Turkiye Klinikleri J Inf Dis-Special Topics 2017;10(1):99-105
DERLEME
Emel YILMAZa
a
Enfeksiyon Hastalıkları ve
Klinik Mikrobiyoloji AD,
Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi,
Bursa
Geliş Tarihi/Received: 22.08.2016
Kabul Tarihi/Accepted: 21.03.2017
Yazışma Adresi/Correspondence:
Emel YILMAZ
Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi,
Enfeksiyon Hastalıkları ve
Klinik Mikrobiyoloji AD,
Bursa, TÜRKİYE
dremelyilmaz@gmail.com
Copyright © 2017 by Türkiye Klinikleri
Kinolonlar
ÖZET Florokinolonlar, enfeksiyonların tedavisinde yaygın kullanılan önemli antibiyotiklerdir. Flo-
rokinolonlar, bakteri DNA girazını inhibe ederler ve bakterisidaldirler. Gram negatif bakterilerin
bir çoğuna karşı güçlü bir aktiviteye sahiptirler. Kinolonların temel halkasına yan zincirlerin ek-
lenmesi ile yeni kinolonlar elde edilmiştir. Yeni nesil kinolonlar, gram negatiflere etkilerinin ge-
nişletilmesi yanı sıra, gram pozitif ve anaerobik bakterilerin neden olduğu enfeksiyonlarda da
etkilidirler. Kinolonların farmakolojik özellikleri nedeniyle üriner sistem enfeksiyonları, seçilmiş
solunum yolu enfeksiyonları, sindirim sistemi enfeksiyonları, deri ve yumuşak doku enfeksiyonları,
kemik enfeksiyonları ve cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlarda kullanılmaları tedavide avantaj sa-
ğlar. Ancak kinolonların uygunsuz ve gelişigüzel kullanımı sonucu direncin gelişmesi önemli bir so-
rundur. Aşağıda farmakolojik özellikleri, direnç, yan etkiler, ilaç etkileşimleri ve klinik kullanımları
tartışılmıştır.
Anahtar Kelimeler: Antibakteriyel ajanlar; kinolonlar; pharmacodynamics; farmakokinetik
ABSTRACT Fluoroquinolones are an important family of antibacterial agents that are widely pre-
scribed for the treatment of infections in humans. The fluoroquinolones inhibit bacterial DNA gy-
rase and are bactericidal. They have potent activity against most gram negative bacteria. Addition
of the side chains to the roof of the molecule has allowed to obtain a number of new quinolone com-
pounds. The new generation quinolones are effective options in the infections caused by gram pos-
itive and anaerobic bacteria in addition to extensive gram negative activities. The fluoroquinolones
posses many pharmacological advantages which have made them excellent therapy for urinary, se-
lected respiratory, gastrointestinal, skin, soft tissue, bone, and sexually transmitted infections. A
major problem for the future is that inappropriate and indiscriminate use of quinolones will cause
rapid development of resistance. The following aspects are discussed the pharmacologic properties,
resistance, the adverse reactions, the interactions with other drugs, and the principal clinical ap-
plications.
Keywords: Anti-bacterial agents; quinolones; farmakodinamik; pharmacokinetics
inolonların ilk üyesi olan nalidiksik asit 1962 yılında, malarya tedavisinde
kullanılan klorokininin saflaştırılması sonucu elde edilmiştir. Nalidiksik asit,
gram negatif bakterilere etkinliği ve idrar konsantrasyonunun iyi olması ne-
deniyle üriner sistem enfeksiyonlarında kullanılmıştır. Ancak serum konsantrasyo-
nunun yeterli olmaması nedeniyle sistemik enfeksiyonlarda uygun bir seçenek
değildir. Daha sonra oksolinik asit ve sinoksasin geliştirilmiş, ancak sınırlı klinik
kullanımı olduğundan yaygınlaşmamıştır. Molekülün temel halkasına yan zincirler
eklenerek norfloksasin elde edilmiş; 1980’li yıllarda temel halkasında yapılan deği-
99
Emel YILMAZ
şikliklerle floro ve piperazin türevlerinin geliştirilmesi ile
yeni kinolonlar elde edilmiştir. Böylece kinolonlar klinikte
yaygın kullanılan antibiyotikler arasında yerini almıştır.1,2
KİMYASAL YAPI VE SINIFLANDIRMA
Kinolonlarda ortak iskelet, 4 okso 1, 4 dihidrokinolon;
4. pozisyondaki karbon atomuna oksijen molekülü bağ-
lanması ile oluşur. Nitrojenin 8. karbon atomuna eklen-
mesi ile oluşan 8-aza-4 kinolonlar, naftridinler oluşur
(nalidiksik asit, enoksasin, tasufloksasin, travofloksasin,
gemifloksasin). İkinci nitrojenin 2. pozisyona eklenmesi
ile 2-aza-4-kinolonlar olan kinolinler oluşur (sinoksa-
sin). Pridoprimidinler (pipemidik ve piromidik asitler)
ise 6. ve 8. pozisyonlara eklenen nitrojenlerle oluşan 6,8-
diaza-4 kinolonlardır. Temel halkasında 1980’li yıllarda
yapılan değişikliklerle floro ve piperazin türevlerinin ge-
liştirilmesi ilacı gram pozitif bakterilere de etkilihale ge-
tirmiştir. C-7 pozisyonuna eklenen piperazin ise gram
negatif bakterilere karşı etkinliği güçlendirmiştir. C-8
pozisyonuna ikinci florin eklenerek ilacın emilimi ve
yarı ömrü arttırılırken, fototoksisite sorunu ortaya
çıkmıştır. C-7 halkasının alkilasyonu ile gram pozitif
bakterilere karşı etki arttırılmış, yarılanma ömrü uza-
tılmıştır. Ayrıca N-1 pozisyonuna siklopropil grubu, C-
5 pozisyonuna amino grubu ve C-8 pozisyonuna florin
eklenmesi ile mikoplazma ve klamidyalara karşı etkinlik
arttırılmıştır. Topoizomeraz II ve IV enzimleri hedefle-
nerek, C-8 pozisyonuna metoksi grubu eklenmiş, böy-
lece olası kinolon direnci azaltılmaya çalışılmıştır. Bu
değişiklikler sayesinde antibakteriyel etki spektrumu
ŞEKİL 1: Kinolonların kimyasal yapısında yapılan değişiklikler ve etki spektrumları.3
100
Turkiye Klinikleri J Inf Dis-Special Topics 2017;10(1):99-105
geniş, oral ve intravenöz kullanım imkanı olan, gastro-
intestinal sistemden emilimi iyi, doku dağılımı yeterli,
düşük yan etkili olan kinolonlar klinikte kullanılmaya
başlanmıştır (Şekil 1).3
Bu gelişmeler sırasında yeni kinolonların bazıları,
klinik kullanım sırasında toksisite gözlendiğinden pi-
yasadan çekilmek zorunda kalmıştır. Bunlar arasında
grepafloksasin kardiyak yan etki, travofloksasin hepa-
totoksisite, gatifloksasin ise diğer kinolonlara göre hipo-
glisemi ve hiperglisemi görülmesi dolayısıyla klinik
kullanımı uzun ömürlü olamamıştır. Sparfloksasin ise
2001 yılında yeterli satış kotasına erişemediği için piya-
sadan çekilmiştir. Kinolonların sınıflaması Tablo 1’de
özetlenmiştir.1
ETKİ MEKANİZMASI
Kinolonlar, bakteri DNA giraz (topoizomeraz II) ve to-
poizomeraz IV enzimlerini inhibe ederek DNA repli-
kasyonunu önler. Kinolonlar, gram negatif bakterilerde
DNA giraz, gram pozitif bakterilerde ise topoizomeraz
IV inhibisyonunu sağlayarak etki eder. DNA giraz ol-
dukça uzun bir molekül olan bakteri DNA’sının süper-
sarmal oluşturarak, bakteri sitoplazmasına sığdırılmasını
sağlayan enzimdir. DNA giraz inhibisyonu sonucu, DNA
bakteri içine sığamayacak kadar uzun bir molekül halini
alır, bakterinin şekli bozulur. Ayrıca giraz enzimi, DNA
replikasyon ve transkripsiyon aşamasında da önemli role
sahiptir. DNA’nın replikasyonu, transkripsiyonu ve ta-
miri yapılamaz. Sonuçta bakteri hücresi ölür. Kinolonlar
konsantrasyon bağımlı bakterisidal antibiyotiklerdir.4
Emel YILMAZ
TABLO 1: Kinolonların sınıflandırılması.1
1. kuşak 2. kuşak 3. kuşak
kinolonlar kinolonlar kinolonlarb
Sinoksasin Norfloksasin Grepafloksasin
Nalidiksik asit Enoksasin Sparfloksasin
Ofloksasin Gatifloksasin
Siprofloksasina
Lomefloksasin
Levofloksasin
:Pseudomonasaeruginosa’ya en etkili kinolon
a
b
:Streptococcuspneumoniae ve anaeroblar için diğerlerine göre daha etkili kinolonlar
c
:Streptococcuspneumoniae ve anaeroblara en etkili kinolonlar
ANTİMİKROBİYAL AKTİVİTE
Florlanmış kinolonlar olarak bilinen ikinci kuşak ki-
nolonların nalidiksikasite göre antibakteriyel etki
spektrumları daha geniştir. Yeni kuşak kinolonlar
siprofloksasin, ofloksasin kadar, hatta daha fazla gram
negatif bakterilere etkilidirler. Ancak Pseudomonasae-
ruginosa‘ya etkileri siprofloksasin kadar iyi değildir.5
Yeni kuşak kinolonların (travofloksasin, gatifloksasin,
sparfloksasin, moksifloksasin, gemifloksasin) başta strep-
tokoklar olmak üzere gram pozitif bakterilere ve anae-
roblara karşı etkinlikleri arttırılmıştır. Gemifloksasin
pnömokoklara karşı en etkili kinolondur.6,7
Klinik kullanımda olan kinolonlar arasında mok-
sifloksasin ise anaerop bakterilere karşı yeterli aktiviteye
sahiptir. Yapılan çalışmalarda, moksifloksasinin intraab-
dominal enfeksiyonlarda kullanılan piperasilin-tazobak-
tam, amoksisilin-klavulanik asit kadar etkili olduğu
bulunmuştur.8,9
Ayrıca florokinolonlar, metisilin duyarlı stafilo-
koklara da etkilidir. Levofloksasin, moksifloksasin ve
gemifloksasin ise stafilokoklar üzerine en etkili kino-
lonlardır. Levofloksasin ve moksifloksasinin enterokok-
lara etkisi ise sınırlıdır.
Siprofloksasin, ofloksasin, levofloksasin, moksif-
loksasin, Legionella pneumophila, Mycoplasma pneu-
moniae, Chlamydia trachomatis, Mycoplasma hominis,
Ureaplasma urealyticum gibi atipik patojenlere de etki-
lidir.5
Florokinolonlar, M tuberculosis, M fortuitum, M
kansasii, M chelonae’ya da etkili iken, Mycobacterium
avium complex üzerine zayıf etkilidir. İnvitro yapılan
çalışmalarda, ofloksasin ve sparfloksasinin Mycobacte-
rium leprae’ya etkisinin klinik çalışmalar için umut ve-
rici olduğu bulunmuştur.10,11
Turkiye Klinikleri J Inf Dis-Special Topics 2017;10(1):99-105
DİRENÇ MEKANİZMASI
Kinolonlara karşı direnç, kromozomal genlerin mutas-
4. kuşak
yonuyla olmaktadır. Başlıca direnç mekanizmaları; i. To-
kinolonlarc
poizomeraz II ve topoizomeraz IV’ü kodlayan genlerdeki
Travofloksasin
nokta mutasyonu; ii. Dış membran diffüzyon kanalla-
Moksifloksasin
rında değişikliğe yol açan sitoplazmik membran efflüks
Gemifloksasin
pompası proteinlerini regüle eden genlerdeki mıutas-
Klinofloksasin
yonlardır. Gram pozitif bakterilerde oluşan kinolon di-
renci gram negatif bakterilere göre daha sıktır. S aureus
enfeksiyonlarında kinolonlara beş günden fazla maruz
kalınması durumunda in vitro direnç gelişimi gösteril-
miştir. Kinolonlara karşı duyarlılığın azalması bakteri-
lerin antibiyotikle subinhibitör konsantrasyonda
karşılaşması ile gelişir. Dış membran proteinlerinde mu-
tasyon gelişirse OmpF’nin üretiminin azalması sonu-
cunda, bazı kinolonların hücre içine girişi azalır, sonuçta
kinolon direnci ortaya çıkar. Ancak bu şekilde oluşan di-
rencin MİK değerini belirgin değiştirmemesinden dolayı
kinolon direncinde oynadığı rol net değildir. Topoizo-
meraz II, gram negatif bakterilerde direnç açısından pri-
mer hedeftir, topoizomeraz IV’de oluşan mutasyonlar
sadece direnci arttırabilir. Gram pozitif bakterilerde ise
hem topoizomeraz II, hem de topoizomeraz IV primer
hedeftir. Topoizomerazlarda ortaya çıkan mutasyonlar
sonucunda kinolonlar hedef enzimlere bağlanamaz ve
ilaca direnç gelişmiş olur. Kinolonlardan birine karşı
direnç varsa diğer kinolonlara da direnç gelişmiş olabi-
leceği düşünülmelidir. Qnr proteinlerinde oluşan deği-
şiklik, daha çok plazmid aracılı dirençtir. Escherichia
coli, Klebsiella pneumoniae, Enterobacter spp ve diğer
enterik bakterilerde tanımlanmıştır. Qnr protein deği-
şikliği ile oluşan değişiklik genelde düşük düzeyde di-
rençten sorumludur. Ancak diğer direnç genlerini de
kodlayarak farklı dirençli türler ortaya çıkabilir. Efflüks
pompası olan ve plazmid tarafından kodlanan QepA pro-
teini ise norfloksasin, siprofloksasinde tanımlanmıştır ve
düşük düzeyde dirençten sorumludur. QepA proteinini
kodlayan dirençli izolatlar Avrupa ve Japonya’da tespit
edilmiştir, yaygınlığı tam olarak bilinmemektedir.4
Hayvan yemlerinde ve insanlarda kinolonların sık
kullanılması direnç gelişiminde rol oynar. Enterik bak-
terilerde önceden kinolon kullanımı ile direnç gelişimi
yakın ilişkilidir. Ayrıca Campylobacter jejuni, Neisseria
gonorrhoeae izolatlarında kinolon direncinin yaygınlaş-
tığı rapor edilmiştir.12,13
FARMAKOKİNETİK
Kinolonlar küçük, lipofilik yapıya sahip olduklarından
üst gastrointestinal sistemden iyi emilirler (Tablo 2’de
101
Emel YILMAZ Turkiye Klinikleri J Inf Dis-Special Topics 2017;10(1):99-105

farmakokinetiği özetlenmiştir).14 Maksimum serum kon-
santrasyonlarına 1-3 saat içinde ulaşır. İlacın besinlerle
birlikte alınması emilimi değiştirmez,ancak emilimi ya-
vaşlatır, sonuçta daha geç serum konsantrasyonuna ulaş-
masına neden olur. Kinolonlar serusm proteinlerine
düşük oranda bağlandıklarından tüm vücut sıvılarında
yüksek oranda bulunur. Özellikle safra, akciğer, prostat
dokusu, feçes, idrar, nötrofil ve makrofajlardaki kon-
santrasyonu, plazmadan daha yüksektir. Beyin omurilik
sıvısında bulunan (BOS) konsantrasyonları düşüktür.
BOS’a en iyi geçen kinolonlar ise pefloksasin ve ofloksa-
sindir.15,16
KİNOLONLARIN YARILANMA ÖMRÜ VE ELİMİNASYONU
Kinolonların vücut dağılımları yüksek, plazma protein-
lerine düşük bağlandıkları için yarılanma ömürleri uzun-
dur.Bu yüzden tek doz ya da ikiye bölünmüş dozlarda
kullanılır. Seçilmiş bazı kinolonlarınyarılanma ömrü
Tablo 2’de özetlenmiştir.14,17
Kinolonların vücuttan eliminasyonu değişiklik gös-
terir. Norfloksasin, ofloksasin, levofloksasin karaciğerde
fazla değişikliğe uğramadan böbrek yoluyla atılır. Kino-
lonlarda böbrek yolu ile atılım glomerüler filtrasyon
veya tübüler sekresyonla olur.Probenesid gibi tübüler
sekresyonu inhibe eden asidik ilaçlarla renal atılım aza-
lır, serum konsantrasyonu artar. Karaciğerden en az me-
tabolize olan ofloksasin ve levofloksasin büyük oranda
değişmeden böbrekler yoluyla atılır. Bu yüzden idrar
konsantrasyonları plazma konsantrasyonlarından yük-
sek olan norfloksasin, ofloksasin, levofloksasin (300-400
kat) üriner sistem enfeksiyonlarında tercih edilir. Nali-
diksik asit, pefloksasin, moksifloksasin, travofloksasin,
sparfloksasin karaciğer yoluyla elimine olur. Kinolonlar
daha çok karaciğerde P450 enzimiyle metabolize olur-
lar. Siprofloksasin ve enoksasinin bir kısmı karaciğerde
daha az aktif olan metabolitine dönüşür, daha az bir
kısmı değişmeden safra ile atılır. Siprofloksasinin safra
konsantrasyonu iyi olduğu için safra yolu enfeksiyonla-
rında da kullanılabilir. Moksifloksasin karaciğerden me-
tabolize olur ve safra ile atılır.
Kinolonların karaciğer ve renal yetmezliği duru-
munda doz ayarlaması farklılık gösterir. Renal yetmez-
likte kinolonların doz ayarlaması Tablo 3’de verilmiştir.
Sirozlu hastalarda siprofloksasin, ofloksasin, norfloksa-
sinde ilaç yarılanma ömründe artış olmadığı bilinmek-
tedir. Moksifloksasinin ise Childs-Pugh sınıf A sirozlu
hastalarda doz ayarlamasına gerek duyulmazken, B ve C
için yeterli veri yoktur.14,18,19
YAN ETKİLERİ
Genel olarak kinolonlar iyi tolere edilirler, ama yine de
bazı yan etkileri bulunmaktadır. Travofloksasin karaci-
ğer yetmezliğine yol açtığı için piyasadan çekilmiştir.
Sparfloksasinin QT uzamasına neden olması, nadiren de
olsa ventriküler aritmi yapması; grepafloksasinin ise kar-
diyovasküler yan etkilere bağlı yedi kişinin ölümünden
sorumlu tutulması sonucu her iki ilaç da piyasadan çe-
kilmiştir. Kinolonlar, özellikle moksifloksasin QT uza-
masına nadir de olsa neden olabilir, ancak özellikle
antiaritmiklerle riskin artabileceği unutulmamalıdır.20
Klinik uygulamalarda kinolonlara ait en sık yan etki
gastrointestinal yan etkilerdir (%3-17). Hastaların ço-
ğunda bulantı, kusma, iştahsızlık, daha azında ise ishal
olabilir. Diğer yan etkiler arasında çoğunlukla baş ağrısı,
baş dönmesi, sersemlik, uykusuzluk, anksiyete, ajitas-
yonlar, nadiren halüsinasyonlar, deliryum, felç gibi nö-

TABLO 2: Seçilmiş bazı kinolonlarınfarmakokinetik özellikleri.14

Farmakokinetik parametreler Norfloksasi n Siprofloksasi n Ofloksasi n Levofloksasi n Moksifloksasi n Gemifloksasi n
Doz (mg) PO 400 500 400 500 400 320
Cmax (µg/mL) PO 1,5 2,4 4,6 5,7 4,3 1,4
Doz (mg) i.v. - 400 400 500 400 -
Cmax (µg/mL) i.v. - 3,4-6,7 5,5 5,7 4,5 -
Serum proteinine bağlanma (%) 30 - 24-52 39-52 55-73
Yarılanma ömrü (saat) 3,3 4 4-5 6-8 9,5 7
Biyoyararlanım (%) 50 70 >95 99 86-100 71
Vd (L) - 231 102 102 122 280
Clr (mL/min) 234 358 195 116 30 193
Renal atılım (%) 27 40 73 77 20 36

Cmax: Serum pik konsantrasyonu; Clr: kreatinklirensi; i.v.: İntravenöz; PO: oral; Vd: dağılım hacmi

102
Emel YILMAZ Turkiye Klinikleri J Inf Dis-Special Topics 2017;10(1):99-105

TABLO 3: Normal böbrek fonksiyonları ve renal yetmezlikte bazı kinolonların günlük dozları.14
Normal böbrek fonksiyonu Renal yetmezlik (mL/dk)
Kinolon Oral/gün i.v./gün 10-50 <10 Diyaliz ile atılım
Norfloksasin 2x400 mg - 1x400 mg 1x400 mg Yok (H, P)
Siprofloksasin 2x250-750 mg 2x200-400 mg 18 saatte bir tek doz 24 saatte bir tek doz Yok (H, P)
Ofloksasin 2x200-400 mg 2x200-400 mg 24 saatte bir tek doz 24 saatte bir normal dozun yarısı Yok (H, P)
Levofloksasin 1x250-750 mg 1x250-750 mg 24 saatte bir normal dozun yarısı 48 saatte bir normal dozun yarısı Yok (H, P)
Moksifloksasin 1x400 mg 1x400 mg Doz ayarlamasına gerek yok Doz ayarlamasına gerek yok Yok (H, P)
Gemifloksasin 1x320 mg - 24 saatte bir normal dozun yarısı 24 saatte bir normal dozun yarısı %20-30 (H)

H: hemodiyaliz; P: periton diyalizi.

rolojik yan etkiler görülür (%0,9-11). Periferik nöropati

TABLO 4: Seçilmiş kinolonların klinik kullanımları.
de yapabilir. Teofilin birikimi olan ve nonsteroid anti-
inflamatuar (NSAİ) ilaç kullananlarda bu yan etkiler Kinolon Klinik kullanımları
daha sık görülebilir.21-24 Siprofloksasin Akut komplike olmayan sistit (kadınlarda-oral formu)
Üriner sistem enfeksiyonları
Alerjik deri reaksiyonları kinolon kullananlarda Kronik bakteriyel sistit
%0,4-2,2 oranındadır. Yapılan çalışmalarda gemifloksa- Komplike olmayan servikal ve üretralgonore
sin kullanımında %2,8 oranında döküntü olduğu rapor Deri ve yumuşak doku enfeksiyonları
edilmiştir. Özellikle 40 yaş altı kadınlarda ilacın yedi Kemik-eklem enfeksiyonları
günden fazla kullanılması durumunda döküntünün gö- İ nfeksiyözdiyareler (oral formu)

rüldüğü konusunda uyarılar bulunmaktadır (%14). Bazı Tifo (oral formu)

hastalarda ultraviole A ışığına maruz kalındığı zaman

Komplike intraabdominalenfeksiyonlar (metronidazol
ile kombinasyon)
fotosensitivite reaksiyonu gelişebildiği gözlenmiştir.
Akut sinüzit
Özellikle lomefloksasin ve sparfloksasin kullanımında Alt solunum yolu enfeksiyonları
fotosensitivite sıktır. Bu iki kinolonun 8. pozisyonu ha- Nozokomiyalpnömoni (IV formu)
lojen tuzu içerdiği için fotosensitivite daha sık görülür. Febrilnötropenideampirik tedavide (beta laktam
Sekizinci pozisyonda metoksi grubu içeren moksifloksa- antibiyotik ile kombinasyon)

sin ve gatifloksasinin fototoksite riski azdır. Nadiren ilaç İnhalasyon ile temas sonrası şarbon

ateşi, ürtiker, anjiyoödem, anafilaksi, serum hastalığı Komplike üriner sistem enfeksiyonu
Levofloksasin Komplike olmayan üriner sistem enfeksiyonu
benzer tablo olabilmektedir.25-28
(hafif, orta şiddette)
Ayrıca kinolonların epifiz plakları kapanmamış Komplike üriner sistem enfeksiyonu

olan 18 yaş altı çocuklarda kıkırdak hasarı yaptığı düşü- (hafif ve orta şiddette)

nülmektedir. Kinolon verilen hayvanlarda kartilaj ha- Akut piyelonefrit (hafif ve orta şiddette)
Komplike olmayan deri, yumuşak doku enfeksiyonu
sarı, noninflamatuar effüzyon, artropati görüldüğünden
(hafif ve orta şiddette)
insanlarda da aynı etkinin olabileceğinden korkulmak- Akut sinüzit
tadır. Ancak kistik fibrozisi olan ve sık kinolon kullanıl- Kronik bronşitin akut bakteriyel alevlenmelerinde
mak durumunda kalınan çocuklarda artropati olmadığı, Toplum kökenli pnömoni
nadiren eklem patolojileri görüldüğü ve geri dönüşümlü Nozokomiyalpnömoni

olduğu görülmüştür.29-31 Bu nedenle pediatride kinolon Moksifloksasin Akut bakteriyel pnömoni

endikasyonunun arttırılması düşünülmektedir. Yetiş-

Kronik bronşitin akut bakteriyel alevlenmelerinde
Toplum kökenli pnömoni
kinlerde nadiren tendinit ve tendon rüptürüne yol aça- Piyelonefrit
bilir. Özellikle 65 yaş üzeri, steroid kullanan, solid organ Komplike olmayan üretral ve servikalgonore
nakli olanlarda risk fazladır. Olguların %1’inden azında Kadınlarda akut komplike olmayan
eozinofili, lökopeni gelişebilir.32 Gatifloksasin kullanı- gonokoksikrektalenfeksiyonlar

mında daha sık olmak üzere semptomatik hipoglisemi ve Komplike olmayan deri, yumuşak doku enfeksiyonları

hiperglisemi görülebilir. Bu durum levofloksasinde de

Gemifloksasin Akut sinüzit
Kronik bronşitin akut bakteriyel alevlenmelerinde
görülebilirken, moksifloksasin ve siprofloksasinde henüz Toplum kökenli pnömoni (hafif ve orta şiddette)*
bildirilmemiştir.
*: Çoklu dirençli Streptococcuspneumoniaepnömonisidahil.

103
Emel YILMAZ Turkiye Klinikleri J Inf Dis-Special Topics 2017;10(1):99-105

Kinolonların gebelikte kullanımı teratojenik etki-
lerinden dolayı güvenli değildir. FDA (Food and Drug
Administration) gebelik risk kategorisinde C grubunda
yer alır. Kinolonların anne sütüne geçtiği gösterildiğin-
den laktasyon döneminde önerilmemektedir.33
İLAÇ ETKİLEŞİMLERİ
Antiasit olarak kullanılan ve alüminyum iyonları içeren
sükralfat, alüminyum, magnezyum, kalsiyum preparat-
ları, oral alınan kinolonların emilimini azaltabilir. Bu
yüzden kinolon alımından önceki iki saat içinde bu pre-
paratların kullanılmaması önerilir. Proton pompa inhi-
bitörleri, H2 reseptör blokörü ilaçların, kinolon emilimi
üzerine etkileri yoktur.34 Aminofilin, amoksisilin gibi
ilaçların kinolonlarla özellikle de siprofloksasinle aynı
kateterden verilmesi durumunda presipitasyon oluşabi-
lir.35,36 Bu yüzden ayrı damardan verilmelidir. Kinolon-
lar teofilin, kafein eliminasyonunu uzatabilir. NSAİİ’ler
kinolonların santral sinir sistemi uyarıcı etkilerini tetik-
leyebileceğinden birlikte kullanımları durumunda dik-
katli olunmalıdır. Kinolonlar kinidin gibi QT mesafesini
uzatan antiaritmiklerle birlikte kullanılırsa aritmi riski
artabilir. Ayrıca siprofloksasinin rifampisin yarı ömrünü
uzattığı bilinmektedir. Birlikte kullanılmaları duru-
munda doz ayarı yapılmalıdır.14
KLİNİK KULLANIMI
Kinolonların oral biyo-yararlanımının iyi olması, ardı-
şık tedavi imkanının olması gibi bir çok avantajı olduğu
için nozokomiyal ve toplum kökenli enfeksiyon hasta-
lıklarında kullanılır. Klinik kullanımları Tablo 4’de ve-
rilmiştir.14,37
ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) 26.07.2016 tari-
hinde tendonlar, kaslar, eklemler, sinirler ve merkezi
sinir sistemi üzerinde kalıcı hasar bırakabilen yan etki-
lerinden dolayı florokinolonlar konusunda uyarı da bu-
lunmuştur. Bu grup antibiyotiklerin yalnızca başka
tedavi seçeneği olmayan akut bakteriyel sinüzit, kronik
bronşitin şiddetli akut bakteriyel alevlenmesi ve komp-
like olmayan idrar yolu enfeksiyonlarında kullanılma-
sına karar verilmiştir.38

1. Andriole VT. The quinolones: past, present,
and future. Clin Infect Dis 2005; 41 (suppl 2):
S113-9.
2. Appelbaum PC, Hunter PA. The fluoro-
quinolone antibacterials: past, present and fu-
ture perspectives. Int J Antimicrob Agents
2000; 16: 5-15.
3. Van Bambeke F, Michot JM, Eldere JV,
Tulkens PM. Quinolones in 2005. ClinMicro-
biolInfect 2005; 11: 256-80.
4. Aldred KJ, Kerns RJ, Osheroff N. Mechanism
of quinolone action and resistance. Biochem-
istry 2014; 53: 1565-74.
5. Wolfson JS, Hooper DC. Fluoroquinolone an-
timicrobial agents. Clin Microbiol Rev 1989;2:
378-424.
6. Zhanel GG, Palatnick L, Nichol KA, Bellyou T,
Low Don E, Hoban DJ. Antimicrobial resist-
ance in respiratory tract Streptococcus pneu-
moniae isolates: results of the Canadian
respiratory organism susceptibility study,
1997-2002. Antimicrob Agents Chemother
2003; 47: 1867-74.
7. Belforti RK, Lagu T, Haessler S et al. Associ-
ation between initial route of fluoroquinolone
administration and outcomes in patients hos-
pitalized for community-aquired pneumonia.
Clin Infect Dis 2016; 63:1-9.
8. Spangler SK, Jacobs MR, Appelbaum PC. Ac-
tivity of CP 99,219 compared with those of
KAYNAKLAR
ciprofloxacin, grepafloxacin, metronidazole,
cefoxitin, piperacillin and piperacillin-tazobac-
tam against 489 anaerobes. Antimicrob
Agents Chemother 1994;38:2471-6.
9. Malangoni MA, Song J, Herrington J,
Choudhri S, Pertel P. Randomized controlled
trial of moxifloxacin compared with piperacillin-
tazobactam and amoxicillin-clavulanate for the
treatment of compilacted intra-abdominal in-
fections. Ann Surg 2006; 244: 204-11.
10. Bozeman L, Burman W, Metchock B, Welch
L, Weiner M, the Tuberculosis Trials Consor-
tium. Fluoroquinolone susceptibility among
Mycobacterium tuberculosis isolates from the
United States and Canada. Clin Infect Dis
2005; 40: 386-91.
11. Gaba PD, Haley C, Griffin MR et al. Increasing
outpatient fluoroquinolone exposure before tu-
berculosis diagnosis and impact on culture
negative disease. Arch Intern Med 2007;167:
2317-22.
12. Workoski KA, Bolan GA, Centers for Disease
Control and Prevention. Sexually transmitted
diseases treatment guidelines, 2015. MMWR
Recomm Rep 2015; 64:1-135.
13. Smith KE, Besser JM, Hedberg CW et al.
Quinolone-resistant Campylobacter jejuni in-
fections in Minnesota, 1992-1998. N Engl J
Med 1999; 340: 1525-32.
14. Hooper DC, Strahilevitz J: Quinolones, In:
Mandell GL, Bennett J, Dolin R (eds). Princi-
ples and Practices of Infectious Diseases, 7.
Philadelphia: Churchill Livingstone; 2010.
p.487-510.
15. Aminimanizani A, Beringer P, Jelliffe R. Com-
parative pharmacokinetics and pharmacody-
namics of the newer fluoroquinolone
antibacterials. Clin Pharmacokinet 2001;40:
169-87.
16. Flor S. Pharmacokinetics of ofloxacin. An
overview. Am J Med 1989; 87: 24S-30S
17. Preston SL, Drusano GL, Berman AL et al.
Pharmacodynamycs of levofloxacin: a new
paradigm for early clinical trials. JAMA 1998;
279: 125-9.
18. Stass H, Kubitza D. Pharmacokinetics and
elimination of moxifloxacin after oral and in-
travenous administration in man. J Antimicrob
Chemother 1999; 43 (suppl B): 83-90.
19. Montay G, Gaillot J. Pharmacokinetics of flu-
oroquinolones in hepatic failure. J Antimicrob
Chemother 1990; 26 (suppl B): 61-7.
20. Ray WA, Murray KT, Hall K, Arbogast PG,
Stein MC. Azithromycin and the risk of car-
diovascular death. N Engl J Med 2012; 366:
1881-90.
21. McDonald LC, Killgore GE, Thompson A et al.
An epidemic, toxin gene-variant strain of
Clostridium difficile. N Eng J Med 2005;353:
2433-41.

104
Emel YILMAZ
22. Halliwell RF, Davey PG, Lambert JJ. Antago-
nism of GABAA receptors by 4-quinolones. J
Antimicrob Chemother 1993; 31: 457-62.
23. Sutter R, Rüegg S, Tschudin-Sutter S.
Seizures as adverse events of antibiotic drugs:
a systematic review. Neurology 2015; 85:
1332-41.
24. Etminan M, Brophy JM, Samii A. Oral fluoro-
quinolone use and risk of peripheral neuropa-
thy: a pharmacoepidemiologic study.
Neurology 2014; 83: 1261-3.
25. Lipsky BA, Baker CA. Fluoroquinolone toxicity
profiles: a review focusing on newer agents.
Clin Infect Dis 1999;28:352-64.
26. Owens RC Jr, Ambrose PG. Antimicrobial
safety: focus on fluoroquinolones. Clin Infect
Dis 2005; 41: S 144-57.
27. Norrby SR. Side-effects of quinolones: com-
parisons between quinolones and other an-
tibiotics. Eur J Clin Microbiol Infect Dis 1991;
10: 378-83.
Turkiye Klinikleri J Inf Dis-Special Topics 2017;10(1):99-105
28. Rubinstein E. Safety profile of sparfloxacin in the
treatment of respiratory tract infections. J An-
timicrob Chemother 1996; 37 (suppl A): 145-60.
29. Sendzik J, Lode H, Stahlmann R. Quinolone-
induced arthropathy: an update focusing on
new mechanistic and clinical data. Int J An-
timicrob Agents 2009; 33: 194-200.
30. Pichichero ME, Arguedas A, Dagan R et al.
Safety and efficacy of gatifloxacin therapy for
children with recurrent acute otitis media
(AOM) and/or AOM treatment failure. Clin In-
fect Dis 2005; 41: 470-8.
31. Bradley JS, Kauffman RE, Balis DA et al. As-
sesment of musculoskletal toxicity 5 years
after therapy with levofloxacin. Pediatrics
2014; 134: e146-e53.
32. Mehlhorn AJ, Brown DA. Safety concerns with
fluoroquinolones. Ann Pharmacother 2007;
41: 1859-66.
33. Loebstein R, Addis A, Ho E, et al. Pregnancy
outcome following gestational exposure to flu-
105
oroquinolones: a multicenter prospective con-
trolled study. Antimicrob Agents Chemother
1998;42:1336-9.
34. Radandt JM, Marchbanks CR, Dudley MN. In-
teractions of fluoroquinolones with other
drugs: mechanisms, variability, clinical signif-
icance, and management. Clin Infect Dis
1992;14: 272-84.
35. Robson RA. The effects of quinolones on xan-
thine pharmacokinetics. Am J Med 1992; 92:
S22-S25.
36. Stahlmann R, Schwabe R. Safety profile of
grepafloxacin compared with other fluoro-
quinolones. J Antimicrob Chemother 1997;40
(suppl A): 83-92.
37. Zhanel GG, Walkty A, Vercaigne L, et al. The
new fluoroquinolones: a critical review. Can J
Infect Dis 1999;10:207-38.
38. FDA Drug Safety Communication (26.7.2016).
www.fda.gov/Drugs/DrugSafety/ucm500143.h
tm.