3𝑥 𝑓 𝑥 = . 1 + 𝑥2 Khảo sát các tính chất đơn ánh, toàn ánh, song ánh của 𝑓. Tìm 3 3 𝑓 −1 − , . 4 4 Giải: Xét phương trình 3𝑥 𝑦= . 1 + 𝑥2 Phương trình này tương đương với phương trình 𝑦𝑥 2 − 3𝑥 + 𝑦 = 0. Khi 𝑦 = 0 thì có duy nhất 𝑥 = 0. Khi 𝑦 ≠ 0 ta có phương trình bậc hai với biệt số Δ = 9 − 4𝑦 2 . Phương trình này có nghiệm khi và chỉ khi Δ = 9 − 4𝑦 2 ≥ 0 tức là 3 khi 𝑦 ≤ . Phương trình có hai nghiệm phân biệt khi Δ > 0 tức là 2 3 khi 𝑦 < . Do vậy, 𝑓 không là toàn ánh và cũng không là đơn ánh. 2 3 3 3 3𝑥 3 𝑓 −1 − ; = 𝑥∈ℝ− ≤ ≤ 4 4 4 1 + 𝑥2 4 −2 − 2 −2 + 2 2 − 2 2+ 2 = −∞; ∪ ; ∪ ; +∞ 2 2 2 2 Cách 2. 1 9 𝑓 không đơn ánh vì 𝑓 3 = 𝑓 = 3 10 𝑓 không toàn ánh vì 𝑓 𝑥 = 3 vô nghiệm 3 3 3 3𝑥 3 𝑓 −1 − ; = 𝑥∈ℝ− ≤ ≤ 4 4 4 1 + 𝑥2 4 −2 − 2 −2 + 2 2 − 2 2+ 2 = −∞; ∪ ; ∪ ; +∞ 2 2 2 2 Câu 2.2 (2 điểm): Cho hai ánh xạ 𝑓: ℕ → ℕ và 𝑔: ℕ → ℕ xác định bởi 𝑥 nếu 𝑥 là chẵn 2 𝑓 𝑥 = 2𝑥, 𝑔 𝑥 = 𝑥−1 . nếu 𝑥 là lẻ 2 Khảo sát các tính chất đơn ánh, toàn ánh, song ánh của 𝑓 và 𝑔. Giải: Ta có 𝑓 𝑥 = 𝑓 𝑦 ⇔ 2𝑥 = 2𝑦 ⇔ 𝑥 = 𝑦 nên 𝑓 đơn ánh. 𝑓 −1 1 = ∅ nên 𝑓 không toàn ánh. Với mọi 𝑘 ∈ ℕ ta có 𝑔 2𝑘 = 𝑘 nên 𝑔 toàn ánh. Do 𝑔 2𝑘 = 𝑘 = 𝑔 2𝑘 + 1 vậy 𝑔 không đơn ánh. Câu 2.3 (2 điểm): Cho ánh xạ 𝑓: ℕ → ℕ xác định bởi: 𝑛 𝑓(𝑛) = 2 (với kí hiệu [𝑥] để chỉ số nguyên lớn nhất không vượt quá 𝑥, gọi là phần nguyên của 𝑥). Khảo sát các tính chất đơn ánh, toàn ánh, song ánh của 𝑓. Tìm 𝑓 −1 0; 1; 2 . 2𝑛 Giải: Ta có, với mọi 𝑛 ∈ ℕ thì 𝑓 2𝑛 = = 𝑛 = 𝑛 nên 𝑓 là toàn 2 ánh. Do 𝑓 2𝑛 = 𝑛 = 𝑓 2𝑛 + 1 nên 𝑓 không đơn ánh. 𝑓 −1 0; 1; 2 = 0; 1; 2; 3; 4; 5 . Câu 2.4 (2 điểm): Cho ánh xạ 𝑓: ℕ → ℕ xác định bởi: 𝑓 𝑛 = 𝑛(𝑛 + 1) Khảo sát các tính chất đơn ánh, toàn ánh, song ánh của 𝑓. Tìm 𝑓 −1 (2). Giải: Ta có Với 𝑚, 𝑛 ∈ ℕ, 𝑓 𝑚 = 𝑓 𝑛 ⇔ 𝑚 𝑚 + 1 = 𝑛 𝑛 + 1 𝑚=𝑛 ⇔ 𝑚−𝑛 𝑚+𝑛+1 =0⇔ ⇔𝑚=𝑛 𝑚+𝑛+1=0 Vậy 𝑓 là đơn ánh. −1± 5 Phương trình 𝑓 𝑛 = 1 ⇔ 𝑛2 + 𝑛 − 1 = 0 ⇔ 𝑛 = ∉ℕ 2 Tức là 𝑓 −1 1 = ∅ nên 𝑓 không toàn ánh. Câu 2.5 (2 điểm): Cho ánh xạ 𝑓: ℤ × ℤ → ℤ × ℤ xác định bởi: 𝑓 𝑥, 𝑦 = 𝑥 + 𝑦, 2𝑥 − 𝑦 + 1 . Chứng tỏ rằng 𝑓 là một đơn ánh, 𝑓 có phải là một song ánh không? Giải: giả sử với 𝑥, 𝑦 , 𝑥 ′ , 𝑦 ′ ∈ ℤ × ℤ mà 𝑓 𝑥, 𝑦 = 𝑓 𝑥 ′ , 𝑦 ′ khi đó 𝑥 + 𝑦 = 𝑥 ′ + 𝑦′ 𝑥 + 𝑦 = 𝑥 ′ + 𝑦′ 𝑥 = 𝑥′ ⇔ ⇔ 2𝑥 − 𝑦 + 1 = 2𝑥 ′ − 𝑦 ′ + 1 2𝑥 − 𝑦 = 2𝑥 ′ − 𝑦 ′ 𝑦 = 𝑦′ nên 𝑓 là đơn ánh. 1 𝑥+𝑦=0 𝑥=− 3 Ta có 𝑓 𝑥, 𝑦 = 0; 0 ⇔ ⇔ 2𝑥 − 𝑦 + 1 = 0 𝑦= 1 3 1 1 Do − ; ∉ ℤ × ℤ nên 𝑓 không toàn ánh. 3 3
Câu 2.6 (2 điểm): Cho ánh xạ 𝑓: ℕ → ℤ xác định bởi:
𝑛 𝑛+1 𝑓 𝑛 = nếu 𝑛 chẵn và 𝑓 𝑛 = − nếu 𝑛 lẻ. 2 2 a) (1 điểm) Chứng minh rằng 𝑓 là một song ánh. b) (1 điểm) Tìm ánh xạ ngược của ánh xạ 𝑓. Câu 2.7 (2 điểm): Cho ánh xạ 𝑓: ℕ × ℕ → ℕ∗ xác định bởi:𝑓 𝑚, 𝑛 = 2𝑚 . 5𝑛 . Hỏi ánh xạ 𝑓 có là đơn ánh, toàn ánh, song ánh không? Câu 2.8 (2 điểm): Cho ánh xạ f : X Y . a) (1 điểm) Chứng minh với mọi A X , B X luôn có f ( A B) f ( A) f ( B) . b) (1 điểm) Tìm một ánh xạ f mà f ( A B) f ( A) f (B) . Câu 2.9 (2 điểm): Cho ánh xạ f : xác định bởi f ( x) x 2 4 x 1 . a) (1 điểm) Hỏi f có là đơn ánh, toàn ánh không? b) (1 điểm) Xác định Im f f ( ) , f 1 4;11 . Câu 2.10 (2 điểm): Cho ánh xạ f : xác định bởi x 1, x 0 f ( x) . 3x 1, x 0. a) (1 điểm) Chứng minh f là một song ánh. b) (1 điểm) Tìm ánh xạ ngược của ánh xạ f . Câu 2.11 (2 điểm): Cho ánh xạ f : xác định bởi: f ( x) x3 3x 2 2 . Xác định f ((-1;4]) và f 1 ([-2;18)) Câu 2.12 (2 điểm): Cho ánh xạ f : xác định bởi: f ( x) x 3 3 x 1 . a) (1 điểm) Hỏi ánh xạ f có là đơn ánh, toàn ánh không? b) (1 điểm) Tìm một tập A sao cho f là một song ánh từ A vào . Câu 2.13 (2 điểm) Cho ánh xạ f : 2 2 xác định bởi f (m, n) (m n, 2m n) Hỏi f có phải là đơn ánh, toàn ánh không? Câu 2.14 (2 điểm): Cho ánh xạ f : 2 2 xác định bởi: f ( x, y) ( x y, x y) . a) (1 điểm) Chứng minh ánh xạ f là một song ánh. b) (1 điểm) Tìm ánh xạ ngược của ánh xạ f . Câu 2.15 (2 điểm) Cho ánh xạ f : X Y . a) (1 điểm) Chứng minh rằng với mọi tập A X luôn có A f 1 f A . b) (1 điểm) Tìm một ánh xạ f mà f 1 f A A . Câu 2.16 (2 điểm) Cho ánh xạ f : X Y . a) (1 điểm) Chứng minh rằng với mọi tập B Y luôn có f f 1 B B . b) (1 điểm) Tìm một ánh xạ f mà f f 1 B B . Câu 2.17 (2 điểm) Cho ánh xạ f : 2 2 xác định bởi: f (m, n) (2m 3n,3m 5n) . Chứng minh f là một song ánh. Xác định ánh xạ ngược của ánh xạ f . Câu 2.18 (2 điểm): Cho m * và cho ánh xạ f : xác định bởi: m n, n m f ( n) m n, n m. a) (1 điểm) Hỏi ánh xạ f có là đơn ánh, toàn ánh không? b) (1 điểm) Tìm một tập B sao cho f là song ánh từ vào B. Câu 2.19 (2 điểm) Cho ánh xạ f : (0; ) xác định bởi ln x, 0 x 1 f ( x) ( x 1) , x 1. 2
a) (1 điểm) Chứng minh f là một song ánh.
b) (1 điểm) Xác định ánh xạ ngược của ánh xạ f . Câu 2.20 (2 điểm) Cho ánh xạ f : xác định bởi 2 x 1, x 0 f ( x) 3x 1, x 0. a) (1 điểm) Hỏi f có là đơn ánh, toàn ánh không?. b) (1 điểm) Xác định