WIKA AT KULTURA SA MAPAYAPANG

CSSH-ABFIL
LIPUNAN

Republic of the Philippines

Fatima, General Santos City
KOLEHIYO NG AGHAM PANLIPUNAN AT HUMANIDADES
DEPARTAMENTO NG FILIPINO
Unang Semestre - Akademikong Taon 2021-2022

PANGALAN/PANGKAT: REYES, ZIPPORAH MARIE G. Petsa: 12/7/2021

Modyul # 3

PANUTO:

Basahin ang artikulong “Wika ng Halalan” ni Raymond Palatino at sumulat ng isang

replektibong sanaysay o repleksyong papel tungkol dito. Binubuo ito ng limang talata na
magsasalaysay ng inyong suri at punto-de-vista sa binasang artikulo.

Sa pagdapo palang ng aking mga mata sa titulo ay may mga tanong na agad na
umusbong sa aking isipan; "may wika ba sa halalan?", " baka ito yung ibig sabihin ni
Binibining Mary sa klase?", "Oo nga't may wika sa halalan, pero gaano ba yun kahalaga at
ano ba ang papel nito sa pulitika?" Sa anong paraan, oo nga pala at napakahalaga ng
wika sa pulitika. Anong klaseng llider ng bansa kung hindi natin maintindihan ang kanyang
wikang ginagamit? Maraming kadahilanan ang kahalagahan ng wika sa pulitika, gayundin
sa halalan. Tinalakay ni Raymond Palatino ang papel ng wika sa halalan. Sa unang
bahagi ng kanyang talata ay malakas na ang dating saakin. Kung paano nya ihambing
ang panahon o season sa panahon ng pulitika.
Para saakin ay magandang ideya na ganoon nga ang gawin sa pamamaraan ng
pagsulat sa isang nagbibigay-kabatiran na sulat. Tinalakay nya ang tungkulin ng wika sa
proseso, kampanya, at halalan. Natumpak ng kanyang pagsulat ang eksaktong punto ng
artikulo. Isa sa mga nagustuhan kong naitala ni Raymond sa artikulo na ito ay ang pag
babahagi ng teknikal na mga salita na ginagamit sa halalan. Dahil kung ako, labing siyam
na taong gulang na ay hindi pa naiintindihan ang mga salitang Presidentiable,
senatoriable/sortie, at canvass. Siguro kung hindi ko pa ito nabasa ay tila wala parin
akong alam. Sa kabilang dako, ang mga salita na ito ay ang mga kinabibilangang resulta
ng katangian ng wika; ang wika ay dinamiko at patuloy itong nagiging makabuluhan
hangga’t ginagamit ng tao. Ginamit bilang halimbawa ang salitang "xerox", kung saan na
ang tamang salita ay " photocopy" kung sa ingles. Hindi naman sa mali, pero ito ang
pangunahing ginagamit na parirala. Naalala ko rin dito ang salitang "pentel pen" kung
saan ay brand yun ng isang "marker" o panulat sa illustration board, gift wrappers, atbp.
Nang sa ganoon ay ito na ang ating nakasanayan kaya napagpatuloy na ang pag gamit sa
pariralang ito.
 WIKA AT KULTURA SA MAPAYAPANG
CSSH-ABFIL
LIPUNAN

Nagbigay kaalaman din saakin na pati ang mga acronym ay kinabibilangan sa wika;
ayon kay Palatino, Nagiging mas mabilis ang usapan kapag may gamit na acronym.
Minsan nakakabuti rin ito sa seguridad ng mga kandidato o partido. Dito rin lumalabas ang
pagiging malikhain at pagpapatawa ng mga pulitiko, ginagamit nila ang kanilang
katatawanan para ma-engganyo ang mga botante. Sa tingin ko kung ano ang napapauso
ngayon lalo na sa mga millenials ay ginagamit 'yon para makasabay sa kabataan. Naitala
rin ni Palatino kung gaano katalino o witty ang mga pilipino. Tulad sa kanyang halimbawa
na kung saan mas pinasikat ng Sexbomb ang paalalang lagyan ng shade ang bilog na
hugis itlog. Kaya may mga pilyong kandidato na kung mangampanya ay sinasabing
“bilugan ang itlog ni ___________”. Naituro rin ni Raymond Palatino ang posibleng
pandaraya sa halalan, tulad ng vote buying dahil sa mga zombie voters. Lumalabas ang
pagiging pilyo ng mga pilipino, kaya minsan dahil dito ay nakokombinse sila ng mga
pulitiko. Pambihirang nga naman ang wika kung gamitin, talagang malaki ang
impluwensya saatin. Tulad sa proseso, gayundin ang pangangampanya ng mga pulitiko
sa ating bayan, pagalingan sa jingle, malikhain sa mga posters o tarpulin.
Naibahagi rin ni Palatino ang maaring pag-uusapan ng kandidato kasama ang
kanyang campaign team. Nailathala nya ang mga salitang candidate awareness, vote
conversion, single voting, bloc voting, flock voting (lalo na ang boto ng Iglesia), solid votes,
at nego votes (negotiated votes). May administration vote, opposition vote, protest vote, at
sympathy vote, na kung saan ay maaring tinatakalay ng mga kandidato. Ang wikang
ginagamit ay hindi ang mga salita lamang na kung saan ay pwede itong bitiwan ng
basta-basta. Sa hindi mo aakalain, may epekto rin ito sa ating pag iisip, damdamin, at
kilos. Dahil ang mga salitang binibitiwan ng mga pulitiko saatin ay may papel rin saating
desisyon, alam nila kung paano tayo papaikutin gamit ang kanilang panghihikayat. Ayon
kay Palatino, huwag maliitin ang mga islogan. Kahit minsan corny, may epekto ito sa
pag-iisip ng mga botante. Hindi tanga ang mga kandidato.
May balak silang likhaing opinyon o emosyon sa publiko. Ano ang silbi ng wika sa
halalan? Pwede itong magbuklod sa komunidad. Ang wika ng halalan ay pulitikal. Mula
pagpaparehistro hanggang pagboto, pulitikal agad ang bisa ng mga salitang may
kinalaman sa halalan. Dahil ito’y pulitikal, lagi itong may pag-anib sa isang puwersa, pabor
man o hindi sa dominanteng partido o uri sa bansa (Raymond Palatino). Sa totoo lang,
nakakatakot ang mga salitang binibitiwan ng mga tao. Naiintindihan mo nga ang kanilang
ibig sabihin at gustong iparating, oo. Pero hindi mo mahinuha ang kanilang intensyon
sayo. Madali tayong mabibilog sa kanilang mga pangako, matatamis na salita, at konting
pag bibigay ng mabuting motibo satin.
Ang pag gamit ng mga salita napakalaking epekto sa ating desisyon, kung sya ba ay
sapat na para makapagbabago sa ating bansa? Makakatulong sa mga mahihirap? Sapat
na ba ang kanyang kayamanan para masilaw tayo sakanyang kakayahan? Lagi nating
 WIKA AT KULTURA SA MAPAYAPANG
CSSH-ABFIL
LIPUNAN

tandaan na madali lang bumitiw ng mga salita, pero hindi lahat kayang panindigan ito.
Mag ingat sa paniniwalaan, at hindi papauto sa mga hindi makatotohanang intensyon.