Aralin 1: Ang Batas Rizal

Introduksyon
Pag-uusapan sa araling ito ang batas na nag-atas na ituro ang talambuhay at
mga sulatin ni Dr. Jose P. Rizal sa antas sekondarya at tersyarya, pribado o
publikong paaralan man. Layunin nito na mabigyan ng kaligirang impormasyon ang
mga mag-aaral sa halaga ng batas lalo na sa tunguhin nitong mapaunlad ang
damdaming nasyonalismo at patriyotismo ng mga bagong sibol na kabataan sa
bansa. Tinugunan ang tunguhin ng batas na ito sa pamamagitan ng pagtalakay ng
mga sinulat ni Dr. Jose Rizal gaya ng kanyang dalawang nobela na Noli Me Tangere
at El Felibusterismo, mga akdang tula, at sanaysay.

Gamit ang mga obra maestra ni Dr. Jose Rizal, ninais ng araling ito na
mapaangat ang antas ng kritikal na pag-iisip ng mga mag-aaral sa pamamagitan ng
pagsusuri sa mga ito. Maipalutang sa mga akda ang historisidad ng mga ito upang
magkaroon ng dayakronikong pagsusuri sa mga kaganapan at karanasan niya mula
sa paglalakbay sa iba-ibang bansa hanggang sa kamay ng mga Kastila. Sa
kabuuan, ang araling ito ay magsisilbing kamalayan na mag-uugnay sa
kasalukuyang panahon mula sa panahong kinabibilangan ni Dr. Jose P. Rizal.

Layunin:

Ang Layunin ng araling ito upang malaman ang pangkasaysayang konteksto

ng RA 1425 na dapat pag-aralan ang buhay at mga akda ni Rizal at ang mga
mahahalagang probisyon nito.
AKTIVITI

Gawain 1
KWL

Panuto: Sagutin ang mga sumusunod ayon sa hinihingi.

Paksa: Ang Buhay ni Rizal
Know Want Learned
Ano ang alam ko sa paksa? Ano ang nais ko pang Ano ang aking natutunan sa
malaman sa paksa? paksa?

ANALISIS

Gawain 2
Pagtalakay

1. Ipaliwanag ang iyong sagot sa Gawain 1.

______________________________________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________
____________

2. Bakit kailangan pang pag-aralan ang buhay at gawa ni Rizal? Ipaliwanag.

______________________________________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________
 ______________________________________________________________
____________

ABSTRAKSYON

Ang Rizal Law ay tinitingnan na paninira sa paniniwala ng mga Katoliko. Ang

Simbahang Katoliko Romano sa Pilipinas ay matibay na sumasalungat sa pag-
imprenta at pamamahagi ng mga gawa ni Rizal dahil maaaring sirain ang pananaw
ng mga Katoliko sa mga bagong henerasyon.
Ang Simbahang Katoliko sa bansa ay patuloy at ipinagtitibay na sumalungat
sa Rizal Law. Ang pagsalungat na ito ay umabot noong 1955 Senate eleksyon.
Ginawa ni Senador Claro M. Recto ang pinakanagbigay ng proposisyon ng Rizal Bill
at isa na nakitaan na tumulong na akusahan ang kalaban bilang kumunista. Ang
simbahang Katoliko ay nakipag-argumento patungkol sa batas na sumalungat sa
kanilang relihiyon hinihikayat na makuha ng maraming taga-suporta para itigil ang
pagdami at bumabasa sa mga sinulat ni Rizal na nobelang Noli Me Tangere at El
Filibusterismo.
Ang mga miyembro ng mga Katoliko ay gumawa at nagbigay ng mga isinulat
na dokumento sa mga representatib at senador na nagsasabi na hindi pabor tungkol
sa Rizal Bill. Ang kampanya ay ginawa at ang tensyon sa pamamagitan ng mga
sumusuporta kay Rizal at sa Simbahang Katoliko ay nangyari. Panayam sa
pagpapawala ng Bill ay naiorganisa. Isang panayam ni Fr. Jesus Cavanna
inilarawan ang mensahe na mga gawa ni Rizal sa pagtanaw sa pagkaraan ay
maaaring masira ang kasalukuyang kaayusan ng Simbahang Katoliko sa bansa.
Samantala si Jesus Paredes isang tagapagsalita sa radyo ay nakipag-arugumento
na ang Katoliko ay di dapat itinatanghal na magkaroon ng karapatan para ipatigil ang
mga pagbasa sa nobela ni Rizal kung ang pakiramdam nila may pagbanta sa
kanilang sariling pangkaligtasan.
At bilang pagtugon si Archibishop Rufino Santos ng Maynila ay iginiit na ang
mga estudyante sa Katoliko ay maaaring maapektuhan kapag inuutos na basahin
ang mga sulat ni Rizal. Sa kanyang pastoral na sulat, idinagdag nya na maraming
salaysay ang mga sulat ni Rizal na maaaring mabasa. Ang Mayor ay palaging
nakasuporta sa Rizal bill. Sa panahong iyon, ang mga grupo ng Simbahang Katoliko,
tulad ng Catholic Teachers Guild,ay nagtulungan para harangin ang bill. Samantala,
ang katapat ay nagbuo din sa pamamagitan ng Veteranos de la Revolucion (Spirit of
1896).
Alagad ni Rizal, ang Freemasons, at ang Knights of Rizal, at karagdagan, ang
bill ay isinulat nina Jose P. Laurel at Recto na sinuportahan ng the Senate
Committee on Education, na pagsalungat ni Francisco Soc Rodrigo Marano Jesus
Cuenco Decoroso Rosales (Araneta, 2010)
At si Cuenco ay nakipag argumento na si Rizal ay direktang pinatamaan ang
mga kasanayan, pananampalataya at paniniwala ng simbahan. Ang pananaw ni
Rizal ay hindi limitado sa pang-aabuso ng mga pari sa kanyang panahon pero buong
hindi pinaniwalaan sa Bibliya at sa paniniwala ng Simbahang hindi naniniwala si
Rizal sa pagkakaroon ng purgatoryo at si Moises at Jesu Kristo ay hindi nabanggit
sa Bibliya. Ang argumento na si Rizal ay pinigilan sa kawalang bahala ang dogmos
ng simbahang katoliko ay mapanlinlang at hindi pinaniniwalaan. Ang kanyang
pagtanggi sa purgatoryo ay salungat sa paniniwala ng karamihan ng miyembrong
the Chamberof the Senate Committee, kasama si Domacao Alonzo, senador ng
Sulu, na malabong ipinakita ang kanyang pagsalungat sa mga Pilipino na tingnan si
Rizal na kanilang pambansang bayani at hamakin ang kanyang mga sulat at
nagmistulang Bibliya ng Indonesian sa paghanap ng kanilang kalayaan. Samantala,
sa pananaw ni Alonzo ay kinontra ng mga tagasuporta ng Rizal Bill napinangalanang
Pedro Lopez, isang Cebuano tulad ni Cuenco, ang kahalagahan sa pangkalayaan ay
nagsimula sa kanila ng probinsya noong si Lapu-lapu ay nakipaglaban kay
Ferdinand Magellan (Pangalagan, 2010)
Ang Rizal Bill ay nagdala ng tensyon, na umabot sa pagbabanta sa ibat ibang
eskwelahan ng simbahang katoliko na posibleng magsara kung ang bill ay naipasa.
Ang bantang ito ay ginawan ng ganting salakay galing kay Recto , isang problema
sa sektor ng edukasyon kung mangyari man ang buong eskwelahan sa bansa. Ang
mga salita ni Recto ay nagbigay ng impak na nagdala sa mga eskwelahang katoliko
na parusahan ang mga legislator na sumuporta sa Rizal Bill na hindi na muli
suportahan sa susunod na eleksyon. Nakipag argumento si Recto na ang mga tao
na inalis ang mga sulat ni Rizal sa mga paaralan ay ibinaon ang alaala bilang
Pambansang Bayani. Idinagdag na hindi ito laban kay Recto kundi laban kay Rizal.
Ang Chairman of Committee of Education ay inaayos sa pananaw ng
Simbahang Katoliko at gumawa ng pagsasaayos para ikompromiso ang kasalungat
at pag-apruba ng mga taga-suporta sa Rizal Bill. Noong May 12,1956 ang
ikinompromiso sa bill na tinutukoy na sa kolehiyo maaaring opsyon na magamit ang
Noli Me Tangere at El Filibusterismo (Araneta, 2010).

Pagkilala sa Kabayanihan ng mga Pilipino

Kinilala ng Pilipinas ang kahalagahan ng kontribusyon ng ibang personalidad
sa paglago ng kaisipan ng mga Pilipino. Ang pagkuha ng kalayaan at kanilang
partisipasyon sa paghubog sa kasaysayan ng Pilipinas. Kahit si Jose Rizal sa kabila
ng malawakang kontribyusyon sa kasaysayan ay hindi malinaw na iprinoklamang
pambansang bayani. Mayroong batas na ipinatulad bilang paggunita sa
kahalagahan ng makasaysayang tao at ang kanyang makabayaning gawain na
hinubog ng kasaysayan.
Ang posisyon ni Jose Rizal sa Philippine History ay alay para ipagpatuloy na
pagrespeto o pagdeklara ng taong bayan at pagkilala sa kanyang kontribyusyon sa
kahalagahan ng pagbabago para sa ating bansa.
Upang makilala ang mga importanteng personalidad sa ating kasaysayan,
ang Gobyerno ay ipinakalat ang programa at mga committee na bantayan ang mga
di makakalimutang bayani ng nakaraan. Noong March 28,1983 si President Fidel V.
Ramos ay nag-isyu ng Executive Order No. 75 na tinutuluhang "Creating the
National Heroes Committee under the Office of the President". Ang nasabing
committee ay ginawa para sa kaalaman, matutunan at ipaubaya ang mga
pambansang bayani na personalidad bilang pagkilala na ginawa sa kasaysayan ng
Pilipinas.
Ang committee ay nagpatibay sa mga susunod na pamantayan bilang
batayan sa mga researchers para malaman kung sino ang mga magigiting na
Pilipino na maging opisyal at iproklama bilang bayani ng bansa: a). Ang bayani ay
may konsepto para sa bansa at may hangarin na maghirap para sa kalayaan ng
bansa, ang mga bayani ay kilala at may ambag sa sistema o kalayaan; b. At utos
para sa bayan; at Ang bayani ay yung may ambag sa pamantayan ng buhay at para
kapalaran ng bansa (National Commission Culture and the Arts 2015).
Nakilala si Rizal sa kanyang mga ginawang nobela na pinamagatang “Noli Me
Tangere” at “El Filibusterismo”. Ang mga nobelang ito ang naglantad ng tunay na
kalagayan ng mga Pilipino noong mga panahon na sinasakop pa lamang tayo ng
mga banyagang Kastila. Ang mga nobelang ito ang naging daan din upang mamulat
ang mga mata ng mga Pilipino upang simulan ang makasaysayang himagsikang
Pilipino na nagbigay daan upang mawakasan ang mapaniil na paghahari ng mga
Kastila sa ating bansa.
Sa kabuuan, ang mga nilikhang literatura ni Rizal ay nananatiling buhay
hanggang sa mga araw na ito at mananatiling buhay para sa mga susunod pang
henerasyon hindi lang dahil sa bukod tangi ang mga akdang ito kundi dahil sa isa
itong magandang pagkukunan ng mabisang halaga ng edukasyon upang matutunan
at mas lalong maintindihan ng mga kabataan ang tunay na halaga ng kalayaan. Sa
paraang ito ay mas mapapahalagahan nila ang kanilang tinatamasang kalayaan at
ang kanilang pagiging Pilipino sa kasalukuyang henerasyon.
Si Rizal ay ipinanganak na biniyayaan ng talino, kaya sa kanyang paglaki ay
ginamit niya ang talinong ito at hinasa ang kanyang kakayahan sa pagsusulat ng
mga literatura kagaya ng mga nobela, tula at kung ano-ano pa. Ang pagsusulat ng
mga literatura ang naging paraan ni Rizal upang ipamulat sa mga Pilipino ang mga
mararahas na pamamaraan ng pamumuno ng mga Kastila sa panahon ng kanilang
pananakop. Isinulat ni Rizal ang kanyang napakakilalang bukod tanging akda noong
taong 1887 na pinamagatang “Noli Me Tangere” at sinundan ito ng karugtong nito na
pinamagatang “El Filibusterismo” sa taong 1891 na naging isa rin sa kanyang mga
bukod tanging akda. Ang mga akdang ito ay ang naging paraan at naging sandata ni
Rizal sa pakikipaglaban para sa kalayaan. Sa pamamagitan ng mga akdang ito ay
tila pinasilip ni Rizal sa mga mambabasa mula sa kung ano mang henerasyon ang
bahagi ng naging kasaysayan ng ating bansa, sapagkat kahit na ito ay produkto
lamang ng kanyang pagkamalikhain ay hindi naman ito nalalayo sa mga tunay na
pangyayari.
Ang mga akda ni Rizal ang nagpapatunay na ang literatura ay may
kakayahang dalhin tayo o ipasilip sa atin ang kung ano mang panahon maging ito
man ay ang nakaraan, ngayon o ang hinaharap. May kakayahan rin itong
magpalawak ng kaalaman at magbigay epekto sa kasalukuyang panahon.
Samakatuwid, ang larangan ng literatura ay ang naging isa sa mga bagay na
nagpapahintulot sa atin na mas hawakan at pahalagahan pa ang ating mga kultura
at ang ating pagka-Pilipino.
APLIKASYON

Gawain 3
Pagpapaliwanag

Panuto: Sagutin ang mga sumusunod:

1. Mag-isip ng pinakahuling nobela/kwento na nabasa mo. Ano ang

natutunan mo mula sa kwento? Gamitin ang karanasang ito sa mga
akda ni Rizal.
________________________________________________________
________________________________________________________
________________________________________________________
________________________________________________________
________________________________________________________
________________________________________________________
__________________________________________
2. Paanong nakapagdudulot ng patriyotismo ang pagbabasa ng mga
nobela ni Rizal?
________________________________________________________
________________________________________________________
________________________________________________________
________________________________________________________
________________________________________________________
________________________________________________________
__________________________________________
3. Ano-ano ang nga isyu at interes na nasasalaysay sa debate tungkol sa
Batas Rizal?
________________________________________________________
________________________________________________________
________________________________________________________
________________________________________________________
________________________________________________________
 ________________________________________________________
__________________________________________
4. Sa mga isyung nabanggit sa itaas, iugnay ang mga isyu sa
kasalukuyang kalagayan ng Pilipinas.
________________________________________________________
________________________________________________________
________________________________________________________
________________________________________________________
________________________________________________________
________________________________________________________
__________________________________________

KLOSYUR

Instrumento ang mga akda ni Dr. Jose P. Rizal sa pagpapaigting at

pagpapausbong sa diwang makabayan ng mga Pilipino. Ang hakbang sa
pagpapatupad ng Batas Rizal na maging bahagi ito sa kurikulum ng ating bansa ay
pagpapakita ng malalim na paghahangad ng mga mambabatas na magkaroon ng
patuluyang gawi at ugaling may dignidad at dangal bilang isang Pilipino – ang mga
kabataang Pilipino. Inaasahang ang pagtuturo ng buhay ni Dr. Jose P. Rizal ay
mapayayabong ang pambansang kaakohan, pagmamahal sa humanidad, paggalang
sa karapatang pantao, at pagpapahalaga sa tungkulin ng pambansang bayani sa
historikal na pagbabago ng bansa.
References

Agoncillo, T.A. (1990). History of the Filipino People. 8 th ed. Philippine: Garotech
Publishing.
Araneta, G.C. (2010). Legislating Rizal. Retrieved July 10, 2020, from https://
web.archive.org/web/20101230174413/https://www.mb.comph/articles/29510
3/legislating-rizal

Bernad, M. (1874). The Propaganda Movement:1880-1895. Philippine Studies.

22 (1-2): 210-211
Delgado, J.J (1904). Samething worth Knowing about the Governors of the
Philippine Island. In Emma
Maghuyop R., Galladora T. M., Ruiz G., Babac, V., Gallinero, W., (2018). The life
and Works of Jose Rizal. Mutya Publishing House Inc.
Maghuyop R., Galladora T. M., Ruiz G., Babac, V., Gallinero, W., (2018). The life
and Works of Jose Rizal. Mutya Publishing House Inc.

National Commission for Culture and the Arts (2015). Selection and Proclamation of
National Heros and Laws Honoring Filipino Historical Figures. Retrieved July
25, 2020, form https//ncca.gov.gov,ph/about-culture-and-arts/culture-
frofile/selection-and-proclamation-of-national-heros-ang-laws-honoring-
filipino-historical-figures/

Pangalangan, R. (2010). The Intence Debate on the Rizal law. Retrieved December
5, 2017, Retrieved July 22 2020, from
https:/opinion.inquirer.net/inquireropinion/columns/view/20101231-
311798/The-intens-debate-on-the-Rizal-Law

Phelan, J.L. (1959). The Hispanization of the Philippines: Spanish Aims and
resposes of the 1965-1700. Madison: The Wisconsin Press.
Schumacher, J. N. ( 1972). The Cavite Mutiny: an Essay on the Published Sources.
Philippine studies, 603-632.
Wickberg, E. (1964) The Chinese mestizo in Philippine history. Journal of Southeast
Asia history, 5(1), 62-100.

Vidal, J.M. (1904). Pilitical and Administrative Organization. In Emma H. Blair and
James A. Roberton. The Philippine Islands: 1493-1898. Volume XVII,
pp322-324. Cleveland: Arthur H. Clark Co.