KOMUNIKASYON SA AKADEMIKONG FILIPINO

Kahulugan at Katangian ngWika

RETORIKA: MASINING NA PAGPAPAHAYAG
Kahulugan, Katangian at Teorya ng Wika

Layuning Pagkatuto:
Pagkatapos ng talakayan ang bawat mag-aaral ay:
1. Nauunawaan ang kahulugan ng wika batay sa konsepto at tungkulin
nitong panlipunan.

2. Nasusuri at natatalakay ang iba’t ibang katangian ng wika.

3. Nakakalikha ng isang konbersasyong panlipunan ayon sa konsepto at

kalikasan ng katangiang taglay ng wika.
RETORIKA: MASINING NA PAGPAPAHAYAG
Kahulugan, Katangian at Teorya ng Wika

Pagtalakay sa Aralin :
WIKA ?
- Ayon kay Webster (1974), ang wika ay isang sistema ng
komunikasyon sa pagitan ng mga tao sa pamamagitan ng mga
pasulat o pasalitang simbulo.
RETORIKA: MASINING NA PAGPAPAHAYAG
Kahulugan, Katangian at Teorya ng Wika

Pagtalakay sa Aralin :
WIKA ?
 Ito ay pangunahin at pinakaelaboreyt na anyo ng simbolikong
gawaing pantao .
( Archibald Hill )
 Ito ay masistemang balangkas ng sinasalitang tunog na pinipili at
isinasaayos sa paraang arbitraryo upang magamit ng mga taong
kabilang sa isang kultura .
( Henry Gleason )
RETORIKA: MASINING NA PAGPAPAHAYAG
Kahulugan, Katangian at Teorya ng Wika

Katangian ng wika
RETORIKA: MASINING NA PAGPAPAHAYAG
Kahulugan, Katangian at Teorya ng Wika

ANG WIKA AY
RETORIKA: MASINING NA PAGPAPAHAYAG
Kahulugan, Katangian at Teorya ng Wika

Masistemang balangkas
• Lahat ng wika sa daigdig ay sistematikong nakasaayos sa isang tiyak na balangkas.
Lahat ng wika ay nakabatay sa tunog.

• Ponema – tawag sa makahulugang tunog

• Ponolohiya – makaagham na pag-aaral ng mga tunog
• Morpema – pinakamaliit na yunit ng salita
• Morpolohiya – pag-aaral ng morpema
RETORIKA: MASINING NA PAGPAPAHAYAG
Kahulugan, Katangian at Teorya ng Wika

• Salitang-ugat
ganda sipag
sayaw laba
• Panlapi
unlapi – unahan gitlapi – gitna
hulapi – hulihan kabilaan – kabilaan
laguhan – una, gitna at hulihan
• Sintaks – makaagham na pag-aaral ng mga pangungusap
• Diskors – makahulugang palitan ng mga pangungusap ng dalawa o higit
pang tao.
ANO ANG BALANGKAS NG WIKA?
RETORIKA: MASINING NA PAGPAPAHAYAG
Kahulugan, Katangian at Teorya ng Wika

Sinasalitang tunog
• Bawat wika ay may kani-kanyang set ng mga makahulugang
tunog o ponema.
• Makahulugan ang isang tunog sa isang wika kapag ito ay
nagtataglay ng kahulugan o di kaya’y may kakayahang
makapagbago ng kahulugan ng isang morpema o salita.
RETORIKA: MASINING NA PAGPAPAHAYAG
Kahulugan, Katangian at Teorya ng Wika

Pinipili at isinasaayos
• Pinipili ang wikang ating gagamitin upang tayo’y maunawaan
ng ating kausap.

• Samantala upang maging epektib ang komunikasyon,

kailangang isaayos natin ang paggamit ng wika.
RETORIKA: MASINING NA PAGPAPAHAYAG
Kahulugan, Katangian at Teorya ng Wika

Arbitraryo
• Ayon kay Archibald Hill (sa tumangan et al., 2000), just that the sounds of
speech and their connection with entitles of experience are passed on to all
members of any community by older members of the community.
• Ang isang taong walang ugnayan sa isang komunidad ay hindi matututong
magsalita kung paanong ang mga naninirahan sa komunidad na iyon ay
nagsasalita sapagkat ang esensya ng wika ay panlipunan.
• Kakaiba
RETORIKA: MASINING NA PAGPAPAHAYAG
Kahulugan, Katangian at Teorya ng Wika

Ginagamit
• Ang wika ay kasangkapan sa komunikasyon at katulad ng iba
pang kasangkapan, kailangang patuloy itong ginagamit.
RETORIKA: MASINING NA PAGPAPAHAYAG
Kahulugan, Katangian at Teorya ng Wika

Nakabatay sa kultura
• Nagkaiba-iba ang mga wika sa daigdig dahil sa pagkakaiba-iba
ng mga kultura ng mga bansa at mga pangkat.

• Ice formations (Ingles) = yelo at nyebe (Filipino)

RETORIKA: MASINING NA PAGPAPAHAYAG
Kahulugan, Katangian at Teorya ng Wika

Nagbabago
• Dinamiko ang wika. Hindi ito maaring tumangging magbago.
• Ang isang wika ay maaring nadaragdagan ng mga bagong
bokabularyo. Bunga ng pagiging malikhain ng mga tao,
maaaring sila ay nakakalikha ng mga bagong salita.
• Halimbawa nito ay mga salitang balbal, pangkabataan,
pamprodukto.
RETORIKA: MASINING NA PAGPAPAHAYAG
Kahulugan, Katangian at Teorya ng Wika

“I can do all things through

Christ who strengthens me.”
Philippians 4:13
KOMUNIKASYON SA AKADEMIKONG FILIPINO
Kahulugan, Katangian at Teorya ng Wika

Sanggunian
Bernales R.A. et al. 2011. Akademikong Filipino Tungo sa Epektibong
Komunikasyon.Malabon City: Mutya Publishing House Inc.