải phóng đang chờ17
Bắc Nam sum họp ước mơ đến rồi
Niềm vui nay lại nhân đôi
Bảy tám một được người đời ghi công
Đón nhận danh hiệu Anh hùng
Chiến công trụ bám trên đường Hai mươi
Thắng cả giặc, thắng cả trời
Mưa ngàn, suối lũ, bom rơi không sờn
Chung lòng “Chọc thủng Trường Sơn”

. “Nước non ngàn dặm” - Tố Hữu.

16

. Trên cao điểm 241 ở Tân Lâm, Chủ tịch Fidel giương cao cở Giải phóng và chúc Sư đoàn 304
17

cắm lá cờ đó tại Sài Gòn. Sau này, trưa 30-4-1975, Trung đoàn 66 Sư đoàn 304 cùng Lữ đoàn
203 xe tăng vào chiếm Dinh Độc lập.

33
 Mấy mùa chiến dịch vẫn còn trong tôi
Con đường của tuổi hai mươi
Bao xương máu mới có ngày vinh danh
Mừng công nào có linh đình!
Vài phuy “quốc lủi” quyết nhanh thôi mà
Nào “Trung xa”, nào “Đại xa”…
Chuyền tay một bát ngà ngà cùng say
Uống để nhớ đường Hai mươi
Uống vào cho ngả nghiêng say núi đồi
Uống cho bao bạn bè tôi
Bìa rừng, bờ suối, triền đồi… ngủ yên!
*
* *
Tin vui chiến thắng khắp miền
Thế ta nay đã đứng trên đầu thù
Vào mùa khô năm Bảy tư
Biết bao chiến dịch đang chờ đợi ta
Nhận hàng Đường Chín, Đông Hà
Vào giao Bù Lạch rồi qua Trao, Giằng
Phục vụ Thượng Đức - Nông Sơn
Chiến dịch phép thử của đòn tiến công
Sông Vu Gia chẳng đổi dòng18
Tiền đồn Đà Nẵng đi tong mất rồi
Đường ra giở khóc giở cười
Đèo Một bốn một (141) làm tôi kinh hoàng
Vượt đèo gặp lũ, đường trơn
Xe không phanh được, trượt liền chục cây
Hỏi rằng lái không chắc tay
Tổ tiên không đỡ chuyến này chắc toi!
. Nguyễn Quốc Hùng - Trưởng chi khu quân sự Thượng Đức - căn cứ tiền đồn phía tây Đà
18

Nẵng, tuyên bố: Nước sông Vu Gia chảy ngược thì Cộng quân mới chiếm được Thượng Đức.

34
 Đèo cao, vực thẳm qua rồi
Mới hay sinh từ ở đời mong manh
Nằm khe cạn ngẫm phận mình
Mai này ai biết chiến tranh là gì!
Đắng lòng bao chuyến đi về
Khi thì thiếu nước, khi thì đói cơm
Khát uống nước vũng nai đằm
Đói thì rau, sắn, kiếm măng qua ngày
Mấy lần đạn xới bom cày
Mảnh bom lia một cánh tay suýt rời
Lại còn bao chuyện nực cười
Ngang tàng chống lệnh “coi trời bằng vung”
Đúng sai đi đến tận cùng
“Thượng mà bất chính” cầm lòng sao đang
Chỉ mong đến đích trả hàng
Xe còn, đầu giữ là lòng thảnh thơi
Nhủ lòng bao chuyện buồn vui
Phù du, đâu phải là lời núi sông
*
* *
Chiến trường chuẩn bị tiến công
Trường Sơn vào trận cuối cùng vui sao
Quân đi như sóng cuộn trào
Ngày đêm rầm rập xe vào xe ra
Chiến trường gần, chiến trường xa
Hễ cần gạo, đạn… xe ta lên đường
“Chào em cô gái tiền phương
Ào ào lá đỏ”, bụi đường cuốn bay
Hai mươi năm có một ngày
Sài Gòn hẹn gặp nghe ngây ngất lòng
Núi đồi, sông suối chuyển rung

35
 Mây trời, nắng gió như cùng vui say
Đã lùi xa những tháng ngày
Giao liên đếm bước, đường dây gùi thồ
Hai sư đoàn xe ô tô
Hơn sáu nghìn chiếc hẹn giờ xuất binh
Đầu chiến dịch vào Lộc Ninh
Trên nghìn cây số một mình một xe
Ngỡ là địch đã “ngán nghề”
Nào hay chúng vẫn rình xe, đợi phà…
Đèo Ăm Pun chặn xe qua
Tắc đường ùn ứ thế là thương vong
Trung đoàn Mười bảy đau lòng
Một Tiểu đoàn trưởng đã không ngày về
Mất người, rồi lại mất xe
Chủ quan khinh địch mà tê tái lòng
Chuyến sau giao đạn Miền Đông
Góp thêm “Tiếng súng Phước Long” mở màn
Bảy lăm rạo rực Xuân sang
Trường Sơn cuồn cuộn sóng ngàn quân reo
Đường rộng mở, hạ thấp đèo
Xe tăng, pháo lớn cũng vào miền Đông
Xa đơn vị hàng tháng ròng
Giao hàng Quảng Đức, Phước Long, Chơn Thành
Vào Bù Gia Mập, Lộc Ninh
Nào ngờ Tết đến một mình hỏng xe
Dừng Đắc Dệt, rừng Ông Phê
Lang thang đất bạn Khơ me mấy ngày
Bạn cùng rừng núi, cỏ cây
Rưng rưng chợt nhớ những ngày chưa xa
Đón Giao thừa cùng mẹ cha
Anh em lớn bé cả nhà cùng vui

36
 Được tin tuyển quân tháng Mười
Đăng Ngọ cũng tiếp bước tôi quân hành
Tết xa nhà, Tết chiến tranh
Vòng tay đồng đội kết thành niềm vui.

*
* *
Ngày về đơn vị của tôi
Tây Nguyên sấm dậy, mỗi người một phương
Toàn Tiểu đoàn đã lên đường
Ngó sau, nhìn trước biết lường sao đây
Trong cái rủi vẫn còn may
Gặp Tham mưu phó tính ngay ván bài
Buôn Mê giải phóng xong xuôi
Vào ngay thị xã hạ hồi liệu sau
Lữ dù19 hùng hổ ngày nào
Giờ thua tan tác chạy cao cẳng rồi
Một đi không bước mã hồi
Tây Nguyên vĩnh viễn đất trời về ta
May mà kiếm được Hon đa
Vòng quanh thị xã tìm ra Tiểu đoàn
Chạnh lòng thoáng chút giận hờn
Vì say nhiệm vụ đã quên mất mình
Nhưng vì chiến sự trôi nhanh
Oán ân gác lại đề dành cho xe
Vội vàng tạm biệt Buôn Mê
Binh đoàn thần tốc tiến về Nha Trang
Xuôi đường Hai sáu20 tràn sang
Hàng nghìn xe địch quáng quàng tháo thân
19
. Lữ đoàn dù 3 ngụy quân chốt giữ Tây Nguyên
20
. Đường Quốc lộ 26

37
 Vừa đuổi địch, vừa giúp dân
Binh đao giặc giã một lần sa cơ
Nha Trang phố biển rợp cờ
Xe đi nghe sóng vỗ bờ biển reo
Ngược Đà Lạt, lại vượt đèo
Ra Quảng Đức đón quân vào miền Đông
Đường Mười bốn mở rộng lòng
Vào Bù Gia Mập, Phước Long, Đồng Xoài
Hai mươi năm chỉ một ngày
Xe đi mà ngỡ như bay trên đường
Tiến về Bến Cát, Bình Dương
Quân đi sóng cuộn cờ tung rợp trời
Chiến dịch này mang tên Người
Đại quân năm cánh hợp vây Sài Gòn
Áo Tô Châu mới hoàn toàn
Phát ngay cho lính Trường Sơn mặc vào
Trong cơn gió lốc ào ào
Xe tăng đột kích tiến vào nội đô
Trưa ngày Ba mươi tháng Tư
Dinh Độc lập ngập sắc cờ đỏ xanh
Hòa chung hàng vạn hùng binh
Có bao “Tuấn mã” chiến chinh dặm trường
Xe còn đỏ quạch bụi đường
Da thì đen sạm gió sương dạn dày
Trong ngày đại thắng ngất say
Ngậm ngùi thương bạn giờ này nơi đâu
Trời xanh thăm thẳm trên đầu
Đại ngàn khói lửa anh hào lưu danh
Máu đào tô thắm sử xanh
Trường Sơn vạn đại nay thành trường ca. (354)

38
 CHƯƠNG BA
MƯỜI NĂM TRÊN ĐẤT BẠN LÀO
“Ai Lao gian khổ mười năm đủ
Phí phạm sức trai cả một thời”
(“Năm mươi năm quân ngũ” - Nguyễn Đăng Giáp)

Tự hào là lính Trường Sơn

Sài Gòn có mặt khải hoàn vui chung
Hòa bình thống nhất non sông
Biết bao khát vọng chờ mong đến rồi
Tây Nguyên mấy chuyến mã hồi
Phố phường giã biệt bùi ngùi xốn xang
Rồi xuôi Đồng Đế, Nha Trang
Cùng nhau ôn lại sử vàng Trường Sơn21
Tâm tư một thoáng bồn chồn
Mẹ cha hôm sớm vẫn còn đợi trông
Xa quê đã mấy năm ròng
Bắc Nam một dải sao không thấy về
Nhớ khi nhập ngũ đã thề
Mai ngày “gác kiếm”, lại về bút nghiên
Gia đình hội ngộ đoàn viên
Vét Pa một chiếc mang liền ra theo
Hành trang của lính vốn nghèo
Tấm khăn biếu mẹ, cha đeo chiếc đài…
Anh em quần tụ vui vầy
Bên nhau bù lại những ngày cách xa
21
. Thời gian tập kết ở Nha Trang, Bộ Tư lệnh 559 tiến hành tổng kết 16 năm phục vụ chiến
trường (1959-1975).

39
 Tưởng rằng chinh chiến đã qua
Cổng trường đại học hẹn chờ hôm nay
Ngày vui ngắn tựa gang tay
Lệnh trên trả phép ra ngay Trung đoàn
Hà Tây chật vật năm tròn
Bất ngờ thông báo đựơc trên chọn rồi
Tay lái lụa ba chục người
Dạn dày kinh nghiệm một thời chiến chinh
“Dỗ dành”, bồi dưỡng thả phanh
Người xe đồng bộ khởi hành xuất quân
Nói là xứ Nghệ dừng chân
Ai ngờ Đồng Hến, Mường Phìn sang ngay
Ngược đường Chín hướng về tây
Chiến trường trở lại những ngày chưa xa
Dựng ngay lều bạt làm nhà
Lán tranh, cánh võng đung đưa giữa trời
Dặm dài trên đất Triệu Voi
Đông Hà - Đồng Hến tái hồi bôn ba
Khi thì phỉ phục rừng già
Chặn xe tập kích ngày ba bốn lần
Mưa rừng nắng núi chung thân
Sốt lên sốt xuống tiêm dần chai mông
Quân y có lúc nản lòng
Lơi tay chút nữa, chắc không đường về
Mấy năm rong ruổi cùng xe
Khi vô Phù Phạ, khi về Xi Ngân
Đường xa cho chí đường gần
Nguy nan chẳng quản, trên cần là vui
Đông Hà những chuyến khứ hồi
Đồng hồ, mỳ chính, chục đôi tông Lào…
Đâu cần dày vốn, mưu cao

40
 Bán mua sòng phẳng là “vào cầu” thôi
Mới hay trăm sự ở đời
Gian thương sao đọ với người yêu thương
Bác Cừ, ông Mai, bà Hiềng
Anh Vinh, chị Yến, bà Thiềng… ân nhân
Khát mời uống, đói thì ăn
Xem tôi như thể người thân trong nhà
Mai ngày dù có cách xa
Tình người đất bạn đậm đà trong tôi.
*
* *
Xa quê ngót chục năm rồi
Đạn bom đã trải, sự đời cũng qua
Những lần nghỉ phép thăm nhà
Bạn bè vun vén gần xa mấy hồi
Nhưng rồi duyên phận do trời
Thu Lan bạn gái là người Nghi Trung
Bản tính chẳng thích lòng vòng
Tỏ tình với bạn cũng không giống người
Thơ vui trau chuốt mấy lời
Nhẹ nhàng liền gửi tới người thương yêu
Hiền lành, kín đáo, ít điều
E không nhuận tính, nhưng nhiều ước mơ
Chúc em sớm tới bến bờ
Duyên tình đã định đợi chờ thì nên
“Đường đi đâu có rộng hơn
Đời ta đâu thiếu muôn vàn hoa thơm”!
Dù rằng ta rất yêu em
Nhưng mà hoa huệ, hoa sen… cũng nhiều
Mấy vần thơ nói bao điều
Giản đơn mà vẫn dạt dào yêu thương

41
 Nghe ra chuyện đã tỏ tường
Thuận tình nhạc mẫu Thu Hương tiếp vần
“Giáp tài tử, Giáp thường nhân
Giáp thanh cao, Giáp phàm trần như ai
Đời binh nắng lóa mưa dài
Tin rằng sẽ có “Thiên thai” đến mình
Trăm năm ắt có duyên lành
Giáp ơi vững bước tiến hành niềm vui”22 (2).
Đọc thơ bà, thấm từng lời
Nhủ lòng tiến tới không lùi bước chân
Niềm tin gửi rể quân nhân
Câu thơ tiền định nên duyên vợ chồng
Gia đình thấp thỏm trông mong
Bạn bè, đồng đội một lòng hùn vô
May gặp lại anh Hà Dư
Anh em kết nghĩa ngày xưa ở rừng
Sơn Tây, chợ Nghệ…mấy vòng
Sắm sanh lễ cưới săn lùng tìm mua
Bõ công ngày tháng mong chờ
Họ hàng, bè bạn gần xa chúc mừng.
Công tư đã trọn chữ “đồng”
Thế thời biến động, nhưng lòng tạm yên
Về Hà Nội mấy tháng liền
Nhận xe ca mới để chuyên chở người
Viên Chăn - Hà Nội ngược xuôi
Bình - An hai ả chào đời Tố Nga
Vườn xuân nảy nụ đơm hoa
Con là lộc của trời cho, của đời
Ngẫm ra chức phận đời người
22
. Thơ của Nhà giáo Lê Thị Thu Hương tặng con rể Nguyễn Đăng Giáp.

42
 Việc nhà cũng đã đến hồi phải lo
Trung đoàn chuyện bé, việc to
E trưởng Xuân Nhị đều cho họp bàn
Dày kinh nghiệm, có tầm nhìn
Tham mưu được việc nên trên tin dùng
Hài hòa việc tư, việc công
Hai bên đều lợi nên không sợ phiền
Người Lào mấy chỗ thân quen
Thêm chị Say với anh San… Mường Phìn
Ba cây chụm lại thì nên
“Năng nhặt chặt bị” mẹ khuyên nhớ lời
Nhưng hay dở vốn ở đời
Kiếm nhiều tiêu lắm vung tay lẽ thường
Tiền ông Hoàng giả ông Hoàng23
Còn mình trải nghiệm thương trường dở - hay
Lòng luôn canh cánh những ngày
Có ta có bạn đắp xây nghĩa tình
Nhớ về năm tháng tuổi xanh
Mường Phìn, Đồng Hến… đất lành nuôi tôi
Ba hai năm, nửa đời người
Trở về thăm viếng mấy người nén hương
Ông Mai hói, bác Cừ thương
Cho lòng thanh thản âm - dương tiền - tình
Chị Yến tóc chẳng còn xanh
Mẹ Thiềng phúc hậu, bà Hiềng ân nhân
May mà gặp lại anh Vinh
Xưởng cưa đường Chín vẫn còn “săm bai”
Nỗi niềm bày tỏ cùng ai
Nợ tình chưa trọn bùi ngùi vấn vương!
23
. Hoàng thân Xu Pha Nu Vông, Hoàng thân Phu Ma…

43
 Đi qua về lại quê hương
Mẹ cha chăm chút, quà nhường vợ con
Rồi đường học của mấy em
Đỡ đần cha mẹ, cho tròn phận anh
Tiền nong một chút để dành
Giúp mẹ vốn liếng kinh doanh lợn gà
Áo phông, mì chính làm quà
Sẹc Lào, tông Thái… gần xa chia phần
Có lần mỡ vài chục cân
Soong nồi, bát đĩa… ai cần mang cho
Nhưng cha ngày lắng đêm lo
Thẳng ngay liêm khiết, rằng “đồ đi buôn”
“Lần này nữa thôi nghe con
Tiền giết người đó, con còn nhớ không!”
Phận làm con cũng buồn lòng
Mong sao đến lúc cha ông hiểu mình
Nay đà có chút lợi danh
Phải đâu hết thảy tự mình lo toan
Âm dương phù trợ vẹn toàn
Phúc phần nhân quả vững bền biết bao.
*
* *
Hè năm Tám sáu Hạ Lào
Mưa như cầm chĩnh trút vào chiều xanh
Nhiệm vụ giúp bạn hoàn thành
Xi Ngân gạch ngói đã nhanh ra lò
Phù Phạ bề thế tổng kho
Nghĩa tình, công sức dành cho bạn rồi
Mười năm trên đất Triệu Voi
Sốt rừng, phỉ phục tái hồi bôn ba
Thần kinh thép sẵn trong ta

44
 Thời gian tôi luyện thêm già dặn thôi
Gian nan, thách đố ở đời
Thương trường rèn dạy cho tôi trưởng thành
Mới hay thành bại mong manh
Lập thân như chuyến tốc hành đời ta
“Chiến trường nay đã lùi xa
Thương trường đeo bám thân ta xế chiều
Sức trai còn có bấy nhiêu
Làm cây thông đứng bao điều nghĩ suy24
Đã mang lấy mệnh thiên di
Đầu trời cuối đất sá gì không theo
Tạm xa những cánh rừng chiều
Cơn mưa đầu hạ chìm vào hoàng hôn
Thân thương tiếng mõ trâu dồn
Dã quỳ vàng rực bồn chồn bước chân
Trung đoàn hối hả hành quân
Trở về Đà Nẵng đứng chân lần hồi
Xây dựng nhà máy thủy lôi
Công trình dân dụng ngược xuôi kiếm tìm
Hòa Xuân, Hòa Quý, An Điềm…
Cán binh vất vả ngày đêm hết mình
Thương trường quyết liệt cạnh tranh
Muốn thắng được phải biết mình biết ta
Thời cơ đến sẽ trôi qua
Nếu không quyết đoán ắt là “phăng teo”
Thế giới “chiến tranh vì sao”25
Ta đây cuộc chiến “vì kèo” chẳng xong
Chiến trường nói chuyện đạn đồng
. Thơ Nguyễn Đăng Giáp.
24

. Thời điểm này, một số nước đang chạy đua vào vũ trụ (“Chiến tranh giữa các vì sao”, còn
25

Việt Nam thì cạnh tranh nhau từng công trình xây dựng.

45
Thương trường “đạn giấy” ta dùng bán mua
Trạng Trình “sấm ký” ngày xưa
Tiếu lâm “sấm trạng” bây giờ là ta
Doanh nhân phải biết nhìn xa
Bằng không sẽ tự đào mồ chôn thân
Thương trường hiếm lắm nghĩa nhân
Sinh - trụ - dị - diệt, oán ân khó lường
Bày mưu, tính kế đủ đường
Khéo lo hàng họ thông thương nhẹ nhàng
Trên đường thiên lý Bắc Nam
Một mình một ngựa Trung đoàn giao xe
“Nói phải củ cải phải nghe”
Tư duy kinh tế mọi bề hanh thông
Kim Liên, Dầu Giây, Châu Long…
Bao trạm kiểm soát đắng lòng xe qua
Dần dà quen tựa người nhà
Sài Gòn - Đà Nẵng vào ra thuận tình
Đang đeo bám mấy công trình
Tin anh Nhị mất, giật mình, quá nhanh!
Bao năm được sống cùng anh
Việc công sáng láng, nghĩa tình nặng sâu
Hỏi rằng đất thấp trời cao
Những người như thế vì sao thiệt mình?
Như là duyên kiếp ba sinh
Lo tròn hậu sự yên bình thảnh thơi
Đời người như một cuộc chơi
Tử sinh, thành bại, buồn vui, sang hèn
Gặp thời gặp thế thì nên
Tổ tiên phù trợ lâu bền công danh
Ngẫm người mà soi lại mình
Vượt qua hiểm họa yên lành bình an

46
 Nhớ lần Hà Nội xuất quân
Hai ba cán bộ trung đoàn vào Nam26
Bốn giờ sáng vượt Đèo Ngang
Đang đà đổ dốc bàng hoàng “đấu” xe
Chỉ cần run rủi một ly
Hai xe ca đã có đi không về
Bao sinh mạng ở trên xe
Đèo Ngang gửi lại chắc gì còn ai
Xử lý tình huống xong xuôi
Thầm ơn đồng nghiệp cùng tôi thoát đèo27
Hay Một bốn một năm nào28
Vượt đèo trơn trượt lao vèo chục cây
Lái không vững, đức không dày
Làm sao thoát khỏi bàn tay tử thần
Đường Hai mươi đã bao lần
Đạn găm buồng lái, bom dằn đầu xe
Mấy lần thoát chết cận kề
Càng thêm trân quý những gì hôm nay
Tiền nhân dạy bao điều hay
Cao xanh linh ứng vào ngay tức thì
Tử thần lui bước cũng vì
Âm dương phù hộ độ trì sẽ qua
Thẳng ngay phải thắng gian tà
Một mình Tuấn mã bôn ba dặm dài
*
* *
Mười năm phí phạm sức trai
Ngày đêm phỉ phục mấy ai đã từng

26
. Đưa 23 cán bộ trung đoàn từ Hà Nội vào Đà Nẵng.
27
. Lái xe khách hãng “Phi Long”.
28
. Sự cố đèo 141 cuối năm 1972.

47
 Chung thân với sốt rét rừng
Đơn thương độc mã lạnh lưng hở sườn
Nhớ những ngày ở Trường Sơn
Trên bom, dưới đạn không sờn lòng tôi
Vậy mà trên đất Triệu Voi
Một thời trai trẻ phí hoài trôi đi
Hiểm nguy gian khổ đủ bề
Mài mòn sức vóc tràn trề đôi mươi
Mấy lần sốt rét teo người
Nửa năm nằm viện tưởng trời gọi đi
Bác sĩ Thế, y sĩ Huy
Tận tình cứu chữa khác gì người thân
Ghi lòng tạc dạ ân nhân
Đến giờ tôi vẫn nhiều lần lại qua
“Mấy lời tâm phúc ruột rà
Tương tri như thế mời là tương tri”29
Dò từng nước bước đường đi
Lao tâm khổ trí mong về quê hương
Sức trai lăn trải thương trường
Mong sao vỡ vạc con đường kinh doanh
Trường đời học hỏi thật nhanh
Mua đi bán lại cạnh tranh không nhiều
Máy móc cũ, lợi nhuận siêu
Tư duy kinh tế nhiều điều lộ ra
Chợ trời thật giả từng qua
Chắt chiu kinh nghiệm mua xa bán gần
Biết ơn ông Máy, bà Hiềng…
Cho bài học đáng đồng tiền - kinh doanh
Dường như số mệnh đã thành
Doanh nhân - Doanh nghiệp khởi hành từ đây
29
. Truyện Kiều - Nguyễn Du.

48
 Gặp khó phải ló khôn ngay
Truân chuyên nếm trải đổi thay cuộc đời
“Ngẫm hay muôn sự tại trời
Trời kia đã bắt làm người có thân
Bắt phong trần phải phong trần
Cho thanh cao mới được phần thanh cao
Có đâu thiên vị người nào
Chữ tài chữ mệnh dồi dào cả hai”30
Mệnh trời đã định chẳng sai
Doanh nhân - binh nghiệp hai vai tung hoành
Đến ngày danh toại công thành
Không quên chìm nổi tuổi xanh xứ người. (294)

30
. Truyện Kiều - Nguyễn Du.

49
 CHƯƠNG BỐN
MÔN SƠN - DẤU ẤN KHỞI NGHIỆP - PHÉP THỬ BẢN
LĨNH, NĂNG LỰC TRÊN THƯƠNG TRƯỜNG
“Môn Sơn trăm sự khởi đầu
Chín năm là những bể dâu đoạn trường”
(“Hành trình chín năm từ không đến có” - Nguyễn Đăng Giáp)

Trải qua biết mấy chặng đường

Trên bom dưới đạn chiến trường hiểm nguy
Vào sống ra chết bất kỳ
Sốt rừng, phỉ phục sá chi đất Lào
Một ngày lính tráng xôn xao
Trung đoàn giải thể biết bao nỗi niềm31
Cán binh tính nát ngày đêm
Chuyển đơn vị hay phục viên kiếm nghề
Đòn cân não quá nặng nề
Hưu chưa đủ tuổi để về cố hương
Bao năm sinh tử chiến trường
Bây giờ ngẫm lại mà thương lấy mình
Không vui, tiệc vẫn linh đình
Liên hoan cho trọn nghĩa tình bao năm
Tiễn người về chốn xa xăm
Kẻ sang doanh nghiệp, người làm nông gia
Đường đời biết mấy ngã ba
Khôn nhờ, dại chịu… cũng là xưa nay
Riêng mình chưa biết dở hay
Ba Chín tư gọi sang ngay đợt đầu32
Hành trình những cuộc bể dâu
31
. Trung đoàn 672 giải thể cuối năm 1989.
32
. Lữ đoàn 394, Binh đoàn 11.

50
 Dấu chân rong ruổi đượm màu phiêu linh
Lữ đoàn đứng đất Cam Ranh
Xây dựng quân cảng, công trình ngổn ngang
Một vùng cát nắng chang chang
Biết thêm thế sự lòng càng phân vân
Lo xa rồi lại tính gần
Làm sao thoát cảnh chôn chân nơi này
Đất nước đổi mới từng ngày
Mà đây vẫn cứ “ngày trời - cơm vua”
Thương trường, chiến trận từng qua
Bâng khuâng đứng trước ngã ba cuộc đời
Một lần nữa nhờ số trời
Anh Tiến Long có mấy lời đổi trao33
“Làm ăn không đến nỗi nào
Cớ sao “Chiến mã” lại vào “tàu” con?
Nay có “đất diễn” rộng hơn
Làm Trưởng nhà khách Binh đoàn được không”?
Được lời như cởi tấm lòng
Phải chăng cơ hội dày công chưa thành
Chào chiến hữu - chào Cam Ranh
Ngược đường thiên lý Hà Thành ra ngay
Kim Giang - Kim Lũ những ngày
Lao tâm khổ trí quyết xây cơ đồ
Trưởng trạm bao việc nhỏ to
Làm dâu trăm họ chăm lo chu toàn
Kinh doanh máy phát trạm nguồn
Kiến thiết Trạm khách dần dần khang trang
Chiến tranh đường học dở dang
Thương trường hẫng hụt lại càng quyết tâm
“Tầm sư hành đạo” chuyên cần
33
. Anh Nguyễn Tiến Long - Tư lệnh Binh đoàn 11.

51
 Bốn năm Trường Luật cử nhân hoàn thành
Hè Chín mốt hạn hoành hành
Thiếu nước, thiếu điện xa gần lo toan
Chủ Khách sạn Mê-trô-pôn
Thuê máy phát điện phòng còn rủi ro
Nhưng lụt Tiểu mãn rất to
Nước nhiều đủ điện giở trò dây dưa
Gặp Bộ trưởng, có lời thưa34
Chính quyền can thiệp cuộc cờ trắng đen
Khách sạn phải chồng đủ tiền35
Làm ăn thất tín dễ phiền lòng nhau.
*
* *
Lo tròn chức phận “làm dâu”
Kinh doanh dịch vụ bước đầu khả quan
Nên lọt mắt xanh Binh đoàn
Đội trưởng Mười tám gọi bàn giao ngay36
Không chần chừ, quyết xắn tay
Xe sang một chiếc mua ngay để dùng37
Triển khai một loạt hợp đồng
Tuy không lớn nhưng có công việc làm
“Nếu không có cảnh đông tàn
Thì sao có cảnh huy hoàng ngày xuân”38
Kho Lưu trữ, Trường Lục quân…
Cục Đối ngoại gặp Tướng Tần nên duyên
Làm bể bơi mặn đầu tiên39
34
. Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Phạm Văn Trà.
35
. Hợp đồng thuê máy phát điên 1,1 tỷ đồng, thời giá năm 1991.
36
. Được bổ nhiệm Đội trưởng Đội xây dựng 18.
37
. Xe Land Cruise khi đó được ví như “biệt thự di động”.
38
. “Truyện Kiều” - Nguyễn Du.
39
. Làm hai bể bơi nước mặn Nhà khách Cục Đối ngoại Bộ Quốc phòng; là bể bơi nước mặn đầu
tiên trên miền Bắc.

52
 Vượt thử thách càng vững tin bước dài
Ngọc muốn sáng phải năng mài
Thừa cơ thẳng tiến Phà Lài - Môn Sơn
Thâm sơn cùng cốc Nghệ An
Ngăn sông Giăng để giúp dân cấy cày
Biết rằng thi công đập này
Hai doanh nghiệp đã trắng tay, nợ nần
Mặc dù chưa có pháp nhân
Nhưng tôi vẫn quyết dấn thân một mình
“Phi đại trận bất đại thành”
Cha ông đã dạy nay mình ra tay
“Trà Lân trúc chẻ tro bay”40
“Bình Ngô đại cáo” một thời khắc sâu
Môn Sơn muôn sự khởi đầu
Cạnh tranh khốc liệt gói thầu chia hai
Kênh mương, đập chính trong ngoài
Ý tôi đã quyết không ai bàn lùi
Sợ liều lĩnh gặp vận xui
Vợ con, bè bạn đêm ngày cầu mong
Có người bực bội dằn lòng:
“Điếc không sợ súng” đừng mong đợi gì
Sông Giăng lũ lụt gớm ghê
Biết bao ghềnh thác tứ bề hiểm nguy
Cây đa nghìn tuổi cũng vì
Cuồng phong lũ lụt cuốn đi theo dòng
Không chỉ hao của tốn công
Không xây nổi đập vào tròng như chơi…
Linh tính đã mách bảo tôi
Môn Sơn - Lục Dạ là nơi thử tài
Phồn hoa chẳng phí đời trai
40
. “Bình Ngô đại cáo” - Nguyễn Trãi (Trà Lân thuộc Con Cuông, Nghệ An).

53
 Tuổi xuân phải thỏa rộng dài núi sông41
Cho dù ra trận tay không
Thì ta vẫn quyết thành công mới về
Máy móc thiếu thốn đủ bề
Kinh nghiệm xây đập “ỉ ê không nhiều”
Áp lực dư luận nhiều chiều
Khó khăn thực tế là điều đáng lo
Cho dù sóng cả gió to
Quyết không thể để lật đò chìm sông
Không được bỏ cuộc giữa chừng
Cơ hội dù nhỏ cũng đừng buông tha
Đêm xếp lại, ngày mở ra
Bản vẽ thiết kế như nhà cầm quân
Sông Giăng hiểm trở dữ dằn
Thông minh tài trì xuất thần chuyển xoay
Tiền thiếu thì tính chuyện vay
Máy móc thiết bị đủ đầy mới yên
Nhưng vì lấy cớ khách quan
Mặt bằng giao chậm gây phiền lòng tôi
Mùa lũ đã sắp tới nơi
Không thi công kịp, đợi trời năm sau
Chẳng khoanh tay ngồi nhìn nhau
Cất công dò hỏi thật sâu ngọn ngành
Phải chăng trời phật thương mình?
Già làng vui chuyện chân tình cho hay
Cá mát nhiều trứng năm nay
Lũ lớn về muộn, làm ngay đừng chờ42
Thoảng nghe mà bụng mở cờ
Khởi công lập tức còn chờ đợi chi
Tháng Giêng hoàn tất lễ nghi
Trống giong cờ mở khác gì hội xuân
41
. “Đã mang tiếng ở trong trời đất/ Phải có danh gì với núi sông” - Nguyễn Công Trứ.
42
. Già làng người địa phương cho biết: Năm nào cá Mát (loại cá đặc sản ở miền tây

54
 Từ thôn xa tới bản gần
Đợi xem ông Giáp mần ăn thế nào!
Gian nan vạn sự khởi đầu
Ngăn dòng sông dữ lấy đâu dễ dàng
Tập trung nghiên cứu kỹ càng
Địa tầng, móng đập, sẵn sàng vật tư
Thời tiết khí hậu đặc thù
Đường đi lối lại vào ra công trình
Xử lý nước thải thật nhanh
Máy bơm hóa giải phát sinh nước ngầm
Giải pháp sáu khoang khớp đồng
Biết bao công đoạn thi công cầu kỳ
Tính từng nước bước đường đi
Mới hay vận chuyển cực kỳ khó khăn
Phát huy “chiến tranh nhân dân”
Máy móc, vật liệu ầm ầm chuyển vô
Khe Diêm đường sá nhấp nhô
Cầu cống nhỏ yếu, rủi ro khó lường
Nóng lạnh thời tiết thất thường
Môn Sơn - Lục Dạ rừng thiêng đại ngàn
Tìm nhân công các bản làng
Hướng dẫn kỹ thuật sẵn sàng cầm tay
Ai bày mưu giỏi, mẹo hay
Nâng niu trọng dụng triển khai thi hành
Mong sao tiến độ thật nhanh
Trước lũ Tiểu mãn hoàn thành ngăn sông
Ngày ba ca đổ bê tông
Sáu trăm lao động ngoài trong hiệp đồng
Quân dân chung sức đồng lòng
“Bốn tại chỗ” để thi công đập tràn
Có người lo lắng lại gàn

55
 Lũ về liệu có cuốn phần đập không?
Bài học hàng trăm tỷ đồng
Hai nghìn lẻ một theo dòng nước trôi
Nhìn sông dữ, tôi trả lời
Không chỉ trôi đập, mặt tôi cũng nhừ!
Thời cơ không thể chần chừ
Thi công xong đập, đợi chờ nước dâng
Âu lo lòng vẫn dặn lòng
Có công mài sắt, trời không phụ người
Cao trình đập đã đạt rồi
“Ngu Công dời núi”43 là tôi ai bì
Khi lũ Tiểu mãn tràn về
Như đại hồng thủy - ngựa phi kinh hoàng
Rồi mưa tạnh, trời phong quang
Môn Sơn sừng sững như chàng Sơn Tinh
Tôi không tin nổi mắt mình
Tự nhiên bật khóc, cán binh reo mừng
Nghe vang vọng khắp núi rừng
Như tiếng của vạn hùng binh thuở nào
Sông Giăng hung hãn sôi trào
Giờ ngân nhạc nước rì rào hòa ca
Bao thách đố đã vươt qua
Làm nên sự tích “Nữ Oa vá trời”
Môn Sơn chính câu trả lời
Bản lĩnh, trí tuệ hơn người là đây
“Đường xa mới biết ngựa hay”
Không qua thử thách biết ngày nào khôn
43
. “Ngu Công di sơn” - thành ngữ Trung Quốc có nghĩa: Khuyên người ta dù làm bất cứ việc gì cũng cần
phải kiên trì và quyết tâm thì việc khó mấy cũng thành.

56
 Từ ngày có đập Môn Sơn
Cánh đồng Mường Quạ lúa vàng đơm bông
Người Đan Lai cũng hả lòng
“Bộ đội Mười Tám anh hùng lắm thay!”
Sông Giăng quy phục từ đây
Phà Lài mới đúng Hoa Trời ban cho44
Dân không còn cảnh du cư
Một vùng biên viễn hẹn chờ tương lai
Nhưng sự đời vốn xưa nay
Ghen ăn tức ở dễ gây buồn lòng
Khi mình đắp đập ngăn sông
Ông kia bà nọ chẳng trông thấy ngời
Nhưng khi công việc xong xuôi
Là khi đón nhận bao lời thị phi
Phán rằng: “Đăng Giáp là gì
Đập sao xây nổi - khéo đi bán thầu”
Những khi mưa gió dãi dầu
Giao thừa, Tết nhất đêm thâu thức ròng
Dời non lấp biển ngăn sông
Kinh thiên động địa cả vùng Con Cuông
Bói không thấy bóng dáng ông
Mà nay nhà kính nói không ngượng lời
Báo đài vào cuộc mấy bài
Bỗng dưng mang tiếng quá lời lăng xê
Thói đời vụn vặt sân si
Thường đem “úp sọt” so bì với ai
Hơi đâu chấp nhặt rông dài
Vài ba danh hão tôi thời cho qua
“Thiện căn bởi tại lòng ta
44
. Phà Lài - tiếng địa phương có nghĩa là Hoa Trời.

57
 Chữ Tâm kia mới bằng ba chữ Tài”45
Hết khổ tận đến cam lai
Biết bao tờ báo, nhà đài đưa tin
Sự thật là sử biên niên
“Tay không bắt giặc” giữa miền núi non
Phà Lài nước chảy chẳng mòn
Chim ưng tung cánh nước non phiêu bồng.
*
* *
Môn Sơn chấn động khắp vùng
Chiến công thầm lặng tỏa vầng hào quang
Gian nan như lửa thử vàng
Vinh quang hé lộ khải hoàn ghi danh
Khát vọng lớn đã định hình
Tài năng, bản lĩnh đua tranh thương trường
Đường đi nước bước tỏ tường
Chuyển xoay tình thế trong vòng phút giây
Điều tâm huyết, diệu kế hay
Chia nhau khổ cực đắng cay đoạn trường
Thắng thua, thành bại khó lường
Lằn ranh mỏng mảnh vô thường Tài - Tâm
Có dấn thân mới xứng Tầm
Ngăn sông đắp đập âm thầm thi công
Làm nên kỳ tích thủy nông
“Sơn Tinh” chế ngự sông Giăng dữ dằn
Khơi nguồn đất mẹ Nghệ An
Môn Sơn, Bản Vẽ, Quỳnh Tam, Tân Thành
Khe Bố, Khe Thị hoàn thành
Na Ngoi, Mường Típ xa xanh cũng gần
Phù Sai chót đỉnh Trường Sơn
45
. “Truyện Kiều” - Nguyễn Du.

58
 Đất quê ghi dấu gót mòn đời trai
Tháng năm vó ngựa dặm dài
Hiên ngang tùng bách một đời bể dâu
Môn Sơn dấu ấn khởi đầu
Xây nền móng cho mai sau vững vàng
Khánh thành đập nhận Huân chương
Ghi công cuộc chiến thương trường đầu tay
Con đường doanh nghiệp từ đây
Vẻ vang mà cũng đong đầy thị phi
Dấn thân cuộc chiến trường kỳ
Đương đầu giông bão sá chi nhọc nhằn
Thành công lòng vẫn tự răn
Còn bao thách đố, khó khăn đang chờ
Mỗi cuộc chơi, một cuộc cờ
Nước đi phải chắc, mơ hồ là thua
Làm ăn đâu phải trò đùa
Sức mình, tiền túi, của chùa phải đâu!
Thương trường đa sắc, lắm màu
Dễ cho ta nếm nỗi đau cuộc đời
Đắng cay cùng với ngọt bùi
Nỗi buồn hòa lẫn niềm vui tràn trề
Miệng cười mà dạ tái tê
Quay cuồng điên đảo giữa mê trận này
“Rằng hay thì thật là hay
Xem ra ngậm đắng nuốt cay thế nào46 (15)
Vượt qua gian khó buổi đầu
Môn Sơn vẫy gọi biết bao công trình
Cuộc đời quân tử, tài danh
Bước sang trang mới, tung hoành bốn phương. (280)

46
. “Truyện Kiều” - Nguyễn Du.

59
 CHƯƠNG NĂM
CÙNG 36 VƯƠN TỚI NHỮNG TẦM CAO
“Lấy chữ Tâm làm nền để chữ tài thao lược
Vó ngựa tung hoành nghiêng ngả vầng trăng”

60
 (“Nốt lặng mùa thu” - Nguyễn Đăng Giáp)

Ngoái nhìn năm tháng qua đi

Một thời chiến mã sá gì đạn bom
“Xích Thố” thỏa chí tung bờm
Xông pha chiến trận Trường Sơn thuở nào
Dặm dài trên đất bạn Lào
Sốt rừng, phỉ phục, gian lao đã từng
Nghĩa tình nên lắm người thương
Trắng trong giữa chốn thương trường lợi danh
Môn Sơn gọi bao công trình
Những kỳ sát hạch đã thành lối đi
Nhớ ngày sinh thật ly kỳ
Ông nội bấm quẻ tử vi phán rằng:
Tuổi Ngọ, giờ Dậu đêm Rằm
Đầu lòng quý tử - tháng Năm - hòa bình (1)
Cuộc đời sẽ lắm hiển vinh
Phàm là thân ngựa chiến chinh tuyến đầu
Xông pha trận mạc dãi dầu
Bại thành, may rủi, bể dâu phải từng…
Biết thời thế, luận anh hùng
Tiến công, phòng thủ tính từng bước đi
Định đô giữa đất kinh kỳ
Khát vọng để có danh gì mai sau
Thương trường đâu phép nhiệm màu
Muốn xây đại nghiệp, mà đau bao lần
Đường đời lắm nỗi gian truân
Chính nhân quân tử thêm phần quyết tâm
Ngày đêm nung nấu âm thầm
Trường đời khổ luyện ươm mầm tài năng
Trời cao thỏa cánh chim bằng

61
 Phong ba bão táp phải chăng thử tài
Nhớ ngày ở bản Đan Lai
Thấy tôi xây đập Phà Lài ngăn sông
Công trình trị thủy thành công
Anh Trịnh Hà đã mở lòng nói ngay (2)
“Chú tài giỏi lại hăng say
Biết mưu việc lớn quyết xây cơ đồ
Kinh nghiệm quản lý có thừa
Kỹ thuật nắm chắc lại vừa thông minh
Thoáng qua là biết chú mình
“Cái áo” đã chật, phải trình cao hơn
Nếu được quy hoạch tạo nguồn
Thừa sức lãnh đạo còn hơn muôn người
Phải thành lập Xí nghiệp ngay…”
Ý anh là vậy, còn đây Binh đoàn
Mấy phòng, ban cũng họp bàn
Nhưng cho phải phép, đâu màng ý anh
Cho dù hữu thực vô danh
Vẫn thầm ơn một người anh hiểu mình
Còn danh “Chủ nghiệm công trình”
Là anh Hiền “điếc” thân tình gán cho
Đội trưởng Mười Tám là do
Anh Lịch “phong tặng” tạm cho yên lòng
Cuối cùng phải mấy năm ròng
Chức Giám đốc cũng về trong tay mình
Xí nghiệp xây dựng công trình
Âm ba tư tỷ, hiện tình rất nguy (2)
Binh đoàn hội ý chỉ huy
Cú lừa Giám đốc khác gì cuộc chơi
Nhận hay không, ruột rối bời
Bao đêm thức trắng, đứng ngồi, vào ra

62
 Cấp trên chủ định “bẫy” ta
Thôi thì tặc lưỡi cho qua trò này
Không quyền hành, đành bó tay
“Đưa chân, nhắm mắt” vận may chờ thời
Đã vào tròng, hết thảnh thơi
Thế cờ bày sẵn, phải chơi thôi mà
Gặp bao quỷ quái yêu ma
Gài chông, đặt bẫy hại ta đủ trò
“Qua sông nên phải lụy đò”
Mấy ai lấy thước để đo sự đời
Bản lĩnh, thông minh hơn người
Vắt óc tính toán, đêm ngày lo toan
Mong được ca khúc khải hoàn
Phải tìm mọi cách “tháo van” trận này
Bắt tay vào cuộc mới hay
Xí nghiệp Ba sáu lắt lay nợ nần
Định giải thể đã mấy lần
Mấy trăm lao động thiếu ăn, vật vờ
Thôi thì tay đã cầm cờ
Liều mình quyết phất, không chờ chủ trương
Nhanh nhanh tính toàn đo lường
Một mình một ngựa tìm đường mà đi
Gian nan thử tài chỉ huy
Chuyển xoay thời thế, tư duy thức thời
Phú Cường được chọn làm nơi
Dấy binh khởi nghiệp đợi thời lập công
Công trình Nội Bài mênh mông
Nhà ga Tê Một (T1) hàng không khởi đầu
Công trình dân dụng trúng thầu
Đông Kinh, Văn Quán, đường cầu, Hoàng Khai
Bảo tàng, doanh trại… vài nơi

63
 Ngòi Là, Bản Pén, Nội Bài phía tây
Rằng bản lĩnh cũng là đây
Từ không đến có - những ngày hàn vi
Vượt qua thử thách hiểm nguy
Vững tay chèo lái sợ gì sóng to
Ôm một cục nợ - cục lo
Hơn ba tư tỷ dày vò ngày đêm
Lời hứa gió thoảng qua rèm
Nghĩ đến “bánh vẽ” càng thêm dận hờn
Bỏ qua mọi chuyện thiệt hơn
Quyết tâm bươn trải, bởi còn ngày mai
Người xưa nói quả không sai
“Cưỡi lên lưng hổ” kêu ai bây giờ!
Ngày về tiếp quản cơ đồ
Nhà tạm hai dãy gió xô tứ bề
Phú Cường mà sao ê chề
Vài ba cỗ máy “ngủ mê” giữa trời
Nhà xập xệ, máy tả tơi
Chán chường choán ngự trong tôi mấy ngày
Quyết định vừa mới trao tay
Binh đoàn lại quyết thu ngay Phú Cường
Về Cầu Đuống thật thảm thương
“Thực mục sở thị” như chuồng nuôi trâu
Dương Hà cám cảnh thêm sầu
Doanh trại đơn vị xăng dầu xa xưa
“Tránh vỏ dưa, gặp vỏ dừa”
Dấn thêm bước nữa,“ván chưa đóng thuyền”
Thế cùng liều gặp cấp trên
Đề đạt nguyện vọng tìm miền đứng chân
Anh Phước, anh Thành ân cần
Nghe xong bèn quyết một phần Đắc Di (3)

64
 Xí nghiệp Năm Chín sẽ đi (4)
Nam Đồng đắc địa để thi thố tài
Đại bản doanh đứng nơi này
“Đất lành chim đậu” dở hay do người
“Bè lim sào sậy” chống trời
Thiên hạ mấy kẻ mong tôi “giam mình”
Mặc người bàn tán linh tinh
Thống nhất lãnh đạo, một mình xông pha
Khi bằng lặng, lúc can qua
Đơn thương độc mã tự ta mở đường
Vượt bao thách đố, nhiễu nhương
Hiểu thêm cay cực đoạn trường nhục vinh
Thắng thua mình vẫn là mình
Tâm - Tầm - Chí - Trị bình sinh với đời.
*
* *
Vào đời cha dặn mấy lời
Thấm trong huyết quản để rồi bước đi
Thương trường hài lẫn cùng bi
Hơn người là để lại gì mai sau
Danh hiệu rồi cũng phai màu
Câu thơ viết giữa nỗi đau nhân tình
Gặp bao nhiêu chuyện tày đình
Làm cây thông đứng một mình thẳng ngay
Rồi ra rong ruổi tháng ngày
Đường đời nếm trải đắng cay, ngọt bùi
Đã quyết, chỉ tiến không lùi
Có vào cuộc mới nếm mùi thắng thua
Tố chất thủ lĩnh từ xưa
Bão tố vùi dập vẫn thừa hiên ngang
Lần tìm đối tác khách hàng

65
 Đến phần lo vốn lại càng khó khăn
Ngân hàng nghi ngại băn khoăn
Đối tác chẳng muốn làm ăn chung thuyền
Niềm tin như một lời nguyền
Phải tạo thương hiệu để truyền tiếng vang
Thương trường chữ Tín là vàng
Bản lĩnh, trí tuệ lại càng tự tin
Chuyện đã qua nhớ như in
Vững vàng chân bước, mắt nhìn tầm xa
Một chiều xong việc về nhà
Hỏi vợ sổ đỏ để mà cầm vay
Xí nghiệp cần vốn phải xoay
Đặt cả cơ nghiệp - chuyến này đỏ đen
Vợ rằng: Liều lĩnh ai khen
Xí nghiệp bết bát, cấp trên buông rồi…!
Nhưng vốn đã hiểu tính tôi
Trao sổ đỏ mà đứng ngồi không yên
Nhân lực, vật lực vừa nhen
Bàn tìm giải pháp một phen đổi đời
Thay đổi nhận thức con người
Cách làm, nếp nghĩ để rồi dấn thân
Siết quản lý, cắt chi âm
Kinh doanh - sản xuất nhịp nhàng tiến lên
Chất lượng công trình đầu tiên
Con người - nhân tố đi liền phải lo
Bỏ qua cơ chế xin cho
Đấu thầu, tiếp thị đều do thân này
Hồ sơ quyết toán đêm ngày
Trụ sở, máy móc đủ đầy khang trang
Gần xa tìm kiếm khách hàng
Hợp đồng dồn dập lại càng tự tin

66
 Công trình nối tiếp công trình
Việc làm gối vụ, cán binh xoay vòng
Kinh doanh - sản xuất song song
Xí nghiệp thăng tiến như rồng gặp mây
Quả là ván cờ “tất tay”
Liều cắm sổ đỏ để vay ngân hàng
Nếu thắng, đời sẽ sang trang
Lỡ đâu, thất bại nhỡ nhàng thì sao
Còn đâu cửa rộng nhà cao
Vợ con nheo nhóc chỗ nào dung thân?
Rất may mưu lớn đã thành
Mọi việc tiến triển hanh thông cơ đồ
Một cú lật ngược thế cờ
Kinh doanh thắng lớn, nào ngờ trớ trêu
Cấp trên tính lãi đều đều
Nợ cũ còn đó, kêu ai bây giờ?
Lời hứa xóa nợ vẫn chờ
“Trơ gan tuế nguyệt” bây giờ “gió bay”
Lật lọng như trở bàn tay
“Muốn Anh hùng, phải xóa ngay nợ nần” (5)
Nếu mua danh, tôi đâu cần
Binh đoàn muốn chiếm, tôi dành phần cho
Trả lời không chút đắn đo
Thẳng thừng với những chiêu trò nhỏ nhen
Sẵn sàng không chút băn khoăn
Đã bậc quân tử lăn tăn làm gì
Trải qua bao chuyện thị phi
Ngẩng đầu ta bước, màng chi miệng đời
“Đầu tư liên tục” khắp nơi
“Khó khăn khắc phục” chung lời quyết tâm
“Đoàn kết lập công” xứng tầm

67
 “Thị phần mở rộng” phương châm đi đầu
“Giành thương hiệu mới” chuyên sâu
Thương trường nghiệt ngã sắc màu đổi thay
Đường đời may rủi - rủi may
Phúc phần nhân quả dở hay tại mình
Cao xanh trong cõi nhân sinh
Là người trượng nghĩa chữ tình vẹn nguyên.
*
* *
Vững tay chèo lái “chiến thuyền”
Sóng to, gió cả, thề nguyền lập công
Anh em chung sức đồng lòng
Môn Sơn bệ phóng chiến công tiếp liền
Tổ hợp khách sạn ưa nhìn
Cục Thuế Hà Nội ngân tròn tiếng vang
Thương hiệu tỏa sáng trang vàng
Danh thơm Ba Sáu tỏa lan khắp vùng
Liên tục động thổ, khởi công
Công trình trải rộng một vòng Bắc Nam
Sắm thiết bị, xếp việc làm
Máy móc hiện đại, mua thêm nếu cần
Công trường rộn rịp ngày đêm
Bàn giao, ký kết càng thêm tự hào
Nhưng ở đời muốn thanh cao
Thường bị đố kỵ, khác nào án oan
Ngẫm mình nặng nỗi đa đoan
“Lên bờ xuống ruộng”, Binh đoàn so đo
Sự đời như thỏi lò xo
Nén mà quá độ, hết co là bùng
Đẩy mình đến bước đường cùng
Như tạo sức bật để vùng đứng lên

68
 Bao công trình lại gọi tên
Từ đô thị tới những miền xa xanh
Làm đẹp thêm đất Hà Thành
Nhà các Ban Đảng ghi danh để đời
Tiếng lành vang khắp muôn nơi
Nhiều hợp đồng lớn gọi mời thi công
Trụ sở của Bộ Quốc phòng
Nhiều hạng mục là ước mong nhà thầu
Nhưng quan trọng đứng hàng đầu
Là Hội trường lớn, yêu cầu rất cao
Có biết bao bậc anh hào
Trong làng Xây dựng bước vào sân chơi
Nghĩ là cơ hội xa vời
Nào ngờ Ba Sáu được mời thi công
Được trên “Chọn mặt gửi vàng”
Công trình thế kỷ xứng tầm Quốc gia
Thời cơ đã thuộc về ta
Quyết không để lỡ cho dù khó khăn
Vừa làm vừa hoàn thiện dần
Bản vẽ thiết kế đang cầm trên tay
Chuẩn bị ráo riết đêm ngày
Khởi công xây dựng những ngày cuối năm
Đông về rét buốt căm căm
Cán binh Ba Sáu vẫn đằm bê tông
Kể từ giờ phút khởi công
Ngày đêm trụ bám “ba cùng” anh em
Đâu vướng mắc hóa giải liền
Tả xung hữu đột trận tiền xông pha
“Thiên thời - địa lợi - nhân hòa”
Công trường liên tục ba ca đêm ngày
Đón Xuân bằng chính biệt tài

69
 “Thông tầng, vượt nhịp” kế hay của mình
Từ Trường Sơn đến Ba Đình
Vẫn màu áo lính tận tình sắt son
Chẳng đi trên những lối mòn
Tâm - Tài - Trí - Lực vẫn còn đam mê
Hà Thành - Xứ Nghệ đi về
Môn Sơn - Lục Dạ tiền đề hôm nay
Hội trường tọa lạc đất này
Thăng Long tựa dáng rồng bay giữa trời
Xuân về rực ánh hồng tươi
Những nét chấm phá sáng ngời hiện lên
Hoàng Thành trầm mặc kề bên
Đất thiêng xây dựng vững bền việc quân
Muốn xa, lại phải tính gần
Tìm công nghệ mới cho phần thi công
Giải pháp “Vượt nhịp thông tầng”
Làm giáo siêu trọng tiên phong lần đầu
Thật ưu việt, có ngờ đâu
Lắm thầy, nhiều thợ “ruồi bâu” bàn lùi
“Bánh xe thọc gậy” thầy dùi
Be-lây, ma trận… cũng lôi ra bàn
Tìm mọi cách để can ngăn
“Béo cò, đục nước” kiếm ăn phe phường
Riêng ta bản lĩnh cương cường
Trui rèn một thuở chiến trường Trường Sơn
Dặn lòng vì nước vì dân
Dám làm dám chịu ngại ngần chi ai
Đã trù liệu sẵn nhiều bài
Lập luận kiến giải đúng sai tỏ tường
Dẫn nhiều tai nạn làm gương
Bê tông cốt thép đo lường từng cân

70
 Tiến độ hối thúc tăng dần
Đại hội Đảng bộ toàn quân đến rồi
Ngày đêm không chút nghỉ ngơi
Thi công, hoàn thiện kịp thời bàn giao
Mùa gieo cho quả ngọt ngào
Trên tầng cao nói lời chào Thăng Long
Nghe trong nắng gió sông Hồng
Tiếng ngàn xưa cũng vui chung khải hoàn
Cán binh Ba Sáu hân hoan
Bàn tay lính thợ cung đàn mùa Xuân
Nơi bàn việc nước, việc quân
Hội trường ta đó muôn phần hơn xưa
Hiện đại, lịch lãm nên thơ
Công trình thế kỷ bài ca dâng đời
Dù ai nói ngược nói xuôi
Dấu ấn Ba Sáu người đời khó quên
Công trình từ xa đến gần
Với “Thương hiệu mới” thị phần mở ra
Vững vàng giữa chốn phong ba
“Gửi vàng chọn mặt” tạo đà tiến lên
Thương hiệu ngày càng vững bền
Huân chương Lao động xướng tên hai lần
Tặng Xí nghiệp và cá nhân
Công lao xứng đáng xa gần ngợi khen.
*
* *
Giữa thời công - tội bon chen
Vẫn còn lắm kẻ nhỏ nhen hẹp hòi
Tay che sao được mặt trời
Mánh lới, ích kỷ đặt lời gièm pha
Tranh công, đổ lỗi, ba hoa

71
 Thay đen đổi trắng như là Lý Thông
Một mình chống chọi bão dông
Xả thân góp sức lập công khải hoàn
Quyết đoán có lúc cực đoan
Nhưng qua “sát hạch” luận bàn mới giao
Thừa cơ chiếm lĩnh tầm cao
Nhiều công trình lớn tự hào lắm thay
Như rồng gặp nước lên mây
Khởi công, động thổ đêm ngày sục sôi
Hợp đồng nhân lực liên hồi
Điều chuyển máy móc nhiều nơi xoay vòng
Tận dụng tối đa công năng
Thiết bị hiện đại, đạp bằng gian nan
Niềm tin thương hiệu tỏa lan
Trụ sở các Bộ, các Ban, Hội trường
Ủy ban Kiểm tra Trung ương
Khách sạn, trường học… rộng đường vươn xa
Vút trời xanh những tòa nhà
Điểm tô thêm những sắc hoa cho đời
Bàn chân in dấu muôn nơi
Vi vu khắp mọi phương trời nhân sinh
Vươn tầm cao những công trình
Thời gian lắng đọng Ba Đình - Thăng Long
Suy tư lòng lại hỏi lòng
Vì dân vì nước nên mong vươn tầm
Đi lên bằng Tài và Tâm
Tư duy độc lập, vẫn tìm điều hay
Khó khăn đắp đổi qua ngày
Sổ đỏ thế chấp vốn vay quay vòng
Giao thông, thủy điện, thủy nông…
Cớ sao lại phải đứng trông hết ngày

72
 Kinh nghiệm đã sẵn trong tay
Làm rồi sẽ biết dở hay của mình
Mạnh dạn nhận thêm công trình
Thủy điện Bản Vẽ “tân binh” trong ngành
“Phi đại trận, bất đại thành”
Đánh to, chơi lớn ắt giành chiến công
Chuyên gia hỏi làm được không
Vốn liếng, kinh nghiệm ngăn sông bao lần…?
Đã quyết nên chẳng phân vân
“Ván bài” quyết định, bước chân thần kỳ
Chọn cử Sáu Ba (6) ra đi
Tương Dương, xứ Nghệ ngựa phi dặm trường
Đường vô Bản Vẽ khó lường
Xe ôm, cuốc bộ, ngồi xuồng vượt sông
Máy móc, phương tiện thi công
Tháo rời, kết mảng qua sông lắp vào
Tập kết khu vực Cò Phào
Làm đường công vụ ra vào tận nơi
Núi cao dựng đứng chọc trời
Thâm u Bản Lả bao đời bùng lên
Nổ mìn, khoan đá máy rền
Lính thợ Ba Sáu treo mình sườn non
Khởi công khí thế rộn ràng
Phó Thủ tướng và phu nhân cùng vào (7)
Bản Vẽ đã vào cao trào
Núi rừng vang tiếng máy đào, máy xay
Cần cẩu sừng sững vươn mây
Vui miền biên viễn những ngày thi công
Miền Tây xứ Nghệ Tương Dương
Ngỡ rằng ông Giáp “thổ công” đất này
Sáng Hà Nội, tối vào đây

73
 Con thoi đi lại đêm ngày chỉ huy
Gian nan nào có quản gì
Vào Nam ra Bắc, mấy khi ở nhà
Bản Vẽ giao đội Sáu Ba
Nhà làm việc lắp điều hòa, quạt cây (400)
Bóng chuyền, cầu lông… đủ đầy
Cán binh nhiệt huyết đêm ngày gắng công
Đổ mái đua bằng bê tông
Chỉ huy chặt chẽ hiệp đồng “thực binh”
Ba năm xây dựng công trình
Thành công để lại cho mình niềm tin
Vui thì vui, vẫn không quên
Những ngày nan giải kiếm tìm lối vô
Giờ đây Bản Vẽ điểm tô
“Chứng chỉ đỏ” dựng cơ đồ mai sau
Khe Bố chỉ định Tổng thầu
Công trình thủy điện hàng đầu miền Trung
Thấy “áo” xí nghiệp như “cùm”
Bộ Quốc phòng quyết nâng tầm cho tôi
Công ty Ba Sáu ra đời
Danh chính ngôn thuận việc trôi ầm ầm
Pháp nhân độc lập xứng tầm
Xây nền cho những thành công sau này
Mô hình thí điểm đầu tay
Hợp đồng xây dựng đêm ngày không ngơi
Trúng thầu công trình khắp nơi
Tỏa lan thương hiệu gọi mời thi công
Làm người lĩnh ấn tiên phong
Mang theo sứ mệnh khai thông thương trường
Chiến lược, tư tưởng, chủ trương
Nhân lực, thiết bị mở đường làm ăn

74
 Tự chủ khắc phục khó khăn
Đổi mới quản lý, gỡ dần nay mai
Mạnh dạn áp dụng kế hay
Ứng dụng công nghệ từ ngay ban đầu
Điều hành trực tuyến chuyên sâu
Hóa giải vướng mắc ngay sau luận bàn
Khe Bố xử lý mỏ than
Là nhờ nhạy cảm trực quan hơn người
Lệnh đắp đập đã phát rồi
Linh tính mách bảo “dạo chơi” một vòng
Nắng chiều dát ngọc mặt sông
Không yên lòng, quyết thi công tạm dừng
Khảo sát thăm dò kỹ càng
Mới hay một mỏ than bùn đáy sông
Nếu cứ để vậy ngăn dòng
Chắc rằng hết thảy thành công dã tràng
Kéo theo thảm họa kinh hoàng
Nếu gặp lũ lớn “cả làng” trôi sông
Không liều lĩnh, muốn ngăn dòng
Tăng cường gia cố bê tông thêm vào
Phát hiện lịch sử kéo theo
Tiền của, công sức… rất nhiều phát sinh
Nếu muốn bền vững công trình
Huy động tổng lực sức mình vào đây
Máy móc, nhân lực điều ngay
Thi công khoa học hẹn ngày thành công
Đúng tiến độ, cho ngăn sông
Tròn mười bốn tháng ngóng trông từng giờ
Trước đây tỏ vẻ nghi ngờ
Phái viên Thủ tướng bây giờ đã tin (8)
Tai nghe, miệng nói, mắt nhìn

75
 Phục tài trí lính Trường Sơn anh hùng
Chung vui ngày hội ngăn sông
Đôi bờ sông Cả rất đông đồng bào
Xúc động chen lẫn tự hào
Đất trời như cũng dạt dào niềm vui
Ngăn sông, bạt núi, san đồi
Cũng bằng trí lực con người “quê choa”
Gian nan, bão táp đã qua
Niềm vui nâng bước chân ta dặm dài
Thái Hòa - Hoàng Mai - Đông Hồi
Con đường dệt đẹp tình người bao la
Xong Khe Bố vào Nậm Mô
Ngẫm đường xây dựng cơ đồ long đong
Từ Trường Sơn đến Thăng Long
Như hai đường thẳng song song cuộc cờ
Môn Sơn - Khe Bố - Nậm Mô
Giao thông, thủy điện… giấc mơ đã thành
Trường học, bệnh viện… xây nhanh
Hội trường Bộ với công trình kề bên
Nhà các Ban Đảng xướng tên…
Thương hiệu Ba Sáu vững bền vươn xa.
*
* *
Mười năm vừa đó thoáng qua
Giá trị thương hiệu vang xa mọi miền
Quy mô mở rộng vững bền
Chiến lược phát triển tiến lên đa ngành
Nhân lực cần bổ sung nhanh
Là khi Năm Sáu (9)tan tành đến nơi
Làm ăn thất bát nổi trôi
Nợ nần chống chất đến hồi tiêu tan (10)

76
 Lệnh phá sản sắp được tuyên
“Mạnh Thường quân”, Bộ gọi tên đứng nhìn (11)
Bốn trăm quân cán ngóng tin
Nếu không thân phận nổi chìm vực sâu
Bài toán Năm Sáu về đâu
Ai gánh nợ, ai đỡ đầu giải nguy
Sứ mệnh Giám đốc công ty
Ôm làm sao nổi đúng khi cờ tàn?
Bạn bè, đồng nghiệp khuyên can
“Ôm rơm dặm bụng” nợ nần tránh xa
“Thân lừa ưa nặng” riêng ta
“Dụng nhân, dụng mộc” tạo đà tiến xa
Người hùng giữa chốn phong ba
Nhận về Năm Sáu để mà phát huy
Nâng tầm thế của Công ty
“Nhất cử lưỡng tiện” có chi sánh bằng
Bốn trăm sĩ quan, quân nhân
Cùng về Ba Sáu góp phần dựng xây
“Máu mới” hòa “máu cũ” ngay
Sẽ làm đơn vị từ nay vững vàng
Nhưng rồi thật giả phũ phàng
Miệng nói là vậy, nhưng làm lại không
Cho dù Bộ đã đồng lòng
Binh đoàn như vẫn trông mong điều gì!
Đưa ra lập luận ly kỳ
Không cho sáp nhập cũng vì lo xa
Cho rằng nếu để “chung nhà”
Hai đơn vị khó mà hòa vào nhau
Ba Sáu đang tốp dẫn đầu
Nhập thêm Năm Sáu “chìm tàu” nay mai
Thật ra chẳng phải vì ai

77
 Giữ Năm Sáu lại để cài việc riêng
“Hố đựng rác”, chỗ rút tiền
Bao nhiêu tồn đọng đổ liền đó thôi
Cha ông đã đúc kết rồi
“Bòn nơi khố rách, đãi nơi quần hồng”
Nhẫn tâm đến độ đau lòng
Chết cho chết nốt, lòng vòng giả nhân
Nhưng đời còn có minh quân
Tôi đi đường tắt, việc cần báo ngay
Bộ trưởng hẹn gặp tối ngày
Thừa cơ, tôi bộc bạch ngay sự tình
Ơn trời Bộ trưởng rất tinh
Chuẩn y nguyện vọng mà mình thầm mong
Ba Sáu, Năm Sáu về chung
Niềm vui trọn vẹn thỏa lòng anh em
Biết ơn tướng Thanh, tướng Nghiên
Anh minh sáng suốt quyết luôn tức thì
Cùng với sáp nhập Công ty
Ban hành chỉ thị hướng đi sau này
Nghị quyết lãnh đạo ra ngay
Bàn giao ký kết, báo đài đưa tin
Sự kiện phủ sóng báo in
Đồng thời cũng được truyền hình phát đi
Từ ngày sáp nhập Công ty
Một cú lột xác khác gì tái sinh
Nâng cao chất lượng công trình
Chiều sâu, bề rộng đồng hành đi lên
Quy mô nhân lực vững bền
Ba cây chụm lại mà nên cánh rừng
Guồng quay hối hả tiên phong
Vận hành hiệu quả giữa vòng cạnh tranh

78
 Phát triển sản xuất kinh doanh
Giải quyết khoản nợ thật nhanh - phép màu
Vượt chông gai, thật tự hào
“Khẳng định thương hiệu” khác nào tuyên ngôn
“Đa dạng sản phẩm” khởi nguồn
“Năng động quản lý” vững bền niềm tin
“Hiện đại thiết bị” thông minh
“Hài hòa quan hệ” giữ gìn ngoài trong
Giải cứu Năm Sáu vừa xong
Thu hồi lại đất quốc phòng Định Công
“Xóm liều” nổi tiếng một vùng (13)
Bốn nghìn mét đất đã không thể đòi
Tư nhân chiếm mấy năm rồi
Nhiều người cản: sao lại dây vào mình?
Mới hay duyên nợ ba sinh
“Giữa đường hễ thấy bất bình chẳng tha” (14)
Huống chi đây lại việc nhà
Không đòi được đất thì ra cái gì?
Tính từng nước bước đường đi
Vận động, thuyết phục… không hề mảy may
Đang cùng chính quyền ra tay
Bỗng một người tới đưa ngay đống tiền
“Lờ đi, có lợi hai bên
Chuyện đời tám hoánh khuấy lên làm gì?”
“Anh nghe tôi, cầm tiền về
Năm hay mười tỷ không hề mua tôi
Danh dự là cả đời người
Cuộc chiến công lý, tôi chơi đến cùng”
Bốn nghìn mét đất quốc phòng
Thượng tôn pháp luật - lập công thu về
Lại một cuộc chiến lê thê

79
 Là nhà Bê Sáu, không hề giản đơn (15)
Nếu đi đến tận nguồn cơn
Mười hai năm lẻ sóng cồn bao phen
“Pi-sa Bê Sáu, Tháp nghiêng”
Uy tín Ba Sáu dân tin cậy nhờ
Nhưng rồi như một cuộc cờ
Đưa đi đẩy lại dây dưa tháng ngày
“Tháp Nghiêng” ngày ấy giờ đây
Long lanh trời biếc nghiêng soi mặt hồ
Góp phần làm đẹp Thủ đô
Thăng Long - Hà Nội cơ đồ mai sau (588)

Khởi công khách sạn năm sao

Nguyễn Tri Phương giữa tầm cao Hoàng Thành
Biết bao công trình song hành
Trụ sở Chính phủ vang danh tự hào
Đài truyền hình vươn tầm cao47
Bệnh viện Quân đội48 khác nào “5 sao”
Học viện Quân y đón chào
Công trình đẳng cấp hướng vào tương lai
Và đây Bệnh viện Bạch Mai
Khang trang, to đẹp trong ngoài đều khen
Đại học Kinh tế Quốc dân
“Toà nhà thế kỷ”49 xa gần nổi danh
Tiết xuân sáng đẹp trong lành
Công ty Ba Sáu hóa thành trường ca
47
. Công trình Đài truyền hình Việt Nam cao 31 tầng.
48
. Công trình Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 cao 28 tầng.
49
. Vì chủ đầu tư không có vốn nên công trình kéo dài 12 năm báo chí tốn rất nhiều giấy mực.

80
 Đông Hồi - Hoàng Mai - Thái Hòa
Đường lớn đã mở đi qua Phủ Quỳ
Lại sang đất nước "Triệu Voi"
Hai mươi năm bỗng đưa thoi ngày về
Đất Lào chẳng khác đất quê
Tuổi xuân trôi với hẹn thề núi sông
Hủa Phăn trường học khởi công
Trường nghề Bò Kẹo, thêm phần Sầm Nưa
Nhà văn hóa - Tổng Bí thư
Tặng cho nước bạn xem như món quà50
“Việt - Lào hai nước chúng ta
Tình sâu hơn nước Hồng Hà, Cửu Long”51
Công trình xong, thỏa nỗi lòng
Thương hiệu mở rộng, hợp đồng đa phương
Trở về đây giữa chiến trường
Bạn bè một thuở đời thường nay đâu?
Thời gian bãi bể nương dâu
Thương trường bắc lại nhịp cầu tái sinh
Nhiệt điện Duyên Hải - Trà Vinh
Phương Nam lại thử sức mình cơ duyên
Khắc phục nghiệt ngã đi lên
Làm đê chắn sóng "nỗi niềm Tướng Công"
Quai đê, lấn biển, ngăn sông
"Kinh bang tế thế" lập công với đời
50
. Nhà văn hóa Kayson Phomvihan (tại tỉnh Savannakhet) là quà của Tổng Bí thư Nguyễn Phú
Trọng tặng nước bạn Lào.
51
. Thơ của Chủ tịch Hồ Chí Minh.

81
 Hợp đồng kinh tế gọi mời
Từ Nam chí Bắc khắp nơi công trình
Rừng sâu đến tận “cung đình”
Ba Sáu "phủ sóng" bốn phương tung hoành
Định vị giữa đất Hà Thành
Nghìn năm văn hiến ghi danh anh hùng
Biết bao thang bậc cửu trùng
Vinh quang cay đắng đi cùng với tôi
* *
*
Định mệnh từ thuở trong nôi
Sinh ra "ngựa chiến" lên ngôi tuyến đầu
Quyết ra tay, mặc giãi dầu
Bao nhiêu trận chiến phải đâu trò đùa
Vinh danh, ca tụng đủ thừa
Gian nan sóng cả đòng đưa với đời
Anh hùng vang tiếng khắp nơi
Công trình vững chãi chọc trời bốn phương
Từ chiến trận đến thương trường
Từ đạn bom đến phố phường phồn hoa
Đời là bản nhạc bài ca
Nốt thăng, nốt giáng đi qua tháng ngày
Tiểu nhân ắt sợ người ngay
"Ném đá" bao kẻ "giấu tay" - thuê người
Đại hội52 giữa cảnh khóc cười
52
. Đại hội Đảng ủy Binh đoàn tôi không trúng Đảng ủy Tư lệnh sợ tôi lên thay.

82
 Ban chấp hành lại xóa người tài tâm
Bao lần nghịch cảnh thăng trầm
Làm người quân tử âm thầm vượt qua
Tiểu nhân bao lần hại ta53
Bày ra thủ đoạn "yêu ma" rình mò
Thuê người bí mật thăm dò
Từ khách sạn, nhà tướng to, gia đình
Nhẫn tâm làm tội, làm tình
Gây bao nghịch cảnh để mình lao đao
Giữa bùn, sen vẫn thanh cao
Lưới trời lồng lộng ai nào thoát đâu
Kéo bè, kết cánh gieo sầu
"Gieo gió, gặp bão" ngờ đâu rất gần
Sau kiểm tra - lỗi cá nhân
Ủy viên xin rút đỡ phần "mặt mo"
Kẻ xuống đơn vị lần mò
Tiểu nhân - quân tử ai đo lòng người
Cuộc đời dâu bể nổi trôi
Trăm năm một kiếp rong chơi thôi mà
Lẽ phải ắt thắng gian tà
Quy luật nhân quả chẳng tha kẻ nào
Quyết làm “cú hích phá rào”
Tách ra để đấng anh hào lên ngôi
Cái áo chật, phải cởi thôi
Mang tầm vóc mới - chớp thời cơ ngay
53
. Một số cá nhân ở Binh đoàn thuê xã hội đen hại tôi.

83
Nói dễ, làm mới khó thay
Ba Sáu (36) mong muốn - còn đây Binh đoàn?
Đồng đội niềm tin chẳng còn
Thử hỏi gắn bó keo sơn nỗi gì?
“Bất phận, bất phát” một khi
Họp ngay Đảng ủy, chỉ huy đồng lòng
Xin trực thuộc Bộ Quốc phòng
Khoác trang phục mới xứng tầm vĩ mô
Binh đoàn nhất quyết không cho
Tức chí bung hết - lò xo bật rồi
“Bạch thoại” hết mọi chuyện đời
Công văn gửi Bộ bao lời tâm tư
Quyết tâm nên chẳng chần chừ
Xin gặp Thủ tướng để thưa chuyện mình
Bác Tấn Dũng thật anh minh
Gặp Đại tướng Phùng Quang Thanh để bàn
Thủ trưởng Hữu Đức, Văn Giang
Song Phi, Chân Lý luận đàm nhất tâm:
Tổng Công ty mới xứng tầm
Về trực thuộc Bộ Quốc phòng - đúng thôi
Các Thủ trưởng ủng hộ rồi
Cơ quan nghiệp vụ cũng lời đồng thanh:
Ba Sáu (36) lên Tổng xứng danh
Vậy là tất cả tán thành với tôi
Niềm vui như được nhân đôi
Quyết định của Bộ hơn lời động viên

84
 Ba không ba sáu (3036)54 có liền
Giờ đây đơn vị càng thêm vững vàng
Đi lên từ “mảnh ao làng”
Vươn ra biển lớn sang trang sử hồng
Cá chép nay đã hóa rồng
“Hổ mọc thêm cánh” thành công đón chờ
“Tấm áo mới” đẹp như mơ
Tôn lên vóc dáng non tơ xuân thì
Ngẩng đầu ngạo nghễ bước đi
Thương trường thẳng tiến ngại chi nhọc nhằn
Nghĩ lại càng thấy gian truân
Mồ hôi đã đổ, khó khăn đã từng
Vì hai đơn vị cùng ngành55
Thi công xây lắp sao đành tách ra?
Binh đoàn nhất quyết không cho
Bởi coi Ba Sáu (36) là “bò sữa” thôi
Việc khó như “leo lên trời”
Tiền chẳng mua được, gặp thời cũng không
Phải chăng âm đức tổ tông
Quý nhân phù trợ hanh thông đại thành
Luôn nhủ: “Ở hiền gặp lành!”
Ngẫm ra có chuyện tâm linh rõ ràng
“Ví không co cảnh đông tàn

54
. Quyết định số 3036/QĐ-BQP ngày 23/8/2011 của Bộ trưởng BQP đưa 36 thành Tổng
công ty, tách khỏi Binh đoàn 11 về trực thuộc Bộ Quốc phòng.
55
. 36 và Binh đoàn 11 cùng chung nghành nghề thi công xây lắp.

85
 Thì đâu có cảnh huy hoàng ngày xuân”56
Trải qua một kiếp trầm luân
Mới có ngày hưởng “trung quân vui vầy”
Giờ thì cờ đã đến tay
Giơ cao mà phất cho bay tung trời
Niềm vui hạnh phúc rạng ngời
Tổng Công ty đã đến thời “quyền năng”
Ở đời phúc, họa hay chăng
Tái Ông mất ngựa, nghĩ rằng: lại hay!
Nếu vào "cấp ủy" chẳng may
Đương đầu bao kẻ tháng ngày săm soi
Từ đây ngày tháng đưa thoi
"Chân trời mới" lại mặn mòi trong ta
Đang độ Trí Lực thăng hoa
Lạc quan, quyết đoán tạo đà vượt lên
Khởi công, động thổ triền miên
Bàn giao, ký kết tiếp liền hân hoan
Thi công chất lượng, an toàn
Thương hiệu tỏa sáng khải hoàn nơi nơi
Vinh quang, thách thức đang thời
"Nuôi ong tay áo" để người hại ta
Phòng Tài chính gặp phong ba
Cũng vì mấy kẻ "mắt hoa" vì tiền 57
Làm sao trong ấm ngoài êm
. Trích trong bài thơ “Tự khuyên mình” của Chủ tịch Hồ Chí Minh.
56

. Hội 4 cá nhân phòng Tài chính (Kế toán trưởng + Phó phòng + Kế toán Tổng hợp + Thủ quỹ
57

tham ô 27,5 tỷ bị kỷ luật ra quân).

86
Nhẹ nhàng khuyên bảo hướng miền thiện lương
Nếu không sẽ gặp tai ương
"Lạch sông dò đến ngọn nguồn" mới thôi
Sự việc đã xẩy ra rồi
Tổng Công ty cũng đến hồi vinh danh
Anh hùng Lao động sắp thành
Nếu không khéo léo tanh bành công lao
Xử lý nội bộ khác nào
Giơ cao đánh khẽ vì bao nhiêu người
Số tiền gốc, lãi thu hồi
Giải quyết triệt để thảnh thơi tâm hồn
"Tiền tài - phấn thổ" dại khôn
Giữ bình, đuổi chuột cội nguồn bao dung
Cách xử trí của anh hùng
Xứng danh lãnh đạo với tầm vĩ mô
Phong thanh dư luận nghi ngờ:
Khéo Giám đốc cũng tham ô cùng thuyền?
Kết luận kiểm tra đã tuyên:
Chỉ có bè lũ bốn tên làm càn
Riêng Giám đốc chẳng liên quan
Xét ngay kỷ luật giáng hàm ra quân
Làm người sống phải nghĩa nhân
Rõ ràng minh bạch lại cần thẳng ngay
Trường đời càng dạy càng hay
Qua bao trải nghiệm đến ngày thăng hoa
Không Xây dựng, chẳng Bách khoa

87
Giao thông, Thủy lợi chẳng qua trường nào
Kinh doanh, Quản trị chẳng vào
Vậy mà quyết hết khác nào chuyên gia?
Thủy điện, thang máy, nhà ga
Trụ sở, bệnh viện, điều hòa trung tâm
Khách sạn, đập nước, nhà tầng
Đường cao tốc, hệ thống ngầm, bể bơi...
Ngàn kỹ sư dưới tay tôi
Qua bao thế hệ để đời ghi danh
Không học mà quyết rất nhanh
Trường đời trải nghiệm - thông minh tính trời
Cửa nhận nước Bản Vẽ rồi
Đua ra bốn mét họ mời chuyên gia
Bàn bạc hội thảo kêu ca
Riêng tôi đã quyết chẳng qua ông nào
Công nhân thắt an toàn vào
Bê tông đổ hết, cửa cao hình thành
Thủy điện Khe Bố quyết nhanh
Tìm ngay phương án "thông hành" thi công
Đến hội trường Bộ Quốc phòng
Phải tìm cách lựa - "đất rồng địa linh"
Mái trụ sở công ty mình
Phó tổng không dám - trần tình xin thua
Ô hay, chuyện thật như đùa!
Kỹ sư, thạc sĩ phải chờ ý tôi?
Bê ô tê (BOT) đã đến thời
Đầu tư đâu phải cuộc chơi riêng mình
Ngoài kinh tế còn an sinh
Giúp cho xã hội hiển vinh mặc dầu
Chủ động đi trước đón đầu
Tìm công nghệ mới nhà thầu đa năng

88
 Người đời đố kỵ phải chăng
Họ kém uy tín, sợ rằng tôi hơn?
Bảo tôi chẳng có chuyên môn
Mà bao đơn vị tìm đường nhỏ to
Đinh Ngọc Ân - "vua ô tô"
Kỹ sư nổi tiếng làm cho tôi liền
Ba năm trên bến dưới thuyền
Anh em tương ngộ cơ duyên xứng tầm
Trường Xây dựng sáu mươi năm
Làm phim kỷ niệm trung tâm luận bàn
Anh Lê Bá Huế58 vội vàng
Nhờ tôi phát biểu lại càng vinh danh
"Minh xoăn - Hiệu phó nhà anh59
Xin bái phục chú bởi trên công trình
Bể bơi Cục Đối ngoại mình
Cách chú chỉ đạo hơn trình kỹ sư"
“Cuộc đời thực thực hư hư
Làm sao giữ đúng chân như của mình”60
Giờ đây sống giữa thời bình
Mà vẫn chiến đấu trường chinh đêm ngày
Bất công hòa với đắng cay
Cây thông vẫn thẳng dù đầy gian truân
Vô thường sắc sắc không không
Hữu tình hữu tướng mênh mông khó lường
Giữ “Tâm bất biến” minh tường
“Dòng đời vạn biến” yêu thương đong đầy
* *
*
58
. PGS, TS Lê Bá Huế - giảng viên bộ môn Công trình bê tông cốt thép, Trường Đại học Xây
dựng Hà Nội.
59
. GS, TS Phan Quang Minh - Phó Hiệu trưởng trường Đại học Xây dựng Hà Nội.
60
. Lời răn dạy của nhà Phật.

89
 Cố hương mờ tỏ đêm ngày
Vọng miền xứ Nghệ đắm say điệu hò
Lập nghiệp giữa đất Thành đô
Mà lòng vẫn hướng Diên Cờ đền thiêng
Hằn sâu bao nhiêu nỗi niềm
Chủ trì phục dựng ngày đêm ngóng về
Nhà thờ trên mảnh đất quê
Nguyễn Đăng tôn tạo bốn bề uy nghi
Cung tiến lầu chuông, nhà bia
Đền thờ Nguyễn Xí khắc ghi công Người
Việc tâm linh, hướng tận nơi
Đền ơn, đáp nghĩa giúp người khó khăn
Tình đồng đội, chẳng băn khoăn
Tặng quà, gặp mặt, trở trăn sự đời
Gio Mỹ biết chuyện nghẹn lời
Xây đài tưởng niệm làm nơi tôn thờ
Ba hai liệt sỹ bây giờ
Cao điểm Hai Mốt (21)61 điện thờ khói hương
Nghĩa trang ở giữa chiến trường
Tri ân với những vết thương không lành
Ba tháng thi công hoàn thành
Đài tưởng niệm đã ghi danh công đầu
Tháng năm sương gió dãi dầu
Thương trường cạm bẫy đổi màu lợi danh
Riêng ta dòng thác ngọt lành
61
. 36 xây đền thờ tưởng niệm các liệt sĩ tại Cao điểm 21 xã Gio Mỹ, Gio Linh, Quảng Trị.

90
 Giữ mình giữa chốn đua tranh chức quyền
Làm việc nghĩa, tâm bình yên
Ra tay chèo lái con thuyền xa khơi
Chín năm là một cuộc chơi
Từ không đến có, tìm nơi đua tài
Bể dâu đoạn trường mấy ai?
Tầm cao thời đại dặm dài tháng năm
Tổng Công ty bao thăng trầm
Anh hùng Lao động nâng tầm cán binh
Đi lên từ những công trình
Thương hiệu tỏa sáng, nghĩa tình sắt son
Nhiều khi đứng giữa mất còn
Bản lĩnh thuyền trưởng lo tròn Hiếu - Trung
Anh hùng giữa những anh hùng
Cá nhân, tập thể song trùng tiếng thơm
Nhớ thời dép lốp, mũ rơm
Quanh năm lo chuyện áo cơm qua ngày
Giờ đây mọi thứ đủ đầy
Vinh quang nếm trải, đắng cay cũng từng
Tưởng rằng đã chắc cành tùng
Ban này Bộ nọ anh hùng, tướng quân62
Ngờ đâu mang kiếp phong trần
Lấy phiếu tín nhiệm mấy lần đã qua
Chỉ vì những lời vào ra
. Thường vụ Quân ủy Trung ương xin ý kiến Ban Bí thư về việc thăng quân hàm tướng cho tôi
62

là trường hợp đặc biệt vì năm đó (2013) tôi đã 59 tuổi, Ban Bí thư đồng ý nhưng về BQP đưa ra
Quân ủy bỏ phiếu loại.

91
So bì, tị nạnh giữa ta với người
Lần cuối lấy phiếu lại rơi
Thân này chẳng trách sự đời bất công
Chiến trường nhẹ tựa lông hồng
Vào sinh ra tử đi không hẹn về
Mỗi đồng đội một miền quê
Đạn bom xé nát lời thề tuổi xanh
Với mình sự nghiệp công danh
Doanh nhân thế giới đã thành ước mơ
Anh hùng giữa những thế cờ
Thắp lên ngọn lửa nhạc thơ với đời
Thông minh vốn sẵn tính trời
“Cầm - Kỳ - Thi - Hoạ” mấy người như tôi
Cuộc vui nào cũng vậy thôi
Phù du thoáng chốc hoa rơi lá già
Công danh sự nghiệp sẽ qua
Tàn canh hết mộng còn ta với người
Buồn vui thế sự đổi dời
An nhiên với những trò chơi chức quyền
Cành tùng chẳng nhuốm ưu phiền
Bao năm cầm lái con thuyền vượt lên
Công tư nay đã xứng tên
Những công trình đã làm nên anh hùng
“Đoạn trường tôi sống” đã từng
Nghi Trường - Đông Chử cố hương trong lành
Vẫn mãi hát khúc quân hành

92
Con thuyền Ba Sáu tung hoành bốn phương
Người thuyền trưởng chí phi thường
Vượt qua ghềnh thác đoạn trường băng băng
Tài Tâm mấy ai sánh bằng
Ba lần sinh tử phải chăng thử đời
Đi qua vinh nhục đủ rồi
Danh thơm để lại rạng ngời mai sau
Diên Cờ thơm mát hương cau
Phù du thoáng chốc sắc màu trần gian
Đa tài nên lắm đa đoan
Sông quê gội ánh trăng vàng mùa thu
Thương trường sóng gió mịt mù
Thời trai trẻ - Đại trượng phu - chiến trường
Từng đi qua mọi cung đường
Thăng trầm đâu dễ thương trường vinh hoa
Nhưng rồi tất cả sẽ qua
Câu thơ gối nhịp quê nhà đắm say
Tiếng đàn thánh thót đêm nay
Ru ta cả những tháng ngày bể dâu
Nợ tang bồng bạc mái đầu
Chỉ trò ảo mộng gieo sầu thế nhân. (826)

CHƯƠNG SÁU
ĐỜI KHÔNG NỐT LẶNG

“Bỏ dấu hỏi, dấu huyền gửi vào đời nốt lặng
Thánh thót tiếng đàn thành bản nhạc ru ta”.
(“Nốt lặng mùa thu” - Nguyễn Đăng Giáp)

93
 “Một thời ra Bắc vào Nam
Lên rừng, xuống biển gian nan phong trần”
Đời trai thân tự lập thân
Làm nên Ba Sáu xa gần tiếng thơm
Vẫn chưa “gác súng, treo gươm”
Đường xa gánh nặng áo cơm sự đời
Người thân bạn hữu khắp nơi
Lo lắng sức khỏe cho tôi bội phần
Đại hội Đảng bộ đến gần
Trụ sở chật chội biết “mần răng” đây?
Trở trăn nhớ lại những ngày
Ô tô xe máy để ngay ngoài đường
Tài sản phơi nắng phơi sương
Của đau con xót ai tường cho ai?
Quân xót một, mình xót hai
Quyết định tính toán làm ngay công trình
“Đêm năm canh - giấc chẳng thành
Tìm đâu được đất, lấy đâu ra tiền
Trong cái khó ló cái khôn
Chỉ huy đồng thuận mua liền sáu căn63
Thuận ý trời - hợp lòng quân
Anh em đồng đội góp phần xây nhanh
Hai nghìn mười lăm - hoàn thành
Chín tầng bọc kính “hai kinh vững vàng”64

63
. Mua 6 nhà dân để làm trụ sở TCT 36 ở 141 Hồ Đắc Di.
64
. 2 tòa nhà Trụ sở TCT 36 ở 141 Hồ Đắc Di.

94
 Trời cho “chim đậu đất lành”
An cư, lạc nghiệp - yên bình từ đây
Bể phong thủy, tùng bảy cây
Hòa vào cây cảnh, mây trời Đống Đa
Để rồi anh Tư, anh Ba65
Bạn bè, tướng lĩnh vào ra chúc mừng
Cùng nhau chén tạc, chén tình
Cùng chia sẻ mọi ngọn ngành, buồn vui”66
Ngẫm ra đâu phải ý trời
Do tâm mình quyết cho đời cháu con
Tuổi tác nay chẳng còn son
Nếu tham thì chỉ tính bòn của riêng
Còn tôi nghĩ đến anh em
Dựng xây trụ sở để thêm cơ đồ
Từ xe máy đến ô tô
Nhân viên, khách đến chẳng lo để ngoài
Mặc cho nắng lửa, mưa dài
Hai tầng xe để mấy ai sánh bằng?
Đại hội Đảng bộ thành công
Anh em phấn khởi vui mừng xiết bao
Ban Thường vụ được bầu vào
Phó Bí thư phiếu rất cao lần này
Năng động làm việc mê say
Chuyển mình theo nhịp vòng quay thương trường
65
. Đ/c Trương Tấn Sang (Tư Sang,) nguyên CT nước, đ/c Nguyễn Tấn Dũng (Ba Dũng), nguyên
Thủ tướng Chính phủ nước CHXHCN VIệt Nam đến thăm trụ sở TCT 36.
66
. Trích bài thơ “Đoạn trường tôi sống” của Nguyễn Đăng Giáp.

95
Chiến lược phát triển con đường
Cổ phần hóa thử sức mình định danh
Khó khăn, thách thức vây quanh
Tiên phong đi trước, Tướng Thanh đồng tình
Quyết định kịp thời, thông minh
Phù hợp xu thế chuyển mình kinh doanh
Nâng cao quản trị, điều hành
Sáng tạo, minh bạch cạnh tranh không ngừng
Khai sơn, phá thạch mở đường
Tiên phong dẫn lối nên thường khó khăn
Ngày đêm trằn trọc băn khoăn
Ngược xuôi lo lắng công ăn việc làm
Hết ra Bắc lại vào Nam
Đấu trí, đấu lực chẳng cam nhọc nhằn
Năm trăm sĩ quan, quân nhân
Nghìn xe quân sự muôn phần ưu tư
Đành xin cơ chế đặc thù
Sau năm năm Bộ mới thu hồi về
Cổ phần hóa, khó đủ bề
Nhưng cũng từ đó gom về một phương
Từ đây quy luật thị trường
Bàn tay, khối óc phi thường chỉ huy
Điều hành, quản trị chính quy
Mô hình phù hợp, tư duy kịp thời
Lên sàn chứng khoán chào mời
Nhà đầu tư khắp mọi nơi tìm về

96
 Hội đồng quản trị kiểm phê
Công ty đại chúng thu về “thặng dư”
Chủ trương thắt chặt đầu tư
Như cú “trời giáng” suy tư cận kề
Bất động sản bỗng “ngủ mê”
Ngành xây dựng cũng tái tê nợ nần
Việc làm ngày càng khó khăn
Lưu thông tắc nghẽn, trở trăn riêng mình
Thực tiễn Ba Sáu chứng minh
Lộ trình, chiến lược công trình dài hơi
Tiếp cận nguồn vốn nước ngoài
Nâng cao tự chủ miệt mài kinh doanh
Tự chủ, tự do cạnh tranh
Yêu cầu tăng vốn chiếm nhanh thị trường
Đại hội cổ đông bất thường
Tăng vốn điều lệ67 thuận đường làm ăn
Tìm cách vượt mọi khó khăn
Qua bao cửa ải, cổ phần thành công
Bảy kỳ Đại hội cổ đông
Giờ đây nhìn lại thấy lòng an yên
Vì rằng “quyết chí thì nên”
Thời cơ chớp lấy, tầm nhìn vĩ mô
Nếu không cứ để đến giờ
Làm sao có được cơ đồ hôm nay?
Chế độ chính sách đổi thay
67
. Đại hội cổ đông bất thường ngày 30/11/2016 tăng vốn điều lệ từ 430 tỷ lên 936 tỷ đồng.

97
 Chỉ chậm một bước mất ngay thế cờ!
Bao doanh nghiệp đến bây giờ
Loay hoay gỡ rối tơ vò không xong
Sao cổ phần hóa thành công?
Chỉ mình Ba Sáu thong dong một đường
Thẳng tiến chinh phục thương trường
Anh em một dạ, chẳng vương tơ lòng
* *
*
Nhà khách của Bộ Quốc phòng68
Công trình thủy lợi, giao thông gọi mời
Bất động sản một số nơi
“Truyền hình Quân đội”, “Bạch Mai” đang chờ
Thương trường không như giấc mơ
Khó khăn, thách thức không ngờ đến nhanh
Nghị định Năm Chín (59) thi hành
Bài toán cân não có thành hay không
Ba Sáu lĩnh ấn tiên phong
“Sống hay không sống” chứ không “số lùi”
Thương trường bao chuyện khóc cười
Thắng - thua, được - mất, ngọt bùi - đắng cay
Quân hùng, tướng mạnh trong tay
Mà còn khó thắng, đằng này cắt ngang
Chỉ còn mỗi ba sĩ quan69

. Nhà khách 256 Thụy Khuê (Trạm 66 mới).

68

. Nghị định 59 của Chính phủ quy định doanh nghiệp Quân đội khi cổ phần rồi thì chỉ còn 3 sĩ
69

quan trong bộ máy lãnh đạo, còn lại toàn bộ quân nhân phải ra quân hết.

98
 Thì hỏi lãnh đạo biết làm sao đây?
Cờ dẫu đã trao đến tay
Nhưng không phất được phải xoay kiểu gì?
Lại rơi vào cảnh hài - bi
“Cười ra nước mắt” là khi ngấm đòn
Lấy tinh thần lính Trường Sơn
Dẫu hết bom đạn vẫn còn hiên ngang
Giữ cho bản lĩnh vững vàng
Vào cuộc chiến mới muôn vàn khó khăn
Thủ lĩnh nhà thầu đa năng
Đầu tư dự án “Nữ hoàng”70 miền Nam
Cầu nối góp sức quyết làm
“Đền ơn đáp nghĩa” cưu mang một thời
Tây Nguyên - Miền Trung đôi nơi
Quốc lộ Mười Chín (19) nối đời gần thêm
Hòa Bình - Hòa Lạc71 ghi tên
Trí tuệ người lính làm nên thần kỳ
Đường nay thênh thang, phẳng lỳ
Nhớ ngày “đội bạn” bỏ đi không màng
Giao thông, Chính phủ luận bàn
Giao cho Ba Sáu, ngân hàng chung vai
Quyết định Chính phủ triển khai
Tám trăm tỷ đã an bài giải ngân
Thông tư Ba Lăm (35)72 gieo vần
70
. QL19 thời trước 1975 chính quyền VNCH đặt tên là đường Nữ Hoàng - con đường đẹp nhất.
71
. Đường BOT Quốc lộ 6 Hòa Lạc - Hòa Bình.
72
. Thông tư 35 của Bộ GTVT không cho tăng giá theo lộ trình.

99
 Ngân hàng bỏ cuộc mấy lần gian nan
Thương trường bão tố bất an
Mình ta đứng giữa cơ hàn sóng xô
Đề xuất Chính phủ nhảy vô
Giúp nhau vượt cạn cập bờ thành công
Hai trạm thu phí giao thông
Giao theo tín chấp, đồng lòng quyết tâm
Dự án tiếp tục âm thầm
Nhân tài, vật lực xứng tầm vần xoay
Ngân hàng buộc phải ra tay
Giải ngân dự án chờ ngày thông xe
Cưỡi trên lưng hổ mà nghe
Thương trường chiến trận vọng về “hò dô…”
Nhằm ngày giải phóng Thủ đô73
Thông xe nối nhịp cơ đồ ngàn năm
Thủ đô - Tây Bắc càng gần
Đường như dải lụa thêm phần mộng mơ
Băng qua đồi núi nhấp nhô
Dạt dào cảm xúc vần thơ ghi lời
Công lao lính thợ - mồ hôi
Bản lĩnh thuyền trưởng của tôi dạn dày
Dám nghĩ, dám làm, thẳng ngay
Lo thu hồi vốn rủi may khó lường
Đi trên đường lớn hỏi lòng
Mấy ai thấu nỗi nhọc nhằn cán binh
73
. Ngày 10/10/2018: Thông xe đường Hòa Lạc - Hòa Bình.

100
Thông xe Hòa Lạc - Hòa Bình
Giao thông, Chính phủ đồng tình ngợi khen
Sau đó bão tố bao phen
Rủi ro hiện hữu đỏ đen mấy hồi
Lùi thời gian, miễn thu rồi
Thành phần cơ hội cố đòi hỏi thêm
Cản trở, quậy phá gây nên
Khó khăn doanh nghiệp chẳng bền vững lâu
“Thiên đình” tôi vội tấu tâu
Hạ hồi soi xét nhà thầu thoát nguy
Đang hồi khó khăn lâm ly
Chung tay xây dựng công ty vững bền
Bỗng đâu “Bè lũ bốn tên”
Làm thất thoát tiếp trên trăm tỷ đồng
Lại kiện lên Bộ Quốc phòng
Bày trò gian dối để hòng thoát thân
Sự đời lấy oán trả ân
Cú “đánh bồi” càng khó khăn trăm đường
Ngổn ngang cuộc chiến thương trường
Giơ đầu chịu báng đảm đương mọi phần
Đạp bằng bão tố, gian truân
Sóng to, gió mạnh, đá ngầm vượt qua
Bao chông gai chẳng nề hà
Nghiệp đời vay trả ai qua mới từng
Sức trai nối chí anh hùng
Thắp lên ngọn lửa tận cùng đam mê

101
 Đã qua mấy trận tái tê
Thách thức phút chốc chuyển về thời cơ
Thắng - thua xoay chuyển bất ngờ
Thuyết nhân quả hay tình cờ với tôi
Ứng nghiệm mọi việc trong đời
Giúp tôi mọi lúc mọi nơi khi cần
Dường như có đấng siêu nhân
Âm thầm trợ giúp bao lần nguy nan
Mua khách sạn Asean
Quyết định mau lẹ không cần đắn đo
Sáu- Tám (6-8) Chùa Bộc74 đầu tư
Khách sạn cao cấp, chung cư, văn phòng
Từ thiết kế đến hạ tầng
Điểm nhấn kiến trúc giữa lòng Thủ đô
Người dân háo hức mong chờ
Hoàn thiện thủ tục đến giờ thi công
Dự án đã cấp sổ hồng
Mà vướng pháp lý lòng vòng bấy nay
Xuôi chèo mát mái thì hay
Giá tăng chóng mặt coi đây món quà
“Nỏ thần”, “bảo bối” vươn xa
Muôn trùng bão tố vượt qua dễ dàng
“Cha đi để lại hồng tang”
Tổ tiên âm đức Nguyễn Đăng - Nghi Trường

. Dự án Tổ hợp Khách sạn 5 sao, Khu dịch vụ thương mại và chung cư cao cấp của TCT 36 tại
74

số 6-8 Chùa Bộc, Hà Nội.

102
Xin trên làm mới từ đường
Xây khu lưu niệm ruộng vườn ông cha
Các con nâng cấp lại nhà
Một cuộc “cách mạng” từ xa đến gần
Hương khói cúng cha mỗi lần
Nghệ An - Hà Nội cúng tuần cho cha
Sư thầy từ Huế đón ra
Nam Đàn mời đến tận nhà tụng kinh
Về quê lo việc cha mình
Cơ duyên biết được tình hình đất đai
Diện tích đến bốn nghìn hai
Đất Phú Nguyên Hải chưa ai cọc tiền
Anh em đồng tâm mua liền
Trên ba chục tỷ góp tiền cùng anh
Định xây khách sạn kinh doanh
Suy đi tính lại chưa thành kế hay
Hai nghìn mười tám (2018) bán ngay
Giá sáu lăm tỷ liền tay thu về
Làm nhà trên mảnh đất quê
Bảy tầng đồng nhất đi về cháu con
Xây bể cá, dựng núi non
Lầu ngũ, bát giác và còn sân chơi
Dựng tượng cha mẹ để đời
Tám anh em, đá tạc nơi sân vườn
Cây cảnh quý, cây lưu niên
Á - Âu hội tụ khuôn viên gia đình

103
Cuộc “đại cách mạng” công trình
Làm nơi lưu giữ bóng hình tiền nhân
Viếng thăm các bậc quân thần
Ước mong thỏa nguyện quây quần cháu con
Việc nhà cùng việc nước non
Góp xây di tích Truông Bồn khang trang
Đền Diên Cờ mở hội làng
Đứng ra phục dựng đàng hoàng uy linh
Ba hai liệt sĩ hy sinh
Cao điểm Hai Mốt (21), Gio Linh lập đài
Xây nhà tình nghĩa dặm dài
Hàng trăm tổ ấm ai ai cũng mừng
Vườn xưa, cảnh cũ mơ màng
Cha đi để lại hồng tang cho đời
Vững tay chèo, vượt trùng khơi
Mình đã đến được những nơi mình cần
Vinh quang này chẳng hề quên
Ngoài Tâm - Trí - Lực, bề trên độ trì
* *
*
Bao năm đứng đầu công ty
Quý nhân phù hộ cũng vì chữ Tâm
Ba lần giáp mặt tử thần
Số phận sắp đặt có phần giúp ta
Giờ đây sự nghiệp thăng hoa
Tạ ơn bằng những bài ca dâng đời

104
 “Dân vạn đại, quan nhất thời”
Vinh hoa rồi cũng đến nơi cuối đàng
Hai nghìn mười tám sang trang
“Treo gươm gác súng”75 đa mang thương trường
Từ Trường Sơn đến giảng đường
Qua bao trận mạc tỏ tường thế nhân
Đời mình như đèn kéo quân
Giữa vòng xoáy để thoát thân, xây đời
Vinh quang - cay đắng đổi dời
Phải chăng định mệnh số trời đã ban
Bao lần nguy biến thành an
Sinh ra chẳng để an nhàn tấm thân
Cuộc đời giấc mộng phù vân
Mất - còn bỗng chốc xoay vần hư không
Từ chiến trận đến thương trường
“Tầm chương trích cú” sở trường không hay
Dấn thân chấp nhận đắng cay
Đằm trong gian khó bao ngày nên khôn
Quy luật đào thải sinh tồn
Văn hóa trải nghiệm khơi nguồn doanh nhân
Mấy lời “ôn cố tri tân”
Anh hùng soi bóng thi nhân bến đời
“Doanh nhân châu Á”76 rạng ngời
Bốn danh hiệu đủ nói lời vinh danh
. Tôi nhận Quyết định nghỉ hưu tháng 4/2018.
75

. Nguyễn Đăng Giáp được APEA trao tặng giải thưởng Doanh nhân Châu Á Thái Bình Dương
76

4 năm liền (từ 2017 - 2020).

105
 Sự nghiệp tột đỉnh song hành
“Doanh nhân Thế giới”77 đã thành chính nhân
Hết quan rồi sẽ hoàn dân
Trải qua được mất xoay vần thăng hoa
Tiến - Thoái giữa chốn phong ba
Bản lĩnh, khí phách hài hòa cương nhu
Đi qua “Tình khúc mùa thu”78
Tiến để xử thế, lùi “tu” làm người
Trực ngôn, bạch thoại giữa đời
“Trung ngôn, nghịch nhĩ” khóc cười nhân gian
Thông minh, cương trực trời ban
“Đoạn trường tôi sống”79 muôn vàn đắng cay
Bạc tiền như gió thoảng bay
Phù du phút chốc những ngày trần gian
Đã qua vinh nhục, cơ hàn
Nay về nốt nhạc cung đàn, vần thơ
Thả hồn mình giữa mộng mơ
Một đời giông bão để giờ ung dung
Đi qua thang bậc cửu trùng
Ngẫm về nhân quả tận cùng đúng sai
Thắng thua chớ vội trách ai
Sống trong trời đất Tâm - Tài sánh đôi
Sang hèn rồi cũng vậy thôi
Thế thời thay đổi mấy hồi so đo
77
. Nguyễn Đăng Giáp được The Bizz trao tặng giải thưởng Doanh nhân Thế giới năm 2018.
78
. “Tình khúc mùa thu”: Một bài thơ của Nguyễn Đăng Giáp.
79
. “Đoạn trường tôi sống”: Một bài thơ của Nguyễn Đăng Giáp.

106
 “Đời” dạy nhiều hơn thầy cô
Con đường chữ nghĩa tự dò tôi đi
Cuộc đời trải nghiệm - kinh thi
“Doanh nhân thế giới” khắc ghi tượng đồng
Thế thời hết sắc là không
Vần thơ, nốt nhạc tình nồng lên men
“Chín năm làm một Điện Biên”
Mười năm lịch sử ghi tên anh hùng
Chiến công vang dội lẫy lừng
Cá nhân, tập thể tưng bừng hoan ca
Đạp bằng bão tố phong ba
Tài tâm sánh bước tạo đà đi lên
“Nốt lặng còn lại”80 giao duyên
Tứ thơ từ thuở hoa niên đến giờ
Trường ca gói cả cuộc cờ
Bốn lăm năm ấy bây giờ là đây
Đoạn trường dâu bể gió mây
Vần thơ dung dị chứa đầy tâm can
Dáng hình cha mẹ nhọc nhằn
Quê hương xứ sở khó khăn thuở nào
Tuổi thơ dư vị ngọt ngào
Đạn bom, rau cháo, hầm hào, mũ rơm
Anh em, bè bạn thảo thơm
Chia nhau củ sắn, bát cơm qua ngày
Vinh quang hòa lẫn đắng cay
80
. “Nốt lặng còn lại”: Một bài thơ của Nguyễn Đăng Giáp.

107
 Hỉ, nộ, ái, ố những ngày đã qua
Chắt từ huyết quản mà ra
Ngôn từ mộc mạc để ta giãi bày
* *
*

Rằng thơ - nhạc cũng từ đây

Mười bốn (14)81 ca khúc ngất ngây tình đời
“Mười năm suy ngẫm”, “Cha tôi”82
“Nghĩ về anh”83 giữa cõi người đục - trong
Tháng ngày giữa những ước mong
Ga la Thơ - Nhạc khán phòng thăng hoa
“Như tôi đã sống”84 bài ca
Dày công đạo diễn chọn ra chương trình
Ngọc Châm tư chất thông minh
Ý tưởng kịch bản tự mình dựng xây
“Vàng son một thuở” góp tay
Làm nên đêm nhạc sau này vang danh
Tùng Dương, Anh Dũng, Quang Linh
Thanh Thanh Hiền, Thái Thùy Linh trình bày
Minh Vương, Bảo Khánh ngất ngây
“Dòng thời gian” cũng mê say phiêu bồng
“Cỏ lạ” mềm tựa dòng sông

81
. Bài thơ “Đoạn trường tôi sống” với 475 câu thơ được NSƯT Quốc Nam chọn lựa phổ nhạc
thành 14 ca khúc.
82
. Tên các bài thơ của Nguyễn Đăng Giáp.
83
. “Nghĩ về anh”: Một bài thơ của Nguyễn Đăng Giáp viết tặng nguyên TT Nguyễn Tấn Dũng.
84
. “Như tôi đã sống” là chủ đề gala thơ - nhạc của Nguyễn Đăng Giáp.

108
 Dàn dựng sân khấu rất đông anh tài
Phạm Hoàng Nam85 chẳng kém ai
Trần Ly Ly86 không đứng ngoài nhạc - thơ
Lưu Hà An giữa mộng mơ
Thanh Phương, Minh Đạo87 phím tơ bất ngờ
Kính mời chính khách, nhà thơ
Người thân, bè bạn ngóng chờ phút giây
Đồng đội chiến trường về đây
Đắm say tiếng nhạc nhớ ngày đạn bom
Tuổi trẻ làm lính Trường Sơn
Ba sáu mệnh triệu chẳng sờn cuộc chơi
Giữa dòng cảm xúc đầy vơi
Nhớ công Thanh Tuấn giúp tôi bao lần
Giới thiệu kết nối Ngọc Châm
Làm nên đêm nhạc xứng tầm tài danh
Rồi đưa tôi gặp Chế Linh
Cơ duyên hội ngộ “người tình trăm năm”88
Kiếp người được mấy mươi xuân
Xin dành trọn hết tri ân cuộc đời
Phong trần tài mệnh vậy thôi
Bốn năm tỏa sáng vùng trời Á châu
Cơ hàn mới hiểu sang giàu
85
. Đạo diễn Phạm Hoàng Nam là đạo diễn sân khấu của Đêm gala thơ - nhạc “Như tôi đã sống”.
86
. NSƯT Trần Ly Ly là Đạo diễn, biên đạo múa của Đêm gala thơ - nhạc “Như tôi đã sống”.
87
. NS Thanh Phương, NS Minh Đạo là đạo diễn âm nhạc của Đêm gala thơ - nhạc “Như tôi đã sống”.
88
. Trong liveshow Tình xuân Bolerro ngày 28/12/2019 tại Nhà hát lớn Hà Nội danh ca Chế Linh
đã giới thiệu trước toàn thể khán giả tôi là người yêu của ông - là “nàng thơ”, là nguồn cảm hứng
để ông thăng hoa và sáng tác.

109
 Doanh nhân thế giới trước sau mấy người?
Công trình hiện hữu khắp nơi
Xây nên vóc dáng rạng ngời kinh đô
Dẫu không bầu rượu, túi thơ
Mà hồn bay bổng vương tơ hồng trần
Anh hùng - Thi sĩ - Doanh nhân
Tiếng thơm xin để dành phần cháu con
Nghĩa tình mãi mãi sắt son
Văn chương dấu ấn trường tồn mai sau
Dù cho năm tháng phai màu
Vinh quang, cay đắng nỗi đau riêng mình
Yêu thương gửi cả bóng hình
Vần thơ, nốt nhạc tự tình riêng ta
Tìm trong những khúc hoan ca
Gói tâm tư lại để mà phiêu linh
Văn chương thiên phú bẩm sinh
Anh hoa phát tiết tỏ tình Thu Lan
Bài thơ ước hẹn trời ban
Nên duyên chồng vợ phượng loan sum vầy
“Kĩ sư tâm hồn” từ đây
Bao nhiêu thi phẩm chứa đầy tâm can
“Bến đời”89 khi chạm thu sang
“Như tôi đã sống” xếp hàng xưa nay
“Tự sự”90 hát khúc ca này
“Mẹ tôi” đứng giữa đắng cay - huy hoàng
“Nốt lặng mùa thu”91 nhuộm vàng
89
. Tên một bài thơ của Nguyễn Đăng Giáp.
90
. Tên một bài thơ của Nguyễn Đăng Giáp.
91
. Tên một bài thơ của Nguyễn Đăng Giáp.

110
 “Dòng đời xuôi ngược”92 lại càng bể dâu
“Chuyện mười năm”93 mấy nhịp cầu
“Khúc ru quê”94 nhớ giàn trầu cố hương
“Năm tháng tuổi thơ”95 con đường
“Hành trình Xích Thố”96 tấm gương cho đời
“Một thoáng Hồ Gươm”97, “Em tôi”
“Sáu lăm mùa hạ”98 sục sôi thương trường
Cuộc đời biết mấy tai ương
Đã mang thiên sứ con đường cuộc chơi
Tài hùng biện giữa bao người
Kiến thức học vấn từ đời mà ra
Không thần thánh, chẳng cao xa
“Tâm - tầm - chí - trị” tạo đà chiến chinh
Nổi chìm thế sự nhân tình
Ngân lên thơ nhạc để mình hoan ca
Ngọn lửa đam mê trong ta
Cuộc đời - trang sách thăng hoa kiếp này
Mượn câu thơ gửi vào đây
Gieo vần bằng trắc đắng cay ngọt bùi
Gom bao nhiêu chuyện buồn vui
“Như tôi đã sống” ngọt bùi - vinh hoa. (432)

92
. Tên một bài thơ của Nguyễn Đăng Giáp.
93
. Tên một bài thơ của Nguyễn Đăng Giáp.
94
. Tên một bài thơ của Nguyễn Đăng Giáp.
95
. Tên một bài thơ của Nguyễn Đăng Giáp.
96
. Tên một bài thơ của Nguyễn Đăng Giáp.
97
. Tên một bài thơ của Nguyễn Đăng Giáp.
98
. Tên một bài thơ của Nguyễn Đăng Giáp.

111
 CHƯƠNG BẢY
NỒNG ẤM TÌNH NGƯỜI, TÌNH BẰNG HỮU

“Mong cho tháng rộng, ngày dài

Để ta trả hết những ai nợ nần”
(“Bến đời” - Nguyễn Đăng Giáp)

Giờ đây đầy đủ mọi bề

Nhớ sao ngày tháng cận kề trắng tay

112
 Những gì ta có hôm nay
Công sức, trí tuệ từ ngày hoa niên
Kết tụ âm đức tổ tiên
Cơm cha, áo mẹ từ miền quê xa
Công thầy biển cả bao la
Anh em bằng hữu đều là ân nhân
Đời ta đâu có nợ nần
Có chăng nợ nghĩa tình thân bao người
Tháng năm tuổi thơ đâu rồi
Chăn trâu, cắt cỏ bồi hồi bạn xưa
Ve kêu, phượng nở mấy mùa
Còn đây vọng tiếng lời thưa cô thầy
Trường Sơn “ngày mỏng, đêm dày” 99
Ngồi sau tay lái, máy bay địch vờn
Cảm giác “lạnh lưng hở sườn”
“Đơn thương độc mã” chiến trường hiểm nguy
Mười năm đất Lào sá chi
“Sốt rừng, phỉ phục” ngại gì chông gai
Bà Hiềng và chị Khăm Xay
Bác Cừ, ông Máy và này anh San
Đi qua năm tháng gian nan
Đến đâu bạn cũng cưu mang giúp mình
Suốt đời canh cánh chữ Tình
Anh em đồng đội tử sinh đồng lòng
Chia nhau cả những ước mong
Buồn vui thế sự theo dòng đời trôi
Chiến trận đạn bom qua rồi
Thương trường ta lại chương hồi thắng thua
Nghĩa tình đâu thể bán mua

. Lái xe Trường Sơn chủ yếu là hoạt động ban đêm, ngày thì kiểm tra bảo dưỡng xe và nghỉ
99

ngơi nên luôn có cảm giác đêm rất dài và ngày rất ngắn.

113
 Hợp cung tuấn mã khi mùa thu sang
Giờ đây đang độ sen vàng
Đắng cay đã trải, huy hoàng đã qua
Đạp bằng bão táp phong ba
“Bến đời” ta lại vinh hoa sum vầy
“Ân - Uy - Trí - Tín” đủ đầy
Nguyễn Đăng Giáp - giữa đời này mấy ai?
Vẫy vùng cho thỏa chí trai
Giao lưu, công tác trong ngoài dưới trên
Lãnh đạo cấp cao biết tên
Bộ, ngành biết mặt, ngợi khen bao lần
Chủ tịch nước - Trương Tấn Sang
Chắp bút đề tựa lời vàng tặng tôi
“Chiến mã” Trường Sơn một thời
Chiến binh quả cảm ở nơi thương trường
Anh hùng Lao động tuyên dương
Người con xứ Nghệ tấm gương ai bì?” 100

Cha tôi nằm ở Viện Y101

Ân cần thăm hỏi khác chi người nhà
Diên Cờ - anh Tư dâng hoa
Tâm hương phần mộ quê nhà - cha tôi
Gia phả Nguyễn Đăng ghi lời
Lưu bút hậu thế ngàn đời sáng soi
Anh Ba Dũng động viên tôi
Hiểu cả những nỗi thiệt thòi, thành công
Tướng, tá rồi cũng hư không
Anh hùng bất khuất chiến công lẫy lừng
“Được lời như cởi tấm lòng”
Thổi bùng ngọn lửa ấm nồng khát khao
100
. Trích ý nguyên Chủ tịch nước Trương Tấn Sang viết trong lời tựa cuốn hồi ký “Như tôi đã
sống” của Nguyễn Đăng Giáp.
101
. Cha tôi nằm điều trị một năm ở Bệnh viện Đại học Y.

114
 Tình thân không chút tơ hào
Không vụ lợi, chẳng khác nào anh em
Bản thảo tôi viết anh xem
Lời tựa anh trút nỗi niềm tâm tư 102
“Tâm hồn, cốt cách nên thơ
Bản lĩnh bộ đội Cụ Hồ xứng danh
Lăn lộn trong cuộc chiến tranh
Thương trường trải nghiệm muôn phần cam go” 103
“Nghĩ về anh”104 những bến bờ
“Một thời để nhớ”105 tuổi thơ bưng biền
“Làm người tử tế” vậy nên
Về Nam sống cảnh an yên quê nhà
Thời khắc ngặt nghèo đã qua
Chính trường chìm nổi phong ba một thời
Xúc động không nói nên lời
Lặng nghe câu hát lệ rơi giọt sầu!
Quen nhau từ những buổi đầu
Chủ tịch Xuân Phúc ân sâu, nghĩa dày
Anh em qua lại những ngày 
Vui buồn tâm phúc đong đầy tình thân
Lúc cha tôi ốm ân cần
Động viên, thăm hỏi nghĩa nhân ở đời
Sống chân thành giữa đầy vơi
Tự tay làm món để mời tri âm
Hiểu nhau cả những thăng trầm
Sẻ chia, đồng cảm tình thâm bạn hiền
Cha tôi mất - Anh tới liền
102
. Nguyên TT Nguyễn Tấn Dũng là người viết Lời tựa quyển sách “Nguyễn Đăng Giáp - Đời là
nhạc là thơ”.
103
. Trích ý của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng viết trong Lời tựa quyển sách “Nguyễn Đăng Giáp
- Đời là nhạc là thơ”.
104
. Tên bài thơ Nguyễn Đăng Giáp viết tặng nguyên Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng.
105
. Tên bài thơ Nguyễn Đăng Giáp viết tặng nguyên Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng.

115
 Viếng thăm với cả nỗi niềm biệt ly
Lặng người lệ đẫm bờ mi
Cúi đầu anh tiễn cha đi về trời
Nghẹn ngào không thốt nên lời
Nén tâm nhang thắp cho người thiên thu
Xuất thân từ lính Cụ Hồ
Tổng Bí thư - Chất ông đồ dân yêu
Đó là bác Lê Khả Phiêu
Hiểu tôi trọn cả những điều thiệt hơn
Có tình, có nghĩa keo sơn
Anh hùng, “tướng giữa lòng dân” 106 muôn đời
Động viên chỉ có mấy lời
Như nguồn suối mát giữa nơi khô cằn
* *
*
Đại hội thi đua toàn quân
Báo cáo thành tích góp phần đi lên
Giám đốc tiêu biểu xướng tên
Năng động, sáng tạo, vững bền, tiên phong
Kinh doanh sản xuất thành công
Dám làm, dám nghĩ đồng lòng kề vai
Nhiệt huyết, quyết đoán, tâm tài
Qua bao gian khổ không phai lời nguyền
Thăng hoa tột đỉnh chức quyền
Tâm tài định vị bạc tiền ngoại thân
Một đời vì nước vì dân
Bao công trình đã góp phần điểm tô
Nhiều kiến trúc giữa thủ đô
Công trình thế kỷ cơ đồ ngàn năm
Cuộc đời như một cơ duyên
106
. Đ/c Lê Khả Phiêu phát biểu trong phim “Mãi mãi tuổi 20”.

116
 Nguyên Chủ tịch nước gọi lên tâm tình
Giữa hội nghị được tôn vinh
Bác Đức Anh gặp riêng mình động viên
Công ơn bác tôi chẳng quên
Tác động cấp có thẩm quyền giúp cho
Công ty thuộc Bộ hết lo
Xứng tầm kỹ trị vai trò chỉ huy
Tướng Đồng Sỹ Nguyên khắc ghi
Ba lần đề xuất cấp trên cành tùng 107
Trường Sơn - hội ngộ anh hùng
Thấm bao dâu bể tương phùng hôm nay
Con đường huyền thoại những ngày
Trên bom dưới đạn lòng này vẹn nguyên
Mỗi lần gặp bác động viên
Đã mang áo lính chớ quên đồng bào
Nhớ về Ba Sáu ngày nào
Vươn mình trỗi dậy áo bào Thiên Vương
Doanh nhân - Thi nhân trùng phùng
Làm nên “thương hiệu” lẫy lừng bốn phương
* *
*
Nguyễn Sinh Hùng - Anh đồng hương
Dõi theo trên mọi cung đường hành quân
Vinh dự được chị Kim Ngân
Anh hùng trao tặng mười phân vẹn mười
Nhắc lại sự kiện một thời
Quốc hội về họp chính nơi bây giờ
Hội trường Bộ - ngỡ là mơ
. Nguyên TT Nguyễn Tấn Dũng và nguyên Bộ trưởng Phùng Quang Thanh kể lại với tôi là bác
107

Đồng Sỹ Nguyên trước đây đã 3 lần đến gặp Thủ tướng và Bộ trưởng với tư cách là Tư lệnh
chiến trường 559 để đề nghị thăng quân hàm cấp tướng cho tôi vì tôi là người cuối cùng của
Đoàn 559 vẫn còn đang công tác.

117
Cán binh Ba sáu từng giờ thi công
Hội trường lớn Bộ Quốc phòng
“Nhà tạm” Quốc hội - “Diên Hồng” nhiều năm
Anh Trần Quốc Vượng quan tâm
Chỉ đạo trực tiếp xứng tầm các Ban
Trụ sở to đẹp khang trang
Việc riêng anh cũng sẵn sàng giúp tôi
Quy trình phong Tướng lần hai
Nếu cần anh sẽ trình bày cấp trên
Cảm ơn, đâu dám làm phiền
Tình anh tôi chẳng thể quên bao giờ
Hàng năm lễ hội Diên Cờ
Anh Vương Đình Huệ - tôn thờ thăm quê
Đồng hương Nghi Lộc tìm về
Sân trường xưa - chợt tiếng ve gọi hè
Phó Thủ tướng được dân mê
Vũ Đức Đam biết lắng nghe, chân thành
“Như tôi đã sống” tặng anh
Là lời tâm huyết để dành cho nhau
Giúp tôi ơn nghĩa trước sau
Trụ sở Chính phủ mời thầu thi công
Quý anh cốt ở tấm lòng
Công tư mọi việc hỏi thăm tận tình
Quan tâm theo dõi công trình
Trịnh Đình Dũng để lòng mình cùng phiêu
Nghe anh hát - ngỡ bao điều
Ca sĩ chuyên nghiệp cũng xiêu cõi lòng
Tháo gỡ vướng mắc thi công
Chị Hà Thị Khiết cũng không nề hà
Ban Dân vận - Một tòa nhà
Trụ sở làm việc thật là khang trang

118
 Một thời cùng lính Sư đoàn
Anh Ngô Văn Dụ hoàn toàn tin tôi 108
“Ủy ban Kiểm tra” xong rồi
Công trình to đẹp rạng ngời mai sau
Anh Đinh Thế Huynh đậm sâu
Là người điềm đạm quen nhau ngày đầu
Xuất thân người lính dãi dầu
Trưởng thành chiến trận sắc màu áo xanh
* *
*
Doanh nhân quân đội - Hà Thành
Gặp bao tướng lĩnh trở thành tâm giao
Từ Trường Sơn đến Ai Lao
Thuyền trưởng Ba Sáu tự hào lưu danh
Ba lần được gặp người Anh
Vị Tổng Tư lệnh vang danh toàn cầu
Vào thăm bộ đội rừng sâu
Trường Sơn “Hai Giáp” lần đầu gặp nhau
“Kính nhi viễn chi” ngờ đâu
Thêm hai lần gặp đằm sâu nghĩa tình
Sau này được giao công trình
Thi công đường Hồ Chí Minh để đời
Đại tướng căn dặn mấy lời
Mở đường, qua dốc thì thời khắc ghi:
Dưới mười chín độ phòng khi
Đảm bảo tính mạng thay vì ẩu, nhanh
Vâng lời dạy bậc cha, anh
Cán binh Ba Sáu hoàn thành mục tiêu
Công trình kể xiết bao nhiêu

. Anh Ngô Văn Dụ trước cùng Sư đoàn vận tải 471 chiến trường 559, nay là Ủy viên Bộ Chính
108

trị, Chủ nhiệm UBKTTW.

119
Hội trường Bộ với rất nhiều chiến công
Trụ sở Tổng cục Hậu cần
Cục Tài Chính - Bộ Quốc phòng khang trang
Từ đây rẽ bước sang trang
Bao công trình lớn xếp hàng thi công
Nhớ ơn Bộ trưởng Quốc phòng
Anh Ba Trà đã chờ mong tháng ngày
“Trực ngôn, bạch thoại, thẳng ngay”
Lời anh nhận xét tỏ bày về tôi
Lái xe Trường Sơn một thời
Chiến binh quả cảm rạng ngời hôm nay
Thương trường “trống giục, cờ bay”
Vào cuộc chiến để có ngày vinh quang
Nghĩa tình còn quý hơn vàng
Nghĩ về Đại tướng tôi càng quý anh
Niềm tin đúng chỗ ắt thành
Bao nhiêu kỳ vọng anh dành cho tôi
Tài tâm toả sáng khắp nơi
Vần thơ, nốt nhạc cho đời mai sau
“Cánh chim không mỏi” về đâu
Chùa Hộ Quốc lời kinh cầu chuông ngân
Thiền viện Phương Nam hoá gần
Anh Ba Trà đã góp phần xây nên
Giữa dòng đời cảnh trắng đen
Trở trăn thời cuộc, sang hèn nhục vinh
Nhắc tôi phải biết giữ mình
Góp cho đất nước công trình vì dân
Với tôi, anh là ân nhân
Mỗi lần gặp lại ân cần hỏi han
Lòng tin không chút phân vân
Công trình lớn nhỏ để phần thi công

120
 Động viên, khích lệ, cảm thông
“Chiến binh quả cảm” 109 chờ trông đại thành
“Làm giàu, đánh thắng” 110 song hành
“Binh cường, quốc phú” rạng danh muôn đời
Điều hay, điều dở rạch ròi
“Trực ngôn, bạch thoại” thiệt thòi xưa nay
Sự đời chỉ đắng với cay
Giấu mình chờ đợi đến ngày cầm cương
* *
*
Đại tướng - Bộ trưởng mở đường
Pháp nhân độc lập 111 binh cường cạnh tranh
Đó là Tướng Phùng Quang Thanh
Khách quan ghi nhận công danh anh hùng
Nghe anh “tâm tư” cành tùng
Thôi đành chấp nhận - ung dung cổ phần
Cao xanh linh ứng quả nhân
Để chờ con tạo xoay vần trắng đen
Trung tướng Mạnh Đẩu chuẩn “men”
Vào sinh ra tử - thân quen bao ngày
Thôi việc quân, viết càng hay
“Trên tầm cao mới” 112 nói thay lòng mình
Song Phi- Trung tướng nghĩa tình
Anh em như thể bóng hình bên nhau
Nghỉ hưu nhưng vẫn trước sau
Qua lại thăm hỏi đôi câu chuyện đời

109
. Đại tướng Phạm Văn Trà gọi tôi là “người chiến binh quả cảm trên thương trường”.
110
. Từ thời đ/c Phạm Văn Trà là Tư lệnh Quân khu 3 đã gọi lực lượng quân đội làm kinh tế là đội
quân “làm giàu, đánh thắng”.
111
. Bộ trưởng Phùng Quang Thanh ký QĐ số 39/QĐ-BQP (3/2006) thành lập Công ty TNHH
MTV Đầu tư xây lắp và Thương mại 36.
112
. Tên một bài thơ Trung tướng Nguyễn Mạnh Đẩu viết tặng Nguyễn Đăng Giáp và TCT 36.

121
 Trung tướng Hữu Ước đây rồi
Nhà văn, nhà báo bao người biết tên
Hồng Thanh Quang - một người em
Văn hay, thơ giỏi lại thêm trữ tình
Anh Nguyễn Quang Phóng - Thái Bình
Chuyên phim tư liệu - Truyền hình Việt Nam
Hãng kiểm toán có anh Đoàn
Cát Hà, Thu Thúy cùng làm với tôi
Ngọc "thang máy", Phúc "nồi hơi"
“Thủ đô” Nguyễn Tuấn113 như người em ta
Huy Cường - anh bạn chẳng xa
Rất giàu tình nghĩa, hài hòa chỉn chu
Không thể quên nhắc chị Thu
Một thời công tác giúp cho bao điều
Công trình Ban Đảng bấy nhiêu
Ơn này sao trả sớm chiều hết đây?
Hoàng Bùi Hải phải nhắc ngay
Tiến sĩ bác sĩ thường hay cứu người
Ân nhân giúp đỡ cha tôi
Tháng ngày nằm viện suốt đời tôi ghi
Trưởng khoa cấp cứu Viện Y
Tài cao tuổi trẻ đợi chi tháng ngày
Trung tướng Quốc Thước thẳng ngay
Nghị trường Quốc hội những ngày nóng ran
Bao điều tiêu cực “khóc than”
Phát ngôn đúng, trúng thế gian mấy người
Vui buồn chia sẻ cùng tôi
Việc quân, việc nước là người dõi theo
Cùng từ xứ Nghệ quê nghèo
Nguyễn Đình Hương - “người biết gieo tình đời”
113
. Công ty Thủ đô của Nguyễn Tuấn cung tiến đôi rồng to nhất Việt Nam ở đền Diên Cờ.

122
 Tượng đồng điêu khắc tặng người
Lão thành cách mạng một đời kiên trung
Nguyễn Tuấn Dũng - Trao Anh hùng
Trong ngày trọng đại đến cùng chúng tôi
Mai Hồng Bàng - Nói bao lời
Cũng không kể hết đầy vơi nghĩa tình
Nguyễn Trọng Lưu rất thông minh
Bác sĩ - Nhạc sĩ biết mình biết ta
Đậu Ngọc Đản - Người hào hoa
Nguyên Tổng biên tập 114 - Quê Hà Tĩnh đây
Đặng Thanh Thế - Người bạn hay
Bên tôi mấy chục năm rày sánh đôi
Thời gian dù mải miết trôi
Những ân tình ấy cả đời khắc ghi
Không thể không nhắc “Thái Y”
Người bạn tâm huyết mỗi khi vui buồn
Cùng bàn luận chuyện quan trường
Con nhà dòng dõi tộc đường yến oanh
Và Trung tướng Phạm Hồng Thanh
Là người anh lớn Quảng Bình quê ta
Giờ đây tóc bạc, tuổi già
Nghĩa tình vẫn đậm như là anh em
Bùi Xuân Lộc - quá thân quen
Dựng phim, biên kịch lại thêm ghi hình
Người bạn quý của gia đình
Tính hiền, khiêm tốn, thông minh, thâm trầm
Anh Bình - Đại trưởng Ba lăm (35) 115
Quê hương năm tấn tôi thăm nhiều lần
Ở xa mà vẫn quan tâm
114
. Nguyên Tổng biên tập Tạp chí Truyền hình.
115
. Đại đội trưởng Đại đội xe 35, Trung đoàn 576 ở Lào.

123
 Động viên chia sẻ tri âm cuộc đời
Tương giao, hội ngộ mấy lời
Luận bàn chuyện nước, thế thời tâm tư
Bí thư tỉnh - rồi “Thượng thư”
Là Lê Doãn Hợp có dư độ trình
Xuất thân từ một chiến binh
Dưới hiểu địa lý trên tường “quan nha”
Thông minh, khúc triết mặn mà
Cũng hàng “khuấy nước mặc dầu” mấy ai
Trương Đình Tuyển - bậc hiền tài
Hiệp thương Việt Mỹ đúng sai tỏ tường
Mong cho quốc phú dân cường
Về hưu trà đá, làm thơ ru mình
Trọng nhân nghĩa, nặng ân tình
Chẳng màng đến chuyện nhục vinh quan trường
Đọc sách thấu hiểu minh tường
“Sống là dâng hiến” 116 tình thương muôn vàn
Lê Văn Cương - Tướng công an
Mà ông hiểu thấu tâm can anh hùng
“Tâm - Trí - Dũng” 117 trọn hiếu trung
Như hải đăng giữa nghìn trùng biển khơi
Một nhân cách, một cuộc đời
Mà sao thấm đượm sáng ngời nhân sinh
Người Hà Tĩnh - Nguyễn Thanh Bình
Quan đầu tỉnh đến “triều đình” Trung ương
Bao năm từng trải chính trường
Kiên trung, liêm khiết, minh tường thế nhân
Bí thư, Tổ chức xoay vần
Gieo nhân, hái quả mấy lần thăng hoa
116
. Ý trong bài thơ bác Trương Đình Tuyển tặng Nguyễn Đăng Giáp.
117
. Trích nội dung trả lời phỏng vấn của Thiếu tướng Lê Văn Cương nói về Nguyễn Đăng Giáp.

124
Đi từ Nghệ Tĩnh quê choa
Nghĩa tình sâu nặng chính là tương thân
Biết tôi cảm hoá văn nhân
Thay dân Hà Tĩnh ân cần cảm ơn
Hồng Lam bằng hữu keo sơn
Khí phách đồ Nghệ ngọn nguồn tri âm
Võ Trọng Việt- bạn thân tình
Đồng hương, đồng cảnh với mình xưa nay
Nhà đông con, cảnh cấy cày
Tuổi thơ cơ cực đến ngày thành danh
Chung màu áo lính sắc xanh
"Tề gia, trị quốc" quân hành lâu nay
Bỗng nhiên gặp chuyện chẳng may
Một cơn đột quỵ - đổi thay cuộc đời
Anh nằm viện nửa năm rồi
Sống chết chờ ở ông trời điểm danh
Cuối đời chẳng được an lành
Càng nghĩ càng xót thương anh thật nhiều
Anh hùng Lao động Vũ Khiêu
Câu đối cụ tặng những điều thiêng liêng
Giang sơn chung một lời nguyền
Xây nền văn hóa vững bền trường sinh
Nhà nghiên cứu Nguyễn Chí Tình
Nghi Trung quê cũ - tường minh trường đời
Cường ký, trí nhớ hơn người
Nghìn câu thơ thuộc từng lời chẳng sai
Luận văn tiến sĩ giúp ai?
Còn mình thì mới mười hai trường làng
Ông có bộ óc siêu phàm
Bách khoa tổng hợp nước Nam mấy người?
“Xuất khẩu thành thơ” rong chơi

125
 Tri âm viết tặng riêng tôi rất nhiều
Tương phùng khi bóng xế chiều
Tâm đầu ý hợp những điều thanh cao
“Bài thơ trước mộ” 118 dạt dào
“Bài thơ xuân”119 nói lời chào quê hương
Giáo sư Đình Chú khiêm nhường
Hậu duệ Nguyễn Xí tộc đường nổi danh
Nhà giáo nhân dân nhiệt thành
Người thầy tâm huyết chuyên ngành Ngữ văn
Cùng dòng họ Nguyễn tiếng tăm
Và chung nguồn gốc địa linh quê nhà
Anh em, bác cháu chan hòa
Hàn huyên câu chuyện quê ta nhân tài
"Nguyễn Đăng Giáp - Anh là ai?"
Giải mã chính xác cả hai góc nhìn
“Trung tâm” cùng với “ngoại biên”120
Nho phong, nho cốt lại thêm cương cường
Bác như hiểu thấu ngọn nguồn
Tình cha nghĩa mẹ trong hồn thơ tôi
Gửi nhau chỉ bấy nhiêu thôi
Mà tình chan chứa ngàn lời yêu thương
Phan Văn Quý - Thái Bình Dương
Anh hùng lực lượng vũ trang quê mình
Từ thời chiến đến thời bình
Gặt bao thành tích rạng danh quê nhà
Võ Văn Tuấn - Lắm tài hoa
Thượng tướng Quân đội con nhà ngoại giao
Phi công đào tạo cấp cao
118
. Tên bài thơ tác giả Nguyễn Chí Tình viết tặng tôi.
119
. Tên bài thơ tác giả Nguyễn Chí Tình viết tặng tôi.
120
. “Nguyễn Đăng Giáp - Anh là ai?” là tác phẩm GS Nguyễn Đình Chú viết, giải mã con người
tôi dưới hai góc nhìn “Trung tâm” và “Ngoại biên”.

126
 Lái Su hai bảy (Su-27) 121 bay vào trời xanh
Còn đây anh Đỗ Công Huynh
Trưởng phòng Tuyên huấn nghĩa tình thủy chung
Anh Dương Trung Quốc thật lòng
Đại biểu Quốc hội năm ròng “hai mươi”
“Vác tù và” nửa cuộc đời
Thẳng thắn, năng nổ mọi người yêu thương
Thiếu tướng Trung Tín đồng hương
Cục trưởng Kinh tế cũng thường bên tôi
Trong công việc lẫn cuộc đời
Anh em tri kỷ như đôi bạn hiền
Thu Hà - người bạn đồng niên
Tính tình thùy mị lại nghiền thơ ca
Bao bài viết rất thăng hoa
Ngôn từ bay bổng hài hòa mộng mơ
Thư ký thời đại bằng thơ
Mai Hồng Niên cứ lãng du tang tình
“Lang thang trả nợ phù sinh”
“Lại về với biển” một mình sóng xanh
Mấy chục năm đất Hà Thành
“Quê mình xứ Nghệ” 122 viết dành tặng nhau
“Đây đó Hồ Gươm” 123 đổi màu
Duyên tình lận đận hiểu nhau quê nghèo
Nghiệp thơ hành trang mang theo
Tướng công Uy Viễn gieo neo quan trường
Nguyễn Du dâu bể mà thương
Anh hùng xứ Nghệ con đường nghiệp binh
Thành Vinh ca sĩ quê mình
121
. Võ Văn Tuấn được đánh giá là một trong những phi công lái Su-27 (Sukhoi Su-27 - một loại
máy bay tiêm kích phản lực của Nga) giỏi nhất Việt Nam.
122
. Tên tập thơ đã tái bản 3 lần của cố nhà thơ Mai Hồng Niên.
123
. Tên tập thơ đã xuất bản của cố nhà thơ Mai Hồng Niên.

127
 Đằm trong câu hát nghĩa tình đồng hương
Đại trượng phu, bạn bốn phương
Hào hoa, quyết liệt, yêu thương trọn tình
Cơ duyên kết bạn Chế Linh
Danh ca nổi tiếng nghĩa tình với tôi
“Chuyện hai quê”124 giữa bồi hồi
Kết tình bằng hữu anh tôi đong đầy
Đợi chờ gặp khách đường mây
Nửa vòng trái đất mong ngày tri ân
Thơ nhạc xướng họa thêm gần
Đời xui gặp gỡ bước chân phong trần
Mỹ Hạnh - “cố vấn” thông minh
Văn chương vốn sẵn, gia đình trâm anh
Bút lực, tư duy rất nhanh
Công - Dung - Ngôn - Hạnh lại sành nhạc, thơ
Có bản lĩnh, không mộng mơ
Tham mưu đúng, trúng thời cơ đón chào
Quen nhau dù muộn có sao
Lời ca, tiếng nhạc đi vào lòng nhau
Trần Quốc Nam dù đến sau
Những ca khúc đã nhuộm màu thời gian
“Nốt lặng mùa thu” 125 lá vàng
“Cảm xúc mùa hạ”126 ngân vang phượng hồng
Để còn “Nắng ấm mùa đông” 127
Phím tơ dào dạt lên đồng lời ca
Nhạc nâng cánh, thơ thăng hoa
Đam mê những khúc du ca dâng đời

124
. Bài hát danh ca Chế Linh viết tặng tôi.
125
. Tên bài hát NSƯT Quốc Nam phổ thơ của tôi.
126
. Tên bài hát NSƯT Quốc Nam phổ thơ của tôi.
127
. Tên bài hát NSƯT Quốc Nam phổ thơ của tôi.

128
 Hồng trần một cõi rong chơi
Đêm dài lắm mộng hoa rơi ai tìm
Ngọc Thịnh “Nguyên vẹn trong tim” 128
Lời ca như khúc ru êm vào lòng
Huyền Trang tiếng hát vút trong
Tâm tình gửi cả ước mong nguyện thề
Ca khúc đầu - Đào Hữu Thi
Con tàu tiếng hát Công ty mở đường
“Nhạc sĩ Trường Sơn” vấn vương
Thấu hiểu cả những đoạn trường tôi qua
Giờ đây tươi thắm sắc hoa
Vinh quang đã trải, phôi pha chức quyền
An Ninh - Hồng Lựu “bén duyên”
Ví, Giặm Nghệ Tĩnh giữ nguyên quê mình
“Cặp bài trùng” giữa thành Vinh
Làm nên tên tuổi chuyện tình trăm năm
An Ninh - cây viết đa năng
Văn, thơ, sân khấu nghiệp mang cõi trần
Hồng Lựu - Nghệ sĩ nhân dân
Dân ca làn điệu trong ngần say mê
Với tôi tình thắm duyên quê
Công tư trọn nghĩa, đi về đồng hương
Chuyên gia hồi ký Duy Tường
Cùng tôi “duyên hợp” cung đường kinh thư
Nghi Xuân - Nghi Lộc riêng tư
Nhà đông con, cũng đi từ lúa khoai
Chiến tranh từng trải dặm dài
Đạn bom, rau cháo thành tài hôm nay
“Như tôi đã sống” từ đây
Ba lần tái bản càng dầy biên niên
128
. Tên bài hát NS Ngọc Thịnh phổ thơ của tôi.

129
 “Cha tôi” hồi ký ghi tên
“Cuộc đời - Nhân chứng” mấy phiên sóng tràn
“Tình mẹ lời ru” trăng ngàn
“Đền Diên Cờ”129 khúc ca hoan bao đời
Nương dâu bãi bể đổi dời
Vòng quay định mệnh thiên thời địa mơ
“Đời là nhạc, đời là thơ”
Tâm giao, tri kỷ nào ngờ chẳng xa
Thân tình từ những khúc ca
Nhạc sĩ Doãn Tiến thăng hoa thơ này
Nhiệt thành, nhanh nhạy, mê say
Chép sử bằng nhạc từ ngày quen nhau
Thời gian như nước qua cầu
Vô tình để phép nhiệm màu cuốn trôi
Tùng Dương hát khúc “Cha tôi” 130
Rưng rưng xúc động lệ rơi khó cầm
Nguyên Hùng anh bạn xứng tầm
Đồng hương Nghi Lộc cùng tâm sự nhiều
“Trái tim thuyền trưởng” thương yêu
Lời thơ, nốt nhạc làm xiêu lòng người
Nhà thơ Anh Ngọc rất “đời”
Nhân tình thế thái đầy vơi nỗi niềm
"Vị tướng già" chẳng dịu êm
Làm bao người đọc nhiều đêm thức ròng
Ánh Tuyết “Dấu ấn mười năm”131
Bài thơ bao nốt bổng trầm thăng hoa
“Thi nhân cháy bỏng” lời ca
129
. Nguyễn Duy Tường là người chắp bút, thể hiện các tác phẩm của tôi như: “Cha tôi”, “Cuộc
đời và nhân chúng”, “Tình mẹ lời ru”, ‘Đền Diên Cờ”, hồi ký “Như tôi đã sống”.
130
. Khi cha tôi ốm nặng đang điều trị tại Bệnh viện Đại học Y, ca sĩ Tùng Dương đã đến thăm và
hát tặng bài “Cha tôi” ngay bên giường bệnh cho ông nghe làm ông và mọi người rất xúc động.
131
. Tên bài thơ Ánh Tuyết viết tặng tôi.

130
 “Doanh nhân ý chí vươn xa”132 xứng tầm
Xuân Hinh nghệ sĩ tiếng tăm
Khi cất lời hát như tằm nhả tơ
Hàng năm ngày hội Diên Cờ
Anh về biểu diễn, ngâm thơ, hát chèo
Bà con mong đợi sớm chiều
Để gặp thần tượng thương yêu một thời
* *
*
Gia Huy điêu khắc bậc thầy
Giảng viên kiến trúc mê say anh hùng
Đi lên từ cảnh khốn cùng
Ngã ba cuộc sống biết dừng bến nao
Giữa thủ đô quá ồn ào
Cơ duyên được gặp anh hào nghĩa nhân
Từ đây có bến dừng chân
Tài năng điêu khắc thêm phần phát huy
Những tác phẩm đẹp diệu kỳ
Vẽ trong giấc mộng khi chưa thấy người133
Ân nhân được gặp giữa đời
Những bức tượng đã thay lời ngợi ca
Món quà cuộc sống tặng ta
Anh hùng nguyên mẫu để mà tâm can
Vũ Minh Vương - Dòng thời gian
Ngân lên tiếng hát rộn vang quân hành
Trường Sơn gió lộng rừng xanh
Ai Lao khúc nhạc đã thành niềm thương
Hữu duyên gặp Lại Tây Dương

132
. Ý thơ trong bài thơ “Anh hùng - Thi nhân” Ánh Tuyết viết tặng Nguyễn Đăng Giáp.
133
. Gia Huy vẽ tặng tôi bức chân dung cha tôi rất chuẩn mặc dù Huy chưa gặp cha tôi bao giờ.

131
Nhịp cầu thơ nhạc vấn vương muôn phần
“Dọc ngang một kiếp phong trần
Lên non xuống biển lập thân với đời”
Đất chèo, quê lúa à ơi
Nên câu lục bát ngọt lời quê hương
Viết tặng tôi những cung đường
Hiếu - Trung trọn nghĩa, thương trường liệt oanh
Trang sách xuất bản song hành
Phạm Văn Trường cũng đồng thanh góp bàn
Đồng điệu trong từng áng văn
Thách thức, cơ hội chuyển vần trong tay
Tư duy, cá tính thẳng ngay
Chiều sâu văn hóa đất này văn nhân
Truyền cảm hứng tuổi thanh xuân
Tỏa lan hào khí cách tân đổi dời.
Bữa ăn ngon nhờ “Anh nuôi”
Chú Thu hiểu rõ tính người xưa nay
Chăm sóc sức khỏe hàng ngày
Quân y Chiến nhiều thuốc hay tìm về
Chú Cường công vụ miễn chê
Tận tâm, trung thực, say mê, hiểu mình
Chú Thái lái xe nghĩa tình
Bao năm sướng khổ như hình bóng ta
Trên từng cây số bôn ba
Gian nan vất vả gần xa tung hoành
Còn đây những tấm lòng thành
Bao nhiêu năm tháng song hành cùng tôi
Từ đối tác đến bạn chơi
Khách hàng, đồng đội một thời bên ta
Bao giờ chạch đẻ ngọn đa
Sáo đẻ dưới nước thì ta với mình

132
Mới hết ơn nghĩa, thâm tình
Còn đâu vẫn mãi đệ huynh một đời
Dù cho vật đổi sao dời
Những ân tình ấy muôn lời yêu thương
* *
*
Cuộc đời dầu dãi phong sương
Đại trượng phu giữa minh tường đúng sai
Vì ta biết trọng nhân tài
Xoay thời, chuyển thế mấy ai so bằng
Đường đời kế hiểm bẫy giăng
Muôn trùng bão tố đạp bằng gian lao
Có chí không sợ tuổi cao
Áo bào, chiến mã xông vào hiểm nguy
“Thương trường hài lẫn với bi”
Ân - Uy - Trí - Tín chỉ huy can trường
Làm trai trọn đạo cương thường
Chiến công ghi dấu bốn phương lẫy lừng
Thắng thua vinh nhục đã từng
Sáu bảy mùa hạ chưa dừng cuộc chơi
Đã sinh ra giữa cõi đời
Anh hùng - Thi sĩ ông trời đã ban
Vui buồn được mất thế gian
Chỉ là hư ảo phù vân kiếp người
Nhục để vinh, khóc liền cười
Trong vòng ân oán sự đời dại khôn
Câu thơ gửi gắm tâm hồn
Khúc ru quê giữa vui buồn xa xăm
Vầng trăng soi bóng đêm rằm
Dòng sông chảy giữa tháng năm hao mòn
Sân trường, chiến trận, núi non

133
Hà Thành - xứ Nghệ sắt son lối về
Tha hương thăm thẳm triền đê
Lối mòn vẽ bức tranh quê ráng chiều
Trong nỗi nhớ, giữa niềm yêu
Bóng thời gian gợi bao điều mộng mơ
Đạn bom xé nát tuổi thơ
Một thời bão táp để giờ vinh quang
Đi qua năm tháng cơ hàn
Thương trường, chiến trận mở màn bể dâu
Lên ghềnh, xuống thác dãi dầu
Ngày lo toan tính, đêm cầu bình an
Vượt qua bao nỗi gian nan
Anh hùng đứng giữa trăm ngàn đắng cay
Không sân si, chẳng giãi bày
Bao công trình đủ đắm say lòng người
Cạm bẫy giăng rải khắp nơi
Chướng ngại trước mắt, đầy vơi kiếp người
Bể dâu khoả lấp tiếng cười
Cõi trần đã thấy đổi dời mấy phen
Xưa nay đô hội bon chen
Xoay vần ngang dọc xây nên cơ đồ
An cư lạc nghiệp thủ đô
Tâm hồn phong thái ông đồ thiện lương
Tuổi trẻ ngang dọc chiến trường
Tung hoành mọi nẻo Đông Dương quên mình
Thông minh, quyết đoán, nghĩa tình
Thương trường, chiến trận tử sinh bao lần
Tổ tiên âm đức phúc phần
Để rồi hậu thế xoay vần thái lai
Một đời ngời sáng tâm - tài
Vượt bao ghềnh thác dặm dài sóng xô

134
Từ Trường Sơn đến Thủ đô
“Đi vòng” xây dựng cơ đồ nghiệp binh
Tòa nhà bọc kính trường sinh
Đại bản doanh để cho mình xông pha
Đạp bằng gian khổ, phong ba
Cốt cách đồ Nghệ quê choa kế thừa
Công danh biết mấy cho vừa
Vinh liền nhục tiếng nhặt thưa ngậm ngùi
Thắng thua đừng nghĩ hên xui
Quan hay lính, tiến hay lui vẫn mình
Biết đời là kiếp phù sinh
Nguyễn Đăng Giáp vẫn nghĩa tình, thẳng ngay
Công danh sự nghiệp hai vai
Trường Sơn thỏa chí sức trai chiến trường
Giờ đây “viên đạn bọc đường”
Doanh nhân vùng vẫy thương trường hiểm nguy
Trong giông bão vẫn uy nghi
Đến khi thành đạt vinh quy quê nhà
Gặp gỡ các bậc tài hoa
Từ lãnh đạo đến danh ca, anh hùng
Nghệ nhân, nghệ sĩ chơi cùng
Doanh nhân, tướng lĩnh trùng phùng tâm giao
Bác sĩ, học giả tài cao
Hữu duyên thiên lý đâu nào xa xôi
Khó khăn từng trải nhiều rồi
Càng thêm tôi luyện vàng mười chữ Tâm
Cuộc đời dù có thăng trầm
Biến thiên vẫn giữ nghĩa nhân cho mình
Xưa nay thế thái nhân tình
Mấy ai thoát kiếp lục bình nổi trôi
Vững tâm bước giữa dòng đời

135
Khóc cười với những ngược xuôi cơ hàn
Có cay đắng mới vinh quang
Lưu cho hậu thế muôn vàn tiếng thơm
* *
*
Nhớ về ngày tháng mũ rơm
Rưng rưng với những bữa cơm gia đình
Chiều nghiêng tiếng sáo ru mình
Cánh diều thơ biếc thấm tình cố hương
Một ngày giã biệt thương trường
Lối quê ta lại tìm đường mộng mơ
Lưng trâu vắt vẻo tuổi thơ
Dòng sông ngày cũ tình cờ gặp nhau
Đâu rồi lũ bạn chăn trâu
Giờ đây gặp lại mái đầu khác xưa
Vẫn mày tao, trải nắng mưa
Chức quyền bỏ lại khi vừa thấy nhau
Thời gian chẳng thể phai màu
Tình quê in dấu, trầu cau vườn nhà
Chiều xuân hoa lệ phương xa
Rưng rưng lại nhớ mẹ già đợi ta
Trải bao gió táp mưa sa
Phí phạm sức trẻ hào hoa thuở nào
Cánh diều dù có bay cao
Vẫn nối mặt đất biết bao chỉ mành
“Bình, An cùng với Hà, Thành
Các con khôn lớn học hành tự thân"
Lê Bình tâm sáng vô ngần
Chị cả sớm biết lo phần tư gia
Hải Đăng chồng vợ thuận hòa
Minh - Anh hai cháu một nhà ấm êm

136
Cao học Anh quốc Thu An
Chồng là E-rích vượt ngàn dặm xa
Sin-ga-po chọn là nhà
Li-am quý tử mặn mà yêu thương
Thu Hà tốt nghiệp Ngoại thương
Cao học tại Mỹ nối đường kinh doanh
Lan Thành du học nước Anh
Truyền thông mơ ước theo ngành đam mê
Đài truyền hình đã nhận về
Cá tính giống bố chọn nghề tự thân
Bé Gạo - Bảo Ngọc - Thiên thần
Thông minh, xinh xắn, thêm phần hiền ngoan
Trọn tình Đăng Giáp - Thu Lan
“Quế hòe” rộn tiếng cười vang ngọt lành
Từ ba sáu tuổi xuân xanh
Đi vòng muôn dặm đô thành mưu sinh
Thương trường thiên định nhà binh
Quan trường lăn lộn biết mình, biết ta
Ai Lao mười năm xông pha
Gian nan vất vả để mà tu thân
Ngàn trùng xa, sải bước chân
Tình yêu hạnh phúc lại gần quanh đây
Trường Sơn đạn réo, bom cày
Chắc vành tay lái những ngày hai mươi
Lan rừng buồng lái xanh tươi
Hồn thơ chan chứa một trời mộng mơ
Ba thập kỷ giữa thủ đô
Năm mươi năm dựng cơ đồ chiến chinh
Sáu bảy hạ vàng riêng mình
Quan trường “biết nhục để vinh” bây giờ
Vẫn giữ khí phách ông đồ

137
Chính nhân quân tử trận đồ cạnh tranh
Anh hùng Lao động vang danh
Doanh nhân Thế giới đã thành bài ca
Sinh ra xứ Nghệ dưa cà
Lớn lên bom đạn phong ba tơi bời
Gác bút cầm súng vào đời
Đường Trường Sơn đã một thời liệt oanh
Nghi Trường - Trung Tự đất lành
Công danh sự nghiệp - đại thành vinh quy
Sáu bảy mùa hạ cần chi
Vẫn lòng phơi phới khác gì thanh xuân
Tri âm tri kỷ xa gần
Tình người thắm đượm cõi trần hư vô
Hòa trong điệu nhạc, vần thơ
Để hồn bay bổng mộng mơ với đời
Tài - Tâm vun đắp sáng ngời
Công thành danh toại - đâu lời phiêu du?
Rời xa những nỗi ưu tư
Đời không nốt lặng tiếng ru gió ngàn! (740) + 12 = 752

CHƯƠNG TÁM
KHÚC VĨ THANH

“Khí phách hiên ngang ông đồ Nghệ

Chiến trận thương trường thỏa chí trai

138
Năm mươi năm ấy tình sâu nặng
Tay trắng làm nên cả cơ đồ”
(“Năm mươi năm quân ngũ” - Nguyễn Đăng Giáp)

Xứ Nghệ vùng đất địa linh

Đã sinh nhân kiệt hiển vinh bao đời
Truyền thống khoa bảng rạng ngời
Đất Lam Hồng gặp thế thời kinh thư
Nguyễn Thức Tự - Đại nhân sư
Họ Nguyễn Đăng - Đại trượng phu - Anh hùng
Tiếng tăm lừng lẫy khắp vùng
Tre già măng mọc điệp trùng thanh danh
Ba đại tự "Phúc - Lai - Thành"
Nguyễn Đăng Thanh đã viết giành đời sau
Báu vật ngời sáng dài lâu
Thời gian như phép nhiệm màu thăng hoa
Chánh tổng tuổi trẻ tài ba
Nguyễn Đăng Lương - tiếng đồn xa khắp vùng
Thông minh, tài trí vô cùng
Mười tám tuổi đã kiên trung vững vàng
Cha tôi đồ Nghệ gàn ngang
Làm thầy làm thợ chẳng màng lợi danh
Diên Cờ phục dựng hoàn thành
Công cha lặn lội đồng hành bao năm
Câu đối, hoành phi sưu tầm
Góp công góp của chữ Tâm hàng đầu
Âm thầm cha bắc nhịp cầu
Đền Diên Cờ để ngàn sau hướng về
Bao năm thổn thức tình quê
Riêng tôi xứ Nghệ đi về thường xuyên
Thương trường - chiến trận nghiệp duyên

139
Phúc phần nhân quả vọng miền tâm linh
Bao nhiêu danh hiệu tôn vinh
Anh hùng quả cảm thời bình vẻ vang
Tâm tư sách viết ngàn trang
Thi ca nhạc họa lời vàng tặng nhau
Tiếng thơm vọng mãi mai sau
Anh hùng - Thi sĩ khắc sâu đoạn trường
Công tư vẹn cả đôi đường
Lo tròn hiếu nghĩa, thương trường vang danh
"Phi đại trận, bất đại thành"
Tề gia, trị quốc đã giành tiếng thơm"
Đi từ dép lốp, mũ rơm
Mà nay ở cạnh Hồ Gươm - Hà thành

Nhớ về một thuở rừng xanh

Ba lô, tăng võng đồng hành kề bên
Mười bảy tuổi xếp bút nghiên
Xung phong ra trận trung kiên tuyến đầu
Chiến trường, bom đạn, rừng sâu
Sau vòng tay lái dãi dầu Trường Sơn
Sức trai phí phạm hao mòn
Đông Dương ngàn dặm sắt son lời thề
Mười năm xa, mấy lần về
Trong gian khổ vẫn đam mê thương trường
Tiến công chiếm lĩnh thị trường
Khai sơn phá thạch mở đường đi riêng
Khát khao nhiệt huyết vẹn nguyên
Năm mươi năm ấy nghiệp duyên phúc phần
Đời lính bao cảnh phong trần
Từ Trường Sơn đến Trung phần dặm xa
Đạp bằng bao nỗi phong ba

140
Gây dựng cơ nghiệp thăng hoa bây giờ
Tay trắng làm nên cơ đồ
Giang sơn một cõi điểm tô cho đời
Hỏi thế gian được mấy người
Hiên ngang chẳng sợ những lời dèm pha
“Khôn thì trong ý lượng ra
Dại thì bắt chước người ta bên ngoài”
Đem tài năng với sức trai
Tung hoành ngang dọc dặm dài mê say
Chính không có tướng lại hay
“Tái Ông thất mã” chuyển xoay thế cờ
Hướng cổ phần hóa bất ngờ
Đưa đơn vị đến bến bờ thành công
Anh em nhất trí, đồng lòng
Phúc phần nhân quả hanh thông - ý trời?
Dấn thân trong mỗi cuộc chơi
Buồn vui thế sự đầy vơi nỗi niềm
Bảy hai quân ngũ ghi tên
Ba sáu mệnh triệu về bên Hà thành
Từ đây khởi sự công danh
Môn Sơn, Bản Vẽ song hành biểu dương
Tâm giao bạn hữu bốn phương
Con đường binh nghiệp thương trường đam mê
Bao năm biền biệt xa quê
Cỏ may níu giữ bờ đê hôm rày
Nhà cao phố thị ken dày
Vẫn không quên được những ngày ấu thơ
Năm mươi năm để bây giờ
Màu xanh áo lính giấc mơ đã thành
Thương hiệu Ba Sáu đồng hành
Với người thuyền trưởng nổi danh trọn tình

141
 * *
*
Sinh ra từ đất địa linh
Lại thêm vốn sẵn thông minh tính trời
Nay danh đã khắc lòng người
Anh hùng - Thi sĩ rạng ngời sử xanh
“Nền phú hậu - bậc tài danh”134
Văn chương thơ phú song hành doanh nhân
Tròn năm mươi năm tuổi quân
Là nửa thế kỷ xoay vần, bôn ba
Hỷ, nộ, ái, ố từng qua
Ngẩng đầu vững bước tạo đà đi lên
Cốt cho TÂM vững, CHÍ bền
Có ngày quả ngọt trĩu trên tay mình
Nhớ ngày lo kiếm công trình
Chạy vạy vốn liếng, định hình hướng đi
Từ Xí nghiệp đến Công ty
Rồi trực thuộc Bộ đến khi cổ phần
Tự quyết, lòng chẳng phân vân
Một mình lo liệu gian truân chẳng nề
Ba chìm bảy nổi đủ bề
Biết bao lận đận, ê chề, đắng cay
Nhiều lúc tưởng đã trắng tay
Vượt bao thể lực để nay khải hoàn
Đi lên từ đống hoang tàn
Đổi bao trí lực - huy hoàng hôm nay
Một khi cờ đã đến tay
Chọc trời khuấy nước đến ngày thành công
Buông neo quá khứ lẫy lừng
Năm mươi năm ấy anh hùng xứng danh
134
. Trích trong Truyện Kiều của Nguyễn Du.

142
Mái đầu tóc chẳng còn xanh
Chớp mắt ngoảnh lại đã thành cố nhân
Đa đoan giữa cõi hồng trần
Buồn vui gửi lại, tình thân vô bờ
Mưu lược xoay thế chuyển cờ
Xuất quân là thắng, khỏi chờ tàn canh?
Tài năng, vận hội đồng hành
Gian nan, thử thách trưởng thành từ tâm
Đại trượng phu thật xứng tầm
Khí phách đồ Nghệ, trăm năm nghĩa tình
Mẹ cha cho dáng cho hình
Tâm - Tài - Trí - Dũng do mình tu thân
Cuộc đời dâu bể trầm luân
Giữ cho ngay thẳng muôn phần cam go
Nghìn năm sau Đền Diên Cờ
Biết ai hậu thế đề thơ tương phùng?
Thi nhân thỏa chí anh hùng
Văn chương xin gửi đến cùng tri âm
Kiếp này sống để hiến dâng
“Cho tình tới đỉnh, cho đời thăng hoa”
Mai này về với ông cha
“NHƯ TÔI ĐÃ SỐNG” bài ca - Kiếp người./. (138)

143