ΜΙΑ ''ΟΜΙΛΟΥΣΑ'' ΗΜΕΡΑ ΣΤΟ ΑΧΕΠΑ ΤΟΥ 1970

Μίλτος Σ. Αρβανιτάκης
ΨΗΦΙΑΚΗ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΤΗΣ ΤΑΙΝΙΑΣ : ''ΜΙΑ ΒΟΥΒΗ ΗΜΕΡΑ ΤΟΥ '70
ΣΤΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΑΧΕΠΑ - A SILENT DAY IN THE '70's IN AHEPA
HOSPITAL
''Βίντεο ακατάλληλο για ανηλίκους (κατόπιν αιτήματος του χρήστη που το ανέβασε)
ΕΓΧΡΩΜΗ ΜΕ ΗΧΟ ΠΟΥ ΠΡΟΣΤΕΘΗΚΕ ΕΚ ΤΩΝ ΥΣΤΕΡΩΝ,
ΜΟΝΤΑΡΙΣΜΕΝΗ ΤΑΙΝΙΑ ΜΙΚΡΟΥ ΜΗΚΟΥΣ SUPER 8,
ΝΤΟΚΥΜΑΝΤΕΡ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΧΩΡΟΥΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ΑΧΕΠΑ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
ΣΥΜΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΟΜΕΝΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΧΕΙΡΟΥΡΓΕΙΟΥ.
ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΥΝ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ, ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΚΑΙ ΕΠΙΣΚΕΠΤΕΣ,
ΓΥΡΙΣΤΗΚΕ ΤΟ 1970 ΣΤΗΝ ΔΙΚΤΑΤΟΡΙΑ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ
ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΦΟΙΤΗΤΩΝ ΤΗΣ
ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΤΟΥ Α.Π.Θ.

A SHORT SUPER 8 COLOR WITH SOUND ADDED AFTERWARDS

DOCUMENTARY FILM SHOT IN 1970 IN THE DICTATORSHIP
ERA IN THE UNIVERSITY HOSPITAL OF AHEPA IN
THESSALONIKI, GREECE AS A SUPPORT TO A DIPLOMATIC
PROJECT OF STUDENTS OF THE SCHOOL OF ARCHITECTURE
OF THE UNIVERSITY OF THESSALONIKI, GREECE.

https://www.youtube.com/watch?v=Q
FLInXs_RaM&t=952s
ΕΙΣΑΓΩΓH ΠΡΙΝ ΤΗΝ ΠΡΟΒΟΛΗ ΤΗΣ ΣΕ ΔΙΗΜΕΡΟ
ΑΚΤΙΝΟΛΟΓΙΚΟ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΤΟ 1996 ΣΤΗΝ ΚΑΒΑΛΑ.

Το 1968 ήταν το Ανατομείο, το 1970 είναι το ΑΧΕΠΑ.

Από το δεύτερο έτος της Ιατρικής πάμε κατευθείαν στο τέταρτο έτος,
τότε που αρχίσαμε σαν φοιτητές τις πρώτες 'δειλές' επαφές μας με τις
κλινικές και τους ασθενείς και από τότε πια μας άρεσε τόσο πολύ που δεν
φύγαμε από εκεί μέχρι το τέλος . Από το Ανατομείο περνούν μόνο οι
φοιτητές της Ιατρικής, αλλά από το νοσοκομείο περνούμε όλοι μας αργά
η γρήγορα με μια ελπίδα, να ανακτήσουμε την χαμένη η κλονισμένη
υγεία μας, πόσο αδύναμοι νιώθουμε τότε, που είναι η αυθάδεια μας, η
δύναμη μας, η σιγουριά ότι εμείς δεν θα μπούμε ποτέ σε νοσοκομείο, ένα
φοβερό μέρος στο οποίο τρομακτικοί εξωγήινοι με άσπρες μπλούζες, κατ'
ευφημισμό άσπρες αντί για μαύρες, σε κάνουν χίλια αβάσταχτα μαρτύρια
για να βρεις την χαμένη υγεία σου.
ΑΧΕΠΑ 26 χρόνια πριν. Μια παραγγελία από τον καθηγητή της έδρας
της Ειδικής Κτιριολογίας της Αρχιτεκτονικής Σχολής της Θεσσαλονίκης
κ. Τριανταφυλλίδης προς τον υποφαινόμενο, που τότε είχε την τύχη να
είναι επίσημος επιστημονικός συνεργάτης της Έδρας στον 'Τομέα
λήψεως κινηματογραφικών ταινιών για διδακτικούς και επιστημονικούς
σκοπούς', μια παραγγελία για να κινηματογραφήσω το ΑΧΕΠΑ για τη
διπλωματική εργασία 3 φοιτητών της Αρχιτεκτονικής υπήρξε η αφορμή
για να πραγματοποιηθεί αυτή η ταινία .Με την αδιάκοπη όμως παρουσία
και τις υποδείξεις των τριών της διπλωματικής.
1970. Δικτατορία. Ο φοίνικας που αναγεννιέται από τις στάχτες του μας
παρακολουθεί σε κάθε βήμα μας με το άγρυπνο μάτι του από ψηλά στον
τοίχο όπου κρέμεται σαν μελλοντική κάμερα παρακολούθησης στον
προθάλαμο του ΑΧΕΠΑ. Αλλά πριν από τον προθάλαμο υπάρχει η αυλή.
Μια αυλή νοσοκομείου-λαϊκή αγορά. Φρούτα, κουλούρια για τους
ασθενείς, κάρα, γαϊδουράκια, μικροπωλητές που χαμογελούν στο φακό
χωρίς δόντια.

ΚΥΡΙΩΣ ΚΕΙΜΕΝΟ

Θα ήταν ψέμα να πούμε ότι δεν άλλαξε τίποτα.

Θα ήταν σαν να μην παραδεχόμαστε την τεχνολογική εξέλιξη στην

Ιατρική επιστήμη, άλλα ως προς όλα τα άλλα η ταινία θα έδειχνε τα ίδια
ακριβώς όπως ένα τέταρτο αιώνα πριν. Η εντολή του καθηγητή της
Αρχιτεκτονικής ήταν να δείξουμε τα ‘κακώς κείμενα’, ώστε στα νέα
νοσοκομεία που θα κτιστούν στο μέλλον να αποφευχθούν τα ‘κακά
παραδείγματα ’ των παλιών νοσοκομείων. Όλοι έχουν μια αποστολή να
επιτελέσουν που τους ανατέθηκε από ένα αόρατο μεγάλο αφεντικό και
όλες αυτές οι διαφορετικές από διαφορετικούς ανθρώπους αποστολές
διαπλέκονται σε ένα αξεδιάλυτο αλλά σοφό κουβάρι, αυτό το κουβάρι
είναι το νοσοκομείο. Άλλαξε τίποτα από αυτά που θα δούμε τον
τελευταίο μισό αιώνα; Φρούδες ελπίδες του καθηγητή αλλά εμείς
εκτελέσαμε την εντολή του. Φαίνονται σκουπίδια να κυκλοφορούν στους
ίδιους διαδρόμους και στα ίδια ασανσέρ με τους ορούς, το επιδεσμικό
υλικό, τα άπλυτα, τους ασθενείς και τους γιατρούς, τα σκουπίδια να
βρίσκονται εκτεθειμένα πλάι στα ψωμιά, τα ράντζα να ξεχειλίζουν στους
διαδρόμους, τα γραφεία γιατρών να μετατρέπονται αυτομάτως με θαύμα
σε θαλάμους ασθενών με ράντζα, τους αλητοτουρίστες να πωλούν το
ανεξέλεγκτο για λοιμώδεις νόσους αίμα τους στη Αιμοδοσία, τους
ασθενείς να μπαινοβγαίνουν στα χειρουργεία πριν ακόμα καθαριστεί το
πάτωμα από τα υλικά της προηγούμενης επέμβασης, να μην χωρούν τα
παιδικά κρεβατάκια στους θαλάμους της παιδιατρικής πτέρυγας.
Γυρίσαμε όλο το νοσοκομείο, από τα υπόγεια μέχρι το χειρουργεία.

Γνωστά πρόσωπα αδελφών νοσοκόμων οικεία και φιλικά,

θυρωρών αυστηρών με ένα τσιγάρο στα κίτρινα χέρια τους,
τραυματιοφορέων διαφόρων διαστάσεων και μεγεθών, βιαστικών
γιατρών και βαριεστημένων συνοδών η αντίθετα νευρικών που
πηγαινοέρχονται καταναγκαστικά μπρος πίσω, όλες αυτές οι εικόνες μας
δίνουν την εντύπωση ότι αυτά που βλέπουμε στην οθόνη δεν συνέβησαν
δεκαετίες πριν αλλά χθες, σήμερα η αύριο. Ένα σμήνος από μέλισσες που
βουίζει ζωή. Μια μικρή πόλη που σφύζει ενέργεια.
Προσπάθησα όσο μπορούσα να ξεφύγω από τις υποδείξεις και να δείξω
τους ανθρώπους και την εσωτερική τους σχέση με το νοσοκομείο.
Προσπάθησα να συνθέσω μια τοιχογραφία φυσιογνωμιών των ανθρώπων
ένα tableau vivant.
Ήταν δύσκολο.
Η ταινία ήταν προδιαγραμμένη.
Παρά όλα αυτά το μικρό κοριτσάκι επιμένει να χοροπηδά από το
πουθενά μπροστά στην κάμερα, το μικρό αγοράκι επιμένει να παίζει με
το αυτοκινητάκι του, οι παπάδες με τα μακριά μαύρα ράσα τους να
μπερδεύονται με τα πολύχρωμα μίνι των κοκετών κοριτσιών της εποχής,
παρά τα αυστηρά ήθη της δικτατορίας και με τις χωριάτισσες γριές
γιαγιάδες τους με τα μαύρα φορέματα, αί ‘πληροφορίαι’ να υπάρχουν
αναπάντητες σε πείσμα των ερωτώντων και η ανθρωπογεωγραφία,
δηλαδή η ίδια η ζωή να σπάζει κάθε προδιαγραμμένο πλαίσιο και να
θριαμβεύει δοξαστικά.

Το ντοκουμέντο παραμένει 26 χρόνια μετά και μας περιμένει να το

γευτούμε σαν ένα παλιό καλό κρασί.

ENGLISH SUBTITLES:

0:08 IT IS STRICKTLY FORBIDDEN FOR STUDENTS AND

VISITORS TO LOITER IN THE CORRIDORS Just like,
0:14 DON’T MAKE ANY NOISES THE PATIENTS ARE IN NEED
OF TOTAL SILENCE in all of Greece.
0:40 The anatomy room is only visited by medical students, but the
hospital is visited by all of us, sooner or later, in the hopes of remedying
our ailing health. How weak do we feel then; where is our insolence, our
conceit, our arrogance, our certainty that we shall never fall ill, we shall
never die.
0:59 In horror we find ourselves in this scary place, where aliens in white
robes cut you up in pieces and you are willingly submitted to excruciating
torture. And all of this in order to restore your health, the most valuable
of life’s gifts, which can be restored, but can also be completely lost.
1:20 We see the farmer’s market of AHEPA Hospital in 1970 pulsing
with life. Fruits, vegetables, bread rolls and flowers
1:30 parked in no parking zones,
1:34 are there to be offered as gifts to patients, by their relatives and
friends.
1:38 We see the little girl with her tongue sticking out, jumping as high as
she can to enter into the eternity of the camera shot.
1:59 We see a swarm of visitors and vendors with carts and donkeys and
one of them giving us a toothless smile.
2:11 We see the tiny car with its tiny owner.
2:22 We see the crowd forcefully invading to pillage the conquered city.
2:40 We see, on the wall, the phoenix being reborn from its ashes,
watching our every step,
2:47 like Big Brother’s vigilant eye, a precursor to CCTV cameras.
3:53 We see patient companions bored and inert, or pacing nervously up
and down.
4:01 We see the always hurried doctors, stopping briefly to give some
cursory information to the relatives of patients.
4:23 We see beds taking over the hallways, accompanied by beside tables
and glasses of orange juice.
4:36 We see doctors’ offices, just minutes before the notorious general
on-call shift starts at 8 in the morning,
4:43 turning, by some inexplicable miracle, into patient wards.
5:10 We see trash being transported along the same hallways and in the
same elevators as the patients,
5:21 the companions, the sanitary materials, the linens and the ice blocks.
Apparently there exists
5:30 a protective shield, in the form of a “guardian angel”, against general
population infections.
5:30 a protective shield, in the form of a “guardian angel against general
population infections.
5:36 We see tiny beds in the pediatric ward overflowing, and by each
child’s bedside sit a mother.
6:43 We see prematurely born babies experiencing the brutality of
entering this life inside an incubator.
7:32 We see foreign and local hippies selling their blood, unchecked for
infectious diseases,
7:40 in the Blood Donation department, to smoking doctors. Unchecked,
due to the primitive testing techniques and
7:48 the scientific ignorance of the infectious disease.
9:16 We see the operating room staff walking in and out the double-flap,
saloon-style doors of the operating room.
9:27 People in the operating room move like a swarm of bees,
9:34 with each bee having a mission to accomplish, which has been
assigned to it by
9:42 a great and invisible boss, all-seeing and all-controlling.
And all these different missions
9:51 are interwoven into a wise and inextricable ball of yarn, and this
ball is the small town of the operating room.
10:19 Is he alive or dead?
12:05 We see the patient sitting up and staring at us with eyes still drowsy
from the pre-anesthesia, with our lights blinding him.
12:15 We see the cleaning lady sweeping the floor after the previous
operation, with a wicker broom.
12:32 The evolution of knowhow in the prevention of infection of
surgical trauma has been very rapid in the second half of the 20th
century; we have moved from saloon-type doors and wicker brooms to
sensor-operated doors
12:48 and operating rooms with filtered air, regulated air conditioning,
and disinfection of the area between procedures.
13:05 In the underworld, the basements are the hospital kitchens; and
there we see the team of cooks,
13:14 who must certainly taste the food often while preparing it, as most
of them are fat.
13:33 We see bread and trash and we recall the “guardian angel” of
infections.
14:46 In the basements we also see the washers, ironers, seamstresses and
sewing machine operators
14:52 along with the automated washing machines, dryers, and sewing
machines for the cleaning
15:00 and mending of white medical gowns and multi-colored personnel
scrubs,
15:07 sheets and all types of linens.
15:29 We see the modern-day Hephaestus’s, without whom there would
be no water, power, heating and ventilation.
15:36 We see the good-looking, coquettish nurse, leaving after her shift
in the fashionable miniskirt of the era,
15:42 walking gracefully, smiling coyly for the camera like a movie
starlet.
16:51 Despite all the sorrowful sights we have seen, the little girl still
jumps up out of nowhere, the little boy still drives his tiny car, the priests
still wear their black vestments, the old ladies dressed all in black still
mingle with the young girls whose bodies pulse with erotic drive, and
who still wear their multicolored miniskirts.
17:09 Despite the strict morals of the Greek-Orthodox culture, the
“information” shall remain unanswered in spite of the questioners and
finally, the human geography, i.e. life, shall insist on breaking out of
every prescribed framework and triumphing gloriously in spite of every
dictatorship.
17:27 I have tried to show people’s internal relationship with the hospital.
I have tried to compose an animated mural and to capture on film the
happening moment; life is unique in time and place, it does not repeat
itself and cannot be directed. It would be a lie to say that nothing has
changed
17:44 in the technological evolution in Medical Science, but if this
documentary was filmed today, human relationships through glances,
body movements and gestures, would be the same. This documentary,
hidden for 45 years in a cinema cellar, has been patiently waiting for you
to taste it.
18:02 HERE’S TO OUR GOOD HEALTH!

και για τους συναδέλφους του κλειστού γκρουπ με τις άσπρες ποδιές ''ο
νοών νοείτω'', στο 07:55-07:57 ποιός ανοίγει την πόρτα της αιμοδοσίας
με το τσιγάρο στο χέρι; αναμένω απαντήσεις.
Νέος γιατρός τότε και πάντα καπνιστής ακόμα και σε πνευμονία Ν.Σ.
με τον οποίον διασταυρώθηκαν κάπου οι δρόμοι μας.