THỊ TRỰỜNG - GIÁ CẢ

Nâng cao giá trị xuất khẩu gạo

THÚY HÀ

Lan cũng giảm giá gạo xuất

khẩu thêm 2 USD/tấn đối với
gạo 5% tấm và giảm 3 USD/tấn
đối với gạo 25% tấm.
Từ đầu năm đến nay, giá gạo
xuất khẩu của Việt Nam được
điều chỉnh giảm nhiều lần, với
tổng giá trị giảm khoảng 15%,
tuy nhiên, Việt Nam vần thuộc
Theo dự báo của Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ (USDA), nhu cầu tiêu thụ và dự nhóm nước có giá gạo cao nhất,
trữ lương thực được kỳ vọng vẫn ở múc cao. Nãm 2021, sản lượng gạo nhập gây bất lợi cho xuất khẩu gạo
khẩu toàn cầu ước đạt 44,79 triệu tấn, tăng 1% so với năm 2020. Trong của các doanh nghiệp trong
đó, các quốc gia có thể tiếp tục gia tăng nhập khẩu gạo là Philippines nước. Trong 7 tháng đầu năm
(tăng 13%), Bờ Biển Ngà (tăng 9,1%), Ghana (tăng 5,6%) và Liên minh châu 2021, mặc dù xuất khẩu gạo
Âu ■ EU (tăng 2,1%). Đây là những thị trường xuất khẩu chính của gạo Việt giảm do ảnh hưởng của dịch
Nam. Điều này cho tháy những tín hiệu lạc quan về xuất khẩu gạo của Việt Covid-19, nhưng xuất khẩu gạo
Nam trong năm 2021 trong bối cảnh dịch Covid-19 vẫn diễn biến phức tạp. vẫn đạt 550 nghìn tấn với trị giá
289 triệu USD, đưa tổng khối
Gạo xuất khẩu gặp khó khăn từ 40 - 50% xuống 35% làm cho lượng gạo xuất khẩu 7 tháng đầu
Hiệp hội Lương thực Việt lợi thế xuất khẩu gạo của Việt năm lên 3,58 triệu tấn, trị giá
Nam dần nguồn tin của Reuters Nam so với các đối thủ cạnh 1,94 tỷ USD, giảm 10,6% về
cho biết, Indonesia sẽ tạm dừng tranh bị giảm. Philippines áp lượng và 0,6% về giá trị so với
nhập khẩu gạo trong năm 2021 dụng mức thuế này sẽ làm cho cùng kỳ năm 2020. Xuất khẩu
do tồn kho nội địa đủ đáp ứng các nước xuất khẩu gạo sang đều giảm ở hầu hết các loại gạo,
nhu cầu. Hiện nay, cơ quan thu Philippines đều chung mức thuế nhưng ngược lại, xuất khẩu gạo
mua thực phẩm quốc gia Bulog suất 35% - là mức thuế suất ưu ST24 và ST25 lại tăng 8 lần so
được Indonesia giao quyền thu đãi mà Việt Nam đã được hưởng với năm trước. Gạo ST24 chủ
mua gạo và đang có 1,39 triệu trước đó. Tuy nhiên, ông yếu xuất khẩu sang Trung Quốc,
tấn gạo trong kho, đủ dùng cho Nguyễn Quốc Toản, Cục trưởng còn gạo ST25 chủ yếu xuất khẩu
các chính sách ổn định giá cho Cục Chế biến và Phát triển thị sang Hoa Kỳ.
ít nhất 12 tháng. Bên cạnh đó, trường nông sản (Bộ Nông Mặc dù xuất khẩu gạo đang
sản lượng thu hoạch năm 2021 nghiệp và Phát triển nông thôn) gặp khó khăn, nhưng các
của Indonesia dự báo cao hơn cho biết, việc giảm thuế này đã thương nhân cũng dự báo xuất
năm 2020, đạt 33 triệu tấn. tạo thêm lợi thế cho Ấn Độ và khẩu gạo vẫn có khả năng tăng
Bulog cũng thực hiện xả các Pakistan để các nước này đưa ra vào cuối năm khi dịch Covid-19
kho gạo ra thị trường khi giá mức giá cạnh tranh hơn. Theo được kiểm soát tốt hơn. Thực tế,
tăng đế kiểm soát lạm phát. Hiệp hội Lương thực Việt Nam, từ cuối tháng 7 đến đầu tháng
Philippines là thị trường giá gạo xuất khẩu của Ẩn Độ đã 8/2021, một số doanh nghiệp
xuất khẩu gạo lớn nhất của Việt được điều chỉnh giảm để có thể xuất khẩu gạo đã có đơn hàng,
Nam cũng vừa thực hiện chính cạnh tranh với mức giảm của nhưng do đang thực hiện giãn
sách giảm thuế nhập khẩu gạo gạo Việt Nam và Thái Lan. Thái cách, thiếu nhân lực, tình trạng
26II Ta^nnhsố 18(9/2021)

ùn ứ tại cảng nên chưa thể đóng
hàng để xuất khẩu.
Chuyển dịch cơ cấu nông
nghiệp và cây trồng chất
lượng cao
Đánh giá về chất lượng gạo
của Việt Nam và khả năng thâm
nhập vào thị trường quốc tế của
gạo Việt, ông Trần Quốc Toản,
cho biết, gạo Việt Nam hoàn
toàn đủ năng lực cả về số lượng
và chất lượng để cạnh tranh với
gạo của các nước trên thị trường
thế giới, bởi người trồng lúa đã
chủ động trong việc nâng cao
giá trị hạt gạo. Bên cạnh đó,
trong thời gian qua, các hiệp
hội, doanh nghiệp xuất khẩu
gạo cũng đã có sự chủ động
trong việc tìm kiếm thị trường,
thay đổi chủng loại gạo xuất
khẩu để đáp ứng nhu cầu khắt
khe của các nước nhập khẩu...
Tuy nhiên, theo đánh giá của
các chuyên gia nông nghiệp,
nâng cao chất lượng hạt gạo
Việt Nam phụ thuộc vào vấn đề
cốt lõi nhất là chuyển dịch cơ
cấu nông nghiệp và cây trồng
chất lượng cao theo tiêu chuẩn
quốc tế.
Theo Bộ Nông nghiệp và
Phát triển nông thôn, trong 5
năm qua, ngành nông nghiệp
chuyển dịch cơ cấu, đa dạng hóa
sản phẩm; nâng cao giá trị hàng
hóa nông sản xuất khâu và
chuyển giao công nghệ tiên tiến,
giống cây, giống con có năng
suất, chất lượng cao đạt tiêu
chuẩn quốc tế. Lĩnh vực trồng
trọt chú trọng đến chuyển đổi cơ
cấu cây trồng theo hướng nâng
cao chất lượng và hiệu quả.
Ngành lúa gạo được cơ cấu theo
hướng nâng cao hiệu quả và
phát triển bền vững nhằm đáp
ứng nhu cầu tiêu dùng trong
nước, an ninh lương thực quốc
gia. Cùng với đó, lúa gạo Việt
Nam cũng giúp nâng cao chất
lượng, giá trị dinh dưỡng, bảo
đảm vệ sinh an toàn thực phẩm;
hình thành và nâng cao hiệu quả
chuồi giá trị lúa gạo; cải thiện
thu nhập của nông dân.
Mặc dù diện tích trồng lúa
có xu hướng giảm, chỉ chiếm
52,4% tổng diện tích gieo trồng
các loại cây (năm 2015) xuống
còn 50,3% (năm 2020), nhưng
thay vào đó là việc sử dụng
giống lúa có nguồn gốc, quy
trình canh tác đa dạng, thích
nghi với điều kiện thời tiết nên
đã cho năng suất lúa cao, on
định, đáp ứng yêu cầu thị
trường. Ngành nông nghiệp đã
tăng tỷ trọng các loại gạo có
chất lượng cao, có giá trị xuất
khẩu lớn. Năm 2020, gạo trắng
thường xuất khẩu chỉ còn
khoảng 40% tổng kim ngạch;
trong khi các loại gạo thơm,
chất lượng cao chiếm hơn 40%
kim ngạch xuất khẩu. Việc tái cơ
cấu cũng đã thúc đẩy việc lai tạo
và chọn giống, lần đầu tiên Việt
Nam có giống gạo thơm đạt
danh hiệu gạo ngon nhất thế giới
là gạo ST25 được thế giới ưa
chuộng và thị trường Hoa Kỳ
đánh giá cao.
Theo dự báo của Bộ Nông
nghiệp Hoa Kỳ, xuất khẩu
gạo của Việt Nam sẽ đạt 6,4
triệu tấn trong năm 2021, tăng
233 nghìn tấn so với cùng kỳ
năm 2020; Thái Lan đạt 6,1
triệu tấn, tăng gần 400 nghìn
tấn; Án Độ đạt 15,5 triệu tấn,
tăng 940 nghìn tấn. Việt Nam
tiếp tục giữ vị trí xuất khấu gạo
thứ hai thế giới, vượt qua Thái
Lan, chỉ đứng sau Ấn Độ. Các
doanh nghiệp Việt Nam, đặc
biệt là các doanh nghiệp hàng
đầu về xuất khẩu gạo như
Intimex, Trung An, Lộc Trời, cỏ
THỊ TRƯỜNG - GIẢ CẢ
May, Vinaseed... cho biết, các
doanh nghiệp đang khép kín
chuỗi giá trị để nâng cao chất
lượng gạo xuất khẩu.
Để tăng cường xuất khẩu
gạo, bên cạnh sự hồ trợ của
Chính phủ và các cơ quan quản
lý nhà nước, các doanh nghiệp
xuất khẩu gạo và người nông
dân, cần chủ động tìm hiểu,
nghiên cứu và thực hiện tốt quy
định liên quan đến các hiệp định
thương mại tự do (FTA) của
Chính phủ và các bộ, ngành liên
quan. Các doanh nghiệp, người
nông dân cũng cần chuẩn bị năng
lực, nguồn hàng, nâng cao sức
cạnh tranh thông qua việc xây
dựng kế hoạch dài hạn, năng lực
sản xuất - kinh doanh thông qua
ứng dụng khoa học và công nghệ
nhằm gia tăng giá trị sản phẩm;
học tập, áp dụng các mô hình
thành công đã có để có sự chuẩn
bị tốt nhất khi phải đối mặt với
áp lực cạnh tranh ngay trên “sân
nhà”; tuân thủ chặt chẽ các quy
định về truy xuất nguồn gốc.
Cùng với đó, vấn đề kiểm dịch
thực vật, đảm bảo an toàn vệ sinh
thực phẩm trong toàn bộ chuồi
bảo quản, chế biến cần được
kiểm soát tốt để có gạo hàng hóa
chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu
của các nước nhập khẩu.
Ngoài ra, để nâng cao sức
cạnh tranh của các sản phẩm
gạo về chất lượng và giá cả,
đồng thời xây dựng và bảo vệ
được thương hiệu gạo để thúc
đẩy xuất khẩu bền vững, duy trì
và đa dạng hóa được thị trường,
cần chuẩn bị các biện pháp đối
phó với các vụ kiện về phòng vệ
thương mại thông qua việc theo
dõi tình hình thị trường, giá cả,
các điều kiện trong giao thương
nhằm nâng cao năng lực cạnh
tranh của gạo Việt Nam trên thị
trường thế giới 0
Tài^iính số 18 (9/2021 )il 27