You are on page 1of 3

Probisyong Pangwika sa pambansangwika na batay sa mga umiiral na

katutubong wika.
Konstitusyon
Hangga’t walang ibang itinatadhana ang batas, ang
Sa loob ng mahabang panahon ng pananakop ng Ingles at Kastila ay patuloy na gagamiting wikang
Espanya, opisyal.
 Espanyol ang opisyal na wika at ito rin ang
wikang panturo . Wenceslao Q. Vinzons,
 Ang nanguna sa paggawa ng resolusyon tungkol
Nang sakupin ng mga Amerikano ang Pilipinas, sa wikang pambansa
 sa simula ay dalawang wika ang ginamit ng mga  kinatawan mula sa Camarines Norte.
mananakop sa kautusan at proklamasyon, Ingles
at Espanyol. Ayon sa orihinal na resolusyon,
“ Ang Kongreso ay gagawa ng mga hakbang tungo sa
Marso 4, 1899. pagpapaunlad at pagpapatibay ng sang Wikang
 Dumami na ang natutong magbasa at magsulat Pambansa batay sa mga umiiral na katutubong
sa wikang Ingles dahil ito ang naging tanging wika.”
wikang panturo batay sa rekomendasyon ng
Komisyong Schurman. Style Committee
 ang nagbibigay ng huling pasiya sa borador ng
Marami ring Pilipino ang nakinabang sa programang Konstitusyon.
iskolarsip na ipinadala sa Amerika at umuwing taglay  Binago ng nasabing Komite ang resolusyon at
ang kaalaman sa wikang Ingles. naging probisyon ito sa Seksyon 3, Artikulo IX ng
Konstitusyon ng 1935.
1935
 “ halos lahat ng kautusan, proklamasyon at mga Sa paglulunsad ng Komonwelt,
batas ay nasa wikang Ingles.” (Boras-Vega 2010)  isa sa mga unang isinagawa ng Administrasyon
 Ngunit nagsimula pa lamang ng pakikibaka para ng noon ay pangul ng bansa na si Manuel L.
sa kalayaan, ginamit na ng mga Katipunero ang Quezon ang pagpapatupad ng probisyon ukol
wikang Tagalog sa mga opisyal na kasulatan. sa pambansang wika.

Sa Konstitusyong Probisyonal ng Biak-na-Bato Manuel L. Quezon


noong 1896-97  nanawagan ang Pangulo sa Pambansang
 itinatadhanang Tagalog ang opisyal na wika. Asemblea na magtatag ng isang ahensiya na
magsasagawa ng mga pag-aaral sa paglinang ng
wikang pambansa.
Sa Konstitusyon ng Malolos (Enero 21, 1899),
 Itinadhanang pansamantalang gamitin ang Bilang tugon sa nasabing panawagan,
Espanyol bilang opisyal na wika.  pinagtibay ng Pambansang Asemblea ang Batas
Komonwelt Blg. 184
Marso 24, 1934,
 ipinagtibay ni Pangulong Franklin D. Roosevelt Nobyembre 13, 1936
ng Estados Unidos ang Batas Tydings-McDuffie  Na nagtatag sa Surian ng Wikang Pambansa
 Na nagtatadhanang pagkalooban ng kalayaan (SWP na naging Linangan ng mga Wika sa
ang Pilipinas matapos ang sampung taong Pilipinas o LWP, at ngayo’y Komisyon sa Wikang
pag-iral ng Pamahalaang Komonwelt. Filipino o KWF)

Pebrero 8, 1935, Ang naging tungkulin ng Surian


 pinagtibay ng Pambansang Asemblea ang  ay gumawa ng pag-aaral ng mga wikang
Konstitusyon ng Pilipinas na naritipika ng katutubo sa Pilipinas, sa layuning
sambayanan noong Mayo 14, 1935. makapagpaunlad at makapagpatibay ng isang
wikang panlahat batay sa isang wikang umiiral sa
Ang probisyong pangwika ay nasa Seksyon 3, bansa.
Artikulo XIII
 Ang pambansang Asemblea ay gagawa ng mga
hakbang tungo sa pagpapaunlad at
pagpapatibay ng isang pagkalahatang
Enero 12, 1937, Noong 1959,
 Hinirang ng Pangulong Quezon ang mga  inilabas ni Kalihim Jose E. Romero ng
sumusunod na Lupon ng Surian ng Wikang Kagawaran ng Edukasyon at Kultura ang
Pambansa: Kautusang Pangkagawaran Blg. 7 na
Pangulo: Jaime C. de Veyra nagtatakdang “ kailanma’t tutukuyin ang Wikang
Kagawad: Santiago A.Fonacier (Ilocano) Pambansa, ito ay tatawaging Pilipino.”
Kagawad: Filemon Sotto (Cebuano)
Kagawad: Casimiro Perfecto (Bicolano)  Ang paggamit ng PILIPINO ay isang hakbang
Kagawad: Felix S. Rodriguez (Bisaya, tungo sa pag-alis ng rehiyonalismo at
Panay) nagbubunga ng pagsasabansa ng dating
Kagawad: Hadji Butu (Mindanao) panrehiyon o diyalekto.
Kagawad: Cecilio Lopez (Tagalog)
 Ito ay naging wikang interehiyonal at mabisang
Nobyembre 7, 1937, midyum na nag-uugnay sa mga pulo ay at iba’
 pagkaraan ng halos sampung buwan inilabas ng ibang pangkat linggwistiko sa Pilipinas.
Surian ang resolusyon na Tagalog ang gawing
batayan ng pambansang wika.  hindi pa rin matanggap ng ibang sektor ang
 Ipinahayag ng Surian na ang wikang Tagalog Pilipino bilang wikang pambansa.
anghalos tumugon sa hinihingi ng Batas
Komonwelt Blg. 184. Nagkaroon ng digmaang pangwika.
 Naghari sa damdamin ng mga diTagalog ang
Ang desisyon ng lupon ay rehiyonalismo.
 nakasalig sa pamantayan o batayan na kanilang  Nakadarama sila ng damdaming kakulangan,
nabuo. Kabilang sa mga pamantayang iyon ay: na sila’y konokolonya o napasailalim ng mga
Tagalog.
 wikang sinasalita ng nakararaming Pilipino  Para sa kanila, ang katawagang Pilipino ay
 wikang ginagamit sa sentro ng kalakalan, pagbabagong-bihis lamang ng wikang
edukasyon at sibilisasyon Tagalog.
 wikang ginagamit sa higit na nakararaming aklat
na nasulat Sa pagpili ng wika, kinonsidera nila Naging isang magandang oportunidad para sa mga
ang sumusunod na mga walong (8) pangunahing opositor ng wikang Pilipino ang ginawang
wika ng bansa – pagpapawalambisa sa 1935 Konstitusyon sa panahon
Tagalog, Ilokano, Cebuano, ng batas militar.
Hiligaynon, Bikol, Waray,
Pangasinense, at Kapangpangan. Sa ginanap na 1971 Kombensyong Konstitusyunal,
 bilang tugon sa nangyayaring digmaang
Noong anibersaryo ng kamatayan ni Dr. Jose P. pangwika na nagaganap sa panahong iyon,
Rizal, binuo ang isang sabkomite – Komite sa
 lumabas ang Kautusang Tagapagpaganap Blg. Wikang Pambansa na siyang namahala
134 na nagpapatibay sa Tagalog bilang batayang tungkol sa isyu sa Wikang Pambansa at
wika ng Pambansang Wika ng Pilipinas. nagsagawa ng mga rekomendasyon sa
palisi na susundin.
Nagkaroon ito ng bisa pagkaraan ng dalawang taon
matapos na maihanda at maipalimbag ang Inirekomenda ng Komite na alisin ang Pilipino at
gramatika at diksyunaryo ng Wikang Pambansa sa palitan ng isang bagong
pagitan ng 1938-1940.  “komon na wikang pambansang
tatawaging FILIPINO batay sa mga
katutubong wika sa bansa at maging ang
Hindi matanggap ng mga diTagalog na hindi bahagi asimilasyon ng mga salita mula sa mga
ng wikang pambansa ang kanilang wika at kawalang- dayuhang wika” (Tupaz 1973 sa Llamzon,
kasiyahan ang mga diTagalog sa pangunguna at 1977).
pagdodomina ng iisang wika, ang Tagalog.
Konstitusyon, Art. XIV, Sek. 3:
 Ang Batasang Pambansa ay dapat gumawa
ng hakbang tungo sa pagpapaunlad at
formal na pagpapatibay ng isang panlahat
na wikang pambansa na kikilalaning Filipino.
Oktubre 12, 1986,
 pinagtibay ang implementasyon ng
paggamit ng Filipino bilang pambansang
wika, gaya ng isinasaad sa 1987
Konstitusyon ng Pilipinas (Artikulo XIV,
Seksyon 6):

“Ang wikang pambansa ng Pilipinas ay Filipino.


Samantalang nililinang, ito ay dapat payabangin
at pagyamanin pa batay sa umiiral na mga wika sa
Pilipinas at sa iba pang wika. Alinsunod sa mga
tadhana ng batas at sang-ayon sa mga maaaring
ipasya ng kongreso, dapat magsagawa ng mga
hakbangin ang pamahalaan upang ibunsod at
puspusang itaguyod ang paggamit ng Filipino bilang
midyum ng opisyal na komunikasyon at bilang wika
ng pagtuturo ng sistemang pang-edukasyon.”

Marso 12, 1987,


 sa isang Order Pangkagawaran Blg. 22 s.
1987,
 Sinasabing gagamitin ang Filipino sa
pagtukoy sa Wikang Pambansa ng Pilipinas.
Kasunod ng pagpapatibay sa Konstitusyon
ng 1987 na nagsasaad na ang pambansang
wika ay Filipino.

Saligang-Batas ng 1987
 Ang Wikang Pambansa ng Pilipinas ay
Filipino.
 Samantalang nililinang, ito’y dapat
payabungin at pagyamanin pa salig sa
umiiral na mga wika ng Pilipinas at sa iba
pang mga wika.

You might also like