You are on page 1of 122

Mˆc lˆc

Tóm t≠t L˛ thuy∏t 1

Bài toán có lÌi gi£i 15

1 i∫m - ˜Ìng thØng 15

2 ˜Ìng tròn - ˜Ìng elip 68

Bài t™p ôn luyªn có áp sË 94

1 Bài t™p i∫m - ˜Ìng thØng 94

2 Bài t™p ˜Ìng tròn - ˜Ìng elip 107


LÌi nói ¶u

.vn
Hình hÂc gi£i tích hay hình hÂc tÂa Î là mÎt cách nhìn khác v∑ Hình hÂc . Hình hÂc gi£i tích
trong m∞t phØng ˜Òc ˜a vào ch˜Ïng trình toán cıa lÓp 10 nh˜ng v®n có trong ∑ thi tuy∫n
sinh §i hÂc, Cao Øng. ∫ góp ph¶n trong viªc ôn t™p cho hÂc sinh tr˜Óc khi d¸ thi Diπn àn
BoxMath xin óng góp tuy∫n t™p này.
Khi th¸c hiªn biên so§n trên diπn àn BoxMath, tôi ã nh™n ˜Òc s¸ quan tâm cıa nhi∑u
thành viên và qu£n tr‡ viên. Nh˙ng ng˜Ìi ã góp s˘c vào quá trình biên so§n, góp ˛ s˚a ch˙a
v∑ các chi ti∏t trong tuy∫n t™p. S¸ óng góp cıa các b§n, và nh˙ng th¶y cô tâm huy∏t ch˘ng t‰
cuËn tài liªu này là c¶n thi∏t cho hÂc sinh.
Bây giÌ ây, khi b§n ang Âc nó trên máy tính hay ã ˜Òc in ra trên gißy. Chúng tôi hy vÂng
nó s≥ góp ph¶n ôn t™p ki∏n th˘c cıa b£n thân Áng thÌi t´ng thêm Îng l¸c khi hÂc t™p hình
hÂc gi£i tích trong không gian.

ath
M∞c dù ã biên so§n rßt kˇ tuy nhiên tài liªu có th∫ v®n còn sai sót, mong các b§n khi Âc
hãy nh∞t ra dùm và gi email v∑ hungchng@yahoo.com. Áng thÌi qua ây cÙng xin phép các
Tác gi£ ã có bài t™p trong tuy∫n t™p này mà chúng tôi ch˜a nhÓ ra ∫ ghi rõ nguÁn gËc vào,
cùng lÌi xin lÈi chân thành.
Thay m∞t nhóm biên so§n, tôi xin chân thành c£m Ïn!

Chı biên
Châu NgÂc Hùng

Các thành viên biên so§n


xm
1. Hu˝nh Chí hào -THPT Chuyên Nguyπn Quang Diêu - Áng Tháp

2. Lê ình M®n - THPT Nguyπn Chí Thanh - Qu£ng Bình

3. Lê Trung Tín - THPT HÁng Ng¸ 2 - Áng Tháp

4. È Kiêm Tùng - THPT NgÂc T£o - Hà NÎi

5. Tôn Thßt QuËc Tßn - Hu∏

6. Nguyπn Tài Tuª - THPT L˜Ïng Th∏ Vinh - Vˆ B£n Nam ‡nh

7. Nguyπn Xuân C˜Ìng - THPT Anh SÏn 1 - Nghª An


bo

8. Lê ˘c Bin - THPT Áng Xoài - Bình Ph˜Óc

9. Châu NgÂc Hùng - THPT Ninh H£i - Ninh Thu™n

10. Ph§m Tußn Kh£i - THPT Tr¶n V´n N´ng - Áng Tháp.
Tĩm tắt lý thuyết Huỳnh Chí Hào – boxmath.vn
HÌNH HỌC GIẢI TÍCH TRONG MẶT PHẲNG

.vn
PHƯƠNG PHÁP TOẠ ĐỘ TRONG MẶT PHẲNG
TỌA ĐỘ ĐIỂM - TỌA ĐỘ VÉCTƠ
A. KIẾN THỨC CƠ BẢN

I. Hệ trục toạ độ ĐỀ-CÁC trong mặt phẳng : y


r
• '
x Ox : trục hoành j
r
• y'Oy : trục tung i
• O : gốc toạ độ x' x
rr r r r r O
i, j : véctơ đơn vị (i = )
ath •

Q
r
j
y

r
M
j = 1 vaø i ⊥ j

II. Toạ độ của một điểm và của một véctơ:

rr uuuur r
uuuur
r
i, j bởi hệ thức có dạng : OM = xi + y j voi x,y ∈ ¡ .
y'
Quy ước : Mặt phẳng mà trên đó có chọn hệ trục toạ độ Đề-Các vuông góc Oxy được gọi là mặt phẳng
Oxy và ký hiệu là : mp(Oxy)

1. Định nghĩa 1: Cho M ∈ mp(Oxy ) . Khi đó véctơ OM được biểu diển một cách duy nhất theo

Cặp số (x;y) trong hệ thức trên được gọi là toạ độ của điểm M.
Ký hiệu: M(x;y) ( x: hoành độ của điểm M; y: tung độ của điểm M )
i x
x'
O P
d /n uuuur r r
y' M ( x; y ) ⇔ OM = xi + y j
• Ý nghĩa hình học: y
Q M
xm
y
x' x
O x x = OP và y=OQ
P

r y' r
2. Định nghĩa 2: Cho a ∈ mp (Oxy ) . Khi đó véctơ a được biểu diển một cách duy nhất theo
rr r r r
i, j bởi hệ thức có dạng : a = a1 i + a2 j voi a1 ,a 2 ∈ ¡ .
r y r
Cặp số (a1;a2) trong hệ thức trên được gọi là toạ độ của véctơ a . a
r v
Ký hiệu: a = ( a1; a2 ) e2
v
e1
x' x
O
r d /n r r r P
a =(a1 ;a 2 ) ⇔ a = a1 i + a2 j
bo

y'

y
B2 K B
• Ý nghĩa hình học:
A2 A H
x' x
O A1 B1 a1 = A1 B1 và a 2 =A 2 B2

y' 1
Tĩm tắt lý thuyết Huỳnh Chí Hào – boxmath.vn

.vn
III. Các công thức và định lý về toạ độ điểm và toạ độ véctơ :
Định lý 1: Nếu A( x A ; y A ) và B(x B ; y B ) thì

uuur
B( x B ; y B )
AB = ( xB − x A ; y B − y A )
A( x A ; y A )
r r
Định lý 2: Nếu a = (a1 ; a2 ) và b = (b1 ; b2 ) thì v
a
r r a = b
* a=b ⇔  1 1 v
 a2 = b2 b

ath r r
* a + b = (a1 + b1; a2 + b2 )
r r
* a − b = (a1 − b1 ; a2 − b2 )

IV. Sự cùng phương của hai véctơ:


Nhắc lại
r
* k .a = ( ka1; ka2 ) (k ∈ ¡ )

• Hai véctơ cùng phương là hai véctơ nằm trên cùng một đường thẳng hoặc nằm trên hai đường thẳng
song song .
• Định lý về sự cùng phương của hai véctơ:
r r r r
Định lý 3 : Cho hai véctơ a và b voi b ≠ 0

v r r r r
a a cùng phuong b ⇔ ∃!k ∈ ¡ sao cho a = k .b
xm
v r r
b Nếu a ≠ 0 thì số k trong trường hợp này được xác định như sau:
r r
v k > 0 khi a cùng hướng b
b r r v r
v k < 0 khi a ngược hướng b a b
a r
a
k = r v 2v v 5v
b a =− b , b=- a C
5 2 B
uuur uuur A
Định lý 4 : A, B, C thang hàng ⇔ AB cùng phuong AC
(Điều kiện 3 điểm thẳng hàng )
r r
bo

Định lý 5: Cho hai véctơ a = ( a1; a2 ) vaø b = (b1; b2 ) ta có :

r r
a cùng phuong b ⇔ a1.b2 − a2 .b1 = 0 (Điều kiện cùng phương của 2 véctơ

v v
a = (a1 ; a2 ) a = (1;2)
v VD : v
b = (b1 ; b2 ) b = (2;4)
2
Tĩm tắt lý thuyết Huỳnh Chí Hào – boxmath.vn

.vn
V. Tích vô hướng của hai véctơ:
Nhắc lại: y
rr r r r r
v v B a.b = a . b .cos( a, b) v
b b b
r2 r 2
ϕ a =a
O r r rr x
v A x' v
v a a ⊥ b ⇔ a.b = 0 O a
a
r r
Định lý 6: Cho hai véctơ a = (a1; a2 ) và b = (b1; b2 ) ta có :
y'
rr
a.b = a1b1 + a2b2 (Công thức tính tích vô hướng theo tọa độ)

ath r
Định lý 7: Cho hai véctơ a = (a1 ; a2 ) ta có :

r
a = a12 + a2 2

Định lý 8: Nếu A( x A ; y A ) và B(x B ; y B ) thì


(Công thức tính độ dài véctơ )
A( x A ; y A ) B( xB ; yB )

AB = ( xB − x A )2 + ( y B − y A )2 (Công thức tính khoảng cách 2 điểm)

r r
Định lý 9: Cho hai véctơ a = (a1; a2 ) và b = (b1; b2 ) ta có :
r r
xm
a⊥b ⇔ a1b1 + a2b2 = 0 (Điều kiện vuông góc của 2 véctơ)
r r
Định lý 10: Cho hai véctơ a = (a1; a2 ) và b = (b1; b2 ) ta có
rr
r r a.b a1b1 + a2b2
cos(a , b) = r r = (Công thức tính góc của 2 véctơ)
a.b a12 + a2 2 . b12 + b2 2

VI. Điểm chia đoạn thẳng theo tỷ số k:


uuur uuur
Định nghĩa: Điểm M được gọi là chia đoạn AB theo tỷ số k ( k ≠ 1 ) nếu như : MA = k . MB

A M B
bo

• • •
uuur uuur
Định lý 11 : Nếu A( x A ; y A ) , B(x B ; y B ) và MA = k . MB ( k ≠ 1 ) thì

x A − k . xB y A − k . y B 
( xM ; yM ) =  ; 
 1− k 1− k 
3
Tĩm tắt lý thuyết Huỳnh Chí Hào – boxmath.vn

.vn
x A + xB y A + y B 
Đặc biệt : M là trung điểm của AB ⇔ ( xM ; yM ) =  ; 
 2 2 
VII. Một số điều kiện xác định điểm trong tam giác :
A
 x A + x B + xC
uuur uuur uuur r  x G =
3 G
1. G là trong tâm tam giác ABC ⇔ GA + GB + GC = 0 ⇔ 
 yG = y A + y B + yC B
C
 3 A
uuur uuur uuur uuur
 AH ⊥ BC  AH .BC = 0
2. H là truc tâm tam giác ABC ⇔  uuur uuur ⇔  uuur uuur A
H

 BH ⊥ AC  BH . AC = 0 B
C
uuur uuur
 AA' ⊥ BC
3. A ' là chân duong cao ke tu A ⇔  uuur uuur C

ath '
 BA cùng phuong BC

4. I là tâm duong tròn ngoai tiêp tam giác ABC ⇔ 


 IA=IB
 IA=IC
5. D là chân duong phân giác trong cua góc A cua ∆ABC ⇔ DB = −

6. E là chân duong phân giác ngoài cua góc A cua ∆ABC ⇔ EB =

7. J là tâm duong tròn nôi tiêp ∆ABC ⇔ JA = −


uur AB uuur
. JD
uuur
B A'

uuur AB uuur
A AC
AB uuur
AC
.EC
.DC B
A

A
I
C

C
BD J B D

C
VIII. Kiến thức cơ bản thường sử dụng khác: B D
Công thức tính diện tích tam giác theo toạ độ ba đỉnh :
uuur uuur
Định lý 12: Cho tam giác ABC . Đặt AB = ( a1; a2 ) và AC = (b1; b2 ) ta có :
xm
B 1
S ∆ABC = . a1b2 − a2b1
2

B C
Cơng thức tính góc hai đường thẳng dựa vào hệ số góc :
Định lý 13: Cho hai đường thẳng ∆1 với hệ số góc k1 và ∆ 2 với hệ số góc k2 . Khi đó nếu
( ƥ
; ∆ ) = α thì
1 2

k1 − k2
tan α =
1 + k1k2
bo

4
Tĩm tắt lý thuyết Huỳnh Chí Hào – boxmath.vn

.vn
ĐƯỜNG THẲNG TRONG MẶT PHẲNG TỌA ĐỘ

A.KIẾN THỨC CƠ BẢN


I. Các định nghĩa về VTCP và VTPT (PVT) của đường thẳng:
r r
r dn  a ≠ 0

a là VTCP của đường thẳng ( ∆ ) ⇔  r
a có giá song song hay trùng voi (∆ )
r r
r dn  n ≠ 0

n là VTPT của đường thẳng ( ∆ ) ⇔  r

ath
* Chú ý:
v
a
v
a

r
r
(∆)
 n có giá vuông góc voi (∆ )

r
r
• Nếu đường thẳng ( ∆ ) có VTCP a = ( a1; a2 ) thì có VTPT là n = ( −a2 ; a1 )
v
n

(∆ )

• Nếu đường thẳng ( ∆ ) có VTPT n = ( A; B ) thì có VTCP là a = ( − B; A)


v v
n a
(∆)
xm
II. Phương trình đường thẳng :
1. Phương trình tham số và phương trình chính tắc của đường thẳng :
r
a. Định lý : Trong mặt phẳng (Oxy). Đường thẳng ( ∆ ) qua M0(x0;y0) và nhận a = ( a1; a2 ) làm
VTCP sẽ có :
y M ( x; y )  x = x0 + t.a1
v Phương trình tham số là : ( ∆ ) :  (t ∈ ¡ )
a
 y = y0 + t.a2
O x
M 0 ( x0 ; y0 )
x − x0 y − y0
Phương trình chính tắc là : ( ∆ ) : = ( a1, a2 ≠ 0)
a1 a2
bo

5
Tĩm tắt lý thuyết Huỳnh Chí Hào – boxmath.vn
2. Phương trình tổng quát của đường thẳng :

.vn
r
a. Phương trình đường thẳng đi qua một điểm M0(x0;y0) và có VTPT n = ( A; B ) là:
y v
n
M ( x; y )
O x

M 0 ( x0 ; y0 )
( ∆ ) : A( x − x0 ) + B( y − y0 ) = 0 ( A2 + B 2 ≠ 0 )

b. Phương trình tổng quát của đường thẳng :


Định lý :Trong mặt phẳng (Oxy). Phương trình đường thẳng ( ∆ ) có dạng :
v
y n = ( A; B )

M 0 ( x0 ; y0 )
Ax + By + C = 0 với A2 + B 2 ≠ 0

athChú ý:
O
v
x

a = ( − B ; A)
v
a = ( B ; − A)

Từ phương trình ( ∆ ): Ax + By + C = 0 ta luôn suy ra được :


r
1. VTPT của ( ∆ ) là n = ( A; B )
r r
2. VTCP của ( ∆ ) là a = ( − B; A) hay a = ( B; − A)
3. M 0 ( x0 ; y0 ) ∈ ( ∆ ) ⇔ Ax0 + By0 + C = 0
Mệnh đề (3) được hiểu là :
Điều kiện cần và đủ để một điểm nằm trên đường thẳng là tọa độ điểm đó
nghiệm đúng phương trình của đường thẳng .

3. Các dạng khác của phương trình đường thẳng :


xm
a. Phương trình đường thẳng đi qua hai điểm A(xA;yA) và B(xB;yB) :

x − xA y − yA
( AB ) : = ( AB ) : x = x A ( AB ) : y = y A
xB − x A y B − y A

y y
A( x A ; y A ) y B( x B ; y B )
M ( x; y ) B( x B ; y B ) yA A( x A ; y A )
xA xB yA yB
x x x
O
A( x A ; y A )
yB B( x B ; y B )

b. Phương trình đường thẳng theo đoạn chắn:


bo

Định lý: Trong mp(Oxy) phương trình đường thẳng ( ∆ ) cắt trục hồng tại điểm A(a;0) và trục tung tại
x y
điểm B(0;b) với a, b ≠ 0 có dạng: + =1
a b

6
Tĩm tắt lý thuyết Huỳnh Chí Hào – boxmath.vn
c. Phương trình đường thẳng đi qua một điểm M0(x0;y0) và có hệ số góc k:

.vn
y Định nghĩa: Trong mp(Oxy) cho đường thẳng ∆ . Gọi α = (Ox, ∆ ) thì k = tan α được gọi là hệ số góc
của đường thẳng ∆

α x
O

Định lý 1: Phương trình đường thẳng ∆ qua M 0 ( x0 ; y0 ) có hệ số góc k là :


y

y0 M ( x; y ) y - y 0 = k(x - x 0 ) (1)
x
O x0

ath
Chú ý 1: Phương trình (1) không có chứa phương trình của đường thẳng đi qua M0 và vuông góc
Ox nên khi sử dụng ta cần để ý xét thêm đường thẳng đi qua M0 và vuông góc Ox là x = x0

Chú ý 2: Nếu đường thẳng ∆ có phương trình y = ax + b thì hệ số góc của đường thẳng là k = a
Định lý 2: Gọi k1, k2 lần lượt là hệ số góc của hai đường thẳng ∆1 , ∆ 2 ta có :
• ∆1 / / ∆ 2
• ∆1 ⊥ ∆ 2 ⇔ k1.k2 = −1
⇔ k1 = k 2 ( ∆1 ≠ ∆ 2 )

d. Phương trình đt đi qua một điểm và song song hoặc vuông góc với một đt cho trước:
i. Phương trình đường thẳng (∆1 ) //(∆ ): Ax+By+C=0 có dạng: Ax+By+m1 =0
ii. Phương trình đường thẳng (∆1 ) ⊥ (∆ ): Ax+By+C=0 có dạng: Bx-Ay+m 2 =0
Chú ý: m1 ; m2 được xác định bởi một điểm có tọa độ đã biết nằm trên ∆1 ; ∆ 2
xm
y ∆ 1 : Ax + By + m1 = 0 y
∆ 1 : Bx − Ay + m 2 = 0
∆ : Ax + By + C 1 = 0
x
x0
x M 1
O
O x0
M1
∆ : Ax + By + C 1 = 0

III. Vị trí tương đối của hai đường thẳng :


y y y ∆1
∆2 ∆1

x x x
O O O
∆1
bo

∆2 ∆2

∆ 1 // ∆ 2 ∆ 1 caét ∆ 2 ∆1 ≡ ∆ 2
( ∆1 ) : A1 x + B1 y + C1 = 0
Trong mp(Oxy) cho hai đường thẳng :
( ∆ 2 ) : A2 x + B2 y + C2 = 0

7
Tĩm tắt lý thuyết Huỳnh Chí Hào – boxmath.vn
Vị trí tương đối của ( ∆1 ) và (∆ 2 ) phụ thuộc vào số nghiệm của hệ phương trình :

.vn
 A1 x + B1 y + C1 = 0  A1 x + B1 y = −C1
 hay  (1)
 A2 x + B2 y + C2 = 0  A2 x + B2 y = −C2
Chú ý: Nghiệm duy nhất (x;y) của hệ (1) chính là tọa độ giao điểm M của ( ∆1 ) vaø (∆ 2 )
Định lý 1:

i. Hê (1) vô nghiêm ⇔ (∆1 ) / /( ∆ 2 )


ii. Hê (1) có nghiêm duy nhât ⇔ (∆1 ) cát (∆ 2 )
iii. Hê (1) có nghiêm tùy ý ⇔ (∆1 ) ≡ ( ∆ 2 )

Định lý 2: Nếu A2 ; B2 ; C2 khác 0 thì

ath i. (∆1 ) cát ( ∆ 2 )

ii. (∆1 ) // (∆ 2 )

iii. (∆1 ) ≡ ( ∆ 2 )

IV. Góc giữa hai đường thẳng



A1 B1

=

A 2 B2
A1 B1 C1

=

A 2 B2 C2
A1 B1 C1
=
A 2 B2 C2

1.Định nghĩa: Hai đường thẳng a, b cắt nhau tạo thành 4 góc. Số đo nhỏ nhất trong các số đo
của bốn góc đó được gọi là góc giữa hai đường thẳng a và b (hay góc hợp bởi hai
đường thẳng a và b). Góc giữa hai đường thẳng a và b đước kí hiệu là ( a , b )
Khi a và b song song hoặc trùng nhau, ta nói rằng góc của chúng bằng 00
2. Cơng thức tính góc giữa hai đường thẳng theo VTCP và VTPT
xm
r r
a) Nếu hai đường thẳng có VTCP lần lượt là u và v thì
rr
r r u.v
( )
cos ( a, b ) = cos u, v = r r
u.v
r uur
b) Nếu hai đường thẳng có VTPT lần lượt là n và n ' thì
r uur
r uur n.n '
(
cos ( a, b ) = cos n, n ' = r uur
n . n'
)
( ∆1 ) : A1 x + B1 y + C1 = 0
Định lý : Trong mp(Oxy) cho hai đường thẳng :
( ∆ 2 ) : A2 x + B2 y + C2 = 0
0 0
Gọi ϕ ( 0 ≤ ϕ ≤ 90 ) là góc giữa ( ∆1 ) vaø (∆ 2 ) ta có :
bo

y
A1 A2 + B1 B2 ϕ
cos ϕ = ∆1
A12 + B12 . A22 + B22
x
O
Hệ quả:
( ∆1 ) ⊥ ( ∆ 2 ) ⇔ A1 A2 + B1B2 = 0 ∆2

8
Tĩm tắt lý thuyết Huỳnh Chí Hào – boxmath.vn

.vn
V. Khoảng cách từ một điểm đến một đường thẳng :
Định lý 1: Trong mp(Oxy) cho hai đường thẳng ( ∆ ) : Ax + By + C = 0 và điểm M 0 ( x0 ; y0 )
Khoảng cách từ M0 đến đường thẳng ( ∆ ) được tính bởi công thức:
M0
y

Ax0 + By0 + C H
d ( M 0 ; ∆) =
A2 + B 2 x
O

(∆ )
( ∆1 ) : A1 x + B1 y + C1 = 0
Định lý 2: Trong mp(Oxy) cho hai đường thẳng : y
( ∆ 2 ) : A2 x + B2 y + C2 = 0 ∆1
Phương trình phân giác của góc tạo bởi ( ∆1 ) vaø (∆ 2 ) là :

ath A1 x + B1 y + C1
A12 + B12

A2 x + B2 y + C2
A22 + B22

Định lý 3: Cho đường thẳng ( ∆1 ) : Ax + By + C = 0 và hai điểm M(xM;yM), N(xN;yN) không nằm
trên ( ∆ ). Khi đó:
• Hai điểm M , N nằm cùng phía đối với ( ∆ ) khi và chỉ khi
( Ax M + By M + C )( Ax N + By N + C ) > 0
M
N
∆2


O
x

• Hai điểm M , N nằm khác phía đối với ( ∆ ) khi và chỉ khi
M ∆
( Ax M + By M + C )( Ax N + By N + C ) < 0
N
xm
bo

9
Tĩm tắt lý thuyết Huỳnh Chí Hào – boxmath.vn

.vn
ĐƯỜNG TRÒN TRONG MẶT PHẲNG TỌA ĐỘ

A.KIẾN THỨC CƠ BẢN


I. Phương trình đường tròn:

1. Phương trình chính tắc:


Định lý : Trong mp(Oxy). Phương trình của đường tròn (C) tâm I(a;b), bán kính R là :
y
I ( a; b )
b (C ) : ( x − a ) 2 + ( y − b ) 2 = R 2 (1)
R M ( x; y )
x
a

ath O

Phương trình (1) được gọi là phương trình chính tắc của đường tròn
Đặc biệt: Khi I ≡ O thì (C ) : x 2 + y 2 = R 2
2. Phương trình tổng quát:

Định lý : Trong mp(Oxy). Phương trình : x 2 + y 2 − 2ax − 2by + c = 0


là phương trình của đường tròn (C) có tâm I(a;b), bán kính R = a 2 + b2 − c
với a 2 + b 2 − c > 0

II. Phương trình tiếp tuyến của đường tròn:

Định lý : Trong mp(Oxy). Phương trình tiếp tuyến với đường tròn
(C ) : x 2 + y 2 − 2ax − 2by + c = 0 tại điểm M ( x0 ; y0 ) ∈ (C ) là :
M 0 ( x0 ; y 0 )
xm
( ∆ ) : x0 x + y0 y − a ( x + x0 ) − b( y + y0 ) + c = 0
(C)

(∆ ) I(a;b)

VI. Các vấn đề có liên quan:


1. Vị trí tương đối của đường thẳng và đường tròn:
(C )
(C ) (C )
I
R I I
M RH
R
H M ≡H M
bo

Định lý:
( ∆ ) I (C ) = ∅ ⇔ d(I;∆ ) > R
( ∆ ) tiêp xúc (C) ⇔ d(I;∆ ) = R
( ∆ ) cát (C) ⇔ d(I;∆ ) < R

10
Tĩm tắt lý thuyết Huỳnh Chí Hào – boxmath.vn
2 2
Lưu ý: Cho đường tròn (C ) : x + y − 2ax − 2by + c = 0 và đường thẳng ( ∆ ) : Ax + By + C = 0 . Tọa độ giao

.vn
điềm (nếu có) của (C) và ( ∆ ) là nghiệm của hệ phương trình:
 x 2 + y 2 − 2ax − 2by + c = 0

 Ax + By + C = 0
2. Vị trí tương đối của hai đường tròn :
C1 C1 C1 C1
C2 C2
C2
R1 R2 R2
I1 I2 I 1 R1 I1 R1 R2 I1 I
I2 I2 2

C2

ath (C1 ) và (C 2 ) không cát nhau


(C1 ) và (C 2 ) cát nhau
⇔ I1I 2 > R 1 + R2
⇔ R 1 − R2 < I1I 2 < R 1 + R2
(C1 ) và (C 2 ) tiêp xúc ngoài nhau ⇔ I1I 2 = R 1 + R2
(C1 ) và (C 2 ) tiêp xúc trong nhau

Lưu ý: Cho đường tròn (C ) : x 2 + y 2 − 2ax − 2by + c = 0


⇔ I1I 2 = R 1 − R2

và đường tròn ( C ' ) : x 2 + y 2 − 2a ' x − 2b ' y + c ' = 0 .


Tọa độ giao điềm (nếu có) của (C) và (C’) là nghiệm của hệ phương trình:
 x 2 + y 2 − 2ax − 2by + c = 0
 2 2
 x + y − 2a ' x − 2b ' y + c ' = 0
xm
bo

11
Tĩm tắt lý thuyết Huỳnh Chí Hào – boxmath.vn

.vn
ĐƯỜNG ELÍP TRONG MẶT PHẲNG TỌA ĐỘ

A.KIẾN THỨC CƠ BẢN


I.Định nghĩa:
Elíp (E) là tập hợp các điểm M có tổng khoảng cách đến hai điểm cố định F1; F2 bằng hằng số
* Hai điểm cố định F1; F2 được gọi là các tiêu điểm
(E)
* F1F2 = 2c ( c > 0 ) được gọi là tiêu cự
M

F1 2c F2 ( E ) = {M / MF1 + MF2 = 2a} ( a>0 : hằng số và a>c )

II. Phương trình chính tắc của Elíp và các yếu tố:

ath1. Phương trình chính tắc:

(E) :

Q
x2 y2
+
a 2 b2
= 1 với b2 = a 2 − c 2 ( a > b) (1)

(E
)

r1
y

B2
M
P

r2
- - c a x
A O
a 1 c F1 F2 A2
xm
R B1 S
2. Các yếu tố của Elíp:
* Elíp xác định bởi phương trình (1) có các đặc điểm:
- Tâm đối xứng O, trục đối xứng Ox; Oy
- Tiêu điểm F1(-c;0); F2(c;0)
- Tiêu cự F1F2 = 2c
- Trục lớn nằm trên Ox; độ dài trục lớn 2a ( = A1A2 )
- Trục nhỏ nằm trên Oy; độ dài trục lớn 2b ( = B1B2 )
- Đỉnh trên trục lớn : A1(-a;0); A2(a;0)
- Đỉnh trên trục nhỏ :B1(0;-b); B2(0;b)
- Bán kính qua tiêu điểm:
 c
 r1 = MF1 = a + a x = a + ex
Với M(x;y) ∈ (E) thì 
 r2 = MF2 = a − c x = a − ex
bo

 a
c
- Tâm sai : e= (0 < e < 1)
a
a
- Đường chuẩn : x = ±
e

12
Tĩm tắt lý thuyết Huỳnh Chí Hào – boxmath.vn

.vn
ĐƯỜNG HYPEBOL TRONG MẶT PHẲNG TỌA ĐỘ

A.KIẾN THỨC CƠ BẢN


I. Định nghĩa:

M
( H ) = {M / MF1 − MF2 = 2a} ( a > 0 : hằng số và a < c ) (1)

2c
F1 F2
II. Phương trình chính tắc của Hypebol và các yếu tố:
1. Phương trình chính tắc:

ath y=−
b
a
x

F1 −a
(H ) :

B2
x2 y2
a 2
− 2 = 1 với b2 = c 2 − a 2
b

a
M
F2 x
y=
b
a
(1)

−c A O A2 c
1

B1

2. Các yếu tố của Hypebol:


xm
* Hypebol xác định bởi phương trình (1) có các đặc điểm:
- Tâm đối xứng O, trục đối xứng Ox; Oy
- Tiêu điểm F1(-c;0); F2(c;0) Tiêu cự F1F2 = 2c
- Trục thực nằm trên Ox; độ dài trục thực 2a ( = A1A2 )
- Trục ảo nằm trên Oy; độ dài trục ảo 2b ( = B1B2 )
- Đỉnh: A1(-a;0); A2(a;0)
b
- Phương trình tiệm cận : y = ± x
a
- Bán kính qua tiêu điểm: Với M(x;y) ∈ (H) thì :
1r = MF 1 = a + ex  r1 = MF1 = −( a + ex )
Với x > 0 ⇒  Với x < 0 ⇒ 
 r2 = MF2 = −a + ex  r2 = MF2 = −( −a + ex )
c
- Tâm sai : e= ( e > 1)
bo

a
a
- Đường chuẩn : x = ±
e

13
Tĩm tắt lý thuyết Huỳnh Chí Hào – boxmath.vn

.vn
ĐƯỜNG PARABOL TRONG MẶT PHẲNG TỌA ĐỘ

A.KIẾN THỨC CƠ BẢN


I. Định nghĩa :
( P ) = {M / MF = d ( M , ∆}

K M
* F là điểm cố định gọi là tiêu điểm
* ( ∆ ) là đường thẳng cố định gọi là đường chuẩn
* HF = p > 0 gọi là tham số tiêu

ath
II. Phương trình chính tắc của parabol:

1) Dạng 1: Ptct: y
y

M
2
= 2px 2) Dạng 2: Ptct: y

F(-p/2;0)
y
H

2

= -2px

p/2
p F

-p/2 x
x
O
F(p/2;0)

M
(∆) : x = p / 2
xm
( ): x=-p/2 2 2
3) Dạng 3: Ptct: x = 2py 4) Dạng 4: Ptct : x = -2py
y
y

p/2 ( ) : y = p/2

O
M F(0;p/2) x
F(0;-p/2)
x M
O
-p/2 :y = -p/2
bo

14
BÀI TOÁN CÓ LÕI GIÉI

.vn
1 i∫m - ˜Ìng thØng

° ¢
Bài 1. Trong m∞t phØng Ox y , cho hình thoi ABC D có tâm I (3; 3) và AC = 2B D . i∫m M 2; 43
° ¢
thuÎc ˜Ìng thØng AB , i∫m N 3; 133
thuÎc ˜Ìng thØng C D . Vi∏t ph˜Ïng trình ˜Ìng chéo B D
bi∏t ønh B có hoành Î nh‰ hÏn 3.
Gi£i:
C

N
D

ath A
M
N0
I

µ ∂
0 0 5
TÂa Î i∫m N Ëi x˘ng vÓi i∫m N qua I là N 3;
3
0
˜Ìng thØng AB i qua M , N có ph˜Ïng trình: x ° 3y + 2 = 0
|3 ° 9 + 2| 4
Suy ra: I H = d (I , AB ) = p = p Do AC = 2B D nên I A = 2I B .
10 10
xm
1 1 5 p
∞t I B = x > 0, ta có ph˜Ïng trình 2 + 2 = , x 2 = 2 , x = 2
° ¢ p x 4x 8
∞t B x, y . Do I B = 2 và B 2 AB nên tÂa Î B là nghiªm8cıa hª:
( ° ¢2 ( 2 >
> 14 (
(x ° 3)2 + y ° 3 = 2 5y ° 18y + 16 = 0 < x = 5 < 3 x =4>3
, , ho∞c
x ° 3y + 2 = 0 x = 3y ° 2 >
> 8 y =2
:y =
µ ∂ 5
14 8
Do B có hoành Î nh‰ hÏn 3 nên ta chÂn B ;
5 5
V™y, ph˜Ïng trình ˜Ìng chéo B D là: 7x ° y ° 18 = 0. ⇤

Bài 2. Trong m∞t phØng Ox y , cho i∫m A (°1; 2) và ˜Ìng thØng (d ) : x °2y +3 = 0. Tìm trên ˜Ìng
thØng (d ) hai i∫m B,C sao cho tam giác ABC vuông t§i C và AC = 3BC .
bo

Gi£i:
T¯ yêu c¶u cıa bài toán ta suy ra C là hình chi∏u vuông góc cıa A trên (d ).
Ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng (¢) qua A và vuông góc vÓi (d ) là: 2x + y + m = 0
A (°1; 2) 2 (¢) , °2 + 2 + m = 0 , m = 0 Suy ra: (¢) : 2x + y = 08.
( >
> 3
<x = ° µ ∂
2x + y = 0 5 3 6
TÂa Î C là nghiªm cıa hª ph˜Ïng trình: , )C ° ;
x ° 2y = °3 >> 6 5 5
:y =
5
∞t B (2t ° 3; t ) 2 (d ), theo gi£ thi∏t ta có: AC = 3BC , AC 2 = 9BC 2

http://boxmath.vn/ 15
2
16
∑µ ∂ µ ∂ ∏ t=
4 16 12 2 6 2 6 15 .
, + =9 2t ° + t° , 45t 2 ° 108t + 64 = 0 , 6
4
25 25 5 5 4
t=
µ ∂ 3

.vn
16 13 16
VÓi t = )B ° ;
15 µ 15 ∂15
4 1 4
VÓi t = ) B ° ;
3 3 3 µ ∂ µ ∂
13 16 1 4
V™y, có hai i∫m th‰a ∑ bài là: B ° ; ho∞c B ° ; . ⇤
15 15 3 3

B1
C
B2

ath
Bài 3. Cho i∫m A (°1; 3) và ˜Ìng thØng ¢ có ph˜Ïng trình x ° 2y + 2 = 0. D¸ng hình vuông
ABC D sao cho hai ønh B,C n¨m trên ¢ và các tÂa Î ønh C ∑u d˜Ïng. Tìm tÂa Î các ønh
B,C , D.
Gi£i:
D

A
xm
C

˜Ìng thØng (d ) i qua A và vuông góc vÓi ¢ có ph˜Ïng trình: 2x + y + m = 0


A (°1; 3) 2 ¢ , °2 + 3 + m = 0 , m = °1 Suy ra: (d ) : 2x + y ° 1 = 0
( (
x ° 2y = °2 x =0
TÂa Î B là nghiªm cıa hª ph˜Ïng trình: , ) B (0; 1)
2x + y = 1 y =1
p p ° ¢
bo

Suy ra: BC = AB = 1 + 4 = 5 ∞t C x 0 ; y 0 vÓi x 0 , y 0 > 0, ta có:


( ( (
C 2¢ x 0 ° 2y 0 + 2 = 0 x 0 = 2y 0 ° 2
p , ° ¢2 , ° ¢2
BC = 5 x 02 + y 0 ° 1 = 5 x 02 + y 0 ° 1 = 5
( (
x0 = 2 x 0 = °2
Gi£i hª này ta ˜Òc: ho∞c (lo§i). Suy ra: C (2; 2)
y0 = 2 y0 = 0
( (
°°! °! x D ° 2 = °1 ° 0 xD = 1
Do ABCD là hình vuông nên: C D = B A , , ) D (1; 4)
yD ° 2 = 3 ° 1 yD = 4
V™y B (0; 1) ,C (2; 2) , D (1; 4) ⇤

16 boxmath.vn
Bài 4. Trên m∞t phØng tÂa Î Ox y , hãy vi∏t ph˜Ïng trình các ˜Ìng thØng ch˘a các c§nh cıa
tam giác ABC bi∏t A (1; 6) và hai ˜Ìng trung tuy∏n n¨m trên hai ˜Ìng thØng có ph˜Ïng trình
là x ° 2y + 1 = 0, 3x ° y ° 2 = 0.

.vn
Gi£i:

ath C

Do tÂa Î i∫m A không nghiªm úng các ph˜Ïng trình ã cho nên ta có th∫ gi£ s˚ r¨ng:
Ph˜Ïng trình trung tuy∏n B M là: x ° 2y + 1 = 0 Ph˜Ïng
µ
∞t B (2b ° 1; b), do N là trung i∫m AB nên : N b;
µ
b +6

b +6
∂trình trung tuy∏n C N là: 3x ° y ° 2 = 0
b +6
2
N b; 2 C N , 3b ° ° 2 = 0 , b = 2 Suy ra: B (3; 2)
2 2 µ ∂
c + 1 3c + 4
∞t C (c; 3c ° 2), do M là trung i∫m AC nên : M ;
µ ∂ 2 2
c + 1 3c + 4 c +1 3c + 4
M ; 2 BM , ° 2. + 1 = 0 , c = °1 Suy ra: C (°1; °5)
2 2 2 2
xm
V™y ph˜Ïng trình ba c§nh là: AB : 11x ° 2y + 1 = 0, BC : 7x ° 4y ° 13 = 0, AC : 2x + y ° 8 = 0 ⇤

Bài 5. Trong m∞t phØngµ Ox∂y , cho tam giác ABC vuông t§i A . Bi∏t A (°1; 4) , B (1; °4) và ˜Ìng
1
thØng BC i qua i∫m I 2; . Tìm tÂa Î ønh C .
2
Gi£i:
C
A

I
bo

B µ ∂
9c ° 17
Ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng BC : 9x ° 2y ° 17 = 0 Do C 2 BC nên ta có th∫ ∞t C c; ,
µ ∂ 2
°! °! 9c ° 25
ta có AB = (2; °8) AC = c + 1; . Theo gi£ thi∏t tam giác ABC vuông t§i A nên:
2
°! °! 9c ° 25
AB . AC = 0 , c + 1 ° 4. =0,c =3
2
V™y C (3; 5) ⇤

http://boxmath.vn/ 17
Bài 6. Trong m∞t phØng Ox y , cho tam giác ABC có ˜Ìng phân giác trong (AD) : x ° y = 0, ˜Ìng
cao (C H ) : 2x + y + 3 = 0, c§nh AC qua M (0; °1), AB = 2AM . Vi∏t ph˜Ïng trình ba c§nh cıa tam
giác ABC .

.vn
Gi£i:

B M

D
C

GÂi N là i∫m Ëi x˘ng cıa M qua AD . Suy ra: N 2 tia AB

ath
M∞t khác ta có: AN = AM ) AB = 2AN ) N là trung i∫m cıa AB .
Do M N ?AD nên ph˜Ïng trình M N là: x + y + m1 = 0
M (0; °1) 2 M N , °1 + m 1 = 0 , m 1 = 1 Suy ra: (M N ) : x + y + 1 = 0
T
GÂi K = M N AD , tÂa Î K là nghiªm cıa hª8pt:
(

x°y =0
(
>
>
<x = °
x + y = °1
,
>
>
:y =°
1
2
1
2
µ
1 1
) K ° ;°
2 2

x N = 2x K ° x M = °1
Vì K là trung i∫m cıa M N nên: ) N (°1; 0)
y N = 2y K ° y M = 0
Do AB ?C H nên ph˜Ïng trình AB là: x ° 2y + m2 = 0
N (°1; 0) 2 AB , °1 + m 2 = 0 , m 2 = 1 Suy ra: (AB ) : x ° 2y + 1 = 0
( (
T x ° 2y = °1 x =1
xm
Vì A = AB AD nên tÂa Î A là nghiªm cıa hª pt: , ) A (1; 1)
x°y =0 y =1
T
Suy ra: (AC ) : 2x ° y ° 1 = 0 Vì C = AC C H nên8 tÂa Î C là nghiªm cıa hª pt:
<x = °1
( > µ ∂
2x ° y = 1 1
, 2 ) C ° ; °2
2x + y = °3 > : y = °2 2
(
x B = 2x N ° x A = °3
Do N là trung i∫m cıa AB ) ) B (°3; °1)
y B = 2y N ° y A = °1
Ph˜Ïng trình c§nh BC : 2x + 5y + 11 = 0 ⇤

Bài 7. Trong m∞t phØng Ox y , cho tam giác ABC có các ønh A (°1; 2). Trung tuy∏n C M : 5x + 7y °
bo

20 = 0 và ˜Ìng cao B H : 5x ° 2y ° 4 = 0. Vi∏t ph˜Ïng trình các c§nh AC và BC .


Gi£i:
Do AC ?B H nên ph˜Ïng trình AC là: 2x + 5y + m = 0 A (°1; 2) 2 AC , °2 + 10 + m = 0 , m = °8
T
Suy ra: (AC ) : 2x + 5y ° 8 = 0 Do C = AC C M nên tÂa Î C là nghiªm cıa hª pt:
( (
2x + 5y = 8 x =4
, ) C (4; 0)
5x + 7y = 20 y =0
∞t B (a; b), do B 2 B H nên: 5a ° 2b ° 4 = 0 µ ∂
°1 + a 2 + b
Vì M là trung i∫m cıa AB nên tÂa Î M là : M ;
2 2

18 boxmath.vn
µ ∂
°1 + a 2 + b °1 + a 2+b
Do M ; 2 C M , 5. + 7. ° 20 = 0 , 5a + 7b ° 31 = 0
2 2 2 2
TÂa Î M là nghiªm cıa hª:
( (
5a ° 2b = 4 a =2

.vn
, ) B (2; 3)
5a + 7b = 31 b=3
Ph˜Ïng trình c§nh BC là: (BC ) : 3x + 2y ° 12 = 0 ⇤

B
M

ath
Bài 8. Trong m∞t phØng Ox y , cho hình ch˙ nh™t ABC D có diªn tích b¨ng 12, I 92 ; 32 là tâm cıa
hình ch˙ nh™t và M (3; 0) là trung i∫m cıa c§nh AD . Tìm tÂa Î các ønh cıa hình ch˙ nh™t.
Gi£i:
B
° ¢

C
I

A
xm
M

r
9 9 p
Do M I là ˜Ìng trung bình cıa tam giác AB D nên AB = 2M I = 2 + =3 2
4 4
12 p p
Vì S ABC D = AB.AD = 12 nên AD = = 2 2 ) M A = MD = 2
AB µ ∂
°°! 3 3
˜Ìng thØng AD qua M (3; 0) và nh™n I M = ; làm VTPT có ph˜Ïng trình là:
2 2
3 3° ¢
(x ° 3) + y ° 0 = 0 , x + y ° 3 = 0
2 2 p
Ph˜Ïng trình ˜Ìng tròn tâm M bán kính R = 2 là: (x ° 3)2 + y 2 = 2
bo

TÂa Î A và D là nghiªm cıa hª ph˜Ïng trình:


( ( ( (
x + y °3 = 0 y = 3°x x =2 x =4
, , _
(x ° 3)2 + y 2 = 2 (x ° 3)2 + (3 ° x)2 = 2 y =1 y = °1
Suy ra: ta chÂn A (2; 1) , D (4; °1)
(
xC = 2x I ° x A = 9 ° 2 = 7
Vì I là trung i∫m cıa AC nên: ) C (7; 2)
yC = 2y I ° y A = 3 ° 1 = 2
(
x B = 2x I ° x D = 5
Vì I là trung i∫m cıa B D nên: ) B (5; 4)
y B = 2y I ° y D = 4

http://boxmath.vn/ 19
V™y tÂa Î các ønh cıa hình ch˙ nh™t là A (2; 1) , B (5; 4) ,C (7; 2) , D (4; °1). ⇤

.vn
Bài 9. Trong m∞t phØng Ox y , cho tam giác ABC vÓi A (2; °4) , B (0; °2) và trÂng tâm G thuÎc ˜Ìng
thØng 3x ° y + 1 = 0. Hãy tìm tÂa Î cıa C bi∏t r¨ng tam giác ABC có diªn tích b¨ng 3.
Gi£i:
C0

ath C G0

G B

1 1
Do G là trÂng tâm cıa tam giác ABC nên: S ¢G AB = S ¢ABC = .3 = 1
3 3
x °2 y +4
Ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng AB là: = , x + y +2 = 0
2
xm
°2
∞t G (a; b), do G 2 (d ) : 3x ° y + 1 = 0 nên 3a ° b + 1 = 0, ta có:
1 1 p
S ¢G AB = 1 , .AB.d (G, AB ) = 1 , .2 2.d (G, AB ) = 1
2 2
1
, d (G, AB ) = p
2
|a + b + 2| 1
, p =p
2 2
, a + b + 2 = ±1
8
( ( >
> 1 (
3a ° b = °1 3a ° b = °1 < a = ° 2 a = °1
TÂa Î G là nghiªm cıa hª: _ , _
a + b = °1 a + b = °3 >
> 1 b = °2
:b = °
µ ∂ 2
bo

1 1
Suy ra: G ° ; ° ho∞c G (°1; °2)
2 2 8
>
> 7
µ ∂ < xC = 3xG ° (x A + x B ) = ° µ ∂
1 1 2 ) C °7; 9
VÓi G ° ; ° thì ° ¢ 9
2 2 >
> 2 2
: yC = 3yG ° y A + y B =
( 2
xC = 3xG ° (x A + x B ) = °5
VÓi G (°1; °2) thì ° ¢ ) C (°5; 0)
yC = 3yG ° y A + y B = 0
µ ∂
7 9
V™y có hai i∫m C th‰a ∑ bài là : C (°5; 0) và C ° ; ⇤
2 2

20 boxmath.vn
Bài 10. Trong m∞t phØng Ox y , cho i∫m A (0; 2) và ˜Ìng thØng (d ) : x ° 2y + 2 = 0.
Tìm trên ˜Ìng thØng (d ) hai i∫m B,C sao cho tam giác ABC vuông  B và AB = 2BC .
Gi£i:

.vn
A

C0
B
C

T¯ yêu c¶u cıa bài toán ta suy ra B là hình chi∏u vuông góc cıa A trên (d ) Ph˜Ïng trình ˜Ìng

ath
thØng (¢) qua A và vuông góc vÓi (d ) là: 2x + y + m = 0
A (0; 2) 2 (¢) , 2 + m = 0 , m = °2 Suy ra: (¢) : 2x + y ° 2 = 0
TÂa Î B là nghiªm cıa hª ph˜Ïng trình:
(
8
2x + y = 2
,
x ° 2y = °2 >

∞t C (2t ° 2; t ) 2 (d ), theo gi£ thi∏t ta có:


>
>
<x =

>
:y =
2
5
6
5
µ
)B ;
2 6
5 5

AB = 2BC , AB 2 = 4BC 2
µ ∂2 µ ∂2 ∑µ ∂ µ ∂ ∏
2 6 12 2 6 2
, ° 0 + ° 2 = 4 2t ° + t°
5 5 5 5
, 2t 2 ° 12t + 7 = 0
2
xm
t = 1 ) C (0; 1)
6 µ ∂
,4 7 4 7
t = )C ;
µ ∂ 5 5 5 µ ∂ µ ∂
2 6 2 6 4 7
V™y các i∫m c¶n tìm là: B ; ,C (0; 1) ho∞c B ; ,C ; ⇤
5 5 5 5 5 5

Bài 11. Trong m∞t phØng Ox y , cho i∫m M (1; °1) và hai ˜Ìng thØng d 1 : x ° y ° 1 = 0,
d 2 : 2x + y ° 5 = 0 GÂi A là giao i∫m cıa d 1 , d 2 . Vi∏t ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng ¢ i qua i∫m M
c≠t d1 , d2 l¶n l˜Òt  B và C sao cho ba i∫m A, B,C t§o thành tam giác có BC = 3AB .
Gi£i:
( (
x°y =1 x =2
TÂa Î A là nghiªm cıa hª:
bo

, ) A (2; 1)
2x + y = 5 y =1
Lßy i∫m E (3; 2) 2 d1 (E 6= A). Ta tìm trên d2 i∫m F sao cho E F = 3AE .
∞t F (m; 5 ° 2m). Khi ó: 2 2
m=0 F (0; 5)
2 2 6 2 6 µ ∂
E F = 3AE , (m ° 3) + (3 ° 2m) = 18 , 5m ° 18 = 0 , 4 18 ) 4 18 11
m= F ;°
5 5 5
EF AE
Vì BC = 3AB và E F = 3AE ) = ) BC //E F ) ¢//E F
BC AB
°!
VÓi F (0; 5) ) E F = (°3; 3) ) ¢ : x + y = 0

http://boxmath.vn/ 21
µ ∂ µ ∂
18 11 °! 3 21
VÓi F ;° ) EF = ;° ) ¢ : 7x + y ° 6 = 0
5 5 5 5
V™y có hai ˜Ìng thØng c¶n tìm là: x + y = 0 ho∞c 7x + y ° 6 = 0. ⇤

.vn
F0 C0

B0
B
M

ath F

Bài 12. Cho hình thang ABC D vuông t§i A và D có áy lÓn là C D , BC


Å D = 45o , ˜Ìng thØng AD
có ph˜Ïng trình 3x ° y = 0 và ˜Ìng thØng B D có ph˜Ïng trình x ° 2y = 0. Vi∏t ph˜Ïng trình
˜Ìng thØng BC bi∏t diªn tích hình thang b¨ng 15 và i∫m B có hoành Î d˜Ïng.
xm
Gi£i:

D
bo

Ø°°! °°!Ø
Øn AD .n B D Ø 1
D = (AD) \ (B D)) D(0; 0) cos (AD, B D) = Ø°°! Ø Ø °°!Ø = p ) ADB Å = 45o
Øn AD .Ø . Ø.n B D Ø 2
CD
Suy ra tam giác AB D, BC D vuông cân ) AB = AD =
2
1 3 2
p p
S ABC D = (AB +C D)AD = AB = 15) AB = 10) B D = 2 5
µ2 ∂ 2
b
Ta có B b; 2 d : x ° 2y = 0 vÓi b > 0
2

22 boxmath.vn
s
µ ∂2
b p
BD = b2 +
= 2 5 ) B (4; 2). (BC ) : 2(x ° 4) + 1(y ° 2) = 0
2
V™y ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng BC : 2x + y ° 10 = 0 ⇤

.vn
Bài 13. Trong m∞t phØng to§ Î Ox y , cho hình ch˙ nh™t ABC D bi∏t ˜Ìng thØng AB có ph˜Ïng
trình x ° 2y ° 1 = 0, ˜Ìng thØng B D có ph˜Ïng trình x ° 7y + 14 = 0 và ˜Ìng thØng AC i qua
i∫mM (2; 1) .Tìm to§ Î các ønh cıa hình ch˙ nh™t.
Gi£i:
C

ath D

A
M
I B

Ta có . B = (AB ) \ (B D)) B (7; 3) ˜Ìng thØng BC i qua B và vuông góc AB nên có ph˜Ïng trình
2(x ° 7) + 1(y ° 3) = 0 , 2x + y ° 17 = 0
Ta có A 2 AB ) A(2a + 1; a),C 2 BC µ) C (c; 17 ° 2c), a 6= 3, c ∂6= 7,
2a + 1 + c a + 17 ° 2c
Suy ra tâm I cıa hình ch˙ nh™t I ; .
2 2
xm
Ta có I2 B D , 3c ° a ° 18 = 0 , a = 3c ° 18 ) A(6c"° 35; 3c ° 18)
°°! °°! c = 7 (loai)
Vì M , A,C thØng hàng, M A, MC cùng ph˜Ïng
c =6
V™y : A(1; 0),C (6; 5), D(0; 2), B (7; 3) ⇤

Bài 14. Trong m∞t phØng tÂa Î Ox y , cho i∫m A(3; 2), ˜Ìng thØng ¢1 : x + y ° 3 = 0 và ˜Ìng
thØng ¢2 : x + y °9 = 0. Bi∏t i∫m B thuÎc ¢1 và i∫m C thuÎc ¢2 sao cho tam giác ABC vuông cân
t§i A . Tìm tÂa Î i∫m B và C .
Gi£i:
bo

Ta có B 2 ¢1 ) B (a; 3(° a) , C 2 ¢2 ) (
C (b; 9 ° b)
°! °!
AB . AC = 0 (a ° 3)(b ° 3) + (1 ° a)(7 ° b) = 0
Theo gi£ thi∏t ta có ,
AB = AC (a ° 3)2 + (b ° 3)2 = a 2 + (7 ° b)2
(
2ab ° 10a ° 4b + 16 = 0
, a = 2 không là nghiªm cıa hª trên.
2a 2 ° 8a = 2b 2 ° 20b + 48
5a ° 8
(1), b = , thay vào ph˜Ïng trình (2) ) a = 0, a = 4
a °2 "
B (0; 3) , C (4; 5)
V™y tÂa Î i∫m ⇤
B (4; °1) , C (6; 3)

http://boxmath.vn/ 23
C

.vn
C0
B

B0

Bài 15. Trong m∞t phØng to§ Î Ox y cho i∫m C (2; °5)và ˜Ìng
µ thØng
∂ ¢ : 3x ° 4y + 4 = 0. Tìm
5
trên ˜Ìng thØng ¢ hai i∫m A và B Ëi x˘ng nhau qua i∫m I 2; sao cho diªn tích tam giác

ath
ABC b¨ng 15.

A
I
Gi£i:
B
2
xm
C
µ ∂µ ∂
3a + 4 16 ° 3a
GÂi A a; ) B 4 ° a; .
4 4
1
Khi ó diªn tích tam giác ABC là S ABC = AB.d (C , ¢) = 3AB .
2 "
µ ∂2
6 ° 3a a =4
Theo gi£ thi∏t ta có AB = 5 , (4 ° 2a)2 + = 25 ,
2 a =0
V™y hai i∫m c¶n tìm là A(0; 1), B (4; 4) ho∞c A(4; 4), B (0; 1) . ⇤
bo

Bài 16. Trong m∞t phØng to§ Î Ox y , cho ba ˜Ìng thØng d 1 : 2x + y + 3 = 0; d 2 : 3x ° 2y ° 1 = 0;


¢ : 7x ° y + 8 = 0. Tìm i∫m P 2 d 1 và Q 2 d 2 sao cho ¢ là ˜Ìng trung tr¸c cıa o§n thØng PQ .
Gi£i: µ ∂
3x 2 ° 1
P 2 d 1 : 2x + y + 3 = 0 ) P (x 1 ; °2x 1 ° 3). Q 2 d 2 : 3x ° 2y ° 1 = 0 ) Q x 2 ; .
µ ∂ µ 2 ∂
x 1 + x 2 °4x 1 + 3x 2 ° 7 °°! 3x 2 + 4x 1 + 5
Suy ra trung i∫m PQ là I ; và PQ x 2 ° x 1 ; .
2 4 8 2
<I 2 ¢
Yêu c¶u bài toán , P và Q Ëi x˘ng nhau qua ¢ , °! °°!
: u . PQ = 0
¢

24 boxmath.vn
8
>
> x 1 + x 2 4x 1 + 3x 2 + 5 ( (
< 7. ° =0 18x 1 + 11x 2 + 39 = 0 x 1 = °4
, 2 2 , ,
> 3x + 4x 1 + 5
: 1.(x 2 ° x 1 ) + 7. 2
> =0 26x 1 + 23x 2 + 35 = 0 x2 = 3
2

.vn
Suy ra P (°4 ; 5), Q(3 ; 4). ⇤

P
I
Q

ath 4
∂ µ
Bài 17. Trong m∞t phØng tÂa Î Ox y, cho tam giác ABC có trÂng tâm G ; 1 , trung i∫m BC là
3
M (1; 1), ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng ch˘a ˜Ìng cao k¥ t¯ B là x + y ° 7 = 0. Tìm tÂa Î A, B,C .
Gi£i:
B

M G
A
xm

°°! °°!
T¯ tính chßt trÂng tâm ta có M A = 3MG ) A(2; 1).
B 2 B H : y = °x + 7 ) B (b, °b + 7).
°!
Vì M (1; 1) là trung i∫m BC nên C (2 ° b; b ° 5). Suy ra AC = (°b; b ° 6).
B H ?AC nên ° u°! °!
B H . AC = 0 , b + (b ° 6) = 0 , b = 3. Suy ra B (3; 4), C (°1; °2).
V™y A(2; 1), B (3; 4), C (°1; °2). ⇤
bo

Bài 18. Trong m∞t phØng tÂa Î Ox y, cho tam giác ABC . ˜Ìng cao k¥ t¯ A,trung tuy∏n k¥ t¯ B,
trung tuy∏n k¥ t¯ C l¶n l˜Òt n¨m trên các ˜Ìng thØng có ph˜Ïng trình x + y °6 = 0, x °2y +1 = 0,
x ° 1 = 0. Tìm tÂa Î A, B, C .
Gi£i:
(
x ° 2y + 1 = 0
T¯ hª suy ra trÂng tâm G(1; 1).
x °1 = 0
A 2 AH , B 2 B M , C 2 C N ) A(a; 6 ° a), B (2b ° 1; b), C (1; c).

http://boxmath.vn/ 25
( (
a + (2b ° 1) + 1 = 3 a + 2b = 3
Do G(1; 1) là trÂng tâm nên , (1)
(6 ° a) + b + c = 3 ° a + b + c = °3
°!
Ta có °
u°AH
! = (1; °1), BC = (2 ° 2b; c ° b). Vì AH ?BC nên

.vn
° !. °
u°AH
!
BC = 0 , 2 ° 2b ° c + b = 0 , b + c = 2 (2)
T¯ (1) và (2) suy ra a = 5, b = °1, c = 3. V™y A(5; 1), B (°3; °1), C (1; 3). ⇤

G
A

ath B

Bài 19. Trong m∞t phØng tÂa Î Ox y , cho tam giác ABC vuông cân t§i A , ph˜Ïng trình BC :
2x°y°7 = 0, ˜Ìng thØng AC i qua i∫m M (°1; 1), i∫m A n¨m trên ˜Ìng thØng ¢ : x°4y+6 = 0.
Tìm tÂa Î các ønh cıa tam giác ABC bi∏t r¨ng ønh A có hoành Î d˜Ïng.
Gi£i:

A
xm
M

°°!
Vì A 2 ¢ : x ° 4y + 6 = 0 ) A(4a ° 6; a) ) M A(4a ° 5; a ° 1).
Vì tam giác ABC vuông cân t§i A nên AC Å B = 45o .
Ø °°! °°! ØØ 1 |(4a ° 5) + 2(a ° 1)| 1
Ø
Do ó Øcos(M A, u BC )Ø = p , p p =p
2
2
2 (4a ° 5)2 + (a ° 1)2 . 5 2
a =2 A(2; 2)
2 6 6 µ ∂
, 13a ° 42a + 32 = 0 , 4 16 ) 4
bo

14 16
a= A ° ; (không th‰a mãn)
13 13 13
V™y A(2; 2). Suy ra AC : x ° 3y + 4 = 0, AB : 3x + y ° 8 = 0. T¯ ó ta có B (3; °1), C (5; 3). ⇤

Bài 20. Trong m∞t phØng tÂa Î Ox y, cho tam giác ABC , ph˜Ïng trình các ˜Ìng thØng ch˘a
˜Ìng cao và ˜Ìng trung tuy∏n k¥ t¯ ønh A l¶n l˜Òt là x ° 2y ° 13 = 0 và 13x ° 6y ° 9 = 0. Tìm
tÂa Î các ønh B và C bi∏t tâm ˜Ìng tròn ngo§i ti∏p tam giác ABC là I (°5 ; 1).
Gi£i:
Ta có A(°3; °8). GÂi M là trung i∫m BC ) I M kAH . Ta suy ra pt I M : x ° 2y + 7 = 0.

26 boxmath.vn
(
x ° 2y + 7 = 0
Nên tÂa Î M th‰a mãn ) M (3; 5).
13x ° 6y ° 9 = 0
Pt ˜Ìng thØng BC : 2(x ° 3) + y ° 5 = 0 , 2x + y ° 11 = 0. B 2 BC ) B (a; 11 ° 2a).

.vn
"
a =4
Khi ó I A = I B , a 2 ° 6a + 8 = 0 , .
a =2
T¯ ó suy ra B (4; 3), C (2; 7) ho∞c B (2; 7), C (4; 3). ⇤
C

ath A

Bài 21. Trong m∞t phØng vÓi hª trˆc Ox y, cho hai ˜Ìng thØng d 1 : 3x ° y ° 5 = 0, d2 : x + y ° 4 = 0.
và i∫m M (1; 1). Vi∏t ph˜Ïng trình tÍng quát cıa ˜Ìng thØng d i qua M và c≠t d1 , d2 l¶n l˜Òt
t§i A, B sao cho 2M A ° 3M B = 0.
Gi£i:
xm
B

A
bo

x 2 ).
A 2 d 1 ) A(x 1 ; 3x 1 ° 5), B 2 d 2 ) B (x 2 ; 4 ° 2
°°! °°!
2M A = 3M B (1)
Vì A, B, M thØng hàng và 2M A = 3M B ) °°! 4
°°!
2M A = °3M B (2)
°°! °°!
Ta có M A = (x 1 ° 1; 3x 1 ° 6), M B = (x 2 ° 1; 8 3 ° x 2 ).
< x1 = 5
> µ
5 5

(1) , 2(x 1 ° 1; 3x 1 ° 6) = 3(x 2 ° 1; 3 ° x 2 ) , 2 Suy ra A ; , B (2; 2).
>
:x = 2 2 2
2

http://boxmath.vn/ 27
(
x1 = 1
Suy ra ph˜Ïng trình d : x ° y = 0. (2) , 2(x 1 ° 1; 3x 1 ° 6) = °3(x 2 ° 1; 3 ° x 2 ) ,
x2 = 1
Suy ra A(1; °2), B (1; 3). Nên ph˜Ïng trình d : x ° 1 = 0. ⇤

.vn
Bài 22. Trong m∞t phØng vÓi hª trˆc Ox y, cho các i∫m A(1; 2), Bp(4; 3). Tìm tÂa Î i∫m M sao
10
É
cho M AB = 135o và kho£ng cách t¯ M ∏n ˜Ìng thØng AB b¨ng .
2
Gi£i:

M B

ath
Yêu c¶u bài toán ,
p
Suy ra AM = M H 2 = 5.
p

( °! °°!
O

Gi£ s˚ M (x; y). K¥ M H ?AB . T¯ gi£ thi∏t suy ra M H =

( AB , AM ) = 1350 < p
AM = 5
p ,
8
>
>

>
>
:
q
p

2
10
và ¢M AH vuông cân.

3(x ° 1) + 1(y ° 2)

10. (x ° 1)2 + (y ° 2)2


1
= cos 1350 = ° p
2

(x ° 1)2 + (y ° 2)2 = 5
∞t u = x ° 1, v = y ° 2. Khi ó ta có
( "
3u + v = °5 u = °1, v = °2
,
u2 + v 2 = 5 u = °2, v = 1
V™y M (0; 0) ho∞c M (°1; 3) ⇤
xm
Bài 23. Trong m∞t phØng tÂa Î Ox y, cho tam giác ABC có trÂng tâm G(1; 1); ˜Ìng cao t¯ ønh
A có ph˜Ïng trình 2x ° y + 1 = 0 và các ønh B,C thuÎc ˜Ìng thØng ¢ : x + 2y ° 1 = 0. Tìm tÂa Î
các ønh A, B,C bi∏t diªn tích tam giác ABC b¨ng 6.
Gi£i:
A

I
G
C
bo

µ ∂
1 3
TÂa Î chân ˜Ìng cao H ° ; . ˜Ìng thØng d i qua G và song song BC có pt d : x +2y °3 = 0.
µ ∂ 5 5
1 7 °°! °! 6
d \ AH = I ) I ; . Ta có H A = 3 H I ) A(1; 3). d (A, BC ) = p .
5 5 5
2S ABC p °°! °°!
Suy ra BC = = 2 5. GÂi M là trung i∫m BC . Khi ó M A = 3MG ) M (1; 0).
d (A, BC )

28 boxmath.vn
µ ∂ "
°x 1 + 1 p x1 = 3
GÂi B x 1 ; . Khi ó M B = 5 , (x 1 ° 1)2 = 4 ,
2 x 1 = °1.
+) VÓi x 1 = 3 ) B (3; °1) ) C (°1; 1).

.vn
+) VÓi x 1 = °1 ) B (°1; 1) ) C (3; °1).
Suy ra A(1; 3), B (3; °1), C (°1; 1) ho∞c A(1; 3), B (°1; 1), C (3; °1). ⇤

Bài 24. Trong m∞t phØng Ox y cho tam giác ABC cân t§i A . ˜Ìng thØng AB và BC l¶n l˜Òt có
ph˜Ïng trình: 7x + 6y ° 24 = 0; x ° 2y ° 2 = 0. Vi∏t ph˜Ïng trình ˜Ìng cao k¥ t¯ B cıa tam giác
ABC .
Gi£i:
A
4

ath 2

°2
0
E
H

C
2
B

Ta có tÂa Î B (3; 12 )
GÂi vecto pháp tuy∏n cıa ph˜Ïng trình AC là ~
n (a; b) Do tam giác ABC cân t§i A nên ta có:
| 7 ° 12 | | a ° 2b | p p
cos B = cosC , p p =p p , 85. | a ° 2b |= 5 a 2 + b 2
xm
72 + 62 . 12 + 22 a 2 + b 2 . 12 + 22
9b 7b
,a= ho∞c a = (lo§i vì song song vÓi AB )
2 6
9b
VÓi a = chÂn a = 9; b = 2 ta có ph˜Ïng trình ˜Ìng cao k¥ t¯ B là: (qua B và nh™n ! °
n là vecto
2
chø ph˜Ïng)
1
x °3 y ° 2
= ) 4x ° 18y ° 3 = 0
9 2
K∏t lu™n: V™y ph˜Ïng trình ˜Ìng cao k¥ t¯ B là: 4x ° 18y ° 3 = 0 ⇤

Bài 25. Trong m∞t phØng Ox y cho tam giác ABC vuông t§i B , có ph˜Ïng trình ˜Ìng cao qua C
: 2x + y + 4 = 0, ˜Ìng phân giác trong góc A có ph˜Ïng trình d A : x ° y ° 1 = 0. GÂi M (0; °2) n¨m
bo

trên c§nh AC . Tìm tÂa Î các ønh A, B,C cıa tam giác ó.
Gi£i:
- GÂi N là i∫m Ëi x˘ng vÓi M qua phân giác d A .
Theo tính chßt phân giác trong thì N thuÎc ˜Ìng thØng B A .
* Xác ‡nh tÂa Î N :
Ta có ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng M N : x + y + 2 = 0
Nên tÂa Î giao i∫m cıa ˜Ìng thØng M N và AD là I ( °1 °3
2 ; 2 ). Do ó tÂa Î N (°1; °1).
x +1 y +1
* Ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng AB : = , x ° 2y ° 1 = 0
2 1

http://boxmath.vn/ 29
(
x ° 2y ° 1 = 0
Do ó tÂa Î A là nghiªm cıa hª Nên A(1; 0)
x ° y °1 = 0
x °1 y
Suy ra ta có ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng AC : = 2 , 2x ° y ° 2 = 0

.vn
( 1
2x + y + 4 = 0
Nên tÂa Î C th£o mãn hª: . Suy ra C ( °1
2 ; °3)
2x ° y ° 2 = 0
Vì AB = 2AM nên AB = 2AN ( do AM = AN ) nên N là trung i∫m cıa AB . suy ra B (°3 : °2)
K∏t lu™n: V™y tÂa Î các ønh là: A(1; 0); B (°3 : °2);C ( °1
2
; °3) ⇤

E A

°4 °2 0 2
N D D

B M
°2

ath °4
C

Bài 26. Trong m∞t phØng to§ Î Ox y , cho 3 i∫m A(3; 4) , B (1; 2) ,C (5; 0) . Vi∏t ph˜Ïng trình ˜Ìng
thØng d i qua A(3; 4) sao cho : d = 2d (B ; d ) + d (C ; d ) §t giá tr‡ lÓn nhßt .
Gi£i:
A

4
xm
E

C
F

0 2 4 6

°2

GÂi ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng qua A c¶n tìm là : a(x ° 3) + b(y ° 4) = 0, (a 2 + b 2 6= 0) (¢)
bo

Ta có: 8
> | °4a ° 4b |
>
<2.d (B,¢) = p
a2 + b2
>
> | 2a ° 4b |
:d (C ;¢) = p
a2 + b2
Do ó:
| °4a ° 4b | + | 2a ° 4b |
A = 2d (B ;¢) + d (C ;¢) = p
a2 + b2
Xét TH 1:
B và C cùng phía vÓi (¢) , (°4a ° 4b)(2a ° 4b) ∏ 0 (§)

30 boxmath.vn
| 2a ° 8 | p a b a b
Ta có: A = p ∑ 2 17 (1). Dßu = x£y ra , = , = .
a2 + b2 °2 °8 1 4
ChÂn (a = 1; b = 4) th‰a mãn (§)
V™y ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng: x + 4y ° 19 = 0.

.vn
Xét TH 2:
B và C khác phía vÓi (¢) , (°4a ° 4b)(2a ° 4b) ∑ 0 (§§)
| °6a |
Ta có: A = p = d (I ;¢) (vÓi I (2 : 4))
a2 + b2
Ta thßy r¨ng ˜Ìng thØng (¢) qua A và ch§y t¯ C ∏n B (do B và C khác phía vÓi (¢) )
Do ó d (I ;¢) max , (¢) qua A và vuông góc vÓi Ox . Khi ó (¢) : x = 3. và A = 1 (2)
p
T¯ (1) và (2) ta có A max = 2 17.
K∏t lu™n: Ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng: x + 4y ° 19 = 0. ⇤

Bài 27. Tam giác ABC có trung tuy∏n B M : 2x + y ° 3 = 0; phân giác trong B N : x + y ° 2 = 0 . i∫m
p

ath
P (2; 1) thuÎc AB ,bán kính ˜Ìng tròn ngo§i ti∏p tam giác ABC là R = 5. Xác ‡nh tÂa Î các
ønh cıa tam giác .
Gi£i:

6
C

4
N
D

H
xm
2
B A

°2 0 2 4

°2

T¯ ph˜Ïng trình trung tuy∏n B M và phân giác B N ta suy ra tÂa Î i∫m B (1; 1)
Vì P (2; 1) thuÎc AB nên ta suy ra ph˜Ïng trình AB ( i qua B và P ) là: y = 1. ∞t A(a; 1).
Ta vi∏t ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng i qua A và vuông góc vÓi B N .x ° y + 1 ° a = 0.
bo

Cho ˜Ìng này giao vÓi B N ta tìm ˜Òc to§ Î cıa H ( a+1 3°a
2 ; 2 ) ) i∫m D là i∫m Ëi x˘ng cıa A
qua H và D 2 BC . D(1; 2 ° a).
°°! °!
T¯ ó có : B D = (0; 1 ° a) và AB = (1 ° a; 0) suy ra B D ? AB suy ra tam giác ABC vuông t§i B .
∞t M (m; 3 ° 2m) thì ta có : B M = AM (trung tuy∏n thuÎc c§nh huy∑n cıa tam giác vuông)
a +1
) (m ° a)2 + (2 ° 2m)2 = (m ° 1)2 + (2 ° 2m)2 ) m = (vì a¬1)
p 2
+Th∏ m và chú ˛ r¨ng B M = AM = 5
(1 ° a)2
) (1 ° a)2 + = 5 ) (1 ° a)2 = 4 , a = 3 ho∞c a = °1
4
VÓi a = 3 thì A(3; 0);C (1; °8)

http://boxmath.vn/ 31
VÓi a = °1 thì A(°1; 1);C (1; 8)
K∏t lu™n: V™y bài toán có hai h nghiªm: A(3; 1); B (1; 1);C (1; °8) và A(°1; 1); B (1; 1);C (1; 8) ⇤

.vn
Bài 28. Cho tam giác ABC có 3 góc ∑u nhÂn. Vi∏t ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng ch˘a c§nh AC cıa
F
tam giác , bi∏t tÂa Î chân ˜Ìng cao h§ t¯ ønh A; B ;C t˜Ïng ˘ng là: M (°1; °2); N (2; 2); P (°1; 2).
Gi£i:
A
4
A1
3
P N
2
H
1
C1 B1 E

°4 °3 °2 °1 0 1 2 3 4 5

ath B

M
°1

°2 D

°3

°4
C

GÂi H là tr¸c tâm cıa tam giác ABC . MÎt hª qu£ quen thuÎc, n∏u H là tr¸c tâm cıa tam giác
ABC thì H cÙng là tâm cıa ˜Ìng tròn nÎi ti∏p tam giác M N P vÓi M , N , P l¶n l˜Òt là chân các
˜Ìng cao h§ t¯ các ønh A, B,C (Ta dπ dàng ch˘ng minh hª qu£ này b¨ng t˘ giác nÎi ti∏p )
Theo tÂa Î 3 i∫m M , N , P ã bi∏t ta dπ dàng vi∏t ˜Òc ph˜Ïng trình các ˜Ìng thØng:
M N : 4x ° 3y ° 2 = 0, N P : y ° 2 = 0, MP : x +1 = 0
TÓi ây ta có th∫ làm theo hai cách ∫ tìm tÂa Î i∫m H
xm
Cách 1:
Vì H là tâm ˜Ìng tròn nÎi ti∏p tam giác M N P nên : d (H ; M P ) = d (H ; P N ) = d (H , M N ).
|x + 1| |y ° 2| |4x ° 3y ° 2|
GÂi H (x; y) ta có: = =
1 1 5
Gi£i ra ta ˜Òc H (0; 1)
Cách 2:
Dπ dàng ta vi∏t ˜Òc ph˜Ïng trình ˜Ìng phân giác trong cıa các góc:PÉ É
N M;M PN
Phân giác góc: PÉ É
N M : 4x ° 8y + 8 = 0. Phân giác góc: M P N : x + y ° 1 = 0.
TÂa Î i∫m H là giao i∫m cıa 2 ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng trên ) H (0; 1)
°°!
Ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng AB qua P (°1; 2) nh™n H P làm pháp tuy∏n:x ° y + 3 = 0
°°!
Ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng BC qua M (°1; °2) nh™n H M làm pháp tuy∏n:x + 3y + 7 = 0
°°!
Ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng AC qua N (2; 2) nh™n H N làm pháp tuy∏n:2x + y ° 6 = 0
bo

K∏t lu™n: V™y ph˜Ïng trình các c§nh cıa tam giác ABC là:
AB : x ° y + 3 = 0; BC : x + 3y + 7 = 0; AC : 2x + y ° 6 = 0 ⇤

Bài 29. Trong m∞t phØng Ox y , cho hình vuông ABC D cË ‡nh, bi∏t A(2; 1), I (3; 2) ( I là giao i∫m
cıa AC và B D ). MÎt ˜Ìng thØng d i qua C c≠t các tia AB, AD l¶n l˜Òt t§i M và N . Vi∏t ph˜Ïng
trình ˜Ìng thØng d sao cho Î dài M N là nh‰ nhßt.
Gi£i:

32 boxmath.vn
M
5

.vn
B C
3

I
2

A D N
1

°1 0 1 2 3 4 5 6 7

°1

Cách 1:

ath
Vì I là trung i∫m AC nên ta suy ra ˜Òc tÂa Î i∫m C (4; 3)
Các c§nh AB, AD có ph˜Ïng trình:x ° 2 = 0 và y ° 1 = 0
Chuy∫n hª trˆc to§ (Î Ox y sang hª trˆc

Công th˘c Íi trˆc:


x = X +2
y = Y +1
hay
Y = y °1
°!
( J X Y qua phép t‡nh ti∏n theo O J vÓi J (2; 1).
X = x °2

Trong hª J X Y ta có A(0; 0);C (2; 2) và 2 c§nh AB, AD trùng vÓi 2 trˆc to§ Î X = 0 và Y = 0
p
Không mßt tính tÍng quát gi£ s˚ M (m; 0); N (0, n) (m > 0; n > 0). ) M N = m 2 + n 2
X Y
Ph˜Ïng trình ˜ng thØng M N : + = 1 (¢)
m n
1 1 1
Do C (2; 2) 2 (¢) ) + =
m n 2
1 1 4 1 p m +n p
Ta có + ∏ ) m +n ∏ 8 ) MN = p 2(m 2 + n 2 ) ∏ p ∏ 4 2
m n m +n 2 2
p
) M N nh‰ nhßt b¨ng 4 2 khi và chø khi m = n = 4
xm
Khi ó (¢) : X + Y ° 4 = 0. Trong hª Ox y ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng (¢) : x + y ° 7 = 0
K∏t lu™n:V™y ˜Ìng thØng x + y ° 7 = 0 tho£ mãn i∑u kiªn bài toán ⇤

Cách 2:
∞t CÉ É
M B =NC D = x . GÂi Î dài c§nh hình vuông là a
Tam giác C M B vuông t§i B và tam giác C D N vuông t§i D µ ∂
a a 1 1
Có M N = MC +C N = + =a +
si nx cosx si nx cosx
1 1
Dùng AM-GM cho 2 sË không âm ,
si nx cosx p
1 1 2 2 2
Ta có + ∏p =p
si nx cosx si nx.cosx si n2x
bo

Mà si n2x ∑ 1 nên x = 45
°!
V™y M N ? AC . Ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng M N qua C (4; 3) nh™n AC làm pháp tuy∏n: x + y ° 7 = 0
K∏t lu™n: V™y ˜Ìng thØng x + y ° 7 = 0 tho£ mãn i∑u kiªn bài toán ⇤

Bài 30. Trong m∞t phØng hª tÂa Î Ox y cho tam giác ABC cân t§i A có ønh A(°1; 4) và các ønh
B,C thuÎc ˜Ìng thØng ¢ : x ° y ° 4 = 0. Xác ‡nh tÂa Î các i∫m B,C bi∏t tam giác ABC có diªn
tích b¨ng 18.
Gi£i:

http://boxmath.vn/ 33
A
4

.vn
2
B

°2 °1 1 2 3 H 4 5 6
0

°1

°2
C

°3
∂ µ
7 1
GÂi H là trung i∫m BC thì AH ? BC ) AH : x + y ° 3 = 0 ) H , ° .

ath
Do ó B
µ
11 3
,

2 2 µ
K∏t lu™n: V™y: B
µ
3 5
∂ µ
3 5

ho∞c B , ° ) C , ° ho∞c C
11 3
∂ 2µ 2 ∂
3 5
2 2µ
3 5
; ;C , ° ho∞c B , ° ;C
2 2 2 2 2 2
11
Nên ta có : (x ° 7 + x)2 + (x ° 4 ° 3 + x)2 = 32 ) x =

ho∞c x =
11 3
∂ µ2 2 ∂
,
11 3
2 2
,

3
2
2 2
GÂi B (x, x ° 4) ( Vì B 2 BC ) ) C (7 ° x, 3 ° x)(Vì H là trung i∫m BC )
Vì tam giác ABC có diªn tích b¨ng 18. ) S ABC = 12 .d (A, ¢).BC = 18 ) BC = 4. 2
p

Bài 31. Trong m∞t phØng tÂa Î Ox y vi∏t ph˜Ïng trình 4 c§nh cıa hình vuông không song song
E
vÓi các trˆc tÂa Î, có tâm O và 2 c§nh k∑ l¶n l˜Òt i qua M (°1; 2); N (3; °1).
Gi£i:
xm
4
A
F

2
B

D1 S

°4 °2 0 2 4
D

°2
bo

Không mßt tính tÍng quát, gi£ s˚ AB i qua M (°1; 2) và AD i qua N (3; °1).
GÂi véc tÏ pháp tuy∏n cıa ˜Ìng thØng AB là ! °
n = (a; b) vÓi a, b Áng thÌi khác 0 ( i∑u này do 4
c§nh cıa hình vuông không song song vÓi các trˆc tÂa Î).
Khi ó: AB : a(x + 1) + b(y ° 2) = 0 và AD : b(x ° 3) ° a(y + 1) = 0 .
|a ° 2b| | ° 3b ° a|
Ta có d (O; AB ) = d (O; AD) , p = p
a2 + b2 a2 + b2

34 boxmath.vn
T¯ ó ta có 2a = °b (lo§i o tr˜Ìng hÒp b = 0), chon a = 1, b = °2.
Ta có ph˜Ïng trình cıa AB : x ° 2y + 5 = 0, cıa AD : 2x + y ° 5 = 0.
T¯ ó tìm i∫m A(1; 3) là giao cıa AB, AD . i∫m C Ëi x˘ng A qua O nên C (°1; °3).

.vn
T¯ ó ph˜Ïng trình cıa C D : x ° 2y ° 5 = 0, cıa C B : 2x + y + 5 = 0.
K∏t lu™n: Ph˜Ïng trình các c§nh là:
AB : x ° 2y + 5 = 0, AD : 2x + y ° 5 = 0 C D : x ° 2y ° 5 = 0, C B : 2x + y + 5 = 0. ⇤

Bài 32. Trong m∞t phØng Ox y cho ¢ABC có A 2 (d ) : 2x ° y + 6 = 0, ˜Ìng trung tuy∏n (B M ) :
x + y + 3 = 0, trung i∫m c§nh BC là N (1; 2). Tính S ABC bi∏t BC k(d ).
Gi£i:
D C
6

ath °6 °4
E
M
°2
4

B
°2

°4
0 2 4

°6
A
°8
xm
Vì: BC //(d ) và BC qua N nên BC : 2x ° y = 0
Ta có: N là giao i∫m cıa BC và B M ) B (°1, °2) ) C (3, 6) (Vì N là trung i∫m BC ).
M 2 B M ) M (m, °m ° 3) ) A(2m ° 3, °2m ° 12)
1 3
M∞t khác A 2 d ) m = °2 ) A(°7, °8). Ta có: S ABC = d (A, BC ).BC =
2 20
3
K∏t lu™n: V™y diªn tích tam giác là: S ABC = ⇤
20

Bài 33. Trong m∞t phØng Ox y cho tam giác ABC có diªn tích b¨ng 24 và ph˜Ïng trình các ˜Ìng
trung tuy∏n k¥ t¯ các ønh A , B , C l¶n l˜Òt là
¢1 : x ° y + 2 = 0, ¢2 : 5x ° y ° 2 = 0, ¢3 : x + 3y ° 10 = 0.
bo

Tìm to§ Î các ønh cıa tam giác ABC .


µ ∂ Gi£i:
10 ° b
GÂi tÂa Î i∫m B (a; 5a ° 2);C b; .
3 µ ∂
a + b 15a ° b + 4
GÂi M là trung i∫m cıa AB thì tÂa Î M ;
2 6
Vì i∫m M thuÎc trung tuy∏n qua A , nên thay tÂa Î trên và rút gÂn ta ˜Òc: b = 3a ° 1.
°!
Thay vào trên ta có: C (3a ° 2; 4 ° a) Suy ra: BC = (2a ° 2; 6 ° 6a)
Ta dπ dàng tìm ˜Òc: S ¢ABC = 3S ¢GBC = 24 ) S ¢GBC = 8

http://boxmath.vn/ 35
A

6 F

.vn
C
4

2
E

°2 0 2 4 6

B
°2

Ta vi∏t ˜Òc ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng BC là: (x ° a)(6a ° 6) + (y ° 5a + 2)(2a ° 2) = 0


T¯ ây suy ra: a 6= 1, và ta rút gÂn l§i thành: 6(x ° a) + 2(y ° 5a + 2) = 0.

ath
Suy ra: |a ° 1| = 1 , a = 0 ho∞c a = 2
1
Thay vào công th˘c diªn tích là: S ¢GBC = 8 , d (G, BC ).BC = 8.
2

VÓi: a = 0, suy ra tÂa Î các i∫m là: B (0; °2);C (°2; 4), A(5; 7)
VÓi: a = 2, suy ra tÂa Î các i∫m là: B (2; 8);C (4; 2); A(°3; °1)
K∏t lu™n: Bài toán có hai k∏t qu£ là: B (0; °2);C (°2; 4), A(5; 7) ho∞c B (2; 8);C (4; 2); A(°3; °1) ⇤

Bài 34. Xác ‡nh m ∫ kho£ng cách t¯ i∫m A(3, 1) ∏n ˜Ìng thØng (¢) : x + (m ° 1)y + m = 0 là
lÓn nhßt.Tìm giá tr‡ lÓn nhßt ó.
Gi£i:
xm
1 A

°2 °1
H 0 1 2 3

°1

°2
p p
2 |m + 1| 2 5 |m + 1|
2 5 |m + 1| p
Ta có: d (M ; ¢) = p =p ∑ p =2 5
(m ° 1)2 + 1 [(m ° 1)2 + 12 )(12 + 22 ) (m + 1)2
m °1 1 3
Dßu = x£y ra khi và chø khi: = ,m=
1 2 2
3
K∏t lu™n: V™y m = ⇤
bo

Bài 35. Trong m∞t phØng Ox y cho tam giác ABC có diªn tích b¨ng 2 , AB có ph˜Ïng trình x ° y =
0, I (2, 1) là trung i∫m cıa BC . Tìm tÂa Î trung i∫m K cıa AC .
Gi£i:
2°1 1
Ta có d (I , AB ) = p = p .
p 2 2
Vì I là trung i∫m cıa BC ) d (C , AB ) = 2; d (I , AB ) = 2

36 boxmath.vn
3

K1
2
D

.vn
I
1

°1 0 1K 2 2 3
A
°1

°2
p
T¯ diªn tích tam giác ABC = 2 nên ta suy ra ˜Òc c§nh AB = 2 2.
1 p
K I là ˜Ìng trung bình cıa tam giác ABC ) K I = AB = 2
2
Ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng K I song song vÓi AB là: x ° y + m = 0
Mà I (2; 1) ) m = °1. Suy ra ph˜Ïng trình K I : x ° y ° 1 = 0

ath
Gi£ s˚ K (a, a ° 1). K I 2 = 2 , (a ° 2)2 + (a ° 2)2 = 2 a = 3 ho∞c a = 1. Suy ra K (3; 2) ho∞c K (1; 0)
K∏t lu™n:V™y trung i∫m K cıa AC có tÂa Î là: K (3; 2); K (1; 0)

Bài 36. Trong m∞t phØng Ox y cho tam giác ABC có c§nh AB = 4 2 và ønh C (1; 5). ˜Ìng thØng
p

AB có ph˜Ïng trình x ° y +2 = 0, ˜Ìng thØng (d ) : x +3y °16 = 0 i qua trÂng tâm G cıa tam giác.
Tìm tÂa Î các ønh A, B .
Gi£i:

6 A
C
5

4 I
xm
3

2 B

°1 0 1 2 3 4 5
°1

Thay tÂa Î i∫m C (1; 5) vào ph˜Ïng trình (d ) : x + 3y ° 16 = 0 thßy th‰a mãn.
Suy ra (d ) là ˜Ìng trung tuy∏n xußt phát t¯ ønh C µ ∂
5 9
GÂi I là trung i∫m AB ) I là giao i∫m cıa (d ) và (AB ) ) I ,
2 2
9 1
GÂi tÂa Î i∫m A(x o , x o + 2) ) B (5 ° x o , 7 ° x o ) ) AB 2 = 2(2x o ° 5)2 = 32 , x o = ho∞c x o =
bo

µ ∂ µ ∂ 2 2
9 13 1 5
)A ; ; B ; . Ho∞c ng˜Òc l§i (Vì A và B có vai trò nh˜ nhau).
2 2 µ2 2 ∂ µ ∂ µ ∂ µ ∂
9 13 1 5 9 13 1 5
K∏t lu™n:V™y A ; ;B ; ho∞c B ; ;A ; ⇤
2 2 2 2 2 2 2 2

Bài 37. Trong m∞t phØng Ox y cho tam giác ABC bi∏t B (°4; °1),C (3; °2), diªn tích tam giác ABC
51
b¨ng và trÂng tâm G thuÎc ˜Ìng thØng (d ) : x ° y + 2 = 0. Hãy tìm tÂa Î ønh A .
2
Gi£i:

http://boxmath.vn/ 37
A2

.vn
B
°5 0 C 5 10 15

°5
A1

∂ µ
°1 °3
GÂi G(t ; t + 2) 2 (d ). GÂi M là trung i∫m cıa BC , ta có M ; .
2 2
BC i qua B,C nên BC : x + 7y + 11 = 0
1 1 1 1 1 1 1 1 51 17
S ¢G MC = GK .MC = · AH BC = · AH .BC = S ¢ABC = · =
2 2 3 2 6 2 6 6 2 4
1 17 17 17 17
) GK .MC = , GK = = p = p .
2 4 2.MC 2 5 2 5 2

ath
Nên: GK = d (G, BC ) =

Suy ra G 1 (°1; 1), G 2


µ
t + 7(t + 2) + 11

°21 °13
4
;
p
5 2∂

4
°! °°!
17
= p , |8t + 25| = 17 , t = °1 ho∞c t =
5 2

Ti∏p tˆc s˚ dˆng Øng th˘c : AG = 2.G M suy ra i∫m A 1 (°2; °6), A 2
µ

K∏t lu™n:V™y có 2 tÂa Î ønh A th‰a mãn i∑u kiªn ∑ bài là: A 1 (°2; °6), A 2
°59 °27
4
;


°21

.
4
.

°59 °27
4
;
4
2


Bài 38. Trong m∞t phØng Ox y cho tam giác ABC . ˜Ìng phân giác góc A có ph˜Ïng trình
x + y ° 3 = 0, ˜Ìng trung tuy∏n t¯ B có ph˜Ïng trình x ° y + 1 = 0 ˜Ìng cao k¥ t¯ C có ph˜Ïng
trình 2x + y + 1 = 0. Tìm tÂa Î các ønh cıa tam giác ABC .
xm
Gi£i:
B
3
A

2
H
D
M
1

C
°1 0 1 2

°1
bo

GÂi các ˜Ìng thØng ã cho l¶n l˜Òt là: AD; B M ;C H , và gÂi tÂa Î các i∫m nh˜ sau:
A 2 AD ) A(a; 3 ° a); B 2 B M ) B (b; b + µ1); C 2 C H ) C (c;
∂ °2c ° 1)
a + c 2 ° a ° 2c
Khi ó ta có tÂa Î i∫m M là trung i∫m cıa AC là: M ; Mà M 2 B M , nên thay M
2 2
vào ph˜Ïng trình B M , ta ˜Òc: 2a + 3c = 0 (1)
°!
Ta có: AB = (b ° a; a + b ° 2). Do C H là ˜Ìng cao có !°u = (1; °2),
°! !°
nên ta có: AB . u = 0 , 3a + b = 4 (2)
Ta ∫ ˛ r¨ng: AD ? B M = I , nên I chính là trung i∫m cıa B M .

38 boxmath.vn
µ ∂
a + 2b + c °a + 2b ° 2c + 4
TÂa Î I ; . Ta có: I 2 AD ) 4b ° c = 8(3).
4 4
12 32 8
K∏t hÒp (1); (2); (3) ta thu ˜Òc hª 3 ph˜Ïng trình 3 ©n, gi£i ra ta ˜Òc: a = ;b = ;c = °
∂ µ µ ∂ µ ∂ 17 17 17

.vn
12 39 32 49 °8 °1
K∏t lu™n: V™y tÂa Î 3 ønh cıa ¢ABC là: A ; ;B ; ;C ; ⇤
17 17 17 17 17 17

Bài 39. Trong m∞t phØng Ox y cho i∫m A(1; 1). Hãy tìm i∫m B trên ˜Ìng thØng y = 3 và i∫m
C trên trˆc hoành sao cho ¢ABC ∑u.
Gi£i:
B1 B
3

A
1

ath
Ta có: B thuÎc ˜Ìng thØng y = 3 ) B (a;

Vì ¢ABC
8
< AB = AC
∑u nên: °! °! º
:( AB ; AC ) =
3
°2

>
C °1
1

°1
0 1 2

8 3), và C thuÎc Ox ) C (b; 0)


<(a ° 1)2 ° (b ° 1)2 = 3
, (a ° 1)(b ° 1) ° 2
>
:
(a ° 1)2 + 4
= 12
3 C 4

Coi ây là hª ph˜Ïng trình hai ©n là a ° 1 và b ° 1 (dπ thßy hª ˜a v∑ hª Øng cßp)


5 °1
∞t b ° 1 = k(a ° 1) , thay vào ta ˜Òc: k1 = và k2 =
4 2
5 5
+ VÓi k1 = thì b ° 1 = (a ° 1), thay vào hª thßy vô nghiªm.
4 4
°1 4 °4
+ VÓi k2 = , thay vào hª ta ˜Òc: a ° 1 = p ho∞c a ° 1 = p
xm
2 3 3
K∏t
√ lu™n:V™y !tÁn√ t§i hai c∞p! i∫m√ B,C p∫ ¢ABC ∑u: !
p p p
3+4 3 3+5 3 3°4 3 3°5 3
B ; 3 ;C ; 0 và B ; 3);C ( ;0 ⇤
3 3 3 3

Bài 40. Trong m∞t phØng Ox y cho hình thoi ABC D bi∏t ph˜Ïng trình cıa mÎt ˜Ìng chéo
là: 3x + y ° 7 = 0 và i∫m B (0; °3). Tìm tÂa Î các ønh còn l§i cıa hình thoi bi∏t diªn tích cıa
hình thoi b¨ng 20.
Gi£i:
Rõ ràng B không thuÎc ˜Ìng chéo ã cho nên ta có AC : 3x + y ° 7 = 0.
Vì B D i qua B Áng thÌi vuông góc vÓi AC nên ph˜Ïng trình cıa B D là : x ° 3y ° 9 = 0
bo

TÂa Î tâm I cıa hình thoi là nghiªm8 cıa hª ph˜Ïng8trình :


<x ° 3y ° 9 = 0 <x = 3
,
:3x + y ° 7 = 0 : y = °2

T¯ ó : I (3, °2), l§i do D Ëi x˘ng vÓi B qua I nên tìm ˜Òc : D(6, °1).
p p
T¯ : S ABC D = 20 = 2.I B.I A , chú ˛ vÓi : I B = 10 ta có ˜Òc : I A = 10.
p p
Gi£ s˚ A có tÂa Î : A(a, 7 ° 3a). Khi ó : I A = (a ° 3)2 + (9 ° 3a)2 = 10
Gi£i ph˜Ïng trình ta ˜Òc: a = 4 ho∞c a = 2
Nh˜ v™y, ta có : A(4, °5), A(2; 1), do C Ëi x˘ng vÓi A qua I nên tìm ˜Òc : C (2, 1),C (4, °5).

http://boxmath.vn/ 39
K∏t lu™n:V™y tÂa Î 3 ønh còn l§i cıa hình thoi là:
A(4, °5); D(6, °1);C (2, 1) ho∞c A(2; 1);C (4; °5); D(6; °1) ⇤
A

.vn
1

°1 0 1 2 3 4 5 6
D
°1

°2 I

B
°3

°4
C
°5

ath 1
Bài 41. Trong m∞t phØng Ox y cho tam giác ABC có ønh B ( ; 1).
2
˜Ìng tròn nÎi ti∏p tam giác
ABC ti∏p xúc vÓi c§nh BC , AC , AB t˜Ïng ˘ng t§i các i∫m D, E , F . Cho D(3; 1) và ˜Ìng thØng E F
có ph˜Ïng trình y ° 3 = 0. Tìm tÂa Î ønh A bi∏t A có tung Î d˜Ïng.

5
Gi£i:

F E
3
xm
2
B D C
1

°1 0 1 2 3 4 5 6
°1

5
Vì BC i qua B ( 12 ; 1) và D(3; 1) nên ph˜Ïng trình ˜Òc thØng BC có d§ng: (y ° 1) = 0 , y ° 1 = 0
2
Mà ˜Ìng thØng E F có ph˜Ïng trình y ° 3 = 0. ) E F “ BC
5
V™y ¢ABC cân t§i A ) AD ? BC ) AD có ph˜Ïng trình: (x ° 3) = 0 , x ° 3 = 0
2
5
GÂi F (x, 3) .(Vì F 2 E F ). Dπ thßy B F = B D = ) F (2, 3) ho∞c F (°1, 3) ( lo§i vì khác phía vÓi C , D so
2
bo

vÓi B ) ) B F có d§ng: 4x ° 3y + 1 = 0
Mà A là giao i∫m cıa B F và AD ) A(3, 13 3
) (nh™n)
K∏t lu™n: V™y tÂa Î ønh A th‰a mãn i∑u kiªn là: A(3, 15 3
) ⇤
Chú ˛ :Lí gi£i t§i sao B F = B D; AF = AE ;C D = C E
Ta có: ¢AF I = ¢AE I vì: AI chung và I F = I E = r (§) (c§nh huy∑n- c§nh góc vuông)
AF AE
) AE = AF (1). Vì E F song song B D )=
AB AC
k∏t hÒp vÓi (1) ) AB = AC ) tam giác ABC l§i cân t§i A .
Ta cÙng l¶n l˜Òt xét các tam giác giËng (§) ∫ có: B F = B D và C D = C E

40 boxmath.vn
5
A

.vn
3
E
F
I
2

B D C
1

°2 °1 0 1 2

Bài 42. Trong m∞t phØng Ox y cho ba ˜Ìng thØng d1 : 4x+y°9 = 0, d2 : 2x°y+6 = 0, d 3 : x°y+2 = 0.
Tìm tÂa Î các ønh cıa hình thoi ABC D , bi∏t hình thoi ABC D có diªn tích b¨ng 15, các ønh
A,C thuÎc d 3 , B thuÎc d 1 và D thuÎc d 2 .

ath Gi£i:

D
5

2
O

B
A

1
C

°2 °1 0 1 2 3 4
°1
xm
Do B, D l¶n l˜Òt thuÎc d 1 , d2 nên ta có tÂa Î cıa B, D l¶n l˜Òt là : B (b, 9 ° 4b); D(d , 2d + 6).
GÂi O là tâm cıa hình thoi, hi∫n nhiên O là trung i∫m cıa B D và O thuÎc AC .
T¯ ó ta dπ dàng thi∏t l™p ˜Òc ph˜Ïng trình :

b + d 15 ° 4b + 2d
° + 2 = 0 , 5b ° d = 11
2 2

Bây giÌ s˚ dˆng AC ? B D thu ˜Òc ph˜Ïng trình :

d ° b 4b + 2d ° 3
= , b +d = 1
1 °1

T¯ ây gi£i hª tìm ˜Òc ngay b, d suy ra : B (2, 1), D(°1, 4).


bo

Bây giÌ gi£ s˚ : A(a, a + 2),C (c, c + 2).


Trung i∫m O cıa B D cÙng chính là trung i∫m cıa AC nên dπ dàng suy ra : a + c = 1.
p p p
Ta tính ˜Òc : B D = 3 2, AC = |a ° c| 2 = |2a ° 1| 2 Áng thÌi ta có :

1
S ABC D = AC .B D = 3|2a ° 1| = 15
2

T¯ ây dπ dàng có ˜Òc : a = 3, a = °2. Suy ra tÂa Î : A(3; 5);C (°2; 0)


K∏t lu™n: V™y tÂa Î các ønh cıa hình thoi là: A(3; 5); B (2, 1);C (°2; 0); D(°1, 4) ⇤

http://boxmath.vn/ 41
Bài 43. Trong m∞t phØng Ox y cho tam giác ABC cân t§i A , c§nh BC : x ° y + 1 = 0, ˜Ìng cao h§
t¯ ønh B là: x + 3y + 5 = 0. ˜Ìng cao h§ t¯ ønh C i qua M (3; 0). Tìm tÂa Î các ønh cıa tam
giác ABC .

.vn
Gi£i:
C
3

1 K

°2 °1 0 1A 2 3
B
°1
H

°2

ath
GÂi B H : x + 3y + 5 = 0.
Do B = BC \ B H nên tÂa Î i∫m B là nghiªm cıa hª ph˜Ïng trình :
8
<x + 3y + 5 = 0
:x ° y + 1 = 0
,
8
<x = °2
: y = °1
) B (°2; °1)

GÂi C K là ˜Ìng thØng i qua M và vuông góc vÓi AB có vecto pháp tuy∏n !
°
n = (a; b).
Lúc ó ta có ph˜Ïng trình C K :

a(x ° 3) + b y = 0 , ax + b y ° 3a = 0 (a 2 + b 2 6= 0)

M∞t khác ta có ¢B HC = ¢C K B ( c§nh huy∑n ; góc nhÂn) ) É


H BC = KÅ
CB.
T¯ ây ta có
xm
cos É C B , cos (B·
H BC = cos KÅ ·
H , BC ) = cos (C K , BC ) (1)
M∞t khác ta có vecto pháp tuy∏n °
n°BC
! = (1; °1), vecto pháp tuy∏n °
n°!
B H = (1; 3).
T¯ (1) ta có :

n° ! °°!
B H .n BC | |!
°
n .°n°BC
!| 2 |a ° b| p p
°° ! °° ! = !
° °°! , p p = p p , 2 a 2 + b 2 = 10|a ° b|
|n B H |.|n B H | | n |.|n BC | 2. 10 2. a 2 + b 2
2
a = 3b
, 4(a 2 + b 2 ) = 10(a 2 ° 2ab + b 2 ) , 3a 2 ° 10ab + 3b 2 = 0 , 4 1
a= b
3
VÓi a = 3b ta chÂn a = 3; b = 1. Lúc ó ph˜Ïng trình C K : 3x + y ° 9 = 0(nh™n)
1
VÓi a = b ta chÂn a = 1; b = 3. Lúc ó ph˜Ïng trình C K : x + 3y ° 3 = 0 (lo§i vì B H ||C K )
bo

3
M∞t khác ta có C = BC \C K nên tÂa Î i∫m C là nghiªm cıa hª ph˜Ïng trình :
8 8
<3x + y ° 9 = 0 <x = 0
, ) C (2; 3)
:x ° y + 1 = 0 :y = 1

L§i có AB ?C K . Suy ra vecto chø ph˜Ïng °


u°AB
!=°n°!
C K = (3; 1).
Mà B 2 AB nên ta có ph˜Ïng trình AB :
x +2 y +1
= , x ° 3y ° 1 = 0
3 1

42 boxmath.vn
Do AC ?B H . Suy ra vecto chø ph˜Ïng °
u°AC
!=°n°!
B H = (1; 3).
L§i có C 2 AC nên ta có ph˜Ïng trình AC :

.vn
x °2 y °3
= , 3x ° y ° 3 = 0
1 3

Vì A = AB \ AC nên ta có tÂa Î i∫m A là nghiªm cıa hª ph˜Ïng trình :

8 8
<x ° 3y ° 1 = 0 <x = 1
, ) A(1; 0)
:3x ° y ° 3 = 0 :y = 0

K∏t lu™n:V™y tÂa Î các ønh cıa tam giác ¢ABC là: A(1; 0); B (°2; °1);C (2; 3) ⇤

ath
Bài 44. Trong m∞t phØng Ox y cho tam giác ABC có tr¸c tâm H (2; 0), ph˜Ïng trình ˜Ìng trung
tuy∏n C M : 3x + 7y ° 8 = 0, ph˜Ïng trình ˜Ìng trung tr¸c cıa BC : x ° 3 = 0. Tìm tÂa Î cıa ønh
A.
Gi£i:

A G

H F
xm

PQ là trung tr¸c BC (P thuÎc BC ).


Ta có: C M : 3x + 7y ° 8 = 0, PQ : x ° 3 = 0, AH : x ° 2 = 0 (do AH kPQ
µ và
∂ H (2;µ0) )

2 1
GÂi E , F l¶n l˜Òt là giao cıa C M vÓi AH , PQ . Suy ra tìm ˜Òc E 2; và F 3, °
7 7
NËi AP c≠t C M t§i G là trÂng tâm tam giác ABC . µ ∂
8
∫ ˛ thßy EG = 2GF do tam giác AEG Áng d§ng tam giác P FG . Suy ra G ; 0
3
N∏u gÂi I là tâm ˜Ìng tròn ngo§i ti∏p tam giác ABC thì 2G I = HG ( ˜Ìng thØng euler).
Suy ra I (3; 0). Bi∫u diπn A, P còn 1 ©n theo pt ˜Ìng thØng: A(2; y A ); P (3; y P )
bo

8
< y A + 2y P = 0 1
Có y A + y B + yC = 2.y P + y A = 3yG và AE = 2E F ta ˜Òc hª pt : 1 Suy ra y A =
: y °y = 1 7
A E
µ ∂ 2 7
1
K∏t lu™n: V™y tÂa Î i∫m A 2; ⇤
7

Bài 45. Trong m∞t phØng Ox y cho (d ) : x ° y = 0 và M (2, 1). Tìm ph˜Ïng trình (d 1 ) c≠t trˆc hoàng
t§i A và c≠t (d ) t§i B sao cho tam giác AM B vuông cân t§i M .
Gi£i:

http://boxmath.vn/ 43
2

.vn
B M
1

°1 0 1 2

°1

GÂi A(a; 0) thuÎc trˆc hoành, B (b; b) thuÎc d . Tam giác AM B vuông cân t§i M nên ta có:
8 8 8
<M A = M B <a 2 ° 4a = 2b 2 ° 6b <a = 3b ° 5
>
, , b °2

ath
:°°! °°!
M A.M B = 0 :ab ° 2a ° 3b + 5 = 0

,
8
<a = 3b ° 5
>

>
b °2
>
:(3b ° a)2 ° 4(3b ° 5)(b ° 2) = 2b(b ° 3)(b ° 2)2

:(b ° 1)(b ° 2)(b 2 ° 2b + 4) = 0

Suy ra A(2; 0) và B (1; 1) Ph˜Ïng trình d1 :x + y ° 2 = 0


K∏t lu™n: V™y ph˜Ïng trình d 1 : x + y ° 2 = 0
) b = 1; a = 2

Bài 46. Trong m∞t phØng Ox y cho tam giác ABC có B (1, 2) phân giác trong AK : 2x + y ° 1 = 0.
Kho£ng cách t¯ C ∏n AK b¨ng 2 l¶n kho£ng cách t¯ B ∏n AK . Tìm tÂa Î ønh A, C bi∏t C
thuÎc trˆc tung.
Gi£i:
xm
Ta có:
|2.1 + 2 ° 1| 3
d (B, AK ) = p =p
22 + 12 5
Vì C 2 O y ) C (0, y) Theo gi£ thi∏t ta có: Kho£ng cách t¯ C ∏n AK b¨ng 2 l¶n kho£ng cách t¯ B
∏n AK nên ta có:
"
|2.0 + y ° 1| 6 y =7
d (C , AK ) = 2d B (AK ) () p = p . () |y ° 1| = 6. ()
2
2 +1 2 5 y = °5 (lo§i)
∂ µ
0 24 23
V™y: C (0, 7) GÂi C Ëi x˘ng vÓi C qua AK thì C ° , và C 0 2 B A
5 5
T¯ ây ta dπ dàng vi∏tµ ˜Òc ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng B A : 13x + 29y ° 71 = 0
bo


14 43
Vì A 2 AK , A 2 AB ) A ° ,
15 15 µ ∂
14 43
K∏t lu™n:V™y tÂa Î ønh A là: A ° , ⇤
15 15

Bài 47. Trong m∞t phØng Ox y cho tam giác ABC vÓi ˜Ìng cao k¥ t¯ ønh B và phân giác trong
cıa góc A có ph˜Ïng trình l¶n l˜Òt là x ° 2y ° 2 = 0 và x ° y ° 1 = 0. i∫m M (0; 2) thuÎc ˜Ìng
thØng AB và AB = 2AC . Tìm tÂa Î các ønh cıa ¢ABC .
Gi£i:

44 boxmath.vn
A

M0

.vn
M

B P C

∞t (AP ) : x ° y ° 1 = 0; (B K ) : x ° 2y ° 2 = 0
•GÂi H là hình chi∏u cıa M trên AP.
Ta có M (0; 2) 2 M H và ! °
n MH = !
°u AP = (1; 1) ) (M H ) : x + y ° 2 = 0.

ath
H là giao i∫m cıa AP và M H , tÂa 8Î cıa nó là nghiªm cıa hª:
<x + y ° 2 = 0
:x ° y ° 1 = 0

•GÂi M 0 là i∫m Ëi x˘ng vÓi M qua AP , H là trung i∫m cıa M M 0 .


Suy ra M 0 (3; °1), mà M 0 (3; °1) 2 AM 0 và !
•Ta có A 2 AM 0 ) A(2; 1)
) (AM ) : x + 2y ° 2 = 0, B 2 AM ) B (2; 0)
°
n AM 0 = !
°
3 1
,H ;
2 2
µ ∂

u B K = (2; 1) ) (AM 0 ) : 2x + y ° 5 = 0.

GÂi C (c; 5 ° 2c) 2 AM 0 . µ ∂ µ ∂


1 2 1 2
Theo gi£ thi∏t AB = 2AC ) C 2 ° p ; 1 + p ho∞c C 2 + p ; 1 ° p ⇤
5 5 5 5

Bài 48. Trong m∞t phØng Ox y, cho tam giác ABC có tr¸c tâm H (1; 3), tâm ˜Ìng tròn ngo§i ti∏p
xm
tam giác ABC là I (2; 0) và A(3; 4). Vi∏t ph˜Ïng trình cıa ˜Ìng thØng BC .
Gi£i:
A

B M C

A0
bo

Nh™n xét: HØn không ít ng˜Ìi khi Âc t¸a ∑ lên s≥ nghæ ngay ∏n công th˘c Eul er trong tam
giác ∫ áp dˆng trong bài này. Nh˜ng trên th¸c t∏ công th˘c này muËn s˚ dˆng trong khi thi §i
hÂc-Cao Øng thì ph£i ch˘ng minh nó tr˜Óc. Nh˜ v™y, ta ph£i l¸a chÂn con ˜Ìng khác ∫ làm
bài này. ChØng h§n
D¸ng ˜Ìng tròn (C )ngo§i ti∏p ¢ABC . GÂi A 0 là i∫m Ëi x˘ng cıa i∫m A qua I , suy ra A 0 2 (C )
và I là trung i∫m cıa A A 0 . Do ó A 0 (1; °4).
Dπ dàng ch˘ng minh ˜Òc A 0 B HC là hình bình hành (B H “ A 0C , HC “ A 0 B ).

http://boxmath.vn/ 45
∂ µ
0 1 0
GÂi M là giao i∫m cıa BC và A H , suy ra M là trung i∫m cıa AH ) M 1; ° .
2
1
Nh˜ v™y ta có M (1; ° ) 2 BC và BC ? AH ) PT cıa BC : 4x + 2y ° 3 = 0 . ⇤
2

.vn
Bài 49. Trong m∞t phØng Ox y cho i∫m A(°3; 5) và hai ˜Ìng phân giác trong cıa ¢ABC l¶n
l˜Òt là (d1 ) : x + y ° 2 = 0, (d2 ) : x ° 3y ° 6 = 0. Vi∏t ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng BC .
Gi£i:
A

B A2 A1 C

ath
Dπ dàng ki∫m tra ˜Òc r¨ng i∫m A không thuÎc d1 và d 2 nên d1 , d2 là hai phân giác trong xußt
phát t¯ hai ønh B,C .
GÂi A 1 và A 2 l¶n l˜Òt là hai i∫m Ëi x˘ng cıa i∫m A qua d 1 và d2 .
Ta ti∏n hành tìm tÂa Î A 1 , A 2 nh˜ sau:
GÂi H là hình chi∏u)cıa A trên d 1 . Khi ó

!
°
A(°3; 5) 2 AH
) PT cıa AH : °x + y ° 8 = 0.
n AH = !
°u d 1 = (°1; 1)
TÂa
8 Î cıa H là nghiªm cıa hª
<x + y ° 2 = 0
) H (5; °3)
:°x + y ° 8 = 0

M∞t khác H là trung i∫m cıaµA A 1 nên∂A 1 (13; °11)


xm
3 11
T˜Ïng t¸ ta cÙng tìm ˜Òc A 2 ° ; ° .
5 5
Nh˜ v™y, theo tính chßt ˜Ìng phân giác trong cıa tam giác suy ra A 1 , A 2 thuÎc ˜Ìng thØng BC ,
nên ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng BC cÙng chính là ph˜Ïng trình cıa A 1 A 2 .
K∏t lu™n: BC : 11x + 17y + 220 = 0 . ⇤
Nh™n xét: Qua các bài toán trên, chúng ta thßy r¨ng khi bài toán cho ph˜Ïng trình ˜Ìng phân
giác th˜Ìng thì ta s≥ nghæ tÓi h˜Óng làm nh˜ th∏ nào? Th™t may m≠n, ˜Ìng phân giác nó có
mÎt tính chßt cÏ b£n ó là mÈi i∫m n¨m trên nó luôn cách ∑u hai c§nh k∑, hay nói cách
khác ó là tính Ëi x˘ng cıa các c∞p i∫m trên hai c§nh k∑ qua ˜Ìng phân giác. Cˆ th∫, n∏u
¢ là ˜Ìng phân giác cıa góc xO y thì vÓi mÈi i∫m M 2 Ox có i∫m Ëi x˘ng cıa nó thuÎc tia O y.
bo

Bài 50. Trong m∞t phØng Ox y , vi∏t ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng (d ) i qua i∫m A(°1; 3) và c≠t
2 1
trˆc Ox,O y l¶n l˜Òt t§i M , N sao cho 2
+ nh‰ nhßt.
OM ON 2
Gi£i:
GÂi ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng d có d§ng: y = kx + b, k 6= 0
Do d i qua A(°1; 3) nên
µ ta ∂có °k + b = 3 ) k = b ° 3.
b
(d ) c≠t Ox t§i M ) M ° ; 0
k

46 boxmath.vn
(d ) c≠t O y t§i N ) N (0; b)
2 1 2k 2 1
2
+ 2
= 2 + 2
OM ON b b
Khi ó √p !2

.vn
2(b ° 3)2 + 1 19 6 2 2
= = °p + ∏
b2 b 19 19 19
µ ∂
2 1 2 19 1
Do ó 2
+ 2
= khi b = )k =° .
OM ON mi n 19 6 6
x 19
Tóm l§i, (d ) : y = ° + . ⇤
6 6

Bài 51. (Trích ∑ thi th˚ THPT QuËc gÂc Hu∏-2012).


Trong m∞t phØng Ox y cho 2 ˜Ìng thØng: (L 1 ) : 4x ° 2y + 5 = 0, (L 2 ) : 4x + 6y ° 13 = 0
˜Ìng thØng ¢ c≠t (L 1 ), (L 2 ) l¶n l˜Òt t§i T1 , T2 . Bi∏t r¨ng (L 1 ) là phân giác góc t§o bi OT1 và ¢,
(L 2 ) là phân giác góc t§o bi OT2 và ¢. Tìm tÂa Î giao i∫m cıa ¢ và trˆc tung?
Gi£i:

ath ¢
°2
L2

°1
3

2
T1
1
T2

0
L1

1 2 3

°1

GÂi E và F là i∫m Ëi x˘ng cıa O qua (L 1 ) và (L 2 ) , I , J theo th˘ t¸ là trung i∫m cıa OE ,OF
Ta dπ dàng ch˘ng minh ˜Òc E , F thuÎc ¢
xm
GÂi I (a; b) ) E (2a; 2b)
I thuÎc (L 1 ) và OI ? (L 1 ) , suy ra I (°1; 12 ) ) E (°2; 1)
T˜Ïng t¸ ta cÙng tìm ˜Òc J (1; 32 ) ) F (2; 3)
Ph˜Ïng trình ¢ i qua E và F : ¢ : x ° 2y + 4 = 0
K∏t lu™n, giao i∫m cıa ¢ vÓi trˆc tung là M (0; 2) . ⇤

Bài 52. Trong m∞t phØng Ox y cho tam giác ABC vuông t§i A và i∫m B (1, 1). Ph˜Ïng trình
˜Ìng thØng AC : 4x + 3y ° 32 = 0. Tia
p BC lßy M sao cho B M .BC = 75. Tìm C bi∏t bán kính ˜Ìng
5 5
tròn ngo§i ti∏p tam giác AMC là .
2
Gi£i:
bo

B M C

http://boxmath.vn/ 47
•Cách 1:
I là tâm ˜Ìng tròn ngo§i ti∏p tam giác AMC p .
°°! °! 5 5
Ta có: P (B /(I )) = B M .BC = B I 2 ° R 2 vÓi R =

.vn
2
°°! °! 425
Vì B n¨m ngoài ˜Ìng tròn (I ) nên ta có: B M .BC = B M .BC = 75 , B I 2 ° R 2 = 75 ) B I 2 =
4
Vi∏t ˜Òc ph˜Ïng 8 trình AB : 3x ° 4y + 1 = 0 và tìm ˜Òc A(5; 4)
> 125
>
>
> I A2 =
< 4
GÂi I (x; y) ta có:
>
>
>
: I B 2 = 425
>
µ ∂ 4µ ∂
13 7
Tính ˜Òc: I ; 2 ho∞c I ; 6
2 2
Vi∏t ph˜Ïng trình ˜Ìng trung tr¸c I N cıa AC . Tìm ˜Òc N = AC \ I N .
Dùng tính chßt trung i∫m suy ra: C (8; 0) ho∞c C (2; 8) .

ath
•Cách 2(HD cách làm:)
Vì B A ? AC nên tìm ˜Òc tÂa Î i∫m A.
K¥ M K ?BC c≠t AB t§i K .
Khi ó gÂi I là trung i∫m cıa C K ta dπ dàng suy ra I là tâm ˜Ìng tròn ngo§i ti∏p tam giác AMC
Do ¢B M K v ¢B AC )
BM BK
BA
=
BC
. T¯ ó tính ˜Òc B K .
Do A n¨m gi˙a B và K nên ta s≥ có: AK = B K ° B A
p
T¯ ó ta tính ˜Òc Î dài c§nh AC = 4R 2 ° AK 2
Và suy ra tÂa Î i∫m C . ⇤

Bài 53. Trong m∞t phØng Ox y cho tam giác ABC có: A(0; 2); B (2; 6) và C thuÎc ˜Ìng thØng (d ) :
xm
x °3y +1 = 0. Tìm tÂa Î ønh C sao cho phân giác trong xußt phát t¯ ønh A song song vÓi ˜Ìng
thØng d .
Gi£i:
A

d
M

I
B D C
bo

Vì ˜Ìng phân giác trong góc A song song vÓi ˜Ìng thØng d nên ph˜Ïng trình ˜Ìng phân giác
có d§ng x ° 3y + m = 0.
Vì qua A(0; 2) nên phân giác trong góc A có ph˜Ïng trình d1 : x ° 3y + 6 = 0.
GÂi M là i∫m Ëi x˘ng vÓi B qua ˜Ìng phân giác d 1 , khi ó ta có: M 2 AC .
Ta vi∏t ˜Òc ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng B M là: 3x + y ° 12 = 0.
T¯ ó, giao i∫m I cıa d 1 và B M có tÂa Î là: I (3; 3). Suy ra tÂa Î i∫m M (4; 0).
T¯ ó suy ra ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng AC là: x + 2y = 4.

48 boxmath.vn
TÂa Î i∫m C là nghiªm cıa hª ph˜Ïng trình:

.vn
8 8
<x + 2y = 4 <x = 2
,
:x ° 3y + 1 = 0 :y = 1

K∏t lu™n: C (2; 1) . ⇤

Bài 54. Trong m∞t phØng Ox y cho ¢ABC cân t§i A . Bi∏t ph˜Ïng trình các ˜Ìng thØng AB ; BC
có ph˜Ïng trình l¶n l˜Òt là x + 2y ° 1 = 0; 3x ° y + 5 = 0. Vi∏t ph˜Ïng trình c§nh AC bi∏t r¨ng
M (1; °3) thuÎc c§nh AC .

ath Gi£i:

M
A

I N

H
C B

Xét ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng qua M song song vÓi BC .


xm
Ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng này có d§ng (d ) : 3x µ° y ° 6∂ = 0
13 3
GÂi N là giao i∫m cıa (d ) và AB . Tính ˜Òc N
µ ∂ 7 7
10 12
Trung i∫m I cıa M N là: I ; .
7 7
46
˜Ìng thØng AI có d§ng (AI ) : x + 3y ° =0
µ ∂ 7
59 173
Ta tính ˜Òc H ° ; là giao i∫m cıa AI và BC .
70 70 µ ∂
9 8
HÏn n˙a, B là giao i∫m cıa BC và AB , suy ra B ° ;
7 7µ ∂
2 19
Vì H là trung i∫m cıa BC . Suy ra ˜Òc tÂa Î i∫m C ° ;
5 5
bo

Nh˜ v™y ˜Ìng thØng AC i qua 2 i∫m C và M có ph˜Ïng trình tÍng quát là
34x + 7y ° 13 = 0 ⇤

µ ∂
1
Bài 55. Trong m∞t phØng Ox y cho hình thoi ABC D có tâm I (2; 1) và AC = 2B D . i∫m M 0;
3
thuÎc ˜Ìng thØng AB ; i∫m N (0; 7) thuÎc ˜Ìng thØng C D . Tìm tÂa Î ønh B bi∏t B có hoành
Î d˜Ïng.
Gi£i:

http://boxmath.vn/ 49
A

N0

.vn
H
B I
D

– bài toán này tr˜Óc tiên chúng ta hãy ∫ ˛ tÓi v‡ trí cıa ba i∫m M , I , N trên hình thoi ABC D ta
thßy ngay ˜Òc n∏u ta gÂi N 0 là i∫m Ëi x˘ng cıa N qua tâm I thì ta có N 0 thuÎc c§nh AB . V™y
ph˜Ïng trình AB hoàn toàn xác ‡nh ˜Òc.
Cˆ th∫ ta có tÂa Î i∫m N 0 (x 0 ; y 0 ) ˜Òc xác ‡nh bi công th˘c:
8

Lúc
8
>

>!°
ath
: u AB = 4; °
16
3

<x 0 = 2x I ° x N = 4
: y 0 = 2y ° y = °5

nên ph˜Ïng trình AB :


I

4
N

ó ta có ˜Ìng thØng AB là ˜Ìng thØng i qua hai i∫m M ; N 0 nên:


<N 0 2 AB
µ x ° 4 3(x + 5)
=
16
) N 0 (4; °5)

, 4x + 3y ° 1 = 0

Bây giÌ ta quan sát ∏n d˙ kiªn gi£ thi∏t AC = 2B D . i∑u quan tâm cıa chúng ta là qua d˙ kiªn
này bài toán muËn cho bi∏t i∑u gì?
Ta ∫ ˛ r¨ng B D = 2B I ; AC = 2AI . V™y t¯ i∑u kiªn AC = 2B D ta có ngay ˜Òc AI = 2B I .
Chú ˛ vào tam giác AB I vuông t§i I ta không có d˙ kiªn c§nh cˆ th∫ nào c£ nên ta ∞t B I = x thì
ta có AI = 2x .
xm
Î dài ˜Ìng cao trong tam giác AB I vuông t§i I chính là kho£ng cách t¯ tâm I ∏n ˜Ìng thØng
AB nên ta có:
|4.2 + 3.1 ° 1|
I H = d (I ,AB ) = p = 2 vÓi I H ?AB
32 + 45
Xét trong AB I vuông t§i I ta có :

1 1 1 1 1 1 p p
= + , = + , x = 5 hay B I = 5 (1)
I H 2 AI 2 B I 2 4 x 2 4x 2
p
– (1) cho chúng ta liên t˜ng i∫m B thuÎc ˜Ìng tròn tâm I và bán kính b¨ng 5. Do ó tÂa Î
i∫m B là nghiªm cıa hª :
bo

8
<4x + 3y ° 1 = 0
) B (1; °1) (vì B có hoành Î d˜Ïng)
:(x ° 2)2 + (y ° 1)2 = 5

K∏t lu™n: B (1; °1) ⇤

Bài 56. (§ )Trong m∞t phØng Ox y cho tam giác ABC có ph˜Ïng trình các ˜Ìng cao AH , phân
giác trong B D , trung tuy∏n C M l¶n l˜Òt là 2x + y °12 = 0, y = x °2, x °5y °3 = 0. Tìm tÂa Î A, B,C .
Gi£i:

50 boxmath.vn
A

G
D

.vn
M
K I
E
F
B H C

H˜Óng d®n gi£i:


•Trên AH lßy 1 i∫m E bßt kì và t§i E d¸ng ˜Ìng thØng d ? AH .
•D¸ng ˜Ìng thØng d 0 Ëi x˘ng vÓi d qua phân giác B D . ˜Ìng thØng này c≠t B D t§i F , c≠t AH
t§i G.
•GÂi K là trung i∫m cıa F G . Ta c¶n ch˘ng minh I K \ C M = M (VÓi I là giao i∫m cıa AH và
B D ).
•T¯ ó ta dπ dàng tìm ˜Òc tÂa Î A, B,C . ⇤

ath
Bài 57. Trong m∞t phØng Ox y cho hình vuông có AB : 4x ° 3y ° 4 = 0,C D : 4x ° 3y ° 18 = 0 và tâm
I thuÎc d : x + y ° 1 = 0, vi∏t ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng ch˘a hai canh còn l§i cıa hình vuông ó

d
Gi£i:

0 D
I
B
xm
C

I 2 d : x + y ° 1 = 0 nên I = (x 0 ; 1 ° x 0 ). Vì I là tâm hình vuông nên


4x 0 ° 3(1 ° x 0 ) ° 4 |4x 0 ° 3(1 ° x 0 ) ° 18|
d (I , AB ) = d (I ,C D) , p p , |7x 0 ° 7| = |7x 0 ° 21|
4 2 + (°3)2 4 2 + (°3)2
"
7x 0 ° 7 = 7x 0 = 7x 0 ° 21 Vô lí
, , x0 = 2
7x 0 ° 7 = 21 ° 7x 0
Nên i∫m I (2; °1). Ph˜Ïng trình c§nh BC : 3x + 4y + c = 0 "
|4.2 ° 3.(°1) ° 4| |3.2 + 4(°1) + c| c =5
Có d (I , AB ) = d (I , BC ) , p = p , 7 = |2 + c| ,
42 + (°3)2 8 32 + 42 c = °9
bo

8
<BC : 3x + 4y + 5 = 0 <BC : 3x + 4y ° 9 = 0
K∏t lu™n: V™y ph˜Ïng trình các c§nh ho∞c ⇤
: AD : 3x + 4y ° 9 = 0 : AD : 3x ° 4y + 5 = 0

Bài 58. Trong m∞t phØng Ox y cho ¢ABC cân ønh A . Canh bên AB và canh áy BC có ph˜Ïng
trình l¶n l˜Òt là x + 2y ° 1 = 0 và 3x ° y + 5 = 0 . L™p ph˜Ïng trình c§nh AC bi∏t ˜Ìng thØng AC
i qua i∫m M (1; °3).
Gi£i:

http://boxmath.vn/ 51
B

.vn
C
M

GÂi !°
n = (a; b)vÓi a 2 + b 2 6= 0 là vectÏ pháp tuy∏n cıa ˜Ìng thØng AC ,
Khi ó ph˜Ïng trình c§nh AC i qua M (1; °3) có d§ng AC : a(x ° 1) + b(y + 3) = 0
T¯ ph˜Ïng trình c§nh AB suy ra ˜Ìng thØng AB nhân ° !(1; 2) làm mÎt vectÏ pháp tuy∏n.
n 1
°
!
T¯ ph˜Ïng trình c§nh BC suy ra ˜Ìng thØng BC nhân n 2 (3; °1) làm mÎt vectÏ pháp tuy∏n.
Vì tam giác ABC cân t§i A nên ta có:

ath | cos(°
!, °
n
,p =p
!

5
!
° °

a2 + b2
, a 2 + b 2 = 5(3a ° b)2
, 44a 2 ° 30ab + 4b 2 = 0(1)

+ N∏u b = 0 thay vào (1) ) a = 0 (Lo§i)

6 a
!
1 n 2 )| = | cos( n , n 2 )|
1 |3a ° b|

=
1
2
2

+ N∏u b 6= 0 chÂn b = 1 thay vào (1) ta có 44a 2 ° 30a + 4 = 0 , 4 2


a=
11
1
* VÓi a = thì ph˜Ïng trình c§nh AC : x + 2y + 5 = 0( Lo§i vì khi ó AC song song vÓi AB )
2
2
* VÓi a = thì ph˜Ïng trình c§nh AC : 2x + 11y + 31 = 0
11
xm
K∏t lu™n: Ph˜Ïng trình c§nh AC : 2x + 11y + 31 = 0 ⇤

Bài 59. Trong m∞t phØng Ox y , tìm tÂa Î các dønh còn l§i cıa tam giác ABC bi∏t A(5; 2), ph˜Ïng
trình ˜Ìng trung tr¸c cıa BC , ˜Ìng trung tuy∏n C D l¶n l˜Òt có ph˜Ïng trình là : x + y ° 6 = 0
và 2x ° y + 3 = 0.
Gi£i:

10
bo

D A
B

°5 0 5

52 boxmath.vn
GÂi G(xG ; yG ) là trÂng tâm tam giác ABC , M là trung i∫m cıa BC .
nên M thuÎc ˜Ìng trung tr¸c cıa BC suy ra M (a; 6 ° a)
°! °°!
Ta có AG = (xG ° 5; yG ° 2), AM = (a ° 5; 4 ° a)

.vn
Theo tính chßt trÂng tâm ta có 8 8
> 2 > 2a 5
°! 2 °°! <xG ° 5 = 3 (a ° 5) < xG =
3
°
3
AG = AM , 2 , °2a 14
3 >
: yG ° 2 = (4 ° a) >
: yG = +
3 3 3
Mà G thuÎc trung tuy∏n C D nên µ ∂ µ ∂
2a 5 °2a 14 °5
2 ° ° + +3 = 0 , a = °
µ ∂ 3 3 3 3 6
°5 41
suy ra M ;
6 6 µ ∂ µ ∂
5 41 23
Ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng BC : 1 x ° ° y ° =0,x°y+ =0
6 6 8 3
8 14
<x ° y + 23 = 0 > <x = µ
14 37

Nên tÂa Î i∫m C là nghiªm cıa hª 3 3 hay C ;

ath
Mà M là trung i∫m cıa BC nên B

K∏t lu™n: B
µ
°19 4
∂ µ
; ,C
3 3
14 37
;
3 3

µ
:
2x ° y + 3 = 0
°19 4
3 3
;

>
:y =
37
3
3 3

Bài 60. Trong m∞t phØng Ox y cho ˜Ìng phân giác t¯ A , trung tuy∏n t¯ B , ˜Ìng cao t¯ C có

ph˜Ïng trình l¶n l˜Òt là: x + y °3 = 0, x ° y +1 = 0, 2x + y +1 = 0. Tìm tÂa Î các ønh cıa tam giác.
Gi£i:

B
3
xm
A

2 D

1 M

H
C

°2 °1 0 1 2

°1

GÂi ˜Ìng phân giác AD : x + y ° 3 = 0, ˜Ìng trung tuy∏n B M : x ° y + 1 = 0


và ˜Ìng cao C H : 2x + y + 1 = 0
bo

Mà A 2 AD ) A(a; 3 ° a); B 2 B M ) Bµ(b; b + 1);C 2 C H∂) C (c; °2c ° 1)


a + c 2 ° a ° 2c
Có M là trung i∫m cıa AC nên M ; .
2 2
a + c 2 ° a ° 2c
Mà M 2 B M nên thay vào ph˜Ïng trình B M , ta có: ° + 1 = 0 , 2a + 3c = 0 (1)
2 2
°! °! °
Ta có AB = (b ° a; a + b ° 2). DO AB ?C H ) AB .!u C H = 0 , 3a + b = 4 (2)
Trong ó u!
° = (1; °2) là mÎt vectÏ chø ph˜Ïng cıa ˜Ìng cao C H .
CH
GÂi I = B Mµ \ AD Nh™n thßy AD?B M∂ = I , nên I là trung i∫m cıa B M .
a + 2b + c °a + 2b ° 2c + 4
Do ó I = ; mà I 2 AD ) 4b ° c = 8 (3)
4 4

http://boxmath.vn/ 53
12 32 °8
T¯ (1), (2) và (3) ta có a =,b = ,c =
µ ∂ µ 17 ∂ 17 µ 17∂
12 39 32 48 °8 °1
K∏t lu™n: A ; ,B ; ,C , ⇤
17 17 17 17 17 17

.vn
Bài 61. Trong m∞t phØng Ox y cho hình bình hành ABC D có diªn tích b¨ng 4. Bi∏t A(1; 0), B (0; 2)
và giao i∫m I cıa hai ˜Ìng chéo n¨m trên ˜Ìng thØng y = x . Tìm tÂa Î ønh C và D .
Gi£i:

2 B

C A

°2 0 2

ath
Vì I thuÎc ˜Ìng thØng y = x nên I = (a; a)
Suy ra C (2a ° 1; 2a), D(2a; 2a ° 2)
p
Có AB = 12 + 22 = 5
p
°2
D

Ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng AB : 2(x ° 1) + y = 0 hay 2x + y ° 2 = 0


Theo bài ra thì diªn tích hình binh hành ABC D b¨ng
2
4.
1 a =0
Nên S ABC = 2 , .AB.d (C , AB ) = 2 , |3a ° 2| = 2 , 4 4
2 a=
3
xm
+ VÓi a = 0 thì C =
µ (°1;∂0), D
µ = (0;
∂ °2)
4 5 8 8 2
+ VÓi a = thì C ; , D ;
3 3 3 3 3 µ
∂ µ ∂
5 8 8 2
K∏t lu™n: C = (°1; 0), D = (0; °2) ho∞c C ; , D ; ⇤
3 3 3 3

Bài 62. Trong m∞t phØng Ox y cho các i∫m A(0; 1), B (2; °1) và hai ˜Ìng thØng d1 : (m ° 1)x +
(m ° 2)y + 2 ° m = 0, d 2 : (2 ° m)x + (m ° 1)y + 3m ° 5 = 0. Ch˘ng minh d 1 và d 2 luôn c≠t nhau, GÂi P
là giao i∫m cıa d1 và d 2 , Tìm m sao cho P A + P B lÓn nhßt.
Gi£i:
bo

A P
1

°1 0 1 2 3
P0 B
°1

54 boxmath.vn
Ta có
°
! = (m ° 1; m ° 2) là mÎt vectÏ pháp tuy∏n cıa d
n 1 1
°
!
n = (2 ° m; m ° 1) là mÎt vectÏ pháp tuy∏n cıa d
2 2

.vn
dπ thßy °
!.°
n !
1 n 2 = 0 vÓi mÂi m hay d 1 ?d 2 nên hi∫n nhiên d 1 c≠t d 2 vÓi mÂi m
K∏t hÒp vÓi A 2 d1 ; B 2 d 2
) P thuÎc ˜Ìng tròn ˜Ìng kính AB (x ° 1)2 + y 2 = 2(C ).
p p
Ta có P A + P B ∑ 2(P A 2 + P B 2 ) = 2AB 2 = 4
Øng th˘c x£y ra khi P A = P B
Hay tam giác ABC vuông cân t§i P , t˘c P là i∫m chính gi˙a cıa cung ABC
GÂi (d ) là ˜Ìng thØng i qua tâm I (1; 0) cıa ˜Ìng tròn (C ) và vuông góc vÓi AB.
Ta có : d : x ° y ° 1 = 0
Vì P = d \ (C ) Khi ó tÂa Î cıa P là nghiªm cıa hª ph˜Ïng trình
8 "
<(x ° 1)2 + y 2 = 2 x = 2; y = 1
,

ath :x ° y ° 1 = 0

T¯ ó dπ dàng tính ˜Òc P (2; 1) ho∞c P (0; °1)


+ VÓi P (0; °1) thay vào (d 1 ) ta thu ˜Òc m = 2
+ VÓi P (2; 1) thay vào d 1 ta có m = 1
K∏t lu™n: V™y vÓi m = 1 ho∞c m = 2 thì P A + P B lÓn nhßt.
x = 0, y = °1

Bài 63. Trong m∞t phØng Ox y cho tam giác ABC vuông cân t§i A . Bi∏t r¨ng c§nh huy∑n n¨m

5
trên ˜Ìng thØng d : x + 7y ° 31 = 0. i∫m N (1; ) thuÎc ˜Ìng thØng AC , i∫m M (2; °3) thuÎc
2
˜Ìng thØng AB . Xác ‡nh tÂa Î các ønh cıa tam giác ABC .
Gi£i:
xm
B
5
C
4

3 N

2
A
1

°4 °3 °2 °1 0 1 2 3 4
°1

°2
M
°3
bo

GÂi °n°AC
! = (a; b), a 2 + b 2 6= 0 là vectÏ pháp tuy∏n cıa ˜Ìng thØng AC .

Nên vectÏ pháp tuy∏n cıa ˜Ìng thØng AB là ° n°AB


! = (b; °a)

Ph˜Ïng trình c§nh AB i qua M (2; °3) là:bx ° a y ° 3a ° 2b = 0


Vì tam giác ABC cân t§i A nên
| cos(!
°
n AC , !
° n AB , !
n BC )| = | cos(!
° °
n BC )| , |a + 7b| = |b ° 7a|(§)
+ N∏u a = 0 thay vào (*) suy ra b = 0 (tr˜Ìng hÒp này lo§i vì a 2 + b 2 6= 0)
9
+ N∏u a 6= 0 chÂn a = 3 thay vào (*) ta ˜Òc b = °4 hay b =
4

http://boxmath.vn/ 55
- VÓi a=3 và b=4 ta ˜Òc ph˜Ïng trình AC : 3x ° 4y + 7 = 0 và AB : 4x + 3y + 1 = 0
Nên tÂa Î i∫m A(°1; 1), B (°4; 5),C (3; 4)
9 9 69 9 27
- VÓi a = 3và b = ta thu ˜Òc ph˜Ïng trình AC : 3x + y ° = 0, AB : x ° 3y ° = 0
4 4 8 4 2

.vn
µ ∂
°3 1 9
Nên tÂa Î A(4; ), B (10; 3),C ° ;
2 2 2 µ ∂ µ ∂
°3 1 9
K∏t lu™n: V™y A(°1; 1), B (°4; 5),C (3; 4) ho∞c A 4; , B (10; 3),C ° ; ⇤
2 2 2

Bài 64. Trong m∞t phØng Ox y cho tam giác ABC bi∏t B (°4; °1),C (3; °2), diªn tich tam giác ABC
51
b¨ng và trÂng tâm G thuÎc ˜Ìng thØng d : x ° y + 2 = 0. Hãy tìm tÂa Î ønh A .
2
Gi£i:

A
6

ath °4
B °2
G

°2
4

0 2

p
Ta có BC = 5 2. Ph˜Ïng trình BC : x + 7y + 11 = 0. Mà G thuÎc d nên G(a; a + 2)
Theo bài ra
1 51 51
xm
S = .BC .d (A, BC ) ) d (A, BC ) = p ) d (G, BC ) = p
2 5 2 15 2
|a + 7(a + 2) + 11| 51
, p = p
72 + 12 15 22
"
8a + 25 = 17 a = °1
, |8a + 25| = 17 , ,4 °21
8a + 25 = °17 a=
4
VÓi a = °1 thì G(°1;
µ 1) nên tÂa
∂ ε i∫m A(°2;
∂ 6)
21 °21 °13 59 27
VÓi a = ° thì G ; ) A ° ;°
4 4 4 µ 4 ∂ 4
59 27
K∏t lu™n: V™y A(°2; 6) ho∞c A ° ; ° ⇤
4 4
bo

3
Bài 65. Trong m∞t phØng Ox y cho tam giác ABC có S = , hai ønh là A(2; °3), B (3; °2) và trÂng
2
tâm G cıa tam giác thuÎc ˜Ìng thØng 3x ° y ° 8 = 0. Tìm tÂa Î inh C
Gi£i:
GÂi C (x 0 ; y 0 ) là i∫m c¶n tìm. µ ∂
5 + x 0 °5 + y 0
G là trÂng tâm tam giác ABC nên G ;
3 3
Mà G thuÎc ˜Ìng thØng : 3x ° y ° 8 = 0 nên
5 + x 0 °5 + y 0
3. ° ° 8 = 0 , 3x 0 ° y 0 ° 4 = 0 (1)
3 3

56 boxmath.vn
Ph˜Ïng trình c§nh AB:x ° y ° 5 = 0
Diªn tích tam giác ABC là :
1 2S

.vn
S = .AB.d (C , AB ) , d (C , AB ) = , |x 0 ° y 0 ° 5| = 3
2 " AB
x0 ° y 0 ° 8 = 0 (2)
,
x0 ° y 0 ° 2 = 0 (3)

T¯ (1) và (2) , C (°2; °10)


T¯ (1) và (3) , C (1; °1)
K∏t lu™n: V™y C (°2; °10) ho∞c C (1; °1) ⇤

0 1 2 3
C
°1

ath °2

°3

3
Bài 66. Trong m∞t phØng Ox y cho tam giác ABC có diªn tích b¨ng
2
G

A
B

và các ønh A(3; °5), B (4; °4).


Bi∏t r¨ng trÂng tâm G cıa tam giác ABC thuÎc ˜Ìng thØng 3x ° y ° 3 = 0 . Tìm tÂa Î ønh C .
bài này t˜Ïng t¸ bài trên các b§n t¸ rèn luyªn nhé. s: C (13; 18) ho∞c C (16; 27)

Bài 67. Trong m∞t phØng Ox y cho i∫m A(1; 1) trên m∞t phØng tÂa Î . hãy tìm i∫m B trên
˜Ìng thØng y = 3 và i∫m C trên trˆc hoành sao cho tam giác ABC là tam giac ∑u.
xm
Gi£i:

B
3

A
1

0 1 2 3 4 5
bo

GÂi B (b; 3) là i∫m n¨m trên ˜Ìng thØng y = 3 và C (c; 0) 2 Ox là nh˙ng i∫m c¶n tìm.
Tam giác ABC ∑u nên
8 8p p
< AB = BC < (b ° 1)2 + 4 = (c ° b)2 + 9
, p p
:BC = AC : (c ° b)2 + 9 = (c ° 1)2 + 1
8 8
<(b ° 1)2 = (c ° b)2 + 5 <(b ° 1)2 = (c ° b)2 + 5(1)
, ,
:(c ° b)2 = (c ° 1)2 ° 8 :2(b ° 1)c = b 2 + 7(2)

http://boxmath.vn/ 57
T¯ (2) ta thßy b 6= 1 .
b2 + 7 8 ° (b ° 1)2
Do ó (2) , c = ) c °b =
2(b ° 1) 2(b ° 1)
8 ° (b ° 1)2

.vn
Thay c ° b = vào (1) ta có
2(b ° 1)
∑ ∏2
2 8 ° (b ° 1)2
(b ° 1) = +5
2(b ° 1)
, 3(b ° 1)4 ° 4(b2° 1)2 ° 64 =p0
3+4 3
16 6 b=
, (b ° 1)2 = ,6 3p
3 4 3°4 3
b=
3
p p
3+4 3 5 3+3
-VÓi b = )C =
3p p3
3°4 3 °5 3 ° 3
-VÓi b =

ath 3 √
K∏t lu™n: V™y B
)C =

3
p
3+4 3
!3
; 3 ,C =
√ p
5 3°3
3
!
; 0 ho∞c B
√ p
3°4 3
3
!
; 3 ,C =

˜Ìng thØng có ph˜Ïng trình y ° 2x = 0. Tìm tÂa Î hình vuông ó

Gi£i:
√ p
3°5 3
3
;0
!

Bài 68. Trong m∞t phØng Ox y , cho hình vuông có ønh A(0; 5) và mÎt ˜Ìng chéo n¨m trên

6
A
5
xm
I
4

°1 0 1 2 3

GÂi I là tâm cıa hình vuông ABC D ã cho thì I là giao i∫m cıa hai ˜Ìng chéo AC và B D .
Dπ thßy ph˜Ïng trình ˜Ìng chéo B D : y ° 2x = 0
Ta có AC ?B D t§i I
bo

Nên ph˜Ïng trình ˜Ìng chéo AC có d§ng : x + 2y + c = 0


Mà AC i qua i∫m A(0; 5) do ó ph˜Ïng trình AC : x + 2y ° 10 = 0
TÂa Î tâm hình vuông là nghiªm cıa hª
8
<x + 2y ° 10 = 0
, I (2; 4)
: y ° 2x = 0

K∏t lu™n: V™y I (2; 4) ⇤

58 boxmath.vn
Bài 69. Trong m∞t phØng Ox y cho tam giác ABC vÓi A(°1; 3), ˜Ìng cao B H n¨m trên ˜Ìng
thØng y = x , phân giác trong cıa góc C n¨m trên ˜Ìng thØng x + 3y + 2 = 0. Vi∏t ph˜Ïng trình
c§nh BC .

.vn
Gi£i:

4
A

2
H

F ¥I

°2 0 2 4

C
°2
B

ath
Ta có AC ?B H nên ph˜Ïng trình AC có d§ng : x+y+c=0(1)
AC i qua A(°1; 3) nên thay vào (1) ta có: c = °2
Do ó ph˜Ïng trình c§nh AC là : x + y ° 2 = 0 8

TÂa Î cıa C là nghiªm cıa hª ph˜Ïng trình


<x + y ° 2 = 0
:x + 3y + 2 = 0

D¸ng AI vuông góc vÓi ˜Ïng phân giác C F : x + 3y + 2 = 0 t§i i∫m I


, C (4; °2)

Suy ra, ph˜Ïng trình AI có d§ng: 3x ° y + d = 0


Mà A 2 AI nên : 3.(°1) ° 3 + d = 0 , d = 6
Do v™y ph˜Ïng trình cıa AI : 3x ° y + 6 = 0
TÂa Î cıa I là nghiªm cıa hª 8
xm
<3x ° y + 6 = 0
, I (°2; 0)
:x + 3y + 2 = 0

GÂi A 0 là i∫m Ëi x˜ng vÓi A qua phân giác C F , suy ra I là trung i∫m cıa A A 0
Ta có: 8
<x = 2x I ° x A = °3
A0
, A 0 (°3; °3)
:y = 2y I ° y A = °3
A0

mà A 0 2 BC
Do ó ph˜Ïng trinh canh BC là : x ° 7y ° 18 = 0
K∏t lu™n:V™y ph˜Ïng trinh canh BC là : x ° 7y ° 18 = 0 ⇤
bo

Bài 70. Trong


µ m∞t
∂ phØng Ox y cho tam giác ABC cân  A . i∫m M (1; °1) là trung i∫m cıa BC ,
2
trÂng tâm G ; 0 . Tìm tÂa Î các ønh B,C .
3
8 Gi£i:
8
°°! °°! <x A ° x M = 3(xG ° x M ) <x A = 0
Ta có M A = 3MG , ) A(0; 2)
,
: y ° y = 3(y ° y ) :y = 2
A M G M A
°°!
Vì tam giác ABC vuông cân  A nên BC nh™n AM = (1; °3) làm mÎt vectÏ pháp tuy∏n.
V™y ph˜Ïng trình BC là: x ° 3y ° 4 = 0

http://boxmath.vn/ 59
p
M∞t khác M B = M A = MC = 10
p
Nên A, B,C thuÎc ˜Ìng tròn tâm M bán kinh R = 10 có ph˜Ïng trình (x ° 1)2 + (y + 1)2 = 10
Do ó tÂa Î các i∫m B,C là nghiªm cıa hª :

.vn
8 8
<x ° 3y ° 4 = 0 <x = 3y + 4
,
:(x ° 1)2 + (y + 1)2 = 10 :(3y + 3)2 + (y + 1)2 = 10

"
y = 0 ) x = °4
)
y = °2 ) x = °2

K∏t lu™n: V™y B (4; 0),C (°2; °2) ⇤

A
2

ath °2

C
°2
0
G

M
2

Bài 71. Trong m∞t phØng Ox y hãy vi∏t ph˜Ïng trình các c§nh cıa tam giác ABC bi∏t tr¸c tâm
B

H (1; 0) , chân ˜Ìng cao h§ t¯ ønh B là K (0; 2) , trung i∫m c§nh AB là M (3; 1) .
Gi£i:

A
4
xm
3
k
2
C M
1
H

°2 °1 0 1 2 3 4
°1
B
°2

°°!
˜Ìng thØng AC vuông góc vÓi H K nên nh™n H K = (°1; 2) làm mÎt vectÏ pháp tuy∏n và AC i
qua K nên ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng AC : x ° 2y + 4 = 0
bo

°°!
Ta cÙng ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng B K i qua K và nh™n H K = (°1; 2) làm vectÏ chø ph˜Ïng nên
B K : 2x + y ° 2 = 0
Do A 2 AC ) A(2a ° 4; a)
B 2 B K ) B (b; 2 ° 2b)
M∞t khác M (3; 1) là trung i∫m cıa AB , nên
8
x + xB ( ( (
<x M = A
>
2a ° 4 + b = 6 2a + b = 10 a =4
2 , , , .
y + yB
:yM = A
> a + 2 ° 2b = 2 a ° 2b = 0 b=2
2

60 boxmath.vn
Do ó A(4; 4), B (2; °2)
°!
T¯ ó ta có AB = (°2; °6) nên ph˜Ïng trình canh AB : 3x ° y ° 8 = 0
°°!
˜Ìng thØng BC qua B vuông góc vÓi AH nên nh™n H A = (3; 4) là pháp vectÏ suy ra ph˜Ïng trinh

.vn
: BC : 3x + 4y + 2 = 0
K∏t lu™n: AB : 3x ° y ° 8 = 0, BC : 3x + 4y + 2 = 0, AC : x ° 2y + 4 = 0 ⇤

Bài 72. Trong m∞t phØng Ox y cho hình ch˙ nh™t ABC D có ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng AB :
x ° 2y + 1 = 0, ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng B D : x ° 7y + 14 = 0, ˜Ìng thØng AC i qua M (2; 1). Tìm
to§ Î các ønh cıa hình ch˙ nh™t.
Gi£i:

ath M
D

A
I
B

8
( > 21 µ ∂
x ° 2y + 1 = 0 < x= 21 13
TÂa Î cıa B là nghiªm cıa hª : 5
x ° 7y + 14 = 0
,
> 13 ) B 5 ; 5
: y=
5
xm
M∞t khác, ABC D là hình ch˙ nh™t nên góc gi˙a AC và AB b¨ng góc gi˙a AB và B D .
GÂi °
n°AB
!(1; °2); °
n°! °°! 2 2
B D (1; °7); n AC (a; b) vÓi a + b > 0 l¶n l˜Òt là vectÏ pháp tuy∏n cıa các ˜Ìng
thØng AB, B D, AC .
Ø ° °! °°!¢Ø Ø ° °! °°!¢Ø
Khi ó: Øcos °n AB , n B D Ø = Øcos °
n AC , n AB Ø
2
3 p 2 a = °b
, |a ° 2b| = p a + b 2 , 7a 2 + 8ab + b 2 = 0 , 4 b
2 a =°
7
+ VÓi a = °b cho a = 1 thì b = °1 khi ó ph˜Ïng trình c§nh AC : x ° y ° 1 = 0 mà A = AB \ AC
nên tÂa Î i∫m A là nghiªm cıa hª:
( (
x ° y °1 = 0 x =3
bo

) ) A(3; 2)
x ° 2y + 1 = 0 y =2

GÂi I là giao i∫m hai ˜Ìng chéo nên tÂa Î cıa I là nghiªm hª:
( ( µ ∂
x ° y °1 = 0 x = 72 7 5
, )I ;
x ° 7y + 14 = 0y = 52 2 2
µ ∂
14 12
mà I là trung i∫m cıa AC và B D nên C (4; 3), D ;
5 5
+ VÓi b = °7a cho a = 1 ) b = °7 khi ó ph˜Ïng trình c§nh AC : x ° 7y + 5 = 0, dπ thßy AC kB D nên

http://boxmath.vn/ 61
tr˜Ìng hÒp này lo§i. µ ∂ µ ∂
21 13 14 12
K∏t lu™n: V™y A(3; 2), B ; ,C (4; 3), D ; ⇤
5 5 5 5

.vn
Bài 73. Trong m∞t phØng Ox y cho hình bình hành ABC D có diªn tích b¨ng 4, các ønh
A(2; 2), B (°2; 1). Tìm tÂa Î ønh C và D bi∏t r¨ng giao i∫m cıa AC và B D thuÎc ˜Ìng thØng
x ° 3y + 2 = 0
Gi£i:

A C
2
B F
E

ath p
°2

Có AB = 17 gÂi I = AC \ B D ,
1
0 2 4

Ta có S I AB = .S ABC D = 1 , 12 AB.d (I ; AB ) = 1 , d (I ; AB ) = p
4
Ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng AB : x ° 4y + 6 = 0
Mà I thuÎc ˜Ìng thØng: x ° 3y + 2 = 0 ) I (3t ° 2; t )
T¯ ó :
6

2
17
8 10

2 |3t ° 2 ° 4t + 6| 2
d (I ; AB ) = p , p = p , |4 ° t | = 2
17 17 17
"
t = 2 ) I (4; 2) ) C (6; 2), D(10; 3)
,
t = 6 ) I (16; 6) ) C (30; 10), D(34; 11)
xm
K∏t lu™n: C (6; 2), D(10; 3) ho∞c C (30; 10), D(34; 11) ⇤

Bài 74. Trong m∞t phØng Ox y cho A(10; 5), B (15; °5), D(°20; 0) là các ønh cıa hình thang cân
ABC D trong ó AB song song vÓi C D . Tìm tÂa Î i∫m C .
Gi£i:

D F

°20 °10 0 10
B
bo

°10
E

°20

°30

°!
Ta có C DkAB suy ra, ˜Ìng thØng C D qua D(°20; 0) và nh™n AB = (5; °10) .
Ph˜Ïng trình cıa C D là : 2x + y + 40 = 0

62 boxmath.vn
µ ∂
25
GÂi I , J l¶n l˜Òt là trung i∫m cıa AB và C D . Ta có I ; 0 và I J ?C D
2
Ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng I J : 2x ° 4y ° 25 = 0
Mà J = I J \C D nên tÂa Î cıa J là nghiªm cıa hª

.vn
8 8
<2x + y + 40 = 0 <x = °27 µ
°27

, 2 )J ; °13
:2x ° 4y ° 25 = 0 : 2
y = °13

Theo tính chßt hình thang cân thì J là trung i∫m cıa C D nên theo công th˘c trung i∫m
8 8
<xC + y D = 2x J <xC = °7
)
: y + y = 2y : y = °26
C D J C

K∏t lu™n: V™y i∫m C (°7; °26) là i∫m c¶n tìm ⇤

Bài 75. Trong m∞t phØng Ox y cho tam giác ABC có M (°2; 2) là trung i∫m cıa c§nh BC . C§nh

ath
AB có ph˜Ïng trình là x ° 2y ° 2 = 0, c§nh AC có ph˜Ïng trình là :2x + 5y + 3 = 0 . Hãy xác ‡nh
tÂa Î các ønh cıa tam giác dó.

C
Gi£i:

M
2
B

°10 °8 °6 °4 °2 0 2 4
A
xm
TÂa Î cıa A là nghiªm cıa hª :
8
<x ° 2y ° 2 = 0 µ ∂
4 7
) A ;°
:2x + 5y + 3 = 0 9 9
µ ∂
°2c ° 3
Vì B 2 AB ) B (2b + 2; b),C 2 AC ) C c;
5
Mà M là trung i∫m cıa BC nên theo công th˘c trung i∫m ta có
8 8
> 11
<2b + 2 + c = 4 <b =
, 9
:b + °2c ° 3 = 4 >
:c =
°76
5 9
bo

µ ∂ µ ∂
40 11 °76 25
suy ra B ; ,C ;
9 9µ ∂9 µ9 ∂ µ ∂
4 7 40 11 °76 25
K∏t lu™n: V™y A ; ° , B ; ,C ; ⇤
9 9 9 9 9 9

Bài 76. Trong m∞t phØng Ox y cho ønh A(°1; °3) bi∏t hai ˜Ìng cao B H : 5x + 3y ° 25 = 0,C K :
3x + 8y ° 12 = 0 Hãy xác ‡nh tÂa Î các ønh B và C .
Gi£i:

http://boxmath.vn/ 63
6
B

.vn
2

°2 0 2 4

°2
A

°4

ath
Ta có AB ?C K
) Ph˜Ïng trình c§nh AB có d§ng: 8x ° 3y + c = 0
Vì AB i qua A(°1; °3) nên °8 + 9 + c = 0 , c = °1
Do ó ph˜Ïng trình AB : 8x ° 3y ° 1 = 0
TÂa Î cıa B là nghiªm cıa hª ph˜Ïng trình:
8
<8x ° 3y ° 1 = 0
) B (2; 5)
:5x + 3y ° 25 = 0

Ta có AC ?B H nên ph˜Ïng trình cıa AC : 3x ° 5y + m = 0


Mà AC i qua A(°1; °3) ) m = °12
xm
do ó ph˜Ïng trình AC : 3x ° 5y ° 12 = 0 ) C (4; 0)
K∏t lu™n: B (2; 5),C (4; 0) ⇤

Bài 77. Trong m∞t phØng Ox y cho hai ˜Ìng thØng d1 : x + 2y ° 3 = 0, d2 : 3x + y ° 4 = 0 c≠t nhau
t§i M (1, 1). L™p ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng d3 i qua i∫m : A(°2, °1) c≠t d1 , d 2 t§i các i∫m P,Q
p
sao cho : M P = 2MQ .
Gi£i:
Tr˜Óc tiên ta xét i∫m T (3; 0) 2 d 1 vÓi T 6= M .
Xét i∫m N (x 1 ; 4 ° 3x 1 ) 2 d2 vÓi N 6= M .
p
Trong ó T, N ph£i th‰a i∑u kiªn M T = 2M N .
T¯ i∑u kiªn này ta có ˜Òc 2
bo

1 5
6 x1 = ) y 1 =
2
M T = 2M N 2
, 5 = 2(10x 12 ° 20x 1 + 10) , 4 2 2
3 7
x1 = ) y 1 = °
2 2
M∞t khác ta có
8 p
<M T = 2M N MT MN
) = ) T N “ PQ ( L Talet.)
:M P = p2MQ MP MQ

Do ó d3 i qua A và song song vÓi T N .


V™y ta tìm ˜Òc 2 ˜Ìng thØng (d3 ) là x + y + 3 = 0 ho∞c ° 7x + 3y ° 11 = 0 ⇤

64 boxmath.vn
P

.vn
Q

Bài 78. Trong m∞t phØng Ox y cho hai ˜Ìng thØng ¢1 : 2x °3y +4 = 0, ¢2 : 3x +2y +5 = 0 và i∫m
M (1; 1). L™p ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng i qua M và cùng vÓi các ˜Ìng thØng ¢1 , ¢2 t§o thành

ath
mÎt tam giác cân.
Nh™n xét: ∫ xét mÎt tam giác cân thì ta ph£i l¶n l˜Òt xét 3 tr˜Ìng hÒp c¶n t§i 3 ønh. Nh˜ng
n∏u nh˜ th∏ thì bài toán s≥ có th∫ dài và mßt thÌi gian. Vì th∏ ta hãy Âc kæ ∑ bài xem có gì ∞c
biªt.
Gi£i:
Ta nh™n thßy ¢1 ? ¢2 , do ó n∏u gÂi ˜Ìng thØng c¶n l™p ph˜Ïng trình là ¢, A là giao i∫m cıa
˜Ìng thØng ¢1 và ¢2 , B,C l¶n l˜Òt là giao i∫m cıa ˜Ìng thØng ¢ vÓi ¢1 , ¢2 thì tam giác ABC
vuông cân t§i A . Nói cách khác, ˜Ìng thØng ¢ là ˜Ìng thØng qua M (1; 1) và t§o vÓi ¢1 mÎt góc
º
.
4
2 4
¢: y = x+ .
3 3
Gi£i s˚ k là hª sË góc cıa ¢. Khi ó
xm
Ø Ø 2
Ø k°2 Ø Ø Ø k1 = 5
Ø 3 Ø º Ø 3k ° 2 Ø
Ø Ø = tan , Ø Ø=1,4 1
Ø1+ 2k Ø 4 Ø 3 + 2k Ø
3
k 2 = °
5
1 6
0
V™y có hai ˜Ìng thØng qua c¶n tìm là: ¢ : y = 5x ° 4; ¢ : y = ° x + . ⇤
5 5

M
bo

Bài 79. Trong m∞t phØng Ox y cho 3 i∫m A(3; 4) , B (1; 2) ,C (5; 0) .vi∏t ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng
d i qua A(3; 4) sao cho : d = 2d (B ; d ) + d (C ; d ) §t giá tr‡ lÓn nhßt.
Gi£i:

http://boxmath.vn/ 65
d

.vn
B

GÂi ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng qua A c¶n tìm là : a(x ° 3) + b(y ° 4) = 0 (a 2 + b 2 6= 0) (¢)
| ° 2a ° 2b| |2a ° 4b|
Ta có: d (B ; ¢) = p , d (C ; ¢) = p
a2 + b2 a2 + b2
| ° 4a ° 4b| |2a ° 4b| | ° 4a ° 4b| + |2a ° 4b|
Do ó: A = 2d (B ; ¢) + d (C ; ¢) = p +p = p

ath
Ta có: A = p
| ° 2a ° 8b|
a2 + b2
Dßu “ = ” x£y ra ,
a
=
°2 °8
p
∑ 2 17 (1)
b a b
a2 + b2 a2 + b2
Xét T H 1 : B và C cùng phía vÓi (¢) , (°4a ° 4b)(2a ° 4b) ∏ 0(§)
a2 + b2

, = . ChÂn (a = 1; b = 4) th‰a mãn (§)


1 4
V™y ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng: x + 4y ° 19 = 0.
Xét T H 2 : B và C khác phía vÓi (¢) , (°4a ° 4b)(2a ° 4b) ∑ 0
| ° 6a|
(§§):
Ta có: A = p = d(I ;¢) ( vÓi I (2 : 4))
a2 + b2
Ta thßy r¨ng ˜Ìng thØng (¢) qua A và ch§y t¯ C ∏n B ( do B và C khác phía vÓi (¢) ) do ó
d (I ; ¢) max , (¢) qua A và vuông góc vÓi Ox . Khi ó (¢) : x = 3. và A = 1 (2)
p
T¯ (1) và (2) ta có A max = 2 17.
xm
K∏t lu™n: Ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng: x + 4y ° 19 = 0. ⇤

P/s: C¶n nhÓ |a| + |b| = |a + b| , ab ∏ 0

Bài 80. Trong m∞t phØng Ox y cho i∫m I (2; 4) và 2 ˜Ìng thØng d1 : 2x ° y °2 = 0, d2 : 2x + y °2 = 0.
Vi∏t ph˜Ïng trình ˜Ìng tròn tâm I , c≠t d 1 t§i 2 i∫m A, B và c≠t ˜Ìng thØng d 2 t§i 2 i∫m C , D
16
tho£ mãn AB +C D = p
5
Gi£i:
bo

2 6
I H = d (I , d 1 ) = p ; I K = d (I , d 2 ) = p ; I D = I A = R;
5 5
r r
8 4 36 8
K D + AH = p , R 2 ° + R 2 ° =p
5 5 5 5
p p p
2 2 2
) 5R ° 4 + 5R ° 36 = 8 ) 5R = 40 ) R = 2 2
° ¢2
) (C ) : (x ° 2)2 + y ° 4 = 8

° ¢2
K∏t lu™n: Ph˜Ïng trình ˜Ìng tròn (C):(x ° 2)2 + y ° 4 = 8 ⇤

66 boxmath.vn
d1

.vn
d2 I

ath
Bài 81. Trong m∞t phØng Ox y cho tam giác ABC có A(8; 4), B (°7; °1),C (4; 6). GÂi (C ) là ˜Ìng

Vì tÂa Î A, B,C ã xác ‡nh nên AB, AC

1
Mà S ¢N AB = N A.N B. sin É
2
1
2
Å B là các h¨ng sË ã bi∏t.
°°!°°!
(+) Tr˜Óc h∏t ta xét N khác A, B. Ta có N A N B = N A.N B. cos É
Å
N AB = N A.N B. sin AC
AN B
2S ¢N AB
B ) N A.N B =
Å
sin AC B
(1)
°°!°°!
tròn ngo§i ti∏p tam giác ABC . Xác ‡nh M thuÎc ˜Ìng tròn (C ) sao cho N A N B min

*Nh™n xét:
Gi£i:

(2)
Å
Dây cung AB chia ˜Ìng tròn thành 2 cung. Ta tính ˜Òc cos AC B < 0 nên ACÅB là góc tù. Khi ó:
+ N∏u N thuÎc cung ch˘a i∫m C thì cos É Å
AN B = cos AC B < 0 (3)
+ N∏u N không thuÎc cung ch˘a i∫m C thì É Å
8 cos AN B = ° cos AC B > 0 (4)
°°!°°! <cos É Å
AN B = cos AC B <0
T¯ (1), (2), (3), (4) ta có, ∫ N A N B min thì
xm
:N A.N B max
1
Hay i∫m N thuÎc cung AB ch˘a i∫m C sao cho S ¢N AB max. M∞t khác S ¢N AB = .d (N , AB ).AB
2
Nên ta s≥ tìm i∫m N thuÎc cung AB ch˘a i∫m C sao cho d (N , AB ) max.r r ∂
µ
17 17
Tóm l§i i∫m N n¨m chính gi˙a cung AB ch˘a i∫m C . T¯ ó tìm ˜Òc N 2 + ; °3 ° 3 .
2 2
°°!°°!
(+) Tr˜Ìng hÒp rN trùng A ho∞cr B thì N A N B > 0 nên b‡ lo§i.
µ ∂
17 17
K∏t lu™n: N 2 + ; °3 ° 3 ⇤
2 2
bo

http://boxmath.vn/ 67
2 ˜Ìng tròn - ˜Ìng elip

° ¢

.vn
Bài 1. Trong m∞t phØng Ox y , cho hai ˜Ìng tròn (C ) : x 2 + y 2 °18x °6y +65 = 0 và C 0 : x 2 + y 2 = 9
T¯ i∫m M thuÎc ˜Ìng tròn (C ) k¥ hai ti∏p tuy∏n vÓi ˜Ìng tròn (C 0 ), gÂi A, B là các ti∏p i∫m.
Tìm tÂa Î i∫m M , bi∏t Î dài o§n AB b¨ng 4, 8.
Gi£i:

A M

A0

H0

ath O

B0

˜Ìng tròn (C 0 ) có tâm O (0; 0), bán kính R = O A = 3. GÂi H = AB OM ,


B
M0

T
12 p 9 O A2
do H là trung i∫m cıa AB nên AH = . Suy ra: OH = O A 2 ° AH 2 = và OM = =5
( ( 2 5 5 OH
° ¢ M 2 (C ) x + y 2 ° 18x ° 6y + 65 = 0
∞t M x; y , ta có: ,
OM = 5 x 2 + y 2 = 25
( ( 2 ( (
xm
3x + y ° 15 = 0 x ° 9x + 20 = 0 x =4 x =5
, , , ho∞c
x 2 + y 2 = 25 y = 15 ° 3x y =3 y =0
V™y, trên (C ) có hai i∫m M th‰a ∑ bài là: M (4; 3) ho∞c M (5; 0). ⇤
° ¢2
Bài 2. Trong m∞t phØng Ox y , cho i∫m M (6; 2) và ˜Ìng tròn (C ) : (x ° 1)2 + y ° 2 = 5. L™p
p
ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng (d ) i qua M và c≠t ˜Ìng tròn (C ) t§i hai i∫m A, B sao cho AB = 10.
Gi£i:

H
bo

A0
H0

B0

68 boxmath.vn
p
˜Ìng tròn (C ) có tâm I (1; 2) và bán kính R = 5
GÂi H là hình chi∏u vuông góc cıa I trên AB , ta có: p
2 2 2 AB 22 10 5 10
I H = I A ° AH = R ° = 5° = ) IH =

.vn
4° 4 ¢2 2
˜Ìng thØng (d ) i qua M và có VTPT ! °n = (a; b) a 2 + b 2 6= 0 có d§ng:
° ¢
a (x ° 6) + b y ° 2 = 0 , ax + b y ° 6a ° 2b = 0
˜Ìng thØng (d ) th‰a ∑ bài khi: p
|a + 2b ° 6a ° 2b| 10
d (I ; (d )) = I H , p = , 9a 2 = b 2 , b = ±3a
2
a +b 2 2
VÓi b = °3a ta ˜Òc (d ) : x ° 3y = 0
VÓi b = 3a ta ˜Òc (d ) : x + 3y ° 12 = 0
V™y, có hai ˜Ìng thØng th‰a ∑ bài là: (d ) : x ° 3y = 0 ho∞c (d ) : x + 3y ° 12 = 0 ⇤

° ¢2
Bài 3. Trong m∞t phØng Ox y , cho ˜Ìng tròn (C ) có ph˜Ïng trình (x ° 1)2 + y ° 2 = 5 và i∫m
M (6; 2). L™p ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng (d ) i qua M và c≠t ˜Ìng tròn (C ) t§i hai i∫m A, B sao

ath
cho AB = 10
p

A
Gi£i:

I
B

M
xm
p
˜Ìng tròn (C ) có tâm I (1; 2) và bán kính R = 5
GÂi H là hình chi∏u vuông góc cıa I trên AB , ta có: p
2
AB 10 5 10
I H 2 = I A 2 ° AH 2 = R 2 ° = 5° = ) IH =
4 4 2 2
˜Ìng thØng (d ) i qua M và có VTPT ! °n = (a; b) có d§ng:
° ¢
a (x ° 6) + b y ° 2 = 0 , ax + b y ° 6a ° 2b = 0
˜Ìng thØng (d ) th‰a ∑ bài khi: p
|a + 2b ° 6a ° 2b| 10
d (I ; (d )) = I H , p = , 9a 2 = b 2 , b = ±3a
2
a +b 2 2
VÓi b = °3a ta ˜Òc (d ) : x ° 3y = 0
VÓi b = 3a ta ˜Òc (d ) : x + 3y ° 12 = 0
bo

V™y có 2 ph˜Ïng trình (d ) : x ° 3y = 0 ho∞c (d ) : x + 3y ° 12 = 0 ⇤

Bài 4. Trong m∞t phØng Ox y , cho ˜Ìng tròn (C ) : x 2 + y 2 + 2x ° 4y = 0 và ˜Ìng thØng (d ) :


x ° y + 1 = 0. Tìm tÂa Î i∫m M thuÎc ˜Ìng thØng (d ) mà qua ó có th∫ k¥ ˜Òc hai ti∏p tuy∏n
É
M A và M B vÓi (C ) ( A, B là hai ti∏p i∫m) sao cho AM B = 60o .
Gi£i:
p
É
(C ) có tâm I (°1; 2) và bán kính R = 5 Theo gi£ thi∏t: AM ÅI = 1 AM
B = 60o ) AM É B = 30o
2
AI p
Tam giác AM I vuông t§i A nên: sin 30o = ) I M = 2AI = 2R = 2 5
IM

http://boxmath.vn/ 69
∞t M (t ; t + 1) 2 (d ), ta có: I M 2 = 20 , (t + 1)2 + (t ° 1)2 = 20 , t 2 = 9 , t = ±3
V™y có hai i∫m c¶n tìm là M (°3; °2) và M 0 (3; 4) ⇤
M0

.vn
I

ath
Bài 5. Trong m∞t phØng Ox y , cho ˜Ìng thØng ¢ : x ° y + 5 = 0 và hai elip (E 1 ) :
x2 y 2
(E 2 ) : 2 + 2 = 1(a > b > 0) có cùng tiêu i∫m. Bi∏t r¨ng (E 2 ) i qua i∫m M thuÎc ˜Ìng thØng ¢.
a b
Tìm tÂa Î i∫m M sao cho elip (E 2 ) có Î dài trˆc lÓn nh‰ nhßt.
Gi£i:
x2 y 2
+
25 16
= 1,

e1

e2
N
xm
M

F1 F2
bo

Elip (E 1 ) có tiêu i∫m là F1 (°3; 0) ; F2 (3; 0) và F1 , F2 n¨m khác phía Ëi vÓi ¢


Vì M 2 (E 2 ) và F1 , F2 là tiêu i∫m cıa (E 2 ) nên M F1 + M F2 = 2a .
Do ó: (E 2 ) có Î dài trˆc lÓn nh‰ nhßt,M F1 + M F2 nh‰ nhßt
GÂi N là i∫m Ëi x˘ng cıa F1 qua ¢. Ta có: M F1 + M F2 = N M + M F2 ∏ N F2 (không Íi)
T
Dßu “=” x£y ra khi và chø khi M = N F2 ¢. Tìm 8 ˜Òc N (°5; 2) và (N F2 ) : x + 4y ° 3 = 0
( >
> 17
x + 4y = 3 <x = °
TÂa Î M là nghiªm cıa hª: , 5
x ° y = °5 :>
>y = 8
5

70 boxmath.vn
µ ∂
17 8
V™y tÂa Î i∫m M th‰a ∑ bài là M ° ; . ⇤
5 5

Bài 6. Trong m∞t phØng to§ Î Ox y , cho i∫m K (3; 2) và ˜Ìng tròn (C ) : x 2 + y 2 ° 2x ° 4y + 1 = 0

.vn
I M K = 60o .
vÓi tâm là I . Tìm tÂa Î i∫m M 2 (C ) sao cho É
Gi£i:
M

K
I

M0

ath
Ta có (C ) : (x ° 1)2 + (y ° 2)2 = 4. Suy ra tâm I (1; 2) và bán kính R = 2.
Nh™n thßy I K = 2. Suy ra K 2 (C ). Do M 2 (C ) và É

Gi£ s˚
Ta có
p
I M K = 60o .
Suy ra 4I M K ∑u. Do ó yêu c¶u bài toán , Tìm M 2 (C ) sao cho K M = R = 2.
M (x 0 , y 0 ) 2 (C ) , (x 0 ° 1)2 + (y 0 ° 2)2 = 4 (1)
K M = 2 , (x 0 ° 3)2 + (y 0 ° 2)2 = 4 (2)
T¯ (1) và (2) suy ra M (2 ; 2 + 3) hay M (2 ; 2 ° 3)
p

x2 y 2
Bài 7. Trong m∞t phØng vÓi hª trˆc Ox y , cho elip (E ) :
+ = 1 có hai tiêu i∫m F 1 , F 2 l¶n l˜Òt
4 3
n¨m bên trái và bên ph£i trˆc tung. Tìm tÂa Î i∫m M thuÎc (E ) sao cho M F12 + 7M F22 §t giá
tr‡ nh‰ nhßt.
Gi£i:
xm

F1 F2 M

x 02 y 02
Gi£ s˚ M (x 0 ; y 0 ) 2 (E ). Khi ó + =1 (§) và °2 ∑ x 0 ∑ 2.
4 3
p c 1
(E ) có a = 2, c = 4 ° 3 = 1. Suy ra e = = .
bo

a 2
Ta có M F 12 + 7M F 22 = (a + ex 0 )2 + 7(a ° ex 0 )2 = 8a 2 ° 12aex 0 + 8e 2 x 02 = 2x 02 ° 12x 0 + 32.
Xét hàm f (x 0 ) = 2x 02 ° 12x 0 + 32 trên [°2; 2].
Ta có f 0 (x 0 ) = 4x 0 ° 12 < 0, 8x 0 2 [°2; 2]. Suy ra min f (x 0 ) = f (2).
° ¢ x 0 2[°2; 2]
Suy ra min M F12 + 7M F22 = 16, §t khi x 0 = 2. Thay vào (§) ta có y 0 = 0.
V™y M (2 ; 0). ⇤

Bài 8. Trong m∞t phØng vÓi hª trˆc Ox y , cho parabol (P ) : y 2 = 4x . L™p ph˜Ïng trình ˜Ìng
thØng d i qua tiêu i∫m cıa (P ), c≠t (P ) t§i A và B sao cho AB = 4.

http://boxmath.vn/ 71
Gi£i:
2
(P ) : y = 4x có p = 2. Suy ra tiêu i∫m F (1 ; 0).
( (
x =1 A(1 ; 2)
TH 1. d ?Ox . Khi ó pt d : x = 1. T¯ hª ) ) AB = 4. V™y x = 1 th‰a mãn.

.vn
y 2 = 4x B (1 ; °2)
TH 2. d 6 ?Ox . Khi ó pt d : y = k(x ° 1).
( (
y = kx ° k y = kx ° k
TÂa Î A, B là nghiªm cıa , ) k 2 x 2 ° 2(k 2 + 2)x + k 2 = 0 (§)
2 2
y = 4x (kx ° k) = 4x
(
k 6= 0
Ta có d c≠t (P ) t§i hai i∫m phân biªt A, B , , k 6= 0.
¢0 = 4k 2 + 4 > 0
Gi£ s˚ A(x 1 ; kx 1 ° k), B (x 2 ; kx 2 ° k) vÓi x 1 , x 2 là nghiªm cıa ph˜Ïng " trình 2(§). # 2
2 4(k 2 + 2) 16(1 + k 2 )
Ta có AB 2 = (1 + k 2 )(x 2 ° x 1 )2 = (1 + k 2 )[(x 1 + x 2 )2 ° 4x 1 x 2 ] = (1 + k 2 ) ° 4 = .
k4 k4
4(1 + k 2 ) 4
Suy ra AB = 2
= 2 + 4 > 4, không th‰a mãn.
k k

ath
V™y ph˜Ïng trình d : x = 1 hay x ° 1 = 0.

Bài 9. Trong m∞t phØng tÂa Î Ox y , cho ˜Ìng tròn (C ) : x 2 + y 2 ° 4x ° 2y = 0 và ˜Ìng thØng
¢ : 5x °2y °19 = 0. T¯ mÎt i∫m M n¨m trên ˜Ìng thØng ¢ k¥ hai ti∏p tuy∏n M A, M B ∏n ˜Ìng
tròn (C ) ( A và B là hai ti∏p i∫m). Vi∏t ph˜Ïng trình ˜Ìng tròn ngo§i ti∏p tam giác AM B bi∏t
p

r¨ng AB = 10.
Gi£i:

M0
xm
I

p
p 1 10
˜Ìng tròn (C ) có tâm I (2; 1), bán kính R = 5. GÂi H = M I \ AB. Ta có AH = AB = .
2 2
Trong tam giác vuông M AI (t§i A ) vÓi ˜Ìng cao AH ta có
bo

1 1 1 1 4 1 p p
2
= 2
+ 2
) 2
= ° ) AM = 5 ) M I = 10.
AH AI AM AM 10 5
x °5 y °3
Ta có ¢ : 5x ° 2y ° 19 = 0 , ¢ : = ) M (5 + 2m; 3 + 5m)
2 5
p 3
Khi ó M I = 10 , (3 + 2m)2 + (2 + 5m)2 = 10 , 29m 2 + 32m + 3 = 0 , m = °1 ho∞c m = ° .
29
Chú ˛ r¨ng, ˜Ìng tròn ngo§i ti∏p tam giác AM B là ˜Ìng tròn ˜Ìng kính M I .
µ ∂ µ ∂
5 2 1 2 5
VÓi m = °1 ta có M (3; °2). Khi ó pt ˜Ìng tròn ngo§i ti∏p ¢AM B là x ° + y+ = .
µ ∂ µ ∂22 µ 2∂ 2
3 139 72 197 101 2 5
VÓi m = ° ta có M ; . Khi ó pt t ngo§i ti∏p ¢AM B là x ° + y° = . ⇤
29 29 29 58 58 2

72 boxmath.vn
Bài 10. Trong m∞t phØng tÂa Î Ox y , cho tam giác ABC cân t§i A nÎi ti∏p ˜Ìng tròn (C ) :
x 2 + y 2 + 2x ° 4y + 1 = 0. Tìm tÂa Î các ønh A, B,C bi∏t i∫m M (0; 1) là trung i∫m c§nh AB và
i∫m A có hoành Î d˜Ïng.

.vn
Gi£i:
C

I A

ath
˜Ìng tròn (C ) có tâm I (°1; 2), bán kính I A = 2.
°°!
Ta có I M = (1; °1), I M ?AB suy ra ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng AB : x ° y +1 = 0. A 2 AB ) A(a; a +1).
Khi ó I A = 2 , (a + 1)2 + (a ° 1)2 = 4 , a 2 = 1 , a = 1 (do a > 0). Suy ra A(1; 2);B (°1; 0).
°!
Ta có I A = (2; 0), I A?BC suy ra ph˜Ïng trình BC : x + 1 = 0, ph˜Ïng trình AI : y ° 2 = 0.
GÂi N là giao i∫m cıa AI và BC . Suy ra N (°1; 2) và N là trung i∫m BC . Suy ra C (°1; 4).

x2 y 2
Bài 11. Trong m∞t phØng tÂa Î Ox y , cho hypebol (H ) :
° = 1. GÂi F 1 , F 2 là các tiêu i∫m

1 3
o
cıa (H )(F1 có hoành Î âm). Tìm tÂa Î i∫m M thuÎc (H ) sao cho F‡
1 M F 2 = 60 và i∫m M có
hoành Î d˜Ïng.
Gi£i:
p
(H ) có a = 1, b = 3, c = 2. Lßy M (x M ; y M ) 2 (H ), x M > 0. Khi ó M F 1 = 1 + 2x M , M F 2 = °1 + 2x M . Xét
xm
¢M F 1 F 2 ta có: F 1 F 22 = M F 12 + M F 22 ° 2M F 1 .M F 2 . cos 600
p
2 2 2 13 13
, 16 = (1 + 2x M ) + (°1 + 2x M ) ° (1 + 2x M )(°1 + 2x M ) , x M = , xM = (do x M > 0).
p4 2
2 27 3 3
Suy ra yM = , yM =± .
√p p ! √p p ! 4 2
13 3 3 13 3 3
V™y M ; ,M ;° . ⇤
2 2 2 2

x2 y 2
Bài 12. Trong m∞t phØng tÂa Î Ox y, cho elip (E ) : + = 1 có các tiêu i∫m F 1 , F 2 (F 1 có hoành
8 4
Î âm). ˜Ìng thØng d i qua F2 và song song vÓi ˜Ìng phân giác cıa góc ph¶n t˜ th˘ nhßt
bo

c≠t (E ) t§i A và B . Tính diªn tích tam giác AB F1 .


Gi£i:
x2 y 2 p
(E ) : + = 1 có c = 8 ° 4 = 2 ) F 1 (°2; 0), F 2 (2; 0).
8 4
T¯ gi£ thi∏t 8 ) d : y = x ° 2 hay x ° y ° 2 = 0.
>
<y = x °2 µ ∂
8 2
T¯ hª x 2
y 2 ) A(0; °2), B ; .
>
: 3 3
+ =1
8 4
1 1 8 p p 16
V™y S F1 AB = AB.d (F1 ; AB ) = . 2.2 2 = . ⇤
2 2 3 3

http://boxmath.vn/ 73
.vn
B
F1
F2

Bài 13. Trong m∞t phØng tÂa Î Ox y, cho parabol (P ) : y 2 = 2x và i∫m K (2 ; 0). ˜Ìng thØng d
i qua K c≠t (P ) t§i hai i∫m phân biªt M , N . Ch˘ng minh r¨ng tâm ˜Ìng tròn ngo§i ti∏p tam
giác OM N n¨m trên ˜Ìng thØng d .

ath
TH1: d ?Ox ) d : x = 2. T¯
(

(
x =2

TH2: d 6 ?Ox ) d : y = kx ° 2k. TÂa Î M


)

y = kx ° 2k
2
y = 2x
Gi£i:

y 2 = 2x

,
8
>
>
<
>
(

x =
M (2; 2)
N (2; °2)

2
2
: y = k. y ° 2k
>
2
°°! °°!
) OM .ON = 0.

, N là nghiªm cıa
y2
(1)

) k y 2 ° 2y ° 4k = 0. (2)

∫ d c≠t
√ (P ) t§i
! M ,√N phân ! biªt thì (2) ph£i có 2 nghiªm phân biªt , k 6= 0.
y 12 y 22
GÂi M ; y1 , N ; y 2 trong ó y 1 , y 2 là nghiªm cıa (2).
2 2
°°! °°! ≥ y 1 y 2 ¥2
Ta có OM .ON = + y 1 y 2 = (°2)2 + (°4) = 0. ⇤
2
xm
Bài 14. Trong m∞t phØng tÂa Î Ox y, cho ˜Ìng tròn (C ) : x 2 + y 2 ° 4x + 2y ° 15 = 0. GÂi I là tâm
˜Ìng tròn (C ). ˜Ìng thØng ¢ i qua M (1 ; °3) c≠t (C ) t§i hai i∫m A và B . Vi∏t ph˜Ïng trình
˜Ìng thØng ¢ bi∏t tam giác I AB có diªn tích b¨ng 8 và c§nh AB là c§nh lÓn nhßt.
Gi£i:
A

I
bo

A0 M B0

p
˜Ìng tròn (C ) có tâm I (2; °1), bán kính R = 2 5.
p
GÂi H là trung i∫m AB . ∞t AH = x (0 < x < 2 5). Khi ó ta có
"
1 p x =4
2
I H .AB = 8 , x 20 ° x = 8 ,
2 x = 2 (không th‰a mãn vì AB < I A)
nên AH = 4 ) I H = 2. Pt ˜Ìng thØng qua M : a(x °1)+b(y +3) = 0 (a 2 +b 2 6= 0) , ax +b y +3b °a = 0.

74 boxmath.vn
|a + 2b| 4
Ta có d (I , AB ) = I H = 2 , p = 2 , a(3a ° 4b) = 0 , a = 0 hay a = b .
a2 + b2 3
* VÓi a = 0 ta có pt ¢ : y + 3 = 0.
4
* VÓi a = b. ChÂn b = 3 ta có a = 4. Suy ra pt ¢ : 4x + 3y + 5 = 0.

.vn
3
V™y có hai ˜Ìng thØng ¢ th‰a mãn là y + 3 = 0 và 4x + 3y + 5 = 0. ⇤

x2 y 2
Bài 15. Trong m∞t phØng tÂa Î Ox y, cho ˜Ìng thØng d : 2x + y + 3 = 0 và elíp (E ) : + = 1.
4 1
Vi∏t ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng ¢ vuông góc vÓi d và c≠t (E ) t§i hai i∫m A, B sao cho diªn tích
tam giác O AB b¨ng 1.
Gi£i:
B

A O
A0

ath
¢?d ) pt ¢ có d§ng x ° 2y 8+ m = 0. TÂa Î A, B là nghiªm cıa hª
>
< x ° 2y + m = 0
>
:
x
4
2
+ y2 = 1
,
(
x = 2y ° m
B0

8y 2 ° 4m y + m 2 ° 4 = 0 (1)

d c≠t (E ) t§i hai i∫m A, B , hª có 2 nghiªm phân biªt , 32 ° 4m 2 > 0 , °2 2 < m < 2 2. (§)
p p

m m2 ° 4
GÂi A(2y 1 ° m; y 1 ), B (2y 2 ° m; y 2 ) trong ó y 1 , y 2 là nghiªm cıa (1) ) y 1 + y 2 = , y 1 y 2 = .
p p2 8
5(8 ° m 2 ) 5. 8 ° m 2
) AB 2 = 5(y 2 ° y 1 )2 = 5[(y 1 + y 2 )2 ° 4y 1 y 2 ] = ) AB = .
p 4 2
|m| 1 m 2 (8 ° m 2 )
xm
˜Ìng cao OH = d (O, ¢) = p ) S O AB = OH .AB = =1
5 2 4
, m 2 = 4 , m = ±2 (th‰a mãn (§)).
Suy ra ph˜Ïng trình ¢ : x ° 2y + 2 = 0 ho∞c x ° 2y ° 2 = 0. ⇤

Bài 16. Trong m∞t phØng tÂa Î Ox y, cho parabol (P ) : y 2 = 4x có tiêu i∫m F . GÂi M là i∫m
°°! °°!
th‰a mãn i∑u kiªn F M = °3F O; d là ˜Ìng thØng bßt kì i qua M , d c≠t (P ) t§i hai i∫m phân
biªt A và B . Ch˘ng minh r¨ng tam giác O AB là tam giác vuông.
Gi£i:
2
(P ) : y = 4x có p = 2 ) tiêu i∫m F (1; 0) ) M (4; 0).
N∏u d ?Ox ) pt d : x = 4. T¯ hª
( (
bo

y 2 = 4x A(4; 4) °°! °°!


) Å = 90o .
) O A.OB = 16 ° 16 = 0 ) AOB
x =4 B (4; °4)
N∏u d 6 ?Ox ) pt d : y = k(x ° 4). TÂa Î A, B là8nghiªm cıa hª
( 2
y = kx ° 4k <x = y
>
, 4
y 2 = 4x >
: k y 2 ° 4y ° 16k = 0 (1)
i∑u kiªn
√ d c≠t !(P ) t§i
√ hai !i∫m phân biªt là pt (1) có 2 nghiªm phân biªt , k 6= 0.
2 2
y1 y2
Gi£ s˚ A ; y1 , B ; y 2 trong ó y 1 , y 2 là nghiªm cıa (2) ) y 1 y 2 = °16.
4 4

http://boxmath.vn/ 75
°°! °°! ≥ y 1 y 2 ¥2
Ta có O A.OB = + y 1 y 2 = (°4)2 ° 16 = 0 ) AOB
Å = 90o .
4
Suy ra O A vuông góc vÓi OB hay tam giác O AB vuông trong mÂi tr˜Ìng hÒp. ⇤

.vn
Bài 17. Trong m∞t phØng tÂa Î Ox y, cho ˜Ìng tròn (C ) : x 2 + y 2 + 2x ° 4y ° 20 = 0 và i∫m
A(5; °6). T¯ A v≥ các ti∏p tuy∏n AB, AC vÓi ˜Ìng tròn (C ) vÓi B,C là các ti∏p i∫m. Vi∏t ph˜Ïng
trình ˜Ìng tròn nÎi ti∏p tam giác ABC .
Gi£i:
B
I

ath °! 1 °!
µ
1

Do ó I H = I A ) H ; 0 ; cos Å
4 2
1
AI B = ) Å
2
o
AI B = 60 ) ABC
A

(C ) có tâm I (°1; 2), bán kính R = 5, BC c≠t I A t§i H . Ta có AI = 10 ) I H =


o
IB2 5
IA
= .
2
Å = 60 nên ABC là tam giác ∑u.

Suy ra tâm ˜Ìng tròn nÎi ti∏p cıa 4ABC trùng vÓi trÂng tâm. GÂi G là trÂng tâm tam giác ABC .
°! 2 °°!
Ta có AG = AH ) G(2; °2). Bán kính ˜Ìng tròn nÎi ti∏p là r = G H = .
5
3 2
25
2
Suy ra ph˜Ïng trình ˜Ìng tròn nÎi ti∏p 4ABC là (x ° 2) + (y + 2) = . 2

4

Bài 18. Trong m∞t phØng Ox y, cho ˜Ìng tròn (C ) : x 2 + y 2 ° 2x ° 4y ° 4 = 0. Tìm i∫m M thuÎc
xm
˜Ìng thØng y = 4 sao cho t¯ M k¥ ˜Òc 2 ti∏p tuy∏n M A, M B ∏n ˜Ìng tròn (C ) và AB i qua
i∫m E (2; 3).
Gi£i:
A

d: y=4 E

I
bo

•Cách 1: ˜Ìng tròn (C ) có tâm I (1; 2), bán kính R = 3.


GÂi M (m; 4) thuÎc y = 4. Gi£ s˚ i∫m H (x; y) là ti∏p i∫m cıa ti∏p tuy∏n k¥ t¯ M ∏n ˜Ìng tròn.

76 boxmath.vn
Khi ó : 8
< H 2 (C )
(1)
:°°! °!
M H .I H = 0

.vn
VÓi :
°°! °!
M H = (x ° m; y ° 4); I H = (1 ° x; y ° 2)

Lúc ó hª ph˜Ïng trình (1) tr thành :


8 8
<x 2 ° 2x + y 2 ° 4y ° 4 = 0 <x 2 ° 2x + y 2 ° 4y ° 4 = 0 (2)
,
:(x ° m)(x ° 1) + (y ° 4)(y ° 2) = 0 :x 2 + y 2 ° (m + 1)x ° 6y + m ° 8 = 0 (3)

Lßy (3) ° (2) v∏ theo v∏ ta có ph˜Ïng trình :

ath (1 ° m)x + 2y + m ° 4 = 0

i∑u này ch˘ng t‰ ˜Ìng thØng i qua hai ti∏p i∫m A, B có ph˜Ïng trình (AB ) : (1 ° m)x + 2y +
m °4 = 0
Theo gi£ thi∏t ta có E (2; 3) 2 AB nên (1 ° m)2 + 2.3 + m ° 4 = 0 , m = 4.
V™y m = 4 là giá tr‡ c¶n tìm.
•Cách 2:(HD cách làm) Qua bài này ta có vÓi A, B là 2 ti∏p i∫m cıa 2 ti∏p tuy∏n k¥ t¯ M (x o ; y o )

tÓi ˜Ìng tròn (C ) : (x ° a)2 +(y °b)2 = R 2 thì ta có ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng (AB ) : (x o ° a)(x ° a)+
(y o ° b)(y ° b) = R 2 .
Ch˘ng minh:
˜Ìng tròn (C ) có:
+ Tâm I (a; b).
xm
+ Bán kính R .
GÂi A(m; n) là 1 ti∏p i∫m cıa ti∏p tuy∏n k¥ t¯ M , do A 2 (C ) nên ta có:

(m ° a)2 + (n ° b)2 = R 2

°!
I A = (m ° a; n ° a).
Ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng AM là:

AM : (m ° a)(x ° m) + (n ° b)(y ° n) = 0
,(m ° a)(x ° a) + (n ° b)(y ° b) = (m ° a)2 + (n ° b)2 = R 2
bo

Do M 2 M A nên ta có: (x o ° a)(m ° a) + (y o ° b)(n ° b) = R 2 Do ó A thuÎc ˜Ìng thØng ¢ : (x o °


a)(m ° a) + (y o ° b)(n ° b) = R 2 T˜Ïng t¸ ta cÙng có B 2 ¢ V™y ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng AB là:
(x o ° a)(m ° a) + (y o ° b)(n ° b) = R 2 . ⇤

Bài 19. Trong m∞t phØng Ox y , cho tam giác ABC vuông t§i A vÓi B (°3; 0),C (3; 0). Bi∏t tâm I cıa
˜Ìng tròn nÎi ti∏p ¢ABC thuÎc ˜Ìng thØng (d ) : y = x . Vi∏t ph˜Ïng trình ˜Ìng tròn nÎi ti∏p
tam giác ABC bi∏t I có tung Î d˜Ïng.
Gi£i:

http://boxmath.vn/ 77
4

.vn
A

2
I

B C
°2 0 2 4

°2
D

ath °4

Vì ¢ABC vuông t§i A và B (°3; 0),C (3; 0) suy ra A n¨m trên ˜Ìng tròn có tâm là gËc tÂa Î, bán
kính R = 3.
I là tâm ˜Ìng tròn nÎi ti∏p ¢ABC nên AI là ˜Ìng phân giác trong cıa ¢ABC . GÂi D là giao
i∫m th˘ hai cıa AI vÓi ˜Ìng tròn ngo§i ti∏p ¢ABC . Khi ó, dπ dàng ch˘ng minh ˜Òc DBC
vuông cân t§i D và suy ra ˜Òc D(0; °3).
HÏn n˙a, ta có )
Å =D
DBC ÅAB (c∞p góc nt cùng ch≠n 1 cung)
ÅI = B
) DB Å ID

BC = IÅ
B A (vì BI là phân giác)
p p
Do ó tam giác B I D cân t§i D . Suy ra I D = B D = 32 + 32p= 3 2
p p °3 ± 3 3
Gi£ s˚ I (a; a) 2 (d ).Ta có(a + 3)2 + a 2 = 3 2 , a =
2
xm
p p
°3 + 3 3 °3 + 3 3
Suy ra I ( ; ) (Vì a > 0).
2 2 p
°3 + 3 3
Và bán kính ˜Ìng tròn nÎi ti∏p ¢ABC là r = d (I , BC ) = .
2
K∏t lu™n: ph˜Ïng trình ˜Ìng tròn nÎi ti∏p ¢ABC là
√ p !2 √ p !2 p
°3 + 3 3 °3 + 3 3 36 ° 18 3
x° + y° = . ⇤
2 2 4

x2 y 2
Bài 20. Trong m∞t phØng Ox y cho (E ) : + = 1 và ˜Ìng thØng ¢ : x + y + 9 = 0. Vi∏t ph˜Ïng
5 4
trình ˜Ìng tròn có tâm thuÎc ¢, ti∏p xúc vÓi (E ) có bán kính nh‰ nhßt.
bo

Gi£i:
•Cách 1:
GÂi d là ˜Ìng thØng song song vÓi ¢ và ti∏p xúc vÓi El i p , và kho£ng cách t¯ d ∏n El i p g¶n
nhßt.
Ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng d có d§ng: d : x + y + c = 0
˜Ìng thØng d ti∏p xúc vÓi El i p khi8và chø khi hª ph˜Ïng trình sau có nghiªm duy nhßt:
2 2
<x + y = 1
>
5 4 , c = ±3
>
:x + y + c = 0

78 boxmath.vn
VÓi c = 3 thì kho£ng cách d và ¢ là nh‰ nhßt, v™y d : x + y + 3 = 0.
5 4
Ti∏p i∫m cıa d và El i p là: M (° ; ° )
3 3
GÂi (C ) là ˜Ìng tròn c¶n tìm có tâm I và bán kính R .

.vn
I 2 ¢ ) I (a; °a ° 9)
| ° 3 + 9| p
Ta có: R ∏ d (d ; ¢) = p =3 2
2
Dßu " = " x£y ra khi và chø khi, I là giao i∫m cıa ˜Ìng thØng qua M vuông góc vÓi d và ˜Ìng
thØng ¢. Khi ó (C ) ti∏p
µ xúc vÓi ∂(d ) và (E ) t§i M .
14 13 p
T¯ ó tìm ˜Òc tâm I ° ;° và R = 3 2
3 µ3 ∂ µ ∂
14 2 13 2
K∏t lu™n: PT ˜Ìng tròn (C ) : x + + y+ = 18
3 3

ath ¢
d

I
M

•Cách 2:
GÂi (C ) là ˜Ìng tròn c¶n tìm, có tâm I và bán kính R .
I 2 ¢ ) I (a; °a ° 9)
m2 n2
xm
GÂi M (m; n) là ti∏p i∫m cıa (C ) và (E ), suy ra: + =1
µ 52 4∂
m n2
Theo B T Cauchy-Schwarz, ta có: (m + n)2 ∑ + (5 + 4) = 9 ) m + n ∏ °3
5 4
2 2 2 (m ° a + n + a + 9)2 (m + n + 9)2
Mà ta có: R = (m ° a) + (n + a + 9) ∏ = ∏ 18
8 2 2
> 8
>m ° a = n + a + 9
>
> >
> 5
>
> m n >
> m=°
>
< = >
< 3
00 5 4 4
Dßu “ = x£y ra khi và chø khi: m2 n2 , n=°
>
> >
> 3
>
> + = 1 >
> 14
>
> 5 4 >
:a = °
>
:
m + n = °3 3
° 14 13 ¢ p
Khi ó ta có, I ° 3 ; ° 3 , R = 3 2, ta s≥ ch˘ng minh (C ) ti∏p xúc (E ). Th™t v™y, l™p ph˜Ïng trình
bo

hoành Î cıa C và E ta dπ dàng ch˘ng minh i∑u này. ⇤

°3 7
¢ °1 5
¢
Bài 21. Trong m∞t phØng Ox y cho tam giác ABC có M 2; 2 ;N 2; 2 l¶n l˜Òt là trung i∫m cıa
8
<x = 1
BC , AC và ˜Ìng thØng d : , t 2 R là ˜Ìng phân giác trong cıa BÅ
AC .
:y = 2 + 1 t
3
L™p ph˜Ïng trình ˜Ìng tròn ngo§i ti∏p ¢ABC .
Gi£i:

http://boxmath.vn/ 79
A

.vn
N
P

B C
M

d
D
Nh™n xét: Cho góc xO y và ¢ là ˜Ìng phân giác cıa xO y . Khi ó vÓi mÈi i∫m M 2 Ox thì i∫m
Ëi x˘ng vÓi M s≥ thuÎc O y.
Nh˜ v™y ta có lÌi gi£i nh˜ sau:
˜Ìng thØng d th¸c chßt có ph˜Ïng trình tÍng quát là x ° 1 = 0.
Ta gÂi P là i∫m Ëi x˘ng cıa N qua ˜Ìng thØng d .
5

ath
˜Ìng thØng qua N vuông góc vÓi d có ph˜Ïng trình: y + = 0

˜Òc P ;
3 5
2 2

M∞t khác, ta có M N “ AB nên !


0
° °°!
5
∂ µ 2
Suy ra hình chi∏u cıa N trên ˜Ìng thØng d là H 1; . Vì H l¨ trung i∫m cıa N P nên ta tìm
µ 2

u AB = M N = (°1; °1) ) v t n AB = (1; °1)và P 2 AB . Suy ra AB : x°y+1 =

A là giao i∫m cıa d và AB nên tìm ˜Òc A(1; 2)


N là trung i∫m cıa AC nên tìm ˜Òc C (0; 3)
M là trung i∫m cıa BC nên tìm ˜Òc B (3; 4)
CuËi cùng, ta s≥ l™p ph˜Ïng trình ˜Ìng tròn i qua 3 i∫m A, B,C .
K∏t lu™n, ˜Ìng tròn ngo§i ti∏p ¢ABC có ph˜Ïng trình x 2 + y 2 ° 3x ° 7y + 12 = 0. ⇤
xm
Bài 22. Trong m∞t phØng Ox y cho ˜Ìng tròn (C ) : x 2 + y 2 °4 = 0 và ˜Ìng thØng (d ) : x + y +4 = 0.
Tìm i∫m A thuÎc (d ) sao cho t¯ A v≥ ˜Òc 2 ti∏p tuy∏n ti∏p xúc (C ) t§i M , N tho£ mãn diªn tích
p
tam giác AM N b¨ng 3 3.
Gi£i:

2
bo

°4 °2 0 2 4
M

N
°2

°4

80 boxmath.vn
i∫m A 2 d ) A (a; °4 ° a) É
∞t M AN = 2Æ, O A = p
x >0
OM 2 AM 4 x2 ° 4
Ta có: sin Æ = = , cos Æ = ) sin2Æ =
OA OA p OA x2
1° 2
¢ 4 x °4 p ° ¢3

.vn
Suy ra: S AM N = x 2 ° 4 2
= 3 3 , 4 x 2 ° 4 = 27x 4 , x 2 = 16 , x = 4
2 x
T¯ ó ta có: O A = 4 , a 2 + (4 + a)2 = 4 , a = °4 _ a = 0
V™y to§ Î i∫m A c¶n tìm là: A (°4; 0) _ A(0; °4) ⇤

Bài 23. Trong m∞t phØng Ox y cho ˜Ìng thØng (d ) : x°y+1 = 0 và ˜Ìng tròn: (C )x 2 +y 2 +2x°4y =
0. Tìm i∫m M thuÎc ˜Ìng thØng (d ) sao cho t¯ M k¥ ˜Òc hai ˜Ìng thØng ti∏p xúc vÓi ˜Ìng
É
tròn t§i A và B sao cho AM B = 60o .
Gi£i:

d M
0
60

ath B

I
A

Âc bài toán ta nh™n thßy mÎt i∑u r¨ng, ó là ¢M BC là tam giác ∑u (Vì M A = M B và: AM É B=
o
60 ).
xm
Vi∏t l§i ph˜Ïng trình ˜Ìng tròn d˜Ói d§ng: (x + 1)2 + (y ° 2)2 = 5
p
˜Ìng tròn có tâm I (°1; 2) và bán kính: R = 5.
É
Ta luôn có t˘ giác I AM B nÎi ti∏p ˜Ìng tròn vì: M AB = MÉ B A = 90o , suy ra: AM
É AI B = 180o )
B +Å
AI B = 120o
Å
Xét ¢ABC , ta có: AB 2 = I A 2 + I B 2 ° 2I A.I B. cos Å
AI B = 3R 2 = 15
M∞t khác: ¢M BC là tam giác ∑u nên: M A = AB , M A 2 = AB 2 = 15.
Áp dˆng ‡nh lí Pytago cho ¢M AI ta có: M I 2 = M A 2 + AI 2 = 15 + 5 = 20
Do M 2 d nên tÂa Î M có d§ng: (x 0 ; x 0 + 1)
Khi ó ta có:

M I 2 = (x 0 + 1)2 + (x 0 ° 1)2 = 20 , x 02 = 9 , x 0 = 3; x 0 = °3
bo

V™y có 2 i∫m M th‰a mãn i∑u kiªn bài toán: (3; 4); (°3; °2) ⇤

Bài 24. Trong m∞t phØng Ox y cho ˜Ìng tròn (T ) : x 2 + y 2 ° 2x ° 4y + 4 = 0 và ˜Ìng thØng (d ) :
x ° y ° 1 = 0. T¯ M thuÎc d k¥ các ti∏p tuy∏n M A, M B ∏n (T ) trong ó A, B là các ti∏p i∫m.
Ch˘ng minh ˜Ìng thØng qua A, B luôn i qua i∫m cË ‡nh.
Gi£i:

http://boxmath.vn/ 81
3

.vn
B
I
2

M
1 A

0 1 2 3

ath
Ph˜Ïng trình ˜Ìng tròn ˜Òc vi∏t l§i (T ) : (x ° 1)2 + (y ° 2)2 = 1
GÂi tÂa Î các i∫m là: A(x 1 ; y 1 ); B (x 2 ; y 2 ); M (x 0 ; y 0 ).
Ta có:
Ti∏p tuy∏n t§i A , qua M cıa ˜Ìng tròn có d§ng: (x 0 ° 1)(x 1 ° 1) + (y 0 ° 2)(y 1 ° 2) = 1
Ti∏p tuy∏n t§i B , qua M cıa ˜Ìng tròn có d§ng: (x 0 ° 1)(x 2 ° 1) + (y 0 ° 2)(y 2 ° 2) = 1
Dπ thßy 2 i∫m A; B ∑u th‰a mãn ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng sau: (x 0 °1)(x °1)+(y 0 °2)(y °2) = 1
ó chính là ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng AB .
Mà ta l§i có: M 2 (d ) nên: M = (x 0 ; y 0 ) = (x 0 ; x 0 ° 1). Thay lên ph˜Ïng trình trên ta ˜Òc:
(x 0 ° 1)(x ° 1) + (x 0 ° 3)(y ° 2) = 1
GÂi N (x; y) là i∫m cË ‡nh mà AB luôn i qua vÓi mÂi x 0 .
Khi ó ph˜Ïng trình: (x 0 ° 1)(x ° 1) + (x 0 ° 3)(y ° 2) = 1 có8
nghiªm vÓi mÂi x 0 .
xm
<x + y ° 3 = 0 3
Hay là: x 0 (x + y ° 3) + 6 ° x ° 3y = 0 có nghiªm 8x 0 2 R. , ,x=y =
: 6 ° x ° 3y = 0 2
µ ∂
3 3
V™y i∫m cË ‡nh c¶n tìm là: N ; ⇤
2 2
Nh™n xét: Trong lÌi gi£i trên ta ã s˚ dˆng mÎt bÍ ∑ nh‰:
Cho ˜Ìng tròn (C ) : (x ° a)2 + (y ° b)2 = R 2 . VÓi mÈi i∫m M (x 0 ; y 0 ) n¨m ngoài (C ) k¥ 2 ti∏p tuy∏n
vÓi (C ) t§i hai ti∏p i∫m A, B thì ˜Ìng thØng AB có ph˜Ïng trình (x 0 °a)(x °a)+(y 0 °b)(y °b) = R 2 .
BÍ ∑ trên luôn úng. Th™t v™y, tÂa Î A, B ph£i th‰a mãn hª sau:
8°! °°!
>
> I A. AM = 0 (1)
>
<
bo

°! °°!
I B .B M = 0 (2)
>
>
>
:(x ° a)2 + (y ° b)2 = R 2 (3)

Lßy (1) ° (3), (2) ° (3) ta s≥ xây d¸ng ˜Òc ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng AB nh˜ trên.

Bài 25. Trong m∞t phØng Ox y cho hai ˜Ìng tròn (C ) : (x ° 1)2 + (y ° 2)2 = 4 và (C 0 ) : x 2 + y 2 = 9.
Vi∏t ph˜Ïng trình ˜Ìng tròn tâm I ti∏p xúc vÓi c£ hai ˜Ìng tròn (C ) và (C 0 ) bi∏t r¨ng I thuÎc
˜Ìng thØng d : x + y ° 2 = 0.

82 boxmath.vn
Gi£i:

.vn
I I1
2

I2

°4 °2 0 2 4

°2

ath
Bài toán này tr˜Óc tiên ta c¶n ph£i l˜u tâm ∏n v‡ trí cıa hai ˜Ìng tròn bài toán cho. Cˆ th∫:
Ëi vÓi ˜Ìng tròn (C ) ta có tâm I 1 (1; 2) và bán kính R 1 = 2
Ëi vÓi ˜Ìng tròn (C 0 ) ta có tâm I 2 (0; 0) và bán kính R 2 = 3
p
T¯ ó ta có I 1 I 2 = 5 nên ta suy ra ˜Òc |R 1 ° R 2 | < I 1 I 2 < R 1 + R 2 . Do ó hai ˜Ìng tròn (C ) và (C 0 )
c≠t nhau t§i hai i∫m phân biªt.
M∞t khác ˜Ìng thØng d l§i n¨m gi˙a kho£ng không gian gi˙a hai ˜Ìng tròn nên ˜Ìng tròn
c¶n l™p n∏u có ti∏p xúc vÓi (C ) và (C 0 ) thì có hai kh£ n´ng là ti∏p xúc ngoài vÓi (C ) và (C 0 ) ho∞c
ti∏p xúc trong vÓi (C ) và ti∏p xúc trong vÓi (C 0 ).
T¯ ó ta có I 2 d : x + y ° 2 = 0 ) I (x, 2 ° x) và gÂi R là bán kính cıa ˜Ìng tròn c¶n tìm.
•Tr˜Ìng hÒp 1: Vì ˜Ìng tròn c¶n tìm ti∏p xúc ngoài c£ (C ) và (C 0 ) nên ta có hª ph˜Ïng trình
xm
8
<R + R 1 = I I 1 (1)
:R + R = I I (2)
2 2

Lßy (1) ° (2) v∏ theo v∏ ta ˜Òc ph˜Ïng trình

R1 ° R2 = I I 1 ° I I 2 (3)

•Tr˜Ìng hÒp 2: Vì ˜Ìng tròn c¶n tìm ti∏p xúc trong vÓi (C ) và cÙng ti∏p xúc trong vÓi (C 0 ) nên
ta có hª ph˜Ïng trình
8
<I I 1 = R1 ° R (4)
bo

:I I = R ° R (5)
2 2

Lßy (4) ° (5) v∏ theo v∏ ta có ph˜Ïng trình

I I 1 ° I I 2 = R1 ° R2 (6)

Do (3) và (6) nên ta d®n ∏n gi£i ph˜Ïng trình


p p p p
(x ° 1)2 + x 2 ° x 2 + (2 ° x)2 = °1 , 2x 2 ° 2x + 1 = 2x 2 ° 4x + 4 ° 1

http://boxmath.vn/ 83
Bình ph˜Ïng hai v∏ ph˜Ïng trình này và thu gÂn ta ˜Òc ph˜Ïng trình
8
p <2 ° 3x ∏ 0
2x 2 ° 4x + 4 = 2 ° 3x , )x =0
:2x 2 ° 4x + 4 = (2 ° 3x)2

.vn
•VÓi x = 0 thì ta có I I 1 = 1 nên t¯ (1) ta có R = 1 ° 2 = °1 (vô l˛)
•VÓi x = 0 thì ta có I I 1 = 1 nên t¯ (4) ta có R = 2 ° 1 = 1 (nh™n)
Do ó ph˜Ïng trình ˜Ìng tròn c¶n tìm là : x 2 + (y ° 2)2 = 1 ⇤

Bài 26. Trong m∞t phØng Ox y cho ˜Ìng tròn (C ) : x 2 + y 2 + 2x ° 4y ° 8 = 0 và ˜Ìng thØng d :
x ° 5y ° 2 = 0. Xác ‡nh tÂa Î giao i∫m A, B cıa ˜Ìng tròn (C ) và ˜Ìng thØng d ( cho bi∏t
i∫m A có hoành Î d˜Ïng). Tìm tÂa Î i∫m C thuÎc ˜Ìng tròn (C ) sao cho tam giác ABC
vuông  B .
Gi£i:

ath C

B 0 A

T¯ ˜Ìng tròn (C ) : x 2 + y 2 + 2x ° 4y ° 8 = 0 tÂa Î tâm I (°1; 2)


xm
TÂa Î giao i∫m A, B cıa ˜Ìng thØng d vÓi (C ) là nghiªm cıa hª:
8 8
<x 2 + y 2 + 2x ° 4y ° 8 = 0 <(5y + 2)2 + y 2 + 2(5y + 2) ° 4y ° 8 = 0
,
:x ° 5y ° 2 = 0 :x = 5y + 2
2 8
<x = 2
6
6 :
6 y =0
,6
6 <
8
6 x = °3
4
: y = °1

Vì A có hoành Î d˜Ïng nên A(2; 0) và B (°3; °1)


bo

Mà C 2 (C ) và tam giác ABC vuông  B nên C là i∫m Ëi x˘ng vÓi A qua tâmI .
Do ó C (°4; 4)
K∏t lu™n: A(2; 0), B (°3; °1) và C (°4; 4) ⇤

Bài 27. Trong m∞t phØng Ox y cho tam giác ABC , có i∫m A(2; 3), trÂng tâm G(2; 0). Hai ønh B
và C l¶n l˜Òt n¨m trên hai ˜Ìng thØng d1 : x + y + 5 = 0 và d 2 : x + 2y ° 7 = 0.
Vi∏t ph˜Ïng trình ˜Ìng tròn có tâm C và ti∏p xúc vÓi ˜Ìng thØng BG .
Gi£i:

84 boxmath.vn
4
A

.vn
C

0 2 4 6

°2

B
°4

Ta có B 2 d1 nên B (°y B ° 5; y B ), C 2 d 2 ) C (°2yC + 7; yC )


Vì G là trong tâm tam giác ABC nên

ath 8
x + x B + xC
< A
>

: A
>
3
y + y B + yC
3
Do ó tÂa Î B (°1; °4),C (5; 1)
°°!
= xG

= yG
,
(
y B + 2yC + 2 = 0
y B + yC + 3 = 0

Ta có BG(3; 4) nên vectÏ pháp tuy∏n cıa BG là !


Suy ra ph˜Ïng trình BG : 4x ° 3y ° 8 = 0
°
n BG = (4; °3)
,
8
< y B = °4
:y = 1

Bán kính cıa ˜Ìng tròn tâm C ti∏p xúc vÓi BG : 4x ° 3y ° 8 = 0 là


C

|4.5 ° 3.1 ° 8| 9
R= p =
42 + (°3)2 5
81
K∏t lu™n: Ph˜Ïng trình ˜Ìng tròn c¶n tìm (x ° 5)2 + (y ° 1)2 = ⇤
25
xm
Bài 28. Trong m∞t phØng Ox y Cho hình vuông ABCD i∫m A(°4; 5) ˜Ìng chéo có ph˜Ïng trình
7x ° y + 8 = 0. Tìm tÂa Î các ønh cıa hình vuông.
Gi£i:

B
8

6
A

C
4
bo

2
D

°4 °2 0 2

Do TÂa Î A không th‰a mãn ph˜Ïng trình ˜Ìng chéo ã cho nên ph˜Ïng trinh ˜Ìng chéo
B D : 7x ° y + 8 = 0

http://boxmath.vn/ 85
M∞t khác B D?AC nên ph˜Ïng trình AC : x + 7x + c = 0
mà A 2 AC ) °4 + 7.5 + c = 0 , c = °31
Nên : AC : x + 7y ° 31 = 0

.vn
GÂi I = AC \ B D , tÂa Î i∫m I là nghiªm cıa hª
8 8
> °1 µ ∂
<x + 7y ° 31 = 0 <x = °1 9
, 2 )I ;
:7x ° y + 8 = 0 > 9 2 2
:y =
2
Mà theo tính chßt hình vuông, ta có I là trung i∫m cıa AC nên:
8 8
<x A + xC = 2x I < xC = 3
, ) C (3; 4)
: y + y = 2y :y = 4
A C I C

1 1p 5
Có I B = I D = AC = 49 + 1 = p
2 2 2

ath
Do ó B, D thuÎc ˜Ìng tròn tâm I , Bán kính R = p có ph˜Ïng trình là:

Do ó tÂa Î B, C là nghiªm cıa hª


8
>
<7x ° y + 8 = 0
µ
x+

µ
1
1
2
∂2
+ y°

∂2
µ
9
2

µ
∂2

9
5
2

=
25
2

∂2
25
"
x =0)y =8
µ ∂ µ ∂ ) x+ + 7x + 8 ° = )
> 1 2 9 2 25 2 2 2
: x+ + y° = x = °1 ) y = 1
2 2 2

nên B (0; 8), D(°1; 1)


K∏t lu™n: A(°4; 5),C (3; 4), B (0; 8), D(°1; 1) ⇤
xm
∂ µ µ ∂ µ ∂
2 2 1 2 32 1 1
Bài 29. Cho ˜Ìng tròn: x + + y° = và A(0; 1); B ; .
3 3 9 3 3
Tìm M thuÎc (C ) sao cho 2M A + M B min.
Gi£i:
Ph˜Ïng pháp gi£i: Tìm i∫m A sao cho 2M A = M A 0 vÓi mÂi i∫m M thuÎc (C ), sau ó áp dˆng
0

B T M A 0 + M B 6 A 0 B ∫ tìm M
4 2
GÂi i∫m M (x; y) thuÎc (C ) : x 2 + y 2 + x ° y ° 3 = 0 (1)
3 3
Tìm i∫m A’:
Cách 1: GÂi A 0 (a; b) sao cho 2M A = M A 0 , mÂi i∫m M thuÎc (C )
p p
, x 2 + (1 ° y)2 = (a ° x)2 + (b ° y)2 , 4(x 2 + y 2 ° 2y + 1) = x 2 + y 2 ° 2ax ° 2b y + a 2 + b 2
bo

2ax (2b ° 8)y 4 ° a 2 ° b 2


, x2 + y 2 + + + = 0 (2)
3 3 3
Do8M tho£ mãn c£ 2 ph˜Ïng trình (1) và (2) nên 2 ph˜Ïng trình này t˜Ïng ˜Ïng nhau
> 4 2a
< =
, °23 2b3 ° 8 , a = 2; b = 3 hay A 0 (2; 3)
>
: =
3 3
4 2
Cách 2: M 2 (C ) , x 2 + y 2 = ° x + y + 3 (?)
3 3
Ta có:
p p p
2M A = 2 x 2 + (1 ° y)2 = x 2 + y 2 + 3x 2 + 3y 2 ° 8y + 4 = x 2 + y 2 ° 4x ° 6y + 13 (Th∏ t¯ (?) ó mà)

86 boxmath.vn
p
, M A0 = (x ° 2)2 + (y ° 3)2 ) A 0 (2; 3)
• Do B n¨m trong ˜Ìng tròn, A 0 n¨m ngoài ˜Ìng tròn nên 2M A+M B = M A 0 +M B §t GTNN
khi và chø khi M , A 0 , B thØng hàng và M n¨m gi˙a A 0 , B ⇤

.vn
x2 y 2
Bài 30. Trong m∞t phØng to§ Î ∑-các vuông góc cho elip + = 1 vÓi a > b > 0 A và B là 2
9 1
i∫m tùy ˛ thuÎc elip sao cho O A vuông góc vÓi OB . Hãy xác ‡nh v‡ trí A, B trên elip ∫ tam giác
O AB có diên tích lÓn nhßt và nh‰ nhßt. Tìm giá tr‡ lÓn nhßt và nh‰ nhßt ó.
Gi£i:
* T H 1 : Xét A và B n¨m trên 2 ˜Ìng thØng x = 0 và y = 0.
3
Dπ dàng tính ˜Òc S ABC = (1)
2
°1
* T H 2 : Xét A và B l¶n l˜Òt n¨m trên 2 ˜Ìng vuông góc: và y = x
k
8 2
<x y2
+ =1 x A 2 x A 2k 2 9

ath
TÂa Î A th‰a mãn: 9

Do ó y A 2 =
9k 2

1 + 9k 2

T˜Ïng t¸: OB = p
p
.
:

Nên

3 k2 + 1
9 + k2
O
1
y = kx

A 2
= x A
Nên ta có:

2
+ y A
2
=
9k 2
9

+
+

9
1 + 9k 2
1
. Nên ta có: S ABC = OA.OB = . p
2
,
1

O A
= 1 , xA2 =

=
p
3
p
p
k2 + 1
1 + 9k 2

2 1 + 9k 2
p
-Tìm Min: Áp dˆng bßt Øng th˘c cosi cho 2 sË d˜Ïng 1 + 9k 2 và 9 + k 2
p p 9
.p
p
.

1 3 k2 + 1 3 k2 + 1 1

p
1 + 9k 2

= .p
9(k 2 + 1)
p
9 + k 2 2 1 + 9k 2 . 9 + k 2

9
.

Ta có 2. 1 + 9k 2 . 9 + k 2 ∑ 10(k 2 + 1) Do ó S ∏ . So sánh vÓi (1) thì S mi n = , k 2 = 1


10 p p 10
2 2 2
-Tìm max: Áp dˆng bßt Øng th˘c Bunhia ta có: 1 + 9k . 9 + k ∏ 3(k + 1)
3
Do ó : S ∑ . , A, B là giao i∫m cıa elip vÓi các trˆc tÂa Î.(hoán v‡ cho nhau) ⇤
2
xm
x2 y 2
Bài 31. Trong m∞t phØng Ox y cho elip (E ) : + = 1.Vi∏t ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng (d ) c≠t
8 2
(E ) t§i hai i∫m phân biªt có to§ Î là các sË nguyên.
Gi£i:

D A

C B
bo

M (x; y) có t§ ô nguyên thuÎc (E )


Suy ra y 2 ∑ 2 ) y 2 {°2; °1; 0; 1; 2}
Thay y vào ph˜Ïng trình (E ) và lßy nh˜ng giá tr‡ x nguyên ta ˜Òc các i∫m thuÎc (E ) có tÂa
ô nguyên là A(2; 1), B (2; °1),C (°2; °1), D(°2; °1)
Viªc vi∏t ph˜Ïng trình (d) chø là vi∏t ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng i qua 2 trong 4 i∫m trên.
Âc gi£ t¸ vi∏t ⇤

http://boxmath.vn/ 87
Bài 32. Cho (E ) : 4x 2 + 9y 2 = 36 và M (1; 1). L™p ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng qua M và c≠t (E ) t§i
M 1 ; M 2 sao cho M M 1 = M M 2
Gi£i:

.vn
M1

M2

x2 y 2
Ta có: (E ):+ =1

ath 9 4
Dπ thßy i∫m M n¨m bên trong (E )
Do ó ˜Ìng thØng d qua M luôn c≠t (E ) t§i 2 i∫m phân biªt M1 , M2
Do i∫m M › Ox nên ˜Ìng thØng x = 1 i qua M và song song vÓi trˆc O y c≠t (E ) t§i 2 i∫m M1 ,
M 2 thì M M 1 6= M M 2
GÂi k là hª sË góc cıa ˜Ìng thØng d qua M . PT ˜Ìng thØng d có d§ng: y = kx + 1 ° k
Hoành Î x M1 và x M2 là nghiªm cıa PT:
4x 2 + 9(kx + 1 ° k)2 ° 36 = 0 , (9k 2 + 4)x 2 ° 18k(k ° 1)x + 9k 2 ° 18k ° 27 = 0
b 18k(k ° 1) 4
Ta có: x M1 + x M2 = 2x M ) S = ° = 2
=2,k =°
a 9k + 4 9
V™y PT ˜Ìng thØng c¶n tìm: 4x + 9y ° 13 = 0 ⇤
xm
x2 y 2
Bài 33. Trong m∞t phØng Ox y cho elip (E ) : + = 1. M và N là 2 i∫m trên (E ) sao cho tam
25 4
giác OM N vuông t§i O ( O là gËc tÂa Î). GÂi H là hình chi∏u cıa O trên M N . Tìm quˇ tích H .
Gi£i:
M

O
bo

° ¢ ° ¢
M x 0 ; y 0 : OM ?ON ) N k y 0 ; °kx 0
° ¢ x 02 y 02
M x 0 ; y 0 2 (E ) ) + =1
25 4
° ¢ k 2 y 02 k 2 x 02 y 2 x2 1
N k y 0 ; °kx 0 2 (E ) ) + =1) 0 + 0 = 2
25 4 25 4 k
µ ∂
x 02 + y 02 x 02 + y 02 1 2 2 100 1
) + = 1 + 2 ) x0 + y 0 = 1+ 2
25 4 k 29 k

88 boxmath.vn
µ ∂
1 1 1 1 1 1 1 29
2
= 2
+ 2
= 2 2
+ 2 2 2
= 2 2
1 + 2
=
OH OM ON x0 + y 0 k y 0 + k 2 x0 x0 + y 0 k 100
10 100
) OH = p ) x H 2 + y H 2 =
29

.vn
29
10
K∏t lu™n: Quˇ tích i∫m H là ˜Ìng tròn tâm O bán kính R = p ⇤
29

Bài 34. Trong m∞t phØng Ox y cho ˜Ìng tròn (C ) : (x ° 4)2 + y 2 = 4 và i∫m I (8; 5). Tìm i∫m M
trên trˆc tung sao cho t¯ M k¥ ˜Òc hai ti∏p tuy∏n M A, M B ∏n (C ) ( A, B là hai ti∏p i∫m) Áng
thÌi ˜Ìng thØng AB i qua I
Gi£i:
I

ath B
A

Ph˜Ïng trình AB là giao cıa 2 ˜Ìng tròn (C ) và ˜Ìng tròn ˜Ìng kính K M vÓi K là tâm ˜Ìng
tròn C . K (4; 0), M (0; a)
xm
Ph˜Ïng trình ˜Ìng tròn ˜Ìng kính K M có d§ng:
a a2
(x ° 2)2 + (y ° )2 = 4 + ) x 2 + y 2 ° 4x ° a y = 0
2 4
Ta có hª:
8
<x 2 + y 2 ° 8x + 12 = 0
:x 2 + y 2 ° 4x ° a y = 0

Nên AB có PT là: 4x ° a y ° 12 = 0 Vì AB i qua I (8; 5) nên M (0; 4)


K∏t lu™n: M (0; 4) ⇤
bo

Bài 35. Trong m∞t phØng Ox y Cho hai ˜Ìng tròn (C 1 ) : x 2 + y 2 = 4 và (C 2 ) : x 2 + y 2 = 25. T¯ i∫m
M 2 (C 2 ) k¥ hai ti∏p tuy∏n M A, M B ∏n (C 1 ) ( A, B là các ti∏p i∫m). Ch˘ng minh r¨ng ˜Ìng
thØng AB luôn ti∏p xúc vÓi mÎt ˜Ìng cong cË ‡nh.
Gi£i:
O A2 4
Ta có: OM = R 2 = 5, O A = R 1 = 2 ) OH = d(O;AB ) = =
OM 5
4
Khi i∫m M chuy∫n Îng trên C 2 thì i∫m O luôn cách ˜Ìng thØng AB mÎt o§n OH = ,
5
16
Nên ˜Ìng thØng AB luôn ti∏p xúc vÓi ˜Ìng tròn (C ): x 2 + y 2 = ⇤
25

http://boxmath.vn/ 89
M

.vn
B

Bài 36. Trong m∞t phØng Ox y Trong m∞t phØng Ox y cho (C ) : x 2 + y 2 ° 6x + 2y ° 15 = 0 tìm M
thuÎc d : 3x ° 22y ° 6 = 0 sao cho t¯ M k¥ ˜Òc ∏n (C ) 2 ti∏p tuy∏n M A , M B vÓi A và B là các ti∏p

ath
i∫m. Và ˜Ìng thØng AB i qua i∫m C (0; 1)

M
Gi£i:

H I

°°!
xm
GÂi tÂa Î M là (x M ; y M ).(C ) có tâm I (3, °1). ˜Ìng thØng ch˘a c§nh AB i qua C (0; 1) và nh™n I M
làm vecto pháp tuy∏n. Nên ta có ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng AB là : (¢) : (x M °3)x+(y M +1)(y °1) = 0
GÂi H là giao i∫m cıa I M và AB ta có :
q
|3(x M ° 3) ° 2(y M + 1)|
I H = d (I ; ¢) = q . IM = (x M ° 3)2 + (y M + 1)2
2 2
(x M ° 3) + (y M + 1)
Ta có I H .I M = O A 2 = R 2 = 25. Nên |3(x M ° 3) ° 2(y M + 1) = 25 (1)
K∏t hÒp vÓi i∑u kiªn M thuÎc ˜Ìng thØng (d ) nên ta có: 3x M ° 22y M ° 6 = 0 (2)
T¯ (1), (2) ta có hª ph˜Ïng trình: (
|3(x M ° 3) ° 2(y M + 1)| = 25
3x M ° 22y M ° 6 = 0
µ ∂ µ∂ µ ∂
3 °16 °16
bo

Gi£i ra tìm ˜Òc M 13; ho∞c M ; °1 . Th˚ l§i chø có M ; °1 th‰a ∑ bài
µ ∂ 2 3 3
°16
K∏t lu™n: M ; °1 ⇤
3

Bài 37. Trong m∞t phØng Ox y Trong m∞t ph≠ng Ox y , cho ˜Ìng tròn (C ) có tâm I i qua hai
i∫m A(1; 0), B (0; 1) sao cho diªn tích tam giác I AB b¨ng 9. Vi∏t ph˜Ïng trình ˜Ìng tròn (C )
Gi£i: p
p 2
GÂi E là trung i∫m cıa AB . Ta tính ˜Òc AB = 2 ) E B = .
2

90 boxmath.vn
p
1 p p 5 26
S AI B = AB.I E = E B.I E = 9 ) I E = 9 2. R = I B = I E 2 + E B 2 = .
2 µ ∂ 2
1 1
∫ tìm tâm I thì ta có: E ; (Vì E là trung i∫m cıa AB ).
2 2

.vn
Dπ dàng vi∏t ˜Òc ph˜Ïng trình cıa I E i qua µ E và∂vuông µgóc vÓi AB. ∂ là: I E : x°y =0
p 19 19 17 17
Do ó ta gÂi I (a; a) 2 I E . Khi ó I E = 9 2 ) I ; hay I ° ; °
2 2 2 2
K∏t lu™n: V™y có 2 pt ˜Ìng tròn c¶n tìm! ⇤

°3 7
¢ °1 5
¢
Bài 38. Trong m∞t phØng Ox y cho ¢ABC có M 2; 2 ,N 2; 2 l¶n l˜Òt là trung i∫m cıa BC,AC
8
<x = 1
và ˜Ìng thØng d : , t 2 R là ˜Ìng phân giác trong cıa BÅ
AC .
:y = 2 + 4 t
3
L™p ph˜Ïng trình ˜Ìng tròn ngo§i ti∏p ¢ABC .
Gi£i:
¶u tiên ta có nh™n xét sau: Cho góc xO y có ˜Ìng thØng ¢ là phân giác cıa góc xO y . Khi ó vÓi

ath
mÈi i∫m M 2 Ox thì i∫m Ëi x˘ng vÓi M qua ¢ s≥ thuÎc O y . Ta s≥ ˘ng dˆng nh™n xét trên vào
bài toán.

MÎt i∑u n˙a là ˜Ìng thØng:

thØng: x = 1 thôi.
8
<x = 1
:y = 2 + 4 t
3
chø là cái hình th˘c thôi, th™t ra nó chính là ˜Ìng

Ta gÂi i∫m P là i∫m Ëi x˘ng vÓi N qua ˜Ìng thØng d khi ó thì i∫m P 2 AB
Viªc tìmµ mÎt∂ i∫m Ëi x˘ng qua mÎt ˜Ìng thØng là công viªc khá Ïn gi£n, và  ây ta tìm
3 5
˜Òc: P ;
2 2
°°!
Ta có: N M = (1; 1).˜Ìng thØng AB qua B và song song vÓi ˜Ìng thØng M N nên ta dπ dàng vi∏t
˜Òc ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng AB : x ° y + 1 = 0
xm
TÓi ây ta tìm ˜Òc tÂa Î các i∫m là: A(1; 2);C (0; 3); B (3; 4)
Viªc vi∏t ph˜Ïng trình ˜Ìng tròn ngo§i ti∏p ta, giác thì Ïn gi£n rÁi. ⇤

Bài 39. Trong m∞t phØng Ox y cho ˜Ìng tròn (C ) : x 2 +y 2 +2x°4y = 0và ˜Ìng thØng (d ) : y = x+1.
Tìm i∫m M thuÎc ˜Ìng thØng (d ) sao cho t¯ M k¥ ˜Òc hai ˜Ìng thØng ti∏p xúc vÓi ˜Ìng
É
tròn t§i A và B , sao cho: AM B = 60o
Gi£i:
Khi Âc xong bài toán ta ßn t˜Òng vÓi mÎt i∑u rßt quan trÂng là: 4M BC là tam giác ∑u (Vì
É
M A = M B và: AM B = 60o .) Không nói quá r¨ng ây là mßu chËt cıa bài toán.
Vi∏t l§i ph˜Ïng trình ˜Ìng tròn d˜Ói d§ng:
(x + 1)2 + (y ° 2)2 = 5
bo

p
˜Ìng tròn có tâm I (°1; 2) và bán kính: R = 5.
Ta luôn có t˘ giác I AM B nÎi ti∏p ˜Ìng tròn vì: M É AB = MÉ B A = 900 ,
É
suy ra: AM B +ÅAI B = 1800 ) Å
AI B = 1200
Xét 4ABC , ta có:
AB 2 = I A 2 + I B 2 ° 2I A.I B. cos Å
AI B = 3R 2 = 15
M∞t khác: ¢M BC là tam giác ∑u nên: M A = AB , M A 2 = AB 2 = 15.
Áp dˆng ‡nh lí Pytago cho ¢M AI ta có:
M I 2 = M A 2 + AI 2 = 15 + 5 = 20

http://boxmath.vn/ 91
Do M 2 d nên tÂa Î M có d§ng: (x 0 ; x 0 + 1)
Khi ó ta có:
M I 2 = (x 0 + 1)2 + (x 0 ° 1)2 = 20 , x 02 = 9 , x 0 = 3; x 0 = °3

.vn
V™y có 2 i∫m M th‰a mãn i∑u kiªn bài toán: (3; 4); (°3; °2)
K∏t lu™n: V™y có 2 i∫m M th‰a mãn i∑u kiªn bài toán: (3; 4); (°3; °2) ⇤

Bài 40. Trong m∞t phØng Ox y Cho ˜Ïng tròn (T):x 2 + y 2 ° 2x ° 4y + 4 = 0 và ˜Ìng thØng (d ) :
x ° y °1 = 0. T¯ M thuÎc d k¥ các ti∏p tuy∏n M A, M B ∏n (T ) trong ó A, B là các ti∏p i∫m. Ch˘ng
minh ˜Ìng thØng qua A, B luôn i qua i∫m cË ‡nh
Gi£i:
2 2
Ph˜Ïng trình ˜Ìng tròn: (x ° 1) + (y ° 2) = 1
GÂi tÂa Î các i∫m là: A(x 1 ; y 1 ); B (x 2 ; y 2 ); M (x 0 ; y 0 ).
Ta có: Ti∏p tuy∏n t§i A , qua M cıa ˜Ìng tròn có d§ng:
(x 0 ° 1)(x 1 ° 1) + (y 0 ° 2)(y 1 ° 2) = 1

ath
Ti∏p tuy∏n t§i B , qua M cıa ˜Ìng tròn có d§ng:

tròn có d§ng:
(x 0 ° 1)(x 2 ° 1) + (y 0 ° 2)(y 2 ° 2) = 1
Dπ thßy 2 i∫m A; B ∑u th‰a mãn ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng: ti∏p tuy∏n t§i A , qua M cıa ˜Ìng

ó chính là ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng AB .


(x 0 ° 1)(x ° 1) + (y 0 ° 2)(y ° 2) = 1

Mà ta l§i có: M 2 (d ) nên: M = (x 0 ; y 0 ) = (x 0 ; x 0 ° 1). Thay lên ph˜Ïng trình trên ta ˜Òc:
(x 0 ° 1)(x ° 1) + (x 0 ° 3)(y ° 2) = 1
GÂi N (x; y) là i∫m cË ‡nh mà AB luôn i qua vÓi mÂi x 0 .
Khi ó ph˜Ïng trình: (x 0 ° 1)(x ° 1) + (x 0 ° 3)(y ° 2) = 1 có nghiªm vÓi mÂi x 0 .
Hay là: x 0 (x + y ° 3) + 6 ° x ° 3y = 0 có8nghiªm vÓi mÂi x 0
xm
<x + y ° 3 = 0 3
, ,x=y =
: 6 ° x ° 3y = 0 2
∂ µ
3 3
V™y i∫m cË ‡nh c¶n tìm là: N ; ⇤
2 2

Bài 41. Trong m∞t phØng Ox y cho hai ˜Ìng tròn (C ) : (x ° 1)2 + (y ° 2)2 = 4 và (C 0 ) : x 2 + y 2 = 9.
Vi∏t ph˜Ïng trình ˜Ìng tròn tâm I ti∏p xúc vÓi c£ hai ˜Ìng tròn (C ) và (C 0 ) bi∏t r¨ng I thuÎc
˜Ìng thØng d : x + y ° 2 = 0.
Gi£i:
Bài toán này tr˜Óc tiên ta c¶n ph£i l˜u tâm ∏n v‡ trí cıa hai ˜Ìng tròn bài toán cho các b§n à.
Cˆ th∫ Ëi vÓi ˜Ìng tròn (C ) ta có tâm I 1 (1; 2) và bán kính R 1 = 2
bo

p
Ëi vÓi ˜Ìng tròn (C 0 ) ta có tâm I 2 (0; 0) và bán kính R 2 = 3. T¯ ó ta có I 1 I 2 = 5 nên ta suy ra
˜Òc |R 1 ° R 2 | < I 1 I 2 < R 1 + R 2 .
Do ó hai ˜Ìng tròn (C ) và (C 0 ) c≠t nhau t§i hai i∫m phân biªt.
M∞t khác ˜Ìng thØng d l§i n¨m gi˙a kho£ng không gian gi˙a hai ˜Ìng tròn nên ˜Ìng tròn
c¶n l™p n∏u có ti∏p xúc vÓi (C ) và (C 0 ) thì có hai kh£ n´ng là ti∏p xúc ngoài vÓi (C ) và (C 0 ) ho∞c
ti∏p xúc trong vÓi (C ) và ti∏p xúc trong vÓi (C 0 )
T¯ ó ta có I 2 d : x + y ° 2 = 0 ) I (x, 2 ° x) và gÂi R là bán kính cıa ˜Ìng tròn c¶n tìm.
+ Tr˜Ìng hÒp 1 : Vì ˜Ìng tròn c¶n tìm ti∏p xúc ngoài c£ (C ) và (C 0 ) nên ta có hª ph˜Ïng trình

92 boxmath.vn
8
<R + R 1 = I I 1 (1)
:R + R = I I (2)
2 2
Lßy (1) ° (2) v∏ theo v∏ ta ˜Òc ph˜Ïng trình

.vn
R1 ° R2 = I I 1 ° I I 2 (3)
+ Tr˜Ìng hÒp 2 : Vì ˜Ìng tròn c¶n tìm ti∏p xúc trong vÓi (C ) và cÙng ti∏p xúc trong vÓi (C 0 ) nên
ta có hª ph˜Ïng trình 8
<I I 1 = R1 ° R (4)
:I I = R ° R (5)
2 2
Lßy (4) ° (5) v∏ theo v∏ ta có ph˜Ïng trình I I 1 ° I I 2 = R1 ° R2 (6)
Do (3) và (6) nên ta d®n ∏n gi£i ph˜Ïng trình
p p p p
(x ° 1)2 + x 2 ° x 2 + (2 ° x)2 = °1 , 2x 2 ° 2x + 1 = 2x 2 ° 4x + 4 ° 1
Bình ph˜Ïng hai v∏ ph˜Ïng trình này và thu
8 gÂn ta ˜Òc ph˜Ïng trình
p <2 ° 3x ∏ 0

ath 2x 2 ° 4x + 4 = 2 ° 3x ,

+ VÓi x = 0 thì ta có I I 1 = 1
nên t¯ (1) ta có R = 1 ° 2 = °1 (vô l˛)
:2x 2 ° 4x + 4 = (2 ° 3x)2

+ VÓi x = 0 thì ta có I I 1 = 1 nên t¯ (4) ta có R = 2 ° 1 = 1 (nh™n)


Do ó ph˜Ïng trình ˜Ìng tròn c¶n tìm là : x 2 + (y ° 2)2 = 1
)x =0


xm
bo

http://boxmath.vn/ 93
BÀI TäP ÔN LUYõN CÓ ÁP S»

.vn
1 Bài t™p i∫m - ˜Ìng thØng

Bài 1. Trong m∞t phØng Ox y ch˘ng minh r¨ng vÓi mÂi sË th¸c m ph˜Ïng trình : mx 2 ° m 2 x +
(m ° 1)x y + m y ° y 2 = 0 là ph˜Ïng trình cıa ˜Ìng thØng.
S : mx ° y = 0, x + y ° m = 0

Bài 2. Trong m∞t phØng Ox y cho ¢ABC có ønh A(1;2), ˜Ìng trung tuy∏n BM: 2x + y + 1 = 0 và
phân giác trong C D : x + y ° 1 = 0 Vi∏t ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng BC .
S : 4x + 3y + 4 = 0

ath
Bài 3. Trong m∞t phØng Ox y cho hình bình hành ABC D có diªn tích b¨ng 4. Bi∏t A(1; 0), B (0; 2)
và giao i∫m I cıa hai ˜Ìng chéo n¨m trên ˜Ìng thØng y = x . Tìm tÂa Î ønh C và D .
° ¢ ° ¢
S : C 53 ; 83 , D 83 ; 23 ho∞c C (°1; 0) , D (0; °2)

Bài 4. Trong m∞t phØng Ox y cho 2 ˜Ìng thØng: d 1 : 2x ° y ° 1 = 0, d2 : 2x + y ° 3 = 0. GÂi I là giao


i∫m cıa 2 ˜Ìng thØng d 1 và d2 ; A là i∫m thuÎc d1 , A có hoành Î d˜Ïng khác 1 (0 < x A 6= 1).
L™p ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng (¢) i qua A , c≠t d2 t§i B sao cho diªn tích 4I AB b¨ng 6 và
I B = 3I A .
S : x + y ° 5 = 0, 4x + y ° 11 = 0

Bài 5. Trong m∞t phØng tÂa Î Ox y cho tam giác ABC có trung i∫m c§nh AB là M (°1; 2), tâm
˜Ìng tròn ngo§i ti∏p tam giác là I (2; °1). ˜Ìng cao cıa tam giác k¥ t¯ A có ph˜Ïng trình:
xm
2x + y + 1 = 0. Tìm tÂa Î ønh C .
° 47 ¢
S : C 14 ;
15 15

Bài 6. Trong m∞t phØng tÂa Î Ox y cho tam giác ABC có B (°12; 1), ˜Ìng phân giác trong góc
° ¢
A có ph˜Ïng trình: x + 2y ° 5 = 0. TrÂng tâm tam giác ABC là G 13 ; 23 .Vi∏t ph˜Ïng trình ˜Ìng
thØng BC
S : BC : x ° 8y + 20 = 0

Bài 7. Trong m∞t phØng tÂa Î Ox y . L™p ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng qua M (2; 1) và t§o vÓi các
trˆc tÂa Î mÎt tam giác có diªn tích b¨ng 4.
bo

S : x + 2y ° 4 = 0

Bài 8. Trong m∞t phØng vÓi hª to§ Î Ox y , l™p ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng d i qua i∫m A(1; 2)
và c≠t ˜Ìng tròn (C ) có ph˜Ïng trình (x ° 2)2 + (y + 1)2 = 25 theo mÎt dây cung có Î dài b¨ng 8
S : d : 3x ° 4y + 5 = 0

Bài 9. Trong m∞t phØng Ox y cho A(1; 4) và hai ˜Ìng thØng b : x + y ° 3 = 0; c : x + y ° 9 = 0. Tìm
i∫m B trên b , i∫m C trên c sao cho tam giác ABC vuông cân t§i A .
S : B (2; 1),C (4; 5) ho∞c B (°2; 5),C (2; 7).

94 boxmath.vn
Bài 10. Ph˜Ïng trình hai c§nh cıa mÎt tam giác trong m∞t phØng tÂa Î là 5x ° 2y + 6 = 0; 4x +
7y ° 21 = 0. vi∏t ph˜Ïng trình c§nh th˘ ba cıa tam giác ó, bi∏t r¨ng tr¸c tâm cıa nó trùng gËc
tÂa Î O .

.vn
S : y +7 = 0

Bài 11. Trong m∞t phØng to§ Î Ox y . L™p ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng i qua A(8; 6) và t§o vÓi 2
trˆc to§ Î mÎt tam giác có diªn tích b¨ng 12.
S : 3x ° 2y ° 6 = 0, 3x ° 8y + 24 = 0

Bài 12. Trong m∞t phØng to§ Î Ox y vi∏t ph˜Ïng trình các c§nh cıa hình ch˙ nh™t ABC D .Bi∏t
° ¢
r¨ng AB = 2BC , A, B thuÎc ˜Ìng thØng i qua M ° 43 ; 1 , B,C thuÎc ˜Ìng thØng i qua N (0; 3),
° ¢
A, D thuÎc ˜Ìng thØng i qua P 4; ° 13 , C , D thuÎc ˜Ìng thØng i qua Q(6; 2) .
S : VÓi k = 1/3 AB : y = 13 (x + 43 ) + 1, DC : y = 13 (x ° 6) + 2, BC : x + 13 y ° 1 = 0, AD : x + 13 y ° 35
9
=0
VÓi k = °3/17

ath
AB : y 3
= ° 17 (x + 43 ) + 1, DC : y 3
= ° 17 (x ° 6) + 2,

trung i∫m I cıa AC n¨m trên ˜Ìng thØng y = x . Tìm to§ Î ønh C .
BC : x ° 3
17
9
y + 17 = 0, AD : x °

Bài 13. Trong m∞t phØng Ox y cho hình tam giác ABC có diªn tích b¨ng 2. Bi∏t A(1; 0), B (0; 2) và

S : C (°1; 0) ho∞c C ( 53 ; 83 )

Bài 14. Trong m∞t phØng Ox y cho tam giác ABC ,vÓi A(1; 1), B (°2; 5), ønh C n¨m trên ˜Ìng
thØng x ° 4 = 0, và trÂng tâm G cıa tam giác n¨m trên ˜Ìng thØng 2x ° 3y + 6 = 0. Tính diªn tích
3
17
3
y ° 4 ° 17 =0

tam giác ABC .


S : S ABC = 15
2

Bài 15. Trong m∞t phØng Ox y cho tam giác ABC ,vÓi A(2; °1), B (1; °2), trÂng tâm G cıa tam giác
n¨m trên ˜Ìng thØng x + y ° 2 = 0. Tìm tÂa Î i∫m C bi∏t diªn tích tam giác ABC b¨ng 13,5.
xm
S : C = (°12; 18) ho∞c C = (15; °9)

Bài 16. Trong m∞t phØng Ox y cho 4ABC có A(2; 1) . ˜Ìng cao qua ønh B có ph˜Ïng trình
x ° 3y ° 7 = 0 . ˜Ìng trung tuy∏n qua ønh C có ph˜Ïng trình x + y + 1 = 0 . Xác ‡nh tÂa Î B và
C . Tính diªn tích 4ABC .
S : S ABC = 16

Bài 17. Trong m∞t phØng vÓi hª tÂa Î Ox y , cho tam giác ABC bi∏t A(5; 2). Ph˜Ïng trình ˜Ìng
trung tr¸c c§nh BC , ˜Ìng trung tuy∏n CC 0 l¶n l˜Òt là x + y ° 6 = 0 và 2x ° y + 3 = 0. Tìm tÂa Î
các ønh cıa tam giác ABC
S:
bo

Bài 18. Trong m∞t phØng vÓi hª tÂa Î Ox y cho i∫m A(°2; 1) và hai ˜Ìng thØng ¢ : x +3y +8 = 0,
¢0 : 3x °4y +10 = 0 . Vi∏t ph˜Ïng trình ˜Ìng tròn có tâm thuÎc ˜Ìng thØng ¢, i qua i∫m A và
ti∏p xúc vÓi ˜Ìng thØng ¢0 .
S : (x ° 1)2 + (y + 3)2 = 25

Bài 19. Trong m∞t phØng vÓi hª to§ Î Ox y , hãy vi∏t ph˜Ïng trình các c§nh cıa tam giác ABC
bi∏t tr¸c tâm H (1; 0), chân ˜Ìng cao h§ t¯ ønh B là K (0; 2), trung i∫m c§nh AB là M (3; 1).
S : AC : x ° 2y + 4 = 0, AB : 3x ° y ° 8 = 0, BC : 3x + 4y + 2 = 0.

http://boxmath.vn/ 95
Bài 20. Trong m∞t phØng Ox y cho tam giác ABC vÓi A(1; °2), ˜Ìng cao C H : x ° y + 1 = 0, phân
giác trong B N : 2x + y + 5 = 0. Tìm to§ Î các ønh B,C và tính diªn tích tam giác ABC .
S : S ABC = 45
4

.vn
Bài 21. Trong m∞t phØng vÓi hª trˆc to§ Î Ox y cho hình ch˙ nh™t ABC D có diªn tích b¨ng 12,
tâm I là giao i∫m cıa ˜Ìng thØng d1 : x ° y °3 = 0 và d2 : x + y °6 = 0. Trung i∫m cıa mÎt c§nh
là giao i∫m cıa d1 vÓi trˆc Ox . Tìm to§ Î các ønh cıa hình ch˙ nh™t.
S : A(2; 1), B (5; 4),C (7; 2), D(4; °1)
° ¢
Bài 22. Trong m∞t phØng tÂa Î Ox y cho hình ch˙ nh™t ABC D có tâm I = 12 ; 0 . ˜Ìng thØng
AB có ph˜Ïng trình: x - 2y + 2 = 0, AB = 2AD và hoành Î i∫m A âm. Tìm tÂa Î các ønh cıa
hình ch˙ nh™t ó.
S : C (3; 0), D(°1; °2)

Bài 23. Trong m∞t phØng vÓi hª to§ Î Ox y cho i∫m C (2; °5) và ˜Ìng thØng ¢ : 3x ° 4y + 4 = 0.

ath
Tìm trên ¢ hai i∫m A và B Ëi x˘ng nhau qua I (2; 5/2) sao cho diªn tích tam giác ABC b¨ng 15.
S : A(0; 1) và B (4; 4).

Bài 24. Trong m∞t phØng to§ Î Ox y cho hai ˜Ìng thØng (d1 ) : 4x ° 3y ° 12 = 0 và (d2 ) : 4x + 3y °
12 = 0. Tìm to§ Î tâm và bán kính ˜Ìng tròn nÎi ti∏p tam giác có 3 c§nh n¨m trên (d 1 ), (d 2 ),
trˆc O y .
S : I (4/3; 0), R = 4/3

Bài 25. Trong m∞t phØng Ox y cho tam giác ABC có trÂng tâm G(2, 0) bi∏t ph˜Ïng trình các c§nh
AB, AC theo th˘ t¸ là 4x + y + 14 = 0; 2x + 5y ° 2 = 0. Tìm tÂa Î các ønh A, B,C .
S : A(°4, 2), B (°3, °2),C (1, 0)

Bài 26. Trong m∞t phØng Ox y cho hình thoi có mÎt ˜Ìng chéo có ph˜Ïng trình: x + 2y ° 7 = 0,
xm
mÎt c§nh có ph˜Ïng trình: x + 3y ° 3 = 0. MÎt ønh là (0; 1). Vi∏t ph˜Ïng trình 3 c§nh và ˜Ìng
chéo th˘ 2 cıa hình thoi.
S : AD : 9x + 13y ° 13 = 0 và BC : 9x + 13y ° 83 = 0

Bài 27. Trong m∞t phØng Ox y cho 2 i∫m M (1; 4) và N (6; 2). L™p ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng qua
N sao cho kho£ng cách t¯ M tÓi ó b¨ng 2.
S : ¢0 : y = 2 ho∞c 20x + 21y ° 162 = 0.

Bài 28. Trong m∞t phØng Ox y cho i∫m M (3; 1). Vi∏t ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng qua M và c≠t 2
trˆc tÂa Î Ox,O y t˜Ïng ˘ng t§i A và B sao cho O A + OB §t giá tr‡ nh‰ nhßt.
° p ¢ ° p ¢ p
S : PT 1 + 3 x + 3 + 3 y ° 6 ° 4 3 = 0
bo

Bài 29. Trong m∞t phØng vÓi hª trˆc tÂa Î Ox y cho tam giác ABC vÓi A(1; 2), ˜Ìng trung tuy∏n
B M và ˜Ìng phân giác trong C D có ph˜Ïng trình l¶n l˜Òt là: 2x + y + 1 = 0 và x + y ° 1 = 0. Vi∏t
ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng BC .
S : BC : 4(x + 1) + 3y = 0 hay 4x + 3y + 4 = 0

Bài 30. Trong m∞t phØng vÓi hª trˆc Ox y cho ˜Ìng thØng d có ph˜Ïng trình: 2x + 3y + 1 = 0 và
i∫m M (1; 1). Vi∏t ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng i qua M t§o vÓi d mÎt góc 45o
S : (d ) : x ° 5y + 4 = 0 hay 5x + y ° 6 = 0

96 boxmath.vn
Bài 31. Trong m∞t phØng tÂa Î Ox y cho tam giác ABC có ønh A(1; 0) và 2 ˜Ìng thØng l¶n l˜Òt
ch˘a ˜Ìng cao k≥ t¯ B và C có ph˜Ïng trình: x ° 2y + 1 = 0; 3x + y + 1 = 0. Tính diªn tích tam giác
ABC

.vn
S : S ABC = 28

Bài 32. Trong m∞t phØng vÓi hª trˆc tÂa Î Ox y cho tam giác ABC có AB = AC , góc B AC = 90o .
Bi∏t M (1; °1) là trung i∫m cıa BC và G(2/3; 0) là trÂng tâm tam giác ABC . Tìm tÂa Î các ønh
ABC .
S : B (4; 0);C (°2; °2)ho∞c B (°2; °2);C (4; 0).

Bài 33. Trong m∞t phØng vÓi hª trˆc tÂa Î Ox y cho tam giác ABC cân ønh A . Có trÂng tâm
là G(4/3; 1/3), Ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng BC là: x ° 2y ° 4 = 0, ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng BG là:
7x ° 4y ° 8 = 0. Tìm tÂa Î các ønh A, B,C .
S : B (0; °2); A(0; 3);C (4; 0)

ath
Bài 34. Trong m∞t phØng Ox y , cho hình ch˙ nh™t có tâm I (1/2; 0). Ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng
AB là: x ° 2y + 2 = 0 và AB = 2AD . Tìm tÂa Î các ønh A, B,C , D . Bi∏t r¨ng A có hoành Î âm

i∫m B và C sao cho tam giác ABC vuông  B và AB = 2BC .


S : A(°2; 2); D(°1; °2);C (3; 0); B (2; 2)

Bài 35. Trong m∞t phØng Ox y cho i∫m A(0; 2) và ˜Ìng thØng d : x ° 2y + 2 = 0. Tìm trên d hai

S : C (0; 1) ho∞c C (4/5; 7/5)

Bài 36. Trong m∞t phØng Ox y cho ¢ABC có A(5; 3); B (°1; 2); C (°4; 5) vi∏t ph˜Ïng trình ˜Ìng
thØng i qua A và chia tam giác ABC thành 2 ph¶n có tø sË diªn tích b¨ng nhau.
S : d : y ° 3 = 0 hay d : x + 8y ° 29 = 0
xm
Bài 37. Trong m∞t phØng Ox y cho tam giác ABC nhÂn, vi∏t ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng ch˘a
c§nh AC bi∏t tÂa Î chân các ˜Ìng cao h§ t¯ A, B,C l¶n l˜Òt là: A 0 (°1; °2), B 0 (2; 2),C (°1; 2).
S : 4x ° 3y ° 2 = 0

Bài 38. Trong m∞t phØng Ox y cho hình vuông ABC D có ønh A(3; 0) và C (°4; 1) Ëi diªn. Tìm
tÂa Î các ønh còn l§i?
S : B (°1; °3) ho∞c B (0; 4) t¯ ó suy ra D

Bài 39. Trong m∞t phØng tÂa Î cho ˜Ìng thØng d : 2x ° y ° 5 = 0 và 2 i∫m A(1; 2), B (4; 1). Vi∏t
ph˜Ïng trình ˜Ìng tròn có tâm thuÎc d và i qua A, B .
S:
bo

Bài 40. Trong m∞t phØng Ox y cho ˜Ìng thØng d : 4x + 3y ° 43 = 0 và i∫m A(7; 5) trên d . Vi∏t
ph˜Ïng trình ˜Ìng tròn ti∏p xúc vÓi d t§i A và có tâm n¨m trên ˜Ìng thØng: ¢ : 2x ° 5y + 4 = 0
S:

Bài 41. Trong m∞t phØng Ox y cho 2 ˜Ìng thØng: d1 : 3x + 4y ° 47 = 0 và d2 : 4x + 3y ° 45 = 0 L™p


ph˜Ïng trình ˜Ìng tròn có tâm n¨m trên ˜Ìng thØng d : 5x + 3y ° 22 = 0 và ti∏p xúc vÓi c£ d 1
và d2
S:

http://boxmath.vn/ 97
p
Bài 42. Trong m∞t phØng vÓi hª tÂa Î Ox y cho hai i∫m A(0; 2) và B (° 3; °1). Tìm tÂa Î tr¸c
tâm và tÂa Î tâm ˜Ìng tròn ngo§i ti∏p cıa tam giác O AB .
p p
S : Tr¸c tâm H ( 3; °1), Tâm ˜Ìng tròn ngo§i ti∏p I (° 3; 1).

.vn
Bài 43. Trong m∞t phØng Ox y cho hai ˜Ìng thØng d 1 : x ° y + 2 = 0, d2 : 2x + y ° 5 = 0 và i∫m
M (°1; 4). Vi∏t ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng d c≠t d 1 , d 2 l¶n l˜Òt t§i A và B sao cho M là trung i∫m
cıa o§n AB .
S : x = °1

Bài 44. Trong m∞t phØng Ox y cho hình vuông ABC D tâm I (2; °3), ph˜Ïng trình c§nh AB : 3x +
4y ° 4 = 0. Tính Î dài c§nh hình vuông. Tìm ph˜Ïng trình c§nh C D, AD và BC .
S : a = 4;C D : 3x + 4y + 8 = 0, AD, BC : 4x ° 3y ° 7 = 0, 4x ° 3y ° 27 = 0.

Bài 45. Cho tam giác ABC có 3 c§nh n¨m trên 3 ˜Ìng thØng AB : 2x ° y + 2 = 0, BC : x ° 2y ° 5 =
0,C A : 2x + y ° 10 = 0. Tính chi∑u cao AH cıa tam giác. Vi∏t ph˜Ïng trình ˜Ìng phân giác trong

ath
góc B và tìm tÂa Î tâm I cıa ˜Ìng tròn nÎi ti∏p tam giác ABC .
p
S : A(2; 6), AH = 3 5. Phân giác trong góc B : x ° y ° 1 = 0, góc C : x + 3y ° 5 = 0. Tâm I (2; 1).

Bài 46. Vi∏t ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng (d ) i qua M (3; 2) c≠t tia Ox t§i A , tia O y t§i B sao cho:
a) O A + OB = 12;
b) (d ) hÒp vÓi hai trˆc tÂa Î mÎt tam giác có diªn tích là 12.
S : a) x + 3y ° 9 = 0 ho∞c 2x + y ° 8 = 0. b) 2x + 3y ° 12 = 0.

Bài 47. Vi∏t ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng d i qua giao i∫m cıa hai ˜Ìng thØng d1 : 2x ° y + 1 =
0, d 2 : x ° 2y ° 3 = 0, Áng thÌi ch≠n trên hai trˆc tÂa Î nh˙ng o§n b¨ng nhau.
S : x + y + 4 = 0, 3x ° 3y ° 2 = 0, 7x ° 5y = 0
xm
Bài 48. Cho tam giác ABC có A(2; °1) và ph˜Ïng trình các ˜Ìng cao là: 2x °y +1 = 0; 3x +y +2 = 0.
L™p ph˜Ïng trình trung tuy∏n cıa tam giác qua ønh A .
µ ∂
8 11
S : B ° ;° ;C (4; 2); AM : 11x ° 8y ° 30 = 0..
5 5

Bài 49. Trong m∞t phØng Ox y cho tam giác ABC có ønh C (°2; °4) và trÂng tâm G(0; 4).
a) Gi£ s˚ M (2; 0) là trung i∫m cıa c§nh BC . Xác ‡nh tÂa Î các ønh A và B .
b) Gi£ s˚ M di Îng trên ˜Ìng thØng (D) : x + y ° 2 = 0, tìm quˇ tích cıa i∫m B . Xác ‡nh M ∫
Î dài AB là ng≠n nhßt.
µ ∂ µ ∂
3 17 1 9
S : a) A(°4; 12), B (6; 4). b) Quˇ tích B : x + y ° 10 = 0.B ; ; M ° ; .
2 2 4 4
bo

Bài 50. Trong m∞t phØng Ox y cho tam giác ABC bi∏t C (4; 3), ˜Ìng phân giác trong và ˜Ìng
trung tuy∏n k¥ t¯ mÎt ønh cıa tam giác có ph˜Ïng trình l¶n l˜Òt là: x+2y °5 = 0 và 4x+13y °10 =
0. Vi∏t ph˜Ïng trình ba c§nh cıa tam giác ABC .
S : BC : x + y ° 7 = 0.AB : x + 7y + 5 = 0.AC : x ° 8y + 20 = 0.

Bài 51. Trong m∞t phØng Ox y l™p ph˜Ïng trình tÍng quát cıa ˜Ìng thØng i qua I (°2; 3) và
cách ∑u A(5; °1) và B (3; 7).
S : 4x + y + 5 = 0 hay y ° 3 = 0.

98 boxmath.vn
Bài 52. Trong m∞t phØng Ox y Tìm tÂa Î i∫m M 0 Ëi x˘ng vÓi M (1; 2) qua ˜Ìng thØng có
ph˜Ïng trình 3x + 4y ° 1 = 0.
µ ∂
07 6
S : M ° ;°

.vn
5 5

Bài 53. Trong m∞t phØng Ox y cho tam giác ABC bi∏t A(1; 3), pt hai ˜Ìng trung tuy∏n k¥ t¯ B
và C t˜Ïng ˘ng là: x ° 2y + 1 = 0 và y ° 1 = 0. Tìm tÂa Î tr¸c tâm H cıa tam giác ABC .
µ ∂
1 17
S:H ;
3 3

Bài 54. Trong m∞t phØng Ox y cho tam giác ABC bi∏t A(2; °1), pt hai ˜Ìng phân giác trong k¥
t¯ B và C t˜Ïng ˘ng là: x ° 2y + 1 = 0 và x + y + 3 = 0. L™p pt c§nh BC và tìm tÂa Î B,C .
µ ∂ µ ∂
5 1 6 9
S : BC : 4x ° y + 3 = 0, B ° ; ,C ° ; ° .
7 7 5 5

ath
Bài 55. Trong m∞t phØng Ox y cho d1 : x + y + 3 = 0, d2 : x ° y ° 4 = 0, d3 : x ° 2y = 0. Tìm tÂa Î i∫m
M n¨m trên d 3 sao cho kho£ng cách t¯ M ∏n t d 1 b¨ng 2 l¶n kho£ng cách t¯ M ∏n t d 2 .
S : M (2; 1) ho∞c M (°22; °11)

Bài 56. Trong m∞t phØng Ox y cho A(1; 1), B (4; °3). Tìm i∫m C thuÎc (d ) : x ° 2y ° 1 = 0 sao cho
d (C , AB ) = 6.
µ
43 27
S : C (7; 3) ho∞c C ° ; °
11 11

.

Bài 57. Trong m∞t phØng Ox y l™p pt t i qua i∫m A(3; 2) và t§o vÓi trˆc hoành góc 60o .
p p
S : 3x ± y ® 2 ° 3 3 = 0

Bài 58. Trong m∞t phØng Ox y l™p pttq cıa ˜Ìng thØng i qua i∫m M (1; 3) và ch≠n trên các
xm
trˆc tÂa Î nh˙ng o§n thØng có Î dài b¨ng nhau.
S : x + y ° 4 = 0 hay x ° y + 2 = 0

Bài 59. Trong m∞t phØng Ox y L™p pt TQ cıa t i qua i∫m M(1; 2) và ch≠n trên các trˆc tÂa Î
nh˙ng o§n thØng có Î dài b¨ng nhau.
S : x + y ° 3 = 0 hay x ° y + 1 = 0

Bài 60. Trong m∞t phØng Ox y cho tam giác ABC bi∏t A(1; 1), pt các ˜Ìng cao k¥ t¯ B và C t˜Ïng
˘ng là: °2x + y ° 8 = 0 và 2x + 3y ° 6 = 0. Tìm tÂa Î tâm ˜Ìng tròn ngo§i ti∏p tam giác ABC .
43 57
S : I (° ;° )
8 4
bo

Bài 61. Trong m∞t phØng Ox y cho tam giác ABC bi∏t AB : 5x ° 3y + 2 = 0, pt các ˜Ìng cao k¥ t¯
A và B t˜Ïng ˘ng là: 4x ° 3y + 1 = 0 và 7x + 2y ° 22 = 0. L™p pt 2 c§nh AC , BC và ˜Ìng cao th˘ 3.
S : BC : 3x + 4y ° 22 = 0, AC : 2x ° 7y ° 5 = 0,C H : 3x + 5y ° 23 = 0

Bài 62. Trong m∞t phØng Ox y cho hình vuông ABC


µ D . GÂi
∂ M là trung i∫m cıa c§nh BC , N là
11 1
i∫m trên c§nh C D sao cho C N = 2N D . Gi£ s˚ M ; và ˜Ìng thØng AN có ph˜Ïng trình
2 2
2x ° y ° 3 = 0. Tìm tÂa Î i∫m A
S : A(1; °1) ho∞c A(4; 5)

http://boxmath.vn/ 99
Bài 63. Trong m∞t phØng Ox y cho ˜Ìng thØng ¢ : x+y +2 = 0 và ˜Ìng tròn (C ) : x 2 +y 2 °4x°2y =
0 .GÂi I là tâm cıa (C ), M thuÎc ¢. Qua M k¥ các ti∏p tuy∏n M A và M B ∏n (C )( A và B là các ti∏p
i∫m). Tìm tÂa Î i∫m M , bi∏t t˘ giác M AI B có diªn tích b¨ng 10

.vn
S : M (2; °4) ho∞c M (°3; 1)

Bài 64. Trong m∞t phØng Ox y cho 2 ˜Ìng thØng ¢ : x ° y ° 4 = 0 và d : 2x ° y ° 2 = 0. Tìm tÂa Î
i∫m N thuÎc ˜Ìng thØng d sao cho ˜Ìng thØng ON c≠t ˜Ìng thØng ¢ t§i i∫m M th‰a mãn
OM .ON = 8 µ ∂
6 2
S : N (0; °2) ho∞c N ;
5 5
µ∂
1
Bài 65. Trong m∞t phØng Ox y cho tam giác ABC có ønh B ; 1 . ˜Ìng tròn nÎi ti∏p tam giác
2
ABC ti∏p xúc vÓi c§nh BC ,C A, AB t˜Ïng ˘ng các i∫m D, E , F . Cho D(3; 1) và ˜Ìng thØng E F có
ph˜Ïng trình y ° 3 = 0. Tìm tÂa Î A , bi∏t A có tung Î d˜Ïng.

ath
ph˜Ïng trình cıa (T ), bi∏t tam giác ABC có diªn tích b¨ng
p

2
p
Bài 66. Trong m∞t phØng Ox y cho hai ˜Ìng thØng d1 : 3x + y = 0 và d2 : 3x ° y = 0. GÂi (T ) là

và i∫m A có hoành Î d˜Ïng.


µ
1 2
S : (T ) : x + p
∂ µ
+ y+

3 2
µ
S : A 3;

˜Ìng tròn ti∏p xúc vÓi d 1 t§i A , c≠t d 2 t§i hai i∫m B và Cpsao cho tam giác vuông t§i B . Vi∏t
3

=1
13
3

2 3 2

Bài 67. Trong m∞t phØng Ox y cho tam giác ABC cân t§i A có ønh A(6; 6); ˜Ìng thØng i qua
trung i∫m cıa các c§nh AB và AC có ph˜Ïng trình x + y °4 = 0. Tìm to§ Î các ønh B và C , bi∏t
i∫m E (1; °3) n¨m trên ˜Ìng cao i qua ønh C cıa tam giác ã cho
xm
S : B (0; °4) và C (°4; 0) ho∞c B (°6; 2) và C (2; °6)

Bài 68. Trong m∞t phØng Ox y cho tam giác ABC vuông t§i A , có ønh C (°4; 1), phân giác trong
góc A có ph˜Ïng trình x + y ° 5 = 0. Vi∏t ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng BC , bi∏t diªn tích tam giác
ABC b¨ng 24 và ønh A có hoành Î d˜Ïng.
S : BC : 3x ° 4y + 16 = 0

Bài 69. Trong m∞t phØng Ox y cho hình ch˙ nh™t ABC D có i∫m I (6; 2) là giao i∫m cıa hai
˜Ìng chéo AC và B D . i∫m M (1; 5) thuÎc ˜Ìng thØng AB và trung i∫m E cıa c§nh C D thuÎc
˜Ìng thØng ¢ : x + y ° 5 = 0. Vi∏t ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng AB .
S : AB : y ° 5 = 0 ho∞c x ° 4y + 19 = 0
bo

° ¢
Bài 70. Trong m∞t phØng Ox y cho hình ch˙ nh™t ABC D có tâm I 12 ; 0 . ˜Ìng thØng AB có
ph˜Ïng trình: x ° 2y + 2 = 0, AB = 2AD và hoành Î i∫m A âm. Tìm tÂa Î các ønh cıa hình
ch˙ nh™t ó.
S:

Bài 71. Trong m∞t phØng Ox y cho các i∫m A (1; 0) , B (°2; 4) ,C (°1; 4) , D (3; 5) và ˜Ìng thØng d :
3x ° y ° 5 = 0. Tìm i∫m M trên d sao cho hai tam giác M AB, MC D có diªn tích b¨ng nhau.
S:

100 boxmath.vn
Bài 72. Trong m∞t phØng Ox y cho hình tam giác ABC có diªn tích b¨ng 2. Bi∏t A(1; 0), B (0; 2) và
trung i∫m I cıa AC n¨m trên ˜Ìng thØng y = x . Tìm to§ Î ønh C .
S:

.vn
Bài 73. Trong m∞t phØng Ox y cho tam giác ABC , vÓi A(1; 1), B (°2; 5), ønh C n¨m trên ˜Ìng
thØng x ° 4 = 0, và trÂng tâm G cıa tam giác n¨m trên ˜Ìng thØng 2x ° 3y + 6 = 0. Tính diªn tích
tam giác ABC .
S:

Bài 74. Trong m∞t phØng Ox y cho tam giác ABC , vÓi A(2; °1), B (1; °2), trÂng tâm G cıa tam giác
n¨m trên ˜Ìng thØng x + y ° 2 = 0. Tìm tÂa Î ønh C bi∏t diªn tích tam giác ABC b¨ng 13,5 .
S:

Bài 75. Trong m∞t phØng Ox y cho 4ABC có A(2; 1) . ˜Ìng cao qua ønh B có ph˜Ïng trình
x ° 3y ° 7 = 0 . ˜Ìng trung tuy∏n qua ønh C có ph˜Ïng trình x + y + 1 = 0 . Xác ‡nh tÂa Î B và

ath
C . Tính diªn tích 4ABC .

Bài 76. Trong m∞t phØng Ox y cho tam giác ABC bi∏t A(5; 2). Ph˜Ïng trình ˜Ìng trung tr¸c
S:

c§nh BC , ˜Ìng trung tuy∏n CC 0 l¶n l˜Òt là x + y ° 6 = 0 và 2x ° y + 3 = 0. Tìm tÂa Î các ønh cıa
tam giác ABC .

Bài 77. Trong m∞t phØng Ox y cho hai ˜Ìng thØng¢:x + 3y + 8 = 0, ¢0 : 3x ° 4y + 10 = 0 và i∫m
S:

A(°2; 1). Vi∏t ph˜Ïng trình ˜Ìng tròn có tâm thuÎc ˜Ìng thØng ¢, i qua i∫m A và ti∏p xúc
vÓi ˜Ìng thØng ¢0 .
S:

Bài 78. Trong m∞t phØng Ox y vi∏t ph˜Ïng trình các c§nh cıa tam giác ABC bi∏t tr¸c tâm H (1; 0),
xm
chân ˜Ìng cao h§ t¯ ønh B là K (0; 2), trung i∫m c§nh AB là M (3; 1).
S:

Bài 79. Trong m∞t phØng Ox y cho hình ch˙ nh™t ABC D có ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng AB :
x ° 2y + 1 = 0, ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng B D : x ° 7y + 14 = 0, ˜Ìng thØng AC i qua M (2; 1). Tìm
to§ Î các ønh cıa hình ch˙ nh™t.
S:

Bài 80. Trong m∞t phØng Ox y cho tam giác ABC , có i∫m A(2; 3), trÂng tâm G(2; 0). Hai ønh B
và C l¶n l˜Òt n¨m trên hai ˜Ìng thØng d1 : x + y + 5 = 0 và d 2 : x + 2y ° 7 = 0. Vi∏t ph˜Ïng trình
˜Ìng tròn có tâm C và ti∏p xúc vÓi ˜Ìng thØng BG .
S:
bo

Bài 81. Trong m∞t phØng Ox y cho tam giác cân ABC có áy BC n¨m trên ˜Ìng thØng : 2x °5y +
1 = 0, c§nh bên AB n¨m trên ˜Ìng thØng : 12x ° y ° 23 = 0 . Vi∏t ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng AC
bi∏t r¨ng nó i qua i∫m (3; 1)
S:

Bài 82. Trong m∞t phØng Ox y vi∏t ph˜Ïng trình các c§nh cıa tam giác ABC bi∏t B (2; °1), ˜Ìng
cao và ˜Ìng phân giác trong qua ønh A,C l¶n l˜Òt là : (d1 ) : 3x °4y +27 = 0 và (d2 ) : x +2y °5 = 0
S:

http://boxmath.vn/ 101
Bài 83. Trong m∞t phØng Ox y xét tam giác ABC vuông t§i A , ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng BC là
p p
: 3x ° y ° 3 = 0, các ønh A và B thuÎc trˆc hoành và bán kính ˜Ìng tròn nÎi ti∏p tam giác
ABC b¨ng 2 . Tìm tÂa Î trÂng tâm G cıa tam giác ABC .

.vn
S:

Bài 84. Trong m∞t phØng Ox y cho i∫m A(1; 1) và ˜Ìng thØng ¢ : 2x +3y +4 = 0. Tìm tÂa Î i∫m
B thuÎc ˜Ìng thØng ¢ sao cho ˜Ìng thØng AB và ¢ hÒp vÓi nhau góc 45o .
S:

Bài 85. Trong m∞t phØng Ox y cho cho hai ˜Ìng thØng d 1 : 2x ° y + 5 = 0. d 2 : 3x + 6y ° 7 = 0. L™p
ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng i qua i∫m P (2; °1) sao cho ˜Ìng thØng ó c≠t hai ˜Ìng thØng d 1
và d2 t§o ra mÎt tam giác cân có ønh là giao i∫m cıa hai ˜Ìng thØng d1 , d 2 .
S:

Bài 86. Trong m∞t phØng Ox y cho hình ch˙ nh™t ABC D có c§nh AB : x ° 2y ° 1 = 0, ˜Ìng chéo

ath
B D : x °7y +14 = 0 và ˜Ìng chéo AC i qua i∫m M (2; 1). Tìm to§ Î các ønh cıa hình ch˙ nh™t.

Bài 87. Trong m∞t phØng Ox y cho ˜Ìng thØng (¢) có ph˜Ïng trình: x ° 2y ° 2 = 0 và hai i∫m
A(°1; 2); B (3; 4). Tìm i∫m M 2 (¢) sao cho 2M A 2 + M B 2 có giá tr‡ nh‰ nhßt.
S:

S:

Bài 88. Trong m∞t phØng Ox y Cho ˜Ìng tròn (C ) : x 2 + y 2 ° 2x ° 6y + 6 = 0 và i∫m M (2; 4)
a) Vi∏t ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng i qua M c≠t ˜Ìng tròn t§i 2 i∫m A và B , sao cho M là trung
i∫m cıa AB .
b) Vi∏t ph˜Ïng trình các ti∏p tuy∏n cıa ˜Ìng tròn, bi∏t ti∏p tuy∏n có hª sË góc k = °1.
S:

Bài 89. Trong m∞t phØng Ox y cho tam giác ABC có ph˜Ïng trình c§nh AB : x ° y °2 = 0, ph˜Ïng
xm
trình c§nh AC : x + 2y ° 5 = 0. Bi∏t trÂng tâm cıa tam giác G(3; 2). Vi∏t ph˜Ïng trình c§nh BC .
S:

Bài 90. Trong m∞t phØng Ox y vi∏t ph˜Ïng trình ˜Ìng tròn i qua hai i∫m A(2; 5), B (4; 1) và
ti∏p xúc vÓi ˜Ìng thØng có ph˜Ïng trình 3x ° y + 9 = 0.
S:

Bài 91. Trong m∞t phØng Ox y cho tam giác ABC có trÂng tâm G(°2, 0) bi∏t ph˜Ïng trình các
c§nh AB, AC theo th˘ t¸ là 4x + y + 14 = 0; 2x + 5y ° 2 = 0. Tìm tÂa Î các ønh A, B,C .
S:

Bài 92. Trong m∞t phØng Ox y cho hai ˜Ìng thØng (d1 ) : 4x ° 3y ° 12 = 0 và (d 2 ) : 4x + 3y ° 12 = 0.
bo

Tìm to§ Î tâm và bán kính ˜Ìng tròn nÎi ti∏p tam giác có 3 c§nh n¨m trên (d 1 ), (d2 ), trˆc O y .
S:

Bài 93. Trong m∞t phØng Ox y cho i∫m C (2; °5) và ˜Ìng thØng ¢ : 3x ° 4y + 4 = 0. Tìm trên ¢
hai i∫m A và B Ëi x˘ng nhau qua I (2; 5/2) sao cho diªn tích tam giác ABC b¨ng 15.
S:

Bài 94. Trong m∞t phØng Ox y cho tam giác ABC vÓi A(1; °2), ˜Ìng cao C H : x ° y + 1 = 0, phân
giác trong B N : 2x + y + 5 = 0. Tìm to§ Î các ønh B,C và tính diªn tích tam giác ABC

102 boxmath.vn
S:

Bài 95. Trong m∞t phØng Ox y cho hình ch˙ nh™t ABC D có diªn tích b¨ng 12, tâm I là giao i∫m
cıa ˜Ìng thØng d1 : x ° y ° 3 = 0 và d2 : x + y ° 6 = 0. Trung i∫m cıa mÎt c§nh là giao i∫m cıa

.vn
d 1 vÓi trˆc Ox . Tìm to§ Î các ønh cıa hình ch˙ nh™t.
S:

Bài 96. Trong m∞t phØng Ox y cho tam giác ABC có A(4; °1), B (1; 5)C (°4, °5). Vi∏t ph˜Ïng trình
các ˜Ìng thØng sau:
a) ˜Ìng cao AH
b) Các ˜Ìng trung tuy∏n B B 1 ,CC 1
c) Các ˜Ìng phân giác trong B B 2 ,CC 2 .
AH : x + 2y ° 2 = 0
S : B B 1 : 8x ° y ° 3 = 0,CC 1 : 14x ° 13y ° 9 = 0

ath B B 2 : x ° 1 = 0,CC 2 : x ° y ° 1 = 0

Bài 97. Trong m∞t phØng Ox y cho tam giác ABC có A(4; °1) và ph˜Ïng trình hai ˜Ìng trung
tuy∏n B B 1 : 8x ° y ° 3 = 0,CC 1 : 14x ° 13y ° 9 = 0. tìm tÂa Î các ønh B,C .
S : B (1; 5),C (°4; °5).

Bài 98. Trong m∞t phØng Ox y cho tam giác ABC có C (°4, °5) và ph˜Ïng trình ˜Ìng cao AH :
x + 2y ° 2 = 0, ˜Ìng trung tuy∏n B B 1 : 8x ° y ° 3 = 0. Tìm tÂa Î các ønh A, B.
S : B (1; 5), A(4; °1).

Bài 99. Trong m∞t phØng Ox y cho tam giác ABC có B (1; 5) và ph˜Ïng trình ˜Ìng cao AH :
x + 2y ° 2 = 0, ˜Ìng phân giác CC 2 : x ° y ° 1 = 0. Tìm tÂa Î các ønh A,C .
S : A(4; °1),C (°4; °5).
xm
Bài 100. Trong m∞t phØng Ox y cho tam giác ABC có A(4; °1) và ph˜Ïng trình ˜Ìng trung tuy∏n
B B 1 : 8x ° y ° 3 = 0, ph˜Ïng trình phân giác CC 2 : x ° y ° 1 = 0. Tìm tÂa Î B,C .
S : B (1; 5),C (°4; °5).

Bài 101. Trong m∞t phØng Ox y cho tam giác ABC có ønh A(2; 2) và hai ˜Ìng cao l¶n l˜Òt có
ph˜Ïng trình 9x ° 3y ° 4 = 0; x + y ° 2 = 0. L™p ph˜Ïng trình các c§nh cıa tam giác ABC .
S : AB : x ° y = 0, AC : x + 3y ° 8 = 0, BC : 7x + 5y ° 8 = 0.

Bài 102. Trong m∞t phØng Ox y cho tam giác ABC có ønh A(2; °1) và các ˜Ìng phân giác trong
cıa góc B và C l¶n l˜Òt có ph˜Ïng trình là: x ° 2y + 1 = 0; x + y + 3 = 0. L™p ph˜Ïng trình ˜Ìng
thØng BC .
bo

S : BC : 4x ° y + 3 = 0.

Bài 103. Trong m∞t phØng Ox y cho tam giác ABC có ønh A(4; 3) và hai trung tuy∏n l¶n l˜Òt có
ph˜Ïng trình là: x + y ° 5 = 0, 2x ° y ° 1 = 0. L™p ph˜Ïng trình các c§nh cıa tam giác ABC .
S : AB : 3x ° 5y + 3 = 0; BC : 15x + 9y ° 55 = 0;C A : 3x ° 4y = 0.

Bài 104. Trong m∞t phØng Ox y cho tam giác ABC có C (4; 3) và các ˜Ìng phân giác trong, trong
tuy∏n k¥ t¯ A l¶n l˜Òt là: x + 2y ° 5 = 0; 4x + 13y ° 10 = 0. Xác ‡nh tÂa Î i∫m B.
S : B (°12, 1).

http://boxmath.vn/ 103
Bài 105. Trong m∞t phØng Ox y cho tam giác ABC có ønh A(4; °1). ˜Ìng cao và trung tuy∏n k¥
t¯ B l¶n l˜Òt có ph˜Ïng trình: 2x ° 3y + 12 = 0; 2x + 3y = 0. Xác ‡nh tÂa Î i∫m C .
S : C (8; °7).

.vn
Bài 106. Trong m∞t phØng Ox y cho tam giác ABC có ønh A(1; 2). ˜Ìng trung tuy∏n B M : 2x +
y + 1 = 0 và phân giác trong C D : x + y ° 1 = 0. Vi∏t ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng BC .
S : 4x + 3y + 4 = 0.

Bài 107. Trong m∞t phØng Ox y cho tam giác ABC có A(°1; 3). ˜Ìng cao B H n¨m trên ˜Ìng
thØng y = x. Phân giác cıa góc C n¨m trên ˜Ìng thØng x + 3y + 2 = 0. Vi∏t ph˜Ïng trình ˜Ìng
thØng BC .
S : BC : x ° 7y ° 18 = 0.

Bài 108. Trong m∞t phØng Ox y cho tam giác ABC có 3 góc ∑u nhÂn. TÂa Î chân các ˜Ìng

ath
cao h§ t¯ các ønh A, B,C t˜Ïng ˘ng là A 1 (°1; °2); B 1 (2; 2);C 1 (°1, 2). Vi∏t ph˜Ïng trình c§nh AC .
S : AC : 2x + y ° 6 = 0.

Bài 109. Trong m∞t phØng Ox y cho tam giác ABC vuông t§i A, ønh C (°4; 1), phân giác trong
góc A có ph˜Ïng trình x + y ° 5 = 0. Vi∏t ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng BC , bi∏t diªn tích tam giác
ABC b¨ng 24 và ønh A có hoành Î d˜Ïng.
S : BC : 3x ° 4y + 16 = 0.

Bài 110. Trong m∞t phØng Ox y cho tam giác ABC có A(°1; 2), B (2; 1). Tìm tÂa Î i∫m C thuÎc
d : x + 2y ° 3 = 0 sao cho diªn tích tam giác ABC b¨ng 2.
S : C (°9; 6) ho∞c C (7; °2).

Bài 111. Trong m∞t phØng Ox y cho tam giác ABC có A(1; 0), B (3; °1). Tìm tÂa Î i∫m C thuÎc
xm
d : x ° 2y ° 1 = 0 sao cho diªn tích tam giác ABC b¨ng 6 và C có tung Î lÓn hÏn 2.
S : C (7; 3).

Bài 112. Trong m∞t phØng Ox y cho tam giác ABC có B (2; °1), ˜Ìng cao qua A có ph˜Ïng trình
d 1 : 3x ° 4y + 27 = 0, phân giác trong cıa góc C có ph˜Ïng trình d 2 : x + 2y ° 5 = 0. Tìm tÂa Î ønh
A.
S : A(°5; 3).

3
Bài 113. Trong m∞t phØng Ox y cho tam giác ABC có diªn tích b¨ng , A(2; °3) , B (3; °2). Tìm tÂa
2
Î ønh C bi∏t C n¨m trên ˜Ìng thØng d : 3x ° y ° 4 = 0.
S : C (°2; °10) ho∞c C (1; °1).
bo

3
Bài 114. Trong m∞t phØng Ox y cho tam giác ABC bi∏t A(2; °3), B (3; °2), có diªn tích b¨ng và
2
trÂng tâm G n¨m trên ˜Ìng thØng d : 3x ° y ° 8 = 0. Tìm tÂa Î C .
S : C (°2; °10) ho∞c C (1; °1).

Bài 115. Trong m∞t phØng Ox y cho ˜Ìng thØng d : x °2y °1 = 0 và hai i∫m A(1; 0), B (3; °1). Tìm
i∫m C thuÎc ˜Ìng thØng d sao cho diên tích tam giác ABC b¨ng 6.
S : C (7; 3) ho∞c C (°5; 3).

104 boxmath.vn
Bài 116. Trong m∞t phØng Ox y cho tam giác ABC có A(2; °3) và B (3; °2) diªn tích tan giác b¨ng
3
và trÂng tâm G n¨m trên ˜Ìng thØng d : 3x ° y ° 8 = 0. Tìm tÂa Î ønh C .
2
S : C (°2; °10) ho∞c C (1; °1).

.vn
Bài 117. Trong m∞t phØng Ox y cho tam giác ABC có B (1; °2), ˜Ìng cao AH : x ° y ° 3 = 0. Tìm
tÂa Î ønh A,C cıa tam giác ABC bi∏t C thuÎc ˜Ìng thØng d : 2x + y ° 1 = 0 và diªn tích tam
giác ABC b¨ng 1.
S : C (2; °3), A(°1; 2) ho∞c A(°3; 0).

µ∂
4 7
Bài 118. Trong m∞t phØng Ox y cho tam giác ABC có A(°3; 6), tr¸c tâm H (2; 1), trÂng tâm G ; .
3 3
Xác ‡nh tÂa Î các ønh B,C .
S : B (1; °2),C (6; 3) ho∞c B (6; 3),C (°1; 2).

ath
Bài 119. Trong m∞t phØng Ox y cho tam giác ABC có ønh A(3; °4). Ph˜Ïng trình trung tr¸c c§nh
BC : x + y °1 = 0, ˜Ìng trung tuy∏n xußt phát t¯ C có ph˜Ïng trình 3x ° y °9 = 0. Tìm tÂa Î ønh
B,C cıa tam giác ABC .
S : C (3; 0), B (1; °2).

Bài 120. Trong m∞t phØng Ox y cho tam giác ABC cân t§i ønh A có A(6; 6), ˜Ìng thØng d i
qua trung i∫m cıa các c§nh AB và AC có ph˜Ïng trình x + y + 4 = 0. Tìm tÂa Î các ønh B,C ,
bi∏t i∫m D(1; °3) n¨m trên ˜Ìng cao i qua ønh C cıa tam giác ABC .
S : B (0; °4),C (°4; 0) ho∞c B (°6; 2),C (2; °6).

Bài 121. Trong m∞t phØng Ox y choµ i∫m


∂ C (2; °5) và ˜Ìng thØng ¢ : 3x ° 4y + 4 = 0. Tìm trên ¢
5
xm
hai i∫m A, B Ëi x˘ng nhau qua I 2; sao cho diªn tích tam giác ABC b¨ng 15.
2
S : A(0; 1), B (4; 4).

p
Bài 122. Trong m∞t phØng Ox y cho tam giác ABC vÓi AB = 5, ønh C (°1; °1) ph˜Ïng trình
c§nh AB : x + 2y ° 3 = 0 và trÂng tâm G cıa tam giác ABC thuÎc ˜Ìng thØng d : x + y ° 2 = 0. Xác
‡nh tÂa Î ønh A, B cıa tam giác ABC .
µ ∂ µ ∂ µ ∂ µ ∂
1 3 1 3
S : A 4; ° , B 6; ° ho∞c B 4; ° , A 6; ° .
2 2 2 2

Bài 123. Trong m∞t phØng Ox y tìm tÂa Î các ønh cıa mÎt tam giác vuông cân, bi∏t C (3; °1)
bo

và ph˜Ïng trình c§nh huy∑n d : 3x ° y + 2 = 0.


µ ∂ µ ∂
3 19 9 17
S: A ; ,C ° ; ° .
5 5 5 6

Bài 124. Trong m∞t phØng Ox y cho tam giác ABC vÓi ˜Ìng cao B H : 3x + 4y + 10 = 0, ˜Ìng
phân giác trong góc A là AD có ph˜Ïng trình x ° y + 1 = 0, i∫m M (0; 2) thuÎc ˜Ìng thØng AB
p
Áng thÌi cách C mÎt kho£ng b¨ng 2. Tìm tÂa các ønh cıa tam giác ABC .
µ ∂ µ ∂
1 31 33
S : A(4; 5), B °3; ° ,C (1; 1) ho∞c C ; .
4 25 25

http://boxmath.vn/ 105
Bài 125. Trong m∞t phØng Ox y cho tam giác ABC cân có áy là BC . ønh A có tÂa Î là các sË
p p
d˜Ïng, hai i∫m B,C n¨m trên trˆc Ox, ph˜Ïng trình c§nh AB : 3 7x ° y ° 3 7 = 0. Tìm tÂa Î
các ønh cıa tam giác ABC bi∏t chu vi cıa tam giác ABC b¨ng 18.

.vn
p
S : A(2; 3 7), B (1; 0),C (3; 0).

Bài 126. Trong m∞t phØng Ox y cho tam giác ABC bi∏t ph˜Ïng trình ch˘a các c§nh AB, BC l¶n
l˜Òt có ph˜Ïng trình là: 4x + 3y ° 4 = 0, x ° y ° 1 = 0. Phân giác trong cıa góc A n¨m trên ˜Ìng
thØng x + 2y ° 6 = 0. Tìm tÂa Î các ønh cıa tam giác ABC .
S : A(°2; 4), B (1; 0),C (5; 4).

Bài 127. Trong m∞t phØng Ox y bi∏t tÂa ε tr¸c∂ tâm, tâm ˜Ìng tròn ngo§i ti∏p tam giác ABC
5 5
l¶n l˜Òt là H (2; 2), I (1; 2) nà trung i∫m M ; cıa c§nh BC . Tìm tÂa Î các ønh A, B,C bi∏t
2 2
x B > xC .
S : A(°1; 1), B (3; 1),C (2; 4).

ath
Bài 128. Trong m∞t phØng Ox y cho tam giác ABC cân t§i C cóµdiªn∂ tích b¨ng 10, ph˜Ïng trình
c§nh AB : x ° 2y = 0, i∫m I (4; 2) là trung i∫m cıa AB, i∫m M 4;
các ønh cıa tam giác ABC bi∏t tung Î i∫m B lÓn hÏn ho∞c b¨ng 3.

p
9
2
thuÎc c§nh BC . Tìm tÂa Î

S : A(2; 1); B (6; 3);C (2; 6).

Bài 129. Trong m∞t phØng Ox y cho tam giác ABC vuông t§i A, các ønh A, B thuÎc ˜Ìng thØng
d : y = 2, ph˜Ïng trình c§nh BC : 3x ° y + 2 = 0. Tìm tÂa Î các ønh cıa tam giác ABC , bi∏t bán
p
kính ˜Ìng tròn nÎi ti∏p tam giác ABC b¨ng 3.
p p p p p
S : A(3 + 3; 2), B (0; 2),C (3 + 3; 5 + 3 3) ho∞c A(°3 ° 3; 2), B (0; 2),C (°1 ° 3 3).
xm
bo

106 boxmath.vn
2 Bài t™p ˜Ìng tròn - ˜Ìng elip

Bài 1. Trong m∞t phØng Ox y , cho ba ˜Ìng thØng (d 1 ) : 2x + y ° 3 = 0, (d 2 ) : 3x + 4y + 5 = 0 và

.vn
(d 3 ) : 4x + 3y + 2 = 0. Vi∏t ph˜Ïng trình ˜Ìng tròn (C ) có tâm thuÎc (d 1 ) và ti∏p xúc vÓi (d 2 ) và
(d 3 ).

49 9
áp sË: (C ) :(x ° 2)2 + (y + 1)2 = , (C ) :(x ° 4)2 + (y + 5)2 =
25 25

Bài 2. Trong m∞t phØng Ox y , cho i∫m A(°2; 1),hai ˜Ìng thØng (d1 ) : x + 3y + 8 = 0 và (d 2 ) :
3x ° 4y + 10 = 0. Vi∏t ph˜Ïng trình ˜Ìng tròn (C ) có tâm thuÎc ˜Ìng thØng (d 1 ), i qua A và
ti∏p xúc vÓi ˜Ìng thØng (d 2 )

áp sË: (C ) : (x ° 1)2 + (y + 3)2 = 25

ath
Bài 3. Trong m∞t phØng Ox y , cho hai ˜Ìng thØng (d1 ) : 4x ° 3y + 3 = 0 và (d 2 ) : 3x ° 4y ° 31 = 0.
L™p ph˜Ïng trình ˜Ìng tròn (C ) ti∏p xúc vÓi (d1 ) t§i i∫m có tung Î b¨ng 9 và ti∏p xúc vÓi (d2 ).

áp sË: (C ) : (x ° 10)2 + (y ° 6)2 = 25, (C ) : (x + 190)2 + (y ° 156)2 = 60025

Bài 4. Trong m∞t phØng Ox y , cho hai i∫m A(°1; 1) và B (3; 3), ˜Ìng thØng (d ) : 3x ° 4y + 8 = 0.
L™p ph˜Ïng trình ˜Ìng tròn (C ) qua A, B và ti∏p xúc vÓi ˜Ìng thØng (d ).
µ ∂2
31 ° ¢2 4225
áp sË: (C ) : (x ° 3)2 + (y + 2)2 = 25, (C ) : x ° + y + 27 =
2 4
xm
Bài 5. Trong m∞t phØng Ox y , cho hai ˜Ìng thØng
p (d 1 ) : x + 2y ° 3 = 0 và (d 2 ) : x + 3y ° 5 = 0. L™p
2 10
ph˜Ïng trình ˜Ìng tròn (C ) có bán kính b¨ng , có tâm thuÎc (d ) và ti∏p xúc (d2 ).
5
8 8
áp sË: (C ) : (x + 9)2 + (y ° 6)2 = , (C ) : (x ° 7)2 + (y + 2)2 =
5 5

p
Bài 6. Trong m∞t phØng Ox y , cho ˜Ìng tròn (C ) : x 2 + y 2 + 4 3x ° 4 = 0. Tia O y c≠t (C ) t§i A . L™p
ph˜Ïng trình ˜Ìng tròn (C 0 ), bán kính R 0 = 2 và ti∏p xúc ngoài vÓi (C ) t§i A .
p
áp sË: (C 0 ) : (x ° 3)2 + (y ° 3)2 = 4
bo

Bài 7. Trong m∞t phØng Ox y , cho ˜Ìngµ tròn


∂ (C ) : x 2 + y 2 ° 4y ° 5 = 0. L™p ph˜Ïng trình ˜Ìng
4 2
tròn (C 0 ) Ëi x˘ng vÓi (C ) qua i∫m M ;
5 5
µ ∂2 µ ∂2
0 8 6
áp sË: (C ) : x ° + y+ =9 .
5 5

Bài 8. Trong m∞t phØng Ox y , cho ˜Ìng tròn (C ) : x 2 +y 2 °2x +4y +2 = 0. L™p ph˜Ïng trình ˜Ìng
p
tròn (C 0 ) tâm M (5; 1) bi∏t (C 0 ) c≠t (C ) t§i hai i∫m A, B sao cho AB = 3.

http://boxmath.vn/ 107
áp sË: (C 0 ) : (x ° 5)2 + (y ° 1)2 = 43, (C 0 ) : (x ° 5)2 + (y ° 1)2 = 13.

Bài 9. Trong m∞t phØng Ox y , cho ˜Ìng tròn (C ) : (x °1)2 +(y °2)2 = 4 và i∫m K (3; 4). L™p ph˜Ïng

.vn
trình ˜Ìng tròn (T ) có tâm K , c≠t (C ) t§i hai i∫m A, B sao cho diªn tích tam giác I AB lÓn nhßt,
vÓi I là tâm ˜Ìng tròn (C ).

áp sË: (C ) : (T ) : (x ° 3)2 + (y ° 4)2 = 4, (T ) : (x ° 3)2 + (y ° 4)2 = 20

∂ µ
1
Bài 10. Trong m∞t phØng Ox y , cho ba i∫m A(°2; 3), B ; 0 và C (2; 0). L™p ph˜Ïng trình ˜Ìng
4
tròn (C ) nÎi ti∏p tam giác ABC .
µ ∂2 µ ∂2
1 1 1
áp sË: (C ) : x ° + y° =
2 2 4

ath
Bài 11. Trong m∞t phØng Ox y , cho hai ˜Ìng thØng (d1 ) : 4x ° 3y ° 12 = 0 và (d 2 ) : 4x + 3y ° 12 = 0.
Tìm tÂa Î tâm và bán kính ˜Ìng tròn nÎi ti∏p tam giác có 3 c§nh n¨m trên (d1 ), (d2 ) và trˆc
O y.

4
µ ∂
áp sË: I ; 0 , R =
3
4
3

Bài 12. Trong m∞t phØng Ox y , cho ˜Ìng thØng (d ) : x ° y ° 1 = 0 và hai ˜Ìng tròn có ph˜Ïng
trình (C 1 ) : (x ° 3)2 + (y + 4)2 = 8, (C 2 ) : (x + 5)2 + (y ° 4)2 = 32. L™p ph˜Ïng trình ˜Ìng tròn (C ) có
tâm I thuÎc ˜Ìng thØng (d ) và ti∏p xúc ngo£i vÓi (C 1 ) và (C 2 ).
xm
áp sË: (C ) : x 2 + (y + 1)2 = 2

Bài 13. Trong m∞t phØng Ox y , cho ˜Ìng tròn (C ) : (x ° 1)2 + (y ° 1)2 = 10 và ˜Ìng thØng (d ) :
2x °y °2 = 0. L™p ph˜Ïng trình ti∏p tuy∏n cıa ˜Ìng tròn (C ), bi∏t ti∏p tuy∏n t§o vÓi ˜Ìng thØng
(d ) mÎt góc 450 .

áp sË: có 4 ti∏p tuy∏n c¶n tìm là 3x + y + 6 = 0, 3x + y ° 14 = 0, x ° 3y ° 8 = 0, x ° 3y + 12 = 0

Bài 14. Trong m∞t phØng Ox y , cho hai ˜Ìng tròn (C 1 ) : x 2 + y 2 ° 2x ° 2y ° 2 = 0,


(C 2 ) : x 2 + y 2 ° 8x ° 2y + 16 = 0. L™p ph˜Ïng trình ti∏p tuy∏n chung cıa (C 1 ) và (C 2 ).
bo

p p p p
2 4+7 2 2 4°7 2
áp sË: có 3 ti∏p tuy∏n chung x = 3, y = ° x + ,y = x+
4 4 4 4

1
Bài 15. Trong m∞t phØng Ox y , cho hai ˜Ìng tròn (C 1 ) : (x ° 1)2 + y 2 = ,
2
(C 2 ) : (x ° 2)2 + (y ° 2)2 = 4. Vi∏t ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng (d ) ti∏p xúc vÓi (C 1 ) và c≠t (C 2 ) t§i hai
p
i∫m M , N sao cho M N = 2 2.

áp sË: (d ) : x + y ° 2 = 0, (d ) : x + 7y ° 6 = 0, (d ) : x ° y ° 2 = 0, (d ) : 7x ° y ° 2 = 0.

108 boxmath.vn
Bài 16. Trong m∞t phØng Ox y , cho ˜Ìng tròn (C ) : x 2 + y 2 ° 4x ° 2y = 0 và ˜Ìng thØng
(d ) : x + 2y ° 12 = 0. Tìm M trên (d ) sao cho t¯ M v≥ ˜Òc vÓi (C ) hai ti∏p tuy∏n l™p vÓi nhau mÎt
góc 60o .

.vn
µ ∂
6 27
áp sË: M (6; 3), M ; .
5 5

Bài 17. Trong m∞t phØng Ox y , cho ˜Ìng tròn (C ) : (x ° 1)2 + (y + 2)2 = 9 và ˜Ìng thØng (d ) :
x + y + m = 0. Tìm m ∫ trên (d ) có duy nhßt mÎt i∫m A mà t¯ ó k¥ ˜Òc hai ti∏p tuy∏n AB, AC
tÓi (C ) (B,C là ti∏p i∫m) sao cho tam giác ABC vuông.

áp sË: m 2 {°5; 7}

Bài 18. Trong m∞t phØng Ox y , cho ˜Ìng tròn (C ) : (x ° 1)2 + (y + 2)2 = 9 và ˜Ìng thØng (d ) :

ath
3x °4y +m = 0. Tìm m ∫ trên (d ) có duy nhßt mÎt i∫m A mà t¯ ó k¥ ˜Òc hai ti∏p tuy∏n AB, AC
tÓi (C ) (B,C là ti∏p i∫m) sao cho tam giác ABC ∑u.

áp sË: m 2 {°41; 9}

Bài 19. Trong m∞t phØng Ox y , cho hai ˜Ìng tròn (C 1 ) : x 2 +y 2 °18x°6y +65 = 0 và (C 2 ) : x 2 +y 2 = 9.
T¯ i∫m M thuÎc C 1 ) k¥ hai ti∏p tuy∏n vÓi (C 2 ), gÂi A, B là các ti∏p i∫m. Tìm tÂa Î M , bi∏t Î
dài o§n AB b¨ng 4,8.

áp sË: M (4; 3), M (5; 0)

Bài 20. Trong m∞t phØng Ox y , cho ˜Ìng tròn (C ) : (x ° 1)2 + (y + 1)2 = 25 và i∫m M (7; 3). L™p
ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng (d ) qua M c≠t (C ) t§i hai i∫m A, B phân biªt sao cho M A = 3M B
xm
áp sË: (d ) : y ° 3 = 0, (d ) : 12x ° 5y ° 69 = 0.

x2 y 2
Bài 21. Trong m∞t phØng Ox y , cho elip (E ) : + = 1. GÂi A, B là các i∫m trên (E ) sao cho
25 16
AF 1 + AF 2 = 8, vÓi F 1 , F 2 là các tiêu i∫m. Tính AF 2 + B F 1 .

áp sË: AF2 + B F1 = 12

Bài 22. Trong m∞t phØng Ox y , vi∏t ph˜Ïng trình elip (E ) vÓi các tiêu i∫m F1 (°1; 1), F2 (5; 1) và
tâm sai e = 0, 6.
bo

(x ° 2)2 (y ° 1)2
áp sË: (E ) : + =1
25 16

x2 y 2
Bài 23. Trong m∞t phØng Ox y , cho i∫m C (2; 0) và elip (E ) :
+ = 1. Tìm tÂa Î các i∫m A, B
4 1
thuÎc (E ), bi∏t r¨ng A, B Ëi x˘ng vÓi nhau qua trˆc hoành và tam giác ABC là tam giác ∑u.
√ p ! √ p !
2 4 3 2 4 3
áp sË: A ; ,B ;°
7 7 7 7

http://boxmath.vn/ 109
x2 y2 0
Bài 24. Trong m∞t phØng Ox y , cho elip (E ) : + = 1. Tìm M 2 (E ) sao cho F‡
1 M F 2 = 120 (vÓi
100 25
F 1 , F 2 là hai tiêu i∫m)

.vn
áp sË: M1 (0; 5), M2 (0; °5)

p p
Bài
µ 25. ∂Trong m∞t phØng Ox y , cho elip (E ) có hai tiêu i∫m F 1 (° 3; 0), F 2 ( 3; 0) và i qua i∫m
p 1
A 3; . L™p ph˜Ïng trình chính t≠c cıa (E ) và vÓi mÂi i∫m M trên elip, hãy tính giá tr‡ bi∫u
2
th˘c P = F1 M 2 + F2 M 2 ° 3OM 2 ° F1 M .F2 M

x2 y 2
áp sË: (E ) : + = 1, P = 1
4 1

Bài 26. Trong m∞t phØng Ox y , cho elip (E ) : 4x 2 + 16y 2 = 64. GÂi F2 là tiêu i∫m bên ph£i cıa (E ),

ath
M là i∫m bßt kì trên (E ). Ch˘ng minh r¨ng tø sË kho£ng cách t¯ M tÓi F 2 và tÓi ˜Ìng thØng
8
¢ : x = p có giá tr‡ không Íi.
3

áp sË:
M F2
d (M ; ¢)

Bài 27. Trong m∞t phØng Ox y , cho elip (E ) : 5x 2 + 16y 2 = 80 và hai i∫m A(°5; °1), B (°1; 1). MÎt
=
p

2
3

i∫m M di Îng trên (E ). Tính giá tr‡ lÓn nhßt cıa diªn tích tam giác M AB .
0 1
B 8 C
áp sË: S max = 9 khi M B
@
C
5A
xm
3; °
3

x2 y 2
Bài 28. Trong m∞t phØng Ox y , cho elip (E ) :+ = 1 và hai i∫m A(3; °2), B (°3; 2). Tìm trên
9 4
(E ) i∫m (C ) có hoành Î và tung Î d˜Ïng sao cho tam giác ABC có diªn tích lÓn nhßt.
√ p !
3 2 p
áp sË: M ; 2
2

x2 y 2
Bài 29. Trong m∞t phØng Ox y , cho elip (E ) : + = 1 và i∫m M (1; 1). Vi∏t ph˜Ïng trình ˜Ìng
25 9
bo

thØng qua M và c≠t (E ) t§i hai i∫m A, B sao cho M là trung i∫m cıa AB .

áp sË: 9x + 25y ° 34 = 0

x2 y 2
Bài 30. Trong m∞t phØng Ox y , cho elip (E ) : + = 1. Tìm M trên (E ) sao cho M có tÂa Î
8 2
nguyên.

áp sË: (2; 1), (2; °1), (°2; 1), (°2; °1)

110 boxmath.vn
x2 y 2
Bài 31. Trong m∞t phØng Ox y , cho elip (E ) : + = 1. Tìm M 2 (E ) sao cho tÍng hai tÂa Î cıa
8 2
M có giá tr‡ lÓn nhßt.

.vn
√ p p !
4 10 10
áp sË: M ;
5 5

x2 y 2
Bài 32. Trong m∞t phØng Ox y , cho elip (E ) : + = 1 và các ˜Ìng thØng (d 1 ) : mx °n y = 0, (d 2 ) :
9 4
nx + m y = 0, vÓi m 2 + n 2 6= 0. GÂi M , N là các giao i∫m cıa (d 1 ) vÓi (E ), P,Q là các giao i∫m cıa
(d 2 ) vÓi (E ). Tìm i∑u kiªn Ëi vÓi m, n ∫ diªn tích t˘ giác M P NQ §t giá tr‡ nh‰ nhßt.

áp sË: m = ±n

x2 y 2
Bài 33. Trong m∞t phØng Ox y , cho elip (E ) : = 1 và ˜Ìng thØng (d ) : 3x + 4y ° 12 = 0.

ath 16
+
9
Ch˘ng minh r¨ng ˜Ìng thØng (d ) luôn c≠t (E ) t§i hai i∫m phân bi∏t A, B . Tìm C 2 (E ) sao cho
diªn tích tam giác ABC b¨ng 6.

x2 y 2
áp sË: C 1

p
2 2; °
p !
3 2
2

, C 2 °2 2;
p !
p 3 2
2

Bài 34. Trong m∞t phØng Ox y , cho elip (E ) : + = 1 và A(3; 0). Tìm tÂa Î các i∫m B,C 2 (E )
9 1
sao cho tam giác ABC vuông cân t§i A .
µ ∂ µ ∂ µ ∂ µ ∂
12 3 12 3 12 3 12 3
áp sË: B ; ,C ; ° ho∞c B ;° , C ;
5 5 5 5 5 5 5 5
xm
x2 y 2
Bài 35. Trong m∞t phØng Ox y , cho elip (E) : + = 1. M và N là hai i∫m trên (E ) sao cho tam
25 4
giác OM N vuông t§i O ( O là gËc tÂa Î). GÂi H là hình chi∏u cıa O trên M N . Tìm quˇ tích H .

áp sË: x H 2 + y H 2 = 100
29

Bài 36. Trong m∞t phØng Ox y , cho ˜Ìng tròn (C ) : x 2 + y 2 = 8. Vi∏t ph˜Ïng trình chính t≠c cıa
elip (E ), bi∏t (E ) có Î dài trˆc lÓn b¨ng 8 và (E ) c≠t (C ) t§i bËn i∫m t§o thành bËn ønh cıa
hình vuông.

x2 y 2
bo

áp sË: (E ) : + =1
16 16
3

Bài 37. Trong m∞t phØng Ox y , cho hình thoi ABC D có AC = 2B D và ˜Ìng tròn ti∏p xúc vÓi các
c§nh cıa hình thoi có ph˜Ïng trình x 2 + y 2 = 4. Vi∏t ph˜Ïng trình chính t≠c cıa elip (E ) i qua
các ønh A, B,C , D . Bi∏t A thuÎc Ox .

x2 y 2
áp sË: (E ) : + =1
20 5

http://boxmath.vn/ 111
x2 y 2
Bài 38. Trong m∞t phØng Ox y , cho elip (E ) :
+ = 1. Tìm tÂa Î các i∫m A và B thuÎc (E ),
4 1
có hoành Î d˜Ïng sao cho tam giác O AB cân t§i O và có diªn tích lÓn nhßt.

.vn
√ p ! √ p ! √ p ! √ p !
p 2 p 2 p 2 p 2
áp sË: A 2; , B 2; ° ho∞c A 2; ° , B 2;
2 2 2 2

p x2 y 2
Bài 39. Trong m∞t phØng Ox y , cho i∫m A(2; 3) và elip (E ) : + = 1. GÂi F1 và F2 là các tiêu
3 2
i∫m (E ) (F1 có hoành Î âm); M là giao i∫m có tung Î d˜Ïng cıa ˜Ìng thØng AF1 vÓi (E ); N
là i∫m Ëi x˘ng cıa F2 qua M . Vi∏t ph˜Ïng trình ˜Ìng tròn ngo§i ti∏p tam giác AN F 2 .
√ p !2
2 3 4
áp sË: (x ° 1)2 + y ° = .
3 3

ath
nËi hai tiêu i∫m d˜Ói góc 600

áp sË: M
√p

2
;
p !
21 5 3
6
x2 y 2
Bài 40. Trong m∞t phØng Ox y , cho elip (E ) : + = 1. Tìm i∫m M 2 (E ) sao cho M nhìn o§n
9 5

√ p
;M °
2
;
p !
21 5 3
6
√ p
;M °
21 5 3
2

p !

Bài 41. Trong m∞t phØng Ox y cho ˜Ìng thØng (d ) : x ° y + 1 = 0 và ˜Ìng tròn
;M
√p p !
21 5 3
2

6

(C ) : x 2 + y 2 + 2x ° 4y = 0. Tìm i∫m M thuÎc ˜Ìng thØng (d ) mà qua M k¥ ˜Òc 2 ti∏p tuy∑n ti∏p
xúc vÓi (C ) t§i A và B sao cho AM É B = 60o .
S:

Bài 42. Trong m∞t phØng vÓi hª tÂa Î Ox y cho ˜Ìng tròn hai ˜Ìng tròn (C ) : x 2 + y 2 °2x °2y +
xm
1 = 0, (C 0 ) : x 2 + y 2 + 4x ° 5 = 0 cùng i qua M (1; 0). Vi∏t ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng qua M c≠t hai
˜Ìng tròn (C ), (C 0 )l¶n l˜Òt t§i A, B sao cho M A = 2M B .
S : 6x + 1y ° 6 = 0

Bài 43. Trong m∞t phØng Ox y cho ˜Ìng tròn (C ) : x 2 + y 2 °6x +5 = 0. Tìm M thuÎc trˆc tung sao
cho qua M k¥ ˜Òc hai ti∏p tuy∏n cıa (C ) mà góc gi˙a hai ti∏p tuy∏n ó b¨ng 60o .
S:

Bài 44. Trong m∞t phØng Ox y cho ˜Ìng tròn hai ˜Ìng (C ) : x 2 + y 2 ° 2x ° 2y + 1 = 0, (C 0 ) : x 2 +
y 2 + 4x ° 5 = 0 cùng i qua M (1; 0). Vi∏t ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng qua M c≠t hai ˜Ìng tròn
(C ), (C 0 )l¶n l˜Òt t§i A, B sao cho M A = 2M B .
bo

S:

Bài 45. Trong m∞t phØng Ox y cho ˜Ìng tròn (C ) : x 2 + y 2 + 2x ° 8y ° 8 = 0. Vi∏t ph˜Ïng trình
˜Ìng thØng song song vÓi ˜Ìng thØng d : 3x + y ° 2 = 0 và c≠t ˜Ìng tròn theo mÎt dây cung có
Î dài b¨ng 6.
S:

Bài 46. Trong m∞t phØng Ox y cho ˜Ìng tròn (C ) : x 2 + y 2 = 1, ˜Ìng thØng (d ) : x + y +m = 0. Tìm
m ∫ (C ) c≠t (d ) t§i A và B sao cho diªn tích tam giác ABO lÓn nhßt.
S:

112 boxmath.vn
Bài 47. Trong m∞t phØng Ox y cho ˜Ìng tròn (C ) : x 2 + y 2 ° 4x ° 2y ° 1 = 0 và ˜Ìng thØng d :
x + y +1 = 0. Tìm nh˙ng i∫m M thuÎc ˜Ìng thØng d sao cho t¯ i∫m M k¥ ˜Òc ∏n (C ) hai ti∏p
tuy∏n hÒp vÓi nhau góc 90o

.vn
S:
p
Bài 48. Trong m∞t phØng Ox y cho ˜Ìng tròn (C ) : x 2 + y 2 +4 3x °4 = 0. Tia O y c≠t (C ) t§i A . L™p
ph˜Ïng trình ˜Ìng tròn (C 0 ), bán kính R 0 = 2 và ti∏p xúc ngoài vÓi (C ) t§i A .
S:

Bài 49. Trong m∞t phØng Ox y cho ˜Ìng tròn (C ) : x 2 + y 2 ° 2x + 4y + 2 = 0. Vi∏t ph˜Ïng trình
p
˜Ìng tròn (C 0 ) tâm M (5, 1) bi∏t (C 0 ) c≠t (C ) t§i các i∫m A, B sao cho AB = 3.
S:

Bài 50. Trong m∞t phØng Ox y cho ˜Ìng tròn (C ) có ph˜Ïng trình (x ° 1)2 + (y + 2)2 = 9 và ˜Ìng
thØng d : x + y + m = 0. Tìm m ∫ trên ˜Ìng thØng d có duy nhßt mÎt i∫m A mà t¯ ó k¥ ˜Òc

ath
hai ti∏p tuy∏n AB, AC tÓi ˜Ìng tròn (C ) (B,C là hai ti∏p i∫m) sao cho tam giác ABC vuông.

ph˜Ïng trình x + y + m = 0. Tìm m ∫ trên ˜Ìng thØng d có duy nhßt mÎt i∫m A mà t¯ ó
k¥ ˜Òc hai ti∏p tuy∏n AB, AC tÓi ˜Ìng tròn (C ) (B,C là hai ti∏p i∫m) sao cho tam giác ABC
vuông.
S:

Bài 51. Trong m∞t phØng Ox y cho ˜Ìng tròn (C ) : x 2 + y 2 ° 2x + 4y ° 4 = 0 và ˜Ìng thØng d có

S:

Bài 52. Trong m∞t phØng Ox y cho ˜Ìng thØng d : x ° 2y + 4 = 0. Vi∏t ph˜Ïng trình ˜Ìng tròn
có tâm I (3; 1) ch≠n trên ˜Ìng thØng d mÎt dây cung có Î dài b¨ng 4.
S : (x ° 3)2 + (y ° 1)2 = 9.

Bài 53. Trong m∞t phØng Ox y cho hai i∫m A(2; 3), B (°1; 1) và ˜Ìng thØng ¢ : x °3y °11 = 0. Vi∏t
xm
ph˜Ïng trình ˜Ìng tròn có tâm n¨m trên ¢ và qua hai i∫m A, B.
S : x 2 + y 2 ° 7x + 5y ° 14 = 0.

Bài 54. Trong m∞t phØng Ox y cho hai i∫m A(0; 5), B (2; 3). Vi∏t ph˜Ïng trình ˜Ìng tròn i qua
p
hai i∫m A, B và có bán kính R = 10.
S : (x + 1)2 + (y ° 2)2 = 10 ho∞c (x ° 3)2 + (y ° 6)2 = 10.

Bài 55. Trong m∞t phØng Ox y cho ˜Ìng thØng ¢ : x + y ° 5 = 0 và ˜Ìng thØng d : 3x + y ° 3 = 0.
Vi∏t ph˜Ïng trình ˜Ìng tròn có tâm n¨m trên ˜Ìng thØng ¢ có bán kính b¨ng 10 Áng thÌi
ti∏p xúc vÓi ˜Ìng thØng d .
S : (x ° 4)2 + (y ° 1)2 = 10 ho∞c (x + 6)2 + (y ° 11)2 = 10.
bo

Bài 56. Trong m∞t phØng Ox y cho ˜Ìng thØng ¢ : 2x + y = 0 và ˜Ìng thØng d : x ° 7y + 10 = 0.
Vi∏t ph˜Ïng trình ˜Ìng tròn có tâm n¨m trên ˜Ìng thØng ¢ và ti∏p xúc vÓi d t§i A(4; 2).
S : (x ° 6)2 + (y + 12)2 = 200.

Bài 57. Trong m∞t phØng Ox y cho ba ˜Ìng thØng d1 : 2x + y ° 3 = 0, d2 : 3x + 4y + 5 = 0, d 3 : 4x +


3y + 2 = 0. Vi∏t ph˜Ïng trình ˜Ìng tròn có tâm thuÎc d 1 và ti∏p xúc vÓi d 2 , d 3 .
µ ∂2 µ ∂2 µ ∂2
2 2 10 70 7
S : (x ° 10) + y = 49 ho∞c x ° + y+ = .
43 43 43

http://boxmath.vn/ 113
Bài 58. Trong m∞t phØng Ox y cho ˜Ìng thØng d : x ° 7y + 10 = 0 và ˜Ìng tròn (C 0 ) : x 2 + y 2 °
2x + 4y ° 20 = 0. Vi∏t ph˜Ïng trình ˜Ìng tròn (C ) qua A(1; °2) và các giao i∫m cıa (C 0 ) và d .
S : x 2 + y 2 ° 2x + 4y ° 10 = 0.

.vn
3
Bài 59. Trong m∞t phØng Ox y cho tam giác ABC có diªn tích b¨ng , A(2; °3), B (3; °2), trÂng tâm
2
G cıa tam giác ABC n¨m trên ˜Ìng thØng d : 3x ° y °8 = 0. Vi∏t ph˜Ïng trình ˜Ìng tròn i qua
ba i∫m A, B,C .
11 11 16 91 91 416
S : x2 + y 2 °
x+ y+ = 0 ho∞c x 2 + y 2 ° x + y + = 0.
3 3 3 3 3 3
Bài 60. Trong m∞t phØng Ox y cho ˜Ìng tròn (C ) : x 2 + y 2 ° 12x ° 4y + 36 = 0. Vi∏t ph˜Ïng trình
˜Ìn tròn (C 1 ) ti∏p xúc vÓi hai trˆc tÂa Î Ox,O y Áng thÌi ti∏p xúc ngoài vÓi ˜Ìng tròn (C ).

S : (x ° 18)2 + (y ° 18)2 = 324, (x ° 2)2 + (y ° 2)2 = 4, (x ° 6)2 + (y + 6)2 = 36.

ath
Bài 61. Trong m∞t phØng Ox y cho ba i∫m A(°1; 7), B (4; °3),C (°4; °1). Hãy vi∏t ph˜Ïng trình
˜Ìng tròn (C ) nÎi ti∏p tam giác ABC .

thØng ¢ i qua gËc tÂa Î O và c≠t (C ) theo mÎt dây cung có Î dài b¨ng 8.
S : (x + 1)2 + (y ° 2)2 = 5.

Bài 62. Trong m∞t phØng Ox y cho ˜Ìng tròn (C ) : (x °1)2 +(y +3)2 = 25. Vi∏t ph˜Ïng trình ˜Ìng

S : y = 0 ho∞c 3x ° 4y = 0.

Bài 63. Trong m∞t phØng Ox y cho ˜Ìng tròn (C ) : x 2 + y 2 + 2x ° 4y ° 20 = 0 và i∫m A(3; 0). Vi∏t
ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng ¢ i qua A và c≠t ˜Ìng tròn (C ) t§i hai i∫m M , N sao cho M N có Î
dài nh‰ nhßt.
S : x + 2y ° 3 = 0.
xm
Bài 64. Trong m∞t phØng Ox y cho ˜Ìng tròn (C ) : x 2 + y 2 + 2x ° 4y ° 20 = 0 và i∫m A(3; 0). Vi∏t
ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng ¢ i qua A và c≠t ˜Ìng tròn (C ) t§i hai i∫m M , N sao cho M N có Î
dài lÓn nhßt.
S : 2x ° y ° 6 = 0.

Bài 65. Trong m∞t phØng Ox y cho ˜Ìng tròn (C ) : x 2 + y 2 + 2x ° 4y + 4 = 0 có tâm I và i∫m
M (°1; °3). Vi∏t ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng ¢ i qua M và c≠t ˜Ìng tròn (C ) t§i hai i∫m A, B
sao cho tam giác I AB có diªn tích lÓn nhßt.
S : x + y + 4 = 0 ho∞c 7x + y + 10 = 0.
bo

Bài 66. Trong m∞t phØng Ox y cho ˜Ìng tròn (C ) : x 2 + y 2 ° 6x + 5 = 0. Tìm i∫m M thuÎc trˆc
tung sao cho t¯ M k¥ ˜Òc hai ti∏p tuy∏n vÓi (C ) mà góc gi˙a hai ti∏p tuy∏n ó b¨ng 600 .
p p
S : M (0; ° 7) ho∞c M (0; 7).

Bài 67. Trong m∞t phØng Ox y cho ˜Ìng tròn (C ) : x 2 + y 2 ° 4x ° 2y = 0 và ˜Ìng thØng d : x +
2y ° 12 = 0. Tìm i∫m M thuÎc ˜Ìng thØng d sao cho t¯ M k¥ ˜Òc hai ti∏p tuy∏n vÓi (C ) mà góc
gi˙a hai ti∏p tuy∏n ó b¨ng 600 .
µ ∂
6 27
S : M (6; 3), M ; .
5 5

114 boxmath.vn
Bài 68. Trong m∞t phØng Ox y cho hai ˜Ìng tròn (C ) : x 2 + y 2 °18x °6y +65 = 0 và (C 0 ) : x 2 + y 2 = 9.
T¯ i∫m M thuÎc ˜Ìng tròn (C ) k¥ hai ti∏p tuy∏n vÓi ˜Ìng tròn (C 0 ), gÂi A, B là hai ti∏p i∫m.
9
Tìm tÂa Î i∫m M , bi∏t Î dài AB b¨ng .

.vn
5
S : M (4; 3) ho∞c M (5; 0).

Bài 69. Trong m∞t phØng Ox y cho ˜Ìng tròn (C ) : (x + 4)2 + (y ° 3)2 = 25 và ˜Ìng thØng ¢ :
3x ° 4y + 10 = 0. L™p ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng d bi∏t d vuông góc vÓi ¢ và d c≠t (C ) t§i A, B sao
cho AB = 6.
S : 4x + 3y + 27 = 0 ho∞c 4x + 3y ° 13 = 0.

Bài 70. Trong m∞t phØng Ox y cho hai ˜Ìng tròn (C 1 ) : x 2 + y 2 = 13 và (C 2 ) : (x ° 6)2 + y 2 = 25. GÂi
A là giao i∫m cıa (C 1 ) và (C 2 ) vÓi y A > 0. Vi∏t ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng d i qua A c≠t (C 1 ), (C 2 )
theo hai ay cung có Î dài b¨ng nhau.

ath S : x ° 2 = 0 ho∞c x ° 3y + 7 = 0.

Bài 71. Trong m∞t phØng Ox y cho ˜Ìng thØng d : x ° 5y ° 2 = 0 và ˜Ìng tròn (C ) : x 2 + y 2 + 2x °
4y ° 8 = 0. Xác ‡nh tÂa Î các giao i∫m A, B cıa ˜Ìng tròn (C ) và ˜Ìng thØng d bi∏t A có
hoành Î d˜Ïng. Tìm tÂa Î i∫m C thuÎc ˜Ìng tròn (C ) sao cho tam giác ABC vuông  B.
S : C (°4; 4).

Bài 72. Trong m∞t phØng Ox y cho ˜Ìng tròn (C ) : x 2 + y 2 ° 2x ° 4y ° 5 = 0 và A(0; °1). Tìm tÂa Î
B,C thuÎc ˜Ìng tròn (C ) sao cho tam giác ABC ∑u.
p√ p ! √ p p !
7+ 3 3°3 3 7° 3 3+3 3
S:B ; ,C ; .
2 2 2 2
xm
Bài 73. Trong m∞t phØng Ox y cho ˜Ìng tròn (C ) : (x ° 3)2 + (y ° 4)2 = 35 và i∫m A(5; 5). Tìm trên
(C ) hai i∫m B,C sao cho tam giác ABC vuông cân t§i A.
√ p p ! √ p p !
7 + 3 13 11 ° 13 9 + 13 7 + 3 13
S:B ; ,C ; ho∞c
2 2 2 2
√ p p ! √ p p !
7 ° 3 13 11 + 13 9 ° 13 7 ° 3 13
B ; ,C ; .
2 2 2 2

∂ µ
2 2 °8
Bài 74. Trong m∞t phØng Ox y cho ˜Ìng tròn (C ) : x + y = 4 và i∫m A 1; , B (3; 0). Tìm M
3
bo

20
thuÎc (C ) sao cho tam giác M AB có diªn tích b¨ng .
3 µ ∂
14 48
S : M (°2; 0) ho∞c M ° ; .
25 75

Bài 75. Trong m∞t phØng Ox y cho ˜Ìng tròn (C ) : x 2 + y 2 ° 2x ° 2y + 1 = 0 và ˜Ìng thØng d :
x ° y + 3 = 0. Tìm tÂa Î i∫m M n¨m trên d sao cho ˜Ìng tròn tâm M có bán kính gßp ôi bán
kính ˜Ìng tròn (C ) và ti∏p xúc ngoài vÓi ˜Ìng tròn (C ).
S : M (1; 4), M (°2; 1).

http://boxmath.vn/ 115
Bài 76. Trong m∞t phØng Ox y cho ˜Ìng tròn (C ) : (x ° 1)2 + (y + 2)2 = 9 và ˜Ìng thØng d : 3x °
4y +m = 0. Tìm m ∫ trên d có duy nhßt mÎt i∫m P mà t¯ ó có th∫ k¥ ˜Òc hai ti∏p tuy∏n P A, P B
tÓi (C ) ( A, B là hai ti∏p i∫m) sao cho tam giác ABC ∑u.

.vn
S : m = 19, m = °41.

Bài 77. Trong m∞t phØng Ox y cho ˜Ìng tròn (C ) : (x °1)2 + y 2 = 1 có tâm I . Xác ‡nh tÂa Î i∫m
MO = 300 .
M thuÎc ˜Ìng tròn (C ) sao cho IÅ

p ! √ p !
3 3 3 3
S:M ; ho∞c M ; ° .
2 2 2 2

Bài 78. Trong m∞t phØng Ox y cho hai i∫m A(2; 0) và B (6; 4). Vi∏t ph˜Ïng trình ˜Ìng tròn (C )
ti∏p xúc vÓi trˆc hoành t§i A và kho£ng cách t¯ tâm cıa (C ) ∏n i∫m B b¨ng 5.
S : (x ° 2)2 + (y ° 1)2 = 1 ho∞c (x ° 2)2 + (y ° 7)2 = 49.

ath
Bài 79. Trong m∞t phØng Ox y cho ˜Ìng tròn (C ) : x 2 + y 2 ° 2x ° 6y + 6 = 0 và i∫m M (°3; 1). GÂi
A, B là hai ti∏p i∫m cıa các ti∏p tuy∏n k¥ t¯ M ∏n (C ). Vi∏t ph˜Ïng trình ˜Ìng thØng AB .

4
Bài 80. Trong m∞t phØng Ox y cho ˜Ìng tròn (C ) : (x °2)2 + y 2 =
5
S : AB : 2x + y ° 3 = 0.

và hai ˜Ìng thØng ¢1 : x ° y =


0, ¢2 : x ° 7y = 0. Xác ‡nh tÂa Î tâm K cıa ˜Ìng tròn (C 1 ) bi∏t ˜Ìng tròn (C 1 ) ti∏p xúc vÓi
˜Ìng thØng ¢1 , ¢2 và tâm K thuÎc ˜Ìng tròn (C ).
p
µ ∂
8 4 2 2
S : K ; ,R = .
5 5 5

Bài 81. Trong m∞t phØng Ox y cho ˜Ìng tròn (C ) : (x°1)2 +(y °2)2 = 4 và ˜Ìng thØng d : x°y °1 =
0. Vi∏t ph˜Ïng trình ˜Ìng tròn (C 0 ) Ëi x˘ng vÓi ˜Ìng tròn (C ) qua d .
xm
S : (x ° 2)2 + y 2 = 4.

Bài 82. Trong m∞t phØng Ox y cho tam giác ABC có A(0; 2), B (°2; °2),C (4; °2). GÂi H là chân
˜Ìng cao k¥ t¯ B , M và N l¶n l˜Òt là trung i∫m cıa AB và BC . Vi∏t ph˜Ïng trình ˜Ìng tròn
i qua i∫m H , M , N .
S : x 2 + y 2 ° x + y ° 2 = 0.

Bài 83. Trong m∞t phØng Ox y cho ˜Ìng tròn (C ) : x 2 + y 2 + 4x + 4y + 6 = 0 và ˜Ìng thØng ¢ :
x + m y ° 2m + 3 = 0 vÓi m là tham sË th¸c. GÂi I là tâm ˜Ìng tròn (C ). Tìm m ∫ ¢ c≠t (C ) t§i hai
i∫m phân biªt A và B sao cho diên tích tam giác I AB lÓn nhßt.
bo

8
S : m = 0, m = .
15
p p
Bài 84. Trong m∞t phØng Ox y cho hai ˜Ìng thØng d1 : 3x + y = 0 và d2 : 3x ° y = 0. GÂi (C ) là
˜Ìng tròn ti∏p xúc vÓi d 1 t§i A c≠t d2 tai hai i∫m B,C sao cho tampgiác ABC vuông t§i B. Vi∏t
3
ph˜Ïng trình ˜Ìng tròn (C ) bi∏t tam giác ABC có diªn tích b¨ng và i∫m A có hoành Î
2
d˜Ïng.
µ ∂2 µ ∂2
1 2
S: x+ p + y+ = 1.
2 3 2

116 boxmath.vn
Bài 85. Trong m∞t phØng Ox y cho các ˜Ìng tròn (C 1 ) : x 2 + y 2 = 4, (C 2 ) : x 2 + y 2 ° 12x + 18 = 0 và
˜Ìng thØng d : x ° y ° 4 = 0. Vi∏t ph˜Ïng trình ˜Ìng tròn có tâm thuÎc (C 2 ), ti∏p xúc vÓi d c≠t
(C 1 ) t§i hai i∫m phân biªt A, B sao cho AB vuông góc vÓi d .

.vn
S : (x ° 3)2 + (y ° 3)2 = 8.

Bài 86. Trong m∞t phØng Ox y cho ˜Ìng thØng d : 2x ° y + 3 = 0. Vi∏t ph˜Ïng trình ˜Ìng tròn
có tâm thuÎc d , c≠t Ox t§i A, B , c≠t O y t§i C , D sao cho AB = C D = 2.
S : (x + 1)2 + (y ° 1)2 = 2 ho∞c (x + 3)2 + (y + 3)2 = 10.

ath
xm
bo

http://boxmath.vn/ 117

You might also like