1.

Nguồ n gố c tia hồ ng ngoạ i, tia tử ngoạ i

 Tia hồ ng ngoạ i
- Nhữ ng vậ t có nhiệt độ cao hơn nhiệt độ mô i trườ ng đều phá t ra tia hồ ng
ngoạ i.
- Để tạ o ra chù m tia hồ ng ngoạ i định hướ ng dù ng trong kĩ thuậ t, ngườ i ta
thườ ng dù ng đèn điện dâ y tó c nhiệt độ thấ p hoặ c dù ng điot phá t quang
hồ ng ngoạ i
 Tia tử ngoạ i
- Nhữ ng vậ t có nhiệt độ cao (từ 2000℃ trở lên) đều phá t tia tử ngoạ i.
- VD: hồ quang điện, Mặ t Trờ i, đèn hơi thủ y ngâ n.
2. Bả n chấ t, tính chấ t tia hồ ng ngoạ i, tia tử ngoạ i
* Chung:
- Bả n chấ t:
+ Tia hồ ng ngoạ i và tia tử ngoạ i có cù ng bả n chấ t vớ i á nh sang và đều là só ng
điện từ .
+ Tia hồ ng ngoạ i có bướ c só ng dà i hơn 0,76mm đến khoả ng và i mm.
+ Tia tử ngoạ i có bướ c song ngắ n hơn 0,38mm đến cỡ 10-9m.
- Tính chấ t:
+ Tia hồ ng ngoạ i và tia tử ngoạ i cũ ng tuâ n theo cá c định luậ t: truyền
thẳ ng, phả n xạ , khú c xạ , và cũ ng gâ y đượ c hiện tượ ng nhiễu xạ , giao thoa như
á nh sang thong thườ ng.
* Riêng:
Tia hồng ngoại Tia tử ngoại

- Tác dụng nhiệt là tính chất nổi - Tác dụng lên phim ảnh
bật nhất. Vật hấp thụ tia hồng
- Kích thích sự phát quang của
ngoại sẽ nóng lên.
nhiều chất.
- Có khả năng gây ra một số phản
- Kích thích nhiều phản ứng hóa
ứng hóa học, có thế tác dụng lên
học
phim ảnh.

- Làm ion hóa không khí và nhiều

- Có thể biến điệu như sóng điện
chất khí khác
từ cao tần.

- Có tác dụng sinh học: hủy diệt tế

- Gây ra hiện tượng quang điện
bào, diệt khuẩn nấm mốc, là tiền tố
trong với một số chất bán dẫn.
tổng hợp vitamin D

- Có thể gây ra hiện tượng quang

điện.

- Bị nước và thủy tinh hấp thụ rất

mạnh nhưng lại có thể truyền qua
được thạch anh. Ngoài ra tầng
 ozon hấp thụ hết các tia có bước
sóng dưới 300 nm và là tấm áo
giáp bảo vệ sinh vật trên Trái Đất.

3. Ứ ng dụ ng trong cuộ c số ng, trong khoa họ c, kỹ thuậ t

Tia hồ ng ngoạ i:
- Sấy khô, sưởi ấm, đun nấu.

- Chụp ảnh ban đêm, chụp ảnh của nhiều thiên thể, chụp ảnh trái đất từ vệ
tinh.

- Sử dụng trong các bộ điều khiển từ xa ( điều khiển ti vi, điều hòa,...)

- Quân sự: ống nhòm hồng ngoại dùng để quan sát và lái xe ban đêm,
camera hồng ngoại chụp ảnh và quay phim ban đêm, tên lửa tự động tìm
mục tiêu dựa vào tia hồng ngoại do mục tiêu phát ra.

Tia tử ngoạ i:
- Y học: dùng để tiệt trùng dụng cụ phẫu thuật, chữa bệnh còi xương.

- Công nghiệp thực phẩm: tiệt trùng thực phẩm.

- Công nghiệp cơ khí: tìm về nứt (khuyết tật) trên bề mặt sản phẩm.