12 ORTOPEDİ

GELİŞİMSEL KALÇA DİSPLAZİSİ (GKD) ve

OSTEOKONDROZLAR

GELİŞİMSEL KALÇA DİSPLAZİSİ = DKCI

Genel Bilgiler
.
Gelişimsel kalça displazisi(GKD) terimi; tam çıkık, tam olmayan çıkık (subluksasyon)
ve displazi gibi hastalığın tüm şekillerini içerir.
GKD'de femur başı ve asetabulum arasındaki ilişki bozulmuş ya da ortadan
kalkmıştır.
Bu yüzden asetabulum ve proksimal femurdaki bozuk yapısal oluşum tedavi geciktikçe
daha da kötüleşir.
GKD etiyolojisinde rol oynayan etkenler:
✓ Mekanik yapısal faktörler
Bağ doku gevşekliği, Morton
Kapsüler yapı ve labrum, pulvinar, ligamentum teres, transvers asetabular
bağ gibi asetabular yapılar
Sfazla
yadokusu
* İlk doğan bebek
Kız bebek

Mekanik faktörler

Makat doğum
anne
Oligohidroamnioz cocuğur you
Çoğul gebelik korninda do
Doğum sonrası pozisyon
✓ Pozitif aile öyküsü
Tortikollis, metatarsus adduktus, pes kalkaneovalgus gibi eşlik eden diğer
musküloskleteal anomaliler

obdüksiyor
kisitting
Kundaklama gibi kalçaların ekstansiyon ve adduksiyona zorlandığı her durum
(yenidoğan bebek kalçaları için fizyolojik pozisyon fleksiyon ve abduksiyondur)

KLİNİK DEĞERLENDİRME
. Abduksiyon kısıtlılığı oldukça güvenilir
bir bakı yöntemidir ve özellikle tek
taraflı GKD olgularında tüm yaş
gruplarında karşılaşılan oldukça
önemli bir bulgudur (Şekil 1). Ancak
iki taraflı çıkıklarda abduksiyon
kısıtlılığı yanıltıcı olabilir.

Şekil 1: Abduksiyon kısıthiligi

Yenidoğan Dönemi:
✓ Yenidoğan döneminde kalçanın redükte edilebilirliğini gösteren Ortolani ve
çıkanlabilirliğini gösteren Barlow testleri kullanılabilir (Şekil 2a-b).

v Abdiksiyar kisitliliği
v Eklen loksisites:
TUSDATA 463
TUS HAZIRLIK MERKEZLERİ

a b

Şekil 2: Ortolani testi (a). Barlow testi (b).

Yenidoğan Sonrası Dönem: Syerine

sturtma
yerinden
Glkostna

✓ Uyluk ve kasık pililerinde asimetri olup olmadığına bakılmalidir (Şekil 3a). tabdüksiyon
✓ Galeazzi-Allis (Cetvel) belirtisi hasta sırtüstü yatarken ve kalça ile dizler kisitlilig,
fleksiyonda dururken karşıdan bakıldığında dizlerin yüksekliği arasında eşitsizlik
olması ve çıkık taraftaki dizin daha aşağıda olmasına denir (Şekil 3b).
✓ İki taraflı çıkıklarda pili asimetrisi ya da Galeazzi-Allis belirtisi yanıltıcı olabilir. * pisten
‫با‬
arazi
Berlow gibi
alkortma

Şekil 3: (A) pili asimetri, (B) Galeazzi bulgusu.

Yürüyen çocukta: > ördek yürüyüs, gövdeyi eğme

✓
Son çalışmalar GKD'li çocuklarda yürümede gecikme olmadığını göstermiştir.
✓ Yürüyen çocukta tek taraflı çıkıkta etkilenen taraf kısadır ve gövde karşı tarafa
doğru devrilir (Trendelenburg yürüyüşü).
✓ Çıkık tarafta ayağının üzerinde durunca yine çıkık taraftaki gluteus medius
kasının göreceli zayıflığına bağlı olarak pelvis karşı tarafa doğru devrilir
(Trendelenburg bulgusu).
✓ Yürüyen çocukta iki taraflı çıkıkta iki tarafı Trendelenburg yürüyüşü (ördekvari
yürüyüş) ve artmış lumbar lordoz vardır.

2
kum Saati
görünümü

1 = pulvinar 2 = kapsul darlığı yaratan içeri kivnik labrum 3 = kapsul 4 = ligamentum teres

* kapsülde darlığa yol açan iliopsoas tendonu

464 TUS HAZIRLIK MERKEZLERİ TUSDATA
TUSSEN

Radyoloji:
Yaşamın ilk 4 haftalık periyodunda (yenidoğan döneminde), fizyolojik olarak ligament
laksitesi görülebilir.
Bu dönemde tek başına US değerlendirme yanıltıcı olabileceğinden fizik muayene
bulguları ile birlikte değerlendirme daha doğru olacaktır.
Yenidoğan kalçası ağırlıklı olarak kıkırdak yapıda olduğu için radyolojik inceleme
olarak direkt radyografi ile değerlendirmek zordur.
Bu dönemde asetabulum femur başı ilişkisini en iyi kalça ultrasonografisi (US)
ortaya koyar ve radyolojik tanıda yaşamın özellikle ilk 6 ayında kalça US altın
standarttır (Şekil 4).
Kalça US'nin en önemli yönleri hızlı ve doğru taniya olanak vermesi ile x-ışını
içermediğinden bebek için zararlı olmamasıdır.
.
Olumsuz yönleri ise deneyim gerektiren bir yöntem olması ve hassas olduğu için
özellikle erken yenidoğan dönemde fazladan tedaviye neden olabilmesidir.

Şekil 4: Kalça US görüntüsü

.
Ön-arka pelvis grafisi son derece önemlidir ve 6 aydan sonra altın
standarttır.

Pelvis grafisinde değerlendirilen Shenton Menard çizgisi, küçük trokanterden

başlayarak femur boynu ve obturator foramen üst sınırı (pubis iç sınırı) ile devam
eden yay şeklindeki çizgidir. tenos kalaa eklemi derenlilig,
Normalde bu çizginin sürekli bir yay şeklinde olması gerekirken GKD'li olgularda bu
çizginin sürekliliği bozulur (Şekil 5).

SM+ SM

Şekil 5: Shenton-Menard çizgisi.

SM-; Shenton-Menard çizgisi intakt, SM; Shenton-Menard çizgisi intakt değil.
Tedavi:
.
Tedavide özellikle yaşamın ilk 2-3 ayı çok önemlidir.
.
İlk 6 ayda kalçayı abduksiyon ve fleksiyonda tutan dinamik ya da statik ortezlerle
(Pavlik bandaj) tedavi yapılır.
.
Güncel GKD tedavisinde bol ara bezi uygulamasının yeri yoktur.
 TUSDATA TUS HAZIRLIK MERKEZLERİ 465

Dinamik bir yöntem olan Pavlik bandaji

uygulaması (Şekil 6) ya da Pavlik yöntemi
öncelikle tercih edilir.
Ilfeld-Craig ve Von Rosen statik ortezleri
yüksek başarı ve düşük komplikasyona
sahiptirler.
. 6 aydan sonra konservatif yöntemlerle
tedavi başarı şansı daha düşük olup,
çocuğun tedavisi sıklıkla hastanede yatarak
ve ameliyathanede yapılır.
7-18 ay arasında birincil olarak ya da ilk 6
ayda konservatif yöntemlerin başarısız olduğu
kalçalarda kapalı ya da açık redüksiyon Şekil 6: Pavlik bandaj
yapılır. uygulaması

. Kalçanın kapalı redüksiyonu ve sonrasında redüksiyonun korunması için alçı

uygulaması (hiperabdüksiyon alçısı) genel anestezi altında yapılır (Şekil 7). fernu basi aseptik
.
Açık redüksiyon başarısız kapalı redüksiyon sonrası yapılır. nekroz
.
Açık redüksiyonda, femur başının asetabulum içine girmesine engel olan eklem dışı
ve eklem içi yumuşak doku engelleri cerrahi olarak ortadan kaldırılır. medial sirkumfler
. Açık redüksiyondan da yarar görmeyen olgularda osteotomi cerrahisi için sinir 18. arter bası
aydır. altinde
. Avasküler nekroz (AVN), tedavi sonrası uzun dönemde sorunlara yol açan en önemli
komplikasyondur ve uzun dönemde dejeneratif eklem hastalığına yol açar.
• AVN tümüyle tedaviye bağlı bir komplikasyondur ve önlenebilir. >18 aycerrahi
sinir

Şekil 7: Hiperabdüksiyon alçısı

MR

OSTEOKONDROZLAR
kemik iliği ödemini iyi gösteren
Ossifikasyon merkezinin aseptik (avasküler) nekrozlarıdır. Birçok klinik tipivardır:

Genel Bilgiler > bey uzama cağında

Perthes-Calve Legg Hastalığı (TUS)
Femur başının (epifizinin) aseptik nekrozu olup, etiyolojide en sık travmanın
rol aldığı düşünülen, 4-8 yaşlarında erkeklerde daha sık görülen bir hastalıktır.
✓ Klinik olarak kalça ve dizde ağrı ve topallamayla başlayan şikayetlere, kalçada
abdüksiyon ve internal rotasyon kısıtlılığı eklenir. Uyluk kaslarında ağrı ve kısalma
gelişebilir.
466 TUSHAZIRLIK MERKEZLERİ TUSDATA

Radyolojik Bulgular:
• Sinovit evresi: Dört hafta süren eklem kapsülünde şişlik, medial eklem mesafesinde
artma (göz yaşı veya U belirtisi), subkondral litik çizgi (hilal belirtisi) görülür.
Avasküler nekroz dönemi: Altı ay devam eder. Femur başında dansite artışı,
epifizde yassılaşma, metafizde kistik görünüm vardır.
• Fragmantasyon (rejenerasyon) dönemi: 1-2 yıl sürer. Epifizde sklerotik ve litik
görünüm, boyun kısalır ve yassılaşır, epifiz daha fazla yassılaşarak asetabulum dişanı
çıkar.

Rezidüel evre: Femur başı yassi ve geniştir (koksa plana). Asetabulumdan taşacak
kadar büyümüştür (koksa magna), bazı durumlarda asetabulum derinliği azalır.
Prognoz:

1- Ne kadar küçük yaşta başlarsa o kadar iyidir (en önemli faktör).

2- Femurun başı ne kadar az tutulmuşsa o kadar iyidir.
3- Şişmanlıkolumsuz etkiler.
4- Eklem hareketlerinde sertlik ve fleksiyon kontraktürünün oluşumu
Tedavi:
Konservatif:

Hastanın yaşı küçük, femurun başında parsiyel tutulum varsa yapılır.

Amaç femur başını asetabuluma yönlendirip, kalça üzerine yük vermektir.
Yatak istirahati, NSAII, traksiyon ve cihaz verilir.
Cerrahi:

5 yaşından büyük hastalarda riskli baş ve boyun total tutulumu varsa yapılır.
Amaç kanlanmayı arttırmak ve terosseöz basıncı azaltmaktır.
Vorus osteotomisi, Salter osteotomisi, Chiari osteotomisi ve Cheilektomi cerrahi
yöntemler arasındandır.

* Kohler Hastalığı > toh sayak

✓ Tarsal naviküler kemiğin aseptik nekrozudur.
* Osgood-Schlatter Hastalığı **TUS** at tuberostas tibia
✓ Tuberositas tibia'nın aseptik nekrozudur.
* Freiberg Hastalığı
2. Metastars başının aseptik nekrozudur.
* Sever Hastalığı torak kemiği terega bende
•kalken sever
✓ Kalkaneus posterior'un apofizitidir

* Kienbock Hastalığı > boksör

✓ Lunatkemiğin aseptik nekrozudur.
elde konbur ergen
* Scheuermann Hastalığı (Adölesan Kifozu) Bener man
✓ Torasik ve torakolomber vertebraların yapısal kifozudur.
✓ Erkeklerde daha sık gözükür.
✓ Başlangıç yaşı 10-12 arasıdır.

✓ Alt torasik ve üst lumbar vertebralarda anterior kamalaşma olur.

* Panner Hastalığı >dirsek oĝris
✓ Kapitelum humeri'nin avasküler nekrozudur.
Johansson-Larsen Hastalığı
dirsek
✓ Patella'nın alt ucunun aseptik nekrozudur.
* Preiser Hastalığı > press
✓ Skafoid kemiğin aseptik nekrozudur.
 TUSDATA TUS HAZIRLIK MERKEZLERİ 467
TUSHAUR MEHREREN

KEMİK ve EKLEM ENFEKSİYONLARI

primer
OSTEOMYELIT
Genel Bilgiler
sekonder hematogen yayılım
(metafiz
> uzun kenik
Osteomiyelit kemik dokunun enfeksiyonudur.
metafizinde
.
Çevre yumuşak doku ve eklemlerden direk yayılım yoluyla, travma veya cerrahi işlem
sonucu mikroorganizmaların kemiğe direk inokülasyonu sonucu primer olarak ya da > eriskinde
hematojen yolla sekonder olarak gelişebilir.
Akut hematojen osteomiyelit en sık gözüken formudur ve genellikle çocukları vertebra
etkiler.
Akut-subakut-kronik olarak sınıflanabilir.
Sınıflama

Akut osteomiyelit: > Qocukta sık, epifiz

✓ Genelde lökositoz olmaz

✓ Eritrosit sedimentasyon hızı ve C reaktif protein düzeyleri yükselmiştir.

✓ Direkt grafilerde yumuşak doku şişliği 1-3 gün sonra ortaya çıkar ancak kemik
veya periost hasarı 10-12 günden önce anlaşılamayabilir. Direkt grafide septik
artrit, Ewing sarkomu, osteosarkom, juvenil artrit, orak hücre krizi, Gaucher
hastalığı ve patolojik kırıklar ayırıcı tanıya girer.
Manyetik rezonans görüntüleme kemik iliği ve yumuşak dokudaki erken
enflamatuvar değişiklikleri gösterir.

en iyisi * Teknesyum-99m kemik sintigrafisi hastaların %90-95'inde pozitiftir.

Negatif asi ak osteomiyelit tanısını dışlamakta kullanılır.

Epifiz

Kivrimli
kapiller

Venöz
sinüzoidler

Osteomiyelit odağı

Metafiz
arterleri

Nutrient
arter

Resim 8: Hematojen osteomiyelit

Subakut osteomiyelit: tmle korist

metafiade
✓ Subakut hematojen osteomiyelitir
en sık görünen formu Brodie
apsesidir (Resim 9).
Litik kemik dokusunu çevreleyen
sklerotik görünüm izlenir.
✓ Vücuttaki bir enfeksiyon odağından
bakteriyemi sonrası gelişir.
✓ Daha sık olarak genç erişkinlerde, alt
ekstremite uzun kemiklerini tutan,
lokalize bir osteomiyelit formudur.
✓ Radyolojik olarak tümörle karıştırılabilir.
Kesin tanı için biyopsi gerekebilir. Resim 9: Brodie absesi
Erant
HABE SU STIR DA Sisu esirca me muzeum
le SAR SE KETIK zaue em
Tasms SE SONG Ox mecs
Gak Samet DOR Ó Brook en az esk
DUSUT ve ilke enest susce dane nicze Te Dua
TOOTE TURE micson adedir.

Sarana Sa DIN eore Xes at visere are nic 130

U eminen on seeit. 2023

Prea TS teste Bas US
Se ob sami an SNI UN

en San Juaus i SD SDK e attir les 2 TOME

mseme le at a

Se eines Sujer ST 23 Sn
GostaSUSI. Eramik Somiječnim vez yoktuğuma za
alarak gisissbier mesa degildir Directiei saa

SST Dugi OD12 temi tane X W US ONE UTS

Duami menei onene vums Dez 2:

SESSBEWUSSOSTISE 32 33 zrnates3
DIS Menit Das Team O zais Jei
ESTE SS somst use Sisor amaz sem
ESSENS DSB ini cok sameit zoci
Ser=sea 23SOUS

azzi Sm SSE ESETZE IS

Se ons rasite tase Stores

SME Samet see Sibaut z komik ZOOE eis

3 st 3 saga sem

SASTROIE SENE ssion Smis

SS
 TUSDATA
TUSHAMIR MERKEZLERI
TUS HAZIRLIK MERKEZLERİ 469

Mikrobiyoloji:
✓ S. aureus, özellikle akut hematojen osteomiyelitte en çok izole edilen
mikroorganizmadır.
✓ Orak hücreli anemilihastalarda Salmonella osteomiyelitinde artış görülür; ancak
en sik etken yine S.aureus'tur.
✓ Intravenöz ilaç kullananlarda en sik etken Pseudomonas aeruginosa'dır.
✓ 2-4 haftalık başka sağlık problemi olmayan bebeklerde grup B streptokoklar en
sik izole edilen organizmalardır.
s. agalactie
Tedavi
Nekrotik dokuların temizlenmesi
Ölü boşlukların doldurulması
Uzun süreli etkin antibiyoterapi
Hiperbarik oksijen tedavisi

AKUT SEPTİK ARTRİT (PIYOJENİK ARTRIT)

Eklem mesafesinin enfeksiyonudur.
En sik 4 yaş civarındaki çocuklarda görülür. ya da immunsupresit hasta
En sık kalça ve diz ekleminde görülür.
Erişkinlerde diyabet, romatoid artrit, steroid gibi immünsüpresif ilaç kullanımı ve alkolizm
durumlarında görülebilir.

En sık etken S. aureus'tur.

O Protezi olanlarda en sık etken S.

epidermidis'tir. **TUS**
Klinik: Ateş, halsizlik, eklemde ağrı,
şişlik, isi artışı ve hareket kısıtlılığı
görülür.
Tanı: Eklem aspirasyonunda PMNL
görülür, total protein yükselmiştir ve
glukoz azalmıştır.
Radyoloji:
Septik Artrit
.
Eklem aralığında genişleme
Çevre yumuşak dokuda genişleme inflonatuer astrit erken dönen radyolojisi
Kapsül bölgesinde bombeleşme
.
Eklem trabekülasyon harabiyeti
* Çevre kemiklerde osteoporoz (RA ile OA ayrım)
Tedavi: Drenaj + Antibiyotik + Eklemi sabit pozisyonda dinlendirmek

GONOKOK ARTRİTİ > cinsel aktit aag

Genelde akut gonorreal üretriti takiben gelişir. (or (-) diplokok)
Poliartiküler artrit en sık diz, el bileği ve ayak bileklerini tutar.
Poliartrit şeklinde başlar, monoartrit olur.

KEMİK VE EKLEM TÜBERKÜLOZU (Choper hastaligi)

En sik akciğer tüberkülozuna sekonder gelişir.
En sik etken Mycobacterium tuberculosis'tir. ? corpus anteriorunda
Kan yoluyla gelen basiller, en sık vertebra metafiz ve epifizlerine yerleşir.
Komşu ekleme yayılırsa sinovyumda granülasyon dolumu (pannus) oluşur, alttaki eklem
porous
kıkırdağında ve subkondral kemikte harabiyete yol açar.
Eklem ve kemikte abseye neden olur; başlangıçta isi artışı, kızarıklık gibi inflamasyon
bulguları göstermediğinden soğuk abse adını alır.

pott hastaligi vertebra the si

470
TUS HAZIRLIKMERKEZLERİ
TUSDATA

Mall De Pott (Vertebra TBC) ** TUS**

.

En sık torakal ve üst lomber vertebralarda görülür.

.
Önce vertebra korpuslarına yerleşir, korpus harabiyeti yapar. Daha
sonra komşu vertebralara yayılır. anterier
Lokalizekifoza neden olabilir (GIBBUS)
Genelde yer çekiminin etkisiyle ön-aşağı doğru yayılım gösterir.
Lomber bölgede abse, psoas kası boyunca aşağı doğru ilerleyerek
inguinal bölgeye yayılabilir.
Radyoloji:
Eklem aralığı daralır.
► Subkondral kemik harabiyeti
► Soğuk abse Gibbus Deformitesi
> Lokalize kifoz (Gibbus)
✓ Tedavi: Anti-tbc ilaçlar, drenaj, cerrahi
Spina Ventoza (TBC Daktilit):
.

En sık falankslarda görülen tbc olup, parmaklarda şişlik

oluşturur.

Radyolojik olarak falanksta ekspansiyon, periost reaksiyonu ve

kemikte kist görünümü vardır.
Tedavide anti-tbc tedavi ve immobilizasyon uygulanır.

4. parmak proksimal falanksta spina

ventosa lezyonu

Gelişimsel kalça displazisinin yürüyen çocuktaki

HIZLI TEKRAR bulgusu... Trendelenburg yürüyüşü
• Zayıflaması Trendelenburg yürüyüşüne neden olan
kas... Gluteus medius kasi

• Gelişimsel kalça displazisi ve çıkığında erken

Gelişimsel kalça displazisi risk faktörleri dönemde yapılan alçıda kalçaya verilmesi gereken
pozisyon... Abdüksiyon ve fleksiyon
ilk doğan kız bebek
Makat doğum
Oligohidramniyoz,çoğul gebelik
Gelişimsel kalça displazisi vaka takdiminde
Pozitif aile öyküsü verilecek bulgular
• Tortikollis, pes kalkaneovalgus
Metatarsus adduktus Kalça ekleminde abdüksiyon kısıtlılığı
Kundaklama Yenidoğan döneminde Ortolani ve Barlow testleri
Yenidoğan sonrası dönemde pili asimetrisi, Galeazzi
Alis belirtisi.
• Gelişimsel kalça displazisi ve çıkığında en çok
etkilenen ve ilk ortaya çıkan hareket kısıtlılığı... Yürüyen çocukta Trendelenburg bulgusu
Abdüksiyon
Gelişimsel kalça displazisinde yenidoğan bulguları.. Gelişimsel kalça displazisi için ilk 6 ayda istenecek
Ortaloni ve Barlow testi tanı yöntemi... Kalça ultrasonografisi
Gelişimsel kalça displazisi ve çıkığında, disloke Gelişimsel kalça displazisi için 6 aydan sonra
edilebilen kalçayı gösteren test ... Barlow testi, istenecek tani yöntemi... Kalça grafisi
yeniden yerine redükte edilebilirliğini • Gelişimsel kalça displazisi için direkt grafide
gösteren test... Ortolani testi değerlendirilen çizgi... Shenton Menard çizgisi
 TUSDATA
AZUR WEERLEN
Gelişimsel kalça displazisinde ve çıkığında yapılan
alçının en önemli komplikasyonu... Hiperabdüksiyona
bağlı femur başı aseptik nekrozu gelişmesi
· Gelişimsel kalça displazisi ve çıkığı tedavisinde aşırı
abdüksiyona bağlı bası altında kalan arter... Medial
circumflex femoral arter
Legg-Calve-Perthes hastalığı vaka
takdiminde mutlaka verilecek bulgular
4-8 yaş erkek çocuk
Topallama
Kalçada abdüksiyon ve iç rotasyon kısıtlılığı
Legg-Calve-Perthes hastalığının (femur başı aseptik
nekrozu) en sık nedeni... Travma
Legg-Calve-Perthes hastalığında prognoz
• Ne kadar küçük yaşta başlarsa o kadar iyi prognoz (en
önemli faktör)
• Femurun başı na kadar az tutulmuşsa o kadar iyi
prognoz
• Ne kadar şişmansa o kadar kötü prognoz
• Eklem hareketlerinde sertlik ve fleksiyonda kontraktur
oluşumu kötü prognoz
Adolesan çağda tuberositas tibia da şişlik ve
hareketle artan ağrı varlığında en olası tanı...
Osgood-Schlatter hastalığı düşünülmeli
Tarsal naviküler kemiğin aseptik nekrozu... Kohler
hastalığı
• Os lunatumun aseptik nekrozu... Keinbock hastalığı
2.metatars başının aseptik nekrozu... Freiberg
hastalığı
• Kalkaneus posteriorunun aseptik nekrozu... Sever
hastalığı
• Torasik ve torakolomber vertebraların yapısal
kifozu... Scheuermann hastalığı
Skafoid kemiğin aseptik nekrozu... Preiser hastalığı
Kapitulum humerinin aseptik nekrozu... Panner
hastalığı
Kirkbeş yaş altı yetişkinlerde avasküler nekrozun
en sık nedeni ... Kortikosteroid kullanımı
Eklem İçi Osteokondrozlar
Perthes-Calve-Legg hastalığı
Kohler hastalığı
Kienbock hastalığı
Freiberg hastalığı
Eklem Dışı Osteokondrozlar
Sever hastalığı
Sinding-Larsen-Johannson hastalığı
Osgood-Schlatter hastalığı
TUS HAZIRLIK MERKEZLERİ 471
Osteomiyelitin en sık tuttuğu kemik bölgesi...
Metafiz
Osteomiyelitin en sık gelişme şekli... Hematojen
yolla yayılım
Osteomiyelitin en sık etkeni... Staphylococcus
aureus
İntravenöz ilaç bağımlılarında osteomiyelitin en sık
etkeni... Pseudomonas aerigunosa
Osteomiyelitte ilk ortaya çıkan direkt grafi
bulgusu... Yumuşak doku şişliği (ilk bir kaç günden
sonra).
Akut osteomiyelit tanısında kanda serumdaki
belirteçler... Sedimentasyon ve CRP yüksekliği
• Akut osteomiyelitle ile radyolojik olarak
karışabilecek durumlar... Septik artrit, Ewing
sarkomu, osteosarkom, juvenil artrit, orak hücre
krizi, Gaucher hastalığı ve patolojik kırıklar
Bakteriyel osteomiyelit vaka takdiminde
verilecek bulgular
Sıklıkla uzun kemik metafizinde isi artışı, kızarıklık,
ağrı
Laboratuvar tetkiklerinde ESR ve CRP artışı
Akut osteomiyelitte en iyi görüntüleme yöntemi...
Kemik sintigrafisi (Tc 99)
Subakut hematojen osteomiyelitin en sık şekli...
Brodie absesi(tümör ile karışabilir).
• Kronik osteomiyelitin radyolojik bulguları...
İnvolukrum, sekestrum, patolojik kırık
• Kronik osteomiyelitin komplikasyonları... Sepsis,
reaktif amiloidoz, endokardit, sinus traktında yassi
hücreli karsinom, enfekte kemikte sarkom gelişimi
Septik artritin en sık görüldüğü eklemler... Kalça
ve diz eklemleri
Osteomiyelite sekonder septik artritin en sık
görüldüğü eklem... Kalça eklemi
• Yüksek ateşle birlikte eklemde ağrı, şişlik, kızarıklık
olan hastada... Septik artrit düşünülmeli
• Septik artritte en sık etken... Staphylococcus
aureus
Protezli eklemlerde septik artritin en sık etkeni...
Staphylococcus epidermidis
Üretriti olan hastada septik artrit varlığında
ilk düşünülmesi gereken etken... Neisseria
gonorrhoeae
Erişkin hastada gezici artrit bulguları varlığında
olası tanı... Gonokok artriti
• Poliartrit şeklinde başlayıp monoartrite dönüşme
eğilimi gösteren septik artritin etkeni... Neisseria
gonorrhoeae
• Septik artritin tedavisi... Antibiyotik, drenaj ve
eklem istirahati
Kemik ve eklem tüberkülozunun sekonder olarak
geliştiği tüberküloz... Akciğer tüberkülozu
• Tüberkülozun en sık tuttuğu kemik... Vertebraların
korpusu
• Tüberkülozun vertebra tutulurnuna verilen ad... Mall
De Pott
472 TUS HAZIRLIK MERKEZLERİ TUSDATA

4. 0-6 aylık bebeklerde doğumsal kalça çıkığının cihaz ve

Tüberkülozun en sık tuttuğu vertebra sekans... tedavisinde, kalçanın tespit edilmesi gereken pozisyonlar
Torakal ve üst lomber vertebralar aşağıdakilerden hangisinde birlikte verilmiştir?
• Kemik tüberkülozuna bağlı lokalize kifoz... Gibbus A) Addüksiyon ve ekstansiyon
deformitesi B) Addüksiyon ve fleksiyon
• Tüberkülozun falanks tutulumu... Spina ventoza C) Abdüksiyon ve ekstansiyon
D) Abdüksiyon ve fleksiyon
E) Dış rotasyon ve ekstansiyon
Mall De Pott'ta radyoloji
Doğru cevap: D
Eklem aralığı daralması
Subkondral kemik harabiyeti 5. Doğuştan kalça çıkığı olduğu düşünülen 2 aylık bebekte
Soğuk abse aşağıdaki fizik muayene bulgularının olması hangisi
Localize kifoz(Gibbus) beklenmez?

A) Uylukta deri kıvrımlarının eşit olmaması

B) Trandelenburg bulgusu
Septik artritte radyoloji C) Barlow testi
D) Ortaloni testi
Eklem aralığında genişleme E) Kalçada abduksiyonun kısıtlı olması
Yumuşak dokuda şişlik Doğru cevap: B
Eklem trabekülasyon harabiyeti
Çevre kemiklerde osteoporoz
6. Yenidoğan döneminde, doğuştan kalça çıkığının redükte
edilebilirliğini gösteren test aşağıdakilerden hangisidir?
A) Trendelenburg B) Shenton
C) Thomas D) Ortolani
E) Galeazzi

Doğru cevap: D

SORULAR
7. Gelişimsel kalça displazisi hakkında aşağıdakilerden
hangisi yanlıştır?
A) Femur başı asetabulumdan genellikle intrauterin hayatta
1. İki yaşında, konjenital kalça çıkığı olan bir çocukta ayrılır.
aşağıdaki kalça hareketlerinden hangisi en cok
kısıtlıdır? B) Kızlarda 8 - 10 kat daha sık görülür.
C) Her dönemde saptanabilen bulgu abduksiyon
A) Fleksiyon kısıthlığıdır.
B) Addüksiyon D) Asetabular indeks 30 derecenin üzerinde ise asetabular
C) Ekstansiyon hipolazi vardır.
D) Abdüksiyon E) 1,5 yaşını geçen çocuklarda tedavi için ancak cerrahi
E) Dış rotasyon uygulanabilir.
Doğru cevap: D Doğru cevap: A

8.
Gelişimsel kalça displazisi şüphesi ile getirilen 2 aylık
2.
iki aylik doğuştan kalça çıkıklı hastaya hangisi bir bebekte aşağıdakilerden hangisi saptanamaz?
yapılmaz?
A) Pili asimetrisi
A) Cerrahi
B) Kundaklanmama B) Galeazzi belirtisi (Allis)
C) Abduksiyon kısıtlılığı
C) Yüzü koyun yatırma D) Ortolani belirtisi
D) Kalin bez koyma E) Grafide Shenton-Menard hattının bozulması
E) Ayakları fleksiyonda tutma
Doğru cevap: E
Doğru cevap: A

9.
Gelişimsel kalça displazisinin tedavisi hakkında
3. Konjenital kalça çıkığında hiperabdüksiyonda alçının en aşağıdakilerden hangisi yanlıstır?
önemli komplikasyonu hangisidir?
A) DKC tedavisinde en erken çocuk 3 aylıkken başlanmalıdır.
A) Femur başı aseptik nekrozu B) Ilk 18 aya kadar redüksiyon, alçı ve abdüksiyon cihazı
B) Bası yarasi verilebilir.
C) Abdüksiyon kontraktörü C) 18 ay - 6 yaş arası çocuklara salter ameliyatı yapılır.
D) Tekrar çıkık D) 6-12 yaş arası çocuklara üçlü osteotomi yapılabilir
E) Asetabuler displazi E) 12 yaşından sonraki ameliyatlar tedavi edici olmaktan
çok ağrıya yöneliktir.
Doğru cevap: A
Doğru cevap: A
 nerden alltiği *
OnU2 or dia
TUSDATA
TUS MARR MERKEZLERİ
TUS HAZIRLIK MERKEZLERİ 475

KEMİK TÜMÖRLERİ Gogu metafizden aika

tiraslayan osteoklast tms
Yetişkin bir hastada epifiz lezyonu dey hücreli kemik tümörünü, henüz iskelet sistemi kumerus
matürasyonunu
getirmelidir.
tamamlamamış bir hastada epifiz lezyonu kondroblastomu akla epifia.
*
Diafiz lezyonlarında ewing sarkomu, osteomiyelit, osteoid osteoma, osteoblastoma,histiy
ositoz, lenfoma, fibröz displazi ve adamantinoma akılda tutulmalıdır.
Yetişkin hastalarda vertebral lezyonlarda metastaz, miyelom ve hemanjiyom sakrumda
kordoma ve dev hücreli kemik tümörü akla gelmelidir.
Genç hastalarda vertebra korpusunda lezyon varsa histiyositoz, vertebranin posterior
elementlerinde tutulum varsa anevrizmal kemik kisti, osteoblastom ve osteoid osteoma
ayırıcı tanıda dikkate alınmalıdır.

BENIGN KEMİK TÜMÖRLERİ VE NEOPLAZM OLMAYAN

DURUMLAR
* kenik ağ 151
Kemik yapan tümörler I periestu
dürtme
Osteoid osteoma
✓ 2-3 dekatlarda ortaya çıkar erkeklerde 3 kat daha sıktır.
✓ Alt eksteremitede uzun kemikleri spinada posterior elementleri tutar. * aspirine iyi
✓ Diafiz ve metafizi etkiler. yent
✓ Geceleri kötüleşen nonsteroid antienflamatuvalara yanıt alınan ağrı vardır.
Lezyonlarda artmış siklooksigenaz ve prostoglandin düzeyleri saptanmıştır. Bu
şiddetli ağrının NSAID'larla geçmesini açıklayabilir.
✓ Görüntülemede radyolüsen 1.5 cmden küçük nidus oluşumu ile karakterizedir.
✓ Histolojisinde gevşek fibrovasküler dokunun çevrelediği trabeküller mevcuttur.
Kemik Adacığı
Enostoz diye de adlandırılır.
✓ Yetişkinlerde ortaya çıkar.
✓ Erkek kadın oranı eşittir.
✓ Genelde asemptomatiktir.
✓ Radyolojik olarak süngerimsi kemikte artmış yoğunlukta küçük yuvarlak alanlar
ve perifere doğru uzanan spiküller görülür.

✓ Multipl kemik adalarının olduğu nadir duruma osteopoikiloz adı verilir.

✓ Takip edilir.

Kıkırdak Yapıda Olanlar

(En) Kondroma (E)
✓ Hyalin kıkırdağın benign lezyonlarıdır. Falanks en sık etkilenen bölgedir. El ve
ayaktaki küçük kemiklerin en sık tümörüdür.
✓ Çoğunlukla asemptomatiktir rastlantısal olarak saptanırlar.
✓ Medüller kanaldan çoğunlukla köken aldıklarından enkodroma olarak da
adlandırılırlar.

✓ Multiple endondromatozis Ollier hastalığı olarak bilinir.

✓ Üzerindeki yumuşak doku kökenli hemanjiyomlar varlığında Mafucci sendromu
olarak adlandırılır.

✓ Ollier hastalarının %25'inde lezyonlar 40 yaş sonrası sarkomatoz değişiklikler

gösterir.
✓ Radyolojik olarak düzensiz kalsifikasyonlar ile karakterizedir. Bu görüntü benekli,
punktat veya patlamış mısır görünümü olarak tarif edilir.

‫اناهست‬
476
TUS HAZIRLIK MERKEZLERİ TUSDATA

die gevresinde Osteokondroma) Kikirdbok sapka

saplı tm Yaygın benign kemik tümörleridir.
Gelişimsel malformasyon olarak da tanımlayanlar vardır.
Lezyon progresif endokondral ossifikasyon sonucu genellikle sapı olan bir kernik
kitle ile karakterizedir.

Kartilaj kökenll bir baş kısmı vardır.

İskelet sistemi matürasyonunu tamamladıktan sonra genelde büyüme sonlanır.
En sık distal femur, proksimal tibia ve proksimal humerusda ortaya
çıkarlar
Genellikle asemptomatiktir ve rastlantısal olarak tespit edilirler.
Malign dejenerasyon oldukça nadirdir.
Fibröz lezyonlar
Nonossifiye fibrom
✓ Metafizel fibröz defekt, fibröz kortikal defekt ve fibroksantom olarak da bilinir.
✓ Çocukların %35'inde görülen sık bir gelişimsel anomalidir.
✓
Rastlantisal olarak tespit edilirler.
2-20 yaş arası özellikle distal femur, tibia ve fibulayı tutarlar.
Direkt grafilerde iyi sınırlı lobüle lezyonlar olarak görünürler.
✓ çoğunlukla asemptomatiklerdir.
Kortikal Desmoid

Genellikle 10-15 yaş arası erkeklerde distal femoral metafiz posteromedialinde

görülen düzensizliklerdir.
* Adduktor magnus kasının oluşturduğu çekme gücüne bağlı oluşan stres lezyonu
olduğu düşünülmektedir.
✓ Alt eksremitenin 20-45 derece eksternal rotasyonu ile çekilen oblik grafi ile lezyon
görülebilir.
✓ Yumuşak doku şişliği ve ağrı yapabilir.
Genelde takip edilir.

Benign Fibröz Histiositom

Daha çok yumuşak dokuda ve daha az sıklıkta kemikte gözüken nadir
lezyonlardır.
✓ Uzun kemik ve pelviste diafiz veya epifizde ortaya çıkarlar.
✓ Genelde 30-40 yaş arası görülürler.
✓ Grafilerde iyi sınırlı litik lezyonlar ile karakterizedir.

✓ Lokal nüks görüldüğünden genişletilmiş küretaj veya rezeksiyon önerilir.

Fibröz Displazi
✓ Monostotik veya poliostotik olabilen gelişimsel anomalilerdir.

✓ Normal kemik ve kemik iliğinin fibröz doku ve küçük kemik spikülleri ile
yerdeğiştirmesi tipik özelliğidir.
sütlü kahve
McCune Albright sendromunda poliostotik fibröz displazi, cilt pigmentasyonu
lekeleri veendokrin anomaliler mevcuttur.

✓
Mazabraud sendromunda poliostotik fibröz displazi ve intramusküler miksomalar
vardır.

✓ Radyolojik olarak sınırları sklerotik buzlu cam görüntüsü tipiktir.

✓ Şiddetli ağrı, patolojik kırık veya belirgin deformite varlığında cerrahi tedavi
önerilir.
 TUSDATA
TU AKMERKEZ TUS HAZIRLIK MERKEZLERİ 477

Kistik lezyonlar

Unikameral kemik kisti uzun kemit

✓ Çocukluk çağının sık gözüken lezyonlarındandır.
✓ Gerçek tümörden ziyade gelişimsel veya reaktif lezyonlar olarak kabul edilirler.
✓ %85'i ilk ilk iki dekadda ortaya çıkarlar.
En sık proksimal humerus ve femurda görülürler.
✓ Lezyonlar iskelet sistemi gelişme çağında iken büyüme gösterirler ve maturasyon
tamamlanınca spontan iyileşirler.
✓ Küçük asemptomatik lezyonlar seri grafiler ile takip edilebilirler.
✓ Patolojik kırık için risk oluşturan büyük lezyonlar semptomatik olanlar cerrahi
olarak tedavi edilir.

Anevrizmal Kemik Kisti

✓ Gerçek neoplazm olarak kabul edilmeyen lokal destrüktif içi kan dolu reaktif
kemik lezyonlarıdır.
✓ Proksimal humerus, distal femur, proksimal tiba ve omurgayı öncelikle tutar.
✓ Genellikle lezyonlar 20 yaş öncesi ortaya çıkarlar. pesterier
✓ Radyolojik olarak periostu eleve eden ekspansil litik lezyon olarak görünürler.
✓ Bu görüntü maligniteler ile karışabilir.
✓ Cerrahi olarak tedavi edilirler.

KEMİĞİN BENİGN/AGRESİF TÜMÖRLERİ epifiz

Burada tarif edilen tümörler içerisinde tamamen benign karakter gösterenler olmakla
beraber aşikar malign olanlar da mevcuttur.

Çoğunluğu intralezyonal tedavilerle tedavi edilebildiği gibi agresif rezeksiyon gerektirenler

de mevcuttur.

Dev hücreli kemik tümörü ve kondroblastoma pulmoner metastaz geliştirebilir ve nadir

vakalarda ölümcül seyreder.

Dev Hücreli Kemik Tümörü > osteoclast

.
20-40 yaş arasında hafif kadın predominansında görülen tümörlerdir. En sık görülen
dia cevresi
yerler distal femur, proksimal tibe ve distal radiusdur. Tüm kemik tümörlerinin %5'ini epific, sabun
oluştururlar. Çoğunlukla tek odaktır. Vakaların %3'ünde pulmoner metastaz
mevcuttur. Pulmoner metastaza bağlı ölüm oranı %15'dir. köpüğü leayen
.
Malign dev hücreli kemik tümör vakaların %5'inden azını oluşturur.
Hastaların çoğunda progrese olan ağrı mevcuttur. Radyolojik olarak uzun kemiklerin
epifizinde özellikle subkondral kemikte yerleşmiş litik lezyonlar tipiktir. Bu tümörler
sıklıkla lokal agresifdirler. %5-15 arasında tedavi sonrası nüks tanımlanmıştır. Cerrahi
küretaj yapılır.
.
Cerrahiye uygun olmayan hastalarda osteoklastik aktiviteyi inhibe edip osteoklastların osteoporoz
apoptozunu tetikleyen zolendronik asit kullanılabilir. Yine cerrahi yapılamayan
vakalarda osteoklastik aktiviteyi sınırlayan monoklonal antikor Denosumab FDA
tedarisit
onayı almıştır.

Kondroblastoma ) hunerus epifizi ve kalsifikasyon (tümes teli seklinde)

10-25 yaş arası görülür. Tüm kemik tümörlerinin %1'inden azını oluşturur. Uzun
kemiklerim epifizini) tutar. Epifizde düzgün sınırlı görüntü tipiktir. Cerrahi küretaj
önerilir. Vakaların %1'inden azında pulmoner metastaz oluşur ve rezeksiyona yanıt
verir.
 478
TUS HAZIRLIK MERKEZLERİ WA
TUSDATA

Kondromiksoid Fibrom
Proksimal tibia en sık yerleştiği alandır. Hasta ağrı ile gelir. Rezeksiyon önerilir. Nadir
tümörlerdendir.
Osteoid
Osteam Osteo * Osteoblastoma
blasten

* femur * Vertebra
Çoğunlukla omurgada yerleşirler. vertebra posterios
.
Ağrı genellikle ilk bulgudur.
tibia
(diapiaini)
•
Ağrılı skolyoz ve nörolojik defisit omurga tutulumuna bağlı olabilir.
* krank * büyük .
En sık radyolojik görünüm genç hastada omurga posterior kısmında kemik oluşturan
nidus nigus kitledir.

Klasik nidus formasyonu daha nadirdir. Buradaki hidus bsteoid osteomada görülen
* NSAiige
*
& yenit nidustan daha büyüktür (>1.5cm).
02
yenit iyi Cerrahi önerilir. gerack
x kötü Isklerotik benikle nerali
kiyi Langerhans Hücre Histiositozu radyolusen als
.
Bir grup hastalığa verilen ortak isimdir. Birçok sistemi tutabilir. İzole kemik lezyonlarına
eozinofilik granülom adı verilir.
.
Hand-Schüller-Christian hastalığı: Kafatası tutulumu + ekzoftalmos + diabetes
insipidus Geosinofilik gronülan
Letterer-Siwe hastalığı: ateş + lenfadenopati + hepatosplenomegali + multipl
.

kemik tutulumu

Ortopedist daha çok kemikteki eozinofilik granulomlar ile ilgilenir. Ağrı karakteristik
.

özelliğidir. En sik yerleştiği bölge vertebra korpuslarıdır. Biyopsi ile tanı koyulduktan
sonra izole hastalık takip edilebilir. Spontan rezorbe olurlar. Diğer tedavi seçenekleri
arasında kortikosteroid enjeksiyonu, radyoterapi ve küretaj bulunur.
lamello
BENIGN TÜMÖRLERDE RADYOLOJI: > solid periost
soĝenasi Geçiş zonu dardır.
benign
Lezyon sınırları belirgindir.
Codman üçgeni yoktur.
Periost reaksiyonu - soğan zarı yoktur.
Yumuşak doku uzantısı yoktur.
* Dia Gevresi
Işınsı görünüm
* osteokondron (Sunray Spicules
)
en
benign saplı Codman üçgeni

* Dex h. kemik to
agresiflerde
I
y
5 osteogerton
you agresif, epifade
sabun Kopüğü
1x Osteosarkom Tümör korteksi kirar

Smalign, Codmen
ageni
Periost reaksiyonu

KEMİĞİN MALIGN TÜMÖRLERİ

Osteosarkom (dia

En sık femur distali, tibia proksimali,metafize yerleşir (diz bölgesi). **TUS**

Erişkinde görülen 2. en sık primer malign kemik tümörüdür. En sık non
.

hematojen primer kemik tümörüdür.

li Multipl Miyelem
 TUSDATA
TUS MAILIN MERKEZLEN
TUS HAZIRLIK MERKEZLERİ 479

10-30 yaşındaki erkeklerde sıktır. ☆ ileri yaş

. En önemli bulgu ağrıdır. iyi prognoz
Tümör dokusunun korteksi parçaladığı yerde üçgen şeklinde görülür (Codman üçgeni,
güneş ışığı).
1) prosteal
En sik akciğere metastaz yapar.
osteosarkan
(kadio)
Osteosarkomlar primer ve sekonder olarak kategorize edilir.
.
Primer osteosarkomlar klasik osteosarkom, düşük grade intramedüller osteosarkom,
2) Supermasitik

ileriyas parosteal osteosarkom, periosteal osteosarkom, yüksek grade osteosarkom,

telenjektatik osteosarkom ve küçük hücreli osteosarkom olarak sınıflandırılır.
serninon
Cerkek)

prognoz
iyi Sekonder osteosarkomlar genelde 50 yaşın üstünde görülür. Paget hastalarında
ve daha önceden radyoterapi almış hastalarda ortaya çıkar. Paget osteosarkomu
genellikle hayatın 6-8. dekadlarında ortaya çıkar.
.
Yüksek grade olanlar: klasik osteosarkom, küçük hücreli osteosarkom, yüksek grade
osteosarkom

. Intermediate grade olanlar: Periosteal osteosarkom

Düşük grade olanlar: düşük grade osteosarkom, parosteal osteosarkom
.
Paget hastalığında osteosarkom gelişme oranı %1'dir. En sik pelviste yerleşir.
.
Tedavi: Cerrahi, kemoterapi, radyoterapi

** Kondrosarkom ( > 50 9yas, pelvis)

.
Osteosarkomdan sonra kemiğin nonhematolojik kökenli ikinci en sık malign
tümörüdür.

Primer kondrosarkomlar 40-60 yaş arası sekonder kondrosarkom 25-45 yaş arası sik
görülür.
En sık pelvis, proksimal femur, proksimal humerusda görülür. Elde nadir görülürler
ve bu bölgenin en sık malign tümörüdürler. Kliniğe yavaş büyüyen ve gittikçe artan
ağrı şikayeti ile gelirler.
Sekonder kondrosarkomların ollier ve mafucci sendromunda görülme riski
%25'lerdedir. Aynı zamanda osteokondromlardan da geliştiği bilinmektedir. Bu risk
lezyon tekse %1 birden fazla osteokondrom varlığında ise %5 civarındadır.
.
Radyolojik görüntüsü punktat, patlamış mısır ve virgül şeklinde kalsifikasyondur.

Ewing Sarkom
Nonhematolojik malign kemik tümörleri arasında 3. En sık olandır. 10 yaş altı
çocuklarda ise en sık görülen malign kemik tümörüdür. 5-25 yaş arası sık gözükür.
Uzun kemiklerin metafizinden başlayıp diafize doğru uzanım gösterir. Afrika irkında
oldukça nadirdir. ki kökenli
Ağrı, ateş, eritem ve şişkinlik osteomiyelitle karışmasını sağlar. Tani alması ortalama mondibulada
semptomların başlamasından 34 ay sonra olur (bu gecikmenin bir kısmı hastanın
dis a
şikayetler başladıktan sonra geç gelmesine bir kısmı da hekimin ilk vizitten itibaren
doğru tanı koymasındaki gecikmeye bağlıdır).
Lökositoz, C reaktif protein ve eritrosit sedimentasyon hızında artış olur.
.
Klasik olarak radyolojide soğan zarı görüntüsü mevcuttur. Histolojide küçük mavi
hücreler tespit edilir.
.
Vakaların %90'ında t(11;22) (924;q12) translokasyonu mevcuttur. İntrasellüler
glikojen varlığına bağlı periodik asid-Schiff pozitif boyanırlar.

Multipl Miyelom
.
En sık primer malign kemik tümörüdür.
40-60 yaşlarında görülür. erkek,bel .agrisi, vertebra
.
En sik klinik bulgu ağrıdır.
Kemik kırıklarına neden olur.
480
TUS HAZIRLIK MERKEZLERİ TUSDATA

En sık tutulum yeri vertebralar, daha sonra kalça ve pelvik kemiklerdir.

• fdrarda Bence Jones proteinürisi,kanda elektroforezde alfa 2, 3 veya gama bölgesinde
artış vardır.
Kemiklerde zımba deliği şeklinde litik lezyon görülebilir. Bu lezyonlar en sık kafatası
kemiklerindedir.
Kordoma

Notokordun embriyonik artıklarından gelişir.

En sık sakrokoksigeal ve sfenooksipital bölgede görülür.

Malign Fibröz Histiyositom ve Fibrosarkom

. Farklı başlıklar olsalarda aralarında fark bazen çok belirgin olmayabilir. En sık distal
femur ve proksimal tibia metafizinde oluşurlar. Ağrı temel yakınmadır.

METASTATİK KEMİK TÜMÖRLERİ

Kemiğe metastaz meme, prostat, akciğer, böbrek, tiroid ve gastrointestinal sistemden
olur.

Kemik metastazlarının çoğunluğu osteolitik olup prostat ve meme kanseri metastazları

osteoblastiktir.

Kemik Tümörlerinin Yerleşim Alanları

diacerres
osteoclast Epifiz

Dev hücreli
tümör
.
Diafiz

Ewing sarkomu
Lenfoma
Metafizo-Diafizer

.
Osteoid
Osteoma
.
Metafiz

Osteosarkom
Parosteal
Kondroblastom Fibröz displazi .
Non-Ossifiye Osteosarkom

humerus
Berrak Adamantinoma • Fibrom Osteokondrom
kondrosarkom Histiyositoz • Kondromiksoid • Kemik Kistleri

eprfiai
kalsidibusyon
Fibrom
•
.
Osteom
Kondrosarkom
Fibrosarkom

TRAVMA KIRIK-ÇIKIKLAR BAĞ-LİGAMAN

YARALANMALARI ve KOMPLİKASYONLARI

KIRIK VE ÇIKIKLAR
Kırıklar; kemiklerin anatomik bütünlüklerinin bozulmasıdır.
Dış ortamla ilişkilerine göre açık, kapalı; kırık çizgisinin durumuna göre komplet ve
inkomplet olmak üzere 2'ye ayrılır.
Çocuk kırıkları, fizyolojik ve anatomik olarak erişkin kırıklarından farklılıklar gösterir:
Çocuklarda büyüme plakları kıkırdak yapıda olduğundan grafide görüntü vermez ve
tanı koyabilmek için sağlam tarafından grafisini alıp karşılaştırmak gerekir.
Periost kalindir ve kirik hızlı kaynar.
.
Kemiklerin eğrilebilme özellikleri fazla olduğundan, torus ve yeşil ağaç kırığı sık
izlenir.
.
Epifiz kırıklarında değişik deformiteler gelişebilir.
Kırık İyileşmesi
Inflamatuar Dönem:
✓ Kirikta endostern, periost ve çevre yumuşak dokular parçalanır; kan, eksuda ve
lenf birikir (kırık hematomu).
 TUSDATA
TUSHADIRLIK MERKEZLERI TUS HAZIRLIK MERKEZLERİ 481

Tamir Dönemi:

✓ Hematom organize olur ve çevreden fibroblast infiltrasyonu görülür (fibroz

kallus).

✓ Bir hafta içinde osteoblast ve kondroblastların kollajen ve Ca+2 salınımıyla kemik

oluşmaya başlar (kallus).
Internal fiksatörle kemik uçları kuvvetle birleşiyorsa, kallus oluşmadan korteksten
kortekse direkt iyileşir.

Remodelling (Yeniden Şekillenme):

✓ Bir taraftan kemik yapılırken bir taraftan da rezorbe olur ve böylece yeni kemik
oluşur.

Kırık İyileşmesini Etkileyen Faktörler

✓ Kirik iyileşmesini; yaş (gençlerde daha çabuktur), lokal faktörler, hormonlar,
mineraller ve vitaminler etkiler.

✓ Lokal faktörler en önemlilerindendir:

→ Kırığı çevreleyen yumuşak dokunun kanlanması
► Enfeksiyon varlığı (kötü)

> immobilizasyon > basta iyi, uforse tötü

✓ Kemik cinsi (spongioz kemik daha kolay iyileşir) ve kemik kayıp derecesi
> Avasküler nekroz gelişimi ko tilal kenik 20 iyilesis
> Malignensi varlığı
→ İnterpozisyon (kemik uçları arasına yumuşak doku girmesi)
Kırıkta Bulgular
✓ Ağrı (periostun yırtılmasına bağlı)
✓ Fonksiyon kaybı
✓ Deformite
✓ Anormal hareket ve krepitasyon
✓ Nörovasküler yaralanmalar
✓ Radyolojik bulgular
Erken Kırık Komplikasyonları
✓ Yağ embolisi
✓ Enfeksiyon gelişimi (gazlı gangren, osteomiyelit)
✓ Tetanoz
✓ Hemorajik şok
✓ Kompartman sendromu
✓ Damar-sinir yaralanması
✓ Posttravmatik refleks distrofi

Geç Kırık Komplikasyonları

✓ Kaynamama-kusurlu kaynama (en sık neden yetersiz redüksiyondur)
✓ Avasküler nekroz
✓
Osteoartroz
✓ Miyozitis ossifikans
✓ Geç sinir paralizileri

YAĞ EMBOLİSİ SENDROMU

Genel Bilgiler
Uzun kemik kırıkları veya majör travmadan sonra dolaşımda yağ embolilerinin
bulunmasına yağ embolisi, bunun klinik belirtiler vermesine de yağ embolisi sendromu
denir. Üç klinik formda ortaya çıkabilir:
TUS MAZLIK MERKEZLERİ TUSDAD

1. Subklinik gikkla)
Sadece , dederi 60 mito'nin altındadır
2. Klik:
Tipik var sagt ve travmadan 24 72 saat sonra ortaya çıkar
Majör bulgulan:
Respiratuvat yetmezlik (PaO,<60, PCO,>55 mmHg)
Serebral tutustum
Petrestyai kanamalar oks llodo)
Retinal buigular
Minör bulgular: ( sepsis)
Ates (39-40 °C)
Taşikardi
Karaciğer yetmezliği
Oliguri, anuri
Anemi, trombositopeni, lökositoz
EKG bulgular
Tanı: Yağ globulinteri + 1 majör + 4 minör bulgu ile konur.
3. Fulminan:
Travmadan saatler sonra ortaya çıkar, kliniği çok ağrıdır.
Yağ embolisi sendromunda en önemli kriter Pao,'nin 60 mmHg'nin altında
olmasıdır.

Tedavi destekleyici tedavidir. Yeterli tedavi verildiğinde genellikle kendini sınırlar

ve 1-2 haftada düzelir.

Oluşmasını önlemek için en önemli önlem kırığın en kusa sürede immobilize

edilmesidir.

KOMPARTMAN SENDROMU » ön tal ve bacalcta.

Genel Bilgiler
.
Osseofasyal yapılarla sınırlı, içinde kas ve nörovasküler yapıları içeren bölmelere
kompartman, kompartman içi basınç artışına bağlı perfüzyon bozukluğu sonucu
iskemi gelişmesine kompartman sendromu denir.
Erişkinde en sık kompartman sendromu nedenk: Tibia kırığı
Çocukta en sık kompartman sendromu: Humerus suprakondiler kırığı
Etiyoloji:
.
Travma (kırık, ödem, hematom)
. Tümör
. Yanik
Yılan sokması
.
Anjiyonörotik ödem
Klinik:

Kompartman içi basınç 30 mmHg'yi aşınca venöz konjesyon olur.

.

.
Arteriyoler spazma bağlı iskemi gelişir.
İlk belirti derin şiddetli ağrdır. Bu ağrı basit analjezikler ve immobilizasyonla
.

geçmez.

Erken dönemde spazm arteriyoler düzeyde olduğu için nabız alınabilir. İleri dönemde
.

5P belirtisi ortaya çıkar.

Bu nedenle erken dönemde distalde nabız alınması kompartman sendromunu ekarte
ettirmez.

Ilk 24 saatte kompartman sendromu gelişimi açısından sirküler alçılar mutlaka kontrol
edilmelidir.

Tedavide acil olarak cerrahi dekompresyon gerekir ve bu amaçla fasiyotomi

uygulanır.
 TUSDATA
TUS HAZIRLIK MERKEZLERİ 483

* VOLKMANN ISKEMİK KONTRAKTÜRÜ

On kol volar yüzünün kompartman sendromu sonucu gelişen bir deformitedir.
Genellikle 10 yaşın altındaki çocuklarda görülür.
27 kan akımını engelleyen sıkı alçı ve sargılar, dirsekte 90 derecenin üzerinde açıyla
immobilizasyon uygulama, ön kol ezilmesi, arteriyel emboli ve ilaç ekstravazasyonu
nedeniyle oluşabilir
Czellikle suprakondiler humerus kırıklarında görülür. **TUSX4**
sa En sık yaralanan damar A. brakiyalistic
Klinik

Travmadan birkaç saat sonra ön kolda şiddetli bir ağrıyla başlar. Parmakların
ekstansiyonu ile ağnı artar,
Volar yüzde isi artışı, şişlik, kızarıklık vardır.
• Birkaç günde fleksör ve elin intrinsik kasları paralize olur, radial ve ulnar sinir
dermatomunda duyu azalır,
On kolun volar yüzü sertleşir ve 5p bulgusu ortaya çıkar:
Pain (ağnı)
Pulselesness (nabızsızlık)
Pallor (solukluk)
Parestezi

Paralizi

Metakarpofalangeal (MCP) eklem ekstansiyonu, proksimal interfalangeal (PİP) ve

distal interfalengeal (DİP) eklem fleksiyonu şeklinde kontraktur deformitesi kalır,
elde atrofi olur

Tedavide akut dònemde acil cerrahi dekompresyon yapılır. Geç dönemde kontraktur
düzeltilmeye çalışılır.

>perce
el

Volkmann'ın iskemik kontraktürü

OSTEOKONDRİTİS DİSSEKANS (DIZ

Eklem kıkırdağının altındaki kemikle beraber normal yerinden ayrılıp eklem içine
düşmesidir.
Dizde ağn, şişlik gelişir. Bazen parça elle hissedilebilir (eklem faresi).
Osteokondritis dissekans en sık dizde görülür (en sık femur medial kondil). **TUS**
Tedavi:
. Parça eklem içine düşmemişse konservatif kalınır; istirahat, cihaz ve alç uygulanır.
Eklem içine düşmüşse de cerrahi olarak çıkanlır.
 484
TUS HAZIRLIK MERKEZLERİ TUSDATA

ÜST EKSTREMITE KIRIK VE ÇIKIKLARI

Radius Baş ve Boyun Kırıkları Radius-ulna Cisim Kırıkları
* radius bası
Monteggia Kınıklı Çıkığı
dirsekte, uha basi Ulna kırğı + radius başı
bilekteder
çıkığıdır. (dirsek)
Çocuklarda kapalı redüksiyon
tercih edilir, ancak ulna kırığı
stabil değilse veya radius başı
Mudaryado uha
uludag
kirik redükte edilemezse opere
edilir.
✓
Yetişkinlerde açık redüksiyon
ve internal fiksasyon yapılır.
En sık posterior interosseöz
sinir lezyonu olur. Monteggia ve Galeazzi kırıklı çıkıkları
(bilok)
Galeazzı Kırıklı Çıkığı (radius terit, uina aikik)
Radius alt 1/3 ile orta 1/3 birleşim yerinde transvers kirik ile beraber alt radioulnar
çıkık bulunmasıdır.
avua iai
yere <Colles Kırığı > catal sırtı deformitesi
bakorak dusme
Radius alt eklem yüzünden 3 cm
yukarıya kadar olabilen, distal Colles kingi
X Barton kiriği parçanın dorsale, radiale kaydığı
bilek ekleme wonen ve tepesi volarda açılanma yaptığı
kırıklardır.
distal radius kingi Radiusun ekstansör yüz
kırğıdır. **TUS**
En sık avuç içine düşmeler sonucu
görülür.
✓ Redüksiyon + uzun kol alçısı Colles kingi
yapılır. 6 haftada iyileşir.
Celles tersi
< Smith Kırığı
elinde bir sey
vokon düsme El bileği palmar fleksiyondayken
elin sırtına düşme ile oluşur.
✓ Colles kırğının tersi bir kırktır.
✓ Radius alt ucunda distal parça
volar tarafa, proksimal parça
dorsale yer değiştirmiştir.
✓
Redüksiyon + ön kol supinasyonda
ve el bileği dorsal fleksiyonda
olacak şekilde alçı uygulanır. Smith kırığı

Lunatum Çıkığı
Subluksasyonu en sık görülen karpal kemiktir.

en sik cikor el koniği

 TUSDATA
TU MIRUK ERGEBEN
TUS HAZIRLIK MERKEZLERİ (485

El Bileği Kemik Kırıkları

✓En sık scaphoid kemik kırılır.
El bileği üzerine düşme sonucu kırılır. En sık bel bölgesinden kırılır.
✓ Vasküler yapısı yetersiz olduğundan aseptik nekroza gidebilir.
* Enfiye çukurunda ağrı şikayeti vardır.
Direkt grafide el kalem tutar pozisyonda görülür.
* Baş parmak proksimal interfalangeal ekleme kadar kısa kol alçıya alınır.
Bennet Kırığı > düserken bir yere tutuncak olur
1. Metakarp kaidesinin kırıklı çıkığıdır.

Bennet kangi

Bennet kırığı

Rolando Kırığı
. Bennet kırığı + geniş dorsal fragman kırığı vardır.

Boksör Kırığı > bir adom duvara yumruk atinca

4. ve 5. Metakarp boyun kırığıdır.

Boksör king

Boksör kırığı

Beyzbol Kırığı (Mallet Finger) > Celia permak

. Distal falanksın bazisine dorsalden yapışan ekstansör tendonun çekmesine bağlı
avulsiyon kırığıdır.
• Distal falanksta ekstansiyon hareketi yoktur.
DİĞER ORTOPEDİ KONULARI

KONJENİTAL AYAK DEFORMİTELERİ pes erinus sayok

fleksiyou
Club Foot = pes etino verus (PEV)
En sık konjenital ayak deformitesidir.
Hem edinsel hem de konjenital (O.D.) geçişi olabileceği gösterilmiştir.
Valgus > disa walloma
varus Siae aallona
 TUSDATA
486 TUS HAZIRLIK MERKEZLERİ

Vertebrada karşılaşılabilen lezyonlar

HIZLI TEKRAR
Metastazlar
Multiplmiyelom (40-60 yaş) Hemanjiyom (radyosensitif)
Osteoblastom (>2,5 cm büyük nidus)
Benign tümörlerde radyoloji Osteoid osteom (genç hasta, vertebra posterioru,
küçük nidus)
Geçiş zonu dardır. Anevrizmal kemik kisti (genç hasta)
.
Lezyon sınırları belirgindir.
Codman üçgeni yoktur. Akciğer metastazı yapabilme nedeni ile benign
agresif olarak sınıflanan tümörler... Dev hücreli
Periost reaksiyonu- soğan zarı yoktur. kemik tümörü ve kondroblastom
Yumuşak doku uzantısı yoktur. Langerhans hücre histiositoziunun kemikteki
lezyonları... Eozinofilik granulom
• Kafatasında litik lezyonlar, egzoftalmi ve diabetes
Malign tümörlerde radyoloji insipidusla seyreden hastalık... Hand-Schuller
Christian hastalığı
Geçiş zonu geniştir.
Kemiğin en sık primer malign tümörü.. Multiplmiyelom
.
Lezyon sınırları belirgin değildir. (osteosarkom 2. en sık primer).
Codman üçgeni genelde vardır. Multipl miyelomun en sık tuttuğu kemik... Vertebra
Periost reaksiyonu- soğan zarı vardır. Multipl miyelomda zımba deliği litik lezyonların en
Yumuşak doku uzantısı olabilir. çok görüldüğü yer... Kafatası
Osteosarkomun en sık görüldüğü yer... Diz
• Kemik tümörlerinin en sık görüldüğü kemik bölgesi... bölgesinde (femur distali tibia proksimali)
Metafiz • Kemik korteksi parçalayarak radyolojide Codman
Epifizi sık tutan tümörler... Dev hücreli kemik üçgenine yol açan kemiğin en ik 2. primer malign
tümörü, Kondroblastom tümörü... Osteosarkom

• Diafizi sık tutan tümörler... Ewing sarkomu, osteoid
osteoma
• El ve ayaktaki küçük kemiklerin en sık tümörü...
Enkondrom
Multiple enkondromatosis tablosu... Ollier hastalığı
(kondrosarkoma dönüşme riski!)
• Ollier hastalığına yumuşak doku kökenli hemanjiyomlar
eşlik etmesi... Mafucci sendromu
• Uzun kemiklerin metafiz ve diafizinde küçük nidus
(<1.5 cm) ile seyreden, ağrı kesici ilaçlara iyi yanıt
alınan tümör... Osteoid osteoma
• Osteoid osteomun vertebralarda tutulumu...
Vertebranın posterior bölgeleri
• Osteoid osteomda ağrı kesiciye iyi yanıt alınmasının
nedeni... Tümör odağında prostaglandin düzeylerinin
yüksek olmasi
• Osteosarkoma özgü olmayan başka agresif kemik
tümörerinde de görülebilen radyolojik bulgu... Codman
üçgeni
Genç hastada diz bölgesinde malign kemik tümörü
varlığında en olası tani... Osteosarkom
• Orta yaş üzerine pelviste malign kemik tümörü
varlığında en olası tani... Kondrosarkom
Ağrı, şişlik, kızarıklık yapmasıyla osteomiyelitle
karışabilen tümör... Ewing sarkom
Ewing sarkomun klasik radyolojik görünüm... Soğan
zarı görünümü
Ewing sarkomu vakalarının %90'ında görülen
translokasyon... +(11:22) (924;q12) translokasyonu
Kemikte osteoblastik metastaz varlığında primer
tümör için öncelikle bakılacak organlar... Prostat
ve meme

• Vertebralarda büyük nidusla seyreden benign kemik

tümörü... Osteoblastom Kemik tümörlerinin yerleşim alanları
• Diz çevresinde sık görülen, sapı ve kıkırdak baş kısmı
olan asemptomatik benign tümör... Osteokondrom Epifiz Diafiz
Metafizo
Metafiz
Diafizer
• Adduktor magnus kasının çekme gücüne bağlı oluşan
stres lezyonu... Kortikal desmoid • Dev hücreli • Ewing sarkomu • Osteoid • Osteosarkom
• Poliostotik fibröz displazi, cilt pigmentasyonu ve
endokrin anomalilerle seyreden sendrom... McCune
tümör
• Kondroblastom
• Lenfoma osteom
• Parosteal
• Fibröz displazi • Non-Ossifiye osteosarkom
Albright sendromu • Berrak fibrom
• Osteokondrom
• Adamantinoma
kondrosarkom
Genç hastada vertebra tutulumu yapabilen • Histiyositoz
• Kondromiksoid
fibrom • Kemik kistleri
lezyonlar... Anevrizmal kemik kisti, osteoblastom • Osteom
ve osteoid osteom
• Kondrosarkom

• Fibrosarkom
 TUSDATA
TUS HAZIRLIK MERKEZLERİ 487

Kemik tümörleri için anahtar kelimeler Pelvis kırıklarına en sık eşlik eden durumlar...
Retroperitoneal hematom, mesane rüptürü ve üretra
ELkondrom (elde görülür). Çok sayıdaysa yaralanması
Enkondrom Ollier, hemanjiyom varsa Mafucci
sendromu.
Ayak yerde sabitken dize dışardan alınan darbelerde
en olası zedelenecek yapı... Iç meniskus
Osteoid Küçük nidus, ağrısı NSAID(NİDUS ile • Yaşlı hastalarda uzun ve büyük kemik kırıkları
osteom hemen hemen aynı harfler) ile geçer sonrasında ilk üç dört gün içerisinde ani solunum
sikintisi taşikardi ve sonrasında multiorgan
Vertebrada büyük nidus, ağnsı NSAID yetmezliği olması durumu... Yağ embolisi
Osteoblastom (NİDUS ile hemen hemen aynı harfler)
ile geçmez
Yağ embolisi gelişmesini engellemek için en uygun
yaklaşım... Kirik hemen stabilize edilmeli
Dev hücreli Diz çevresi epifiz, sabun köpüğü litik Akut arter tikanıklığında 5P bulgusu... Pain (ağrı),
kemik tümörü lezyon pulseless (nabızsızlık), pallor (solukluk), parestezi ve
paralizi

Kondroblastom Humerus epifizi Volkmann'ın iskemik kontraktürüne en sık yol açan

kirik... Suprakondiler humerus kırığı
Genç hasta, diz çevresi, ağn, Codman
Osteosarkom Suprakondiler humerus kırıklarında zedelenen
üçgeni arter... Brakial arter
Genç hasta, diafiz, enfeksiyonla karşır, Avasküler nekroz gelişme riski yüksek kırıklar. Femur
Ewing sarkomu soğan zan görünümü boyun, skafoid, talus ve lunat kemik kırıkları
Kondrosarkom 40-60 yaş, pelvis tümörü • Osteokondritis dissekeansin en sık görüldüğü eklem...
Diz eklemi (dizSekans)
Multipl Enfiye çukurunda hassasiyet görülmesinde akla ilk
40-60 yaş, bel ağrısı, en sık malign tümör
miyelom gelen... Skafoid zedelenmesi
Skafoid kırığı şüphesinde en uygun yaklaşım... Baş
• Çocuklarda epifiz kırıkları sınıflaması... Salter-Harris parmak da stabilize edilmeli
siniflamasi
Çocuk kırıklarının erişkin kırıklarından
Çocuklarda epifiz kırıklarında Salter-Harris farklılıklari
siniflamasi
• Çocuklarda büyüme plakları kıkırdak yapıda olduğundan
grafide görüntü vermez, tanı koyabilmek için sağlam
tarafından grafisini alıp karşılaştırmak gerekir.
· Periost kalındır ve kırık hızlı kaynar.
Kemiklerin eğrilebilme özellikleri fazla olduğundan,
torus ve yeşil ağaç kırığı sık izlenir.
Epifiz kırıklarında değişik deformiteler gelişebilir.

Ulna kırığıyla birlikte radius başında çıkık olması...

111 IV
Tip 1 - Epifiz ile metafiz birbirinden aynlmıştır.
Tip 2-Epifiz hattı boyunca aynımanın yam sıra metafizden
bir parça kopar.
Tip 3-Epifizden başlayıp ekleme uzanan kink hattı
Tip 4-Epifizden başlayıp hem metafize hem de ekleme
uzanan kink hattı
Tip 5- Kompresyon kinklandır.
• Humerus cisim kırıklarında yaralanma riski yüksek
olan sinir... Radial sinir
• Travmatik posterior femur çıkıklarında yaralanma
riski yüksek olan sinir... Siyatik sinir
• Karpal kemikler içinde en çok kırılan kemik...
Skafoid kemik
Karpal kemikler içinde en çok çıkan kemik... Lunat
kemik
Replantasyon cerrahisinde yara yerleri replantasyon
için hazırlandıktan sonra ilk yapılan işlemler...
Kemik işlemleri (arter ven sinir anastomozları sonra
yapılır)
V Monteggnia kırıklı çıkığı
• Radius kırığıyla birlikte distal radiyoulnar çıkık
olması... Galeazzi kirikli çıkığı
. 4. ve 5. metakarpaller kırıkları... Boksör kırığı
• Eli açık şekilde yere düşen hastada (dirsek
ekstansiyonda on kol pronasyonda el dorsifleksiyonda)
görülen Radius alt uç ekstansiyon kırığı (Colles
kırığı) veya skafoid kemik kırığı
• Colles kırığında en uygun yaklaşım... Redüksiyon ve
uzun kol alçısı
Colles kırığının tersi olan kirik... Smith kırığı (el
bileği fleksiyondayken el üzerine düşmeyle)
• El bileği eklemiyle ilişkili distal radius kırığı... Barton
kırığı
• Birinci metakarp kaidesinin kirikli çıkığı... Bennet
kirikli çıkığı
• Distal falanksın bazisine dorsalden yapışan ekstansör
tendonun çekmesine bağlı avulsiyon keriği... Beyzbol
kiriği
Vertebra gövdesinin aşırı fleksiyon hareketine bağlı
horizontal kurik. Chance kırığı
488
TUS HAZIRLIK MERKEZLERİ
TUSDATA

Beşinci metatars kemiğinin tabanı ile orta parçası

arasında meydana gelen kirik. Jones kırığı
6
On iki yaşında bir erkek çocukda geceler artan ve aspirinle
geçtiği söylenen bacak ağrısı olmaktadır. Çekilen kemik
• En sık görülen konjenital ayak deformitesi... Club foot
(pes ekinovarus)
radyografisinde tibia diyafizinde etrafi skleroze kemikle
çevrili 15 cm çapında radyolosent bir odak saptanmıştır
Bu hastadaki lezyon en büyük olasılıkla aşağıdakilerden
hangisidir?
Çıkıkların en sık görüldüğü eklemler (sırasıyla) A) Osteosarkom
C) Kondrosarkom
B) Osteokondrom
1. Omuz eklemi D)
Osteoid osteom
E) Anevrizmal kemik kisti
2. Dirsek eklemi Doğru cevap: D
3. Kalça eklemi 7
Asağıdaki tümörlerden hangisinin klinik ve radyolojik
bulguları osteomiyeilte benzerlik gösterir?
A) Kondrosarkom B) Ewing tumoru
C) Multiple miyelom
D) Meme kanser metastaz
E) Malign lentoma

SORULAR Dogru cevap B

8. El grafisinde, ikinci parmak proksimal falanksta

radyolusent. benign görünümlü, santral yerleşimli
bir lezyon saptanan hastada ön tanı aşağıdakilerden
1 Osteosarkoma en sik nerede yerlesir ? hangisidir?
A) Humerus ust ucu A) Enkondrom B) Kondroblastom
B) Humerus alt uç Ulna ust uc C) Benign osteoblastom D) Fibroz kortikal defekt
C) Vertebra
E) Osteoid osteom
D) Femur alt uç.Tibia Ust uç
E) Kafadaki yassı kemikler Dogru cevap A

Doğru cevap: D
9 yanda sol diz asi olan bir kadın hastada direkt
O

tadyografie distal femur duzeyinde kistik genişleme ve

2. Genç bir hastada femur distal metafizinde görülen tumor un kopuu manzaras szlenmektedir
en büyük olasılıkla hangisidir?
Bu hastada Qncelikle aşağıdakilerden hangisi
A) Osteosarkom B) Kondrosarkom dugunulmelidir?
C) Ewing sarkoma D) Multiple myeloma
E) Kondroblastoma A) Oblast B) Enkondrom
C) Der hocre kemik tomoru D) Osteokondrom
Dogru cevap: A
E) Eozinofisk granulom
3. Asagidakilerden hangisi benign kemik tumörterinin Dogru cevap
özelliklerinden degildir?
10 Asagidakilerden hangisi, malign kemik tümörlerinin
A) Geniş geçiş zonu direkt radyolojik bulgulanndan biri degildir?
B) Periost-korteks devamlilig
C) Lezyonda belirli kenar gorunumu A) Lazyon de nomal komik arasında dar geçiy zonu
B) Penosteron
D) Penost reaksiyonunun olmayişi
E) Yumuşak doku uzantısının olmayış: C) Yumuşak doku s sligi
D) Koneks butunluğunun bozulması
Doğru cevap: A E) Lezyonun konturanda dozensizlik
Dogru cevap: A
4 Özellikle femur ve tibia diafizer bölgesine yerleşen ortası
translusen etrafında sklerotik halosu olan ve subkortikal 11. De çevresinde sigák, deride hemanjiyomu olan 21 yaşında bir
yerleşme eğilimi olan kemik tümörü hangisidir? erkek hastanın el grafisinde falankslarda metafiz bölgesinde
A) Osteom düzgün sinirli medüller yerleşimli benign mortolojide lezyon
görülüyor
B) Osteoid osteoma
C) Osteokondrom
D) Ewing sarkomu
Hasta için en glası tanı aşağıdakilerden hangisidir?
E) Osteosarkom A) Multiple enkondromatozis
B) Multiple herediter ekzostozis
Dogru cevap: B C) Ollier sendromu
D) Maffucci sendromu
5. Aspirinle diz agnini geçen, temurda radyolasen merkez E) Soliter kondroma
etrafında radyoopak halka görünümü olan çocukta olası
tanı nedir? Doğru cevap: D
A) Ewing sarkomu
B) Osteoma 12. Genç erkeklerde sık görülen, agrik ve radyolojik olarak
nidusu bulunan tümör hangisidir?
C) Osteod osteoma
D) Osteoblastoma A) Dev hücreli tumor
E) Kondroblastoma C) Osteoid osteoma B) Kondrosarkom
D) Kondrom
Doğru cevap: C E) Osteokondrom
Doğru cevap: C