2 Teoria muzyki dla gitarzystów - Akademia Gitary

Dzień dobry, na samym początku chciałbym Ci bardzo serdecznie

podziękować za zakupienie tego E Booka, znaczy to dla mnie bardzo wiele i
pozwala na rozwijanie mojej muzycznej działalności.

Nazywam się Tomek i uczeniem innych zajmuje się od 2015 roku, od tamtej
pory uczyłem już bardzo wielu ludzi, stworzyłem wiele materiałów i filmów
edukacyjnych.

Postanowiłem również stworzyć tego E Booka po to aby każdy mógł się

nauczyć teorii muzyki i czerpać z dobrodziejstw jakie daje każdemu
muzykowi.

Mam nadzieje, że czytając te słowa uzyskasz wiedzę której szukasz. Mam

również nadzieję, że przedstawiłem Ci ją w sposób zrozumiały dla Ciebie.
Pamiętaj, że jeśli masz jakieś pytania to zawsze możesz je kierować na
mojego emaila tomaszczerniuk@gmail.com

Zapraszam Cię również na mój kanał AKADEMIA GITARY na którym

omawiałem ten temat w ramach serii filmów pt. Teoria muzyki z Akademią
Gitary. PLAYLISTA - TEORIA MUZYKI Z AKADEMIĄ GITARY

Pełna wersja E Booka dostępna dla Patronów Akademii Gitary 2

3 Teoria muzyki dla gitarzystów - Akademia Gitary

Wstęp zacznę od tego, że teoria muzyki to nie jest zbiór praw które
nakazują nam postępować ściśle wedle jakiegoś kodeksu pod grośbą kary za
wyłamanie się z niego.

Moim zdaniem teoria muzyki jest to świetne narzędzie które po pierwsze

pozwoli nam lepiej zrozumieć otaczające nas dźwięki, a po drugie umożliwi
nam muzykom lepszą komunikację między sobą (Np. Na saksofonie nie ma
progów i co teraz ? xD)

Każdy gitarzysta chociaż raz usłyszał takie zdanie... Ale przecież Hendrix
nie znał teorii muzyki. Po pierwsze Hendrix był geniuszem, a po drugie
musiał znać takie podstawy jak chociażby nazwy dźwięków.

Poza tym chyba zgodzisz się ze mną, że ktoś kto wypowiada takie zdania
na prawo i lewo nie jest odbiorcą tego E Booka :)

Każdy kto chce nauczyć się teori muzyki musi przebrnąć po kolei przez
szereg zagadnień które łączą się ze sobą. Postarałem się posegregować dla
Ciebie tematy tak aby uczyło Ci się ich jak najprościej. Każdy duży dział
kończy się ćwiczeniami do wykonania, dobrze by było je wydrukować aby
łatwiej było Ci je wykonywać.

Postanowiłem dodać możliwość klikania w miniatury filmów aby przeniosło

Cię do odpowiedniego materiału Wideo. Taką samę zasade wprowadziłem do
sekcji z ćwiczeniami, możesz wykonać Test i sprawdzić odpowiedzi na końcu
lub kliknąć w link i wypełnić go online :) Kliknij w okładki poniżej a
zostaniesz przeniesiony do Playlisty z Teorią Muzyki

Pełna wersja E Booka dostępna dla Patronów Akademii Gitary 3

4 Teoria muzyki dla gitarzystów - Akademia Gitary

Pełna wersja E Booka dostępna dla Patronów Akademii Gitary 4

5 Teoria muzyki dla gitarzystów - Akademia Gitary

Pełna wersja E Booka dostępna dla Patronów Akademii Gitary 5

6 Teoria muzyki dla gitarzystów - Akademia Gitary

Pełna wersja E Booka dostępna dla Patronów Akademii Gitary 6

7 Teoria muzyki dla gitarzystów - Akademia Gitary

Naukę teorii muzyki obowiązkowo powinno się zacząć od podstaw, czyli od

nauki dźwięków muzycznych. Każdy z nas pamięta z dzieciństwa słynne
zaśpiewanie Do Re Mi Fa Sol La Si Do, nasi rodzice i nauczyciele
nieświadomie lub świadomie zaszczepili nam tym w uszach zwykłą ale jak
że ważną gamę durową. Wiadomo, że żaden muzyk nie używa sylab do
tłumaczenia innym jak coś zagrać więc pozwól, że szybko ale sensownie
przeprowadzę Cię przez naukę dźwięków muzycznych.

Nazwy dźwięków muzycznych - białe klawisze.

Jako pierwszy krok proponuje zamienić wcześniej wymieniane sylaby na litery.

Do = C, Re = D, Mi = E, Fa = F, Sol = G, La = A, Si = H, Do =C

Dzięki temu uzyskamy taki ciąg liter CDEFGAH(C) który symbolizuje białe
klawisze fortepianu. Koniecznie naucz się go na pamięć oraz pamiętaj, że
powtarza się on w niezmiennej postaci przez cały czas tworząc nowe
oktawy1. CDEFGAH/ CDEFGAH/ CDEFGAH/ CDEFGAH/ CDEFGAH/

1
nowe oktawy - Najprościej ujmując to powtarzająca się ta sama kolejność dźwięków w wyższych i niższych
rejestrach brzmieniowych

Pełna wersja E Booka dostępna dla Patronów Akademii Gitary 7

8 Teoria muzyki dla gitarzystów - Akademia Gitary

Krzyżyki i Bemole czyli czarne klawisze.

Przyglądając się dźwiękom które wpisaliśmy na klawiaturę pianina bardzo
szybko można zauważyć, że niektóre dźwięki są większe (dwa klawisze) a
niektóre mniejsze (jeden klawisz). Tutaj warto było by zacząć od pojęcia
półtonu,

nazw dźwięków starczyło nam tylko na białe klawisze pianina. Czy czarne
klawisze nie posiadają nazwy ?

Oczywiście, że posiadają, ich nazwa bierze się z podwyższania lub obniżania

dźwięków z białych klawiszy fortepianu. Taki zabieg wykonuje się dodając
do nazwy dźwięku tzw. Krzyżyk lub Bemol.

Krzyżyk # - Każdy dźwięk możemy podwyższyć o pół 2dodając do niego

krzyżyk oraz końcówkę "is" ...

C D E F G A H
KRZYŻYK
Cis Dis Eis Fis Gis Ais His

Bemol b - Każdy dźwięk możemy obniżyć o pół tonu dodając do niego

bemol oraz końcówkę "es"
C D E F G A H
BEMOL
Ces Des Es Fes Ges As B
Pamiętaj o kilku wyjątkach, najważniejszy z nich to H obniżone o pół tonu
w nomenklaturze Europejskiej nazywane jest jako "B" zamiast "Hes".

Dla ułatwienia sobie życia w tym opracowaniu będę używał znaku "#" jako
krzyżyk oraz znaku małej literki "b" jako bemol. Poniżej kilka przykładów.
 C podwyższone o pół tonu to Cis lub C# (Ten sam dźwięk/klawisz co Des)
 H obniżone o pół tonu to B lub Hb (Ten sam dźwięk/ klawisz co Ais)
 G obniżone o pół tonu to Ges lub Gb (Ten sam dźwięk/ klawisz co Fis)

2
Pół tonu to odległość jednego progu na gitarze lub jednego klawisza na pianinie.

Pełna wersja E Booka dostępna dla Patronów Akademii Gitary 8

9 Teoria muzyki dla gitarzystów - Akademia Gitary

Pora nałożyć nasze nowo poznane dźwięki na klawiaturę pianina.

Enharmonia, jeden dźwięk a wiele nazw.

Doskonale widać fakt, że ten sam klawisz na pianinie może posiadać dwie
nazwy. W zasadzie możemy dowolnie dodawać krzyżyki lub bemole do
każdego dźwięku. Możemy je nawet podwajać :) Np. C## to to samo co
dźwięk D. Dbb to to samo co dźwięk C. Oczywiście na początku nie jest Ci
to niezbędne do życia, jednak fajnie o tym wiedzieć aby nie poczuć się
zaskoczonym w momencie kiedy zobaczysz taki zapis.

A więc patrząc na ten zapis nie widać na klawiaturze dźwięku Eis/Fes oraz
His/Ces, nie zrozum mnie źle takie dźwięki jak najbardziej istnieją i można
je utworzyć jednak w podstawowym zapisie jest to bez sensu. Dźwięki E/F
same w sobie stanowią półton tak samo H/C.

KRZYŻYK Cis Dis Fis Gis Ais

BEMOL Des Es Ges As B

Pełna wersja E Booka dostępna dla Patronów Akademii Gitary 9

10 Teoria muzyki dla gitarzystów - Akademia Gitary

Półton naturalny.
Zjawisko dwóch białych klawiszy obok siebie, bez czarnego klawisza między
nimi przez wielu muzyków nazywane jest półtonem naturalnym, polega ono
na tym, że białe klawisze fortepianu tworzą w naturalny sposób gamę
durową. Gama durowa posiada mieszankę całych tonów z półtonami i aby
odtworzyć tą kolejność konieczne było zastosowanie białych klawiszy które
nie mają między sobą czarnych czyli tworzą półton.

Chromatyka krzyżykami i bemolami.

Pozwolę sobie teraz wypisać wszystkie dźwięki chromatycznie 3 używając do
tego najpierw krzyżyków a potem bemoli. Zapiszę je jeden nad drugim dla
lepszej czytelności.

C Cis D Dis E F Fis G Gis A Ais H C

C Des D Es E F Ges G As A B H C

Istnieje wiele sposobów na zapisywanie dźwięków, zapis który pokazałem Ci

powyżej to tak zwany zapis Europejski, często zwany Polskim, właśnie taki
zapis jest przedstawiany w Polskich szkołach oraz szkołach muzycznych.

Jak każdy zapis ma swoje mocne i słabe strony. Istnieje również drugi
bardzo popularny sposób zapisu zwany "Amerykańskim"

To bardzo ważne aby umieć sprawnie wypowiadać dźwięki ponieważ od tego

będzie zależało to jak dobrze opanujesz resztę zagadnień z teorii muzyki.

Im sprawniej poruszasz się po dźwiękach tym łatwiej jest Ci stosować

teorie muzyki.

3
Chromatycznie oznacza, półton po półtonie, klawisz po klawiszu, próg po progu.

Pełna wersja E Booka dostępna dla Patronów Akademii Gitary 10

11 Teoria muzyki dla gitarzystów - Akademia Gitary

Zapis Amerykański.

Moim zdaniem zapis Amerykański jest o wiele prostszym do

zrozumienia zapisem, jest bardziej logiczny i nie zawiera w sobie
durnych wyjątków do nauczenia się. Jest zbudowany na
pierwszych siedmiu literach alfabetu, ABCDEFG, w przeciwieństwie
do Poslkiego zapisu (Pl. AHCDEFG). Wystarczy zacząć odliczać od
dźwięku C i wszystko staje się jasne :)

CDEFGABC - Nazwijmy to muzycznym alfabetem.

Krzyżyki i bemole są po prostu dodawane do dźwieków a ich

wymowa po przetłumaczeniu przypomina mówienie...

C# = C Sharp - C# = C podwyższone
Db = D Flat - Db = D obniżone
W ogólnym skrócie cały alfabet muzyczny będzie wtedy wyglądał w sposób
nastepujący.

C C# D D# E F F# G G# A A# B C
C Db D Eb E F Gb G Ab A Bb B C

Przez całe życie spotkasz wiele opracowań muzycznych które będą napisane
albo w zapisie Europejskim albo w Amerykańskim. Bardzo ważne jest to aby
dobrze rozumieć każdy z tych zapisów ponieważ występują mniej więcej po
równo w świecie muzyków. Dla jednych jeden znich będzie wygodniejszy a
dla drugich będzie to bez znaczenia. Każdy zapis ma swoje plusy i minusy
ale warto znać obydwa.

OD TEJ PORY ZAPIS AMERYKAŃSKI I POLSKI BĘDĄ SIĘ

WZAJEMNIE PRZEWIJAĆ W TYM OPRACOWANIU, BĄDŹ
CZUJNY ! :)

Pełna wersja E Booka dostępna dla Patronów Akademii Gitary 11

12 Teoria muzyki dla gitarzystów - Akademia Gitary

Skala Durowa.
Warto przyjrzeć się klawiaturze pianina trochę wnikliwiej, kolejność
dźwięków CDEFGAH/C to nic innego jak gama C Dur. Jest ona zbudowana
z "cegiełek" zwanymi Całymi Tonami oraz Półtonami ułożonymi w ściśle
ustalonej kolejności między sobą. Każdy dźwięk ma swój stopień, stopnie
podpisuje się kolejno z każdym dźwiękiem. Warto wiedzieć takie rzeczy już
teraz.

Skala Molowa.
Mało osób wie, że białe klawisze fortepianu tworzą również skale molową A
mol, zawiera ona tą samą pule dźwięków co skala C dur lecz są poukładane
w innej kolejności. Zmiana kolejności dźwięków zmienia nam również
strukture skali, cegiełki z całych tonów i półtonów są zbudowane w innej
kolejności. To właśnie struktura odległości między dźwiękami sprawia, że
skala A mol brzmi smutno i mrocznie.

Pełna wersja E Booka dostępna dla Patronów Akademii Gitary 12

13 Teoria muzyki dla gitarzystów - Akademia Gitary

Praca domowa nazwy dźwięków.

1. Naucz się kolejności dźwięków na pamięć - CDEFGAHC.

2. Naucz się podwyższać dźwięki o pół tonu stosując krzyżyki.
3. Naucz się obniżać dźwięki o pół tonu stosując bemole.
4. Pamiętaj o wyjątkach przy nazewnictwie dźwięków. B/As/Es
5. Wymieniaj dźwięki po kolei uzywając krzyżyków C Cis D Dis E F...
6. Wymieniaj dźwięki po kolei uzywając bemoli C Des D Es E F...
7. Wymieniaj dźwięki obiema metodami począwszy od losowych dźwięków.
8. Ćwicz równolegle razem z zapisem Eoropejskim oraz Amerykańskim.
9. Zapamiętaj czym jest półton naturalny.
10. Zapamiętaj jak zbudowana jest skala Durowa oraz Molowa, pamiętaj o
paraleiźmie dur/mol.

Ćwiczenia na nazywanie dźwięków, dodaj końcówkę

dźwięku.
DODAJ KRZYŻYK DODAJ BEMOL
C
D
E
F
G
A
H

Pełna wersja E Booka dostępna dla Patronów Akademii Gitary 13

14 Teoria muzyki dla gitarzystów - Akademia Gitary

Dalsza treść jest dostępna dla Patronów Akademii

Gitary. Zostań patronem na
https://patronite.pl/akademiagitary

E Book zawiera 100 stron i w prosty sposób opisuje zagadnienia z teorii

muzyki. 10 rozdziałów z ćwiczeniami i testem na koniec. Jest to bardzo
dobry sposób na naukę teorii muzyki w praktyce. Dodatkowo jest w nim
sekcja z materiałami do wydruku tak aby najważniejszą wiedze mieć zawszę
przy sobie. Dołącz do ponad 40 Patronów i ucz się razem z Akademią
Gitary

Pełna wersja E Booka dostępna dla Patronów Akademii Gitary 14

15 Teoria muzyki dla gitarzystów - Akademia Gitary

Krótkie streszczenie 100 stron.

Pełna wersja E Booka dostępna dla Patronów Akademii Gitary 15

16 Teoria muzyki dla gitarzystów - Akademia Gitary

Jeśli chcesz możesz zobaczyć co Cię

czeka w pełnej wersji.

Wielu poczatkująych gitarzystów mocno zastanawia się skąd biorą się nazwy
dźwięków na gryfie. Uważają to za czarną magie, czy nauka dźwięków na
gryfie jest aż tak ciężka ? Postaram się pokazać Tobie, że NIE !!!

Poniżej przedstawie Ci moją metode na naukę dźwięków na gryfie, krok po

kroku z tłumaczeniem. Bardzo ważne jest aby mapować gryf zgodnie z niżej
podaną instrukcją. Zapiszę Ci ją poniżej tak aby było Ci łatwiej ją
zrozumieć.

INTERWAŁY - Czym są interwały ?

Na chłopski rozum interwał to poprostu jednostka odległości która

mierz jak daleko od siebie znajdują się dwa dźwięki. Taki trochę
centymetr krawiecki dla dźwięków lub "DNA" które określa nam
jak mają zostać zbudowane kolejno dźwięki po sobie w melodii lub
skali.

Pełna wersja E Booka dostępna dla Patronów Akademii Gitary 16

17 Teoria muzyki dla gitarzystów - Akademia Gitary

A tak pojęcie tłumaczy nam Wikipedia - "Interwał jest to

odległość między dźwiekami mierzona w półtonach."

Zanim omówimy sobie wszystkie interwały po kolei oraz pokaże Ci jak je

zagrać to ważne abyś zrozumiał/zrozumiała po co Ci one do życia. Każdy
człowiek kiedy nie widzi sensu w nauce danego pojęcia uczy się go mniej
chętnie. Gitarzyści często nie mają ochoty uczyć się interwałów ponieważ
nikt nie powiedział im jak bardzo mogą być przydatne. A więc do dzieła i
już piszę Ci do czego mogą przydać Ci się interwały :)

Do czego przydatne są interwały

Interwały przez muzyka używane są jak cegiełki z których buduje się dom,
za ich pomocą tworzy się skale, akordy, tonacje. Wykorzystuje się je również
do przenoszenia melodii do innych tonacji, do spisywania piosenek ze
słuchu. Ułatwiają również komunikację z innymi muzykami. Ale przede
wszystkim są kamieniem milowym w nauce teorii muzyki, utwierają Ci drzwi
do wielu nowych zagadnień :) Na prawdę warto jest je umieć stosować.

TONACJA - CZYM JEST ? JAK JĄ TWORZYĆ ?

Tonacja to jest zbiór siedmiu dźwięków które pasują do siebie, można z nich
budować melodie, akordy i skale. W naszym systemie muzycznym tonacje
dzielimy na dwie główne grupy, durowe i molowe. Tonacje opisujemy na
tzw. Kole Kwintowo Kwartowym które wyglądem przypomina tarczę zegara.
Zbudowano je po to aby jak najlepiej pokazać wszystkie zależności między
dźwiękami i tonacjami. Uwierz mi liczba rzeczy jakie można wyczytać z

Pełna wersja E Booka dostępna dla Patronów Akademii Gitary 17

18 Teoria muzyki dla gitarzystów - Akademia Gitary

koła kwintowego znacząco przekracza tworzenie tonacji durowych i

molowych (ale o tym trochę później). Aby najskuteczniej nauczyć się
wszystkich tonacji warto zrozumieć proces ich powstawania przez który
przeprowadzę Ciebie krok po kroku.

BUDOWA AKORDÓW - Czym jest Akord ?

Akord to współbrzmienie co najmniej trzech dźwięków o różnej wysokości i
nazwie. Współbrzmienie kilku dźwięków oddalonych o oktawę lub jej
wielokrotności nie stanowi akordu. Powoduje jedynie wzmocnienie dźwięku
najniższego i wzbogacenie jego barwy. Akordy budujemy Tercjowo, czyli
używamy do ich budowy interwału Tercji. Wiedza o tworzeniu akordów
przyda Ci się również w nauce tzw. Harmonii Funkcyjnej czyli nauce o
współbrzmieniu akordów.

Po co się uczyć budowy akordów ?

Skoro żyjemy w czasach Internetu to po co uczyć się budowy akordów skoro
każdy ma do nich pełen dostęp po przez różne aplikacje, diagramy, plakaty i
programy komputerowe.

Odpowiedź jest bardzo prosta dzięki znajomości Tworzenia akordów jesteś w

stanie znaleźć wybrany akord w dowolnym miejscu na gryfie gitary oraz na
jakimkolwiek innym instrumencie zakładając, że znasz rozkład dźwięków

Pełna wersja E Booka dostępna dla Patronów Akademii Gitary 18

19 Teoria muzyki dla gitarzystów - Akademia Gitary

tego instrumentu. Z łatwością również dogadasz się z innymi

instrumentalistami, przecież nie każdy instrument ma progi !

Dzięki nauce budowy akordów wystarczy, że zobaczysz jakiś znak przy

nazwie akordu i od razu wiesz jaki interwał/dźwięk masz do niego dodać.

Harmonia - Nauka o współbrzmieniu akordów.

Harmonia to najprościej ujmując nauka o budowie i łączeniu akordów. Nauka
która określa w jaki sposób powstają i rozwiązują się napięcia między
poszczególnymi akordami. Mam na myśli to, że grając niektóre akordy masz
wrażenie, że jesteś w domu a grając inne grupy akordów masz wrażenie
oddalania się od niego. Nauka o Harmonii pozwoli Ci świadomie komponować
muzykę oraz lepiej transkrybować utwory. Temat ten jest oczywiście bardzo
rozległy i obejmuje wiele pojęć do nauki ale jednym z bardziej podstawowym
jest to jaką funkcje w tonacji pełnią poszczególne akordy. Wyróżniamy trzy
główne grupy akordów.

Pełna wersja E Booka dostępna dla Patronów Akademii Gitary 19

20 Teoria muzyki dla gitarzystów - Akademia Gitary

Pełna wersja E Booka dostępna dla Patronów Akademii Gitary 20