i

Mục lục

Chương 1: Tổng quan về quản trị tài chính công ty đa quốc gia ................ 1
1.1 Tổng quan về công ty đa quốc gia ......................................................... 2
1.1.1 Khái niệm công ty đa quốc gia ..................................................... 2
1.1.2 Động cơ thúc đẩy các công ty trở thành công ty đa quốc gia ......... 4
1.1.3 Quá trình quốc tế hóa của công ty đa quốc gia ............................. 7
1.1.4 Cấu trúc, đặc trưng và mục tiêu của công ty đa quốc gia .............. 14
1.2 Mục tiêu của các công ty đa quốc gia .................................................... 16
1.2.1 Tối đa hóa giá trị........................................................................... 16
1.2.2 Tối thiểu hóa chi phí đại diện ....................................................... 16
1.3 Quản trị tài chính công ty đa quốc gia .................................................. 20
1.3.1 Khái niệm quản trị tài chính quốc tế .............................................. 20
1.3.2 Các nghiệp vụ mua bán xuyên đa quốc gia .................................... 21
1.3.3 Cơ chế chuyển dịch tài chính của công ty đa quốc gia .................. 23
1.3.4 Các nhân tố tác động đến quản trị tài chính của một công ty đa
quốc gia ....................................................................................... 24
Tóm tắt chương 1 ........................................................................................... 27
Câu hỏi ôn tập ................................................................................................ 27
Chương 2: Đo lường độ nhảy cảm rủi ro hối đoái ........................................ 29
2.1 Tầm quan trọng của quản trị rủi ro tỷ giá hối đoái ................................... 29
2.2 Tác động hối đoái của rủi ro tỷ giá............................................................ 32
2.3 Đo lường tác động hối đoái do rủi ro tỷ giá.............................................. 34
2.3.1 Đo lường tác động hối đoái giao dịch và hối đoái chuyển đổi ....... 34
2.3.2 Đo lường rủi ro hối đoái kinh tế ................................................... 40
Tóm tắt chương 2 ..................................................................................... 44
Câu hỏi ôn tập ........................................................................................... 45
Chương 3: Quản trị tác động hối đoái giao dịch ......................................... 47
Mục tiêu chương 3 .......................................................................................... 47
 ii

3.1 Thiết kế chiến lược HEDGING ............................................................. 47

3.1.1 Các kỹ thuật Hedging cơ bản ........................................................ 48
3.1.2 Chi phí và lợi ích của chiến lược Hedging ..................................... 52
3.2 Các kỹ thuật phòng ngừa tác động hối đoái giao dịch ......................... 55
3.2.1 Phòng ngừa bằng hợp đồng kỳ hạn (Forward market hedge) ........... 56
3.2.2 Phòng ngừa bằng hợp đồng tương lai .............................................. 60
3.2.3 Phòng ngừa thông qua thị trường tiền tệ ........................................ 61
3.2.4 Phòng ngừa bằng quyền chọn tiền tệ .............................................. 65
3.2.5 So sánh các kỹ thuật phòng ngừa ................................................... 67
3.3 Các kỹ thuật phòng ngừa thay thế ....................................................... 73
Tóm tắt chương 3 ................................................................................... 75
Câu hỏi ôn tập ........................................................................................ 77
Chương 4: Quản trị tác động rủi ro hối đoái kinh tế ................................... 80
4.1 Ảnh hưởng của tác động hối đoái giao dịch đến dòng tiền công ty ..... 80
4.2 Quản trị tác động hối đoái kinh tế ........................................................ 84
4.2.1 Thiết kế chiến lược Marketing ...................................................... 84
4.2.2 Quản trị sản xuất để giảm tác động của rủi ro kinh tế do biến
động tỷ giá .................................................................................... 87
4.2.3 Quản trị tài chính để chống lại tác động rủi ro hối đoái kinh tế....... 94
Tóm tắt chương 4 ................................................................................... 97
Câu hỏi ôn tập ........................................................................................ 98
Chương 5: Quản trị tác động hối đoái chuyển đổi ....................................... 100
Mục tiêu chương 5 .......................................................................................... 100
5.1 Phương pháp chuyển đổi tiền tệ trong báo cáo hợp nhất ...................... 100
5.1.1 Phương pháp thời điểm hiện tại/thời điểm phát sinh
(Current/non-current method) ....................................................... 102
5.1.2 Phương pháp tiền tệ/không tiền tệ (monetary/nonmonetary method) 103
5.1.3 Phương pháp thời gian (Temporal method) ..................................... 104
5.1.4 Phương pháp tỷ giá hiện hành (Current rate method) ..................... 105
 iii

5.2 Quản trị rủi ro do rủi ro hối đoái chuyển đổi .......................................... 106
5.2.1 Điều chỉnh vốn (Funds adjustment) ............................................... 107
5.2.2 Thực hiện các hợp đồng kỳ hạn ...................................................... 107
5.2.3 Tạo mạng tác động hối đoái ............................................................ 108
5.3 Những hạn chế của phòng ngừa rủi ro chuyển đổi ................................ 109
Tóm tắt chương 5 ................................................................................... 110
Câu hỏi ôn tập ........................................................................................ 112
Chương 6: Quản trị tài sản ngắn hạn ........................................................... 114
Mục tiêu chương 6 .......................................................................................... 114
6.1 Quản trị tiền mặt quốc tế ........................................................................ 114
6.1.1 Động cơ dự trữ tiền mặt ................................................................ 114
6.1.2 Phân tích dòng tiền từ quan điểm của các công ty con .................. 117
6.1.3 Phân tích dòng tiền trên quan điểm tập trung hóa .......................... 120
6.1.4 Các kỹ thuật để tối ưu hóa dòng tiền ............................................ 122
6.2 Những khó khăn thường gặp khi tối ưu hóa dòng tiền ......................... 130
6.3 Đầu tư tiền mặt thặng dư ........................................................................ 133
6.4 Quản trị các khoản phải thu ................................................................... 148
6.4.1 Chính sách bán chịu ..................................................................... 149
6.4.2 Mở rộng tín dụng ......................................................................... 158
6.5 Quản trị hàng tồn kho ............................................................................. 161
6.5.1 Tác động hai mặt của tồn kho ...................................................... 161
6.5.2 Mục đích dự trữ tồn kho .............................................................. 161
6.5.3 Quản trị hàng tồn kho .................................................................. 162
Tóm tắt chương 6 ................................................................................... 169
Câu hỏi ôn tập ........................................................................................ 170
Chương 7: Quản trị hệ thống tài chính đa quốc gia ..................................... 172
7.1 Giá trị của hệ thống tài chính đa quốc gia ............................................. 172
7.1.1 Các dạng chuyển đổi trong cơ chế tài chính đa quốc gia ............... 174
7.1.2 Sự linh hoạt về thời gian thực hiện các quyết định ...................... 175
7.1.3 Giá trị của cơ chế chuyển dịch tài chính đa quốc gia ..................... 176
 iv

7.2 Cơ chế chuyển vốn trong nội bộ công ty : chi phí và lợi tức .................. 180
7.2.1 Thuế ............................................................................................. 180
7.2.2 Giá chuyển nhượng ....................................................................... 186
7.2.3 Trung tâm tái lập hoá đơn (Reinvoicing Centers) ........................... 197
7.2.4 Phí và tiền bản quyền .................................................................... 198
7.2.5 Thanh toán nhanh và trì hoãn thanh toán (Leading và Lagging) ..... 198
7.2.6 Các khoản vay trong nội bộ công ty .............................................. 203
7.2.7 Cổ tức ........................................................................................... 206
7.2.8 Vốn cổ phần và nợ ........................................................................ 207
7.3 Thiết kế chính sách chuyển tiền toàn cầu .............................................. 208
7.3.1 Những điều kiện tiền đề ................................................................. 208
7.3.2 Yêu cầu về thông tin ..................................................................... 209
Tóm tắt chương 7 ................................................................................... 210
Câu hỏi ôn tập ........................................................................................ 210
 v

Danh mục các từ viết tắt

CFO Giám đốc tài chính

DPS Cổ tức trên mỗi cổ phần
EAT Lợi nhuận sau thuế
EPS Thu nhập trên mỗi cổ phần
GBP Đồng bảng Anh
IRP Ngang giá lãi suất
MNC Công ty đa quốc gia
NCF Dòng tiền ròng
NHTW Ngân hàng trung ương
ROA Tỷ suất sinh lời trên tổng tài sản
ROE Tỷ suất sinh lời trên vốn cổ phần
ROS Tỷ suất sinh lời trên doanh thu
TSCĐ Tài sản cố định
TSLĐ Tài sản lưu động
USD Đồng Đô la Mỹ
VNĐ Đồng Việt Nam
WRA Tổ chức nghiên cứu tư vấn thế giới