5 4 - 18 februari 2020

CREATIEF MET EXCEL

Slechts
€ 3,85

BETAALBAAR UPGRADEN

Oude pc Maak een

bewegende
als nieuw! gans

Frisse start
Windows 10
schone installatie
-up en meer
u p d a te s d ri ve rs * b a ck *
* *
BESTANDEN ‘OP SLOT’
W orkshops
Zo verwijdert Gmail:
2 accounts,
u ze toch! 1 mailbox

GELUIDS- Slimmer
werken met
LEKKER RETRO
PROBLEMEN?
Opgelost! Google Keep

De beste WACHTWOORDMANAGERS Laptop wordt

video-apps
Veilig online Chromebook

QNAP of Synology 2005

1 De beste keus voor u

| 23 | 2017
8 718226 109118
 Inhoud

Deze editie
Inhoud
10 Schone Windows-installatie
En wat te doen ná de schone
installatie van Windows 10?
18 Verwijder lastige bestanden
Controle over al uw mappen.
24 Apps voor retro-videos
Geef videos een retro-look.
28 KeePass en LastPass
10 Gebruik uw wachtwoord-
manager optimaal.

34
18
Bestanden altijd
verwijderen
Soms meldt Windows
dat u een bestand niet kan Een schone Windows
verwijderen, bijvoorbeeld omdat het installatie ... en dan? 36 Mediaproblemen opgelost
in gebruik is of omdat u onvoldoende Hoe voert u een schone Windows Eerste hulp bij audionood.
rechten hebt. Maar daar nemen we 10-installatie uit, en wat zijn de 39 Moderniseer uw oude pc
natuurlijk geen genoegen mee! zaken die u meteen daarna het Uw hardware simpel en
best kunt aanpassen of instellen? betaalbaar upgraden.
44 Nas van QNAP of Synology?
Welke nas past u als een jas?
Haal meer uit uw 52 Machine Learning Fairness
28 wachtwoordmanager Hoe eerlijk is de AI van Google?
Wachtwoordmanagers zijn razend
Workshops populair, maar benut u ze wel
14 Ministeck in Excel optimaal? Check onze handige tips 42 Word abonnee
5 4 - 18 februari
2020

3,85
Slechts
€ CREATIEF
MET EXCEL

Leuk, een bewegende gans! voor de veelgebruikte managers Kies zelf het
BETAALBA

Oude pc
AR UPGRADEN

als nieuw
! Maak een
bewegend

22 2 Gmail-accounts, 1 box
gans e
Frisse sta
KeePass en LastPass. abonnement Wind ws
rt

schoneo 10
installatie
Breng mail uit twee accounts dat het best BESTANDE
* updates * drivers * back-up en meer
N ‘OP SLOT’ *
Zo verwijd

onder in één mailbox. bij u past! u ze toch! ert Workshops

Gmail:
2 accounts,
1 mailbox
GELUIDS
PROBLEM­
47 CloudReady
LEKKER
Slimmer
Opgelost EN werken met
RETRO

De beste
video-ap WACHTWO
! ? Google Keep
ps ORDMANA

Veilig onl
GERS

Laptop word
QNAP ine Chromeb t

Eerste hulp bij audio

ook
De besteof Synology
Tover uw oude laptop om
1 | 23 | 2017

keus voo

36
ru 02005

8 7182
26 109118

tot een Chromebook. Van geen of gebrekkig geluid

54 Google Keep tot het niet kunnen opnemen Rubrieken
Veelzijdige notitie-app. van (streaming) audio; in dit 4 Mailbus
artikel lossen we een aantal Lezers geven hun mening
van de meest voorkomende 6 Nieuws

Veilig bli j ei
audioproblemen op. Ontwikkelingen, trends en
nieuwe producten
17 Hoe? Zo!
Freeware thematisch

V anaf het moment dat ik

jaren terug in de gaten
kreeg dat criminelen alles
doen om je digitaal te beroven,
maak ik gebruik van een
wachtwoordmanager, in mijn
geval LastPass. Ik kan het u
aanraden, zo’n kluis. Ten eerste
hoef ik al jaren nog maar één
wachtwoord te onthouden. En
omdat ik voor dat hoofdwacht-
woord een zin gebruik – zon-
der spaties – is dat ook nog
eens heel makkelijk te onthou-
den. Ten tweede hoef ik nooit
meer na te denken over een
nieuw wachtwoord. Zodra ik
ergens een account aanmaak,
zet ik LastPass aan het werk
en heb ik in een oogwenk een
veilige code. Van desnoods
99 tekens. Het programma
werkt ook op de smartphone,
dus gemak alom. En nu blijkt
LastPass ook nog eens goed
voor mijn ego. Op gezette
tijden stelt het programma
een test voor om na te gaan of
al mijn wachtwoorden veilig
genoeg zijn. Daarbij kreeg mijn
hoofdwachtwoordzin recent
een score van 100 procent. En
met mijn ‘LastPass-positie’ zit
ik bij de bovenste 8 procent
(van alle gebruikers, neem ik
aan). Blij als een kind was ik,
toen ik het las . Wilt u ook
lekker veilig uw ego gestreeld
zien? Blader dan snel naar
pagina 28 en ga ook aan de
slag met een wachtwoord-
manager. Veel lees- en doe-
plezier.
Dick van de Schraaf
Hoofdredacteur
dvdschraaf@reshift.nl
besproken
31 Tips & Trucs
Handige slimmigheden
50 Voor Nop
De leukste gratis software
56 Vers Getest
Nieuw spul, voor u bekeken
59 Gespot in Area 120
Experimenteren met Google
60 FAQman
Problemen opgelost
64 FAQtips
Antwoord op uw vragen
66 Uitsmijter
Google Maps verbeteren
67 Abonneeservice/colofon
Plus: volgend nummer

computeridee.nl 5 | 2020 3
 Tekst Mark Gamble

Mailbus
Zegt u he t maar!

Onzichtbare kluis
In Computer Idee 3 staat op
pagina 32 het interessante artikel
‘Uw geheime schijfpartitie’. Ik
heb een tip voor uw lezers. Met
een aparte partitie en VeraCrypt
bereik je hetzelfde. Ik heb een en
ander al jaren draaien. Op deze
manier kan ook bijvoorbeeld
een dief of pc-reparateur niet bij
mijn bestanden. Dit leek mij jaren
geleden al slim om te doen. Met
behulp van Windows Schijfbe-
heer heb ik een verborgen partitie
aangemaakt en aldaar VeraCrypt
op losgelaten. Ook de laptop
van mijn vrouw is op eenzelfde
manier ingericht. Bij het booten
vraagt een - zelfgeschreven - pro-
grammaatje om het wachtwoord
(die wordt simpel tegen een hash
aangehouden, dat voorkomt
complexe foutafhandeling)
waarmee VeraCrypt dan de ver-
borgen partitie zichtbaar maakt,
oftewel ‘mount’. Vervolgens
wordt met hetzelfde wachtwoord
de wachtwoordmanager KeePass
gestart en is de computer klaar
voor gebruik. Daarnaast zijn ook
al mijn usb-drives geheel versleu-
teld met VeraCrypt. Back-uppen
wordt dan simpel; even mounten,
FreeFileSync erop loslaten,
unmounten en veilig verwijderen
(wat ook allemaal gescript/gepro-
grammeerd plaatsvindt).
Peter Bouwmeester

W inbrief
Slapen of sluimeren
In Computer Idee 1 betreurt Arjen Hoogervorst het ontbreken van Open Instellingen (Win-toets+I).
de sluimerstand in Windows 10, zie pagina 63. Onterecht, want die is Ga naar het onderdeel ‘Systeem’.
zeker wel aanwezig, zij het om onbegrijpelijke redenen akelig verstopt Klik in de linkerkolom op ‘Energiebeheer en slaapstand’
én standaard niet actief! Voor velen zal dit gemis zwaar wegen, als Klik op ‘Extra energie-instellingen’ (rechts bij ‘Verwante
zij – net als ik – alle apparatuur (behalve de router) op één stekkerblok instellingen’).
aangesloten hebben. Voor het gemak, als energiebesparing, maar Klik links bovenin op ‘Het gedrag van de aan/uit-knoppen
vooral ook om veiligheidsredenen, ’s nachts of bij afwezigheid. De bepalen’.
FAQman geeft deskundig een paar cmd- opdrachten, maar daarmee Klik daarna bovenin op ‘Instellingen wijzigen die momenteel niet
komt de optie nog niet beschikbaar in het startmenu. De Sluimer- beschikbaar zijn’.
stand hóórt gewoon in het startmenu: het is een soort slaapstand, Vink de optie ‘Sluimerstand’ aan.
maar dan zonder spanning. Dus opslag van de actuele toestand Druk op de knop ‘Wijzigingen opslaan’ (niet vergeten!).
van de computer op de harde schijf of ssd in plaats van in het werk- Leo Scheepens
geheugen. Overigens heeft Arjen helemaal gelijk als hij het over de
verwarrende naamgeving heeft, want slapen doen we langdurig en
sluimeren doorgaans maar een korte tijd ... juist andersom dus! Om
hem (en de FAQman ...) uit de droom te helpen, geef ik hieronder
de te volgen stappen om voor eens en altijd van de Sluimerstand te
kunnen genieten:

4 5 | 2020

Dropbox
In Computer Idee 3 las ik op
pagina 44 het artikel over Drop-
box. Daarin staat onder meer
dat je bij het aanmelden van elk
nieuw lid 500 MB bij je gratis
account krijgt. Wat er echter niet
bij staat, is dat deze gratis 500
MB na verloop van tijd weer
wordt afgepakt. Ik had een aan-
tal GB’s bij elkaar geharkt door
nieuwe gebruikers voor Dropbox
aan te melden. Daardoor had ik
een redelijk account opgebouwd
dat ik ook gebruikte. Maar na
een paar jaar kreeg ik de melding
dat het werd afgenomen, tenzij ik
ging betalen. Zal wel ergens in de
kleine lettertjes hebben gestaan,
maar het voelde heel oneerlijk
aan. Net een verjaardagsca-
deautje dat je na een poosje
weer terug moet geven
tenzij je het zelf betaalt.
Ik heb toen een
nas aangeschaft.
Die opslag kan
niemand mij meer
afpakken.
Fred Leliveld
We hebben con-
tact opgenomen
met Dropbox met betrekking
tot het ‘afpakken’ van gratis
opgespaarde MB’s. Volgens een
medewerker van de klantenser-
vice is dat nooit en te nimmer
het geval: alle verdiende extra
MB’s blijven tot je beschikking
zolang je een Dropbox-account
hebt. Waarom deze dan bij u zijn
verdwenen, is ons een raadsel.
U kunt natuurlijk te allen tijde
zelf contact opnemen met de
supportafdeling van Dropbox.
Als u daarbij uw account-
gegevens vermeldt, kunnen zij
misschien voor u achterhalen
wat er bij uw specifieke account
is misgegaan.
computeridee.nl
Surround
In het artikel ‘Sur-
round-geluid in
uw woonkamer’
op pagina 24 van
Computer Idee 2 wordt
gesproken over het ‘in
fase’ aansluiten van de
boxen. Om te contro-
leren of dit ook juist
is gedaan, is er een simpele
oplossing: voordat men de boxen
op de juiste plaats gaat zetten,
sluit men de boxen aan en stelt
men deze op korte afstand (bijna
tegen elkaar) met de geluidszijde
naar elkaar. Muziek aanzetten
en luisteren. Bij een onjuiste
aansluiting zal het geluid geab-
sorbeerd worden en bij een juiste
aansluiting goed klinken. Daarna
een van de draden merken, de
boxen op de juiste plaats zetten
en goed aansluiten. Een kind kan
de was doen. Veel luisterplezier.
Jan Feberwee
Afscheid nemen
bestaat niet
Ook ik moest eraan geloven.
Per 14 januari 2020 geen onder-
steuning meer voor mijn para-
depaardje Windows 7. Het werd
dus verplicht tijd om na acht jaar
iets nieuws aan te schaffen. Maar
wel met een ‘maar’. Windows 7
werkte perfect en al mijn belang-
rijke programma’s (onder ande-
ren Office, Nero, Paint Shop Pro)
werken ook heel goed offline.
Tijdens mijn werkzame leven in
het onderwijs deed ik echt alles
met de pc online. Tegenwoordig
veel minder en daarom heb ik
een NUC aangeschaft. Met de
mini-pc met Windows 10 ga ik op
internet voor het noodzakelijke
‘kwaad’ als internet bankieren
en DigiD-zaken. Via een switch
op mijn monitor kan ik met mijn
monitor van vga (Windows 7)
naar hdmi (Windows 10). Met
een andere switch (een schake-
Schri jf ons!
Wilt u reageren op een artikel uit Computer Idee?
Dan kunt u dit mailen naar: mailbus@computeridee.nl
Vergeet bij reacties op artikelen niet de editie te vermelden.
Hebt u een leuk computeridee?
Mail dan naar: idee@computeridee.nl
laartje) kan ik mijn vertrouwde
muis en toetsenbord bedienen
voor zowel 7 en 10. De laatste
switch is die van de printer, die
ik nu op beide systemen kan
gebruiken. Nee, afscheid nemen
bestaat niet.
Ferry Visser
Door gebruik te maken van een
zogeheten KVM-switch is het
op een hardwarematige manier
mogelijk om twee (en soms
meer) computers te gebruiken.
Het voordeel ten opzichte van
het virtueel draaien van een
besturingssysteem in een ande-
re (bijvoorbeeld via VirtualBox)
is dat u niet alles opnieuw hoeft
te installeren en dat u volledig
over de capaciteiten van de
hardware kunt beschikken. Bij
een virtuele computer moet
bijvoorbeeld het geheugen
van de hoofdcomputer worden
Mailbus
gedeeld en werken veel zware
videotoepassingen niet goed.
In die gevallen kan een KVM-
switch dan uitkomst bieden.
Defender
Naar aanleiding van de column
van Dick van de Schraaf in Com-
puter Idee 2 de volgende vraag:
Hij schrijft: in de nieuwste versie
van Windows 10 kun je instellen
dat programma’s niet zomaar
Defender mogen uitschakelen.
Dat leek mij heel mooi, maar ik
kan nergens vinden waar. Kun-
nen jullie dit toelichten?
Hans de Vries
De genoemde optie heet 'Mani-
pulatiebescherming' en vindt u
terug onder de geavanceerde
instellingen van Defender. Ga
naar Start, klik op het tand-
wieltje en klik vervolgens op
beveiligen. Daarna
Bijwerken en beveiligen
klikt u op de knop Windows-be-
veiliging openen. Vervolgens
klikt u op Virus- en bedreigings-
beveiliging. Er verschijnt
een nieuwe pagina,
waar u dan
weer klikt op
Instellingen
beheren.
Daar vindt
u de optie
Manipulatiebe-
scherming. Deze optie
scherming
zorgt ervoor dat Windows
Defender niet zomaar kan wor-
den uitgeschakeld door kwaad-
willende programma's. De optie
checkt overigens alleen maar of
kwaadwillende software geen
wijzigingen proberen door te
voeren in het Windows-register.
5 | 2020 5
 Tekst Randolf Bouwma

Nieuws
Nieuwe producten,
gadge ts en apps

TOP 5
eokaar ten Bouw-
V id
Onze collega’s van Kieskeurig.nl weten precies
welke producten het meest gewild zijn, ook op
tech-gebied. Deze keer: 5 van de populairste
pakket
videokaarten van het moment. De Insta360 One R is niet zomaar een
actiecamera, het is namelijk een modulair
exemplaar. Dit houdt in dat de meeste
Gigabyte GeForce RTX 2060 OC 6G onderdelen eenvoudig te vervangen zijn.
Kloksnelheid: 1680 MHz Denk bijvoorbeeld aan de lens. Er past
Werkgeheugen: 6 GB onder andere een 4K-lens op en daarnaast
Merk chipset: Nvidia € 379,- ook een 360-graden-lens. In het rode
gedeelte huist de accu. Daar zou u er een
tweede van bij kunnen kopen, zodat u
MSI GeForce RTX 2070 Super Ventus OC midden in de wildernis niet zomaar met een
Kloksnelheid: 1785 MHz lege camera staat. De One R is eventueel op
Werkgeheugen: 8 GB afstand te bedienen met de los verkrijgbare
Merk chipset: Nvidia € 559,- GPS Smart Remote van hetzelfde merk.
Vanaf € 339,– www.tiny.cc/duolens

MSI GeForce RTX 2080 Ti Gaming X Trio

Kloksnelheid: 1565 MHz
Werkgeheugen: 11 GB Gelikte zegels
Merk chipset: Nvidia € 1279,95 Het Britse postbedrijf Royal Mail brengt postzegels
uit die een hommage zijn aan klassieke videogames
van weleer. Elite, Dizzy, Populous, Lemmings, Micro
ASUS ROG-STRIX-RX5700-O8G Machines, Sensible Soccer, WipEout, Worms en Tomb
Kloksnelheid: 1610 MHz Raider zijn vertegenwoordigd. Die laatste zelfs in
Werkgeheugen: 8 GB veelvoud: de avonturen van Lara Croft prijken op
Merk chipset: AMD € 469,- vier van de twaalf zegels. Alle spellen hebben één
ding gemeen, ze zijn alle ontwikkeld in het Verenigd
Koninkrijk. De bedenkers willen met dit initiatief dan
ASUS TUF Gaming TUF-3-GTX1660S-O6G ook de Britse game-industrie in het zonnetje zetten.
Kloksnelheid: 1860 MHz www.tiny.cc/gamezegel £ 14,25
Werkgeheugen: 6 GB
Merk chipset: Nvidia € 299,- Toegift #DOESLIEF
Vorig jaar werd er 4.690 keer Het CBS deed onderzoek naar
aangifte gedaan van internet- online pesten. Homoseksuele jon-
oplichting. Ten opzichte van 2018 geren worden ruim twee keer zo
Meer informatie? (2.860 aangiftes) is dat een forse vaak online getreiterd via sociale
www.kieskeurig.nl/videokaart stijging. media dan hetero jongeren.

6 5 | 2020
 Nieuws

Notezakelijk?
Aast u al langer op een Sam-
sung-telefoon met pennetje,
maar vindt u de Note-lijn tot op
heden te duur? Met de Galaxy
Note 10 Lite snoept Samsung
een paar honderd euro van
de standaard Note 10 af. Echt
goedkoop is-ie nog steeds
niet, maar het scheelt wel.
Waar levert u dan op in? Dat
valt mee. Er is minder werk-
geheugen, maar nog steeds
genoeg (6 GB), en dat geldt
ook voor de opslagruimte (128
GB). Draadloos opladen is geen
optie meer; de accucapaciteit
is daarentegen juist hóger. Het
toestel draait op de nieuwste
Android-versie (10).
€ 599,–
www.samsung.com

Draaglijk maken
Virtualreality-brillen zijn doorgaans
nogal zwaar en daardoor niet prettig om
een lange poos te dragen. Naarmate de
techniek vordert en compacter wordt, is
de verwachting dat de headsets er
steeds meer als normale brillen
uit gaan zien. Ziet u deze – voor- Goed geheugen
alsnog naamloze – vr-bril van Chromebooks hebben niet zoveel
Panasonic als voorbeeld. Deze rekenkracht nodig, maar dat
weegt slechts 150 gram. Ter weerhield ASUS er niet van de
vergelijking; de Oculus Quest is Chromebook Flip C436 uit te rusten
de meest handzame vr-headset met een Intel-processor van de
van het moment en weegt 570 gram. nieuwste generatie en maar liefst
Het betreft nog een prototype; wanneer 16 GB werkgeheugen aan boord. De
deze bril als volwaardig product in de win- ssd is daarnaast 512 GB groot en de
kels ligt, is nog niet bekend. notebook kan de nieuwste wifi-stan-
Prijs n.n.b. www.panasonic.com daard ontvangen, wifi 6 / 802.11ax).
Klaar voor de toekomst dus! Het
betreft overigens de opvolger van de
Gaan met die banaan Chromebook Flip C434, waar we vorig
Het lijkt nog maar kort geleden dat Pokémon Go het hele land in z’n jaar zeer over te spreken waren.
greep hield. Toch is het alweer bijna vier jaar geleden dat de rage los- Prijs n.n.b. www.asus.com
barstte. U zou misschien denken dat de hype inmiddels wel is overge-
waaid, maar nee. Spelers spendeerden er nog niet eerder zoveel geld
aan als in 2019: maar liefst 894 miljoen dollar.

Nieuwsflits
De lightning-port van Apple is niet
alleen goed voor het opladen van
iPhones, er kunnen ook externe appa-
raten mee worden aangesloten, zoals
de nieuwe LED Flash van het merk
Anker. Het betreft een extra sterke
flitser voor de iPhone 11-serie. Vier
keer feller dan de standaard flitser
en met een dubbel zo groot bereik.
Op één oplaadbeurt kan deze 10.000
foto’s oplichten of 50 minuten conti-
nu branden voor filmopnames. Het is
een van de eerste gadgets die onder
Apples Made-for-iPhone (MFi)-initi-
atief valt. Dat betekent onder meer
een nette integratie met de standaard
camera-app van iOS.
$ 49,99 www.anker.com/ledflash

Meisjes pesten Update Windows 10 Negatieve reclame

Er is daarbij een opmerkelijk
verschil tussen jongens en meis-
jes. Meisjes worden veel vaker
online gepest dan jongens. Ook
worden ze vaker gestalkt.
Er is een groot beveiligingslek in Facebook verbiedt politieke
Windows 10 ontdekt. Zorg advertenties niet, ook al kunnen
ervoor dat uw systeem up-to- die een verdraaid beeld van de
date is. Lees er meer over op werkelijkheid geven. Twitter ver-
onze site www.tiny.cc/lekw10. bood ze om die reden eerder wel.

computeridee.nl 5 | 2020 7
 Zit wat in
Bent u ooit op een beursvloer geweest,
dan heb u vast weleens iemand op een
Segway rond zien rijden. De makers daarvan
werken nu aan de S-Pod. Hetzelfde principe,
maar de bestuurder kan erin zitten in plaats
van erop staan. Aan de zijkant zit een joystick,
daarmee is de richting te bepalen. Verder houdt
het vervoersmiddel zichzelf in balans. Met de
S-Pod is een maximale snelheid van zo’n 40
km/u te halen. Vroem-vroem!
Prijs n.n.b.
http://nl-nl.segway.com

Smeerbericht
Laten we eerlijk zijn, oordopjes komen niet altijd even
fris uit het oor. LG heeft daar wat op gevonden voor
zijn LG TONE Free HBS-FL7-doppen.
-doppen. Het opbergdoosje
doodt namelijk bacteriën door middel van uv-licht.
Ondertussen worden ze in de case opgeladen voor een
totale luistertijd van 21 uur. Daarna moet het doosje zelf
aan de lader. Vijf minuten laden komt daarbij overeen
met een uur luisterplezier. De draadloze doppen zijn
spatwaterdicht en bediening werkt middels touch. Door
een vinger op een van de dopjes te leggen, is bijvoor-

Naar de tekentafel beeld de Google Assistent op te roepen.

Het praktisch nut van
Lenovo’s laptops met
e-ink-scherm ontgaat ons
tot op heden enigszins,
maar wellicht komt daar
met de ThinkBook Plus
verandering in. Het betreft
een notebook met twee
$ 199,99 www.tiny.cc/schonedoos
schermen: een traditioneel
lcd-display met een e-ink-
scherm achterop. Daarop
maakt u bijvoorbeeld
aantekeningen of u leest er
documenten op. Waarom
niet op het ‘normale’
scherm? Omdat het tweede
display veel energiezuini-
ger is, dus u kunt er nog
een poosje mee vooruit
als de accu bijna leeg is.
Een stylus is bij de prijs
inbegrepen.
Vanaf $ 1.199,–
www.tiny.cc/thinkplus BRON: COMPUTERIDEE.NL (POLL)

Wie heb ik aan de lijn?

Oplichters slaan steeds vaker hun
slag via WhatsApp. In 2019 werd
langs deze weg meer dan een mil-
joen euro buitgemaakt, becijferde
de Fraudehelpdesk.

8 5 | 2020

Meters maken
Dit gevaarte wat u links ziet, is de scherpe bochten die in-game worden
Eracing Simulator, die Razer ontwik-
kelde met vijf andere partijen om het
race-gevoel zo realistisch mogelijk
genomen en horen er autogordels bij
die rembewegingen voelbaar maken.
En dan hebben we het nog niet eens
na te bootsen. Daar hoort een gehad over het geavanceerde stuur
scherm bij van 128 inch (meer dan 3 en de drie voetpedalen. Voorlopig
meter), dat het hele blikveld van de is-ie nog niet te koop.
coureur vult. Daar blijft het niet bij: Prijs n.n.b.
zo beweegt de hele stoel mee met de www.tiny.cc/razestoel
Op de kop tikken
De HD 350BT-koptelefoon is een
nieuw draadloos instapmodel van
Sennheiser. Deze maakt verbinding
met apparaten via bluetooth en
houdt het op een
oplaadbeurt zo’n
30 uur vol. Laden
zal niet al te lang
duren dankzij de
usb-c-aanslui-
Game, set, match
ting. De headset Op het moment dat u dit leest, zit het
is in te klappen Australian Open-toernooi er alweer
zodat-ie compact op. Maar dat betekent niet dat de
op te bergen is tennispret ten einde is. Nagenieten
en er zit een kan onder meer met de game AO
knop op de oor- Tennis 2, waarin u zich een weg naar
schelp voor het de top tennist. Tennissterren als
oproepen van de Rafael Nadal en Ash Barty leenden
Google Assistent. hun gelijkenis aan dit spel, maar u
Ruisonderdrukking
ontbreekt. Zoekt u deze
functie wel, dan komt u al snel uit in
kunt ook uw eigen personage vorm-
geven. Net zoals u aan de spelregels
kunt sleutelen om wedstrijden samen
een hogere prijsklasse. te stellen zoals u ze zelf graag speelt.
€ 99,– www.tiny.cc/hd350 Haalt u de finale?
€ 49,99 www.tiny.cc/aotennis
Spetter, pieter, pater
De slimme verlichting van IKEA breidt zich
uit naar de badkamer. Er zijn twee varianten
te koop van de Gunnarp-plafondlampen: een
ronde en een vierkante. Door ze te koppelen
aan de los verkrijgbare Tradfri-verbindings-
hub, zijn ze te bedienen met uw smartphone.
Er is ook een afstandsbediening voor te
koop die bijvoorbeeld aan de muur is te
bevestigen. Het licht is te dimmen in drie
gradaties; zo kunnen we ons voorstellen dat
een warmere tint de voorkeur heeft wanneer
u ontspannen een bad wilt nemen.
€ 89,95 www.tiny.cc/gunnarp
Positieve cijfers In de lift
Er werden in 2019 meer compu- De stijging is bijzonder omdat de
ters verkocht dan in 2018, vol- verkoop van pc’s de afgelopen
gens marktanalist IDC ca. 267 zeven jaar juist afnam. Door-
miljoen. Hieronder vallen zowel gaans krijgt de opkomst van
desktop-systemen als laptops. smartphones hiervan de schuld.
computeridee.nl
Nieuws
W eb & App
A ndroid-telefoons hebben een
handig dropdown-menu waarin
veelgebruikte instellingen snel in of uit te
schakelen zijn. De app Tile Shortcuts
geeft u meer mogelijkheden voor het
soort toepassingen dat u hierin wilt. Zet
er bijvoorbeeld uw favoriete apps in of
zelfs websites die u vaak bezoekt, zodat u
daar voortaan makkelijker bij kunt. Aar-
dig is dat u ook zelf de icoontjes kunt ont-
werpen. De werking van de app is even wennen,
maar de Nederlandstalige uitleg helpt u goed op weg.
Gratis Android
A ltijd al eens in de voetsporen
willen treden van bekende
sterren als Leonardo DiCaprio of de
cast van Star Wars? De app Doubli-
cat maakt dit mogelijk. Eerst maakt
u een selfie. Die wordt vervolgens
gecombineerd met een zelfgekozen
‘animated gif’, waardoor het net lijkt
alsof u zelf in de filmscène speelt.
Het resultaat is erg realistisch en daardoor zowel gees-
tig als een beetje griezelig. De achterliggende techniek
wordt ook wel ‘deepfake’ genoemd, een term die vaak
met nepnieuws in verband wordt gebracht.
Gratis Android, iOS
H et concept van een legpuz-
zel hoeven we niemand uit
te leggen. Voor velen nog altijd
een fijne hobby op regenachtige
dagen. Het spelletje UnPuzzleR
geeft er een geinige draai aan.
Bedoeling is namelijk om een reeds gelegde puzzel
weer uit elkaar te trekken. Maar de stukjes kunnen
alleen loskomen wanneer daar ruimte voor is. Zo is
een puzzelstuk niet te verwijderen wanneer deze
door twee andere wordt geflankeerd. Okee, we ken-
nen moeilijkere puzzelgames, maar het hoeven toch
niet allemaal breinbrekers te zijn?
Gratis Android
S praakbediening komt naar Firefox;
goed nieuws in het kader van toe-
gankelijkheid. Want niet voor iedereen
is het gebruik van muis en toetsenbord
eenvoudig mogelijk. Bent u avontuur-
lijk ingesteld, dan kunt u Firefox Voice
alvast proberen door u in te schrijven
op onderstaande link. Er wordt dan een
extensie aan Firefox toegevoegd, waarna de browser
luistert naar spraakcommando’s. Overigens niet con-
tinu. Een overzicht van (voorlopig enkel Engelse)
commando’s vindt u via www.tiny.cc/firevoice.
www.tiny.cc/firestem
5 | 2020 9
 c h o n e in s ta ll a ti e …
N a een brands
Opnieuw beginnen
Begint u na een schone installatie van
Windows meteen met het installeren
van allerlei software? Het is beter eerst
een aantal onderdelen te controleren
en wat specifieke taken uit te voeren.
Dit is overigens ook een handige aan-
pak na een van de halfjaarlijkse grote
updates van Windows 10.
Tekst Toon van Daele
O
m een grote update van Windows binnen te
halen en te installeren, hoeft u als gebruiker
nauwelijks iets te doen. Een schone instal-
latie van Windows uitvoeren is wat lastiger.
Zo’n installatie kan wel interessant zijn, bijvoorbeeld
als u een nieuwe pc hebt gekocht die bol staat van
overtollige software, bij softwareproblemen of na het
installeren van een andere harde schijf. Hoe gaat zo’n
schone installatie in zijn werk en wat zijn de zaken die u
meteen erna moet aanpassen of instellen?
Schone installatie
Schoon genoeg van al die
Helemaal opnieuw
beginnen overtollige software? Kies
De ‘klassieke’ methode voor een
schone installatie is als volgt: u
downloadt de installatiemedia en
voor een schone installatie!
zet die op bijvoorbeeld een usb-stick
van minimaal 8 GB, waarna u vanaf
de stick de installatie start. Dat gaat Kies een geschikte
het makkelijkst met de Windows 10 Windows-installatie
Media Creation Tool, via de knop (waarvoor u over
Hulpprogramma nu downloaden op een geldige sleutel
www.tiny.cc/win10down. beschikt).
1 met Volgende en sluit de tool na het
10 5 | 2020
Een bijna-schone
installatie met
behoud van per-
soonlijke gegevens.
Start de tool en stem in met de
licentievoorwaarden. Vink de optie
Installatiemedia (USB-stick, dvd
of ISO-bestand) voor een andere
pc maken aan. In het volgende
venster selecteert u een geschikte
Windows-versie, bijvoorbeeld Neder-
lands, Windows 10, 64-bits (x64)
(afbeelding 1). Klik op Volgende en
vink (bijvoorbeeld) USB-flashstation
aan. Daarna verwijst u naar uw
ingeplugde, lege usb-stick. Bevestig
proces af met Voltooien.
U start de installatie met deze stick
op vanuit het speciale opstartmenu of
bij oudere pc’s door een aanpassing
van de bootvolgorde in het bios. In
het Windows-installatieprogramma
kiest u voor Nu installeren. Even later
duikt het activeringsscherm op. Als
u Windows 10 eerder op deze pc
hebt geïnstalleerd en geactiveerd,
klikt u op Ik heb geen productcode:
na de installatie wordt de activering
dan meestal vanzelf geregeld. Wie
eerder Windows 7 of 8(.1) bijwerkte
2
naar Windows 10 heeft geen sleutel
gekregen, maar alleen een digitale
licentie. In het andere geval vult u uw
Windows 10-sleutel in. Bij de vraag
welk installatietype u wenst, klikt u op
Aangepast.
Nieuwe start
Hebt u uw systeem al eerder geüp-
graded naar Windows 10 en wilt u
nu een schone installatie, dan is er
een makkelijkere methode. Start
Windows op en open Instellingen met
Windows-toets+I. Selecteer Bijwerken
en beveiliging, Systeemherstel.
In het rechtervenster kunt u nu bij
Deze pc opnieuw instellen klikken op
Aan de slag, waarbij u de keuze krijgt
om uw persoonlijke bestanden te
behouden of alles te verwijderen. In
dit laatste geval bent u alle geïnstal-
leerde apps en instellingen kwijt. De
fabrieksinstellingen worden hersteld.
Eventuele standaard bijgeleverde
apps vanuit de fabrikant komen ook
weer op de pc te staan.
Er is echter nog een andere optie
beschikbaar. Kies bij Meer herstelop-
ties voor Opnieuw beginnen met een
schone installatie van Windows en
klik op Ja, Aan de slag (afbeelding
2). Uw persoonlijke data blijven in
dit geval behouden, net als sommige
Windows-instellingen, maar de mees-
te apps worden nu verwijderd, waar-
onder Microsoft Office, antivirustools
van derden en bloatware. Dit lijkt nog
het meest op een schone installatie.

met Windows 10
Na de installatie
Activering
Uw verse Windows staat netjes voor u
klaar, maar u wilt er zeker van zijn dat
de activering juist is verlopen.
Daartoe opent u Instellingen en
kiest u Bijwerken en beveiliging,
Activering. Als het goed is, leest
u hier dat Windows inderdaad is
geactiveerd. Blijkt de (automatische
her)activering toch niet gelukt, dan
kunnen een paar reboots helpen. Des-
noods opent u de opdrachtprompt als
administrator en tracht u de active-
ring te forceren met het commando
slmgr.vbs /ato (afbeelding 3). Stuit
u op een foutmelding, herstart dan de
pc en probeer het nogmaals. Mocht u
tijdens de installatie geen productco-
de hebben ingevoerd terwijl u dat wel
wilde doen, dan kan dat alsnog via
Activering, Productcode bijwerken,
Productcode wijzigen.
Op www.tiny.cc/activatiehulp
kunt u verder terecht voor (andere)
activeringsproblemen en nuttige
suggesties.
Updates
Meteen na een Windows-installatie
controleert u of er nieuwe updates
klaarstaan. Ga naar Instellingen,
Bijwerken en beveiliging en kies voor
Windows Update. Klik op Updates
zoeken en laat alle updates installe-
ren. Herstart uw pc en herhaal deze
procedure tot er geen updates meer
zijn.
Om te vermijden dat u op onhan-
dige momenten door updates wordt
onderbroken, klikt u op Gebruikstij-
den wijzigen, zet u Gebruikstijden
computeridee.nl
automatisch aanpassen op Uit en klikt
u op Wijzigen bij Huidige gebruikstij-
den. U kunt dan zelf een tijdsbestek
opgeven waarbinnen uw pc niet
zomaar wordt herstart.
Houdt u liever meer greep op
het updateproces, dan kunt u het
updaten tot vijf weken uitstellen.
U hoeft bij Windows Update alleen
maar te klikken op Updates 7 dagen
onderbreken tot u de gewenste
uitstelperiode ziet staan (afbeelding
4). Met Updates hervatten heft u deze
onderbreking op.
Herstel
Uw Windows-installatie werkt prima
en is helemaal up-to-date. Het uit-
gelezen moment om zowel een her-
3 partitie(s) die u wilt terugzetten. Of
Windows 10
4 stelmedium als een systeemback-up
te maken. Voor een herstelmedium
is een usb-stick van 512 MB groot
genoeg. Stop die in uw pc, tik herstel
in de Windows-zoekbalk en kies Een
herstelstation maken. Verwijder het
vinkje bij Maak een back-up van de
systeembestanden naar het herstel-
station en volg de verdere instructies
(afbeelding 5).
Weigert Windows ooit door te star-
ten, start uw pc dan van deze stick
op. Via de optie Problemen oplossen
in het keuzemenu komen diverse
herstelopties beschikbaar. Lukt het
Controleer na een zo niet, dan hebt u hopelijk nog een
installatie een aantal systeemback-up achter de hand …
keer na elkaar of alle
beschikbare updates Back-up
al binnen zijn. Een systeemback-up maakt u bij-
voorbeeld met een tool als Macrium
Reflect Free (www.macrium.com/
reflectfree) of EaseUS ToDo Backup
Free (www.tiny.cc/EaseUsinstall).
In het kort wat meer over Macrium
Reflect. Start de tool en klik links
op Image selected disks on this
computer. Plaats een vinkje naast de
beoogde schijf en geef een (bij voor-
keur) extern opslagmedium aan voor
Een herstelstation het schijfkopiebestand (afbeelding
kan de oplossing 6). Klik op Next en stel eventueel
zijn bij opstart- een back-upplan in, zoals Differential
problemen. Backup Set. Dat zorgt ervoor dat de
schijfkopie up-to-date blijft. Bevestig
5 met Next en rond af met Finish en
met OK. De eerste, volledige back-up
gaat meteen van start.
Loopt er ooit iets fout, dan zet u
de back-up terug. Open het menu
Restore, kies Browse for an image or
backup file to restore en verwijs naar
het eerder gemaakte mrimg-bestand.
Klik op Restore Image en kies de
klik op Browse Image en selecteer
de gewenste partitie waarna die als
een virtuele schijf in de Verkenner
beschikbaar komt: u kunt nu selectief
bestanden terugzetten.
Driverproblemen
Tijdens het updateproces controleert
Desnoods tracht Windows de drivers en haalt desge-
u een snellere wenst ook de updates op. Vaak gaat
activering te dit goed, maar soms ziet Windows
forceren. een update over het hoofd of, erger
5 | 2020 11
 6 Maak regelmatig 7
systeemback-ups,
ook kort na de
installatie en de
eerste updates.

Een apparaat
wordt niet herkend,
of met een gebrek-
kige of algemene
driver. Dat kan
beter!

de tweede, eventueel vergezeld van

het merk en model van uw computer.
nog, wordt een driver geïnstalleerd
die niet optimaal werkt of zelfs con-
flicten veroorzaakt. Wat we u in elk Een handmatige controle Bloatware verwijderen
Fabrikanten leveren vaak allerlei
geval aanraden, is een handmatige
controle van het Windows Apparaat- van het Apparaatbeheer is overbodige software bij een pc, de
zogeheten bloatware. U kunt die
beheer: druk op Windows-toets+R en
voer devmgmt.msc uit.
Hier kunnen zich verschillende
zeker aan te raden handmatig proberen te verwijderen,
of u roept de hulp in van het gratis
programma The PC Decrapifier (www.
problemen voordoen. Een uitroep- pcdecrapifier.com). Die is weliswaar
teken naast een item betekent dat opvragen en dat vervolgens als al wat ouder, maar werkt nog steeds
Windows het apparaat wel heeft zoekterm bij Google invoeren. Dikke en u beslist zelf welke tools u laat
herkend maar dat de juiste driver niet kans dat u zo de juiste driver op het weghalen. Stoort u zich aan de
aanwezig is. Duikt het type Andere spoor komt. talrijke meegeïnstalleerde apps uit de
apparaten, Onbekend apparaat op, Overigens kunt u deze id’s ook wel Microsoft Store? Die krijgt u wel weg
dan heeft Windows zelfs geen idee vanuit het Apparaatbeheer zelf opvra- met de portable tool 10AppsManager
over welk apparaat het gaat. En tot gen. Klik met de rechtermuisknop op (www.tiny.cc/10amw). Selecteer de
slot is het niet uit te sluiten dat Win- Dit id bracht ons het betreffende apparaat en kies voor gewraakte apps en laat ze verwij-
dows bij sommige apparaten, zoals via Google naar een Eigenschappen. Ga naar het tabblad deren. Alles in één keer verwijderen
bij monitoren, een algemene driver driver voor de Details en klik op Hardware-id’s in het (Remove All) en weer installeren
heeft geïnstalleerd die vaak minder ingebouwde uitklapmenu (afbeelding 8). Googel (Reinstall) kan overigens ook (afbeel-
mogelijkheden biedt dan die van de accelerometer. eerst naar de bovenste waarde. Als ding 9). We raden u wel aan eerst een
fabrikant (afbeelding 7). dat niets oplevert, probeert u het met systeemherstelpunt te maken.
8
Driverinstallatie
Wat problematische of algemene
drivers betreft, doet u er goed aan
zelf naar driverupdates op de web-
sites van de fabrikanten te zoeken
en die te installeren. Dat geldt in elk
geval voor uw grafische adapter – het
is ons bijvoorbeeld al overkomen dat
Windows onvolledige updates op ons
systeem plaatste die we dan met een
tool als Nvidia DDU of AMD Cleanup
Utility weer moesten verwijderen.
Een onbekend apparaat identifice-
ren kan lastig zijn. Een gratis tool als
Unknown Device Identifier (www.tiny.
cc/udi) kan helpen. Na een scan somt
die alle gedetecteerde apparaten op
en markeert de onbekende exem-
plaren. Via het onderdeel Detail kunt
u onder meer het zogeheten PnpID

12 5 | 2020
 Windows 10

Accounts
Hebt u bij het installeren van
Windows voor een lokaal account
gekozen, dan worden de id-gegevens
veilig lokaal bewaard. Werkt u echter
met een Microsoft account, dan doet
u er goed aan om dat met zogeheten
2FA te beveiligen. Dat staat voor
2factor-authenticatie en het komt
erop neer dat u voor uw aanmelding
een extra bevestiging nodig hebt van
een mobiele app op een vertrouwd
apparaat. U kunt 2FA opzetten via
https://account.live.com/proofs, waar
u Verificatie in twee stappen instellen
kiest en de instructies volgt.
Windows laat u uw Microsoft-
account met andere apps koppelen.
Dat regelt u vanuit Windows Instellin-
gen, waar u Accounts kiest en vervol-
gens E-mail en accounts, Een account
toevoegen selecteert (afbeelding 10).
Privacy
Het is een publiek geheim dat
Microsoft zoveel mogelijk over zijn
gebruikers wil weten. Voelt u zich
daar niet zo lekker bij, dan kunt u de
meeste privacy-gerelateerde opties
wel bereiken via Instellingen, Privacy,
waar u alle rubrieken en onderdelen
doorloopt en naar wens instelt.
Of u zet een portable tool in zoals
Windows Privacy Dashboard (https://
wpd.app).
Start de app als administrator en
klik bij voorkeur eerst het cirkelpic-
togram aan om een herstelpunt te
maken. Vervolgens kiest u Privacy,
waarna u een overzicht krijgt van
enkele tientallen in- en uitschakelbare
privacy-instellingen (afbeelding 11),
In de hoofdrubriek Blocker kunt
u ook de telemetrische functies van
Windows uitschakelen, althans als
de Windows Defender Firewall actief
is. Als u de telemetrie uitschakelt,
worden er automatisch firewallregels
gecreëerd die uitgaand verkeer
naar specifieke Microsoft-servers
blokkeren.
9 Aandachtspunten
Uw nieuwe of geüpdatete Windows-
installatie is bijna gebruiksklaar. Toch
zijn er nog enkele onderdelen die uw
aandacht verdienen.
Zo kan het gebeuren dat het
Windows-systeemherstel na een
grote update niet meer actief is. Dat
controleert u dus even. Tik herstel
in op de Windows-zoekbalk en kies
voor Een herstelpunt maken. U leest
hier de status van elk schijfstation.
Via de knop Configureren kunt u
het systeemherstel per station in- of
uitschakelen en verder instellen.
Verder stelt u natuurlijk uw bureau-
bladachtergrond helemaal naar wens
in en zorgt u ervoor dat het actiecen-
trum de knoppen van de apps die u
het meest gebruikt, weergeeft. Klik
op het knopje van het actiecentrum
(het gedachtewolkje) helemaal rechts
op de Windows-statusbalk en klik met
U kunt Store-apps de rechtermuisknop op een van de
vanuit deze grafi- knoppen onderaan. Kies Snelle acties
sche interface bewerken en bepaal zelf waar welke
verwijderen (en knoppen terechtkomen.
terugzetten). Verder wilt u vast bepalen welke apps
meldingen mogen geven. Dat regelt u
tot in de puntjes via Windows Instel-
11 lingen, Systeem, Meldingen en acties.
Open verder de rubriek Concentratie-
hulp, want hier kunt u momenten instel-
len waarop u niet door zulke meldingen
gestoord wordt (afbeelding 12).
U bent nu helemaal klaar om al
uw favoriete programma’s op uw
systeem te zetten en misschien vindt
u www.ninite.com, met enkele tiental-
len populaire en gratis tools, wel een
leuke startplaats …
12

10 Deze app maakt

het een stuk makke-
lijker om de infor-
matiestroom rich-
ting Microsoft in te
dammen.

U kunt andere
accounts koppelen
om de toegang tot
die diensten te
vergemakkelijken.

U bepaalt zelf
wanneer u welk type
meldingen wilt
ontvangen.

computeridee.nl 5 | 2020 13
 s a ls g e a n im e e rd e g if
Een gan
Zet excel in bew
Ganzen zijn uitstekende bewakers. Ooit
werd de stad Rome door de Galliërs
belegerd. Toen maakten ganzen de
slapende Romeinse soldaten wakker
met gegak en geklepper met hun vleu-
gels. Zo bewaakten zij de burcht op de
heuvel Capitolinus. Met deze workshop
maakt u zelf een gans in Excel, die zijn
snavel opendoet wanneer u dat wilt.
Tekst Wim de Groot
E
en bewegend plaatje, een gif maken in Excel. Het
kan. In deze workshop gaan we een gans maken.
We tekenen niet zomaar een gans. We gaan
ervoor zorgen dat hij z’n snavel open kan doen.
Geheel automatisch natuurlijk, want dat is het leukst.
Digitale ministeck
Om de gans te tekenen, gaan we cellen kleuren. U weet
wel, net zoals vroeger met ministeck, waarmee je plastic
vormpjes in een plaat stak. Open binnen Excel een werk-
blad. We beginnen met het vierkant maken van de cellen.
Selecteer hiervoor alle cellen door te klikken op het vlak
linksboven cel A1 of druk op toetscombinatie Ctrl+A. Klik
met de rechtermuisknop op een van de kolomletters
bovenin, Kies in het menu Kolombreedte en vul hier 2,34
in.
Maak daarna alle cellen lichtgroen. Selecteer hiervoor
opnieuw alle cellen. Klik in de tab Start op het pijltje naast
de knop Opvulkleur en kies een van de groene tinten. Of
klik daaronder op Meer kleuren en kies uit het palet een
kleur zo groen als gras.
Om hokjes te krijgen, geven we alle cellen een rand.
Selecteer nogmaals alle cellen, klik op het pijltje naast de
knop Onderrand en klik op Meer randen. Klik in het vol-
gende venster op de keuzelijst onder Kleur en kies voor
14 5 | 2020
2
Om de gans te
tekenen, kleurt u
een aantal cellen
in. Maak deze
tekening na. In
het menu staan
de kleuren die
zijn gebruikt.
grijs. Klik op de knop Binnen en na een klik op OK hebt u
een raster (afbeelding 1).
Gans tekenen
Nu zijn we klaar om de gans te tekenen. We doen dit door
hokjes in te kleuren (afbeelding 2). Met andere woorden:
We maken we selecteren specifieke cellen en klikken op het pijltje
eerst de cellen naast de knop Opvulkleur om de juiste kleur te kiezen.
vierkant en de Het wit dat we gebruiken, is gewoon wit. Het lichtgrijze
achtergrond deel van de gans kiezen we bij Themakleuren. We nemen
grasgroen. hiervoor Wit donkerder 15%. Het donkergrijs onderaan
Daarna creëren is Wit donkerder 50%. De poten en de snavel zijn oranje,
we een raster om deze kleur staat bij Standaardkleuren. Als laatste kleuren
onze gans te we de onderkant van de snavel, hiervoor kiezen we bij
kunnen maken. Themakleuren voor Donkeroranje 25%.
U bent hier zo een winteravond zoet mee, maar u kunt
1 de zaak versnellen. Hebt u bijvoorbeeld een paar cellen
wit gekleurd, selecteer dan andere cellen die ook wit moe-
ten worden en druk op Ctrl+Y. Deze toetscombinatie her-
haalt de laatste handeling en dat is in dit geval wit kleuren.
Vervolgens maakt u een cel lichtgrijs. Selecteer de andere
cellen die ook lichtgrijs moeten worden, druk op Ctrl+Y en
het lichtgrijs maken wordt herhaald.
Bewegende snavel
Om het voor elkaar te krijgen dat de gans zijn snavel
opendoet, zetten we de voorwaardelijke opmaak in
(afbeelding 3). Daarmee verandert een cel automatisch
van kleur als de waarde in een bepaalde cel verandert.
We laten de gans zijn snavel opendoen door de kleur
van een aantal cellen te veranderen als er een cijfer in cel
AG2 staat (afbeelding 4). Tik hierin bijvoorbeeld een 1.

eging
4 voorwaardelijke
Selecteer de cellen P7 tot en met P12. Klik in het tabblad
Start op Voorwaardelijke opmaak. Kies in het menu voor
Nieuwe regel en klik in het volgende venster op Een
formule gebruiken om te bepalen welke cellen worden
opgemaakt. Onder dit venster verschijnt een vak voor een
formule. Hier vult u =$AG$2>0 in.
Met deze formule zeggen we dat als AG2 groter is dan
nul, de opmaak moet veranderen. Die opmaak stelt u nu
in. Klik in dit venster op Opmaak. Ga in het volgende ven-
ster naar de tab Opvulling en kies wit. Sluit deze vensters
met OK.
Stel vervolgens deze voorwaardelijke opmaak ook in
voor de cellen D2, E3, C5 tot en met E5, D8, E7, F4, tot en
met F6, K3, tot en met M3, L4, M5, tot en met N5, M6, tot
en met O7, N4, N8 O8, tot en met O10, Q10 tot en met Q11.
Helaas werkt hier het trucje van herhalen door middel
van Ctrl+Y niet. Maar waar ‘tot en met’ staat, kunt u die
cellen samen selecteren en daarvoor de voorwaardelijke
opmaak instellen. U kunt de formule =$AG$2>0 kopiëren
(Ctrl+C) en hem steeds, als u de formule voor de volgende
cel moet opgeven, plakken (Ctrl+V).
Open en dicht
Om de snavel te openen moet cel G1 lichtoranje kleuren.
Klik hiervoor op G1, klik op Voorwaardelijke opmaak en
kies Nieuwe regel. Klik op Een formule gebruiken om te
bepalen welke cellen worden opgemaakt. Voer hier weer
dezelfde formule =$AG$2>0 in.
computeridee.nl
Workshop
3
K6.
Klik op Opmaak, kies in de tab Opvulling de kleur oranje
(uit de onderste serie). Sluit deze vensters met OK. Doe
hetzelfde met de cellen H2 tot en met I2, J3, K4 tot en met
Ga hierna naar G2 en stel hier de voorwaardelijke
opmaak in met dezelfde formule. U kiest nu alleen via
Opmaak voor een iets donkerder tint oranje. Dat doet u
ook met de cellen H3 tot en met I3, I7, tot en met J7, J4 en
J6.
Dan selecteert u H4 tot en met I4. U stelt de voorwaar-
delijke opmaak in met dezelfde formule, maar kiest via
Opmaak voor donkeroranje. Dat doet u ook met I5 tot en
met I6, en J5.
Als laatste stelt u het oog van de gans in. Klik op M4, stel
de voorwaardelijke opmaak in met dezelfde formule en
kies via Opmaak voor zwart. Nu krijgen al deze cellen hun
andere kleur als er in AG2 een cijfer groter dan nul staat.
Maakt u AG2 leeg, dan heeft de gans zijn gewone houding.
De randen die ons hielpen om de gans te tekenen,
Hier stelt u de mogen nu weg. Selecteer het hele werkblad, klik op het
pijltje naast de knop Randen en kies in het menu Geen
opmaak in, zodat rand. Nu ziet onze gans er iets natuurlijker uit.
de hals en de kop
verkleuren als Automatiseren
AG2 groter is U kunt in cel AG2 zelf een cijfer typen (waarop de gans
dan nul. zijn snavel opendoet) en even later op de Delete-toets
drukken, maar het is natuurlijk veel leuker om dat auto-
Typ in AG2 matisch te laten gebeuren. Dat regelt u met een macro:
een cijfer en de een stukje code geprogrammeerd in VBA (Visual Basic for
gans doet zijn Applications).
snavel open. Het goede nieuws is dat Excel op de achtergrond VBA
Maakt u AG2 al aan boord heeft. Het codeblad waar u de code schrijft,
leeg, dan houdt bereikt u via een klik met de rechtermuisknop op de
hij zijn snavel bladtab onder in beeld. Er verschijnt een menu: klik op
dicht. Programmacode weergeven. Er gaat een nieuw venster
open. U kunt ook de toetscombinatie Alt+F11 gebruiken.
In dit venster schrijft u de code voor de macro. Zorg
dat u het lijstje links in beeld hebt (afbeelding 5). Ziet
u dat nog niet, klik dan op Beeld en kies uit het menu
Projectverkenner (Ctrl+R).
Dubbelklik op VBAProject (Gans.xlsm) of op de naam
van uw bestand. U ziet dan een lijstje dat begint met Blad1.
De code schrijft u in een zogeheten module, die moet u
even invoegen. Klik (nog steeds in dit venster) op Invoe-
gen en kies Module. Er verschijnt een leeg codeblad. Typ
daarin de volgende code over:
In het venster
van VBA schrijft Sub Gans()
u de macrocode. Range(‘’AG2’’) = 1
Dit is de gehele Application.OnTime Now + TimeSerial(0, 0, 2), ‘’Wissen’’
code voor beide End Sub
macro’s.
5
5 | 2020 15
Workshop
Juiste manier opslaan
Maakt u dit bestand zelf, dan moet u het op de goe-
de manier opslaan. Klik hiervoor op Bestand,
Opslaan als (F12). Kies in de keuzelijst, onderaan dit
Opslaan als-venster, voor de optie Excel-werkmap
met macro’s (*.xlsm). Klik op Opslaan. Het bestand
wordt op deze manier met de macro’s opgeslagen.
Doet u dit niet, dan raakt u de macrocode kwijt. De
extensie *.xlsm achter de bestandsnaam is het ken-
merk van een Excel-bestand met macro’s.
Sub Wissen()
Range(‘’AG2’’).ClearContents
End Sub
Gebruikt u onze kant-en-klare gans (zie kader), dub-
belklik dan op Module1. Daar bereikt u deze code. Deze
bestaat uit twee macro’s die samenwerken.
De macro Gans zet een 1 in cel AG2 met de regel: Ran-
ge(‘’AG2’’) = 1. De tweede regel is een timer. Die zet met
Now + TimeSerial(0, 0, 2), ‘’Wissen’’ na twee seconden de
andere macro in werking die Wissen heet.
De macro Wissen doet met Range(‘’AG2’’).ClearContents
niets anders dan cel AG2 weer leegmaken.
Macro testen
Als u de macro wilt testen, is het handig om Excel aan de
linkerkant van uw beeldscherm te zetten en de VBA-code
aan de rechterkant. Dat gaat als volgt. Zorg dat u Excel ziet
en druk op Windows-toets+PijltjeLinks. Maak het VBA-ven-
ster zichtbaar en druk op Windows-toets+PijltjeRechts.
Om de macro te testen begint u in het VBA-venster. Klik
op een van de beide regels onder Sub Gans() en druk op
de functietoets F5. U ziet in het Excel-venster dat er in cel
AG2 een 1 wordt geplaatst. Daarop reageert de gans door
zijn snavel open te doen (dat hebt u zo ingesteld met de
voorwaardelijke opmaak). Na twee seconden wordt AG2
leeggemaakt en doet de gans zijn snavel weer dicht (want
nu geldt de voorwaardelijke opmaak niet meer). Werkt dit
niet en krijgt u een foutmelding, sluit dan het venster met
de melding en corrigeer de code.
U kunt de code bijstellen. Bij TimeSerial(0, 0, 2) staat
de 2 voor twee seconden. Wilt u dat de gans zijn snavel
16 5 | 2020
7
Aan deze
knop wijst u de
macro toe.
langer open doet, verander die 2 dan in bijvoorbeeld een
5 (seconden).
Knop inbouwen
Om de gans te laten bewegen, opent u natuurlijk niet
steeds het VBA-venster om daar op F5 te drukken. Dat kan
ook met een knop die u zelf maakt. Klik in Excel op Invoe-
U kiest zelf gen (eventueel op Illustraties) en klik op Vormen. Er gaat
welke vorm de een keuzelijst met allerlei vormen open. Kies er eentje
knop krijgt uit door erop te klikken (afbeelding 6). In ons voorbeeld
waarmee u de gebruiken we een smiley.
snavel automa- De muisaanwijzer krijgt nu de vorm van een plus. Sleep
tisch kunt laten deze ergens diagonaal in uw werkblad. Als u tegelijk de
bewegen. Shift-toets ingedrukt houdt, krijgt u een perfect ronde
cirkel (of de andere gekozen vorm). Schuif deze over cel
AG2. Staat de kleur u niet aan, klik dan op de vorm. Klik op
de tab Opmaak en dan Opvullen van vorm (of op Vormop-
vulling) en kies uw kleur.
Deze zelfgemaakte vorm promoveert u als volgt tot een
knop die de macro bedient. Klik met de rechtermuisknop
op de vorm. Er verschijnt een menu. Klik op Macro toewij-
De gans in zen. U ziet een venster met de namen van de bestaande
Excel is klaar. U macro’s. Klik op Gans en klik op OK (afbeelding 7). Klik
stuurt hem aan even naast de vorm in het werkblad. Als u nu met de
met één klik. muisaanwijzer naar de vorm gaat, verandert deze in het
bekende handje. Klik en de macro Gans wordt uitgevoerd:
de gans doet zijn snavel open en even later weer dicht
(afbeelding 8).
8
Kant-en-klare gans
Geen zin of tijd om deze gans in Excel te maken?
Wij hebben een kant-en-klare gans voor u klaar-
staan. Surf hiervoor naar www.computeridee.nl.
Via de pagina Downloads, Uit het blad haalt u het
bestand CID Gans.xlsm op.

Tekst Toon van Daele
Hoe? Zo!
f à la car te
Pd
In deze reeks stellen we u in een notendop telkens twee minder bekende freewares
rond hetzelfde thema voor: wat kunt u met de tools doen en hoe pakt u het aan? In
deze aflevering bespreken we enerzijds een programma om pdf-documenten te
bewerken, anderzijds een tool om pdf-documenten te creëren (en te converteren).
PDFsam Basic
PDFsam is een pdf-toolbox waarmee u pdf-documenten kunt
samenvoegen, splitsen, extraheren en roteren. Wilt u pdf-docu-
menten bijvoorbeeld ook beveiligen en inhoudelijk bewerken,
dan kunt u eventueel de betaalde Pro-editie overwegen.
www.pdfsam.org/pdfsam-basic
Hoe? Zo!
Het startvenster van PDFsam bevat enkele knoppen die elk
naar een andere bewerking voeren. De namen op zich blinken
niet meteen uit in duidelijkheid – kent u zomaar het verschil
tussen Samenvoegen en Afgewisselde Mix? – maar de beknop-
te uitleg bij elke knop maakt wel wat goed. U krijgt overigens
bij zowat elke bewerkingsoptie een handige tooltip, en dat zijn
er bij elkaar aardig wat.
Om u een idee te geven: bij Samenvoegen kunt u een lege
pagina laten toevoegen bij een oneven aantal pagina’s, de
originele bestandsnamen als voettekst laten opnemen, de
paginagroottes gelijk maken, bladwijzers behouden of verwij-
deren enzovoort. Bij Splitsen geeft u aan na welke pagina’s u
het pdf-document wilt opsplitsen: na alle (on)even pagina’s, na
bepaalde paginanummers of na elke ‘x’ pagina’s.
De meeste bewerkingen hebben tevens een optie met
Geavanceerde instellingen. Hiermee kunt u de resulterende
pdf-bestanden comprimeren en aangeven welke pdf-versie u
wenst (1.5, 1.6 of 1.7).
PDFsam: een be-
perkt aantal bewer-
kingen, maar goed
voorzien van opties.
computeridee.nl
Hoe? Zo!
BullZip PDF Printer
Free Community Edition
BullZip PDF Printer installeert zich als een virtuele printer die
toegankelijk is vanuit zowat alle Windows-applicaties. Zo’n tool
kent Windows 10 zelf ook, maar BullZip is uitgebreider. Kiest
u deze printer voor uw ‘afdruk’, dan wordt het document naar
pdf-formaat omgezet, waarbij u zelf o.a. de metadata, pdf-ver-
sie, watermerk en de gewenste beveiliging kunt instellen.
www.bullzip.com/products/pdf/info.php
Hoe? Zo!
Na de installatie – inclusief die van de onderdelen Ghostscript
Lite, PDF Power Tool en Xpdf – is het afdrukvenster van uw
Windows-applicaties een printer rijker is: Bullzip PDF Printer.
Zodra u die selecteert, duikt een venster op waarin u op een
reeks tabbladen allerlei bijkomende opties kwijt kunt.
Op het tabblad Document kunt u metadata invullen als
Auteur, Titel, Onderwerp en Trefwoorden evenals de beoogde
pdf-kwaliteit (van Scherm tot Drukproef) en -versie (van 1.1
tot 1.7). Een watermerk toevoegen kan ook, weliswaar alleen
in de vorm van tekst die u hier zelf kunt intikken. U kunt wel
de gewenste positie en rotatiegraad bepalen. Op het tabblad
Beveiliging kunt u ervoor zorgen dat gebruikers zonder wacht-
woord uw pdf-document niet kunnen afdrukken of naar het
klembord kunnen kopiëren.
Verder is het ook mogelijk om uw pdf-document aan een al
bestaand pdf-bestand toe te voegen, eventueel zelfs in de vorm
van een watermerk of
stempel op de achter-
grond. Ook goed om
weten: op het tabblad
Algemeen kunt u,
naast pdf, nog andere
conversieformaten
selecteren, waaronder
jpg, png en tiff.
Bullzip PDF Printer
biedt veel opties bij het
‘afdrukken’ van de pdf.
5 | 2020 17

Contro
Wég met die be
U kent het wel: u probeert een bestand
van uw computer te verwijderen,
maar Windows meldt doodleuk dat dit
niet mogelijk is. Bijvoorbeeld omdat
het bestand in gebruik is of omdat u
onvoldoende rechten hebt. Weg met
die onzin! Ontdek hoe u vervelende
bestanden altijd op kunt ruimen.
Tekst Dennis Gandasoebrata
E
r bestaan verschillende
oorzaken voor het niet
kunnen verwijderen van een
bestand. De meestvoorko-
mende oorzaak is dat het bestand
in gebruik is door een programma.
U probeert bijvoorbeeld een Word-
document van het bureaublad te
verplaatsen naar de prullenbak,
terwijl het nog is geopend in de tekst-
verwerker. Dan is de optie eenvoudig:
sluit het geopende bestand en pro-
beer het opnieuw.
Vervelender wordt het als u
niet weet in welk programma het
document is geopend of wanneer
Windows een andere melding geeft
voor het niet kunnen verwijderen van
een bestand (afbeelding 1). Gelukkig
zijn er dan meerdere oplossingen. Die
zijn uiteraard niet alleen van toepas-
sing op vervelende bestanden, maar
ook op hele mappen.
Dit artikel bestaat uit twee delen.
Eerst leest u hoe u de controle terug-
krijgt over de bestanden die Windows
in gebruik heeft. Daarna vertellen wij
hoe u slim gebruikmaakt van de vori-
ge versies. Met deze laatste functie
kunt u een eerdere versie van een
bestand terugkrijgen.
18 5 | 2020
le o v e r a l u w m a p p e n
Vervelende bestanden alsnog verwijderen
Opnieuw opstarten
Kunt u een bestand niet verwijde-
ren? Het helpt vaak om de computer
opnieuw op te starten en het
hierna nog eens te proberen. Deze
handeling bespaart u het nodeloos
achterhalen van de oorzaak en het
werkt vaak goed.
Taakbeheer
Taakbeheer is een waardevol onder-
deel bij het proberen te verwijderen
van een bestand (afbeelding 2). Het
geeft een overzicht van alle pro-
gramma’s die zijn geladen. U opent
taakbeheer met Ctrl+Shift+Esc.
Op de tab Processen kijkt u in de
sectie Toepassingen. Hier vindt u
een overzicht van alle geopende
programma’s. Ziet u geen uitgebreid
overzicht, klik dan eerst op Meer
details. Meldt Windows dat een
bepaald bestand niet kan worden
gesloten, omdat het is geopend
in een programma? Zoek dan het
betreffende programma op en klik
erop met de rechtermuisknop. Kies
Beëindigen. Alle vensters van het
Vervelend: een
bestand dat u niet
kunt verwijderen,
omdat het is ver-
grendeld.
programma worden nu gesloten.
Probeer het bestand opnieuw te
verwijderen.
Verkenner aanpassen
Windows Verkenner biedt de moge-
lijkheid om elk venster als apart
proces te openen. In het verleden
werd deze optie vaak aangevinkt
om Windows stabieler te maken
(afbeelding 3). Loopt één geopend
venster bijvoorbeeld vast, dan blijven
de andere vensters onaangetast als
u deze in een apart proces hebt laten
openen. Zijn de vensters in hetzelfde
proces geopend, dan worden zij alle-
maal gesloten.
De instelling met voor elk venster
een apart proces, kan problemen
geven bij het verwijderen van een
bestand. Schakel daarom de optie
uit. Open Windows Verkenner (Win-
dows-toets+E) en kies voor de tab
Beeld. Kies Opties en klik op de tab
Weergave. Verwijder het vinkje bij
Mapvensters in een afzonderlijk pro-
ces openen. Klik op OK. Probeer het
bestand hierna alsnog te verwijderen.
2 Gebruik taakbe-
heer om program-
ma’s en processen te
sluiten die een
bestand gijzelen.

standen!
3 4
U kunt de procesinstellingen van Windows
Verkenner aanpassen.
Voorbeeldweergave uit
Ook de voorbeeldweergave kan roet
in het eten gooien op het moment
dat u een bestand probeert te ver-
wijderen. De voorbeeldweergave is
actief in Windows Verkenner en toont
een voorbeeld van een geselecteerd
bestand, zodat u het niet hoeft te
openen om te bekijken (afbeelding
4).. In de verkenner opent u de tab
Beeld en klikt u op de knop Voor-
beeldvenster. Controleer of de voor-
beeldweergave rechts in het venster
is verdwenen. De toetsencombinatie
Alt+P laat de voorbeeldweergave
ook verdwijnen.
De opdrachtregel is een
alternatief voor de meer
gevorderde gebruiker.
computeridee.nl
Voorkom dat een bestand niet kan worden verwijderd
doordat Windows een voorbeeld toont.
Schijfopruiming
Sommige bestanden die zijn bedoeld
voor het besturingssysteem, kunt u
met geen mogelijkheid verwijderen.
Dan biedt een schijfopruiming
uitkomst. Open het Startmenu en
typ Schijfopruiming. Klik op Schijf-
opruiming. In het hoofdvenster klikt
u op Systeembestanden opschonen.
De scan wordt opnieuw – maar nu
uitgebreider – uitgevoerd. In
het resultatenvenster plaatst u
vinkjes bij Tijdelijke bestanden.
Klik op OK.
Bestandsbeheer
Processen
Als u een bestand of map niet
kunt verwijderen, heeft dit te
maken met een programma
dat het bestand in gebruik
heeft. Soms is het geen pro-
gramma, maar een proces dat
het bestand gijzelt. Dit merkt u
als u het programma hebt
gesloten en het bestand alsnog
in gebruik is. Gebruik taakbe-
heer om het proces te sluiten.
Op de tab Processen zoekt u in
de sectie Achtergrondproces-
sen naar het proces dat bij het
programma hoort. Bijvoor-
beeld: u kunt een Word-docu-
ment niet sluiten. Sluit eerst
Word. Is het programma daar-
na alsnog in gebruik, dan sluit u
via Achtergrondprocessen ook
de bijbehorende Word-proces-
sen (Winword.exe).
Opdrachtregel
Voor de iets meer gevorderde gebrui-
ker is de opdrachtregel een handig
alternatief om vervelende bestanden
alsnog te verwijderen (afbeelding
5). Het is hiervoor nodig om het
volledige pad naar het betreffende
bestand te gebruiken. Dat kan met de
verkenner. In de verkenner bladert
u naar het bestand dat u graag wilt
verwijderen. Het volledige pad wordt
in de adresbalk getoond. Dubbelklik
erop om het pad te selecteren, klik
erop met de rechtermuisknop en kies
Kopiëren.
Open de opdrachtregel via het
Startmenu. Typ Opdrachtprompt en
klik met de rechtermuisknop op het
zoekresultaat Opdrachtprompt. Kies
Als Administrator uitvoeren. Op de
opdrachtregel typt u het volgende:
Cd <pad>. Om <pad> te gebruiken,
klikt u met de rechtermuisknop op de
positie waar het pad moet komen. Het
wordt direct ingevoegd. Bevestig met
een druk op Enter.
5 | 2020 19
 Sluit nu het proces van de
verkenner, om de kans op succes
te vergroten. Open het eerderge-
noemde taakbeheer en klik met
de rechtermuisknop op Windows
Verkenner. Kies Beëindigen. In het
venster van de opdrachtregel typt u:
Del <“bestandsnaam”>. Bijvoorbeeld:
Del “administratie.docx”. Druk op
Enter. Grote kans dat het bestand nu
wél wordt verwijderd. Start hierna
het afgesloten bestandsproces weer
op. In taakbeheer kiest u Bestand,
Nieuwe taak uitvoeren. Typ Explorer.
exe en klik op OK.
Veilige modus
Door Windows in de veilige modus op
te starten, vergroot u de kans dat u
het bestand alsnog kunt verwijderen.
De veilige modus start Windows
namelijk in een zo opgeruimd
mogelijke omgeving op en voorkomt
daarmee dat er programma’s automa-
tisch worden geladen (en daarna uw
bestand of map in gijzeling nemen).
Open het instellingenvenster: klik op
start en klik op het tandwieltje links,
of gebruik de toetsencombinatie
Windows-toets+I. Ga naar Bijwerken
en beveiliging, Systeemherstel. Bij
Geavanceerde opstartopties klikt u
op de knop Nu opnieuw opstarten.
Kies bij het opstarten om Windows
te laten starten in de veilige modus.
Direct na het opstarten verwijdert u
het bestand alsnog.
Hulp van buitenaf
Lukt het verwijderen van het bestand
nog niet? Er bestaan veel externe
hulpjes die het probleem helpen
oplossen. Met Process Explorer –
afkomstig van Microsoft zelf – bepaalt
u welk programma of welk proces
een bestand of map heeft geopend
(afbeelding 6). Download de nieuw-
ste versie van Process Explorer via
Voorzichtig
Voorzichtigheid bij het gebruik
van LockHunter is geboden.
Zorg dus voordat u een
bestand verwijdert, dat u zeker
weet dat het hier niet gaat om
een onmisbaar (systeem)
bestand. Verwijdert u per
ongeluk een verkeerd bestand,
dan kan dit leiden tot een
beschadigd systeem.
20 5 | 2020
www.tiny.cc/procexp. U mag het
programma gratis gebruiken.
Pak alle gecomprimeerde bestan-
den uit voordat u met Process Explo-
rer aan de slag gaat. Na installatie
opent u het door te dubbelklikken op
Procexp64.exe. In het hoofdvenster
vindt u alle processen die momenteel
actief zijn. Om te achterhalen welk
programma of welk proces een
bestand in gebruik heeft, gebruikt
u de ingebouwde zoekfunctie van
Process Explorer.
Kies voor File, Find Handle or
DLL. Ook kunt u klikken op het
pictogram met de verrekijker. In het
vak Handle or DLL substring typt
u de bestandsnaam. Klik hierna op
Search. Het zoeken kan even duren:
Windows laadt op de achtergrond een
flinke hoeveelheid processen. In het
resultatenvenster kijkt u bij Process
welke programma’s of processen uw
bestand of map gegijzeld houden.
Open vervolgens taakbeheer en
beëindig deze programma’s.
LockHunter
LockHunter (www.lockhunter.com)
helpt u te bepalen welk programma
een bestand in gebruik heeft en
integreert nauw in de gebruikers-
omgeving van Windows. Klik met de
rechtermuisknop op het bestand en
kies What’s locking this file. Er ver-
schijnt een overzicht van program-
ma’s en processen die het bestand
opeisen. Vervolgens hebt u meerdere
opties, zoals het ontgrendelen van
het bestand en het verwijderen van
het bestand.
Klik op Other voor extra functies.
Met Delete At Next System Restart
Alternatief
Geeft LockHunter niet de gewenste uitkomst? Er
zijn meerdere programma’s waarmee u kunt pro-
beren om gegijzelde bestanden vrij te krijgen.
Goed voorbeeld hiervan is IObit Unlocker (www.
tiny.cc/iobunl). Sleep de bestanden naar het ven-
ster van IObit Unlocker om ze hier te ontgrendelen.
In het overzichtsvenster ziet u of het ontgrendelen
is gelukt, in de kolom Status.
verwijdert u het probleembestand
nadat Windows opnieuw is gestart.
Met Unlock & Rename kunt u het
bestand direct een nieuwe naam
geven. Met Unlock & Copy kunt u
het bestand kopiëren. Klik op More
details om te controleren of er aan-
vullende informatie over het proces
is. U mag LockHunter gratis gebrui-
ken. Let er tijdens de installatie op
dat het programma niet ongevraagd
andere programma’s mee-installeert.
Eigenaarschap
Problemen met het eigenaarschap
6 (of beter bekend ‘ownership’) van
bestanden, komen in Windows ook
geregeld voor. U kunt bijvoorbeeld
een bestand of map niet verplaatsen
of kopiëren, omdat Windows vindt
dat u daarvoor niet de juiste rechten
hebt. Dit gebeurt bijvoorbeeld wan-
neer u werkt met een bestand dat
door een andere gebruiker is aange-
maakt, maar nadat deze gebruiker
van het systeem is verwijderd. Door
het bestand uzelf ‘toe te eigenen’,
verhelpt u het probleem.
Open de verkenner en blader naar
de map of het bestand waarvan u
het eigenaarschap wilt claimen. Klik
met de rechtermuisknop op het item
en kies Eigenschappen. Op de tab
Beveiliging klikt u op Geavanceerd.
Met Process Het venster met geavanceerde
Explorer achterhaalt beveiligingsinstellingen verschijnt.
u welk programma Klik nu op Wijzigen. U vindt deze
een bestand heeft optie op de regel Eigenaar, bovenin
geopend. het venster. Klik op Geavanceerd en
kies het gebruikersaccount waarmee
u toegang wilt krijgen tot het bestand
of de map. Klik op OK en sluit deze
vensters.
Klik nu weer met de rechtermuis-
knop op het bestand of de map en
kies Eigenschappen. Kies de tab
Beveiliging en klik op Geavanceerd.
Klik op Toevoegen. Klik op Een
principal selecteren en selecteer het
account waarmee u toegang wilt
 Bestandsbeheer

krijgen tot het bestand. Klik op OK en

zet bij Basismachtigingen een vinkje
bij Volledig beheer. Klik op OK. Om
deze instelling ook te laten gelden
voor alle submappen, zet u een vinkje
bij Alle machtigingsvermeldingen op
onderliggende objecten vervangen
door overneembare machtigingsver-
meldingen van dit object. Bevestig
met OK (afbeelding 7).

Werken met vorige bestandsversies

Automatisch eigenaar
Bent u een minder gevorderde
gebruiker en wilt u liever wat hulp bij
het verkrijgen van het eigenaarschap
van een bestand? Een enthousiaste
ontwikkelaar heeft een gratis
programma gemaakt waarmee u
de eerdergenoemde stappen kunt
automatiseren. U haalt de nieuwste
versie van TakeOwnershipEx binnen
via www.tiny.cc/winaero. Hoewel
de website dit niet vermeldt, is het
programma ook compatibel met
Windows 10.
Start het programma door erop te
dubbelklikken en klik in het venster
op Take Ownership (afbeelding 8).
Blader naar het bestand of de map
die problemen geeft, selecteer deze
en klik op OK. Het programma beves-
tigt dat het item is ontgrendeld. Het
programma heeft ook een tweede
optie – Restore Ownership – waarmee
u de vorige eigenaar kunt herstellen.
Gebruik deze optie alleen als het
gebruikersaccount waarmee u het
bestand of de map hebt gemaakt, nog
aanwezig is.
Vorige bestanden
Een interessante, maar relatief
onbekende functie van Windows 10
is het terughalen van vorige versies.
Hiermee kunt u terugkeren naar een
Maak uw eigen eerdere versie van het bestand. Dat
account en u bent heeft verschillende voordelen. Is een
weer eigenaar van bestand bijvoorbeeld gewijzigd, dan
het bestand of de kunt u snel zien wat er is veranderd.
map. Ook als een bestand problemen
geeft, u krijgt het bijvoorbeeld niet
meer geopend, dan kunt u een vorige
versie herstellen.
Open de verkenner en blader naar
de map of het bestand waarnaar u
wilt terugkeren. Klik erop met de
rechtermuisknop en kies Vorige
versies terugzetten. Op de tab Vorige
versies ziet u een overzicht met
de verschillende versies van het
bestand. In de kolom Gewijzigd op
ziet u snel op welke datum de laatste
aanpassing heeft plaatsgevonden
en kunt u de bestanden op datum
sorteren (afbeelding 9).
Selecteer een bestand om het
terug te zetten en klik eerst op
Openen om te controleren of het om
het juiste bestand gaat. Tevreden?
Klik dan op de knop Terugzetten. Het
bestand wordt op de oorspronkelijke
locatie teruggezet. Voor een alterna-
tieve locatie klikt u op de kleine pijl
naast de knop en kiest u Terugzetten
naar. Wijs tot slot een alternatieve
locatie aan.
9
Herstel een vorige
versie van een
bestand.

8
Bestandsgeschiedenis uitschakelen
Handig: een Maakt u geen gebruik van de bestandsgeschiedenis, dan kunt u deze
gratis app waar- optie uitschakelen. Open het instellingenvenster van Windows 10
mee u de ‘owner- (Windows-toets+I) en ga naar Bijwerken en beveiliging. Kies voor
ship’-instellingen Back-up. Zet de schuif op Uit bij Automatisch back-ups maken van mijn
aanpast. bestanden.

computeridee.nl 5 | 2020 21
 Tweemaal Gmail
Eén box, twee
U hebt al enige tijd een Gmail-adres
maar om een of andere reden (een
huwelijk met naamsverandering?)
komt er een tweede Gmail-account
bij. Dan zou u de berichten van beide
accounts natuurlijk graag vanuit één
en hetzelfde Gmail-account kunnen
raadplegen en versturen. Toch klinkt
dat net iets eenvoudiger dan het is.
Tekst Toon van Daele
Account creëren
Mocht u niet meer weten hoe u een (tweede) Gmail-
account creëert, dat gaat als volgt. Surf naar www.gmail.
com. Wordt u automatisch aangemeld met uw eerste,
huidige account en vindt u het vervelend u eerst te moe-
ten afmelden, dan activeert u gewoon de incognito-modus
van uw browser. In Chrome doet u dat via Ctrl+Shift+N,
in de meeste andere browsers met Ctrl+Shift+P. Eenmaal
(onaangemeld) aanbeland bij Gmail klikt u dan op Een
account maken en vult u de gevraagde gegevens in
(afbeelding 1), waarbij u telkens met Volgende bevestigt.
Rond af met de knop Account maken en met Bevestigen.
Als het goed is wordt u nu automatisch aangemeld bij
Gmail en kunt u mails versturen en ontvangen. Meld u
vervolgens af bij dit account.
1 U hebt in een
22 5 | 2020
Authenticatie activeren
U beschikt inmiddels over twee Gmail-accounts. Echter,
om berichten van uw eerste account over te kunnen zet-
ten naar uw tweede account blijkt er weinig anders op te
zitten dan het eerste account met tweestaps authenticatie
te beveiligen. Is dat bij u reeds het geval, dan kunt deze
stap overslaan.
Is dat niet zo, surf dan naar https://myaccount.google.
com/security, aangemeld met uw eerste account. Hier
opent u de rubriek Beveiliging en klikt u in het rechter-
venster op Authenticatie in twee stappen (afbeelding 2)
en vervolgens op Aan de slag. Vul uw wachtwoord in en
druk op Volgende. Tik uw telefoonnummer in en geef aan
dat u uw codes wilt bevestigen via Sms dan wel via een
Telefoonoproep. Of klik op Kies een andere optie als u de
voporkeur geeft aan een Beveiligingssleutel of een zoge-
noemde Google-prompt. Bevestig met Volgende, vul de
ontvangen code in en druk nogmaals op Volgende. Rond
de procedure af met Inschakelen.
U geeft aan 3
dat berichten
mogen worden
opgehaald (via
pop3).
oogwenk een
tweede Gmail-
account aange-
maakt. Export voorbereiden
We blijven nog even bij uw eerste account, het account
dus waarvan u de berichten in uw andere (tweede)
account wilt importeren. Dit moet u namelijk eerst nog
Tweestaps- wat aanpassen met het oog op deze berichtenverhuizing.
authenticatie Klik hier op het tandwielpictogram, rechtsboven, en kies
maakt aanmel- Instellingen. Open het tabblad Doorsturen en POP/IMAP.
den bij uw In de rubriek Downloaden via POP vinkt u POP inschake-
Gmail-account len voor alle e-mail aan. Er net onder, bij Wanneer berich-
veiliger. ten worden geopend met POP, hebt u enkele opties. Zo
kiest u zelf wat er met de doorgestuurde berichten moet
2 gebeuren: behouden in uw inbox, markeren als gelezen,
archiveren of verwijderen (afbeelding 3). Klik onderaan
op Wijzigingen opslaan en meld u af bij dit Gmail-account.
App-wachtwoord opvragen
In de volgende stap wordt u om het wachtwoord van uw
eerste Gmail-account gevraagd, maar we vertellen het u
nu al: dat gaa met het gewone wachtwoord niet lukken. U
hebt hiervoor namelijk het bijhorende ‘app-wachtwoord’
nodig.

accounts 4 (POP3) aan en druk opnieuw op Volgende. Als alles klopt,
Soms lukt
inloggen alleen
maar met een
app-wacht-
woord.
De importge-
schiedenis
vertelt u wan-
neer hoeveel
mails werden
Dat regelt u als volgt. Meld u met uw eerste G-mailaccount opgehaald.
aan op https://myaccount.google.com en open het tab-
blad Beveiliging. Klik in het rechtervenster, bij de sectie
Inloggen bij Google op App-wachtwoorden. Vul uw wacht-
woord in en druk op Volgende. Vul de ontvangen code
in - laat eventueel het vinkje staan bij Niet meer vragen op
deze computer - en druk nogmaals op Volgende. Selecteer
in het volgende venster de app (bijvoorbeeld ‘E-mail’)
en het apparaat (bijvoorbeeld ‘Windows-pc’) waarvoor u
het app-wachtwoord wilt genereren. Zodra u op de knop
Genereren drukt, duikt een code van zestien letters op
die u meteen noteert (afbeelding 4).Meer informatie over
inloggen met app-wachtwoorden vindt u op www.tiny.cc/
appww.
Import voorbereiden
U meldt u vervolgens aan bij uw tweede Gmail-account,
het account dus waar u alle berichten van het andere
account wilt zien verschijnen.
Ook hier klikt u op het tandwielpictogram en kiest u
Instellingen. Deze keer gaat u naar het tabblad Accounts
en import. In de rubriek E-mail bekijken uit andere
accounts klikt u op Een e-mailaccount toevoegen. Er ver-
schijnt een nieuw dialoogvenster waarin u bij E-mailadres
het adres van uw andere Gmail-account invult. Druk op
Volgende, stip E-mail importeren uit mijn andere account
5 U moet het
importeren via
pop3 wel wat
voorbereiden
– met de juiste
inloggevens.
computeridee.nl
Workshop
dan wordt de gebruikersnaam nu automatisch ingevuld
(het deel voor @gmail.com) en is het aan u om het bijho-
rende wachtwoord in te vullen. Bij POP-server laat u pop.
gmail.com geselecteerd en ook de poort laat u ingesteld
op 995.
Wellicht had u graag een vinkje gezien bij Een kopie van
opgehaalde berichten op de server achterlaten, maar bij
een van onze redacteurs zorgde precies deze optie ervoor
dat de mailverhuis niet functioneerde. Bij ons leverde dat
dan weer geen problemen op. Probeer u het eventueel
zelf even met en zonder vinkje.
Laat veiligheidshalve het vinkje staan bij Altijd een
beveiligde verbinding (SSL) gebruiken wanneer e-mail-
berichten worden opgehaald (afbeelding 5). Eventueel
plaatst u een vinkje bij de optie Binnenkomende berichten
labelen en/of Binnenkomende berichten archiveren (inbox
overslaan). Bevestig met Account toevoegen.
6
Import finetunen
U wilt vermoedelijk ook de optie Ja, ik wil e-mail kunnen
verzenden als <…> aanstippen. Druk dan op Volgende, vul
de gevraagde informatie in en druk op Volgende stap. U
laat bij voorkeur het vinkje staan bij Beschouwen als alias.
In dat geval zien de ontvangers het adres dat u hebt geko-
zen als afzender van de e-mail en worden de berichten
naar beide adressen in dezelfde Gmail-box bezorgd. Hebt
u inderdaad aangegeven dat u ook e-mail wilt kunnen
verzenden vanaf uw andere adres, dan moet u in het
volgende venster nog de Verificatie verzenden indrukken.
U ontvangt dan een e-mail met verdere instructies in uw
andere Gmail-account. Het komt erop neer dat u hier een
code aantreft die u dan in het bevestigingsvenster moet
invoeren en bevestigen met de knop Controleren.
Als alles goed is zal alle mail uit uw eerste account nu
op regelmatige tijdstippen worden opgehaald in uw twee-
de account. Wanneer dat precies is gebeurd en hoeveel
berichten er tijdens de laatste ronde werden opgehaald,
verneemt u via Instellingen, op het tabblad Accounts en
import, bij E-mail bekijken uit andere accounts. Hier treft u
trouwens ook de links Geschiedenis bekijken (afbeelding
6) en Nu controleren op e-mailberichten aan. Deze laatste
optie is handig als u niet langer wilt wachten en u onmid-
dellijk op potentiële mails wilt laten checken.
5 | 2020 23
 m a ke n é n b e w e r ke n
Coole re tro video’s

Tien fijne vi
Met uw smartphone of tablet maakt
u eenvoudig leuke video’s. Met het
toepassen van filters en effecten wor-
den de opnames nog mooier. In dit
artikel gaan we op zoek naar de beste
apps om uw video’s een retrogevoel te
geven. De meeste apps zijn beschik-
baar voor zowel iOS als Android. Als
dit niet het geval is, geven we dit aan.
Tekst Richard Veenstra
Instagram
Als u een video wilt uploaden op Instagram, dan hebt u
een aantal basisfilters tot uw beschikking. Hiermee is het
alleen niet mogelijk om een coole retrovideo te maken.
De écht leuke opties ziet u pas als u een video aan uw
verhaal toevoegt. Daar hebt u live Instagram-filters tot
uw beschikking.
Tik op het icoontje in de linkerbovenhoek, neem een
korte video op en tik op het live filter-icoontje linksbo-
ven. U ziet nu onder in het beeld verschillende live filters
verschijnen. Scrol erdoorheen en kies voor een van de
opties. U ziet meteen dat het live filter wordt toegepast
op uw video. Tik op
Klaar als het filter u
bevalt. U kunt het
meteen aan uw
verhaal toevoegen
door onderin op Je
verhaal te tikken.
Wilt u de video naar
een contactpersoon
versturen, dan drukt
u op de knop rechts-
onder.
Video Editor van InShot
Een van de populairste apps voor
videobewerking in de Google Play
Store is de Video Editor van InShot.
Hiermee voegt u niet alleen een filter
toe, maar kunt u een complete video
bewerken. U zet de video compleet
naar uw eigen hand. Tik op Bewerken
om een bestaande video te openen of
kies voor Opnemen om een nieuwe
video te maken. Pas in de eerste stap
de helderheid aan, kort de video in of
verander de afmetingen. Bij de vol-
gende stap voegt u een filter toe. Erg
gaaf aan deze app is dat u een gedeel-
te van de video kunt bewerken met
een filter. U scrolt naar het punt waar
het filter moet beginnen en houdt uw
vinger op het filter tot het moment dat
u het filter niet meer nodig hebt. De
gratis versie voegt wel een watermerk
aan uw video toe.
Met de Video Editor van InShot zet u met
professionele functies elke video naar uw hand.
VHS Camcorder
Verlangt u weleens terug naar die ties en u kunt geen video’s van uw
leuke video’s die u in de jaren tachtig filmrol importeren.
maakte? Inclusief de datum- en tijds- Wilt u geen beperkingen? Dan
aanduiding in beeld, de niet-natuur- koopt u voor een paar euro de vol-
getrouwe kleuren en de ruisbanden ledige versie. U kiest of u de datum
die over het scherm heen dwarrelen? en tijd in beeld wilt hebben en met
Dan is de app VHS Camcorder écht de knoppen T en W zoomt u tijdens
iets voor u. De Lite-versie is gratis. U het filmen in en uit. Uiteraard gaat dit
hebt dan wel een limiet van dertig net zo schokkerig als bij een echte
seconden, u ziet af en toe adverten- camcorder uit 1984.

Instagram heeft veel

live filters die u kunt
toepassen op video’s
voor uw verhaal.

Met VHS Camcorder maakt u fantastische video’s, inclusief tijd- en datumaanduiding.

24 5 | 2020
 Video-apps

deo-apps
Vintage Camera
Er zijn verschillende apps beschik-
baar waarmee u 8mm-video’s kunt
maken. De Vintage Camera is gratis
en erg gaaf. U kiest een video uit uw
filmrol of neemt een video op via de
app. Het sepiafilter dat over uw video
wordt gelegd, zorgt voor schokkende
camerabewegingen en af en toe
wat ruis. Door op het tandwiel te
tikken, kunt u nog bepaalde dingen
aanpassen, zoals de helderheid en de
verzadiging van het beeld. Ook kunt
u kiezen of elementen als lichtlekken
wel of niet over de video moeten
worden geplaatst. Er is een vergelijk-
bare app beschikbaar voor iOS: 8mm
Vintage Camera. Hiervoor betaalt u
3,49 euro.
Chromic: Video Filters, Editor
Chromic: Video Filters, Editor is een bewerkings-app
met verschillende filters voor zowel foto’s als video’s.
De app werkt door middel van veegbewegingen. U kunt
de intensiteit van een bepaald filter instellen door naar
boven of naar beneden te vegen. Naast het toepassen
van filters kunt u ook een kader om uw video plaatsen of
de grootte van het videoframe aanpassen.
De app is zowel voor uw iPad als uw iPhone beschik-
baar, maar niet voor Android. Chromic bestaat al een
tijdje, maar wordt elke keer geüpdatet als er een nieuwe
versie van iOS verschijnt. Daarmee komen er iedere keer
ook weer nieuwe functies bij. Als u meer filters wilt dan
er in de gratis versie beschikbaar zijn, dan kunt u voor
een paar euro een heleboel nieuwe filters bestellen.

1
Wilt u uw video als 8mm-film? Installeer dan de app Vintage Camera.

Pixel Art Camera

We gaan terug naar de begindagen u ook bestaande foto’s en video’s op
van de Mac. Kent u de eerste versies uw smartphone of tablet omtoveren
van macOS nog? De iPad-app in pixel art.
Pixel Art Camera ziet eruit alsof
het regelrecht uit de Mac anno
1985 komt. Kies een van de
stijlen en voeg eventueel een
effect toe. U ziet het resultaat
direct op het scherm van de
iPad. De gratis versie kent
zes stijlen en vier effecten.
Voor 3,49 euro koopt u
alle beschikbare filters. U
ziet dan ook geen water-
merk meer in de video’s
die u opslaat. Pixel Art
Camera is alleen voor
iOS beschikbaar, zowel Chromic: Video Filters, Editor bestaat al lang en biedt bij elke
voor de iPad als voor de update nieuwe functies.
iPhone. Uiteraard kunt

De app Pixel Art Camera

is er voor liefhebbers van
het oude Mac-besturings-
Retro is helemaal iets van nu
systeem.

computeridee.nl 5 | 2020 25
Video-apps

1998 Cam
Glitchy De 1998 Cam is een app voor zowel
Met Glitchy maakt u niet alleen retrovideo’s. De app is in iOS als Android. Deze app neemt
eerste instantie bedoeld om uw video van 'glitchy' effec- u mee terug naar 1998. U weet het
ten te voorzien. Kies een video uit uw filmrol of maak nog wel, de tijd dat u uw filmrolletjes
een nieuwe video. In de volgende stap kort u eventueel nog bij de drogisterij inleverde om
uw video in. U vindt een aantal goede filters als u vervol- te ontwikkelen. 1998 Cam kan foto’s
gens op Retro drukt. en video’s maken die eruitzien alsof
De meeste filters voegen een statisch filter aan uw ze zijn gemaakt met een wegwerp-
video toe, plus wat camera. Voor de video-optie betaalt
schokbewegingen u eenmalig 1,99 euro. U kunt het
van de camera. beste beginnen met het testen van de
Hierdoor zijn de effecten en filters op een foto. Dit is
filters niet zo goed namelijk gratis. U voegt zelfs krasjes,
als bijvoorbeeld de stof of haartjes toe aan de foto, zodat
live filters van Insta- het lijkt alsof de foto’s daadwerkelijk
gram. Het voordeel analoog zijn ontwikkeld. Uiteraard
is wel dat u tientallen kunt u ook een datum aan uw foto
mooie filters gratis toevoegen, deze kiest u zelf.
tot uw beschikking
hebt. Sommige Met 1998 Cam gaan we ruim twintig jaar
filters zijn alleen toe terug in de tijd.
te passen als u de
pro-versie aanschaft.
De gratis versie kent
overigens reclame.

De video-filters van Met 1998 Cam creëert u een

Glitchy zijn zeer veelzij-
dig en zien er prima uit. verleden dat er nooit is geweest
Retrica
De app Retrica is al meer dan honderd miljoen keer
gedownload in de Google Play Store. Logisch, want de Vaporwave Video Editor
app biedt heel veel gratis filteropties. U schiet een video Wilt u helemaal bij de tijd zijn en
of neemt een foto vanuit de app en ziet live hoe het filter de hipster uithangen? Dan moet u
naar keuze eruitziet. Maak bijvoorbeeld een rand om uw de lelijkste filters op uw foto’s en
video of pas het resultaat aan met een van de aangebo- video’s toepassen. Denk aan de
den bewerkingsopties. begindagen van Windows 95: de
Als u klaar bent, kunt korrelige afbeeldingen van fla-
u uw foto of video mingo’s, de pastelkleurige filters
publiceren op het en mooie 3D-art. Het is allemaal
sociale netwerk van mogelijk met de app voor iOS.
Retrica of opslaan Sommige elementen kunt u
op uw smartphone gratis gebruiken, voor andere
of tablet. U kunt uw moet u uw portemonnee
video of foto natuur- trekken. De premium-versie
lijk ook doorsturen kost u 4,99 euro per maand.
naar een vriend of Dat vinden wij een beetje te
vriendin. Retrica is duur. Onze tip: ga gewoon
alleen voor Android lekker met de gratis versie
beschikbaar en biedt aan de slag. Voor Android
de mogelijkheid om kunt u overigens Vaporgram
verschillende pro- installeren. Deze app werkt
filters aan te kopen. helaas alleen met foto’s.

Retrica is een beken-

de app voor uw Heimwee naar de tijd van
Android-toestel en biedt Windows 95? Voeg met Vapor-
u heel veel gratis filters. wave pixel art en 3D-objecten
toe aan uw foto’s en video’s.

26 5 | 2020
 Raak bestanden nooit
meer kwijt
Met het cursusboek én de online cursus leert u hoe
uw gegevens bij een crash behouden blijven.

50%
korting
code: cid
€ 69,90
voor
€ 34,95

Cursusbundel: Back-up & Herstel

Bestel op techacademy.id.nl

Voorkom ellende: Automatiseer uw Volledig herstelplan

stel alles veilig. back-ups. voor al uw apparaten.
 Ke e Pa s s e n L a s tPa s s
Haal meer uit uw wa
Het belang van een goed wachtwoord
kent u al. Om alle wachtwoorden voor
alle online diensten te onthouden en te
beheren, zijn er wachtwoordmanagers.
Zij slaan de inlogs veilig op en u hoeft
alleen een hoofdwachtwoord te ont-
houden om het programma te starten.
Maar haalt u al wel alles uit uw wacht-
woordhulpje? Wij zetten de beste tips
voor de veelgebruikte toepassingen
KeePass en LastPass op een rij.
Tekst Dennis Gandasoebrata
meer plugins. Een overzicht met
beschikbare plug-ins en uitbreidin-
gen verschijnt (afbeelding 1). De
uitbreidingen zijn gesorteerd per
onderdeel. Onder ‘I/O & Synchro-
nization’ vindt u uitbreidingen om
de wachtwoordendatabase van
KeePass te bewaren in de cloud,
zoals in Dropbox, Google Drive of
OneDrive.
Achter slot en grendel
Het is verstandig om de database van
KeePass automatisch te laten ver-
grendelen als u het programma even
niet gebruikt. Vooral als de computer
in een ruimte met andere mensen
staat en u even weg moet.
Kies voor Extra, Opties. Op de tab
Beveiliging plaatst u een vinkje bij Bij
KeePass inactiviteit de werkomgeving
2

E
r zijn allerlei wachtwoordmanagers op de
markt. In dit artikel richten we ons op twee
populaire gratis programma’s: het opensource
KeePass en het in een browser werkende Last-
Pass Free. Van deze laatste zijn ook betaalde varianten
beschikbaar die extra opties bieden, maar in dit artikel
gaan we dus uit van de gratis editie. Benoemen we een
‘betaalde’ functie, dan staat dat erbij. Hebt u nog geen
wachtwoordmanager? Lees dan ook het gedeelte ‘De
juiste wachtwoordmanager kiezen’ voor advies. Notitieblok
Voor elk account dat u gebruikt
biedt KeePass niet alleen de moge-
lijkheid om gebruikersnaam en
KeePass wachtwoord te bewaren, maar ook
om notities bij te houden. Dit veld
Plug-ins leent zich goed voor het opslaan
Hoewel KeePass (www.keepass.info) De echte kracht van geheime vragen en antwoor-
op zichzelf een compacte en vooral van KeePass schuilt den, die diensten soms aanbieden
no-nonsense wachtwoordmanager is, in de plug-ins, voor toegang tot uw account als u
kunt u de functionaliteit ervan flink waarmee u de het wachtwoord niet meer weet.
uitbreiden met plug-ins. Kies voor functionaliteit van Dubbelklik op een vermelding
Extra, Plugins en klik op de knop Haal KeePass uitbreidt. om het venster Invoer toepassen te
openen. In het onderste gedeelte
1 van het venster vindt u het vak
Opmerkingen (afbeelding 2).
Gebruik het vak
Opmerkingen om
notities, bijzonder-
heden en extra
informatie op te
slaan.
vergrendelen na (seconden) en bij
Bij algehele inactiviteit de werkom-
geving vergrendelen na (seconden).
Geef vervolgens het aantal seconden
op waarna KeePass op slot moet als
u het programma niet gebruikt. (bij-
voorbeeld 240) (afbeelding 3).
Directe url
Zorg er bij het invullen van wacht-
woorden voor dat u ook de regel
URL invult met het webadres van de
aanmeldpagina van de betreffende
dienst. Zo kunt u direct de pagina
openen vanuit KeePass.
In het venster Invoer aanpassen

Laten bedenken
Gebruikt u een wachtwoordmanager, stop dan meteen met het zelf
bedenken van nieuwe wachtwoorden, maar laat deze altijd genereren
door de wachtwoordmanager. U hoeft de wachtwoorden – op het
hoofdwachtwoord na – immers zelf niet meer te onthouden. Het
hoofdwachtwoord geeft u toegang tot de rest van de wachtwoorden
en kan daardoor uiteraard niet in de wachtwoordmanager zelf wor-
den opgeslagen. De wachtwoordmanager maakt altijd sterke wacht-
woorden aan.

28 5 | 2020

chtwoordmanager
typt u het volledige webadres bij URL.
Klik op OK. Om de site daarna te ope-
nen, klikt u met de rechtermuisknop
op de vermelding in het hoofdvenster
van KeePass en kiest u URL’s, Open.
Noodblad als pdf
In KeePass kunt u een noodblad
maken, waarop u uw hoofdwacht-
woord kunt noteren (afbeelding 4).
Dat noodblad komt van pas als u zelf
niet kunt inloggen en een ander dat
voor u moet doen.
Kies Bestand, Afdrukken, Print
Noodblad. Bewaar het noodblad op
een plek waar u of anderen toegang
toe hebben. Dat hoeft niet per se
fysiek te zijn: bewaar het noodblad als
pdf-bestand en sla het op een veilige
locatie op. Denk hierbij aan een
netwerkmap op uw thuisnetwerk, of
een usb-stick, die u voor uzelf of een
vertrouwenspersoon maakt.
Altijd doen: een noodblad maken, dat u fysiek of juist digitaal veilig
bewaart.
computeridee.nl
Wachtwoordmanagers
3
LastPass
Veilige opslag 6
Maak in LastPass (www.lastpass.
com) gebruik van Veilige notities
(afbeelding 5). Hierbij kunt u uw
waardevolle documenten, zoals
scans van uw paspoort en verzeke-
ringspapieren, in een veilige omge-
ving bewaren (zie ook het kader Denk na over wat er gebeurt als u zelf niet
‘Persoonlijke kluis’). in staat bent toegang te krijgen tot uw
Klik op de knop van LastPass in wachtwoorden.
uw browser en kies Mijn kluis ope-
nen. Onderin de pagina kiest u voor variant van LastPass (LastPass
Item toevoegen en dan voor Veilige Premium) heeft hiervoor de functie
notitie. Rechts in het venster typt u ‘Noodtoegang’ in huis. Anders dan
de notitie, terwijl u links via Bijlage bij KeePass hoeft u uw hoofdwacht-
Vergrendel de toevoegen een bestand (zoals een woord niet te delen met de andere
database van scan of pdf-bestand) toevoegt. personen. Zij hebben wel een eigen
KeePass automa- Overigens kunt u meer soorten LastPass-account nodig.
tisch als u het pro- gegevens toevoegen dan LastPass Klik in het hoofdvenster van Last-
gramma even niet standaard laat zien: klik op Meer Pass op Noodtoegang (linksonder in
gebruikt. items voor een totaaloverzicht. het venster) (afbeelding 6). Kies hier-
na voor Noodtoegang verlenen en
5 volg de stappen van de wizard. Ook
als u zelf een keer uw hoofdwacht-
woord vergeet, komt deze optie van
pas om alsnog toegang te krijgen tot
uw gegevens.
Minder bekend, Delen van gegevens
wel handig: een In geval van nood is het handig als Gezondheidscontrole
wachtwoordmana- u ook anderen toegang kunt geven Gebruik de wachtwoordmanager niet
ger gebruiken voor tot een gedeelte van uw aanmel- alleen voor het centraal opslaan van
de opslag van ver- dingsgegevens, bijvoorbeeld als u wachtwoorden, maar ook voor het
trouwelijke docu- zelf niet in staat bent om de wacht- verbeteren van aanmeldgegevens.
menten. woorden te beheren. De betaalde Nadat u uw bestaande wachtwoorden
Weg met de browser
Als de wachtwoordmanager eenmaal in gebruik is, verwijdert u de
opgeslagen wachtwoorden en formuliergegevens uit uw browser. De
4 manier van wissen verschilt per browser. In Google Chrome kiest u
bijvoorbeeld voor Instellingen, Automatisch aanvullen, Wachtwoorden.
Verwijder hier de bestaande aanmeldgegevens en schakel de func-
ties Aanbieden wachtwoorden op te slaan en Automatisch inloggen uit.
Schakel het automatisch opslaan van formulieren uit. De wachtwoordmanager
doet dit nu immers voor u.
5 | 2020 29
Wachtwoordmanagers
Makkelijk uit te spreken
Het is verstandig om altijd een wachtwoord te
laten genereren door uw wachtwoordmanager.
Soms hebt u echter een wachtwoord nodig dat u
wél uit het hoofd moet onthouden, bijvoorbeeld
omdat u het vaak gebruikt op verschillende
apparaten. Met LastPass kunt u een wachtwoord
genereren dat u kunt uitspreken. In de Password
Generator zet u een vinkje bij Eenvoudig uit te
spreken.
hebt geïmporteerd in de wachtwoord-
manager, controleert u of ze sterk
genoeg zijn. In LastPass gebruikt u
hiervoor de zogeheten Veiligheids-
test. Dit onderdeel analyseert alle
wachtwoorden en controleert ze op
verschillende aspecten, zoals lengte
en sterkte. In een rapport staat per
wachtwoord welke acties u kunt
nemen om het wachtwoord op een
hoger niveau te krijgen.
7 toegang toe hebt. U kunt die locatie
Aparte e-mailbox Neem een apart
Stel een ander e-mailadres in voor e-mailaccount in
de ontvangst van beveiligingsmel- gebruik voor de
dingen. U bouwt hiermee een extra ontvangst en
beveiligingslaag in: als uw primaire afhandeling van
e-mailadres ooit wordt gekraakt, beveiligingsinstel-
hebben de kwaadwillenden geen lingen.
zicht op de beveiligingsmeldingen.
In de webomgeving van LastPass
klikt u op het pictogram van LastPass
en kiest u voor Mijn kluis openen. Kies
nu voor Accountinstellingen (links
in het menu). Op de tab Algemeen
klikt u op de knop Geavanceerde
instellingen weergeven. Geef nu het
e-mailaccount op dat u wilt gebrui-
ken voor beveiligingsmeldingen
(in de sectie Beveiliging) en klik op
Bijwerken (afbeelding 7). U ontvangt
een verificatiecode die u overtypt in
LastPass. Klik op Bevestigen en geef
uw hoofdwachtwoord op.
30 5 | 2020
De juiste wachtwoordmanager kiezen
Hebt u nog geen wachtwoordmanager? Welke u uiteindelijk kiest, is sterk
afhankelijk van uw persoonlijke voorkeur. Let bij het kiezen van een
geschikte wachtwoordmanager op de volgende zaken:
Bestaande wachtwoorden
Controleer de mogelijkheden van de
wachtwoordmanager op het gebied
van importeren en exporteren van
wachtwoorden. Stapt u bijvoorbeeld
over van wachtwoordmanager, con-
troleer dan of u de bestaande wacht-
woordenlijst eenvoudig kunt overzet-
ten naar de nieuwe omgeving. Ofwel:
welke importeermogelijkheden biedt
de beoogde wachtwoordmanager?
Lokaal of online
Wilt u dat uw wachtwoorden online
worden opgeslagen of wilt u ze liever
lokaal bewaren? Bij het gebruik van
meerdere apparaten is het handig om beschikbaar in gratis en betaalde
de gegevens op een centrale plaats varianten. Bij LastPass Premium kunt
te synchroniseren, zodat u er altijd u tegen een maandelijkse vergoeding
(2,67 euro) extra functies gebruiken,
zelf regelen, bijvoorbeeld door het zoals het delen van uw wachtwoor-
wachtwoordbestand bij een online den in geval van nood. Ook is er een
opslagdienst onder te brengen (Drop- variant (LastPass Families) beschik-
box of OneDrive), maar u kunt ook baar voor een gezin met maximaal
voor een privécloud gaan als u die 6 gebruikers (3,56 euro per maand).
hebt en uw wachtwoordbestand op Op www.lastpass.com leest u welke
een netwerkschijf opslaan. extra’s u met de betaalde edities in
huis haalt.
Welke apparaten
Bedenk op welke apparaten u de Proberen
wachtwoordmanager wilt gebruiken. Twijfelt u over de keuze voor een
Bijvoorbeeld naast de laptop ook betaalde wachtwoordmanager? Veel
op een iPad of op uw telefoon. programma’s zijn gratis uit te probe-
Controleer welke platforms de ren. In die proefperiode kijkt u of het
wachtwoordmanager van uw keuze programma u bevalt.
ondersteunt.
Beleid
Gratis of niet Wachtwoordmanagers zijn regelma-
Veel degelijke wachtwoordmanagers tig het doelwit van hackaanvallen en
vragen een bijdrage, bijvoorbeeld in veiligheidslekken (zo werd bij Last-
de vorm van een abonnement. Toch Pass in september vorig jaar ook een
hoeft u niet altijd de portemonnee te veiligheidslek geconstateerd). Dat is
trekken voor een wachtwoordmana- helaas niet te voorkomen, maar het is
ger. Een goed voorbeeld hiervan is belangrijk om te zien hoe de makers
KeePass, dat opensource is en gratis hiermee omgaan en hierop reageren.
mag worden gebruikt. LastPass is Laat dat meewegen in uw keuze.
Persoonlijke kluis
Bent u op zoek naar een veilige manier om vertrouwelijke documen-
ten op te slaan (bijvoorbeeld digitale verzekeringsdocumenten of uw
paspoort), kijk dan ook naar de Persoonlijke kluis van OneDrive
(www.onedrive.com). Met deze relatief nieuwe functie kunt u bestan-
den opslaan die daarna alleen toegankelijk zijn via tweestapsverifica-
tie. Bovendien wordt de kluis telkens een beperkte tijd ontgrendeld,
zodat de kans op uitlekken van de documenten minimaal is.
 Tips & Trucs

Tekst Toon van Daele

Tips & Trucs

an desktop-video tot
V c h in e
versle u te ld e z o e k m a

Top tip!
van lezer
Klaas Hertogh

Windows 10 Gratis upgrade

Officieel is de periode van een gratis upgrade van Windows 7 of 8.1 naar Win-
dows 10 allang voorbij, maar blijkbaar lukt het nog steeds. We raden u wel aan
daar niet langer mee te wachten. Beschikt u over een legitieme Windows 7 of
8.1, installeer dan de gratis Media Creation Tool (www.tiny.cc/win10down) en
upgrade hiermee uw oude Windows-installatie.
Nog een tip van lezer Klaas ter Veen: wilt u Windows 7 of 8.1 niet opgeven,
maak hiervan dan eerst een systeemkopie voor u overstapt naar Windows 10.
U beschikt dan alvast over een geldige productsleutel, zodat u na de upgrade
de systeemkopie van Windows 7 eventueel kunt terugzetten.
Google Foto’s Direct delen
Tot voor kort kon u foto’s delen vanuit
Google Foto’s door eerst een album
te maken, daarin de gewenste foto’s
op te nemen en dan de albumlink te
delen. Nu kan het veel eenvoudiger:
selecteer een of meer foto’s in de
mobiele app of in uw desktopbrowser
en klik op het Delen-pictogram. U
iOS en iPadOS AppShopper
Van lezer Wanneer u op zoek bent naar een app voor
uw iPhone of iPad, dan opent u vermoedelijk de offici-
ele App Store van Apple. Logisch, maar probeert u het
ook eens met AppShopper (www.appshopper.com).
Deze online catalogus biedt uitsluitend apps uit de App
Store aan – dat zijn er momenteel zo’n 950.000 – maar
toont u desgewenst ook alleen apps met een prijsverla-
ging of uitsluitend gratis apps, eventueel gerangschikt
naar thema. Handig: plaatst u een app op de ‘wish-list’,
dan krijgt u een melding zodra de prijs daalt. Wilt u een
app downloaden of kopen, dan wordt u naar de juiste
plek in de officiële App Store doorverwezen.

Tip ons!
kunt nu de naam van de beoogde
ontvanger(s) selecteren of ernaar
zoeken en eventueel een begeleidend
bericht intikken. Uw fotoselectie
wordt vervolgens in een chatbericht Stuur uw veelbelovende pc-tip of computertruc,
binnen de app Foto’s verstuurd. met uw naam en liefst ook met een verduidelijkende
schermafdruk naar tiptruc@computeridee.nl.
Video Documentaires
Kijkt u graag tv, maar zapt u zich een
ongeluk op zoek naar iets interes- Android en pc Jouw telefoon
sants of leerzaams? Op websites als In de Microsoft Store en Android Play Store zijn al langer
www.documentarytube.com, www. de app ‘Jouw telefoon’ en de ‘begeleidende app voor Jouw
topdocumentaryfilms.com, www. telefoon’ beschikbaar, waarmee het mogelijk is recente
watchdocumentaries.com en www. foto’s en berichten van uw Android-toestel op uw pc te
documentaryheaven.com vindt u een bekijken. Tegen de tijd dat u dit leest, kunt u met deze app
indrukwekkende collectie aan (overwe- normaliter ook telefoontjes aannemen en voeren vanaf
gend Engelstalige) documentaires. Er uw pc, althans in combinatie met Windows 10 en Android
is een breed aanbod aan onderwerpen, 7.0 of hoger. Zorg wel dat u de meest recente versies van
zoals landen, economie, gezondheid, geschiedenis, wetenschap enzovoort. de betreffende apps hebt geïnstalleerd.

computeridee.nl 5 | 2020 31
 Gmail E-mailbijlage
In Gmail is het sinds kort mogelijk om
een of meer mailberichten als bijlage
met een nieuwe e-mail te versturen.
Open de mailbox met de berichten
en druk op de knop Opstellen om een
nieuw bericht te versturen. Plaats een
vinkje bij de gewenste berichten en
versleep deze mails vervolgens naar
het venster van het nieuwe bericht.
Die worden daar automatisch als
bijlagen aan toegevoegd.
Edge (Chromium) Extensies
De gloednieuwe Edge, beschikbaar sinds half januari
2020, is gebaseerd op Chromium, wat inhoudt dat u in
principe alle extensies voor Chromium en Chrome ook in
Edge kunt installeren. U moet die optie wel eerst active-
ren. In de Engelstalige versie gaat dat als volgt. Druk op
het knopje met de drie puntjes en kies Extensions, zet het
knopje linksonder bij Allow extensions from other stores
op On. Vervolgens surft u naar www.tiny.cc/googlext en
downloadt en installeert u de gewenste extensies.
Google Maps Meer privacy
Sinds enige tijd kunt u ook in Google Maps werken in incog-
nitomodus: tik uw profielfoto in Google Maps aan en kies
Incognitomodus inschakelen. Plaatsen die u in deze modus
(be)zoekt, worden niet in uw Google-account bewaard. Inmid-
dels zou deze functie ook in Google Maps op iOS beschikbaar
moeten zijn. Naast de mogelijkheid om automatisch alle
activiteiten ouder dan 3 of dan 18 maanden te verwijderen
(open Google Maps, kies Instellingen en selecteer Maps-ge-
schiedenis, Kiezen voor automatische verwijdering) voorziet
Google op Android-toestellen tegen de tijd dat u dit leest ook
in een ‘bulk delete’-optie, waarmee u in één keer bepaalde
plaatsen uit uw tijdlijn en locatiegeschiedenis weg kunt halen.
WhatsApp Groepscontrole
Een WhatsApp-groep is handig om
met een beperkt aantal mensen te
chatten. Vervelend is wel dat iedereen
u aan een groep kan toevoegen.
U kunt die groep dan wel verlaten
of blokkeren, maar de andere
groepsleden hebben intussen wel uw
telefoonnummer kunnen zien. Voort-
aan kiest u zelf wie u aan een groep
mag toevoegen. Open WhatsApp, ga
naar Instellingen en kies Account,
Privacy, Groepen. Standaard is de
optie Iedereen geselecteerd, maar
dat kunt u wijzigen in Mijn contacten
of in Mijn contacten, behalve… waarbij
u zelf de gewraakte contactpersonen
aanduidt.

Miniworkshop AwesomeWallpaper 3

Saai is geen optie!

In Windows kunt u weliswaar een 2
afbeelding of een diavoorstelling als
bureaubladachtergrond instellen, maar
de opties zijn verder beperkt. Awesome-
Wallpaper biedt meer instelmogelijkhe-
den en maakt het tevens mogelijk allerlei
systeeminformatie en zelfs videobeel-
den op uw bureaublad te plaatsen.

1 AwesomeWallpaper is een
gratis en portable opensource-
tool, www.awesome-wallpaper.com. Na het
uitpakken van het zip-bestand dubbelklikt
u op het exe-bestand. Het bijhorende pro-
gramma-pictogram verschijnt nu in het
Windows-systeemvak. Rechtsklik hierop
om de tool verder in te stellen.
Klik op Settings om het instellingenmenu
te openen. Op het tabblad General legt u
vast wat u als bureaubladachtergrond wilt:
SystemInformation, Image, Gallery of
Video – meteen kent u de namen van de
andere tabbladen. Verder bepaalt u hier
tevens op welke monitor u die achter-
grond wilt: op allemaal of alleen op een
specifieke monitor (1, 2 , …).
4 Wilt u echter een heuse dia-
show, dan moet u op het tab-
blad Gallery zijn. U bepaalt hier onder
meer hoelang elk plaatje zichtbaar moet
zijn. En voelt u iets voor een heuse video
op de achtergrond, dan verwijst u naar het
videobestand op het tabblad Video. Zet de
schuifbalk bij Volume helemaal naar links
als u liever geen geluid bij uw videobeel-
den hoort.

2 U kunt hier alvast een vinkje

plaatsen bij Auto start program.
3 Op het tabblad System Informa-
tion kunt u de uitlijning kiezen,
4

1 en verder het fonttype, -grootte, -kleur en

-transparantie, evenals de verversingsfre-
quentie. Logischerwijze kiest u op het
tabblad Image een achtergrondplaatje en
ook hiervan kunt u de uitlijning, grootte en
transparantiegraad instellen.

32 5 | 2020
 Tips & Trucs

Webdienst Ik neem mee …

5 tips voor
‘gezonde’ lap to p… Gaat u binnenkort op wintersport, of plant u een citytrip of
zakenreis? Dan wilt u vast alles wat u nodig hebt meene-
men op reis. De site www.travelschecklist.com kan daarbij

een behulpzaam zijn. U geef aan wie er eventueel meereist,

waar u naartoe gaat, welk weer er wordt verwacht, waar
u verblijft, welke activiteiten u hebt gepland en hoelang u
U gebruikt uw laptop vermoedelijk op verschillende locaties. Handig, ongeveer weg blijft. Op basis daarvan wordt een checklist
maar dat maakt het toestel ook kwetsbaar. We geven u enkele prakti- gegenereerd, met
sche tips om beschadiging van uw laptop te voorkomen. onder meer reis-
voorbereidingen,
TIP 1 Als u uw laptop verplaatst, til hem dan nooit op aan het scherm, documenten, een
aangezien dat de scharnieren te zwaar belast. Staat het scherm open, paklijst, kaart,
dan pakt u de laptop bij voorkeur met beide handen vast aan de linker- informatie over
en rechterkant. Laat een eventuele stroomkabel niet bengelen, want dan de bestemming,
kan de voedingsconnectie beschadigen. aangevuld met
nog wat nuttige
TIP 2 Bevat uw laptop nog een klassieke harde schijf, maak dan geen reistips.
al te bruuske bewegingen, helemaal niet als de laptop nog aan staat.
Haal ook altijd eventuele aanwezige cd’s of dvd’s uit de speler voor u het Collaboratie SamePage
toestel verplaatst. Wilt u met anderen samenwerken aan allerlei projecten,
dan kunt u SamePage overwegen (www.samepage.io).
TIP 3 Tijdens het voervoer stopt Mogelijk hebt u al voldoende aan de gratis versie, met
u de laptop bij voorkeur in een een onbeperkt aantal deelnemers, groepen en pagina’s
beschermhoes of een rugzak met een en tot 2 GB online dataopslag. Binnen elk team kunt u
aparte, verstevigde ruimte. Leg er geen voor uw project allerlei (sub)pagina’s creëren, al dan niet
gewichten op, want dat zou het deksel op basis van sjablonen. De teamleden kunnen bestanden
kunnen vervormen of het scherm tegen naar deze pagina’s
de toetsen kunnen duwen met mogelijk uploaden, maar
beschadiging tot gevolg. Idealiter legt u ook eigen content
een dunne folie op het toetsenbord voor u het scherm dichtklapt. toevoegen met
tabellen, enquêtes
TIP 4 Gebruik een laptop nooit op een zachte ondergrond, zoals een enzovoort. Een
kussen of een deken. Dat kan namelijk de luchtgaten of de ventilator chatfunctie is er
blokkeren, waardoor de laptop oververhit geraakt. En niet alle laptops eveneens, ook voor
schakelen zichzelf uit wanneer de temperatuur te hoog oploopt. privégesprekken.

TIP 5 Vermijd plotselinge temperatuurschommelingen. Komt u uit

de koude buitenlucht, laat de laptop dan eerst op kamertemperatuur
komen voor u die inschakelt. Uiteraard houdt u drank en voedsel op een
veilige afstand. Leg de stroomkabel ook op zo’n manier neer dat u er niet
over kunt struikelen of er met uw bureaustoel overheen rijdt.

Zoekmachine Versleuteld ip-adres niet te weten, zodat er geen

Hebt u om privacyredenen moeite gebruikersprofiel kan worden opge-
met Googles zoekmachine, dan kunt steld. U kunt zowel zoeken binnen
u een gloednieuwe zoekmachine het Web als specifiek binnen News. U
overwegen: Private.sh (https://private. kunt tevens aangeven in welk land u
sh). Uw zoekopdrachten worden wilt zoeken.
lokaal versleuteld
(met de publieke
sleutel van Giga- Chrome Klembord
blast), waarna de Het is al langer mogelijk om, aangemeld met hetzelfde
zoektermen via Google-account, webpagina’s vanuit uw desktopbrowser
proxy-servers van door te sturen naar andere mobiele apparaten met
Private.sh naar Chrome. Vanaf Chrome 79 kan dat nu ook voor het Win-
de zoekmachine dows klembord. U moet deze functie wel eerst activeren.
van Gigablast Tik chrome://flags in, zoek naar Clipboard, zet de drie
worden verstuurd. bijhorende opties op Enabled en herstart uw browser.
Private.sh krijgt uw Wanneer u vervolgens een selectie in uw browser met de
zoekopdrachten rechtermuisknop aanklikt, vindt u de optie Kopiëren naar
dus niet te zien en <naam-van-uw-mobiele-apparaat> terug. De inhoud wordt
Gigablast komt uw nu versleuteld richting dat apparaat verstuurd.

computeridee.nl 5 | 2020 33
Commandocentrum
cyberaanvallen
Hoe reageer je als ‘gewone’ werknemer als je bedrijf het
doelwit is van een cyberaanval? Dat kunnen die werk-
nemers sinds enige tijd aan den lijve ondervinden in de
Cybertruck van IBM.
Tekst Dick van de Schraaf
H
et enorme gevaarte huisvest niet
alleen 20 werkplekken, maar ook
een eigen datacenter, satelliet-
verbinding, energievoorziening
en een videomuur.
De X-Force Command Cyber Tactical Ope-
rations Center (C-TOC), zoals het voertuig
officeel heet, doorkruist Europa om op loca-
tie trainingen en simulaties te verzorgen.
Bij dat laatste wordt een aanval gesimu-
leerd op het IT-systeem van een bedrijf.
Aan de werknemers in de truck de taak
om zo adequaat mogelijk op die aanval te
reageren. Het wordt ze daarbij niet makkelijk
gemaakt. Niet alleen kunnen de trainers
inspelen op de reacties van de ‘leerlingen’,
ook kan er bijvoorbeeld met de temperatuur
worden gespeeld. Erno Doorenspleet,
de bedenker en baas van de truck: “Uit
onderzoek blijkt dat mensen minder goed
kunnen nadenken als de druk hoog wordt en
de temperatuur stijgt. Het is heel leerzaam
voor ze om te ontdekken hoe ze in dergelijke
omstandigheden reageren. Ook hebben we
34 5 | 2020
gemerkt dat veel bedrijven
totaal niet voorbereid
zijn op dit soort aanval-
len. Onze training laat
zien hoe belangrijk het is
om vooraf een plan te hebben
dat duidelijke richtlijnen geeft.”
De trainingen en simulaties
in de truck zijn per se niet
alleen voor specialisten
bedoeld, benadrukt
Doorenspleet. “Wij
streven ernaar het
besef van de IT-
risico’s te vergroten
voor álle werkne-
mers van een bedrijf,
van CEO tot trainee, allemaal zijn ze te installeren op een pc. En wat eruit ziet als
in principe interessant voor aanvallers. Daar- een interessante mail waarmee je wat kunt
om belichten wij bijvoorbeeld ook manieren winnen, kan net zo goed een poging zijn tot
waarop aanvallers proberen binnen te phishing door een sluwe hacker. Iedereen
komen. Wat een gewone usb-stick lijkt, kan kan daarvan het slachtoffer worden en dat
in werkelijkheid een cyber ducky zijn, een is wat wij proberen over te brengen tijdens
apparaatje dat is geprepareerd om malware onze trainingen.”
 Veiligheidstruc(k)

tegen
Datacentrum
Om de tests in de truck zo realis-
tisch mogelijk te maken, is het
voertuig onder andere uitgerust
met een compleet datacentrum,
met een opslagcapaciteit van
100 TB. Ook ligt er zo’n zes kilo-
meter kabel en kan de generator
aan boord 47 kW aan vermogen
leveren. Er zijn tevens 20
werkstations beschikbaar.

computeridee.nl 5 | 2020 35
 E e r s te h u lp b i j a u d io

Mediaproblem
De kans is groot dat u op uw computer
naar muziek luistert en video’s bekijkt.
Dan is het fijn als beeld en geluid op
orde zijn. Soms kan er iets met de
software zijn waardoor de kwaliteit
achteruitgaat. We kijken naar enkele
veelvoorkomende geluidsproblemen
en beantwoorden de nodige vragen.
Kortom, we leggen ons oor te luisteren.
Tekst Toon van Daele
Het geluid in Windows werkt niet (goed), wat kan ik doen?
Voor we zelf de handen uit de
mouwen steken en naar specifieke
oplossingen zoeken, laten we eerst
Windows de klus klaren. Die bevat
namelijk een probleemoplosser voor
audioproblemen van softwarematige
aard. Baat het niet, dan schaadt het
niet. U kunt de probleemoplosser
op verschillende manieren opstar-
ten. Klik met uw rechtermuisknop
op het luidsprekerspictogram in
het Windows-systeemvak en kies
Problemen oplossen. U kunt ook de
Windows-toets+I gebruiken. Klik ver-
volgens op Bijwerken en beveiliging,
Problemen oplossen, Audio afspelen
en Probleemoplosser uitvoeren. U
duidt het problematische apparaat
aan (afbeelding 1), drukt op Volgen-
de en volgt de verdere instructies.

E
r komen bij ons geregeld vragen binnen over
audio – van zeer uiteenlopende aard overi- De probleemoplosser lost het niet een usb-poort of hdmi-poort.
gens. De vragen gaan over helemaal geen op, wat nu? Tik hiervoor Geluidsinstellingen
of gebrekkig geluid tot het het niet kunnen in op de Windows-zoekbalk en start
opnemen van (streaming) audio. Helpt de probleemoplosser u niet de gelijknamige app op. U kunt ook
In dit artikel bundelen we een aantal van die pro- verder, dan moet u zelf wat dieper met de rechtermuisknop klikken
blemen. Daarmee bieden wij u eerste hulp bij audio. graven. Ga eerst na of het juiste op het pictogram Luidsprekers op
We gaan er hierbij wel vanuit dat uw hardware goed audioapparaat als standaard is inge- de Windows-taakbalk en kiezen
functioneert. Dat wil zeggen dat onder meer uw audio- steld én is ingeschakeld. Die laatste voor Geluidsinstellingen openen.
apparatuur is ingeschakeld, deze op de juiste manier check is vooral belangrijk bij luidspre- Mocht dit pictogram niet zichtbaar
is verbonden met uw pc en dat de volumeknop goed kers en hoofdtelefoons. Kijk of die op zijn: druk dan op Windows+I en kies
staat. Als dat zo is, kunnen we beginnen. de juiste manier zijn aangesloten via Persoonlijke instellingen, Taakbalk en
Selecteren welke pictogrammen op
de taakbalk worden weergegeven. Zet
Controle stuurprogramma de schakelknop bij Volume op Aan.
We trappen wellicht een open deur in, maken. Herstart uw pc, zodat de driver Het juiste apparaat selecteert u bij Uw
maar het is vaak het stuurprogramma dat opnieuw wordt geïnstalleerd. uitvoerapparaat kiezen (afbeelding
de boosdoener is van de problemen. Voor- Nog steeds niets? Probeer het dan door 2). Wilt u met een microfoon of een
al bij grotere Windows-updates kan er een de audioservices te herstarten. Druk op andere invoermethode aan de slag,
confl ict optreden met het stuurprogramma Windows-toets+R en voer services.msc uit. kies dan eveneens voor Uw invoerap-
van uw geluidskaart. Ga eerst na of Scrol tot bij Windows Audio Endpoint Buil- paraat kiezen. Klik vervolgens op
Windows zelf een driverupdate vindt. der, klik met de rechtermuisknop op dit Apparaateigenschappen en zorg dat
Druk hiervoor op Windows-toets+R en item en kies Opnieuw opstarten. Dit zorgt er er géén vinkje staat bij Uitschakelen.
tik devmgmt.msc in. In het apparaatbeheer meteen voor dat ook de service Windows
opent u de rubriek Besturing voor geluid, Audio wordt herstart. 2
video en spelletjes, waarna u met uw rech-
termuisknop klikt op het stuurprogramma
en op Stuurprogramma bijwerken, Automa-
tisch naar bijgewerkte stuurprogrammasoft-
ware zoeken. Vindt Windows niks, check
dan zelf de website van de fabrikant van
het apparaat en volg de instructies die u
hier vindt. Een up-
Wat u ook nog kunt proberen, is het date of
stuurprogramma even verwijderen. U klikt desnoods
hiervoor op het stuurprogramma met uw een herinstal-
rechtermuisknop en kiest voor Apparaat latie van het
verwijderen. Plaats een vinkje bij De stuur- stuurpro-
programma’s voor dit apparaat verwijderen gramma kan
en bevestig met Installatie ongedaan helpen. Zorg dat u het juiste apparaat hebt
geselecteerd én ingeschakeld.

36 5 | 2020

12
en
U kunt lekker achteroverleunen: laat
Windows het maar oplossen!
Hoe stel ik een geluidsapparaat in
voor bepaalde applicaties?
Om snel de geluidsvolumes voor
diverse actieve toepassingen in te
stellen, opent u de Volumemixer.
Dit is een optie in het contextmenu
van het pictogram Luidsprekers. Per
applicatie vindt u hier een schuifknop
voor een volume tussen 0 en 100%.
Linksboven, in het uitklapmenu, kunt
u deze volume-instellingen per weer-
gaveapparaat aanpassen.
U kunt de voorkeuren voor deze
apps als volgt vastleggen: open
in Windows de Instellingen en
kies Systeem, Geluid, Volume- en
apparaatvoorkeuren van app. Naast
de geluidsvolumes kunt u hier per
toepassing het standaard gebruikte
uitvoer- en invoerapparaat instellen
(afbeelding 3).
Nog vlotter werkt dat met de gratis
computeridee.nl
Klinkend advies
1
Sommige ge-
luidsaanpassingen
kunnen voor pro-
blemen zorgen.
Controle geluidsaanpassingen
Sommige fabrikanten activeren standaard bepaal-
de geluidsaanpassingen om de geluidsweergave
te optimaliseren. Vaak gaat dat goed, maar soms
blijken net die ‘verbeteringen’ voor pro-
blemen te zorgen. Het is daarom goed om
ook uw geluidsaanpassingen te controle-
ren.
Open hiervoor opnieuw het instellin-
genvenster voor het geluid zoals
beschreven. Selecteer het apparaat en
klik op Apparaateigenschappen, Extra
apparaateigenschappen. Open het tab-
blad Verbeteringen en ga na welke
geluidseffecten zijn ingeschakeld. Plaats
vervolgens een vinkje bij Alle geluidsef-
fecten uitschakelen en bevestig met Toe-
passen. Controleer wat dit oplevert.
We raden u trouwens aan om ook de
andere tabbladen door te nemen. Zo
kunt u op het tabblad Niveaus diverse
geluidsvolumes en een optimale balans
instellen. Op het tabblad Geavanceerd
geeft u aan dat applicaties het apparaat
in een exclusieve modus kunnen gebrui-
ken, zodat u tijdens het gebruik van die
toepassingen niet door systeem- of ande-
re geluiden wordt gestoord.
app EarTrumpet, zeker als u over audioapparaten en apps. Klik met de
twee of meerdere uitvoerapparaten rechtermuisknop op een app en druk
beschikt. De app kunt u downloaden op het knopje met de twee pijlen om
in de Microsoft Store of via www.tiny. het uitvoerapparaat te selecteren. Dit
cc/eartrumpet. Zodra EarTrumpet is maakt het makkelijk om bijvoorbeeld
opgestart, klikt u op het bijhorende Spotify op uw hoofdtelefoon te
luidsprekerpictogram. U krijgt beluisteren en systeemgeluiden via
nu een overzicht van de actieve de gewone speakers.
4
Hoe krijg ik mijn microfoon
U kunt heel snel werkend bij al mijn apps?
het volume en het
audioapparaat per Weigeren sommige applicaties
applicatie regelen. - letterlijk - uw microfoon aan te
spreken? Dan heeft dat mogelijk
3 te maken met de privacyinstellin-
gen. Open opnieuw in Windows
de Instellingen en kies Privacy,
Microfoon. Klik op Wijzigen en ga
na of de toegang tot de microfoon
is ingeschakeld. Zorg ervoor dat
de schakelknop Aan staat bij Apps
toegang verlenen tot uw microfoon U microfoon werkt mogelijk niet door de
(afbeelding 4). privacyinstellingen.
Verder naar beneden kunt u
nu per app uit de Microsoft Store bij Bureaublad-applicaties toegang
aangeven of die al dan niet toegang verlenen tot uw microfoon. Houd
tot uw microfoon krijgt. Gaat het er wel rekening mee dat sommige
om een desktopapplicatie zorg dan applicaties zich weinig aantrekken
dat de schakelknop op Aan staat van deze laatste instelling.
5 | 2020 37
Klinkend advies
Hoe kan ik al mijn muziek even
hard laten afspelen?
U hebt een fraaie collectie muziek-
nummers bij elkaar gesprokkeld,
maar het ene nummer klinkt
merkbaar luider dan het andere.
Vervelend, want u moet hierdoor
telkens aan de volumeknop draaien.
Dat kunt u tegengaan door de
audiobestanden te ‘normaliseren’.
Als uw audio perfect werkt, kunt u
misschien wel een speld horen vallen ...
Hoe neem ik streamingaudio op?
Luistert u geregeld via internet naar
de radio en zou u sommige muziek
graag willen opnemen? Dat werkt
heel makkelijk met de gespecialiseer-
de tool RadioSure: www.radiosure.
com/downloadz. Voor de Pro-versie
betaalt u 9,56 euro, u bent dan vrij
van reclames en beperkingen. Met
RadioSure kunt u kiezen uit meer
dan 30.000 radiostations. U kunt elk
opgenomen nummer als afzonderlijk
mp3-bestand met tag bewaren (Split
recordings by tracks).
Gaat het om andere live audio-uit-
zendingen dan kunt met RadioSure
niet zo heel veel. In dat geval kunt u
beter het eerdergenoemde Audacity
gebruiken. Start het programma op
en klik op het pijltje bij het microfoon-
pictogram. Hier kiest u bij voorkeur
het apparaat Stereo-mix, eventueel
Wave Out of Loopback. Treft u geen
van deze opties aan, gebruik dan de
38 5 | 2020
Houd er wel rekening mee dat dit
normalisatieproces het dynamische
bereik kan beperken. Het is verstan-
dig om eerst enkele resultaten te
beluisteren voordat u de originele
bestanden weggooit.
Gaat het om een beperkt aantal
bestanden, dan kunt u daarvoor het
De gratis app populaire en gratis Audacity inzetten:
Audacity heeft een www.audacityteam.org. Versleep de
normalisatiefunctie. muziekbestanden naar het program-
mavenster: elk nummer komt in een
5 afzonderlijke ‘track’ terecht. Druk op
Ctrl+A om alle tracks te selecteren
en ga naar Effecten, Normaliseren. U
mag de standaardinstellingen onge-
moeid laten en met OK bevestigen
(afbeelding 5). U hoort – en ziet –
meteen het effect.
Om de genormaliseerde tracks
als afzonderlijke audiobestanden te
bewaren, kiest u voor Exporteren,
Meervoudig exporteren. Kies
een geschikt audioformaat,
zoals mp3 of het verliesloze wav,
en stel de bijhorende opties naar
wens in. Laat de opties Tracks en
Windows-toets+R en voer mmsys.
cpl in. Ga naar het tabblad Opnemen,
klik met de rechtermuisknop op een
Mogelijk moet u lege plek en plaats een vinkje bij
eerst Stereo-mix Uitgeschakelde apparaten weerge-
inschakelen voor u ven. Vervolgens klikt u met rechts
geluid met Audacity op Stereo-mix of een van de andere
kunt opnemen. vermelde apparaten en kiest u Inscha-
kelen. Bevestig met OK en herstart
Gebruik de naam van het label of de
track aangevinkt en bevestig met
Exporteren.
Een ouder programma dat nog
altijd zijn mannetje staat bij het
normaliseren is MP3Gain. Deze app
- te downloaden via www.tiny.cc/
mp3gain - werkt overigens zonder
hercodering van de audio. De tool
voert statistische normalisatie uit
gebaseerd op psycho-akoestiek.
Meer uitleg hierover vindt u in de
eerder verschenen alfabetreeks van
Computer Idee (letter N).
Audacity. Nu zou het moeten lukken
(afbeelding 6). U hoeft alleen nog
maar de internetbron op te starten en
tegelijkertijd de rode opnameknop in
te drukken. Veel luisterplezier!
De volgende keer gaan we kijken
naar problemen met het beeld én
hebben we oog voor problemen rond
deze materie.
6
 Upgraden

Eenvoudige en
Oude pc be taalbare
opknapbeur t
moderniseren 2 Speccy geeft een
Een bij ons regelmatig binnenkomende mooi overzicht van
de hardware waar-
vraag is hoe een computer sneller kan
mee uw pc is opge-
worden gemaakt. Daar zijn natuurlijk bouwd.
allerlei schoonmaaktools voor en je
kunt hiervoor zoveel mogelijk pro- Door te kijken
gramma’s verwijderen. Dat is echter naar de exacte
specificaties van uw
alleen het software-antwoord. merk en type moe-
Wie daadwerkelijke stappen wil derbord weet u
precies hoe u kunt
maken, moet met de hardware aan de moderniseren.
slag. Hoe u dat doet, leggen we graag
3
aan u uit.
Tekst John Vanderaart

V
ooraf alvast een waarschuwing: laat u zich
niet gek maken door die handige buurman of
slimme collega. Uw hardware is alweer wat
ouder en uw budget wellicht kleiner. De truc is
om voor zo weinig mogelijk euro’s tot een zo mooi moge- tages, hoe minder snel uw computer
lijk resultaat te komen. Voordat u uw geld laat rollen, is werkt.
het belangrijk dat u eerst de juiste conclusies trekt. Nader De eenvoudigste manier om deze
onderzoek is dan ook gewenst. Wij raadplegen hiervoor percentages naar beneden te krijgen,
altijd twee tools: Windows Taakbeheer en Speccy. is de computer niet gebruiken. Alleen,
deze concessie kunt u natuurlijk niet
doen. Dat betekent dat uw hardware
uw wensen moet zien bij te benen.
Windows Taakbeheer Een snellere processor zorgt er
Windows Taakbeheer (Ctrl+Alt+ bijvoorbeeld voor dat het percentage
Delete) heeft op het tabblad Proces- boven de kolom Processor naar
sen een aantal interessante kolom- beneden gaat. Met meer ram daalt
men staan: Processor, Geheugen, Windows Taak- het percentage boven de kolom
Schijf, Netwerk en GPU. Boven deze beheer laat zien hoe Geheugen. Zo kunt u ook voor de
kolommen staat in procenten weerge- zwaar uw computer andere kolommen actie ondernemen
geven in hoeverre ze in gebruik zijn op dit moment op gebied van de hardware. Dit idee
(afbeelding 1). Hoe hoger de percen- wordt belast. moet u even vasthouden.
1 Speccy: specificaties
Komen we bij Speccy (www.ccleaner.
com/speccy) terecht. Dit is een niet
al te ingewikkelde tool die u meer
vertelt over uw hardware (afbeel-
ding 2). Die specificaties van de
hardware hebben we nodig als we
willen moderniseren. U zult het een
en ander moeten vervangen of erbij
moeten prikken.
Het is belangrijk dat u dat op de
goede manier doet. Daarmee bedoe-
len we dat het wel moet passen. De
ene processor is namelijk de andere
niet. Dat geldt ook voor het geheu-
gen, de harde schijf, de netwerkkaart
en de video-adapter. Speccy weet per
onderdeel gedetailleerd te vertellen
wat er aan hardware in gebruik is.
Met die specificaties kunt u gaan
winkelen.
Merk en type moederbord
Let bij het shoppen wel op het merk
en type van uw moederbord. Op
de website van de fabrikant van u
computer kunt u de reference manual
downloaden of inzien. Hierin staan
de technische (on)mogelijkheden
voor uw merk en type moederbord.
Zo weet u precies op welke manier
u uw computer kunt moderniseren.
U leest alles terug over onder meer
het type processor, de maximale

computeridee.nl 5 | 2020 39

hoeveelheid te plaatsen ram en het
type geheugen. Als uit de gegevens
bijvoorbeeld blijkt dat 32 GB het
maximale ram-geheugen is, dan weet
u dat u maximaal twee keer 16 GB
kunt toevoegen (afbeelding 3). Ja,
specificaties zijn álles!
Besturingssysteem kiezen
Samengevat: Windows Taakbeheer
vertelt u waar u behoefte aan hebt
én Speccy geeft aan hoe u die
behoefte kunt invullen, bijvoorbeeld
op het gebied van het ram-geheugen
(afbeelding 4).
Er is nog wel een verschil tussen
een 32bits- en een 64bits-besturings-
systeem. Wie echt wil doorpakken,
installeert een 64bits-besturingssys-
teem. Daarmee kunt u gebruikmaken
van de 64bits-mogelijkheden van
de processor en de adressering van
het ram-geheugen. Zo zijn 64bits-
cpu-instructies sneller dan 32bits. En
een 32bits-besturingssysteem kan
slechts 4 GB ram direct adresseren,
terwijl een 64bits overweg kan
met eindeloos veel ram-geheugen.
Kortom, als u wilt moderniseren, dan
moet u sowieso overstappen naar
de 64bits-versie van Windows. Lees
meer hierover op www.tiny.cc/64bit.
Praktische aanpassingen
Laten we verder vooral pragmatisch
te werk gaan. De grote winst
pakken we vóór en niet
achter de komma.
Zo levert het ver-
vangen van een trage
harde schijf door een
snelle ssd-schijf meer
op dan het vervangen
van een ssd-schijf
door een nóg snel-
lere ssd. Datzelfde
geldt voor het
ram-geheugen. Het
40 5| 2020
4 Speccy vertelt
meer over het
mogelijk te plaatsen
ram. Hoe hoger de
frequentie, hoe
sneller de toegang
tot het geheugen.
is beter én goedkoper
om uw 4 GB-geheugen
om te zetten van single
channel naar dual
channel. Dat wil zeggen
van één keer 4 GB naar
twee keer 4 GB en niet
van 4 GB naar één keer
16 GB (afbeelding 5). Dat is namelijk
veel praktischer. De hardware is ten-
slotte alweer wat ouder en het moet
budgettair zo aangenaam mogelijk
blijven. Toch?
Eenvoudig houden
Natuurlijk wilt u de modernisering
van uw computer ook eenvoudig
houden. De gemiddelde computerge-
bruiker is tenslotte geen elektrotech-
nisch wonderkind. De vervangende
en toe te voegen onderdelen moeten
eenvoudig te vinden zijn en makkelijk
te plaatsen. Helaas moeten we er wel
6 geopende laptop.
7
Hier ziet u alle processors die compatibel
zijn met een bepaald merk en type moeder-
bord. Overstappen naar een Core i7 is altijd
aantrekkelijk.
de schroevendraaier bij pakken. Hier-
mee openen we de systeemkast van
de desktopcomputer of de onderkant
Bij een zwaardere van de laptop.
processor hoort Speccy heeft u eerder al verteld
uiteraard een verbe- wat er softwarematig mogelijk is.
terde cpu-cooler. Let Nu gaan we echt naar de hardware
op! Dit kan u wel kijken. Kijkt u vooral naar de lege
veel geld kosten. geheugenbanken, de vrije sleuven
voor harddisk- en solid state drives en
de lege insteekplekken voor externe
Een moederbord videokaarten (afbeelding 6). De
waarop duidelijk videokaarten zitten ook in het klein
zichtbaar is dat er in de laptop. Onze trefwoorden op dit
met dual channel moment zijn dus ‘leeg’ en ‘vrij’. Het is
memory kan wor- wel zo praktisch als we niets hoeven
den gewerkt. te verwijderen of te vervangen en
gewoon kunnen moderniseren door
5 bij te prikken. Op die manier gooien
we ook niks weg.
Voorzichtig met processor
Omdat we graag zo min mogelijk
weggooien, doen we vooral voorzich-
tig met de processor (afbeelding 7).
Als het mogelijk is om een snellere
processor met meer GHz en meer ker-
nen te plaatsen, dan is dat een zeer
verleidelijke optie tot moderniseren.
Een willekeurige Het vervangen van een processor
gaat alleen gepaard met zaken als
We kunnen hier koelpasta en een zwaardere venti-
zeker meer met lator (afbeelding 8). Dat is typisch
de ssd en het zo’n klusje waarbij het misschien
geheugen. Dit toch handig is om een professional te
geldt voor raadplegen.
bijna alle
computers. Geheugen uitbreiden
Het uitbreiden van het geheugen
heeft, zoals gezegd, alleen zin als u
met de 64bits-versie van Windows 10
werkt. Een 64bits-versie van Linux is
 Upgraden

9 Op de website 12
van Alternate vindt
u in het geval van
ram-modules een
mooi gesorteerd
overzicht.

Voor minder dan

50 euro hebt u al
een videokaart die
serieus sneller is dan
de ingebouwde
videokaart op uw
moederbord.

natuurlijk ook prima. In de praktijk is
de stap van één keer 4 GB naar twee
keer 4 GB de grootste en beste die u
kunt maken.
In een desktopcomputer is er altijd
plaats voor vier geheugenkaarten.
In dat geval is het wenselijk om het
geheugen verder uit te bereiden
met bijvoorbeeld de com-
binatie twee keer 2 GB en
twee keer 4 GB. In totaal dus
12 GB. U prikt sowieso altijd bij
en vervangt alleen wanneer dat
nodig is. Het is van groot belang
dat u precies de juiste geheugenmo-
dules koopt. Dat vertelt Speccy u of
de reference manual van uw moeder-
bord. Alternate (www.alternate.nl)
www.alternate.nl) is
een handige website voor het aanko-
pen van hardware (afbeelding 9).
Besturingssysteem ssd
De allergrootste performance-klapper
maakt u door de interne harde schijf
(met daarop het besturingssysteem)
te vervangen door een ssd-schijf. Die
gaat u klonen vanaf de harddiskdrive.
Het moderniseren van een computer
komt vooral neer op het sneller doen
verplaatsen van data. En als de com-
puter wordt gestart, dan staat al die
data op de harde schijf. Die data kunt een 3,5inch-inbouwsleuf van uw
u op de ssd zetten. systeemkast plaatsen (afbeelding 11).
Nadat de computer is opgestart,
is het voornamelijk de C-partitie die Externe videokaart
wordt gebruikt voor het inlezen van Aangenomen dat de netwerksnelheid
programma’s als de internetcache, geen flessenhals is, komen we bij de
geheugenoverloop en de videokaart. Zo’n beetje alle moeder-
tijdelijke bestanden. Door borden zijn voorzien van een interne
de toegang van dit videokaart, dus daar valt weinig aan
13 alles te versnellen, te vervangen. Als diezelfde (desktop)
werkt u com- moederborden beschikken over
puter rapper een vrij pci-express (Peripheral
en verbetert Component Interconnect Express) of
de gebruiksbele- pci-e-insteekslot, dan kunt u langs die
ving. Eigenlijk is het weg een externe videokaart installe-
verstandig om altijd een ren (afbeelding 12).
2,5inch-ssd te kopen met een Die externe videokaart kan dan de
sata-aansluiting. De keuze is reu- werking van de interne videokaart
Een voorbeeld ze; zorgt u ervoor dat u in elk geval overnemen. Het meegebrachte
van een videokaart een ssd aanschaft die net zo groot is geheugen en logica zullen de
voor een laptop. Dat als uw harde schijf. grafische werking van de computer
wordt wel een Let bij uw aankoop ook op de serieus versnellen, zeker bij hoge
beetje ingewikkeld lees- en schrijfsnelheid. Kies (als het resoluties en het uitbreiden van
en vaak te duur. prijsverschil niet al te groot is) altijd het bureaublad op meerdere beeld-
voor de snelste (afbeelding 10). schermen. Bij een laptop is het altijd
U kunt eventueel ook kiezen voor even afwachten of een vervangende
Kijk bij een een tussenstuk, ook videokaart kan worden toegepast.
2,5inch-ssd met een wel een bracket Als dat kan, dan is het ingewikkeld en
sata-aansluiting genoemd. Hier- kost het sowieso een aardig bedrag
altijd naar de lees- mee kunt u een 13). Of dát de moeite
(afbeelding 13)
en schrijfsnelheid. 2,5inch-ssd in waard is, bepaalt u zelf.

10 Niet te duur maken

11
Dit is een bracket, waarmee u een 2,5inch-
ssd in een 3,5inch-inbouwsleuf van uw
systeemkast kunt plaatsen.
Tot slot, nog één
goede raad: maak de
modernisering van uw
computer niet te duur.
Neem de tijd om (online)
op zoek te gaan naar een
goede aanbieding. De hard-
ware die u wilt moderniseren,
is inmiddels alweer wat ouder. Dat
betekent dat een overjarig model
– vorig jaar nog helemaal nieuw –
alweer veel sneller is, dan de oudere
hardware. En zo’n ‘overjarig’ model
haalt u het vel niet over de oren!
Keuzes, keuzes …

computeridee.nl 5 | 2020 41
Een abonnement
dat precies bij
uw wensen past
 Bij Computer Idee kunt u nu zélf bepalen hoe u uw
abonnement wilt hebben. Betaalt u liever in één keer
voor het hele jaar, per halfjaar of doet u dit liever
maandelijks? We hebben drie abonnementsvormen.
Kies zelf de voor u ideale variant.

1
GRATIS LEZEN
EEN JAAR op pc, tablet
en smartphone
26 edities Computer Idee
VOOR MAAR
(€2,96 PER EDITIE)
€ 77,—

2 EEN HALFJAAR
13 edities Computer Idee
Meest
VOOR MAAR
(€3,29 PER EDITIE)
€ 42,75 f lexibele
keuze

3 IEDERE MAAND
2 edities Computer Idee
(MAANDELIJKS OPZEGBAAR)

VOOR MAAR
(€3,48 PER EDITIE)
€ 6,95

GA NAAR WWW.COMPUTERIDEE.NL/ABONNEREN
 m e e r in e ig e n ‘c lo u d ’
Opslag en
QNAP en Synology: 2
Een nas biedt centrale opslagruimte
in een netwerk, met als grootste voor-
deel dat u de opgeslagen bestanden
vanaf elk apparaat kunt benaderen.
Maar daar houden de mogelijkheden
nog (lang) niet mee op. Een moderne
nas kan zelfs een complete server ver-
vangen. Bij de zoektocht naar een nas
komt Synology vaak als eerste merk Met een hulppro- 3
bovendrijven. Maar ook QNAP heeft gramma spoort u de
nas eenvoudig op in
een breed aanbod aan betaalbare en het netwerk.
veelzijdige producten. We gaan ermee
aan de slag én op zoek naar de ver-
schillen!
Tekst Gertjan Groen DSM is kleurrijk,
veelzijdig en u kunt

E
het tot in detail
en nas is hoofdzakelijk bedoeld om bestanden configureren.
centraal in het (thuis)netwerk op te slaan. Dat
is heel praktisch, opgeruimd en overzichtelijk In gebruik nemen ding 2) en het installeren van de
(afbeelding 1). Alle foto’s en video’s van Het in gebruik nemen van een nas is besturingssoftware. Voor het verdere
de vakantie kunt u bijvoorbeeld naar een gedeeld even een klusje, maar daarna hebt u beheer logt u in met een browser. De
fotoalbum kopiëren, wat meteen ruimte vrijmaakt op er eigenlijk geen omkijken meer naar. nas kan de meterkast in. Belangrijker
het originele opslagapparaat. En u kunt ze evengoed De eerste stap is het plaatsen van dan de hardware is de software op
gewoon bekijken met bijvoorbeeld de app van de harde schijven, gevolgd de nas, zeker als u er meer mee wilt
uw nas. Maar eigenlijk is dat nog maar door het opsporen van doen dan alleen netwerkopslag.
het begin. De nas heeft er de het apparaat in Hier zien we dat QNAP en Synology
afgelopen jaren veel functies het netwerk vrijwel dezelfde mogelijkheden bie-
bijgekregen en kan – mede (afbeel- den, maar behoorlijk verschillen qua
door de toegenomen werkomgeving en gebruiksgemak. De
rekenkracht – met gebruikersinterface in de browser lijkt
gemak een kleine 1 in beide gevallen wel een compleet
thuisserver besturingssysteem, inclusief vensters
vervangen. Zo voor instellingen en toepassingen. U
vormt de nas een kunt QTS van QNAP online proberen
echte spil in uw op www.qnap.com/nl-nl/live-demo en
netwerk, zonder vergelijken met DSM van Synology
het ingewikkel- op https://demo.synology.com/dsm.
de beheer dat Deze demonstratieomgevingen zijn
vaak met een wel iets minder interactief dan in de
‘echte’ server praktijk.
gepaard gaat. DSM (afbeelding 3) is erg kleurrijk
Hoewel Syno- en de configuratiemogelijkheden
logy marktleider zijn uitgebreid, maar we vinden
is, heeft ook QNAP QTS (afbeelding 4) wat mooier,
een aantrekkelijk verzorgder en gebruiksvriendelijker.
aanbod (zie kader). Dat komt onder meer doordat de
schermen meer doordacht zijn, lasti-
Centrale opslag via een nas is ge instellingen worden verborgen, de
praktisch, opgeruimd en over- vertalingen zijn beter en hulpteksten
zichtelijk. uitgebreider.

44 5 | 2020

de verschillen
Eerste stappen
Nadat de besturingssoftware is
geïnstalleerd, moet u de opslag
inrichten. Hierbij geeft QNAP wat stof
tot nadenken, bijvoorbeeld of een
volume statisch, thick of thin moet
zijn en of er ruimte voor snapshots
moet worden gereserveerd. Zulke
snapshots zijn in feite momentopna-
mes van een schijfvolume en kunnen
een redding zijn bij een virus of een
aanval van ransomware, omdat u het
hele volume (maar ook afzonderlijke
bestanden en mappen) kunt terugzet-
ten vanaf een snapshot. Elk snapshot
bevat alleen de veranderingen
vergeleken met het vorige snapshot.
Dat bespaart veel ruimte en u kunt
bijvoorbeeld elk uur of elke dag een
snapshot maken. Ook maakt u gebrui-
kers aan via QTS (afbeelding 5). Bij
Synology werken snapshots iets een-
voudiger door de inzet van het zoge-
heten Btrfs-bestandssysteem. Nadat u
de opslagruimte hebt gemaakt, voegt
u gebruikers en gedeelde mappen
toe, waarbij u per map kiest wie er
toegang toe hebben, en of ze mogen
lezen of ook schrijven.
computeridee.nl
Nas
4 Bij QTS staat
gebruiksgemak met Aanbod QNAP versus Synology
een opgeruimde QNAP weet zich met de hardware vaak te onder-
gebruikersinterface scheiden van Synology. Het merk zoekt meer de
voorop. grenzen op. Dat zien we ook in de QNAP TS-453Be-
4G die we voor dit artikel gebruiken en vergelijken
met een Synology DS918+. De basis is wel gelijk:
beide modellen hebben dezelfde snelle quad-
core-processor, een ruime 4 GB aan werkgeheugen
en plek voor vier harde schijven (3,5 inch). Bij
QNAP kunt u ook apparaten aansluiten via een
van de twee hdmi-poorten, bijvoorbeeld een
monitor of televisie voor gebruik van de nas als pc
of mediaspeler. En dan heeft het apparaat ook nog
QNAP of Synology: een pci-e-uitbreidingsslot om de nas bijvoorbeeld
van een extra snelle netwerkverbinding of wifi te
welke nas is de voorzien. Al kunt u zulke voorzieningen wellicht
missen.
beste van de klas? Beide fabrikanten hebben verder onder meer
een vergelijkbaar model met ruimte voor twee
harde schijven in plaats van vier (TS-253Be-2G en
DS218+). Omdat harde schijven in forse formaten
leverbaar zijn, hoeft dat geen probleem te zijn. Wel
Extra toepassingen kan er ruimte verloren gaan voor zaken als back-
QNAP biedt net als Synology een ups of het separaat opslaan van bestanden.
groot aantal extra toepassingen die
u op de nas kunt installeren. Populair
zijn Video Station en Music Station
voor het beheren van respectievelijk
een film- en muziekcollectie. U
benadert de inhoud vanaf bijvoor-
beeld de smart-tv’s, mediaspelers,
spelcomputers maar ook – via een
app – met smartphone of tablet.
5 U maakt gebrui-
kers aan en bepaalt
welke mappen ze
mogen benaderen.
De TS-453Be-4G is één van de uitgebreidere modellen
Via App Center van QNAP. Er zitten onder meer twee hdmi-poorten op.
installeert u allerlei
aanvullende toepas-
singen. Als de standaardtoepassingen niet
bevallen, kunt u ook uiteenlopende
6 toepassingen van derden installeren,
zoals het populaire Plex Media Server.
Veel toepassingen kunt u eenvoudig-
weg via App Center (afbeelding 6)
installeren.
Los systeem
Als u iets mist, kunt u net als bij
Synology ook met zogeheten
Docker-containers aan de slag. Dat
klinkt ingewikkeld, maar het komt er
eigenlijk op neer dat u een volledig
5 | 2020 45
Nas

Synchroniseer met uw nas
U kunt mappen op de nas natuurlijk rechtstreeks
benaderen via het netwerk, wat prima is voor bij-
voorbeeld een software- of videoarchief. Voor
administratie, documenten, foto’s of andere
bestanden die u vaak bewerkt, is het praktischer
om de mappen op de pc te synchroniseren met de
gedeelde mappen op de nas. QNAP heeft daarvoor
QSync, dat ongeveer hetzelfde werkt als Cloud Sta-
tion van Synology. Het principe doet denken aan
cloudopslag zoals Dropbox, met het verschil dat u
de eigen nas gebruikt met doorgaans veel meer
ruimte én een snellere verbinding. U zou het ook
als extra back-up kunnen zien: de bestanden staan
immers zowel op de pc zelf als de nas. Een van de
extraatjes is dat u eerdere versies van bestanden
kunt bewaren tot een instelbaar aantal versies
terug. Handig om een bewerking te herstellen, net
als het delen van bestanden via een link.
Met QSync kunt u mappen op uw pc synchroniseren
met de nas.
7 plaatsen op foto’s herkent en groe-
systeem (met besturingssysteem en QuMagie herkent
toepassingen) laat meedraaien op de onder meer mensen
nas, los van de rest van het systeem. en dingen op foto’s.
Het toverwoord is virtualisatie. Het is
een relatief eenvoudige manier om
bijvoorbeeld een downloadserver
op te zetten (waar overigens ook
ingebouwde toepassingen voor zijn)
of met WordPress of Home Assistant
aan de slag te gaan. QNAP gaat hierin
nog wat verder dan Synology. QNAP versus Synology
QVR Pro is een mooie en moderne toepassing voor camerabewaking.
QNAP, al zijn er wat meer handelin-
gen voor nodig dan bij Synology.
U maakt eerst een gedeelde map
voor de bestanden met de gewenste
toegangsrechten. Vervolgens moet
u in de Multimedia Console de map
als zogeheten inhoudsbronmap aan-
merken, zodat de inhoud ervan wordt
geïndexeerd. In Photo Station kunt u
daarna de inhoud beheren en albums
maken.
Een speciale vermelding verdient
QuMagie (afbeelding 7), een toepas-
sing die via kunstmatige intelligentie
automatisch mensen, dingen en
peert. Hierdoor kunt u alle foto’s met
een bepaalde persoon opvragen.
Ook groepeert het alle foto’s met
‘dingen’, waarin het veel verdergaat
dan Moments van Synology. We
zagen bijvoorbeeld niet alleen groep
verschijnen met alle dieren (inclusief
vogels), maar ook een groep met
alleen vogels en zelfs met alleen
papegaaien. Het herkent ook bepaal-
de bloemen en planten. Perfect is het
niet, maar het is een leuk hulpje als
u bijvoorbeeld een vuurtoren in uw
fotoverzameling zoekt. Het groeperen
van foto’s rondom plaatsen is al net
zo praktisch. En u hoeft er weinig
voor te doen, los van het benoemen
van de mensen op de foto’s.
8
Videobewaking
Nog een toepassing die we graag uit-
lichten, is videobewaking. Hebt u één
of meerdere ip-camera’s in en om het
huis, dan is een nas een ideaal appa-
raat om de beelden te verzamelen.
Die beelden bekijkt u op bijvoorbeeld
uw pc, waar u ook meldingen op kunt
ontvangen bij bewegingen. QNAP’s
Surveillance Station is gedateerd en
niet zo fijn als het gelijknamige pakket
van Synology. Maar het nieuwere en
modernere QVR Pro (afbeelding 8)
maakt veel goed, al is er een krachtige
nas voor nodig. Daar staat tegenover
dat u zonder meerprijs acht camera’s
toevoegt, terwijl u bij Synology meest-
al maar twee cameralicenties krijgt en
voor elke extra licentie bijna 50 euro
moet neertellen.
Conclusie
Een nas biedt een zee aan moge-
lijkheden, veel meer dan alleen
bestandsopslag. De verschillen tus-
sen QNAP en Synology zijn klein. Het
is duidelijk dat de concurrenten niet
voor elkaar willen onderdoen. QNAP
biedt meer configuratiemogelijk-
heden, maar is minder gebruiksvrien-
delijk. Het instellen gaat bij Synology
vanzelfsprekender. Het is wat dat
betreft een beetje als Android versus
iOS. Als u het nodig hebt, bieden de
extra aansluitingen en uitbreidings-
mogelijkheden die QNAP op veel
modellen biedt, wel een meerwaarde.
Ook vinden we QuMagie een interes-
sante toevoeging, omdat u hiermee
op een heel handige manier door

Foto’s en video’s beheren
Het beheren van uw eigen foto’s en
video’s lukt goed met de nas van
is een beetje als foto’s kunt bladeren. En voor came-
rabewaking is QVR Pro een mooie en
iOS versus Android moderne optie, met een riante acht
cameralicenties.

46 5 | 2020
 Workshop

CloudReady
Van ouwe laptop tot
pittige Chromebook
Overweegt u een Chromebook te
kopen? Dan kost u dat al snel 350 euro
of meer. Dat is eigenlijk zonde van het
geld ... als u nog een oude laptop in de
kast hebt liggen. U kunt deze namelijk
zonder kosten omtoveren tot een heu-
se Chromebook. Met CloudReady kost
dat niet eens zo heel veel moeite. We
leggen het graag aan u uit.
Tekst Toon van Daele

C
hromebooks zijn doorgaans kleine, lichte lap-
tops die op het Chrome OS-besturingssysteem
draaien. Dat OS dezelfde naam draagt als de
browser is niet zo vreemd. Beide zijn afkomstig
van Google en Chrome is bovendien de belangrijkste
interface voor Chrome OS. Een belangrijk verschil met
Windows en macOS is dat Chrome OS altijd een internet-
verbinding nodig heeft. Het is ook vooral bedoeld om te
surfen, om audio en video te streamen en om documen-
ten in de cloud te bewerken. In plaats van applicaties te
downloaden en te installeren, voert u die gewoon uit van-
uit uw browser. Chrome OS start doorgaans ook sneller op
dan een ‘klassiek’ besturingssysteem. Lijkt u dat allemaal
wel wat? En hebt nog een oudere laptop of desktop? Dan
is deze workshop iets voor u.
Vereisten controleren
De makkelijkste manier om Chrome OS op uw computer
te zetten is met behulp van CloudReady. Dit is een OS dat
geheel op Chrome OS is gebaseerd en vooral is bedoeld
1
Gebruikt u
CloudReady, dan
moeten diverse
services op
neverware.com
bereikbaar
blijven.
om vlot te kunnen draaien op wat oudere hardware. U
vindt het op www.neverware.com/freedownload. Er zijn
betaalde Education- en Enterprise-versies, maar wij kiezen
de gratis Home-editie (versie 78.3).
Voor alle zekerheid controleert u de vereisten. Op
https://network.neverware.com/embed staat een lijst met
cloudservices die u vanaf uw homemade Chromebook
moet kunnen bereiken (afbeelding 1). Op www.tiny.cc/
crmodellen vindt u een overzicht van de computermodel-
len die gegarandeerd werken met CloudReady. Staat uw
model er niet bij? Geen paniek! De kans is aanwezig dat
het alsnog goedkomt. Als uw computer maar over mini-
maal 2 GB ram beschikt.
CloudReady is vooral
bedoeld om vlot te draaien
op oudere hardware
Bootstick maken
Er zijn verschillende manieren waarop u een geschikt
bootmedium voor de installatie van CloudReady kunt
maken. Op de downloadpagina vindt u de knop Down-
load 64-bit. Hiermee haalt u een schijfkopiebestand
van circa 1 GB op. Dit is eigenlijk alleen nodig als u een
CloudReady-bootmedium bijvoorbeeld vanaf een Mac
wilt installeren. Als u met Windows werkt, klikt u op de
downloadpagina op Download USB Maker. Zorg dat u een
usb-stick van minimaal 8 GB bij de hand hebt. Dubbelklik
hierna op het gedownloade exe-bestand. Klik op de
Next-knop en tik 64-bit (recommended) aan. U kunt de
32bit-versie beter links laten liggen, omdat die niet langer
wordt ontwikkeld. Klik op Next, kies uw usb-stick en

computeridee.nl 5 | 2020 47
Workshop

druk nogmaals op Next. De download gaat nu beginnen, 4

waarna het beeldbestand wordt uitgepakt en op uw usb-
stick wordt geplaatst. Dit kan ongeveer twintig minuten in
beslag nemen. Na afloop klikt u op Finish (afbeelding 2). U
kunt nu de usb-stick verwijderen.

Installeren
Het is nu de bedoeling dat u uw verstofte laptop of
desktop met deze usb-stick opstart. Wellicht moet u hier-
voor kort na het inschakelen een speciale toets indrukken.
Meestal is dit F12, maar het kan een andere toets zijn,
bijvoorbeeld F9. Hierna duikt een speciaal bootmenu op.
Hier selecteert u vervolgens uw usb-stick.
Als het goed is, krijgt u even later het welkomstscherm
van CloudReady te zien waar u uw taal en toetsenbord
kiest. Bevestig met OK. Vervolgens klikt u rechtsonder op
de tijdsaanduiding. Er verschijnt een pop-upvenster waar
u Install OS selecteert (afbeelding 3). U krijgt een waar- De Chromium- bureaublad ziet. In het midden onderaan, vindt u de knop
schuwing dat alle huidige data op de harde schijf tijdens app neemt een waarmee u Chromium, de browser van de dienst, opent
de installatie verdwijnt. Bevestig vervolgens met Install prominente (afbeelding 4). Deze browser, waarop trouwens Chrome
CloudReady. Bevestig daarna met Erase hard drive & plaats in op uw helemaal is gebaseerd, wordt meteen ook de centrale
install CloudReady. Daarna moet u nogmaals een minuut bureaublad. software waarmee u aan de slag gaat.
of twintig geduld hebben. Uw computer wordt hierna Ook extensies installeren doet u net als in Chrome. U
afgesloten. gaat er het snelst naartoe door in de adresbalk chrome://
extensions in te tikken. Wanneer u vervolgens op het
2 Het kan 20 menuutje met de drie streepjes klikt en onderaan Chrome
minuten duren Web Store openen selecteert, kunt u meteen ‘shoppen’.
voor uw Cloud- Ondersteuning voor de Google Play Store is er nog niet in
Ready- bootstick CloudReady.
klaar is voor
gebruik.

De geïmporteerde virtuele
De installatie-
optie zit wat machine gebruikt 4 GB
verscholen in
een pop-up-
venster.
ram van uw geheugen
Opstarten 3
Verwijder vervolgens uw usb-stick Configureren
en start uw computer opnieuw op. We keren even terug naar het bureaublad van
Als het goed is, krijgt u even later het CloudReady. Uiterst links vindt u de Launcher-knop. Met
welkomstscherm van CloudReady de zoekbalk kunt u zowel op uw apparaat, in apps als
te zien. Het kan zijn dat u nogmaals op het internet zoeken. Wanneer u op deze balk klikt,
wordt gevraagd de taal en het toet- ziet u meteen uw recente zoekgeschiedenis. U ziet ook
senbord te kiezen. Klik daarna op de geschiedenis van de Chrome-sessies op uw andere
Aan de slag. Hierna selecteert u een apparaten. Klik op de pijlknop bovenaan dit venster om de
netwerkverbinding. Bevestig met geïnstalleerde apps te zien. Klik met uw rechtermuisknop
Volgende. CloudReady controleert nu op zo’n app en kies Vastzetten op plank om de app voort-
op potentiële updates die u meteen aan snel bij de hand te hebben (afbeelding 5).
kunt installeren. Verwijder eventueel
het vinkje bij Send metrics to improve 5
CloudReady en druk op Continue.
Even later verschijnt een venster
waarin u wordt gevraagd u bij uw
Chromebook aan te melden. Daarvoor gebruikt u uw
Google-account: vul uw e-mailadres (wellicht @gmail.
com) en uw wachtwoord in en klik op Volgende. Deze
aanmelding zorgt ervoor dat (naderhand) uw voorkeuren U kunt uw
automatisch worden gesynchroniseerd. Hebt u nog geen favoriete apps
account klik dan op Meer opties, Account maken en volg een vaste plek
de verdere instructies. geven.
De informatievensters mag u sluiten, zodat u uw

48 5 | 2020

6
U doet er goed aan ook een paar instellingen van uw
Chromebook na te gaan. U drukt hiervoor op Alt+Shift+S
of u klikt op het klokje aan de rechterkant. Hier klikt u op
het tandwielpictogram waarmee u in het Instellingen-
venster komt. Bij Media Plugins vindt u bijvoorbeeld
Check for updates now, waarmee u een update van de
geïnstalleerde plug-ins forceert. Bij Personalisatie is het
mogelijk een andere standaardzoekmachine, bijvoorbeeld
Bing, in te stellen. Open Geavanceerd om bijvoorbeeld de
juiste tijdzone in te stellen of om een printer toe te voegen
(afbeelding 6).
Virtuele machine importeren
Het is er in eerste instantie niet voor bedoeld, maar
met enige moeite kunt u met CloudReady een virtuele
machine binnen uw Window-omgeving draaien. U hebt
hiervoor wel een voldoende krachtige hostmachine nodig.
Door een of andere grafische incompatibiliteit lukt dat niet
met VirtualBox, maar er is een alternatief: VMware Player,
gratis voor thuisgebruik.
Vreemd genoeg bleek het op onze computer niet te luk-
ken met de nieuwste versie 15.5 van VMware Player die u
kunt downloaden op www.tiny.cc/vm15. Misschien hebt u
meer geluk. Het lukte ons dan weer wel met een iets oude-
re variant (versie 14) die u nog kunt vinden op www.tiny.
cc/vmversie14. Het zou ook moeten lukken met VMware
Workstation 14 (en Workstation Pro 15) en VmWARE ESXi
(6.5), maar dat zijn de meer professionele oplossingen.
computeridee.nl
Workshop
Dualboot?
Als u niet meteen een afzonderlijke pc of een
complete schijf wilt opofferen aan de installatie
van CloudReady, dan kunt u een dualboot overwe-
gen. Deze optie was beschikbaar als extra optie,
maar wordt sinds 2018 niet meer door CloudReady
aangeboden. De installatie bleek namelijk niet op
elke computer te lukken. De makers raden een
dualboot dan ook niet langer aan. U kunt hier meer
over lezen op www.tiny.cc/dualb.
U moet eerst een virtuele machine importeren waarop
CloudReady al is geïnstalleerd. U vindt die op www.tiny.
cc/vmachine als ova-bestand. Dit is een stevige download
van zo’n 2 GB. Dubbelklik op het gedownload ova-bestand.
Via de instellin- Er verschijnt een venster van VMware Player, waarna de
gen zet uw virtuele machine wordt geïmporteerd. Kies een naam
Chromebook en een locatie voor de bestanden die zo’n 4,5 GB aan
nog wat meer schijfruimte nodig hebben. Bevestig uw keuze met Import
naar uw hand. (afbeelding 7). Na afloop krijgt u mogelijk nog de vraag of
u VMware Tools for Linux wilt downloaden en installeren.
We raden u aan dat te doen.
8
U kunt zelf de Virtuele machine starten
hoeveelheid In principe wordt de net geïmporteerde virtuele machine
ram-geheugen automatisch opgestart. Houd er rekening mee dat die
aangeven voor wel 4 GB ram van uw geheugen gebruikt. U kunt het
uw virtuele opstarten onderbreken en de VMware Player opnieuw
CloudReady. starten. Klik vervolgens met uw rechtermuisknop op
de toegevoegde machine en kies Settings. In de rubriek
Het ova- Memory bepaalt u nu zelf de gewenste hoeveelheid
bestand van ram-geheugen. U kunt beter niet onder de 2 GB gaan
CloudReady is in zitten (afbeelding 8). Bevestig met OK en klik op Play
de VMware Virtual Machine.
Player geïmpor- Uw virtuele CloudReady-machine start nu op. Klikt u
teerd en daar- ergens in het venster en wilt u uw muiscursor opnieuw
mee klaar voor in uw Windows-hostomgeving kunnen bedienen, klik dan
gebruik. even op Ctrl+Alt. Vervolgens volgt u de opstartprocedure
zoals beschreven bij het opstarten.
5 | 2020 49
 Tekst Ap de Smits

Voor
e koudste maand …
D n lo a d e n !
in n e n d o w
… dus lekker b
Verplaatsbaar
Soms moet je noodgedwongen meerdere
vergelijkbare toepassingen op je pc zetten
en het beheren daarvan brengt nodeloos
extra werk met zich mee. Die situatie doet
zich bijvoorbeeld voor wanneer u games
speelt van meerdere aanbieders, zoals
Steam, Origin (EA) of Uplay (Ubisoft). Omdat
games nogal veel ruimte innemen, wil je ze
soms van de systeemschijf naar een andere
schijf verplaatsen, maar dat moet dan voor
elk platform apart. Met Steam Library Mana-
ger beheert u echter de games van alle
drie. Helaas wordt het nieuwe platform van
Rockstar Games nog niet ondersteund.
Wat: Steam Library Manager Taal: EN
Nop
Informatief
Windows kan wat globale gegevens over uw
systeem ophoesten, maar wie het naadje
van de kous wil weten, moet vaak diep
graven. Gelukkig zijn er heel wat tools die u
een gedegen overzicht bieden, en een van
de meest uitgebreide is MiTeC System Infor-
mation X, kortweg MSIX. Misschien wel de
nuttigste functie van MSIX is het overzicht
van aangesloten usb-apparaten, inclusief
stroomverbruik. Behalve een zeer uitgebreid
Meezinger overzicht van al uw hardware en de confi-
Men zegt dat zingen goed is voor de guratie van Windows geeft het programma
gezondheid, maar dan moet je wel de u informatie over geïnstalleerde updates
tekst kennen. Wie lekker wil meebrullen en logboeken. Een maximaal inzicht vereist
met zijn favoriete muziek op onder starten als Administrator.
andere YouTube, Spotify, Deezer en Wat: MiTeC System Information X Taal: EN
SoundCloud kan terecht bij de handige
browser-add-on Lyrics Here. Dit moois is
beschikbaar voor Chrome, Firefox, Safari,
Opera en Internet Explorer (zie voor de
voor u relevante versie de links op de site
van de maker). Lyrics Here zoekt razend-
snel in een groot aantal bronnen de juiste
songtekst en plaatst deze in een eigen
venstertje. Dat lukt uiteraard alleen als
het de titel herkent, maar dat is meestal
wel het geval.
Wat: Lyrics Here Taal: EN

Snel binnenhalen? www.computeridee.nl/downloads

Taak of naar VirusTotal versturen. Daarnaast

Het taakbeheer van Windows (Ctrl+Alt+Del) weet TMX alles over services, opstart-
levert uitstekende diensten wanneer u wilt bestanden, cpu-, schijf- en geheugen-
weten wat er allemaal aan programma’s gebruik en actieve netwerken.
actief is op uw pc en wanneer u er een op Wat: Task Manager Deluxe Taal: EN
hardhandige wijze moet stoppen. Het kan
echter beter en uitgebreider, bijvoorbeeld
met Task Manager Deluxe, kortweg TMX.
Uiteraard geeft TMX u een overzicht van alle
geopende programma’s. U kunt ze onder
andere stoppen, herstarten en in de gaten
houden. Ook kunt u ze opzoeken op Google

50 5 | 2020
 Voor Nop

Rekenen op kleur
Wie na de online calkdoku’s uit de vorige
Voor Nop de smaak van deze rekenpuzzel
te pakken heeft, kan er ook op mobiele
apparaten mee aan de slag, en wel
met Colorculate. In deze app speelt u
de moeilijkere broer van Sudoku in de
varianten 4x4 tot en met 7x7, waarbij
uiteraard geldt: hoe groter, hoe lastiger.
Ook in deze versie moeten iedere rij en
kolom elk getal precies één keer bevat-
ten. De vakken waarin u een rekensom
moet oplossen zijn gekleurd, wat wel
zo overzichtelijk is. Ook zijn ze meestal
rechthoekig, wat uw taak een klein beetje
vereenvoudigt. Voor elke variant biedt de
app 30 puzzels.
Wat: Colorculate! Taal: EN
Geanimeerd
In een programma als Word vindt u allerlei
manieren om tekst te vervormen. Dat soort
vervormingen kunnen handig zijn bij het
maken van een logo of affiche. Helaas kunt
u met dat gereedschap dan weer geen foto’s
te lijf. Sqirlz Lite kan het echter allebei. Wan-
neer u een afbeelding maakt van een stukje
tekst, dan kunt u die in Sqirlz openen en op
allerlei interessante manieren verdraaien
en vervormen. U kunt het eindresultaat
opslaan, maar het ook als animatie bewaren.
Met de voorbeelden en het Engelstalige
help-bestand boekt u binnen de kortste
keren leuke resultaten.
Wat: Sqirlz Lite Taal: EN
Ge tip t!
door lezer
Arie van
Gecodeerd Andel
Wilt u uw bezoek toegang
geven tot uw wifi-netwerk,
dan moeten ze een inlogcode hebben die
als het goed is niet al te gemakkelijk is.
Ze moeten dus een lange en complexe
rij tekens invoeren die u ergens hebt
opgeschreven. Dat kan makkelijker. Maak
er bijvoorbeeld een qr-code van die uw
gasten kunnen inlezen. Hoe? Op www.
qrstuff.com – een tip van Arie van Andel
– maakt u ze heel eenvoudig. Uiteraard
kunt u de online qr-maker ook gebruiken
voor andere doeleinden, zoals het delen
van een e-mailadres of website, een Face-
bookpagina of Instagram-account, een
link naar een app-store en nog veel meer.
Wat: QRStuff Taal: EN

Stuntritje
De meeste automobilisten wagen hun hei-
lige koe niet aan een ritje buiten het keurig
bestrate wegennet. Voor rallyrijders ligt
dat anders; die zoeken juist modder, gravel
en sneeuw op om hun stuurmanskunst te
bewijzen. Stunt Rally doet zijn naam eer
aan door de klassieke race-discipline te
combineren met allerlei stunt-elementen.
Op 172 banen in 34 omgevingen kunt u
zich met meer dan 20 voertuigen uitleven.
Voor optimaal speelplezier kunt u zelfs een
game-controller configureren. En vliegt u
toch uit de bocht, dan kunt u de actie zo ver
terugspoelen als u maar wilt. Daar kunnen
echte coureurs slechts van dromen!
Wat: Stunt Rally Taal: EN
Tip ons!
Kent u gratis software die we beslist moe-
ten noemen? Stuur een mailtje met uw
naam, de naam van het programma en het
internetadres waar we het kunnen down-
loaden naar voornop@computeridee.nl
en vergaar eeuwige roem.
Taalkundig
De Dikke Van Dale is al sinds jaar en dag Volgende keer
een begrip in Nederland en geldt als de In de volgende Voor Nop bewerken we
koningin onder de Nederlandse woorden- pictogrammen, filteren we foto’s en
boeken. Helaas is het een commercieel creëren we fraaie plaatjes.
product en daardoor is de taalkundige
kennis van de dikke maar beperkt voor
nop toegankelijk via internet. Gelukkig
bestaan er gratis alternatieven zoals
www.woorden.org. Deze site biedt
niet alleen toegang tot definities van
woorden, maar heeft ook grote collecties
doorzoekbare spreekwoorden, gezegden
en citaten en kan gebruikt woorden als
rijmwoordenboek en beperkte encyclo-
pedie. De site linkt ook naar zustersites in
het Frans, Duits en Engels.
Wat: Woorden.org Taal: NL

computeridee.nl 5 | 2020 51
 Hoe eerli jk is fair?
Google en kunstm
Google gebruikt kunstmatige intelli-
gentie in verschillende diensten en
producten. Google probeert deze arti-
ficial intelligence, AI genoemd, ‘eerlijk’
te laten zijn. Maar wat betekent dat
eigenlijk? We gaan op onderzoek uit.
We gaan meerdere zoekopdrachten
uitvoeren en beoordelen daarmee de
uitingen van Google én de kunstmatige
intelligentie. Daarmee krijgen we ant-
woord op hoe eerlijk ‘fair’ eigenlijk is.
Tekst Ap de Smits
V
olgens Statcounter (www.tiny.cc/statc) heeft
de zoekmachine van Google wereldwijd een
marktaandeel van ruim negentig procent.
Veel informatie die we tot ons nemen, is het
resultaat is van een zoektocht op internet. Daarmee
heeft Google dus een enorme invloed op ons wereld-
beeld.
Zoeken toen en nu
De eerste zoekmachines uit de jaren
negentig indexeerden slechts de
tekst van webpagina’s. Zo ontstond
een database met trefwoorden
waarmee je naar de gewenste pagina
geleid werd. Inmiddels is het zoeken
uitgegroeid tot heel wat meer. Google
en zijn zusterbedrijven gebruiken op
grote schaal kunstmatige intelligentie
(artificial intelligence, kortweg AI
genoemd). Daarmee wordt niet alleen
tekst geïndexeerd, maar worden ook Als het om schoe-
afbeeldingen en video’s verwerkt nen gaat, trekt MLF
om zo de resultaten beschikbaar te geen enkel type
maken in verschillende talen. voor.
Veel van de AI die Google gebruikt,
wordt niet geprogrammeerd. De
kunstmatige intelligentie wordt
getraind met een techniek die Machi-
ne Learning heet. Daar blijft het niet
bij. De kunstmatige breinen worden
zo afgesteld dat hun antwoorden
‘eerlijk’ zijn. Dat beurt met wat
Machine Learning Fairness (MLF)
wordt genoemd.
Deze techniek wordt inmiddels in
verschillende producten en diensten
toegepast. Wij kijken naar de zoekma-
52 5 | 2020
chine van Google en naar de AI om
de uitingen te beoordelen. Omdat de
techniek het verst is doorgedrongen
in Googles moedertaal Engels, zullen
we daarin onze zoekopdrachten
geven. Veel van de effecten die we
zien, doen zich ook in het Nederlands
voor.
Waarom MLF?
In een uitlegvideo op YouTube (www.
tiny.cc/mlfyt) geeft een medewerk-
ster van Google het voorbeeld van
Google Clips: het alweer geschrapte
cameraatje dat automatisch korte
clips filmt van memorabele momen-
ten. De AI in die camera moet uiter-
aard mensen van allerlei omvang en
huidskleur als zodanig herkennen om
zijn werk goed te kunnen doen.
Een ander voorbeeld dat Google
geeft, is het herkennen van plaatjes
van schoenen. Als de AI voor het
verwerken van plaatjes alleen platte
schoenen zou herkennen, dan zou de
zoekopdracht ‘shoe’ nooit pumps kun-
nen laten zien, omdat de AI die niet als
schoen herkent. Dat is ‘oneerlijk’ ten
opzichte van hoge hakken. AI werkt
met zogeheten neurale netwerken en
die kun je als ontwikkelaar op allerlei
manieren sturen. Het correct laten
herkennen van verschillende schoe-
1 programmacode (een zogeheten API)
2
Diversiteit is een
van de drijfveren
van MLF, maar niet
diversiteit in
meningen.
nen doe je onder andere door veel
uiteenlopende plaatjes van schoeisel
aan te bieden (afbeelding 1).
Streven naar neutraliteit
Wanneer een zoekopdracht naar
schoenen alleen platte exemplaren
zou laten zien, doet de AI zijn werk
niet goed. Aan de andere kant zou
het niet wenselijk zijn als we vijftig
procent platte schoenen zouden zien
en vijftig procent hoge hakken. Vrou-
wen maken weliswaar de helft van
de wereldbevolking uit, maar dragen
lang niet allemaal pumps en mannen
vrijwel helemaal niet.
Zelfs in dit zeer onschuldige voor-
beeld moeten we ons dus al afvragen:
wat is eerlijk? Je zou hooguit kunnen
streven naar een zo groot mogelijke
mate van neutraliteit. Dat kan door de
AI zo te trainen dat de weergegeven
foto’s van sneakers, mocassins,
sandalen en stilletohakken een ver-
houdingsgewijs goede afspiegeling
vormen van wat we op straat zien.
Een stap verder
Als het bij de weergave van plaatjes
van schoenen al lastig is om vast te
stellen wat eerlijk is, dan is het bij
meer relevante zaken vrijwel onmo-
gelijk. Een huiveringwekkend voor-
beeld daarvan vinden we in een stuk
van Perspective (www.perspectiveapi.
com).
De site van het product valt met de
deur in huis: misbruik en intimidatie
maken dat sommigen zich niet online
durven uiten en/of discussies verla-
ten. Om dat te voorkomen wordt het
gereedschap onder andere beschik-
baar gesteld aan moderators van
discussiefora. Het doel van Perspec-
tive is namelijk om met AI uitingen

atige intelligentie
te interpreteren en hun ‘toxiciteit’
te bepalen. Met andere woorden:
de mate waarin ze als beledigend of
kwetsend kunnen worden ervaren.
Maar kwetsend voor wie? Een
bewering kan kwetsend zijn voor een
groep, terwijl de bewering van het
tegendeel kwetsend kan zijn voor een
andere groep. Wie maakt de keuze?
De mensen die aan de knopjes van
het systeem draaien. Google, dus. De
term ‘toxiciteit’ is op zichzelf al verre
van neutraal, want die wordt vrijwel
alleen gebruikt door een bepaald
segment van de Amerikaanse bevol-
king. Dit draagt bij aan het beeld
dat Google onze gedachten en ons
wereldbeeld een bepaalde kant op wil
sturen (afbeelding 2).
MLF voor een goed doel
Dat komt nog meer tot uiting bij
zoekopdrachten naar andere zaken
dan schoenen.
Stel dat we op zoek zijn naar foto’s
van beroemde natuurkundigen en
dus de zoekterm ‘famous physicist’
geven. De fotopagina toont ons dan
vooral blanke mannen met een extra
prominente rol voor Albert Einstein.
De meeste natuurkundigen waren
historisch gezien inderdaad blank en
man (afbeelding 3).
Vragen we alleen om ‘physicist’
dan verandert het beeld drastisch.
De pagina opent prominent met een
vrouw, toont ook mensen met een
andere huidskleur en een dame met
een hoofddoek (afbeelding 4). En
terecht. Een van de kernbegrippen
achter MLF is namelijk ‘diversiteit’
en historisch mag het dan zo zijn dat
de meeste natuurkundigen man en
blank waren, je wilt als zoekmachine
computeridee.nl
3 De tijd waarin
natuurkunde het
domein van blanke
mannen was, ligt
achter ons.
niet het beeld creëren dat het beroep
daarmee onbereikbaar is voor men-
sen die niet in die categorie vallen.
MLF in de fout
Vreemder wordt het echter bij zoek-
opdrachten waarin we specifiek naar
een bepaalde groep vragen. Vragen
we foto’s van ‘Black family’ dan krij-
gen we keurig een verzameling foto’s
van vrolijk lachende donkere mensen,
doorgaans met kinderen. De opdracht
‘White family’ zou dus een vergelijk-
bare collectie foto’s van blanke gezin-
nen moeten opleveren, maar niets is
minder waar. We zien een gemêleerd
beeld met naast blanke gezinnen ook
zwarte en gemengde. Ook zien we
veel foto’s van een band genaamd Fat
White Family (afbeelding 5).
Machine Learning Fairness
Is de ‘eerlijke’ computercode van
Google kleurenblind? Nee, hoor. ‘Polar
Want tegenwoor- bear’ levert keurig allemaal witte
dig kan iedereen ijsberen op en ook de zoekopdracht
natuurkunde stude- ‘brown bear’ doet wat we mogen ver-
ren. wachten (afbeelding 6). Het systeem
lijkt dus specifiek afgesteld om diver-
4 siteit bij mensen te promoten, zelfs
als je daar met een zoekopdracht
expliciet niet om vraagt.
Conclusie
Waar bij het gebruik van Perspective
het gevaar van eenzijdige censuur op
de loer ligt, lijken de voorbeelden van
zoekopdrachten verhoudingsgewijs
onschuldig. We hadden er veel meer
kunnen geven en ze wijzen allemaal
dezelfde kant op: Google wil dat u op
een bepaalde manier – hun manier –
tegen de wereld aan kijkt.
Jarenlang verdiende Google zijn
geld met de verkoop van adverten-
ties die uw koopgedrag moesten
beïnvloeden. Met de huidige koers
begeeft het bedrijf zich op veel
gladder ijs – dat van meningen en
moraliteit – en met zo’n groot markt-
aandeel moeten we ons afvragen of
dat wenselijk is.
6
5
In het dierenrijk
herkent MLF kleu-
ren wel feilloos.
Vraag je naar een
specifieke groep
mensen, dan krijg je
toch diversiteit.
5 | 2020 53
 Nie ts meer verge ten
De fijne kneepjes
Hebt u het ook zo druk? Dan kunt
u wel een hulpje gebruiken om alle
bezigheden, taken en interessante
informatie te onthouden. De notitie-
app Google Keep maakt uw leven
gemakkelijker en werkt nauw samen
met de andere diensten van Google.
Opvallend aan Keep is dat de app er
simpel uitziet, maar er veel vernuft
onder de motorkap zit.
Tekst Dirk Schoofs
K
eep is zoals de meest Google-diensten en -apps
gratis. Er zijn geen verborgen kosten of een
uploadlimiet zoals bij de ‘andere’ notitie-app
Evernote. U moet wel een Google-account
hebben om Keep te gebruiken. Daarmee logt u in op de
webversie (https://keep.google.com) en op de Android- en
iOS-app. Als u de Keep op de smartphone en de computer
gebruikt met hetzelfde Google-account, synchroniseert
Keep alle informatie tussen de verschillende apparaten.
Notities
De werkomgeving van Keep draait om eenvoud en sober-
heid en de meeste ruimte is ingeruimd voor uw notities.
Het begrip ‘notities’ is heel breed. Denk aan tekstjes, foto’s
die u rechtstreeks vanuit de app neemt of die u uit uw
filmrol selecteert, webpagina’s of ingesproken berichten.
Keep beschikt over een set tools om markeringen aan
te brengen op afbeeldingen of om op lege notities te
1 2
54 5 | 2020
3
tekenen. In raster-weergave lijnt Keep
de notities netjes uit in kolommen,
waarbij de lengte van iedere vlakje
afhangt van de inhoud (afbeelding
1). Maar ook in lijst-weergave past de
lengte van iedere getoonde notitie
zich aan de inhoud aan. Google Keep
rangschikt in de standaardweergave
alle notities chronologisch. Omdat
het aantal notities snel kan oplopen,
houdt u de boel overzichtelijk met
labels en kleuren. Via de knop met de
drie puntjes – de menuknop – geeft u
een kleur aan een notitie of voegt u
een label eraan toe.
Lijstjes
Of het gaat om een eenvoudig bood-
schappenlijstje, een inpaklijst of een
to-dolijst, via Keep zijn ze allemaal bij
te houden. Tik linksonder in de app
Als we in het op de knop Nieuwe lijst. Op de site staat dezelfde knop
warenhuis op dit in het vak Maak een notitie. Daarna geeft u de nieuwe
adres komen, lijst een titel en voegt u items toe die allemaal een vakje
herinnert Keep krijgen om aan te vinken. Om onder een item een aantal
ons aan deze sub-items toe voegen, versleept u een item en zet u het
notitie. onder een andere (afbeelding 2). Na het afvinken belandt
dit item in de groep Voltooide items van hetzelfde lijstje.
Deze keep houdt voor u
alle ballen in de lucht
Meldingen
Zo’n app om zaken te onthouden is handig, maar wat als
u de notities of zelfs het bestaan van de app uit het oog
verliest? Daarvoor zijn er herinneringen op basis van tijd
of locatie. Dat werkt via het pictogram met de bel: de knop
Herinneringen. Hiermee komt u in een venster met twee
tabbladen. In het tabblad Datum en tijd kiezen geeft u aan
wanneer Keep u aan deze notitie moet herinneren. Dat
kan dagelijks, wekelijks, maandelijks, jaarlijks of volgens
een aangepast schema. In het tabblad Plaats kiezen kunt u
1. Zowel in de een locatie opgeven (afbeelding 3). Bijvoorbeeld het adres
lijst- als in de van de plaatselijke bibliotheek. Keep herinnert u aan de
rasterweergave betreffende notitie als u in de buurt van de bieb bent. De
nemen de noti- app gebruikt daarvoor de gps-functie van de smartphone.
ties veel plaats
in. Notities delen
Komt het beter uit als meerdere mensen een boodschap-
2. Ieder item penlijst of een to-dolijst gebruiken? Iedere notitie in Google
in een lijst is te Keep is te delen met een ander, mits die persoon ook
verslepen naar Google Keep gebruikt. Daarvoor tikt u via de menuknop
een sub-niveau. met de puntjes op Bijdragers (afbeelding 4). Daarna voert u
de naam in van de persoon met wie u de notitie wilt delen.

van Keep 4 5
Deze gedeelde notities krijgen onderaaneen extra picto-
gram of de foto van de persoon met wie u ze deelt. Iedere
bijdrager kan de inhoud van de gedeelde notitie wijzigen.
Vastzetten, wissen en archiveren
Als er veel notities in Keep staan, is het opzoeken van
een bepaalde notities soms lastig. Zet de belangrijkste
notities vast met het punaise-pictogram (afbeelding 5). De
vastgepinde notities blijven boven alle andere staan in de
rubriek Vastgezet. Nogmaals tikken op de punaise maakt
de notitie weer los en zet hem terug tussen de andere.
Overbodige notities wist u via het menu, maar ze zijn ook
te archiveren. Ze staan daarna in het Archief.
Tekstherkenning
De functie Afbeeldingstekst ophalen is ronduit specta-
culair. Hierdoor herkent Keep de tekst op een foto en zet
6 Links de foto,
computeridee.nl
Notitie-app
Samenwerken met Google-apps
Als u met Keep werkt, gebruikt u misschien ook
Google Docs. Via de menuknop van een notitie
komt u bij de opdracht Kopiëren naar Google Docu-
menten. Hierdoor komt er in Google Docs een
nieuw document te staan met de naam Google
Keep-document. De samenwerking gaat nog ver-
der: in Google Docs, Spreadsheets en Presentaties
kunt u een tekst of een object selecteren en via een
klik met de rechtermuisknop Opslaan in Keep.
Andersom kan ook: bij Docs en Presentaties kunt u
rechtstreeks notities van Keep toevoegen. Open
een document of presentatie en zorg ervoor dat
het zijvenster geopend is. Daarna klikt u in het zij-
venster op de Keep-knop. Hierdoor komt u bij alle
in Keep opgeslagen notities. Sleep de gewenste
notitie vanuit het zijvak in het document.
4. Mensen met
wie u een notitie
deelt, noemt
Keep ‘bijdragers’. In het zijvak van Google Docs verschijnen alle Keep-notities.
5. Met de
punaise zet u die om in een gewone tekstnotitie. We hebben dit getest
notities boven- met visitekaartjes, briefjes en zelfs met schermafdrukken
aan vast, zodat van onze pc. U neemt eerst een foto van de tekst. Probeer
ze makkelijk daarbij zo min mogelijk storende elementen in beeld te
vindbaar zijn. brengen. Vervolgens tikt u op de knop Gebruik foto en
daarna gebruikt u de menuknop in de rechterbovenhoek.
Soms moet u een seconde of drie wachten voordat de
opdracht Afbeeldingstekst ophalen verschijnt. Als u deze
functie niet ziet, wacht u even en opent u de foto opnieuw.
De techniek van Google Keep werkt accuraat (afbeelding
6). De app herkent zelfs een (duidelijk) handschrift. Het
resultaat is een nieuwe tekstnotitie.
rechts de tekst Spraaktechnologie
die Keep fout- Boodschappen typen op de computer gaat vlot, maar met
loos heeft ontcij- de smartphone is het soms handiger een notitie in te spre-
ferd. ken. Daarvoor is het pictogram van de microfoon bedoeld.
Tik erop en spreek de notitie in. U ziet
7 hoelang de audioboodschap duurt en
u kunt die uiteraard afluisteren. Han-
dig is dat Keep de spraakboodschap
automatisch en tijdens het inspreken
omvormt tot getypte tekst (afbeel-
ding 7).
U kunt de ingesproken tekst
beluisteren of lezen.
5 | 2020 55
 Onder redactie van Randolf Bouwma

Vers
w sp u l,
Getest
v o o r u b e ke ke n !
Nieu

Hoogwerker
D e Microsoft Surface
Laptop-serie bestaat al
enkele jaren, maar onlangs
lanceerde het bedrijf voor
het eerst een 15inch-ver-
sie, de Surface Laptop
3. Dit scherm heeft
een resolutie die we
niet vaak tegenko-
men: 2496 x 1664
pixels. In de praktijk
werkt dat heel
prettig. Tekst is er
weliswaar redelijk klein op, maar
het grote bruikbaar scherm-
oppervlak is zeker welkom, met
name in de hoogte.
De randen rondom het beeld
zijn wel een stuk groter dan
we gewend zijn van premium
laptops. Dit terwijl de rest van
de (metalen) behuizing juist heel
luxe oogt. Zo sluiten alle naden
perfect op elkaar aan, daar zal
nauwelijks viezigheid tussen
komen.
Lader bij de hand
De aansluitingen hebben wel
geleden onder het minima-

Dat verdient ... Beoordeling

Alleen als een product de zeer Dit betekenen de sterren:
AANRADER kritische blik van onze testers met
glans doorstaat, krijgt dit het pre- Aanrader Prima product Te overwegen Kan beter Stelt teleur
dicaat Computer Idee Aanrader!

Ter verdediging
Gelaagd geluid

D e PX7 is de nieuwe pre-

mium koptelefoon van
Bowers & Wilkins. De bouw-
kwaliteit is dan ook erg goed
en de afwerking is evenzeer
strak. Het draagcomfort laat
wel te wensen over; de head-
set voelt zwaar aan en het
gedeelte dat op uw hoofd
rust, is behoorlijk hard.
Lange luistersessies
kunnen daardoor onaan-
genaam worden.
De geluidskwaliteit
maakt echter veel goed.
Verschillende instrumenten en
ook de stemmen van artiesten
zijn duidelijk van elkaar te
onderscheiden. Hierdoor krijgt
de muziek meer gelaagdheid,
terwijl ook lage tonen netjes
aanwezig zijn. Over de accu-
duur zijn we eveneens zeer te
spreken. De PX7 gaat zo’n 30
uur mee en is binnen een
kwartier laden al weer
goed voor 5 uur
luisterplezier.
Uiteraard
mag ruison-
derdrukking in deze prijsklasse
niet ontbreken. Dit model heeft
er zelfs vier verschillende
standen voor. Zet de noise
cancelling bijvoorbeeld een
niveau lager als u het verkeer
om u heen nog wilt horen.
Bowers & Wilkins PX7
Conclusie Goed klinkende kop-
telefoon, die niet zo lekker zit.
Adviesprijs € 399,99
Info www.tiny.cc/kopx7
W aarom nog apart voor
antivirus betalen als de
gratis bescherming van Win-
dows 10 dit zelf heel goed kan?
De meerwaarde van Bitdefender
Internet Security 2020 zit in het
feit dat u er allerlei extra’s bij
krijgt, zoals een firewall, spam-
filter, blokkering van kwaadwil-
lende websites, bescherming
bij online bankieren, ouderlijk
toezicht, een vpn (tot 200 MB
gratis), een wachtwoordmana-
ger en bestandscodering.
Het programma is gebruiks-
vriendelijk. Irritant is alleen dat
functies zoals veilige bestands-
verwijdering, pc-opschoning en

56 5 | 2020

listische
ontwerp, want
één usb-c- en één
usb-a-aansluiting is
niet veel. Het toetsenbord typt
lekker en in combinatie met
het uitstekende touchpad komt
u prima de dag door zonder
muis. Althans, als u de oplader
bij de hand houdt, want de accu
is duidelijk niet opgewassen
tegen de relatief onzuinige
AMD Ryzen-processor. Bij enkel
gebruik van de webbrowser, met
het scherm ingesteld op 50%
helderheid, houdt de laptop het
slechts zo’n zes uur vol.
De AMD-cpu komt verder wel
goed mee met concurrerende
processoren van Intel, en de
grafische kracht wordt gehaald
uit een geïntegreerde Radeon
Vega 9-gpu. De nieuwste games
optimalisatie wel aanwezig
lijken, maar een upgrade naar de
duurdere Total Security vereisen.
Qua beveiliging van Windows
presteert het programma al jaren
prima.
Bitdefender Anti-tracker, dat de
privacy beschermt bij het brow-
sen, is nieuw. Hiervoor zijn ove-
rigens zat gratis alternatieven.
Relevanter is de microfoonmoni-
tor. Deze bewaakt de microfoon
computeridee.nl
speelt u er niet mee,
maar het is voldoende
voor oudere spellen en het
versnellen van render-taken.
Snel vol
De laptop wordt in onze uitvoe-
ring geleverd met een ssd van
slechts 256 GB. Dat is voor een
notebook in deze prijsklasse
magertjes. Daarnaast behoort
de snelheid ook niet tot de top.
Zoekt u meer opslag, dan biedt
Microsoft slechts één alternatief:
een variant met 512 GB ssd.
Maar dan kost de laptop ook
veel meer, namelijk 2.299 euro.
Microsoft Surface Laptop 3
Conclusie Prachtige laptop, wel
iets te duur voor het gebodene.
Goed scherm, stevige afwer-
king
Krappe ssd, korte accuduur
Adviesprijs Vanaf € 1.649,–
Info www.tiny.cc/msl3
en waarschuwt wan-
neer een programma
die gebruikt, om
afluisterpraktijken te
voorkomen.
Bitdefender Internet Secu-
rity 2020
Conclusie Betrouwbaar en veelzij-
dig antiviruspakket rechtvaardigt
zijn aanschafprijs.
Adviesprijs € 59,99 p/j
(3 apparaten)
Info www.tiny.cc/bitsecure
Hart voor de zaak
D e Withings Move ECG is
geen smartwatch maar
een analoog horloge met
fitnessfuncties. De afkorting
ECG staat voor een elektro-
cardiogram, oftewel een
momentopname van de timing
en sterkte van de elektrische
signalen door uw hart in gang
gebracht. Dit klokje laat u dus
een hartfilmpje maken. Die
informatie is daarna terug te
vinden in de Health Mate-app
voor Android en iOS. Deze
heeft ook direct een pdf paraat
voor uw dokter.
Nauwkeurig meten
De fabrikant benadrukt dat het
horloge geen professionele
diagnose kan stellen. Maar u
kunt er bijvoorbeeld wel mee
controleren of er sprake is van
een onregelmatige hartslag,
zodat een afwijking vroegtijdig
aan het licht wordt gebracht.
Het meten luistert overi-
gens heel nauw. U dient een
halve minuut uw vinger op
het kroontje te houden en
perfect stil te zitten, anders
mislukt de meting. Ook werkt
het niet na het sporten, omdat
de hartslag dan te snel is. De
duurdere Apple Watch 4 werkt
op dezelfde manier, maar deze
registreert de hartslag ook
iedere tien minuten automa-
Vers Getest
tisch. De Withings Move ECG
doet dit niet.
Extra functies
Wel kan het klokje allerlei
activiteiten uit zichzelf bijhou-
den, van lopen en rennen tot
traplopen en fietsen. Onhandig
is dat dit alleen als zodanig
herkend wordt als u minimaal
tien minuten bezig bent. In de
praktijk werkt het beter om
fitness-sessies handmatig te
starten.
Nog een irritatie: de glazen
glasplaat weerkaatst licht,
waardoor het scherm van onze
zwarte variant soms slecht
leesbaar is. Omdat het geen
smartwatch is, gaat de batterij
wel lekker lang mee. Tot maar
liefst een jaar.
Withings Move ECG
Conclusie Betaalbaar fitness-
horloge met ECG-functie als
handige extra.
Prijs, maakt hartfilmpjes,
lange accuduur
Nukkige activiteitenregistra-
tie, scherm soms slecht lees-
baar
Adviesprijs € 130,–
Info www.tiny.cc/movecg
5 | 2020 57

Area 120 verwijst naar de bedrijfscultuur binnen Google, waardoor werknemers 20 procent van
hun werktijd aan eigen passieprojecten mogen spenderen. Welke vondsten uit dit laboratorium zijn
publiekelijk beschikbaar en wat kunt u ermee? Deze keer twee experimentele apps om geleidelijk
af te kicken van smartphone-verslaving en een nieuwe navigatiefunctie voor Google Maps.
Desert Island
Ontwenning
Google Creative Lab komt met een reeks
experimentele gratis apps bedoeld om ons
welzijn te verbeteren. De Android-app
(https://experiments.withgoogle.com/
desert-island) zou helpen bewuster om te
gaan met de smartphone. Het komt erop
neer dat de app u uitnodigt om alleen de
belangrijke apps aan te duiden die u gedu-
rende 24 uur te zien krijgt. Desert Island
vervangt het kleurrijke raster met app-
pictogrammen door een sober startscherm
waarin alleen uw must-have apps staan. De
apps die u niet selecteert, kunt u nog wel
gebruiken, maar worden verborgen. Door
het gewone startscherm te strippen tot zijn
meest minimalistische vorm, dwingt Desert
Island u na te denken over welke apps u
werkelijk nuttig vindt.
Aan het eind van de dag leest u in een
rapport hoe vaak u een bepaalde app
hebt geopend. Met het vrijgeven van de
opensource-code wil Google ontwikkelaars
inspireren om meer rekening te houden met
het welbevinden van de gebruiker.
Geef aan welke apps u vandaag mogen storen.
Veiliger Maps
Langs verlichte wegen
XDA Developers, een community die de
ontwikkeling van mobiele software volgt,
ontdekte in de bètaversie van Google Maps
code die erop wijst dat de app een nieuwe
functie wil introduceren. Het zou gaan om
een functie waarbij de gebruiker aangeeft
dat hij een route wil volgen langs een goed
verlichte weg. Het zou zelfs mogelijk zijn om
de mate van verlichting aan te duiden. Deze
functie komt van pas als men ’s avonds niet
computeridee.nl
Gespot
Tekst Dirk Schoofs
0
In Area 12
per se de kortste, maar wel de veiligste weg
wil volgen. Op dit moment laat Google zelf
nog niets los over dit nieuwe kenmerk. Het
is dus ook nog niet bekend of deze functie in
alle landen tegelijk wordt uitgerold.
‘Big G’ heeft al eerder navigatiefuncties
geïntroduceerd die de veiligheid verbeteren.
Denk maar aan de Stay Safer-functie in India,
die passagiers van een taxi waarschuwt
zodra hun chauffeur van de normale route
afwijkt.
Nieuw van Google
We Flip
Groeps-detox
Een andere digital wellbeing-experi-
ment is We Flip (https://experiments.
withgoogle.com/we-flip). Het is een
Android-app die van pas komt als u met
anderen samen wilt zijn (vergaderen,
kroeg) zonder dat iemand voortdurend
met zijn mobieltje bezig is.
Het is de bedoeling dat iedereen de
app installeert en de sessie start door de
schakelaar om te zetten. Vanaf dan loopt
een teller die aangeeft hoelang niemand
in de groep zijn telefoon ontgrendelt.
We Flip telt ook de zogenaamde peeks
op, oftewel de keren dat u naar het ver-
grendelscherm keek zonder het volledig
te ontgrendelen. Ook dit experiment is
bedoeld voor mensen die af en toe een
technologische pauze willen nemen.
U ziet in de app dat alle deelnemers hun
smartphone op ‘Niet storen’ hebben gezet.
5 | 2020 59
 Tekst John Vanderaart

FAQman
ragen? Oplossingen!
V 2

Geen usb-geluid op 1 Op de hier

speakers
Als trouwe abonnee van Com-
puter Idee heb ik een vraag
over het aansluiten van een
usb-platenspeler op mijn iMac.
Ik heb al allerlei instellingen
geprobeerd, maar er wordt op
mijn Apple iMac geen geluid
weergegeven. Zelfs niet als er een
oud Terratec iVinyl-kastje tus-
senhangt. Ik zie wel dat er geluid
ontvangen wordt, maar dat
geluid komt niet uit de interne
speakers van de iMac.
Hans Luiks
Oplossing U moet mogelijk
op twee plekken aan de slag: bij
(1) Systeemvoorkeuren, Geluid
en Invoer, bij (2) Systeemvoor-
keuren, Geluid en Uitvoer. U
kunt dan het usb-geluid als
invoer gebruiken en de speakers
als uitvoer. Dat zou gewoon
moeten werken. Kijk anders
eens naar de tool SoundSource
(www.rogueamoeba.com/
soundsource), dat is het Zwitser-
se zakmes voor iMac-geluid!
Extensie van e-mail-
adres blokkeren
Is het mogelijk om alleen de
extensie van een e-mailadres te
blokkeren? Ik krijg veel spam
van iets als @sutechno.com. De
tekens voor de @ veranderen
steeds.
Marc
dig te blokkeren. Uw FAQman
heeft er even een plaatje bijge-
daan (afbeelding 1).
ION Pics 2 PC
Hoe kan ik mijn ION Pics 2 PC
aan de praat krijgen op mijn
nieuwe laptop met Windows 10?
Jeannet van der Mark
Oplossing Met de ION
Pics 2 PC praten we over een
fotoscanner die – voor zover uw
FAQman het kan nagaan – niet
meer geleverd wordt. Het is
een ouder apparaatje en dan
is het altijd even afwachten of
Windows 10 ermee overweg kan.
Intussen zijn op deze webpagina
de gewenste drivers te vinden:
www.tiny.cc/ionaudio. U gaat
dan een zip-bestand ophalen dat
u daarna uitpakt. Bij het Appa-
raatbeheer kunt u daarna voor
die ION Pics 2 PC handmatig een
getoonde manier
is een compleet
e-maildomein te
blokkeren.
Met de
Language- of
Subtitle-knop
kunt u van
ondertitel-track
wisselen.
stuurprogramma toevoegen.
Daarbij verwijst u uiteraard
naar de map die is aangemaakt
toen u dat zip-bestand uitpakte.
En: niet weggooien die zip,
want bij een upgrade of grote
update van Windows 10 hebt u
deze niet-standaard Windows
10-drivers andermaal weer
nodig!
Oplossing VLC Media Player
Geen ondertitel op (www.videolan.org) gaat voorbij
dvd-video aan het dvd-menu en kijkt naar
Ik heb een tv-serie op dvd-video de inhoud van de dvd-video. Als
en er staat op dat het Nederlands- het goed is, dan kunt u ongeveer
talige ondertitels bevat. Deze zijn hetzelfde doen met de afstands-
echter niet aanwezig als je de bediening van uw dvd-speler.
dvd afspeelt. Ik heb via de VLC Ook daar moet een soort van
Media Player wel gezien dat er Language- of Subtitle-knop
ondertitels aanwezig zijn. Dat heb zitten waarmee u real-time
ik kunnen zien door het onder- door de verschillende onderti-
titelspoor te bekijken en er is er tel-tracks bladert (afbeelding
één aanwezig: Track 1! Hoe kan ik 2). Op die manier passeert u het
deze bekijken of uit de dvd halen? instellingen-menu van de dvd-vi-
Ruben deo, en kunt u wel ondertitels
selecteren.

Oplossing Werkt u met

Outlook? Dan kan dit als volgt.
Ga naar het lint Start, naar de
knop Ongewenste e-mail en
de menu-optie Opties voor
ongewenste e-mail. In het dia-
Tot onze spijt kunnen wij dan ook niet
loogvenster dat verschijnt, gaat
u naar het tabblad Geblokkeerde
afzenders en op die plek is een
compleet e-maildomein eenvou-
Helaas! Adresbeheer gezocht
Waar vind ik het Adresbeheer
bij de Downloads van Computer
Wij krijgen erg veel FAQman-vragen. Idee?
Bernard Smits
alle vragen beantwoorden. Oplossing Bedoelt u soms
het Adressen Programma Pro?
Blijf uw FAQman-vragen wel sturen naar: Dat staat hier: www.tiny.cc/
faqman@computeridee.nl cidpropro.

60 5 | 2020
 FAQman

3 FAQ man Privé

Mozilla Thunderbird

T
ot voor kort was Microsoft Outlook mijn favoriete
e-mailclient. Enerzijds omdat Microsoft Outlook
gewoon een goed programma is. Anderzijds omdat
je min of meer gedwongen wordt Microsoft Outlook
Om te beginnen te gebruiken. Heb je een Office 365-abonnement (Home of
maken we de Professional), dan krijg je Microsoft Outlook er ook nog eens
functie Windows gratis (…) bij. Kortom, er is bijna geen ontkomen aan!
Update iets En wat nu zo handig is van Microsoft Outlook: met alleen
assertiever. je e-mailadres en het bijbehorende wachtwoord kun je
aankoppelen bij 99 van de 100 mailservers! Dus geen gedoe
Hilarisch zinnetje laatste upgrade van Windows 10 meer met imap, pop3, ssl, wachtwoord-encryptie en al die
Een hilarisch zinnetje dat soms de automatische update-functie verschillende poorten. Maar zoals gezegd: ‘99 van de 100 …’
opduikt op het Windows Update- is uitgeschakeld? en laat mijn privé-mailserver de overgebleven 1 zijn. Tijdens
scherm: “Sommige updates kun- Paul Kuijpers een herinstallatie van Office 365 weigerde de nieuwste versie
nen niet worden geïnstalleerd van Microsoft Outlook dan ook te koppelen met die privé-mail-
omdat de PC is uitgeschakeld”. Oplossing Deels is wat u zegt server. Ook achter de schermen, via de geavanceerde instel-
Pieter Janssens het geval. Ga naar Instellingen, lingen, viel er niets te regelen. Het werkte niet zoals Microsoft
Bijwerken en beveiliging, Win- Outlook vond dat het moest werken en daarmee basta.
Oplossing Weet u wat het is? dows Update en Geavanceerde Ik gooide er een telefoontje tegenaan en
Dat hilarische zinnetje is gedo- instellingen. Op die plek kunt men adviseerde me die privé-mailserver
cumenteerd door Microsoft. De u Windows Update een stuk – op te doeken en alles bij Microsoft
oplossing is, zoals u ongetwijfeld laten we zeggen – assertiever in de cloud te hangen. Welnu, juist
al hebt ontdekt, het opnieuw instellen (afbeelding 3). Op die daarom heb ik die privé-mailserver:
starten van de pc. Ja, daar had- manier wordt u eerder en vaker om het NIET in de cloud te hebben
den de vertalers iets heel anders gewaarschuwd als er iets aan de hangen! Je kunt alles wel in de cloud
van moeten maken. hand is qua updaten. Pas ook de hebben hangen … hoezo privacy?
Gebruikstijden aan, zodat u zeker Door Microsoft Outlook inmiddels nog
Updates met blauwe weet dat u erbij bent als Windows slechts licht geïrriteerd geraakt, nam ik
puntjes Update aan de slag wenst te gaan het ooit zijdelings geïnstalleerde Mozilla
Indien ik naar updates laat zoe- (afbeelding 4). En verder is er Thunderbird erbij. Ik raakte direct al loodzwáár
ken, blijven de blauwe puntjes natuurlijk de Probleemoplosser geïrriteerd toen ik constateerde dat Mozilla Thunderbird
steeds lopen. Maar ik zie geen voor Windows Update (afbeel- eveneens geautomatiseerd probeerde aan te koppelen bij
updates. Is het mogelijk dat na de ding 5). Zeker even laten draaien. mijn privé-mailserver. Het zou toch niet? Maar gelukkig bood
Thunderbird ook voldoende mogelijkheden om backstage wat
Daarna zorgen 4 schroefjes aan te draaien.
we ervoor dat Even later was de gewenste koppeling dan toch tot stand
Windows Update gebracht. Ik constateerde meteen al dat het een snelle kop-
draait als we met peling was. Niet de – excuseer – dikke stront van Microsoft
de pc aan het Outlook, maar gewoon een rappe download van meerdere
werk zijn. GB’s aan postvakken. Ja, dat is namelijk het voordeel van zo’n
privé-mailserver: je bewaart gewoon álles. Vervolgens was het
even wennen aan de ins en outs van Mozilla Thunderbird, want
Om ook nog je wilt al snel meer dan alleen wat e-mailberichten ophalen en
eens te verzenden. Sowieso is de schermindeling van Thunderbird te
constateren dat verkiezen boven de schermindeling van Microsoft Outlook.
de Probleem- Verder lijkt het aan de voorkant of Thunderbird minder moge-
oplosser voor lijkheden heeft dan Outlook, maar dat verandert zodra je aan
Windows Update de achterkant gaat kijken. En dan heb ik het nog niet gehad
iets heeft over de contextmenu’s van Thunderbird die (in ieder geval
gevonden! voor mij) veel toegevoegde handigheid bevatten. Handigheid
die ik – vanaf nú helemaal – mis bij Microsoft Outlook.
5 Ook de berichtenfilters van Thunderbird mogen er wezen,
want die zijn een stuk eenvoudiger in te regelen dan die van
Outlook. Verder is het even de vraag of Mozilla Thunderbird een
blijvertje gaat worden, want Microsoft Outlook zit nogal diep in
van alles verankerd en dat levert natuurlijk het nodige gemak
op. Maar dan zal een komende update dat configuratie-pro-
bleempje met mijn privé-mailserver wel moeten oplossen.

computeridee.nl 5 | 2020 61
Firmware-update-tool
Bij mijn oude pc kreeg ik steeds
een vastloper. De muis bleef
hangen, maar verder was na
de herstart steeds alles oké.
Maar het bleef irritant. Toen ik
na de herinstallatie van mijn
usb3.0-software klaar was, begon
ik aan mijn draadloze Logitech
toetsenbord-/muis-software. En
toen kwam ik min of meer bij
toeval een firmware-update-tool
tegen! Dat heb ik uitgevoerd en
nu lijkt alles weet op orde te zijn.
Ik had werkelijk geen idee dat er
ook firmware-updates zijn voor
draadloze zaken als toetsenbor-
den en muizen.
Frits
Oplossing Firmware-up-
date-tools zijn er voor letterlijk
van alles! Van bios tot blue-
tooth-apparaat tot draadloze
muis. En wat dat betreft kan
het interessant zijn om de ser-
vice-tooling van (bijvoorbeeld)
uw moederbord, laptop of muis
te installeren. In dat geval kan
de fabrikant u namelijk waar-
schuwen als er nieuwe firmware
beschikbaar is (afbeelding 6).
Bijkomend voordeel is dat firm-
ware-updates niet zelden bevei-
ligingsproblemen oplossen!
Eén map of bestand
verwijderen
Is het mogelijk slechts één map
of één bestand te verwijderen
uit een back-up op een externe
harddisk die gemaakt is naar een
zip-bestand? Of moet je dan de
hele back-up verwijderen?
Schripsema
Oplossing Onder andere
WinZip (www.winzip.com) heeft
een verkenner-achtig venster
waarmee u afzonderlijke items
in een – groot – zip-bestand kunt
62 5 | 2020
FAQman's keus mee maakt u die geklapte harde
schijf wellicht weer toegankelijk
en hoogstwaarschijnlijk vindt u
Problemen met weggooien die bestanden ook meteen weer
en installeren terug!
Ik heb een programma op de pc geïnstalleerd dat ik niet meer
kan verwijderen. De app is niet te vinden via het Configuratie- Avast of AVG?
scherm of via Revo Uninstaller. Ik heb wel gewoon een snelkop- Avast of AVG? Deze virusscan-
peling op het Bureaublad staan waarmee ik het programma kan ners zijn allebei niet meer te
opstarten. Wel met de foutmelding dat een onderdeel niet is vertrouwen. Mozilla Firefox
gevonden en het verzoek om de software opnieuw te installeren. verwijdert Avast- en AVG-exten-
Als ik dat doe, verandert er echter niets. Kan ik de complete map sies van de portal na klachten.
van de app zonder probleem verwijderen en het dan opnieuw En dit pleit ook voor de stelling
installeren? dat Mozilla Firefox boven Google
Tom Ong Chrome te verkiezen is.
Peter
Oplossing Wat u daar zegt is mogelijk de oplossing. Maar
kijk éérst – via de eigenschappen van de snelkoppeling – in Oplossing Dat die Mozilla
de programmamap, want wellicht staat daar een uninstaller. Firefox-extensies worden
Anders de bewuste map weggooien. Eventueel zoekt u daarna verwijderd uit het aanbod zal
nog met een tool als Revo Uninstaller (www.revouninstaller. waarschijnlijk te maken hebben
com) naar resten om alle sporen van dat programma uit te wis- met commerciële klachten
sen, zodat die de toekomstige installer niet dwarszitten. Daarna (afbeelding 7). Gratis extensies
het programma gewoon opnieuw installeren. zullen zeker proberen u over
te halen richting het eigenlijke
product. En daar zijn de meeste
6 passieve usb-hub aansluiten is gebruikers nu eenmaal niet van
nooit aan te raden. Een externe gediend. Wat niets afdoet aan de
harde schijf kunt u beter direct kwaliteit van de virusscanners
in een échte usb-poort van van Avast en AVG. En wat com-
de laptop prikken. Dat is een mercie betreft: Mozilla Firefox
stroom-dingetje, want een staat daar inderdaad héél anders
usb-poort levert slechts een in dan Google Chrome.
bepaalde hoeveelheid stroom,
die vervolgens via die usb-hub Submappen terughalen
door meerdere apparaten Kan ik de submappen van Micro-
gebruikt moet worden. En harde soft Outlook terughalen? Deze
Een voorbeeld van een melding in schijven gebruiken nu eenmaal zijn verwijderd.
verband met een firmware-update. In véél meer stroom dan een Tosca Bruinenberg
het geval van een nas wel regelmatig muis of een toetsenbord. Zeer
met de webbrowser inloggen. waarschijnlijk is er halverwege Oplossing Sowieso heeft
het kopiëren van die bestanden Microsoft Outlook een map
aanpassen. En het kunnen weg- stroomgebrek opgetreden, met met Verwijderde items. Kijk
gooien van afzonderlijke items is als gevolg dan die ene harde eens in die map. En als het een
één van de aanpassingen die u schijf de bestandstabel en daar- imap-account betreft, kijk dan
kunt uitvoeren. mee ook de partitiegegevens even op de webmail van de
is kwijtgeraakt. De oplossing is mail-provider. Mogelijk hoeft
Harde schijf en een tool als MiniTool Partition u slechts dat imap-account
bestanden weg Wizard (www.tiny.cc/mtpr). Daar- opnieuw te synchroniseren.
Ik heb twee externe schijven via
een usb-hub aangesloten op mijn 7
laptop. Ik heb bestanden van
de ene naar de andere externe
harde schijf gekopieerd. Een van
de twee externe harde schijven
werkt nu niet meer. En ik mis wat
bestanden op de andere externe
harde schijf. Hoe is dit te verkla-
ren? En hoe krijg ik de bestanden
terug?
Reinier Yard
Oplossing Externe harde Avast bij de extensies voor Google Chrome. Zoals gezegd: het begint
schijven op een en dezelfde commercieel te worden. Kennelijk té commercieel.
 FAQman
8

De NUC en Windows 10 Oplossing U kunt altijd van

Omdat Windows 7 vanaf 20 janu-
ari 2020 niet meer ondersteund
wordt, heb ik een mini-PC, een
NUC, besteld. Via een kvm-
switch kan ik straks nog gewoon
op mijn grote jongen blijven
werken. Toch schrik ik iedere 14
dagen, dan verschijnt Computer
Idee, vanwege de problemen
die gebruikers van Windows 10
ondervinden na een update of
upgrade. Het gaat voornamelijk
over drivers die ineens niet
meer werken. Ik baal eigenlijk
nu al! Wat is wijsheid? Gewoon
niets upgraden of updaten? En
gewoon tevreden zijn met wat ik
dadelijk op de NUC te zien krijg?
Ferry Visser
Oplossing Met wat geluk
hebt u een NUC van Intel
gekocht (afbeelding 8). Dus
een kastje met daarin louter
Intel-onderdelen. Een dergelijke
NUC wordt bijzonder goed
door Microsoft en dus ook door
Windows 10 ondersteund. Want
het gaat in de meeste gevallen
inderdaad om die drivers. Dus
als u op een mooi mainstream
product werkt, dan is de kans
op onbezorgde updates en
upgrades het grootst. Althans,
dát is wat de jarenlange praktijk
(waarin van alles is geprobeerd)
van uw FAQman toch wel heeft
uitgewezen. Zojuist is de i7 NUC
nog op Windows 10 versie 1909
gezet: dat werkt vlekkeloos! Met
als belangrijkste tip een ssd in te
bouwen met iets meer opslag-
ruimte dan nodig. Dus als u
denkt aan een 128 GB exemplaar,
neem dan tóch maar die van 256
GB. En 16 GB RAM is ook fijn.
Verbinding is niet privé
Ik heb problemen met oudere
Android-toestellen. Na het
Een voorbeeld van een NUC van Intel. Een mooi klein en fluisterstil kastje.
Prima computertje!
wel actief in de juiste tijdzone?
Verder checken of Android en de
apps – waaronder de webbrow-
ser – kunnen worden geüpdatet.
IrfanView of GIMP?
Welke is beter: IrfanView of
GIMP?
Richard K.
Oplossing Beter, beter ... het
zijn verschillende programma’s,
maar wel allebei gratis. Uw
FAQman ziet IrfanView (www.
irfanview.net) voor het snelle
werk. En GIMP (www.gimp.org)
is dan voor het grondige werk.
Qua absolute mogelijkheden
is GIMP veel uitgebreider dan
IrfanView. Voor het snelle
knip- en kopieerwerk grijpt uw
FAQman liever naar IrfanView.
Maar waarom kiezen? Installeer
ze gewoon allebei en gebruik
ze voor waar ze goed in zijn!
(En kijk ook eens naar de gratis
plug-ins die verkrijgbaar zijn
voor IrfanView en voor GIMP.)
Mp3 naar cd-audio
Ik wil mp3 omzetten naar
cd-audio, zodat die cd kan wor-
den afgespeeld op een oudere
cd-speler. Met welk programma
kan dat?
Ronald
Oplossing Kijk eens naar
PowerISO (www.poweriso.com),
9 Installeer dan een sd-kaart als
Ook met de Windows Media Player
kunt nog een echte audio-cd branden.
want daarmee is al prima een
audio-cd te bakken. En ook kunt
u de – ouderwetse – Windows
Media Player gebruiken. Kijk
maar eens goed, dan ziet u de
knop Branden al snel staan
(afbeelding 9).
Tablet tegen de limiet
aan
Mijn tablet loopt tegen de limie-
ten aan bij het installeren van
Windows 10 updates: ‘Te weinig
schijfruimte’. Zelfs nadat alle
onnodige bestanden verwijderd
zijn, is er nog steeds te weinig
opslagruimte. Ik heb wel een
sd-sleuf, dus vraag me af of ik
dit toestel toch kan upgraden
via een micro-sd-kaart (64 GB),
waarna ik Windows 10 opnieuw
installeer.
Geert van den Broeck
een schoon Windows 10-instal-
latiemedium booten. Van sd en
anders gewoon vanaf een usb-
stick. Als u een recent Windows
10-installatiemedium gebruikt,
kunt u daarmee een upgrade-in-
stallatie uitvoeren. Dat werkt
sowieso. Maar een schone én
verse Windows 10-installatie
kan nooit kwaad op een tablet.
D: en gebruik die extra partitie
– bijvoorbeeld – voor uw eigen
documenten.
Stisvc werkt niet meer
Zo’n een- à tweemaal per week
loopt mijn pc vast. Het beeld
bevriest als het ware. Ik moet dan
een geforceerde afsluiting doen
door de power-knop lang vast te
houden. Na het opnieuw opstar-
ten werkt alles weer goed. In de
betrouwbaarheidsgeschiedenis
staat dan vermeld: Stisvc werkt
niet meer.
Nico Raven
Oplossing Dat Stisvc is een
programma dat wordt gebruikt
door grafische invoer-apparaten
zoals scanners en digitale came-
ra’s. Het is echter niet Stisvc
dat de pc doet vastlopen, het
is het gastheer-programma dat
gebruikmaakt van Stisvc. Waar-
mee het aan ú is om te bedenken
waar u op dat moment grafisch
mee bezig was? En wellicht weet
u dan welke software u dient te
vervangen of te updaten.
WhatsApp-geschiedenis
overzetten
Mijn Windows-telefoon moet
helaas worden vervangen door
een Android-toestel. Is het moge-
lijk om de WhatsApp-geschiede-
nis over te zetten. En zo ja: hoe?
Ton van Haren

FAQ man' s archief

terugzetten naar de fabrieksin-
stellingen krijg ik bij het gebruik
van webbrowsers de melding: ‘Je
verbinding is niet privé. Aanval-
lers proberen ... enzovoort’. Met
de fabrieksinstelling ga ik terug
naar Android 4.2.2. De datum en
de tijd staan correct ingesteld.
J. Wernsen
Oplossing Dat laatste – die
datum en die tijd – is essentieel.
Maar nog iets anders: bent u
Oplossing Ga naar de Instel-
lingen van WhatsApp en dan naar
Chats en Chat-backup. U kunt dan
Niet gevonden wat u zocht? een back-up van WhatsApp naar
de cloud maken, en die back-up
De FAQman beantwoordt meer vragen dan we in deze rubriek kunt u later weer terughalen. Het
kunnen plaatsen. Kijk voor alle vragen en antwoorden op is even afwachten naar welke
www.computeridee.nl/faqman cloud dat gaat gebeuren, maar
op zich is dat het probleem niet.
Of hij uw vraag beantwoord heeft, kunt u controleren op Het gaat immers om het feit dat u
www.computeridee.nl, via de zoekfunctie rechtsboven. een – mogelijk niet eens noodza-
Tik daar uw achternaam in en u ziet of uw vraag ertussen staat. kelijke – back-up heeft.

computeridee.nl 5 | 2020 63

Onder de noemer FAQtips gaat Jasper Vries
Compatibiliteitsmodus
Al sinds XP beschikt Windows over de zogeheten compa-
tibiliteitsmodus. Wat biedt deze modus en hoe werkt het?
D e compatibiliteitsmodus is
bedoeld om oudere software
voor Windows te laten werken op
een nieuwe versie. Niet alleen het
uiterlijk van Windows verandert met
de verschillende versies, ook onder
de motorkap gebeurt er veel. Met de
compatibiliteitsmodus doet Windows
zich voor alsof het een oudere versie
van het besturingssysteem is.
U vindt de compatibiliteitsmodus in
het eigenschappenvenster van het
exe-bestand of de snelkoppeling van
een programma. Vanuit het start-
menu van Windows 10 klikt u met de
rechtermuisknop op een programma
en kiest u Meer, Bestandslocatie
openen. Er opent een Verkenner-
venster waarin de juiste snelkop-
peling is geselecteerd. Hierop klikt
u wederom met rechts. Kies voor
Eigenschappen. In het venster gaat u
64 5 | 2020
Tekst Jasper Vries
FAQtips
elke twee weken dieper in op een aantal
onderwerpen waarover op het Forum en
via de mail veel vragen worden gesteld.
Om programma’s
in de compatibili-
teitsmodus te
kunnen uitvoeren, naar het tabblad Compatibiliteit.
moet u meestal Microsoft raadt u aan om eerst te kie-
toestemming geven zen voor Probleemoplosser voor com-
aan het gebruikers- patibiliteit uitvoeren. Dit is een wizard
accountbeheer. waarmee Windows het programma
analyseert en probeert geschikte
instellingen te vinden. Probeert u eerst
de aanbevolen instellingen. Mogelijk
bent u dan in één keer klaar. De wizard
vraagt u het programma te testen. Het
kan voorkomen dat u door het gebrui-
kersaccountbeheer wordt gevraagd
om toestemming te geven. Komt dit
venster niet automatisch op de voor-
grond, klik het dan aan op de taakbalk.
Werkt het programma nu wel, dan
slaat u de aanbevolen instellingen op
en bent u klaar.
Werkt het programma niet, dan kunt
u wat proberen in het eigenschappen-
Als een oud venster. Begint u met Dit programma
programma niet in de compatibiliteitsmodus uit-
werkt, kunt u het voeren voor. Hierbij selecteert u de
mogelijk met de oudste Windows-versie waarvan u
compatibiliteits- weet dat het programma er ooit op
modus aan de praat heeft gewerkt. Sluit het venster met
krijgen. OK en probeer het programma uit.
Ook een vraag?
Zou u een onderwerp graag
behandeld willen zien?
Mail dan naar faqtips@computeridee.nl.
Jasper neemt alle mails mee in zijn keuze.
Als het werkt bent u klaar, anders
keert u terug naar het venster met
compatibiliteitsinstellingen.
Het volgende wat u kunt proberen is
om het programma als administrator
uit te voeren. Oudere programma’s
willen nog weleens rechtstreeks
naar hun programmamap in C:\
Program Files schrijven, maar dat is
niet toegestaan bij recentere versies
van Windows. Door het programma
als administrator uit te voeren, geeft
u daar alsnog toestemming voor. U
krijgt bij het starten van het program-
ma wel elke keer het venster van het
gebruikersaccountbeheer te zien. De
overige instellingen hebben vooral
te maken met een onjuiste weergave
van een programma. Dat is echt een
kwestie van experimenteren.
De compatibiliteitsmodus hoeft u in
de meeste gevallen niet in te stellen
bij de installatie van een oud pro-
gramma. Een installatieprogramma
doet niet veel meer dan bestanden
naar de juiste map kopiëren en voegt
misschien nog iets aan het register
toe. Mocht een installatieprogramma
het niet doen, dan kunt proberen om
het als administrator uit te voeren.
Dit vindt u direct in het contextmenu
wanneer u met de rechtermuisknop
op het installatiebestand klikt.
De compatibiliteitsmodus werkt ove-
rigens niet altijd. Dat kan te maken
hebben met een specifieke driver
of een bepaalde kopieerbeveiliging
die niet meer werkt met de huidige
versie van Windows. Soms zijn daar
oplossingen voor, soms ook niet.
Het zijn sowieso oplossingen die
veel tijd of een risico vormen voor
de beveiliging. U kunt dan beter een
vervangend programma zoeken.

Tiny.cc
In Computer Idee staat regelmatig de vermelding naar
tiny.cc, met nog iets achter de slash. Wat houdt dit
precies in?
T iny.cc is een dienst om web-
adressen korter te maken. Een
url is vaak erg lang of bestaat deels
uit verschillende letters en cijfers.
Wanneer we in uw favoriete tijdschrift
naar dergelijke lange of complexe
url’s verwijzen, maken we gebruik van
tiny.cc. Daarmee voorkomen we dat u
een lang webadres moet overttikken
én wij besparen daarmee zelf ruimte
op de pagina.
Wij voeren hiervoor op www.tiny.
cc het oorspronkelijke webadres in.
Dit wordt vervolgens gekoppeld. We
krijgen daarmee een tiny.cc/nogwat.
Het deel achter de slash is variabel.
Als u deze verkorte link in uw browser
intikt, stuurt de dienst van tiny.cc u
automatisch door naar de oorspron-
kelijke url die eraan is gekoppeld.
Misschien vraagt u zich af hoe
veilig dit is. De oorspronkelijke url
Taakbalkknoppen wel of niet
samenvoegen
Moderne versies van Windows voegen automatisch de
taakbalkknoppen samen. Is het mogelijk om deze niet
samen te voegen?
V roeger kreeg u met Windows 98
en XP voor ieder openstaand
programma een brede knop met
een pictogram én (een deel van) de
venstertitel te zien. Bij meerdere
vensters van hetzelfde programma
kon u daarmee direct zien hoeveel er
openstonden. De titel gaf aan welke
knop voor welk venster was. U hoefde
er niet eerst op te klikken.
Dit is nog steeds mogelijk. Via Start,
Instellingen, Persoonlijke instellingen,
Taakbalk kunt aangeven hoe de Taakbalk met
knoppen op de taakbalk zich moeten (boven) en zonder
gedragen. U kunt hiervoor ook met (beneden)
de rechtermuisknop op de taakbalk samengevoegde
klikken en kiezen voor Taakbalk- taakbalkknoppen.
computeridee.nl
krijgt u niet te zien totdat de gekop-
pelde pagina is geopend. In principe
is dit net zo veilig als iedere andere
url. De lange oorspronkelijke url had
u anders overgetikt, eigenlijk ook
zonder te weten wat er precies op uw
scherm verschijnt.
Wilt u toch vooraf weten waar een
korte tiny.cc-url u naar verwijst? Voeg
dan een gelijkteken toe aan het eind
van de korte url: tiny.cc/nogwat= dus.
Wanneer u dat doet, wordt u niet
gelijk doorgestuurd naar de website
instellingen. We gaan hier overigens
uit van Windows 10.
In het instellingenvenster gaat u
op zoek naar Taakbalkknoppen
combineren. Hier kunt u voor drie
verschillende opties kiezen. Altijd,
labels verbergen is de standaard-
instelling. Hierbij worden meerdere
FAQtips
die achter de korte url verborgen
gaat. U komt hiermee eerst op een
pagina van tiny.cc zelf, waar u kunt
zien wat de gekoppelde webpagina
is. U kunt dan alsnog besluiten of u
deze wel of niet wilt bezoeken.
Via tiny.cc kunt u zelf ook dit
soort korte url’s maken. Er zijn
ook andere aanbieders om uw
webadressen in te korten. En soms
zit de mogelijkheid van korte url’s
al ingebakken in een andere dienst,
zoals in Google Maps.
In plaats van de
lange url uit de
adresbalk, kunt u in
Google Maps via
Delen een korte link
maken.
Hier kunt u
instellen hoe de
taakbalkknoppen
eruit moeten zien.
vensters van een programma achter
één knop geplaatst. U ziet alleen
pictogrammen.
De andere twee opties, Wanneer
taakbalk vol is en Nooit, doen meest-
al hetzelfde. Elk venster krijgt een
eigen knop en u ziet de venstertitels
op de taakbalk. Bij Nooit is dit altijd
zo. Kiest u voor Wanneer taakbalk
vol is, dan wordt er automatisch
teruggeschakeld naar de gecombi-
neerde taakbalkknoppen als u erg
veel programma’s open hebt staan. In
de praktijk moet u daarvoor erg uw
best doen, u kunt dan ook prima voor
Wanneer taakbalk vol is kiezen.
5 | 2020 65
Uitsmijter
Google
Jan Van Haver plaats-
te in 2016 zijn eerste
foto op Google Maps.
Inmiddels is hij een
zeer actieve ‘Local
Guide’. In 2019 werd
hij zelfs uitgenodigd
voor Connect Live, de
jaarlijkse gidsenbijeen-
komst in Californië.
W
ereldwijd helpen
zo’n 120 miljoen
‘Local Guides’
mee aan het
uitbreiden en corrigeren van
alle informatie die Google Maps
herbergt. Jan Van Haver is één
van hen, maar wel eentje die is
doorgedrongen tot het hoofd-
kwartier van Google.
Hoe ben je begonnen?
“In 2016 had ik net een nieuwe
smartphone gekocht. Ik had alle
instellingen aangezet, omdat ik
nieuwsgierig was naar de moge-
lijkheden. Tijdens een wandeling
met mijn vrouw kreeg ik opeens
van Google Maps de vraag of
ik de foto die ik zojuist had
gemaakt online wilde zetten. Ik
zei ja. Ongeveer een week later
verscheen er een bericht dat
mijn foto al zeventig keer beke-
ken was. Ik werd nieuwsgierig en
ontdekte zo Google’s program-
ma voor Local Guides. Ik begon
als Level 1-gids en raakte al vrij
snel eraan verslingerd. Sinds-
dien plan ik vrijwel elk weekend
een excursie waarmee ik zo veel
mogelijk kan bijdragen.”
Hoe ga je te werk?
“Meestal ga ik naar stadscentra.
66 5 | 2020
Tekst Jolein de Rooij Foto Paul Pavlinovich
Uitsmijter
Ma p s h e lp e n v e r b e te re n
Wie: Jan Van Haver
Waar: Hamme
Wat: Local Guide
Waarom: bijdragen
Mijn focus is vanaf het begin categorieën, zoals ‘schoenen-
af aan geweest om bestaande winkel’ of ‘kledingreparatie’.
informatie te controleren en uit Zonder categorie is een zaak
te breiden. Ik maak bijvoorbeeld namelijk slecht vindbaar op
foto’s van gevels, kijk of winkels Google Maps. Daarnaast speur
inmiddels gesloten zijn of van ik naar duplicaten: plekken die
eigenaar zijn veranderd. Ook dubbel zijn ingevoerd. Stel je
voeg ik openingstijden toe of pizzeria Antonia voor, die met
Oproep
Doet u iets bijzonders met uw pc? Of hebt u een handige
softwareoplossing voor uw hobby bedacht? Stuur dan een
e-mail met als onderwerp ‘Creatief met de pc’ naar
redactie@computeridee.nl
Wie weet komt u ermee in Computer Idee.
twee pins op de kaart staat, op
20 meter afstand van elkaar. Dat
kun je melden. Google voegt dan
beide pins samen, inclusief alle
recensies, foto’s en video’s. Ook
zit ik weleens op een regenach-
tige dag thuis aan tafel en zoek
gericht naar ontbrekende infor-
matie, zoals telefoonnummers.
Die voeg ik dan toe op basis van
website-informatie.”
Wat is Connect Live?
“Dat is een vierdaagse confe-
rentie op het hoofdkantoor,
waarvoor Google elk jaar 200
Local Guides uitnodigt die veel
bijdragen. Hun reis en verblijf
worden volledig vergoed. Ieder-
een vanaf Level 5 kan een aan-
vraag indienen. In 2018 dacht
ik een kans te maken, want ik
was een blog begonnen met tips
voor beginnende Local Guides.
Helaas bleek dat onvoldoende.
Daarom heb ik 2019 alles uit de
kast getrokken. Ik startte een
podcast-serie voor Local Guides
en organiseerde een tour voor
twintig ervaren buitenlandse
Local Guides langs historische
locaties in België. Daarna
kreeg ik in juni het verlossende
mailtje. Het was een geweldige
ervaring. Zo weet ik nu alles over
de nieuwe features waaraan
gewerkt wordt, al mag ik daar
niets over zeggen. Ook heb ik
allerlei Google Maps-teamleden
persoonlijk gesproken. Een
aantal van hen ga ik in 2020
interviewen voor mijn podcast.”
Sites
www.letsguidepodcast.com
www.janvanhaver.com/tag/
local-guide
http://maps.google.com/
localguides
 Volgend nummer

Colofon
Hoofdredacteur: Dick van de Schraaf
Beter back-uppen
Wie een thuisnetwerk met meerde-
Eindredactie: José Pauty, Eelko Rol, re computers heeft, wil van elke pc
Theske Slijkerman, Ed Wiggemans een goede back-up kunnen maken.
Online: Randolf Bouwma, Daan Doedens Hoe gaat zo'n gecentraliseerde
Coördinators vormgeving: back-up in z'n werk?
Ilona Moerland, Bert Sluyter
Vormgeving: Dian Geerts
Uitgever: Remco de Graaf Maak kennis met LineageOS
Marketing: Marjolein Sturk (marketing- Met LineageOS blaast u nieuw leven in een
manager), Joep Preijde
afgedankte smartphone of tablet, maar deze alter-
Drukkerij: Senefelder Misset Doetinchem
natieve Android-variant kan ook een verbetering
Redactie Computer Idee voor de bestaande toestelsoftware zijn.
Richard Holkade 8, 2033 PZ Haarlem
Algemeen: redactie@computeridee.nl
FAQman: faqman@computeridee.nl
ALLE ONDERWERPEN ONDER VOORBEHOUD

FAQtips: faqtips@computeridee.nl
Mailbus: mailbus@computeridee.nl
Voor Nop: voornop@computeridee.nl
Vers Getest: versgetest@computeridee.nl
Tips & Trucs: tiptruc@computeridee.nl
Artikelideeën: idee@computeridee.nl
Pers: persberichten@computeridee.nl
www.computeridee.nl
facebook.com/ComputerIdeeNL
twitter.com/computeridee

Medewerkers
Eerste hulp bij video
De nieuwe
Jeroen Boer, Randolf Bouwma, Toon van
Daele, Mark Gamble, Dennis Gandasoe- In deel 2 over mediaproble-
brata, Gertjan Groen, Jolein de Rooij, Dirk
Schoofs, Emke Slijkerman, Ap de Smits,
men hebben we vooral oog
Computer Idee
Erwin Suvaal, John Vanderaart, Richard voor de beeldkwaliteit op
is vanaf
18 februari
Veenstra, Jasper Vries uw computer. We bespreken
een aantal veelvoorkomende
Advertenties
Accountmanagers: Michiel Kramer, videoproblemen en beant- te koop!
Danny Thijssing, Raymond Ullers woorden de nodige vragen.
023-543 0000 / sales@reshift.nl
Advertentie-aanlevering:
Marco Verhoog, mverhoog@reshift.nl
Telefoon: 023-543 0020

Als u boven een artikel de header

#brandedcontent ziet staan, is dit Android(-games)
artikel gemaakt door de Brandedcontent- op uw pc Videobewaking voor
redactie van uitgeverij Reshift. Deze
redactie werkt apart van de reguliere
Met de gratis emulator een prikkie
redacties. Zowel de onderwerpkeuze als KoPlayer beleeft u de Wilt u huis en tuin beveili-
de inhoud van artikelen met deze header Android-omgeving op gen zonder veel gedoe en
komen tot stand in overleg met commer-
ciële partners. uw pc-scherm. Dat is hoge kosten? We laten van
aantrekkelijk voor mobie- een tweetal goede en be-
le games, maar uiteraard taalbare bewakingscamera's
ook voor andere apps. zien hoe u ze installeert.

Klantenservice
Disclaimer Computer Idee verschijnt 26 keer per jaar. Een
Hoewel uiterste zorg is besteed aan jaarabonnement kost € 77,–. Een los nummer
Computer Idee, aanvaardt de redactie kost in de winkel € 3,85.
noch de uitgever enige aansprakelijkheid Equrion Services B.V. verzorgt de financiële
voor schade ontstaan door eventuele afhandeling voor Reshift Digital B.V. Een nieuw
fouten en/of onvolkomenheden in het abonnement wordt gestart met de eerst moge-
blad, online of enig andere digitale versie lijke editie voor een bepaalde duur. Na de eerste
van Computer Idee. abonnementsperiode wordt het abonnement
Alle in Computer Idee genoemde prijzen stilzwijgend voortgezet voor onbepaalde tijd en
zijn onder voorbehoud (van wijzigingen betaalt u de reguliere abonnementsprijs.
en typfouten). Vanaf dat moment is het abonnement opzeg-
baar met inachtneming van een opzegtermijn
van 1 maand. Een abonnement is alleen mogelijk
Auteursrechten: © 2020 by Reshift
in Nederland en België.
Digital, Haarlem. Gehele of gedeeltelijke
overname van artikelen is alleen toe-
gestaan na voorafgaande schriftelijke Abonnementsvormen Kosten
toestemming van de uitgever. per jaar
Jaarabonnement* € 77,–
Halfjaarabonnement* € 85,50
Computer Idee Maandabonnement* € 90,35
is een uitgave van
Losse verkoop € 100,10
Reshift Digital.
* Deze prijzen gelden bij automatische incasso.
Abonneren kan via www.computeridee.nl/abonneren.
Beëindiging abonnement Na de omzetting Persoonsgegevens Wij nemen uw gegevens,
voor onbepaalde duur kan op ieder moment per zoals naam, adres en telefoonnummer op in een
wettelijk voorgeschreven termijn van 1 maand gegevensbestand.
worden opgezegd. Uw opzegging ontvangen wij De verwerking van uw gegevens voeren wij
bij voorkeur telefonisch. uit conform de bepalingen in de Algemene
U kunt de Klantenservice bereiken per mail Verordening Gegevensbescherming. De
(klantenservice@reshift.nl) of telefonisch op ma gegevens worden gebruikt voor de uitvoering
t/m do tussen 9 en 12 uur via +31 (0)23–5364401. van afgesloten overeenkomsten, zoals de
Verhuizing, bezorgklachten en vragen abonnementenadministratie en, indien u daar
Ga hiervoor naar www.mijnreshift.nl, de toestemming voor hebt gegeven, om u op de
digitale klantenservice van Reshift Digital, de hoogte te houden van interessante informatie
uitgever van Computer Idee. Nadat u zich hebt en/of aanbiedingen.
geregistreerd, kunt u voortaan inloggen met uw U kunt uw persoonsgegevens opvragen om
email-adres en wachtwoord. inzicht te krijgen in welke gegevens wij van u
hebben, deze te corrigeren of, na beëindiging
van de abonnee-overeenkomst, te laten
Kosten Edities Per editie Betaling per verwijderen.
per periode Stuur hiertoe een kaartje aan Reshift Digital,
€ 77,– 26 € 2,96 jaar afd. klantenservice, Richard Holkade 8, 2033 PZ
€ 42,75 13 € 3,29 half jaar Haarlem of een e-mail naar klantenservice@
€ 6,95 2 € 3,48 4 weken reshift.nl
€ 3,85 1 € 3,85 editie

computeridee.nl | 5 | 2020 67
Tablet / Smartphone Laptop Streaming
SPOTNET