Báo cáo

thị trường gạo

NĂM 2020
Báo cáo cập nhật bức tranh toàn cảnh về tình hình sản xuất, biến động giá cả,
tình hình tiêu thụ và các dự báo về thị trường lúa gạo trong nước và thế giới.

https://vietnambiz.vn/
mục lục năm 2020

MỤC LỤC
TÓM TẮT 03

phần 1:
THỊ TRƯỜNG GẠO THẾ GIỚI 04

1. Sản xuất 05
2. Tình hình xuất nhập khẩu 06
3. Diễn biến giá 08

phần 2:
THỊ TRƯỜNG GẠO VIỆT NAM 09
1. Sản xuất 10
2. Tiêu thụ 12
3. Diễn biến giá 14

phần 3:
DỰ BÁO 15

phần 4:
HOẠT ĐỘNG CỦA CÁC DOANH NGHIỆP TRONG NGÀNH 18
1. Lợi nhuận doanh nghiệp gạo tăng cao 19
2. Tin tức doanh nghiệp mới nhất 19

phần 5:
CHÍNH SÁCH 21
1. Chính sách các nước trên thế giới 22
2. Chính sách của Việt Nam 24
3. Công nghệ, giống lúa mới 26

PHỤ LỤC 27

đội ngũ thực hiện:

Nội dung: Lê Thị Hoài Xuân

Thiết kế: Alex Chu

vietnambiz.vn TRANG 2
tóm tắt năm 2020

Trong năm 2020, dịch COVID-19 đã tác
động tiêu cực đến thương mại hàng
hóa toàn cầu khi các chuỗi cung ứng bị
gián đoạn, các biện pháp cách ly gây
thiếu hụt lao động. Tình trạng giao hàng
chậm đã từng bị ảnh hưởng rất nghiêm
trọng tại hai nước xuất khẩu gạo lớn
nhất thế giới là Ấn Độ và Thái Lan.
Theo dự báo của Bộ Nông nghiệp và
Phát triển Nông thôn, tại thị trường nội
địa, dự kiến tháng 1/2021 giá gạo tiếp
tục giữ vững ở mức cao do nhu cầu
mua đều và đặc biệt là nhu cầu từ kho
gạo chợ làm hàng Tết. Sau kỳ nghỉ lễ
dài, các hợp đồng giao dịch xuất khẩu
còn chưa ký kết nhiều.

Lần đầu tiên sau ba thập kỷ, Trung Những diễn biến tích cực về giá gạo,
Quốc, nước tiêu thụ gạo lớn nhất thế các chính sách ưu đãi mới từ các hiệp
giới, đã phải mua gạo Ấn Độ trong định thương mại mới như EVFTA đã
tháng 12. Bangladesh, nhà sản xuất tạo cơ hội bứt phá cho các doanh
gạo lớn thứ ba thế giới, cũng phải nhập nghiệp gạo. Nhiều công ty ghi nhận
khẩu gạo do giá nội địa tăng lên mức kỷ mức tăng trưởng lợi nhuận ấn tượng,
lục bởi nguồn cung khan hiếm... có doanh nghiệp báo lãi gấp hơn 3 lần
cùng kỳ năm trước.
Số liệu từ các tổ chức thế giới đều cho
thấy sản lượng sản xuất và tiêu thụ gạo
thế giới năm 2020 đều ghi nhận tăng
trưởng. Theo FAO, sản lượng sản xuất
gạo thế giới năm 2020 đạt 508,4 triệu
tấn, sản lượng tiêu thụ gạo năm 2020
đạt 510,3 triệu tấn, đều tăng 1,52% so
với năm trước.

Tại thị trường Việt Nam, 2020 là một

năm thuận lợi với ngành gạo mặc dù
vẫn chịu ảnh hưởng tiêu cực từ đại dịch
COVID-19. Đầu vụ mất mùa do thời tiết,
cuối vụ lại bị hạn hán khiến sản lượng
giảm 2%, song giá gạo xuất khẩu tăng
hơn 13% là mức tăng tốt nhất trong lịch
sử xuất khẩu gạo của Việt Nam.

Tổng khối lượng và giá trị xuất khẩu gạo

cả năm 2020 đạt 6,15 triệu tấn và 3,07 tỉ
USD, giảm 3,5% về khối lượng nhưng
tăng 9,3% về giá trị so với năm 2019.

vietnambiz.vn TRANG 3
Phần 1
thị trường gạo
thế giới
thị trường gạo thế giới
1. Sản xuất
SẢN LƯỢNG SẢN XUẤT GẠO THẾ GIỚI NĂM 2020
Theo ước tính của
Tổ chức Nông lương
Thế giới (FAO)
508,4 triệu tấn 501,1 triệu tấn 503,4 triệu tấn
1,52% so với năm 2019 1,21% so với năm 2019
Đại dịch COVID-19 đã ảnh hưởng
nghiêm trọng đến thương mại hàng hóa
toàn cầu, gây thiếu lao động và thiếu
phương tiện vận tại ở những nước sản
xuất. Tình trạng giao hàng chậm đã
diễn ra rất nghiêm trọng tại hai nước
xuất khẩu gạo lớn nhất thế giới là Ấn
Độ và Thái Lan. Tại Ấn Độ, thời gian
chờ tàu chở gạo là 4 tuần do tắc nghẽn
ở cảng vì vậy không kịp đáp ứng nhu
cầu lớn của khách hàng.
Lần đầu tiên sau ba thập kỷ, nước tiêu
thụ gạo lớn nhất thế giới (Trung Quốc)
đã phải mua gạo Ấn Độ trong tháng 12
vừa qua. Bangladesh, nhà sản xuất gạo
lớn thứ ba thế giới, cũng phải nhập
khẩu gạo có thể tăng lên 2 triệu tấn
trong năm kết thúc vào tháng 6/2021,
cao nhất trong vòng 3 năm trở lại đây,
SẢN LƯỢNG TIÊU THỤ GẠO THẾ GIỚI NĂM 2020
Theo ước tính của
Tổ chức Nông lương
Thế giới (FAO)
510,3 triệu tấn 500,7 triệu tấn
1,52% so với năm 2019
vietnambiz.vn
năm 2020
Theo ước tính của Theo ước tính của
Bộ Nông nghiệp Mỹ Hội đồng Ngũ cốc
(USDA) Thế giới (IGC)
1,31% so với năm 2019
do giá nội địa tăng lên mức kỷ lục bởi
nguồn cung khan hiếm...
Điều này cho thấy thị trường gạo trên
thế giới vẫn tiếp tục tăng về cả cung và
cầu. Theo FAO, năm 2020, sản lượng
sản xuất gạo thế giới đạt 508,4 triệu
tấn, tăng 1,52% so với 2019.
Theo Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA), sản
lượng sản xuất gạo toàn cầu năm 2020
ước khoảng 501,1 triệu tấn, tăng 1,21%
so với năm ngoái. Trong khi đó, Hội đồng
Ngũ cốc Quốc tế (IGC) ước tính sản
xuất gạo toàn cầu năm 2020 đạt 503,4
triệu tấn, tăng 1,31% so với năm 2019.
Theo tính toán của FAO, sản lượng tiêu
thụ gạo năm 2020 đạt 510,3 triệu tấn,
tăng 1,52% so với cùng kỳ 2019. Còn
theo IGC ước tính sản lượng tiêu thụ
gạo ở mức 500,7 triệu tấn, tăng 0,83%.
Theo ước tính của
Hội đồng Ngũ cốc
Thế giới (IGC)
0,83% so với năm 2019
TRANG 5
thị trường gạo thế giới
2. Tình hình xuất nhập khẩu
a. Xuất khẩu
Thái Lan: Vào cuối tháng
12, Chủ tịch danh dự Hiệp
hội các nhà xuất khẩu gạo
Thái Lan (TREA) Chookiat
Ophaswongse cho biết quốc gia Đông
Nam Á này ước tính xuất khẩu được
5,7 triệu tấn gạo trong năm 2020 với giá
trị 115 tỉ baht (khoảng 3,8 tỉ USD), giảm
12% so với năm ngoái.
Xuất khẩu gạo của Thái Lan đã gặp
nhiều trở ngại trong năm nay, trong đó
có việc giá cao hơn so với các đối thủ
cạnh tranh. TREA cho rằng tình hình
càng trở nên trầm trọng hơn khi đồng
baht nội địa tăng giá. Ngoài ra, một lý
do khác khiến xuất khẩu thấp là thiếu
container để vận chuyển gạo.
Theo Chủ tịch TREA Charoen
Laothamatas, đây sẽ là lần đầu tiên
xuất khẩu gạo của Thái Lan thấp hơn
của Việt Nam, nước dự kiến sẽ xuất
khẩu tổng cộng 6 triệu tấn gạo trong
năm nay. Thái Lan là nước xuất khẩu
gạo hàng đầu thế giới trong nhiều năm,
nhưng gần đây đã tụt xuống sau Ấn Độ
và Việt Nam.
Thái Lan sản xuất hơn 20 triệu tấn gạo
mỗi năm, trong đó khoảng 10 triệu tấn
để tiêu dùng trong nước và phần còn lại
để xuất khẩu. Năm 2019, Thái Lan xuất
khẩu 7,58 triệu tấn gạo, thu về 131 tỉ
baht, giảm 32% về lượng và 25% về giá
trị so với năm trước đó.
Đầu tháng này, ông Chookiat
Ophaswongse từng dự báo rằng Thái
Lan chỉ xuất khẩu được khoảng 5,8
triệu tấn gạo trong năm 2020 nhưng
con số đó sẽ tăng lên 7 triệu tấn vào
năm 2021.
vietnambiz.vn
năm 2020
Ấn Độ: Theo ông Nitin
Gupta, Phó Chủ tịch phụ
trách lúa gạo của Ấn Độ,
cho biết nước này có thể giành thêm thị
phần năm 2020 với dự báo kim ngạch
xuất khẩu tăng gần 42%, ước đạt 14
triệu tấn (năm 2019 là 9,9 triệu tấn).
Xuất khẩu gạo của Ấn Độ có thể đạt
mốc kỷ lục trong năm nay do giảm cung
của các nước xuất khẩu gạo đối thủ tại
châu Á cũng như việc đồng rupi giảm
giá, giúp tăng khả năng cạnh tranh của
gạo nước này. Đồng thời nhu cầu về
gạo non basmati tăng mạnh từ các
nước châu Phi do giá bán hấp dẫn,
trong khi cầu về gạo basmati tương đối
ổn định.
Chẳng hạn xuất khẩu gạo non basmati
sang Senegal và Benin tăng gấp đôi.
Vẫn theo ông Nitin Gupta, giá bán gạo
Ấn Độ thấp hơn nhiều so với giá gạo
Việt Nam và đặc biệt là so với gạo
Thái Lan.
Campuchia: Theo thông
báo của Bộ Nông nghiệp,
Lâm nghiệp và Thủy sản
Campuchia, trong năm 2020
Campuchia đã xuất khẩu được 690.829
tấn gạo với trị giá 538,8 triệu USD, tăng
11,4% so với năm 2019.
Trong năm qua, gạo của Campuchia đã
được xuất khẩu đến 60 quốc gia trên
khắp thế giới, trong đó Trung Quốc là
nước nhập khẩu lớn nhất với 289.439
tấn, chiếm khoảng 41,9% tổng lượng
gạo xuất khẩu của Campuchia. Ngoài
ra, một số bạn hàng mua gạo chủ yếu
của Campuchia gồm EU nhập khẩu
203.791 tấn chiếm 29,5%, ASEAN
86.899 tấn chiếm 12,58%.
TRANG 6
thị trường gạo thế giới
Ông Veng Sakhon cho biết bên cạnh
gạo, Campuchia còn xuất khẩu được
một lượng lớn thóc, đem lại nguồn thu
quan trọng cho ngân sách quốc gia.
Tổng sản lượng thóc năm 2020 của
Campuchia đạt 10,93 triệu tấn, thặng
dư 5,9 triệu tấn, xuất khẩu được 2,89
triệu tấn với tổng giá trị 723,48 triệu
USD.
Theo số liệu của Bộ Nông nghiệp, Lâm
nghiệp và Ngư nghiệp Campuchia, tổng
diện tích đất trồng lúa của nước này
hiện có khoảng 3,4 triệu ha, năng suất
trung bình đạt 3,34 tấn/ha.
b. Nhập khẩu
Philippines: Theo thông tin
từ Philippines mới đây cho
biết, quốc gia này sẽ cần
nhập khẩu ít nhất 1,69 triệu tấn gạo
trong 2021 để đáp ứng đủ nhu cầu
trong nước.
Philippines đang đối mặt với nguy cơ
khan hiếm gạo do nguồn cung gạo
trong nước 2020 bị thắt chặt, giữa bối
cảnh thị trường gạo thế giới đang lao
đao vì tình trạng vận chuyển gạo bị
chậm trễ và xu hướng tích trữ lương
thực trên toàn cầu.
Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp
Philippines, Ariel Cayanan, cho biết, con
số 1,69 triệu tấn trên là mức tối thiểu sẽ
phải nhập khẩu trong năm nay để đảm
bảo cho quốc gia này có đủ gạo cho
người dân và có gạo dự trữ tương
đương 90 ngày, đủ cho đến vụ thu
hoạch lúa ở nước này, vào tháng 7 tới.
vietnambiz.vn
năm 2020
Thị trường nhập khẩu gạo lớn nhất thế
giới này thường dành tới 90% lượng
gạo nhập khẩu để mua của Việt Nam.
Bộ trưởng Nông nghiệp William Dar
cho biết, mặc dù mất mùa do các trận
bão lớn hồi cuối năm 2020, nhưng sản
lượng thóc nước này năm 2020 ước
tính đạt kỷ lục 19,44 triệu tấn. Năm
2021, nước này đặt mục tiêu sản xuất
20,48 triệu tấn thóc.
Nhập khẩu gạo vào Philippines năm
2020 đạt 2,3 triệu tấn, so với mức kỷ
lục cao 2,9 triệu tấn của năm 2019, khi
nước này dỡ bỏ những hạn chế nhập
khẩu gạo kéo dài suốt 2 thập kỷ, khiến
tư nhân tăng cường nhập vào.
Bangladesh: Đầu tuần cuối
tháng 12, Reuters dẫn lời
một quan chức cấp cao của
Bộ Lương thực Bangladesh cho biết:
“Bộ Lương thực đã quyết định nhập
khẩu 1 triệu tấn gạo trong tài khóa hiện
tại, đồng thời lĩnh vực tư nhân có thể
cũng sẽ có cơ hội được nhập khẩu 1
triệu tấn nữa”. Cũng theo quan chức
này, doanh nghiệp nào muốn nhập
khẩu gạo sẽ cần phải xin giấy phép của
Bộ Lương thực trước ngày 10/1/2021.
Bangladesh là nước sản xuất gạo lớn
thứ 3 thế giới. Việc nước này tăng nhập
khẩu gạo sẽ có lợi cho Ấn Độ - nước
xuất khẩu gạo lớn nhất thế giới, có vị trí
địa lý ngay sát cạnh nhau và có giá gạo
rẻ hơn nhiều so với các xuất xứ khác,
nhờ nguồn gạo dự trữ khổng lồ tích tụ
từ mấy năm qua.
Từ vị trí đảm bảo được tự cung tự cấp
gạo, Bangladesh năm nay đảo ngược
TRANG 7
thị trường gạo thế giới
thành nước nhập khẩu lớn loại lương
thực này sau khi những trận lũ lớn năm
qua tàn phá nghiêm trọng các mùa lúa,
làm cho các kho dự trữ gạo đều cạn kiệt.
Trong tài khóa vừa qua 2020,
Bangladesh chỉ nhập khẩu trên 4.000
tấn gạo.
Thông tin từ Bộ trưởng Bộ Lương thực
Sadhan Chandra Majumdar cho biết
trong bối cảnh thị trường khan hiếm
gạo và giá tăng cao, Bangladesh có kế
hoạch giảm thuế nhập khẩu gạo từ
62,5% xuống còn 25%, đồng thời cho
phép tư nhân nhập khẩu gạo ở mức độ
nhất định để làm tăng lượng dự trữ.
Hiện lượng gạo dự trữ trong kho của
Chính phủ Bangladesh chỉ còn 530.000
tấn, thấp hơn 500.000 tấn so với
ngưỡng quy định dự trữ tối thiểu của
nước này. Trong khi đó, sản lượng gạo
vụ Aman – phụ thuộc vào nước mưa –
năm nay dự báo giảm tới 15% so với
cùng vụ năm ngoái.
vietnambiz.vn
năm 2020
3. Diễn biến giá
Trên thị trường thế giới, trong tháng
12/2020, giá gạo 5% tấm của Việt Nam
có xu hướng giảm đột ngột vào đầu
tháng và tăng mạnh trở lại từ giữa
tháng. Vào đầu tháng 12/2020, giá gạo
giảm đột ngột từ 498 USD/tấn xuống
480 USD/tấn, do các thương nhân xả
hàng làm rỗng kho để chờ thu mua vụ
Đông xuân sắp tới. Tuy nhiên, giá đã
tăng mạnh trở lại sau đó, nguyên nhân
chính là do sự thiếu hụt container
chuyên chở vào cuối năm nên chi phí
vận chuyển tăng mạnh.
Giá gạo Thái Lan và Ấn Độ cũng tăng
lên trong tháng. Cụ thể, Thái Lan tăng
từ 498 USD/tấn từ đầu tháng lên 510
USD/tấn; Ấn Độ tăng từ 378 USD/tấn
lên 383 USD/tấn. Nguyên nhân chính
cũng bắt nguồn từ hiện tượng phí vận
chuyển tăng cao vào cuối năm như trên
TRANG 8
Phần 2
thị trường gạo
việt nam
thị trường gạo việt nam
Từ đầu năm đến nay, trước diễn biến
phức tạp của thời tiết và tình hình sản
xuất kinh doanh bị đình trệ do dịch
bệnh COVID-19 bùng phát trên toàn
cầu đã khiến cho ngành nông nghiệp
nói chung và sản xuất lúa gạo nói riêng
phải đối mặt với không ít khó khăn và
thách thức. Tuy nhiên, nhờ chủ động
các phương án ứng phó phù hợp, cùng
những nỗ lực trong tái cơ cấu nông
nghiệp nên sản xuất lúa gạo của Việt
Nam năm 2020 đã đạt được kết quả
tích cực, đánh dấu một năm với nhiều
thắng lợi.
1. Sản xuất
Diện tích gieo trồng, thu hoạch
Gieo trồng: Theo số liệu của Tổng Cục
Thống kê, diện tích gieo trồng lúa thu
đông năm 2020 ước tính đạt 724 nghìn
ha, giảm 0,2 nghìn ha so với vụ thu đông
năm trước. Diện tích gieo cấy lúa mùa
cả nước đạt 1.584,6 nghìn ha, giảm 27
nghìn ha so với vụ mùa năm 2019.
Diện tích gieo trồng lúa thu đông giảm
ở một số địa phương do chuyển đổi đất
trồng lúa sang trồng cây ăn quả và ảnh
hưởng dây chuyền từ vụ hè thu sản
xuất muộn. Một số tỉnh có diện tích gieo
trồng lúa thu đông giảm so với năm
trước do chuyển sang trồng cây ăn quả
như Tiền Giang giảm 24,3 nghìn ha;
Bến Tre giảm 14,5 nghìn ha; Trà Vinh
giảm 10,1 nghìn ha.
Bên cạnh đó, do vụ hè thu xuống giống
muộn, một số địa phương có diện tích
đất đủ thời vụ sản xuất đã tạm cho đất
nghỉ, tuy nhiên một số địa phương khác
vietnambiz.vn
năm 2020
tăng diện tích đất sản xuất trở lại tại một
số tiểu vùng năm trước thực hiện xả lũ
định kỳ và mở rộng diện tích ngoài vùng
đê bao như An Giang tăng 14,3 nghìn
ha; Kiên Giang tăng 11,4 nghìn ha; Sóc
Trăng tăng 13 nghìn ha. Những nguyên
nhân này đã dẫn đến diện tích gieo
trồng toàn vụ lúa thu đông năm 2020
không có nhiều biến động so với vụ thu
đông năm trước.
Thu hoạch: Tính đến hết tháng
12/2020, năng suất lúa ước tính đạt
58,7 tạ/ha, tăng 0,5 tạ/ha; sản lượng
lúa ước tính đạt 42,69 triệu tấn, giảm
806,6 nghìn tấn.
Kết quả sản xuất vụ đông xuân của cả
nước năm nay đạt khá với năng suất
65,7 tạ/ha, tăng 0,2 tạ/ha so với vụ
đông xuân năm 2019; sản lượng đạt
19,9 triệu tấn, giảm 593,5 nghìn tấn.
Vụ lúa hè thu năm 2020 đạt kết quả cao
về năng suất so với vụ hè thu năm
trước nhưng do ảnh hưởng của hạn
hán, nhiễm mặn và chuyển đổi mục
đích sử dụng trên đất lúa nên diện tích
gieo trồng giảm làm sản lượng toàn vụ
TRANG 10
thị trường gạo việt nam
giảm. Diện tích gieo trồng lúa hè thu cả
nước năm nay đạt 1.945,1 nghìn ha,
giảm 64,5 nghìn ha so với vụ hè thu
năm 2019; năng suất đạt 55,2 tạ/ha,
tăng 0,7 tạ/ha; sản lượng đạt 10,74
triệu tấn, giảm 205,4 nghìn tấn. Trong
đó, vùng Đồng bằng sông Cửu Long có
mức sản lượng đạt 8,46 triệu tấn, giảm
219,1 nghìn tấn so với năm 2019.
Tình hình sâu, dịch bệnh, thời tiết
Theo báo cáo của Cục Bảo vệ thực vật
(BVTV), Bộ Nông nghiệp và Phát triển
nông thôn (NNPTNT) vào cuối tháng 12:
Rầy hại lúa: Diện tích nhiễm 3.751 ha
(giảm 398 ha so với kỳ trước, giảm
3.675 ha so với 2019), diện tích phòng
trừ trong kỳ 1.118 ha và phân bố chủ
yếu tại các tỉnh Bạc Liêu, Sóc Trăng,
Long An, Bà Rịa - Vũng Tàu, Bình
Phước, Đồng Nai, Bình Thuận.
Sâu cuốn lá nhỏ: Diện tích nhiễm
4.790 ha (tăng 1.387 ha so với kỳ
trước, giảm 2.991 ha so với 2019), diện
tích phòng trừ trong kỳ 2.281 ha và
phân bố chủ yếu tại các tỉnh Sóc Trăng,
Long An, Bạc Liêu, Đồng Tháp, Kiên
Giang, Vĩnh Long, Bình Thuận, Gia Lai.
vietnambiz.vn
năm 2020
Sâu đục thân 2 chấm: Diện tích nhiễm
1.224 ha (giảm 665 ha so với kỳ trước,
giảm 1.319 ha so với 2019), diện tích
phòng trừ trong kỳ 797 ha và phân bố
chủ yếu tại các tỉnh Bạc Liêu, Sóc
Trăng, Tây Ninh, Đồng Nai, Bình Thuận,
Bình Phước, Ninh Thuận.
Bệnh đạo ôn:
Bệnh đạo ôn lá: Diện tích nhiễm 7.180
ha (tăng 282 ha so với kỳ trước, giảm
789 ha so với 2019), nhiễm nặng 07 ha,
diện tích phòng trừ trong kỳ 14.742 ha
và phân bố chủ yếu tại các tỉnh Long
An, Kiên Giang, Sóc Trăng, Bến Tre,
Đồng Tháp, Bình Thuận, Ninh Thuận,
Khánh Hòa.
Bệnh đạo ôn cổ bông: Diện tích
nhiễm 7.936 ha (tăng 5.102 ha so với
kỳ trước, tăng 2.160 ha so với 2019),
diện tích phòng trừ trong kỳ 8.341 ha và
phân bố chủ yếu tại các tỉnh Bạc Liêu,
Sóc Trăng, Long An, Vĩnh Long, Hậu
Giang, Kiên Giang, Bình Thuận, Lâm
Đồng,...
Bệnh đen lép hạt: Diện tích nhiễm
9.947 ha (tăng 6.729 ha so với kỳ
trước, tăng 9.116 ha so với 2020), diện
tích phòng trừ trong kỳ 8.868 ha và
phân bố chủ yếu tại các tỉnh Đồng
Tháp, Sóc Trăng Bạc Liêu, Vĩnh Long,
Hậu Giang, Bình Thuận, Phú Yên, Lâm
Đồng, Ninh Thuận...
Bệnh bạc lá: Diện tích nhiễm 6.752
ha (tăng 1.117 ha so với kỳ trước,
giảm 7.132 ha so với 2019), diện tích
phòng trừ trong kỳ 1.531 ha và phân
bố chủ yếu ở các tỉnh phía Nam như
Bạc Liêu, Tiền Giang, Sóc Trăng, Long
An, Bến Tre.
TRANG 11
thị trường gạo việt nam
Chuột: Diện tích nhiễm 5.030 ha (giảm
400 ha so với kỳ trước, tăng 884 ha so
với CKNT), diện tích phòng trừ trong kỳ
4.374 ha và hân bố chủ yếu ở các tỉnh
Bạc Liêu, Long An, Sóc Trăng, Hậu
Giang, Bến Tre, An Giang, Bình Thuận,
Phú Yên, Khánh Hòa, Đắk Lắk,..
Ốc bươu vàng: Diện tích nhiễm 4.363
ha (giảm 1.978 ha so với kỳ trước, giảm
4.013 ha so với 2019), diện tích phòng
2. Tiêu thụ
Theo thống kê số liệu của Cục Chế biến
và Phát triển thị trường nông sản (Bộ
NN&PTNT), khối lượng gạo xuất khẩu
tháng 12/2020 ước đạt 443 nghìn tấn
với giá trị đạt 240 triệu USD, đưa tổng
KHỐI LƯỢNG VÀ GIÁ TRỊ GẠO XUẤT KHẨU TRONG THÁNG 12/2020
Khối lượng xuất khẩu
443.000 tấn
KHỐI LƯỢNG VÀ GIÁ TRỊ GẠO XUẤT KHẨU TRONG NĂM 2020
Khối lượng xuất khẩu
6,15 triệu tấn
3,5% so với năm 2019
Tính trong 11 tháng đầu năm 2020,
Philippines đứng vị trí thứ nhất về thị
trường xuất khẩu gạo của Việt Nam với
32,2% thị phần, đạt 1,94 triệu tấn và
vietnambiz.vn
năm 2020
trừ trong kỳ 3.731 ha và phân bố chủ
yếu ở các tỉnh Bạc Liêu, Long An, Sóc
Trăng, Hậu Giang, Bến Tre, An Giang,
Bình Thuận, Phú Yên, Khánh Hòa, Đắk
Lắk, Điện Biên.
Sâu năn (muỗi hành): Diện tích nhiễm
07 ha (giảm 04 ha so với kỳ trước, giảm
980 ha so với 2019). Gây hại tại tỉnh
Sóc Trăng.
khối lượng và giá trị xuất khẩu gạo cả
năm 2020 đạt 6,15 triệu tấn và 3,07 tỉ
USD, giảm 3,5% về khối lượng nhưng
tăng 9,3% về giá trị so với năm 2019.
Kim ngạch xuất khẩu
240 triệu USD
Kim ngạch xuất khẩu
3,07 tỉ USD
9,3% so với năm 2019
910,16 triệu USD, giảm 1,7% về khối
lượng nhưng tăng 11,8% về giá trị so
với cùng kỳ năm 2019.
TRANG 12
thị trường gạo việt nam năm 2020

4,8% Khác: 0,2%

Trong 11 tháng đầu năm 2020, các thị

trường có giá trị xuất khẩu gạo tăng
mạnh là: Indonesia (gấp 2,8 lần, đạt
88,3 nghìn tấn và 47,8 triệu USD) và
Trung Quốc (tăng 91,6%, đạt 752,3
,5 %
nghìn tấn và 431,7 triệu USD). Ngược 29,6% 32
lại, thị trường có giá trị xuất khẩu gạo
giảm mạnh nhất trong 11 tháng đầu
năm 2020 là Iraq (giảm 65,6%, đạt 90
nghìn tấn và 47,6 triệu USD).

Về chủng loại xuất khẩu, trong 11 tháng

32 , 9 %
năm 2020, giá trị xuất khẩu gạo trắng
chiếm 32,5% tổng kim ngạch; gạo
jasmine và gạo thơm chiếm 32,9%; gạo
nếp chiếm 29,6%; gạo japonica và gạo
giống Nhật chiếm 4,8%. Gạo trắng Gạo japonica
Gạo jasmine & gạo thơm Gạo nếp

7,7 % Philippines
1, 8% Bờ Biển Ngà

53,7% Cuba
3 Ghana

, 5% Hàn Quốc
12
,8 Philippines
23 %
11,3%

GẠO TRẮNG GẠO JASMINE & GẠO THƠM

GẠO NẾP GẠO JAPONICA & GẠO GIỐNG NHẬT

2,8%
2,8%
7%

Trung Quốc
16,

Papua New Guinea

Indonesia
9,2% Đảo quốc Solomon
8,1%
%

Philippines Trung Quốc

87,9

Biểu đồ 1: Thị trường xuất khẩu chính của một vài loại gạo Việt Nam năm 2020
(Nguồn: Bộ NN&PTNT).

vietnambiz.vn TRANG 13
thị trường gạo việt nam
3. Diễn biến giá
Nhìn chung, trong năm 2020, giá gạo
xuất khẩu Việt Nam tăng do chủng loại
gạo xuất khẩu của Việt Nam tăng
mạnh tại các mặt hàng gạo thơm, cao
cấp hơn. Từ giữa tháng 7 đến nay, giá
gạo xuất khẩu của Việt Nam liên tục
tăng và đến nay đã vượt qua giá gạo
cùng chủng loại của nhiều nước, vượt
Thái Lan, Ấn Độ để vươn lên dẫn đầu
thế giới.
Tại thị trường trong nước, giá lúa, gạo
tại các tỉnh Đồng bằng Sông Cửu Long
diễn biến tăng trong tháng cuối cùng
của năm 2020.
Cụ thể, tại An Giang, lúa IR50404 tăng
300 đồng/kg lên mức 6.500 đồng/kg;
lúa OM 2514 tăng 300 đồng/kg lên
6.500 đồng/kg; lúa gạo thường ở mức
10.500 đồng/kg; gạo thơm đặc sản
jasmine ở mức 14.500 đồng/kg.
An Giang
Lúa IR50404: 6.500 đồng/kg
Lúa OM 2514: 6.500 đồng/kg
Lúa gạo thường: 10.500 đồng/kg
Gạo thơm jasmine: 14.500 đồng/kg
Kiên Giang
Lúa IR50404: 7.200 – 7.300 đ/kg
Lúa OM6976: 7.300 – 7.700 đ/kg
Vĩnh Long
Lúa tươi IR50404: 6.800 đồng/kg
Lúa khô IR50404: 7.000 đồng/kg
Lúa hạt dài tươi: 7.000 đồng/kg
Lúa hạt dài khô: 7.600 đồng/kg
vietnambiz.vn
năm 2020
Tại Kiên Giang, lúa IR50404 tăng 200
đồng/kg lên 7.200 – 7.300 đồng/kg; lúa
OM 6976 tăng 300 đồng/kg lên mức
7.300 – 7.700 đồng/kg; lúa OM 5451
tăng 200 đồng/kg lên 7.400 –7.600
đồng/kg.
Tại Vĩnh Long, lúa IR50404 tươi tăng
800 đồng/kg lên 6.800 đồng/kg; lúa khô
tăng 200 đồng/kg lên 7.000 đồng/kg;
lúa hạt dài tươi tăng 700 đồng/kg lên
7.000 đồng/kg, lúa khô tăng 300
đồng/kg lên mức 7.600 đồng/kg.
Nhìn lại cả năm 2020, giá lúa, gạo tại thị
trường Đồng bằng Sông Cửu Long biến
động theo chiều hướng tăng, với giá
lúa thường tăng khoảng 1.500 – 2.000
đồng/kg; lúa chất lượng cao tăng
khoảng 1.000 – 1.200 đồng/kg, tùy từng
thời điểm và mùa vụ. Giá lúa sụt giảm
thấp nhất vào khoảng tháng 2 do nguồn
cung thu hoạch vụ Đông Xuân dồi dào
và nhu cầu tiêu thụ yếu.
TRANG 14
Phần 3
dự báo
dự báo
Dự báo về triển vọng ngành gạo năm
2021, CTCK Rồng Việt (VDSC) cho
rằng nhiều khả năng sẽ có sự dịch
chuyển sang sản xuất gạo “chuyên
nghiệp”. Trong đó, nhiều cơ hội đến
từ các thị trường mới đòi hỏi chất
lượng cao hơn.
Cụ thể, Hiệp định thương mại Việt Nam
– EU (EVFTA) giúp Việt Nam hưởng ưu
đãi với hạn ngạch 80.000 tấn gạo/năm
và tự do hóa hoàn toàn đối với gạo tấm,
giúp Việt Nam xuất khẩu khoảng
100.000 tấn/năm.
Đồng thời, EU cam kết đưa thuế suất
về 0% sau 3 - 5 năm đối với sản phẩm
gạo. Với việc gạo các nước Campuchia
(thị phần 8,7%) và Myanmar (thị phần
22%) vẫn phải chịu thuế tuyệt đối 125
EUR/tấn trong năm 2021, tính cạnh
trạnh của gạo Việt sẽ cao hơn.
Trước EVFTA, Việt Nam chỉ xuất khẩu
50.000 tấn gạo (năm 2019) trong khi
nhu cầu gạo ở châu Âu ở mức 2,3 triệu
tấn và phải chịu mức thuế 65-211
EUR/tấn.
Với thị trường Australia, đại dịch
COVID-19 và biến đổi khí hậu đã có
những tác động tiêu cực đến hoạt động
sản xuất nông nghiệp của Australia, dự
kiến sản lượng niên vụ 2020 - 2021 chỉ
ở mức 266.000 tấn, thấp hơn mức
trung bình 629.000 tấn của giai đoạn
2008 - 2019. Việc thiếu hụt gạo buộc
Chính phủ Australia tăng cường nhập
khẩu và Việt Nam đang được xem xét
như một đơn vị cung cấp khả thi.
Trong khuôn khổ tham vấn song
phương với Hàn Quốc, nước này đã
đồng ý cung cấp hạn ngach 55.112 tấn
đối với các loại gạo mà Việt Nam có thể
vietnambiz.vn
năm 2020
trồng và xuất khẩu. Tuy nhiên, việc cạnh
tranh từ Thái Lan và Ấn Độ là một trong
những thách thức của ngành hàng trong
thời gian tới. Bởi hạn hán đã kết thúc và
lượng mưa lớn hiện đang giúp nền
nông nghiệp Thái Lan phục hồi, cùng
với việc ngành lúa gạo Ân Độ đang có
một năm “bội thu” nên sản lượng xuất
khẩu của cả hai nước dự kiến sẽ tăng
thêm 1 triệu tấn trong năm 2021.
Năm 2020, giá gạo Việt Nam tăng
một phần đến từ việc nhu cầu
gạo Việt tăng trong bối cảnh
nguồn cung Thái Lan sụt giảm và
gián đoạn xuất khẩu gạo Ấn Độ
do thiếu hụt nguồn nhân lực. Vậy
nên, khi hoạt động xuất khẩu
của hai nước trên ổn định trở lại
sẽ phần nào sẽ làm giá gạo Việt
Nam sụt giảm.
Đáng chú ý, giữa tháng 7 vừa qua, Bộ
Công Thương đã nhận thông báo về
việc Bộ Nông nghiệp Philippines công
bố dự thảo Thông tư về “Các biện pháp
quản lý an toàn thực phẩm đối với mặt
hàng gạo”. Thông tư này nhằm siết
chặt chất lượng gạo nhập khẩu, trong
khi hoạt động sản xuất gạo của nước ta
chưa thực sự “chuyên nghiệp”, nên các
công ty nhỏ khó kịp thích nghi.
Dự kiến, sản lượng xuất khẩu gạo sang
Philippines sẽ sụt giảm khi Chính phủ
nước này thông qua Thông tư trên. Sản
lượng thiếu hụt nhiều khả năng sẽ
được Chính phủ Philippines bù đắp
thông qua các nguồn cung gạo khác
như Thái Lan, Campuchia và Myanmar.
TRANG 16
dự báo
"Thách thức đến từ việc Philippines siết
chặt chất lượng gạo nhập khẩu từ Việt
Nam và cơ hội xuất khẩu sang các thị
trường mới đòi hỏi chất lượng cao như
châu Âu, Australia hay Hàn Quốc sẽ
buộc các doanh nghiệp chuyển đổi
sang mô hình sản xuất bài bản hơn
nhằm đáp ứng nhu cầu của các thị
trường. Hiện tại, Lộc Trời, Vinaseed và
Trung An là những đơn vị sản xuất gạo
“bài bản” nên nhiều khả năng tận dụng
được nguồn cầu từ các thị trường mới",
VDSC nhận định.
vietnambiz.vn
năm 2020
Còn theo dự báo của Bộ Nông
nghiệp và Phát triển Nông thôn,
tại thị trường nội địa, dự kiến
tháng 1/2021 giá gạo tiếp tục giữ
vững ở mức cao do nhu cầu
mua đều và đặc biệt là nhu cầu
từ kho gạo chợ làm hàng Tết.
Sau kỳ nghỉ lễ dài, các hợp đồng
giao dịch xuất khẩu còn chưa ký
kết nhiều.
TRANG 17
Phần 4
hoạt động của các
doanh nghiệp trong ngành
hoạt động của các doanh nghiệp trong ngành
1. Lợi nhuận doanh nghiệp gạo
tăng cao
Kết thúc năm 2020, với diễn biến thuận
lợi từ thị trường gạo thế giới và Việt
Nam, nhiều doanh nghiệp trong ngành
gạo ghi nhận mức tăng trưởng kết quả
kinh doanh ấn tượng. Thời gian tới,
những doanh nghiệp này được dự báo
sẽ có cơ hội gia tăng lợi nhuận trong
mảng gạo nhờ những lợi thế từ EVFTA.
Trong quí III/2020, CTCP Tập đoàn
Giống cây trồng Việt Nam (Vinaseed)
ghi nhận sự tăng trưởng cao khi doanh
thu thuần tăng 74% lên 296 tỉ đồng,
biên lợi nhuận gộp duy trì ở mức cao
lên đến 36%. Lợi nhuận sau thuế tăng
74% đạt hơn 31 tỉ đồng. Công ty cho
biết nguyên nhân là ký được một số
hợp đồng xuất khẩu gạo và thực hiện
các dự án giống.
Tập đoàn Lộc Trời cũng ghi nhận sự
tăng trưởng đáng kể trong quí III nhờ
sự cải thiện biên lợi nhuận gộp và tiết
giảm chi phí. Doanh thu thuần dù giảm
9% nhưng lãi gộp vẫn tăng 7% lên 373
tỉ đồng. Lợi nhuận sau thuế tăng 120%
đạt 92 tỉ đồng.
Trong đó, doanh thu mảng gạo giảm
hơn 42% xuống 488 tỷ đồng, chỉ còn
đóng góp khoảng 1/4 tổng doanh thu.
Tuy nhiên biên lợi nhuận gộp mảng này
được cải thiện mạnh từ 3,3% cùng kỳ
lên 5,8%, đã góp phần nâng biên lợi
nhuận chung từ 18% lên 21%.
Sự thay đổi này là do công ty đẩy mạnh
bán gạo có thương hiệu thay thế dần
xuất khẩu gạo hàng hóa; riêng nhãn
hiệu Hạt Ngọc Trời đang xuất hiện tại
nhiều chuỗi siêu thị lớn như Co.op
mart, BigC cũng như gia tăng hiện diện
vietnambiz.vn
năm 2020
tại Bách Hóa Xanh và VinMart. Trong
tháng 9, Lộc Trời cũng có đơn hàng
xuất khẩu 126 tấn gạo thơm Jasmine
85 đi Châu Âu.
CTCP Nông nghiệp Công nghệ cao
Trung An có doanh thu thuần quí III tăng
15% lên 539 tỉ đồng và lợi nhuận sau
thuế tăng 62% đạt hơn 21 tỉ đồng. Lợi
nhuận lũy kế 9 tháng gấp 3,4 lần cùng
kỳ đạt 85 tỉ đồng.
2. Tin tức doanh nghiệp mới nhất
CTCP Lộc Trời (Mã:
LTG): Vào đầu tháng
1, Tập đoàn Lộc Trời
chính thức vận hành
hệ thống ERP SAP
S/4HANA và chuẩn
mực báo cáo tài chính IFRS.
Phát biểu tại buổi lễ, ông Huỳnh Văn
Thòn, Chủ tịch Hội đồng Quản trị Tập
đoàn Lộc Trời chia sẻ: “2020 là năm mà
Lộc Trời thực hiện việc tái cấu trúc một
cách toàn diện và triệt để, có sự
chuyển đổi mạnh mẽ và toàn diện về cả
mô thức kinh doanh và mô hình tăng
trưởng của Tập đoàn.
Theo đó, chúng ta đã chuyển hóa toàn
diện chuỗi giá trị sản xuất lúa gạo sang
một hệ sinh thái nông nghiệp bền vững,
triệt tiêu các xung đột về lợi ích, phù
hợp với cơ chế vận hành mới, những
mục tiêu mới của Lộc Trời. Trong giai
đoạn 1 này, Lộc Trời đã tích hợp hệ
thống chuẩn mực tài chính quốc tế
IFRS vào hệ thống ERP được vận hành
từ đầu năm 2021”.
TRANG 19
hoạt động của các doanh nghiệp trong ngành
Lễ vận hành chính thức giai đoạn 1 hệ
thống hoạch định nguồn lực doanh
nghiệp ERP SAP S/4 HANA và triển
khai chuẩn mực báo cáo tài chính quốc
tế IFRS là cột mốc quan trọng, đánh
dấu bước tiến mới trong quản trị và vận
hành của Lộc Trời theo phương thức
mới. Đây là tiền đề cho một giai đoạn
phát triển mới của Tập đoàn với các trụ
cột số trong tương lai, và là nền tảng
quan trọng cho giai đoạn 2 của dự án
sẽ được tiến hành trong năm 2021.
Bên cạnh đó, vào cuối tháng 12, Lộc
Trời đã góp 64,5 tỷ đồng vào CTCP Bao
bì Bình Đức chuyên in ấn và sản xuất
bao bì các loại.
CTCP Tập đoàn
Giống cây trồng Việt
Nam (Vinaseed –
Mã: NSC): Ngày 22/12/2020, Hội đồng
quản trị Công ty đã nhất trí thông qua
việc chi cổ tức đợt 2 năm 2019 cho cổ
đông hiện hữu bằng tiền. Tỷ lệ thực
hiện chi trả 25%/cổ phiếu (01 cổ phiếu
được nhận 2.500 đồng).
Bên cạnh đó, ngày 10/12/ 2020,
Vinaseed nhận giải thưởng TOP 15
doanh nghiệp niêm yết có hiệu quả kinh
doanh tốt nhất 3 năm liên tiếp (2017 –
2019) do Phòng Thương mại và Công
nghiệp Việt Nam (VCCI) bình chọn.
CTCP Tổng công ty
Lương thực miền
Bắc (Vinafood 1):
Ngày 05/01/2021 tại Hà Nội, Tổng công
ty Lương thưc miền Bắc đã tổ chức Hội
nghị tổng kết công tác năm 2020 và
triển khai nhiệm vụ năm 2021.
vietnambiz.vn
năm 2020
Năm 2020, dịch COVID-19 đã và đang
tác động tới mọi mặt của đời sống kinh
tế - xã hội nhiều quốc gia và Việt Nam,
ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động sản
xuất kinh doanh của doanh nghiệp, do
lo ngại dịch bệnh COVID-19, nhiều
hãng tàu không nhận đơn vận chuyển
hoặc yêu cầu chuyển cảng nhận hàng,
đã làm tăng chi phí vận chuyển, giảm
lợi nhuận cho doanh nghiệp xuất khẩu
gạo, trong thời gian giãn cách xã hội
làm đình trệ việc giao nhận hàng xuất
khẩu, đã tác động trực tiếp đến công
việc hàng ngày của các đơn vị và người
lao động.
Vượt qua những khó khăn, thử thách,
nhất là những ảnh hưởng nghiêm trọng
từ dịch COVID-19, năm 2020 kết quả
hoạt động sản xuất kinh doanh của
Tổng công ty, cụ thể như sau: Tổng
doanh thu ước đạt 16.331 tỉ đồng, đạt
102% so với kế hoạch; Kim ngạch xuất
khẩu ước đạt 296 triệu USD, đạt
110,5% kế hoạch; Lợi nhuận trước thuế
ước đạt 332 tỷ đồng, đạt 103% kế
hoạch, triển khai thực hiện Phương án
tổng thể về sắp xếp, đổi mới Tổng công
ty theo lộ trình đã được phê duyệt. Năm
2020, Hội đồng thành viên Tổng công ty
đã quyết định cổ phần hóa hai đơn vị
thành viên Công ty TNHH một thành
viên Muối Việt Nam và Công ty THHH
một thành viên Lương thực Lương Yên
TRANG 20
Phần 5
chính sách
chính sách
Năm 2020 cũng là năm mà nhiều
chính sách mới tại các nước
được ban hành nhằm phù hợp
với tình hình biến động mạnh
của thị trường thế giới trong bối
cảnh dịch COVID-19.
1. Chính sách các nước
trên thế giới
Bangladesh: Vào cuối
tháng 12/2020, theo đưa tin
từ Reuters, Bangladesh đã
quyết định giảm thuế nhập khẩu gạo từ
mức 62,5% xuống còn 25% để đẩy
tăng lượng dự trữ và hạ nhiệt thị trường
gạo trong nước.
Giá gạo xát thường ở Bangldesh hiện
dao động từ 3.200 – 3.400 taka/bao 50
kg, cao nhất trong nhiều năm trở lại đây.
Giá bán lẻ gạo xát kỹ là 64-66 taka/kg.
Việc Bangladesh giảm thuế nhập khẩu
gạo sẽ là cơ hội lớn cho Ấn Độ, nước
vừa có lợi thế về mặt địa lý vì nằm sát
cạnh Bangladesh, vừa có nguồn cung
gạo dồi dào và giá rẻ. Hiện giá gạo
IR64 ở Bengal (Ấn Độ) chỉ khoảng 24
rupee/kg, trong khi đó ở Bangladesh tới
40 rupee/kg.
Phó giám đốc Hiệp hội Xuất khẩu gạo
Ấn Độ, Vinod Kaul, cho biết đã có hai
công ty Ấn Độ ký hợp đồng bán
100.000 tấn gạo cho Bangladesh và
Chính phủ Bangladesh đang đàm phán
với Nafeti (Liên đoàn Tiếp thị hợp tác
nông nghiệp quốc gia Ấn Độ) để nhập
khẩu 250.000 tấn gạo nữa theo sáng
kiến thương mại giữa hai bên; 150.000
vietnambiz.vn
năm 2020
tấn còn lại sẽ được xuất khẩu bởi các
doanh nghiệp tư nhân.
Là nước sản xuất gạo lớn thứ ba thế
giới, song Bangladesh gần đây đã nổi
lên thành nước nhập khẩu lớn với hàng
loạt phiên đấu thầu mua gạo do cạn
kiệt lượng dự trữ và giá trong nước
tăng cao kỷ lục. Nguyên nhân bởi lũ lụt
liên tiếp gây tổn thất nghiêm trọng đến
mùa màng.
Hàng năm sản xuất khoảng 35 triệu tấn
gạo, nhưng Bangladesh sử dụng gần
như toàn bộ đó mới đủ lương thực cho
trên 160 triệu người dân. Quốc gia này
thường xuyên phải nhập khẩu gạo mỗi
khi gặp lũ lụt hoặc hạn hán.
Thông tin từ Bộ Nông nghiệp
Bangladesh cho biết vụ Aman, vốn phụ
thuộc vào nước mưa, năm nay dự kiến
sẽ giảm 15% so lũ chồng lũ. Theo Viện
Nghiên cứu Lúa bangladesh, 4 trận lũ
liên tiếp đã gây tổn thất nghiêm trọng
cho vụ mùa lúa, có thể khiến sản lượng
gạo giảm 1,5 triệu tấn.
Bangladesh đứng đầu thế giới về tiêu
thụ gạo bình quân đầu người với 268,5
kg/năm.
Ấn Độ dừng ký hợp đồng
xuất: Vào đầu tháng 4/2020,
các nhà kinh doanh gạo Ấn
Độ đã dừng ký hợp đồng xuất khẩu mới
trong bối cảnh cả nước đóng cửa để
hạn chế sự lây lan của COVID-19, vì
tình trạng thiếu lao động và sự gián
đoạn trong khu vực hậu cần đã cản trở
việc hoàn thành các hợp đồng hiện tại,
các giám đốc điều hành trong ngành
chia sẻ.
TRANG 22
chính sách
Việc dừng hoạt động của nhà xuất khẩu
gạo lớn nhất thế giới cho phép các quốc
gia đối thủ gồm cả Thái Lan tăng xuất
khẩu trong ngắn hạn và kéo giá gạo
toàn cầu lên cao, theo đó khiến hàng
triệu người tiêu dùng nghèo ở châu Phi
phải trả chi phí cao hơn.
"Xuất khẩu đã bị đình trệ khi hoạt động
vận chuyển trở nên rất khó khăn vì cả
nước đóng cửa. Các tài xế không đi làm
và lao động không có sẵn tại các nhà
máy và cảng biển", theo Chủ tịch Hiệp
hội Các nhà xuất khẩu Gạo (REA) của
Ấn Độ, ông BV Krishna Rao.
Sau 3 tuần tạm dừng, các thương nhân
Ấn Độ đã bắt đầu ký các hợp đồng xuất
khẩu gạo mới do lo ngại về sự gián
đoạn chuỗi cung ứng, vận chuyển gạo
trong nước. Ông B.V. Krishna Rao cho
biết các hoạt động xuất khẩu đã hoạt
động trở lại, mặc dù chính phủ Ấn Độ
đã kéo dài thời gian phong tỏa toàn tới
ngày 3/5/2020 để ứng phó với đại dịch
COVID-19.
Campuchia:
Dừng xuất khẩu gạo trắng do lo
ngại dịch COVID-19: Vào đầu tháng
4/2020, Thủ tướng Campuchia Hun
Sen đã yêu cầu dừng xuất khẩu gạo
trắng và thóc từ 11h59 tối ngày 5/4, với
lý do đảm bảo nguồn cung trong nước
trong khi dịch COVID-19 đang tiếp tục
lan rộng tại quốc gia Đông Nam Á.
Phát biểu tại cuộc họp báo sau phiên
họp quốc hội bất thường về bỏ phiếu tín
nhiệm cho những buổi họp và cải tổ Nội
vietnambiz.vn
năm 2020
các, ông Hun Sen cho biết việc đưa ra
một chiến lược phòng ngừa là rất quan
trọng trong trường hợp khẩn cấp, khi
dịch COVID-19 đang lan rộng ở nhiều
quốc gia, gồm cả Campuchia.
Theo Thủ tướng, quyết định tạm ngừng
xuất khẩu thóc và gạo trắng sẽ đảm
bảo lượng dự trữ tốt hơn. Ông nhấn
mạnh việc đình chỉ xuất khẩu sẽ chỉ áp
dụng đối với gạo trắng và thóc, vốn
đang có nhu cầu cao trên thị trường nội
địa. Gạo thơm, với nhu cầu trong nước
thấp hơn, sẽ được xuất khẩu như bình
thường.
Về thời hạn dừng xuất khẩu, ông Hun
Sen cho hay Campuchia sẽ cho phép
các thương nhân và những công ty đã
mua thóc và sẵn sàng xuất khẩu sang
Thái Lan, Việt Nam hoàn thành hợp
đồng. Ngoài ra, ông cũng đề nghị Bộ
Kinh tế và Tài chính Campuchia xem
xét khả năng giải ngân tiền cho các nhà
xay xát để mua thóc từ những người
trước đây đã bán cho hương nhân ở
các quốc gia láng giềng.
"Hãy để các nhà máy xay xát gạo mua
thóc từ những người đang thu hoạch và
cần bán, và mua toàn bộ thóc để duy trì
mức giá tốt, và tránh giá giảm khi không
có thương nhân từ Thái Lan và Việt
Nam", ông Hun Sen cho biết.
Đến 20/5/2020, Chính phủ Hoàng gia
Campuchia quyết định cho phép các
doanh nghiệp trong nước được xuất
khẩu gạo trắng trở lại theo hợp đồng
đặt hàng mua từ nước ngoài.
Thúc đẩy xuất khẩu gạo hữu cơ: Vào
đầu tháng 1/2021, theo Liên đoàn Lúa
gạo Campuchia (CRF), nước này đã
TRANG 23
chính sách
xuất khẩu 11.200 tấn gạo hữu cơ trong
năm 2020, tăng nhẹ 1,2% so với năm
2019. Và trong bối cảnh xuất khẩu gạo
trở thành điểm sáng trong bức tranh
tăng trưởng tối màu của kinh tế
Campuchia do đại dịch COVID-19 thì
CRF đã tăng cường gỡ khó để đẩy
mạnh xuất khẩu gạo Campuchia ra thị
trường quốc tế.
Thống kê của CRF cho thấy xuất khẩu
gạo hữu cơ mới chỉ chiếm 1,6% trong
tổng lượng gạo xuất khẩu lên tới
690.829 tấn của Campuchia năm
2020. Trong hơn 11.000 tấn gạo hữu
cơ xuất khẩu của Campuchia, hơn
90% đã vào thị trường châu Âu và chỉ
một số ít tới Mỹ.
Báo Phnom Penh Post ngày 12/1 dẫn
lời ông Song Saran, Chủ tịch CRF đồng
thời là Giám đốc điều hành Công ty xay
xát và xuất khẩu gạo Amru Rice
Cambodia Co Ltd của Campuchia, nói
rằng tổng lượng gạo xuất khẩu của
Campuchia năm 2020 tăng 11,4% so
với năm 2019, vượt xa mức tăng
trưởng yếu ớt của gạo hữu cơ.
Ông Saran cũng cho rằng tăng trưởng
không ấn tượng của xuất khẩu gạo hữu
cơ là do thuế nhập khẩu vào Liên minh
châu Âu (EU), thị trường quan trọng
của gạo Campuchia. Tuy nhiên, mức
tăng trưởng như vậy là có thể chấp
nhận được trong bối cảnh đại dịch
COVID-19 làm giảm nhu cầu của EU
đối với gạo hữu cơ.
Gạo Campuchia chính thức mất quyền
miễn thuế nhập khẩu vào EU từ tháng
1/2019 sau khi khối này quyết định áp
thuế nhập khẩu đối với gạo Campuchia
và Myanmar để bảo vệ lợi ích của các
nhà sản xuất nội khối.
vietnambiz.vn
năm 2020
Cũng theo ông Saran, CRF sẽ tìm kiếm
các thị trường lớn hơn đối với gạo hữu
cơ Campuchia, đặc biệt là Mỹ, nơi có
nhu cầu cao nhưng lượng gạo hữu cơ
nhập khẩu vẫn ít. CRF sẽ thúc đẩy xuất
khẩu gạo hữu cơ Campuchia, dự kiến
đạt khoảng 15.000 tấn năm 2021.
Brazil: Vào đầu tháng
9/2020, Thương vụ Việt
Nam tại Brazil (Bộ Công
Thương) cho biết trong tuần qua, tổng
thống Bolsonaro và Bộ Kinh tế Brazil
phải triệu tập khẩn cấp cuộc họp với
Hiệp hội siêu thị, kêu gọi các nhà phân
phối không đầu cơ tăng giá mặt hàng
gạo, một thực phẩm thiết yếu tại Brazil.
Tại các siêu thị, mặt hàng gạo đã tăng
đột biến từ mức 12.000-13.000 đồng/kg
lên mức 22.000 - 24.000 đồng/kg. Ngày
9/9/2020, Hội đồng ngoại thương thuộc
Bộ Kinh tế Brazil đã quyết định giảm
thuế nhập khẩu từ mức 10% (với thóc)
và 12% (với các loại gạo thành phẩm)
về 0%, thời gian áp dụng cho đến ngày
31/12/2020 với hạn ngạch tối đa là
400.000 tấn, lượng hạn ngạch này
bằng khoảng 35% tổng lượng nhập
khẩu của Brazil.
2. Chính sách của Việt Nam
Dự trữ, bình ổn giá gạo trước diễn
biến phức tạp của dịch COVID-19
Vào đầu tháng 3/2020, Bộ Công
Thương gửi công văn hỏa tốc yêu cầu
các doanh nghiệp kinh doanh xuất khẩu
gạo dự trữ và bình ổn giá thóc, gạo
trong nước trước diễn biến khó lường
của kinh tế thế giới.
TRANG 24
chính sách
Theo Bộ Công thương, bên cạnh sự
phức tạp của các yếu tố khách quan,
diễn biến thương mại gạo toàn cầu tiếp
tục có phát sinh, tác động không nhỏ
đến hoạt động xuất khẩu gạo của Việt
Nam như: Các nước xuất khẩu và nhập
khẩu gạo lớn đều gia tăng sản lượng,
nhu cầu nhập khẩu giảm từ các thị
trường truyền thống của Việt Nam
(Trung Quốc, Indonesia, Malaysia)...
Các động thái này đang gây áp lực
không nhỏ đến hoạt động xuất khẩu
gạo của Việt Nam.
Trước tình hình đó, để đảm bảo mục
tiêu, nguyên tắc điều hành xuất khẩu
gạo, cũng như có biện pháp ứng phó rủi
ro về giá, Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công
Thương) đã ban hành công văn hỏa tốc
số 225 ngày 8/3 đề nghị các thương
nhân kinh doanh xuất khẩu gạo nghiêm
túc thực hiện các quy định tại Nghị định
số 107 về dự trữ lưu thông và bình ổn
giá thóc, gạo hàng hóa trong nước.
Cụ thể, các doanh nghiệp duy trì mức
dự trữ lưu thông tối thiểu tương đương
5% số lượng gạo đã xuất khẩu trong 6
tháng trước đó theo qui định tại Nghị
định số 107/2018/NĐ-CP; tổ chức hệ
thống phân phối gạo, cung ứng ngay
lượng gạo tồn kho và lượng gạo dự trữ
lưu thông để bình ổn thị trường nội địa
theo chỉ đạo của cơ quan Nhà nước có
thẩm quyền.
Ngăn chặn vi phạm hợp đồng cung
cấp gạo dự trữ quốc gia sau khi
trúng thầu
Vào đầu tháng 1/2021, nhằm ngăn
chặn tình trạng doanh nghiệp trúng thầu
gạo dự trữ Quốc gia nhưng lại từ chối
vietnambiz.vn
năm 2020
ký hợp đồng, sau đó để xuất khẩu với
giá cao hơn, ông Nguyễn Văn Bình, Vụ
trưởng Vụ Chính sách pháp chế (Tổng
cục Dự trữ Nhà nước), cho biết Tổng
cục Dự trữ sẽ áp dụng chấm điểm uy
tín các nhà thầu ngay từ năm 2021.
Hiện nay Tổng cục Dự trữ Nhà nước đã
xây dựng bảng đánh giá uy tín các nhà
thầu theo 4 nhóm:
Nhóm 1 là những nhà thầu thực hiện
đầy đủ, đúng các quy định sẽ được
chấm điểm uy tín tối đa; nhóm 2 là nhà
thầu trúng thầu, khi thương thảo ký hợp
đồng nhưng không ký, điểm uy tín sẽ
thấp hơn; nhóm 3 là nhà thầu trúng
thầu, ký hợp đồng nhưng khi thực hiện
hợp đồng lại không thực hiện đúng
hoặc chất lượng giao hàng dự trữ
không bảo đảm; nhóm 4 là nhà thầu
trúng thầu, ký hợp đồng nhưng bỏ hoặc
thực hiện dở dang.
Nhóm 3 và 4 sẽ bị điểm uy tín thấp nhất
và đưa lên hệ thống đấu thầu Quốc gia.
“Những nhà thầu có lịch sử vi phạm sẽ
bị hạ điểm và sẽ gặp bất lợi khi tham
gia dự thầu trong thời gian tới. Trước
mắt, việc chấm điểm này được thực
hiện với đấu thầu gạo, tiến tới áp dụng
với đấu thầu vật tư, thiết bị”, ông
Nguyễn Văn Bình cho hay.
Cũng theo ông Bình, về lâu dài Tổng
cục Dự trữ Nhà nước đã có kiến nghị
tiếp tục sửa đổi Luật Đấu thầu bổ sung
các chế tài khác để ràng buộc hơn với
các nhà thầu khi tham gia đấu thầu
không riêng chỉ có mua gạo dự trữ
Quốc gia, mà cho nhiều mặt hàng và
các lĩnh vực khác.
Việc giao dịch, tham gia cung ứng gạo
cho dự trữ Quốc gia hiện đang được
TRANG 25
chính sách năm 2020

thực hiện theo Bộ Luật Dân sự năm

2015, Luật Dự trữ quốc gia năm 2012
và Luật Đấu thầu năm 2013.

Trường hợp doanh nghiệp trúng thầu

không tới ký hợp đồng thì biện pháp
chế tài là thu bảo lãnh dự thầu. Nếu đã
ký hợp đồng mà không thực hiện hoặc
có thực hiện, nhưng không giao đủ số
lượng theo hợp đồng đã ký thì bị thu
bảo đảm thực hiện hợp đồng hoặc chịu
Tại thôn Phú Thọ, xã An Thủy, tỉnh
phạt tối đa bằng 8% giá trị không thực
Quảng Bình, giống lúa PN99 được
hiện và cấm tham gia đấu thầu từ 3
trồng khảo nghiệm tập trung tại vùng
năm đến 5 năm theo Luật Đấu thầu đã
ruộng cao ở đội 1 với diện tích 0,5ha.
qui định.
Ông Châu Văn Sơn, Giám đốc Hợp
Trước đó đầu tháng 3/2020, nhiều tác xã Dịch vụ Nông nghiệp Phú Thọ
doanh nghiệp trúng thầu cung cấp gạo cho biết: “Trong quá trình trồng và
cho dự trữ quốc gia trong đợt mở thầu chăm sóc, lúa PN99 sinh trưởng và
nhưng ngay sau đó lại bỏ không ký hợp phát triển tốt, nhiều hạt, ít hạt lép,
đồng. Nguyên do, thời điểm tháng chống chịu sâu bệnh tốt, cho năng
3/2020, dịch bệnh COVID-19 bùng phát suất 76 tạ/ha. So với các giống lúa
tại Việt Nam, giá gạo bị đẩy lên cao dẫn thuần trước đây thì PN99 cho năng
đến tình trạng nhiều doanh nghiệp suất cao hơn và triển vọng hơn”.
trúng thầu rồi nhưng lại bỏ thầu, trong
đó có cả doanh nghiệp Nhà nước để Giống lúa LP1601: Cây lúa sinh
xuất khẩu gạo ra nước ngoài với giá trưởng và phát triển tốt. So với việc
cao hơn. trồng giống lúa PC15 trước đây, thì
giống lúa LP1601 có nhiều ưu điểm,
3. Công nghệ, giống lúa mới năng suất, chất lượng cao hơn. Từ lúc
gieo mạ, nảy mầm đến khi cấy, thì mạ
Phong Nha 99 (PN99): Giống lúa cứng cây và đều. Cây lúa đẻ nhánh
PN99 có nhiều ưu điểm nổi trội so với khỏe, tỷ lệ hạt chắc cao, đặc biệt là
các giống lúa bà con đã gieo trồng chống chịu thời tiết và sâu bệnh hại
trước đây, đó là thời gian sinh trưởng
ngắn, chỉ từ 115-120 ngày vụ
đông-xuân và 88-90 ngày vụ hè-thu.
Giống PN99 được đưa vào khảo
nghiệm, sản xuất thử ở nhiều địa
phương, nhưng chưa thấy bị nhiễm
các loại sâu bệnh hại chính, có khả
năng chống chịu điều kiện thời tiết bất
lợi, sản xuất được trên nhiều chân đất
khác nhau.

vietnambiz.vn TRANG 26
phụ lục năm 2020

danh mục biểu đồ

Biểu đồ 1: Thị trường xuất khẩu chính của một vài loại gạo Việt Nam năm 2020 (Trang 12)

nguồn tham khảo

Bộ Công Thương Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA)

Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA) Hội đồng ngũ cốc quốc tế (IGC)

Bộ Nông nghiệp & Phát triển Nông thôn Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên Hiệp Quốc (FAO)

Cục Bảo vệ thực vật Reuteus

Tổng cục Hải quan SSI

Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) Research

Bộ Tài nguyên và Môi trường Riotimeonline

bản quyền
Báo cáo “Thị trường gạo năm 2020” được Biên tập viên mục Hàng hóa của VietnamBiz tổng hợp và trình bày. Các
số liệu, thông tin và những phân tích được tổng hợp trong báo này chỉ nhằm mục đích cung cấp thông tin và
không được sử dụng như lời khuyên cho việc tư vấn kinh doanh, tài chính và những lĩnh vực chuyên nghiệp khác.

tuyên bố miễn trừ trách nhiệm

Thông tin và tài liệu trong báo cáo được nỗ lực tổng hợp dưới dạng sẵn có một cách chính xác nhất có thể. Tuy
nhiên, tác giả không đảm bảo tính chính xác, sự thích hợp hay đầy đủ của các thông tin và số liệu, đồng thời
tuyên bố miễn trừ hoàn toàn trách nhiệm đối với các lỗi hoặc thiếu sót trong các thông tin và số liệu này.

giới hạn trách nhiệm

VietnamBiz sẽ không chịu trách nhiệm bồi thường đối với bất kỳ chi phí, tổn thất hoặc thiệt hại nào cho dù trực
tiếp hay gián tiếp, có liên quan tới hoặc là hậu quả của việc sử dụng báo cáo, hoặc liên quan tới những thiếu sót,
sai sót.

vietnambiz.vn TRANG 27
phụ lục năm 2020

ĐỂ THEO DÕI CÁC BÁO CÁO GẦN NHẤT CỦA CHÚNG TÔI,
XIN TRUY CẬP ĐỊA CHỈ:

Báo cáo thị trường gạo Báo cáo thị trường gạo Báo cáo thị trường gạo Mục “Báo cáo ngành hàng”
quý III/2020 tháng 10/2020 tháng 11/2020 - VietnamBiz

MỌI Ý KIẾN ĐÓNG GÓP VỀ BÁO CÁO THỊ TRƯỜNG, XIN LIÊN HỆ TỚI ĐỊA CHỈ:

Trịnh Huyền Trang

Thư kí Tòa soạn phụ trách mục Hàng hóa – trang TTĐTTH VietnamBiz
ĐT: 0995222999
Email: info@vietnambiz.vn

vietnambiz.vn TRANG 28
Địa chỉ: Lầu 3 Tòa nhà COMPA Building, 293 Điện Biên Phủ, Phường 15, Quận Bình Thạnh,  TP. Hồ Chí Minh
Chi nhánh: Số 5, ngõ 38A, phố Trần Phú, Phường Điện Biên, Quận Ba Đình, Thành phố Hà Nội
Hotline: 0938.189.222 Email: info@vietnambiz.vn
Vận hành bởi