shkaktojë gjendje të mungesës së vitaminave të tretshme në
yndyrë, duke rezultuar në manifestime të avitaminozës A, D ose
Mushkerite e pacientit qe vdiq nga fibroza cistike.Lidhja e gjerë
mukoze dhe zgjerimi i pemës trakeobronkiale janë të dukshme.
Parenkima pulmonare konsolidohet nga një kombinim i
sekrecioneve dhe pneumonisë; çngjyrosja jeshile është produkt
i Infeksioneve Pseudomonas. (Courtesy of Dr. Eduardo Yunis.
Children's Hospital of Pittsburgh, Pittsburgh, Pennsylvania.)
bronkiektazive. Zhvillimi i absceseve të mushkërive është i
zakonshëm. Staphylococcus aureus, Haemophilus influenzae
dhe Pseudomonas aeruginosa janë tre organizmat më të
zakonshëm përgjegjës për infeksionet e mushkërive. Akoma më
keq është frekuenca në rritje e infeksionit me një tjetër
pseudomonad, Burkholderia cepacio. Ky bakter oportunist
është veçanërisht i guximshëm, dhe infeksioni me këtë
organizëm është shoqëruar me sëmundje fulminante
("sindroma cepacia"). Përfshirja e mëlçisë ndjek të njëjtin
model themelor.Kanalikulat biliare mbyllen nga materiali
mucinoz, shoqëruar me përhapje duktulare dhe inflamacion
portal. Steatoza hepatike ("mëlçia yndyrore") është një zbulim i
zakonshëm në biopsitë e mëlçisë. Me kalimin e kohës, cirroza
zhvillohet, duke rezultuar në nodularitet difuze të mëlçisë. Një
përfshirje e tillë e rëndë hepatike haset në më pak se 10% të
pacientëve. Azoospermia dhe infertiliteti gjenden në 95% të
meshkujve të prekur që mbijetojnë deri në moshën e rritur:
mungesa bilaterale e vazave është një zbulim i shpeshtë tek
këta pacientë. Në disa meshkuj, kjo mund të jetë e vetmja
karakteristikë që sugjeron një mutacion themelor të CFTR.
Kursi klinik
Në disa sëmundje të fëmijërisë janë manifestime klinike si
proteane si ato të CF (Fig. 7.4). Përafërsisht 5% deri në 10% të
rasteve vijnë në vëmendjen klinike gjatë lindjes ose menjëherë
pas saj për shkak të një sulmi të meconium ileus. Insuficienca
ekzokrine e pankreasit ndodh në një shumicë (85% deri 90%) të
pacientëve dhe shoqërohet me mutacione "të rënda" të CFTR
në të dy alelet (p.sh., AF508 / AF508). Në të kundërt, 10% në
15% të pacientëve, të cilët kanë një mutacion "të rëndë" dhe
një "të butë" CFTR, ose dy mutacione "të butë" CFTR, mbajnë
funksionin e mjaftueshëm ekzokrin të pankreasit që plotësimi i
enzimës nuk kërkohet - fenotipi i mjaftueshëm për pankreasin.
Pamjaftueshmëria e pankreasit shoqërohet me keqthithjen e
proteinave dhe yndyrës dhe rritjen e humbjes së fekaleve.
Manifestimet e keqthithjes (p.sh., jashtëqitje të mëdha me erë
të keqe; zgjatje barku; shtim i dobët i peshës) shfaqen gjatë
vitit të parë të jetës. Thithja e gabuar e yndyrës mund të
K. Hipoproteinemia mund të jetë mjaft e rëndë për të
shkaktuar edemë të përgjithësuar. Diarreja e vazhdueshme
mund të rezultojë në prolapsë të rektumit në rreth 10% të
fëmijëve me CF. Fenotipi i mjaftueshëm për pankreas zakonisht
nuk shoqërohet me ndërlikime të tjera gastrointestinale, dhe
në përgjithësi, këta pacientë demonstrojnë rritje dhe zhvillim të
shkëlqyeshëm. Në kontrast me insuficiencën ekzokrine,
insuficienca endokrine (d.m.th., diabeti) është e pazakontë në
CF dhe ndodh vonë gjatë rrjedhës së sëmundjes sidomos me
përmirësimin e mbijetesës së pacientëve me CF.
Komplikimet kardio-frymëmarrjes, të tilla si kollë kronike,
infeksione të vazhdueshme të mushkërive, sëmundje
pulmonare obstruktive dhe cor pulmonale, përbëjnë shkakun
më të zakonshëm të vdekjes (duke llogaritur afërsisht 80% të
fataliteteve) në pacientët që marrin kujdes pasues në shumicën
e qendrave të CF në Shtetet e Bashkuara. Në moshën 18 vjeç,
80% e pacientëve me port klasik CF P. aeruginosa, dhe 3.5%
port B. cepacia. Me përdorimin pa kriter të profilaksisë
antibiotike, ka pasur një ringjallje fatkeqe të shtameve
rezistente të Pseudomonas në shumë pacientë. Sëmundja e
rëndësishme e mëlçisë ndodh vonë në historinë natyrore të CF
dhe paralajmërohet nga përfshirja pulmonare dhe pankreasit;
me rritjen e jetëgjatësisë, sëmundja e mëlçisë tani është shkaku
i tretë më i zakonshëm i vdekjes në pacientët me CF (pas
ndërlikimeve kardiopulmonare dhe të lidhura me transplantin).
Renditja më e gjerë e ADN-së ka treguar se spektri i
sëmundjeve të shkaktuara nga mutacionet e germave CFTR
(qoftë biallelic ose në transportues heterozigotë) është më i
gjerë sesa sëmundja "klasike" e multisistemit e përshkruar më
parë. Për shembull, disa pacientë që vuajnë nga periudha të
përsëritura të dhimbjes së barkut dhe pankreatitit që nga
fëmijëria, të cilët më parë ishin klasifikuar si me "pankreatit
kronik" idiopatik "tani njihen se mbajnë variante bilelike të
CFTR që janë të dallueshme nga ato që shihen në CF" klasike
".Pacientët me pankreatit të izoluar ose mungesë bilaterale të
vazave (shih më parë) që rezultojnë nga mutacionet e CFTR
përfshihen nën ombrellën e "CFTR opative". Në mënyrë të
ngjashme, ndërsa transportuesit e CF fillimisht mendohej të
ishin asimptomatikë, studimet sugjerojnë se ata kanë një rrezik
të rritur për jetën për sëmundje kronike të mushkërive
(sidomos bronkiektazitë) dhe polipet sinonale të përsëritura.
Në shumicën e rasteve, diagnoza e CF bazohet në përqendrime
të ngritura vazhdimisht të elektroliteve të djersës (shpesh nëna
vendos diagnozën sepse foshnja e saj "ka shije të kripur"),
gjetje klinike karakteristike (sëmundje sinopulmonare dhe
manifestime gastrointestinale), ose një histori
familjare.Renditja e gjenit CFTR është standardi i artë për
diagnostikimin e CF. Ka pasur përmirësime të mëdha në
menaxhimin e komplikimeve akute dhe kronike të CF, duke
përfshirë terapi më të fuqishme anti-mikrobike, zëvendësimin e
enzimës pankreatike dhe transplantimin dypalësh të
mushkërive. E rëndësishmja, kanë qenë dy forma të reja të
trajtimit që synojnë rritjen e funksionit të proteinave CFTR në
disa variante të CFTR