con người, không chỉ cho người hút mà còn cho tất cả những người xung quanh. Nó là tác nhân gây ra nhiều loại bệnh, trong đó nghiêm trọng nhất là phổi, não, kéo theo sự ảnh hưởng lên các cơ quan trên cơ thể, từ đó làm tổn hại nghiêm trọng đến sức khỏe con người.
I. Hoàn cảnh ra đời.
Được phát hiện tại Châu Mỹ 1492, người ta đã tìm thấy một loại cây tên là Tabacco. Trong loại cây này có chứa nhiều chất có tác dụng thần kỳ nên được trồng rộng rãi khắp châu Mỹ, sau đó được đưa về châu Âu và chế biến phát triển thành thuốc lá trị chứng đau nữa đầu. Ngoài ra người ta còn phát hiện thuốc lá khiến người hút sảng khoái tinh thần, giảm căng thẳng, tạo hưng phấn. Tuy nhiên, trên thực tế trong thuốc lá có chứa rất nhiều loại chất độc hại. II. Những chất độc hại có trong khói thuốc Trong khói thuốc lá có chứa một số chất như: - Một số chất phóng xạ. - Formaldehyde: dung dịch ướp xác chết - Khí Butan: trong bình ga bật lữa - Benzen: thuốc trừ sâu, dầu khí - PAH: trong dầu Diezen - Khí CO - Cadmium: trong pin - Nitrosamies: chất gây ung thư rất mạnh trong khói - Arsenic: chất độc tổn hại đến mạch máu và tim - Ammonia: thuốc kích thích tăng trưởng và chất tẩy rửa - Hắc ín (tar) Đặc biệt trong thuốc là còn có Nicotin: Nicotine được hấp thụ qua da, miệng và niêm mạc mũi hoặc hít vào phổi. Hàm lượng Nicotin trong các loại thuốc này thay đổi từ 2 – 10%. Một số loại thuốc lào tốt có thể chứa đến 16% Nicotin. Người hút thuốc trung bình đưa vào cơ thể 1 đến 2 mg nicôtin mỗi điếu thuốc hút. Hút thuốc lá đưa nicôtin một cách nhanh chóng đến não, trong vòng 10 giây sau khi hít vào, gây tác động tâm thần kinh làm tăng cảm giác sảng khoái, vui vẻ, tăng hoạt động cảm xúc. Nicotine gây nghiện cao, nó có thể xếp vào nhóm gây nghiện tương tự như Heroin và Cocain. Nicotin chủ yếu tác động lên hệ thần kinh trung ương với sự có mặt của các thụ thể nicotine trên các cấu trúc não. Tuy nhiên, khi nồng độ Nicotine trong cơ thể giảm xuống, người hút thuốc sẽ cảm thấy bứt rứt, căng thẳng, không tập trung, buồn bã, lo lắng, rối loạn giấc ngủ. Vì vậy, để có sự thoải mái, người hút thuốc phải hút điếu thuốc tiếp theo và tạo ra một vòng xoắn liên tục hút thuốc. Nicotine khi vào trong máu làm tăng nhịp tim và huyết áp do kích thích giải phóng hormone như adrenalin và làm hẹp mạch máu. Adrenalin làm tăng nhịp tim, tăng huyết áp và giảm lưu thông máu. Ngoài ra, khi Nicotine vào máu ngăn giải phóng insulin từ tụy. Hormone này có vai trò loại bỏ đường thừa trong máu. Vì vậy, người hút thuốc rơi vào tình trạng đường máu cao hơn bình thường. Tuy nhiên trong cơ thể nicotine sẽ nhanh chóng được chuyển hóa thành cotinin và thải trừ ra nước tiểu. III. Tác hại của thuốc lá Khi hút thuốc hoặc sống chung với người hút thuốc khói thuốc hít qua phổi ngấm vào máu tích lũy lâu ngày trở thành điều kiện và nguyên nhân gây nên các bệnh về tim mạch, viêm nhiễm đường hô hấp, gây tổn thương trong lòng mạch máu. Hầu hết các cơ quan nội tạng bị tổn thương dẫn đến rụng tóc, da nhăn, giảm thính lực, sâu răng,... và nguy cơ ung thư cao, đặc biệt là ung thư phổi cứ 10 người mắc bệnh ung thư phổi thì có 9 người hút thuốc lá. Ngoài ra, hút thuốc lá còn làm giảm số lượng và chất lượng tinh trùng dễ dẫn đến vô sinh ở nam giới. Tăng nguy cơ ung thư tử cung, rối loạn kinh nguyệt, ung thư vú đối với phụ nữ. Dễ bị còi xương, trí tuệ chậm phát triển, suy dinh dưỡng đối với trẻ nhỏ. IV. Thực trạng hút thuốc hiện nay Hiện nay, Tỷ lệ nam giới trưởng thành hút thuốc là 47,4%. Trong giới trẻ độ tuổi 15-24, tỷ lệ hút thuốc trong nam giới là 26,1% và nữ giới là 0,3%. Việt Nam hiện có 33 triệu người không hút thuốc thường xuyên phải hít khói thuốc tại nhà và hơn 5 triệu người trưởng thành không hút thuốc thường xuyên hít phải khói thuốc tại nơi làm việc. Tỷ lệ hút thuốc thụ động tại các nhà hàng là 84,9%. Theo đánh giá của Tổ chức Y tế Thế giới, mỗi năm, thuốc lá là nguyên nhân gây ra cái chết của hơn hàng triệu người, 80% trong số những người này sống ở các quốc gia có thu nhập thấp hoặc trung bình. Tại Việt Nam, hàng năm có hơn 40.000 người chết do các bệnh có nguyên nhân từ thuốc lá gây ra. V. Giải pháp của chính phủ Nhằm tăng cường sức cho người không hút thuốc và hạn chế khói thuốc nơi công cộng, chính phủ đã ban hành các nghị định về việc xử phạt hành chính trong lĩnh vực y tế. Theo đó sẽ xử phạt từ 50.000 đến 100.000 cho các hành vi vi phạm sau đây: - Hút thuốc lá, thuốc lào ở nơi cộng như: rap hát, rap chiếu phim, phòng họp, phòng làm việc, bệnh viện, sân bay, nhà ga, thư viện, bến cảng, trên những phương tiện giao thông công cộng, hoặc nơi công cộng có quy định cấm. - Bán thuốc lá, thuốc lào cho trẻ em dưới 16 tuổi. Thực hiện nếp sống văn minh nơi công cộng, góp phần nâng cao chất lượng sống, mỗi chúng ta hãy tự giác thực hiện không hút thuốc trong nhà, nơi làm việc và những nơi công cộng bị cấm hút thuốc lá, không hút nơi có trẻ em và người già, nhắc nhở người khác không hút thuốc lá nơi công cộng.
Ngày 18/6/2012, Quốc hội nước CHXHCN Việt Nam đã ban hành Luật Phòng chống tác hại của thuốc lá. Luật PCTH thuốc lá có hiệu lực thi hành từ ngày 1/5/2013