ชื่อ……………………………………………………………………รหัส…………………………………

PRINCE OF SONGKLA UNIVERSITY

FACULTY OF ENGINEERING

Midterm Examination Semester I Academic year: 2003

Date : Saturday 26, 2003 Time : 9.00-12.00 am
Subject : 231-321 Chemical Engineering Kinetics Room: R300
and Reactor Design I

***************************************************************************************************************

คำสั่ ง
- นำหนังสื อ เอกสาร เครื่ องคิดเลข ทุกประเภทเข้าห้องสอบได้ ข้อ คะแนนเต็ม คะแนนที่ได้
- ข้อสอบมีท้ งั หมด 4 ข้อ ต้องทำทุกข้อ แต่ละข้ออาจมีคะแนนไม่เท่ากัน 1 30
- คะแนนเต็มทั้งหมด 100 คะแนน 2 30
- ให้นกั ศึกษาทำข้อสอบในข้อสอบโดยเขียนชื่อ รหัสประจำตัวในที่ที่ 3 15
กำหนดไว้ในข้อสอบทุกหน้า 4 25
- ห้ามนำข้อสอบทั้งหมดหรื อบางส่ วนออกนอกห้องสอบ รวม 100
- ห้ามหยิบยืมเครื่ องคำนวณ หนังสื อ เอกสาร หรื ออุปกรณ์อื่นๆ
ซึ่ งกันและกัน นักศึกษาสามารถใช้ดินสอในการทำข้อสอบ
และสามารถใช้กระดาษด้านหลังในการทำข้อสอบได้

*************************************************************************************

ข้ อสอบมีท้งั หมด 10 หน้ า โปรดตรวจสอบความถูกต้ องก่ อนลงมือทำ

ผศ.ดร.จรัญ บุญกาญจน์
23 กรกฎาคม 2546
ผูอ้ อกข้อสอบ
ชื่อ……………………………………………………………………รหัส………………………………….
1. (30 คะแนน)
ปฏิกิริยา A  C เป็ นปฏิกิริยาที่เกิดขึ้นในวัฏภาคของเหลว จากการตรวจวัดอัตราการเกิดปฏิกิริยาได้ผลตามตาราง

C A (kmol / m 3 ) 2.0 1.8 1.6 1.4 1.2 1.0 0.8 0.6 0.4 0.2
kmol
 rA ( 3 )
0.6 0.7 0.8 0.88 0.93 0.95 0.92 0.85 0.7 0.5
m hr

1
1.1 ถ้าให้ปฏิกิริยาเกิดขึ้นในเครื่ องปฏิกรณ์แบบกะ (batch reactor) จงหาเวลาทำปฏิกิริยาที่ทำให้ความเข้มข้นของสารลด
ลงจาก 2.0 kmol/m3 เป็ น 0.4 kmol/m3
1.2 ถ้าให้ปฏิกิริยาเกิดในเครื่ องปฏิกรณ์แบบท่อไหล (PFR) จงหาปริ มาตรของปฏิกรณ์ที่ให้คอนเวอร์ชนั XA=0.8 กำหนด
ให้ CA0 = 2 kmol/m3 และอัตราการไหลเชิงโมล FA0= 120 kmol/hr
1.3 ถ้า ให้ปฏิกิริ ย าเกิด ในเครื่ อ งปฏิก รณ์แ บบถัง กวน (CSTR) จงหาปริ ม าตรของปฏิก รณ์ที่ใ ห้ค อนเวอร์ช นั XA=0.8
กำหนดให้ CA0 = 2 kmol/m3 และอัตราการไหลเชิงโมล FA0= 120 kmol/hr

ชื่อ……………………………………………………………………รหัส………………………………….
(สำรองสำหรับโจทย์ขอ้ ที่ 1)

2
ชื่อ……………………………………………………………………รหัส………………………………….
2. (30 คะแนน)

ปฏิกิริยามูลฐาน (elementary reaction) A  B  C เกิดขึ้นในวัฏภาคแก็ส โดยมีค า่ คงที่ของปฏิกิริยา kA = 0.01 dm3

mol-1 min-1 กำหนดให้สารทำปฏิกิริยาที่ป้อนเข้าสู่ปฏิกรณ์มีเฉพาะ A และ B เท่านั้น โดยความเข้มข้นเริ่ มต้น CA0 และ CB0
เท่ากับ 2 mol/dm3 และ 3 mol/dm3 ตามลำดับ

2.1 ถ้าออกแบบให้เป็ นเครื่ องปฏิกรณ์แบบกะ (batch reactor) ที่มีปริ มาตรเริ่ มต้นของปฏิกรณ์เท่ากับ 500 dm3 จงหาเวลา
ทำปฏิกิริยาที่ให้คอนเวอร์ชนั ของ A เท่ากับ 80%
2.2 ถ้าออกแบบให้เป็ นเครื่ องปฏิกรณ์แบบถังกวน (CSTR) โดยให้อตั ราการไหลเชิงโมลของสาร A (FA0) เท่ากับ 10
mol/min และต้องการคอนเวอร์ชนั ของ A เท่ากับ 80% จงคำนวณหาปริ มาตรของเครื่ องปฏิกรณ์และสเปซไทม์ (space
time)
2.3 ถ้าออกแบบให้เ ป็ นเครื่ องปฏิกรณ์แ บบท่อไหล (PFR) โดยให้อตั ราการไหลเชิง โมลของสาร A (FA0) เท่า กับ 10
mol/min และต้องการคอนเวอร์ชนั ของ A เท่ากับ 80% จงคำนวณหาปริ มาตรของเครื่ องปฏิกรณ์และสเปซไทม์ (space
time)

3
ชื่อ……………………………………………………………………รหัส………………………………….
(สำรองสำหรับโจทย์ขอ้ ที่ 2)

4
ชื่อ……………………………………………………………………รหัส………………………………….
(สำรองสำหรับโจทย์ขอ้ ที่ 2)

ชื่อ……………………………………………………………………รหัส………………………………….

5
3 (15 คะแนน)
F
จากข้อมูล  Ar0 vs. X ที่กำหนดให้ ต้องการออกแบบระบบปฏิกรณ์ที่ประกอบด้วยปฏิกรณ์แบบ CSTR และ PFR เรี ยง
A

ต่อกันเป็ นอนุกรม เพื่อให้ได้คอนเวอร์ชนั ของ A ที่ทางออกของปฏิกรณ์เครื่ องสุ ดท้ายเท่ากับ 90 % โดยจัดเรี ยงปฏิกรณ์ 4

เครื่ องเป็ น 3 รู ปแบบคือ
รู ปแบบที่ 1 : CSTR-CSTR-PFR-PFR
รู ปแบบที่ 2 : CSTR-PFR-CSTR-PFR และ
รู ปแบบที่ 3 : PFR-PFR-CSTR-CSTR
กำหนดให้ X1, X2 และ X3 คือคอนเวอร์ชนั ของ A ที่ทางออกของปฏิกรณ์เครื่ องที่ 1, เครื่ องที่ 2, และเครื่ องที่ 3 ตามลำดับ
โดยที่ X1, X2 และ X3 มีค่าเท่ากับ 0.2, 0.5 และ 0.7 ตามลำดับ จงสร้างกราฟที่แสดงถึงปริ มาตรรวมของปฏิกรณ์ที่ได้จากการ
F
จัดเรี ยงปฏิกรณ์ต ามรู ปแบบต่า งๆในกราฟ  Ar0 vs. X ที่กำ หนดให้ และพิจ ารณาด้ว ยว่า ท่า นจะเลือกใช้ก ารจัดเรี ยง
A

ปฏิกรณ์ตามรู ปแบบใด

รู ปแบบ 1 รู ปแบบ 2

รู ปแบบ 3

ชื่อ……………………………………………………………………รหัส………………………………….
4. (25 คะแนน)
ปฏิกิริยา
2 A( g )  B ( g )  C ( g , l )  D ( g )
ดำเนินการในปฏิกรณ์แบบ PFR ที่อุณหภูมิ 200 oC ความดัน 2500 kPa สารป้ อนประกอบด้วย A และ B เท่านั้นโดยมี
อัตราการไหลเชิงโมลของ A และ B เป็ น 50 mol/s และ 40 mol/s ตามลำดับ
กฏอัตราของปฏิกิริยาที่ 200 oC คือ

6
  r A  0 . 05C AC B2
ความดันไอ (vapor pressure) ของสาร C ที่ 200 oC เท่ากับ 500 kPa จากข้อมูลที่กำหนดให้จงคำนวณหา
4.1 อัตราปฏิกิริยาของ A ที่ XA = 0.8
4.2 อัตราปฏิกิริยาของ B ที่ XA = 0.8
4.3 คอนเวอร์ชนั ของ B ที่ XA = 0.8
4.4 อัตราการไหลเชิงโมลของแก็ส A, B, C และ D ที่ทางออกของปฏิกรณ์เมื่อ XA = 0.8
4.5 อัตราการไหลเชิงโมลของของเหลว C ที่ทางออกของปฏิกรณ์เมื่อ XA = 0.8

ชื่อ……………………………………………………………………รหัส………………………………….
(สำรองสำหรับทำโจทย์ขอ้ 4)

7
ชื่อ……………………………………………………………………รหัส………………………………….
(สำรองสำหรับทำโจทย์ขอ้ 4)