ERICKSONIAN HYPNOTHERAPY FUNDAMENTAL

1
1 HİPNOTERAPİ SÜRECİ 1.1.2.2.2.6 Cevapta gecikme

1.1 İNDUCTION 1.1.2.2.2.7 Yutma, titreme reflexinde değişim

1.1.1 INDUCTION YAPISI 1.1.2.2.2.8 Kan basıncı, kalp hızında artış, nefeste azalma

1.1.1.1 INTENSITY 1.1.2.2.2.9 Kas gevşemesi

1.1.1.1.1 Artma 1.1.2.2.2.10 Göz hareketlerinde değişim

1.1.1.1.2 Azalma 1.1.2.2.2.11 Periferal dolaşımda değişim

1.1.1.2 DISASSOCIATION 1.1.2.2.2.12 Karşılıkta artış

1.1.1.2.1 Parçası olmak 1.1.2.2.2.13 İdeomotor-ideosensorial hareket artışı

1.1.1.2.2 Parçası olmamak 1.1.2.2.2.14 Yüzde maske

1.1.1.3 RESPONSIVENESS 1.1.2.2.3 Doğrulamalar

1.1.1.4 ATTENTION 1.1.2.3 (E) ELICITATION
1.1.1.4.1 İçe dönük 1.1.2.3.1 Responsiveness
1.1.1.4.1.1 Dağınık 1.1.2.3.2 Kaynak
1.1.1.4.1.2 Odaklı 1.1.2.3.2.1 Metaforlar, vb.

1.1.1.4.2 Dışa dönük 1.1.2.3.2.2 Kimliklerarası kaynak transferi

1.1.1.4.2.1 Dağınık 1.1.2.3.3 Disassociation

1.1.1.4.2.2 Odaklı 1.1.3 İNDUCTION TÜRLERİ
1.1.2 SÜREÇ (ARE) 1.2 BÜTÜN
1.1.2.1 (A) ABSORBTION 1.3 POST-HYPNOTIC SUGGESTIONS0
1.1.2.1.1 Araçlar 1.4 PRE-HYPNOTIC SUGGESTIONS0
1.1.2.1.1.1 Algı 1.4.1 SEEDING
1.1.2.1.1.2 Anılar 1.4.2 ASSESMENTS
1.1.2.1.1.3 Karmaşa (Confusion) 1.4.2.1 Müdehale
1.1.2.1.1.4 Hipnotik fenomenler 1.4.2.2 Değerler
1.1.2.1.1.5 Fantaziler 1.4.2.3 Kişinin temaları
1.1.2.1.1.6 Duyular 1.4.2.4 Hipnotik fenomenler
1.1.2.1.1.7 Karmaşa 1.4.2.5 Gelişme takibi
1.1.2.1.2 Teknikler 1.4.2.6 Hedef tanımlama
1.1.2.1.2.1 Birincil 1.4.2.7 Terapiyi bireyselleştirme
1.1.2.1.2.1.1 Şimdiki zamanda konuşma 1.4.2.8 Motivasyon ve kararlılık
1.1.2.1.2.1.2 İhtimal sözcükleri 1.4.2.9 Metaprogramlar
1.1.2.1.2.1.3 Detaylı konuşmak 1.4.2.10 Temsil sistemleri
1.1.2.1.2.2 İkincil 1.4.2.11 Problem tanımları
1.1.2.1.2.2.1 Ses tonu 1.4.2.12 Meta-frames
1.1.2.1.2.2.2 Ara verme 1.4.2.13 Nedenselleştirme
1.1.2.1.2.2.3 Ses odağı değiştirme 1.4.2.14 Tedavinin kabulü
1.1.2.2 (R) RATIFICATION 1.5 UTILIZATION
1.1.2.2.1 That's right 1.6 TERMINATION
1.1.2.2.2 Constellations 2 ERİCKSONUN VARSAYIMLARI
1.1.2.2.2.1 Kademeli hareketler 3 TRANSIN YAPISI
1.1.2.2.2.2 Vücut oryantasyonunda değişim 4 TERAPİST OLMA SÜRECİ
1.1.2.2.2.3 Trans mantığı 5 HİPNOTERAPİ STRATEJİLERİ
1.1.2.2.2.4 Hareket, karşılık ve ifadede azalma 6 SORUNUN YAPISAL İNCELENMESİ
1.1.2.2.2.5 Literal düşünme 7 HİPNOZDAKİ ARAÇLAR

2
3
HİPNOZ NEDİR?

Hipnoz kişiyi konuşarak ß-stateden (beta), α-stateye (alfa) indirme, tekniğinin ismidir.

α-state aynı zamanda trans halidir. Hipnotik dil ß-statede işe yaramaz (ancak bu kursta
öğrenildiği şekliyle altındaki mekanizmalar bilinirse etkili olur) Ama transta bilinçaltının pekçok
dinamiği çalıştığı için hipnotik dil etkilidir.

Ericksonian yaklaşım hipnozdan daha büyük bir şeydir. Hipnozla yapılan psikoterapidir,
hipnoterapidir.

4
Milton Huxley Erickson sadece bir terapist değildir. Meslek hayatı boyunca aldığı ödüllerin hatırı sayılır bir kısmı
iletişim üzerinedir. Multilevel Communicasyon (bilinç-bilinçaltıyla aynı anda iletişim) dehası olarak bilinir.

Pek çok kültürde varolan modern

anlamda bir hikaye anlatıcısıdır.
Terapilerini hikayeler anlatarak yapar,
kendisine sorulan sorulara da hep
hikayeler, anekdotlarla yanıt verir.

Meslektaşları tarafından gelmiş geçmiş

en yaratıcı terapist olarak anılır.
Erickson döneminin en büyük fikir
liderleriyle iletişim içinde çalışmalar yapmış, öğrencisi J.Zeig’e göre, onlarla metaforik anlamda kedinin fareyle
oynadığı gibi oynamıştır. Ama ilginç olan kedi hep Erickson olmuştur.

Modern anlamda pek çok psikoterapi ekolü Ericksonun çalışmalarında köken almış yada esinlenmiştir.

Erickson bilinçaltının tüm dinamiklerini biliyor ve onları dille nasıl yönlendirebileceğini de biliyor.

1. HİPNOTERAPİ SÜRECİ
Fundimental eğitiminin ana konusudur. Bu kurs boyunca bu konuyu detaylı olarak inceleyeceğiz.
Hipnoterapi sürecinin aşamalarını kısaca özetlersek;
• Prehipnotik faz ile başlıyor. Trans sırasında yaşayacaklarını dile getirdiğimiz, trans hakkındaki yanlış
bilgileri düzelttiğimiz, pre-framing yaptığımız yerdir.
• Utilizasyon danışanın terapi odasına getirdiği yapılardan (inanç, düşünce, vs.) faydalanmaktır. Kişinin
terapi odasına
getirdiklerini
kullanarak onu
iyileştirmek.
Varolanı işe
yarayacak
şekilde
organize
etmek. Yeni
bir şey yerine,
kişinin
düşünce modeliyle ve kişinin kendi kaynaklarıyla terapi yapmak. Bütün kaynakları içeridedir. Kişi o
kaynaklarını nasıl organize edeceğini bilmiyor. Bunu onun yerine terapist yapıyor.
• Termination: Hipnozu bitirmek.
• Posthipnotik: Transtan sonra yapılması istenenler

2. ERİCKSONUN VARSAYIMLARI
Hayata ve terapiye bakışıyla ilgilidir. Hastalara, sorunlara bakış açısı ile ilgilidir. Esas özü
oluşturan bakış açısı buradadır. Bu advance eğitiminin konusudur.

5
3. TRANSIN YAPISI
Ericksonian hipnoterapi prehipnotik fazla başlar, inductionu takiben Utilization, ve sonrasında Post hipnotik
faz olaylanır ve Termination sonlanır.

ERICKSONIAN HIPNOTERAPİ

KLASİK HİPNOTERAPİ

Klas
ik
hipnoz ile Erickson Hipnoterapi arasındaki fark; Prehipnotik faz ikisinde de var, İnduction ikinsindede de var
ama klasik hipnozda Utilizasyon yoktur. Onun yerine derinleştirme vardır. Temel fark budur.

Erickson
Hipnoterapide
transın derinliği değil,
genişliği önemlidir.
Transın genişiliği
demek, kişiyi pek
çok alanda orta
transa sokmak
demektir. Gerçek
hayattaki yaratıcı
çalışmalar derin transta ortaya çıkmaz. Bilinçaltı sadece hafif ve orta transta reorganize edilebilir. Erickson
Hipnoterapide derin transa gerek yoktur. Erickson önce bu unsurları kullanarak kişiyi transa sokar ve
bunları transta kullanır. Richard Bandler hipnoterapide; Meta model ve Anchoringi kullanıyor.

4. TERAPİST OLMA SÜRECİ

Bilinçaltına ulaşabilme kapasitesi, terapinin şansını belirler. Temel dinamikleri hipnotik dil kullanarak
değiştirmek önemlidir. Bu nedenle hipnotik fenomenler önemlidir. Ustalaşmak için adımlar önemli ve
zaman gerekli.

6
 Erickson meraklı bir deneycidir. Öğrenmek için deneme yanılma yapar. Bir terapist olarak nerede neyi
aradığını bilerek, alanı daraltmış bir deneyci olmak zorundayız. Bunu alışkanlık haline getirmeliyiz. Ne
kadar kendin keşfedersen o kadar içselleşir.

Ericksona göre, değişim talebi kişinin içinden gelmelidir. Terapistin görevi tavukluk yapmak gibidir. tavuk
yumurtayı ısıtır ama yumurtadan çıkmak için yumurtayı civciv kırmalıdır. Sen erken kırarsan civciv vakitsiz,
olgunlaşmadan doğar hayata adapte olamaz. Geç kırarsan da olmaz. En uygun zamanı civciv bilir. Tavuk
sadece yumurtayı ısıtır. Terapistte bu şekilde, uygun ortamı oluşturur. Değişim isteği kişiden gelmelidir.

Erickson ”Kendine dünyanın en iyi terapisti gibi davranmaya başlarsan; kendini öyle zannetmeye başlarsın.
Hastada seni öyle görmeye başlar. Tedirgin olma ve hastaya tedirginlik hissettirme. . Rahat ol. Kendine
güven.”

Fundamental, intermediate ve Advanced eğitimlerinin içerisinde zaman zaman değinilecektir.

5. HİPNOTERAPİ STRATEJİLERİ
İntermediate kursunda Erickson Vakfı Başkanı Jeffrey Zeig tarafından çalışılacak.

6. SORUNLARIN YAPISAL İNCELENMESİ

Ericksonian Hipnoterapi sorunlara yapısal baktığından, depresyon, anksiyete, alışkanlık kontrolünde
başarılıdır. Yapısal
sorunları incelediği için
Obsesyon ve kişilik
bozukluklarında başarılı
değil. Çünkü, NLP ve
sistem düşüncesi eksiktir.

7. HİPNOZDAKİ ARAÇLAR
Fundimental, İntermediate ve Advanced oturumları boyunca incelenecektir.

7
Ericksonian hipnoterapi kişinin beyninde zaten yaptıklarını anlamak üzerine kurulmuştur.

Hipnoterapi süreci Erickson Hipnoterapi büyük resminin yedi temel parçasından biridir.
1. Hipnoterapi süreci
2. Ericksonun varsayımları
3. Transın yapısı
4. Terapist olma süreci
5. Hipnoterapi stratejileri
6. Sorunun yapısal incelenmesi
7. Hipnozdaki araçlar

Hipnoterapi süreci kendi içinde altı bölüm halide incelenir;

1. Hipnoterapi süreci,
1.1. Induction
1.2. Bütün,
1.3. Post-Hipnotik suggestion
1.4. Pre-Hipnotik suggestion
1.5. Utilization,
1.6. Termination

8
Hipnoterapi süreci kendi içinde altı bölüm halide incelenir;
1. Hipnoterapi süreci,
1.1 Induction
1.2 Bütün,
1.3 Post-Hipnotik suggestion
1.4 Pre-Hipnotik suggestion
1.5 Utilization,
1.6 Termination

Induction kendi içinde altı bölüm halide incelenir;

1. Hipnoterapi süreci,
1.1 Induction
1.1.1 Inductionun yapısı
1.1.2 Süeç (ARE)
1.1.3 Induction tipler

9
Inductionun yapısı kendi içinde dört bölümde incelenir
o Attention: Dikkat demektir. İçe dönük ve dışa dönük olabilir. İçe dönük hali de dışa dönük hali de odaklı yada
dağınık olabilir.
o Responsiveness: Tepki
vermek demektir. Tepki artar
yada azalır.
o Disassociate: Parçası olmak
ayrı olmak olarak iki şekilde
değerlendirilir.
o İntensity: Yoğunluktur. İki
şekilde çalışır, artar yada azalır.

Induction, kişinin hipnoz sırasında

beyninde yaptıklarıdır. Yada başka
deyişle hipnoz bu dört fenomenin içeride, beyinde çalışmasıdır.

Transın yapısıyla ilgili diagramı daha geniş, alt detaylarıyle tekrarlarsak:

Her ruhhali belli kaynaklar içerir. Her ruhhali, tras fenomenleri ve altbiçemlerle yapısal ilişki halinde dinamik bir olaydır. Her
davranış belli ruhhalinin alt-üst eşik değerleri arasında çalışır. Ruhhalinin eşik değerlerinin dışına çıkınca (altına inince yada
üstüne çıkınca) davranış değişir.

Bilincin filtreleri trans sırasında devre dışı kalır. Transta

statenin intensity (yoğunluğu) çok artabilir. Örneğin trans
sırasında kişiye ”şimdi çok duygulanıyorsun” dediğimizde
ağlayabilir.

Erickson transın yapısındaki tepki – dikkat – yoğunluk

üçlüsüyle sürekli oynar.

Yapının dördüncü elemanı disassociation da sürekli

kullanılması gereken bir şeydir.
Davranışla kişiyi, Problemle kişiyi, Zamanda
problemi, vs gibi daha pek çok şekilde disassociation
edebilirsiniz.

10
1 INTENSITY (YOĞUNLUK):
Artar yada azalır
2 DISASSOCIATION (İlişkisizlik – Ayrı olma hali):
Disassosiye; ayrı olma hali, ya kendin disassociation, yada başka birşeye association olarak mg.
ƒ Buradayım ama aynı zamanda çocukluğumdayım. Bedenim burada ama zihnim çocukluğumda. Bölünme,
ƒ Bedenimdeyim ama kendimi tepeden bakıyor gibiyim,
ƒ Söyle bakalım ağrı ne demek istiyor ÆÆ Ağrı senden ayrı bir şey …
Bölünmeler olmaya başlayınca, kişi disassociate olmaya başlar. (Burada ama, burada değil)
3 RESPONSIVENESS (TEPKİ / CEVAP):
Transa soktuğun kişiden karşılık almaktır. Kişi transa girdiğinde algı değişir. Ve kişisel algılama eğilimi çok fazladır.
Sembollerle konuşursan, imalarla konuşursan kişi üzerine alınır. Çünkü; transta düşünce literaldir, yani kişi Evet /
Hayır cevabı vermeye yatkındır.
4 ATTENTION (Dikkat):
Dikkat 2 türlü hareket eder. İçe ve dışa. Ancak; içe ve dışa doğru odaklı yada dağınık olabilir. Dikkatin içe ve
odaklı olmasına Hipnoz denir. Ericksonun hipnozla ilgili tanımı: dikkatin içe odaklanması.

Dikkati dışa odaklamakta (Topa

baktırmak vb.) olabilir. Dikkati
dışta yakalamak kolay. Sahne
hipnozunda dikkat önce dışa
odaklanır. (Ata bak. Oraya
bakarken çocukluğunu
göreceksin.)

Dikkati yakalamaya respond

attentiveness denir, iki yolla
başarılabilir;
o Kişisel konuşarak
o İçeriksiz anlatımla

Dikkat içe dönük ve odaklı

olmalıdır. İçte belli bir alana
odaklamak gerekir. Dikkat içe
dönük fakat oradan oraya
gidiyorsa bu hipnoz değildir.

Dikkati gelişigüzel içe ve dışa

döndürürsen sersem olur. Bu
durumda kişi Disassosiye olur.
Disassosiasyon sonunda belli
hareketler aniden olur.

Inductiona bu 4 unsuru yerleştirir, sonra hangilerine tepki verdiğine bakarız. Başka bir deyişle hipnoterapist bu dört unsuru
sahneye yerleştirir ve tiyatro eserri gibi kurgulamaya başlar. Sonra; kişi bunlardan hangilerini daha kolay uyguluyor ona
bakarız. Tepkilere bakarız. Kişideki bu yapıları anlayınca o kişiye uygun yapılar hangileri ise onları devreye sokarız.

Bu yapıyı karşı tarafta oluşturmaya çalışırız. Bu dördünde ustalaşmak, transta ustalaşmayı sağlar. Çok önemlidir. Bu
dörtlü, transın başlangıcından terminationa kadar kişinin oyunun oynadığı sahadır.

Ericksonian hipnoterapi transın yapısıyla ilgili dörtlüyü ortaya koymak ve kişinin hangisine uyduğunu bulmaktır. Dikkat
edilecek şey kişinin hangisini kolay yaptığı, hangisine daha yakın olduğunu bulmaktır.

11
İnsanların %88’i transa girebilir,
%25’i transa çok kolay girer,
% 5’i transa o kadar girerki burada yapılanları tamamen siler.

Erickson meraklı bir deneycidir. Öğrenmek için deneme yanılma yapar. Bir terapist olarak nerede neyi aradığını bilerek,
alanı daraltmış bir deneyci olmak zorundayız. Bunu alışkanlık haline getirmeliyiz. Ne kadar kendin keşfedersen o kadar
içselleşir. Ericksonun tarzıyla çalışmak için öncelikle bu dörtlüyü kurmalıyız.

Dikkati içe yönelttiğinde kişi cevap vermek için içine bakmak zorunda. İlgi alanına giren konularda sor. Kişinin kendi ilgi
alanı ile ilgili sorular sorarsan kolay içe döner. Anchor kullanırsan içe döndürmek kolaylaşır. Tamer konuşurken içe
döndürmesi kolay, çünkü; onun sesi anchor. Dikkati yakaladığın anda yoğunluğu artırmak için detaylı olarak tanımlat. Alt
biçemlerle oynamaya başlarsan, yoğunlukla oynarsın. Kişi o olayı hatırlamaya başlamışsa (Associate olunca sol yukarı
bakar) associate olursa dikkati içeridedir. Onunla buralarda konuş, zorlamadan. yumuşakça. O durumla ne kadar Oraya
associate olduğu için mevcut durumla Disassociate olur. Sonra oynamaya başla. (Tabi sen bu yaşta onları hissetmiyorsun.
O zaman hissetmiştin…). Bu süreç transtır. Terapi boyunca böyle olmalıdır. Temel yapı bu.

Trans yapısındaki dörtlünün hepsinin birarada olması şart değildir. Kimi kişi biriyle bile girer, kimi biriyle asla girmez. Ama
kişiden kişiye değişir. İş adamlarında ve işitsellerde dikkat içe zor döner, çünkü dış dünyadaki değişimi algılamak bunlarda
doruk noktasındadır. Karşındaki kişinin yapısına göre oyuncak seç. Oyuncaklar trans yapısındaki dörtlüdür. Bunlara hakim
olmadan terapist olunmaz. Bilinçaltına yönelik tüm iletişim buna dayanır. Konuşmaya dayalı terapi buna dayanır.

Erickson Asistanı Jeffrey‘e; hasta geldi pipoyu nereye koyacağını bilemiyor. İçine çekersen nereye kadar çekmen lazım?
Kaç dakikada bir nefes çekmek gerekir? Pipo hangi ısıda olmalı? Bir defasında ne kadar çekmeli? Tütünü ne kadar koymalı?
Tütünü hangi elle yerleştirmeli? Tütünü piponun içine ne kadar sıkıştırmalı? gibi sorular sormaya başladı. Jeffrey zihninde bu
sorulara cevap verebilmek için düşünmeye başlar. Düşünmeye başladıkça zor gelir. Bir şeyi parçalara bölersen anlamı
değişir. Parçalara bölersen, parçalar bütünden daha fazla görünür.

Ericksonun yaklaşımını NLP’deki Sleight of Mouth

kalıpları ışığında açısından incelersek.

Erickson Diğer nedeni tetikleyecek bir şey ima eder.

Kişiyi sonuca vardıracak düşünce değişikliğine diğer
nedeni ima ederek yapar. Bu süreci indirekt olarak
başlatır. Telkin yapmadığından dirençle karşılaşmaz.
Kişi düşünce değişikliğini kendi yaptı zanneder. Sonuçta
davranış değişir.

İmanın faydası;
1. Kişi değişimi kendi yaptı zanneder.
2. Direnç gelişmez.

Jeffreyin örneğinde sigarayı kendisinin bıraktığını düşünmüştü ama Erickson pipo içen başkasını anlatarak ima etme
yöntemini kullanmıştı.

Erickson Ses tonundaki farklılıkları algılayamıyor. Dilinde de kayma var, zorlanarak konuşuyor. Ayrıca kronik ağrıları var.
Ama; hayat ustası, hayata bağlı, yaşamayı seviyor, neşeli, sevecen ve mutlu. Kişi onun tüm sıkıntılarına rağmen yaşam
sevincini görünce yaşamayı sevmeyi öğreniyor.
Erickson kişiyi sonuca yönlendirmek için diğer nedeni ima ederek düşünce değişimini tetikler.
Erickson önce trans yapar. Kaynakları harekete geçirir. Sonra terapi yapar. ilk seansta transa sokar, ikinci seansta öykü
anlatırken tedavi eder.
İnduction (Transa sokma eylemine verilen isim) …
Ericksonian hipnoterapi büyük resimindeki hipnotik sürecinin indüksiyonunu süreç bölümünün incelenmesi

12
İnduction süreci üç bölümde, bu üç bölüm de kendi içinde dallanarak incelenir;

Induction süreci; Absorbtion (A), Ratification (R), Elicitation (E)

13
İnduction sürecide (ARE) Ratificationda direkt, Absorbtion ve Elicitationda indirekt metodlar kullanılıyor.

Erickson ARE’yi tüm seans boyunca kimi zaman birini kimi

zaman diğerine ağırlık vererek sürekli kullanıyor, ama
inductionda AÆRÆE sırasını izliyor.

Hipnoterapide induction hiçbir şeydir. Hipnoza

sokmak marifet değildir. Hipnozda ne yaptığın
önemlidir.

Absorbtion dikkati yakalamak demektir.

Ratification dikkatin teyid edilmesi demektir.
Elicitation ortaya çıkınca hipnoz başlamış oluyor.

Hipnoterapide induction yaparken nelere dikkat

etmek gerekir?
Kişinin uyanık ruh halinden
absorbed state denilen trans
ruh haline geçişin çok
yumuşak olması gerekir.
Bunun için ”gözlemle-konuş”
döngüsü kullanılır.

Birincide bunu yaparsan,

her defasında transa girmesi
daha kolaydır. İletişim hafif
transta yapılırsa değişim
gerçekleşir.

Erickson hipnoterapi kişiye

özeldir. En önemli fark budur. Ama sonucu belirleyen ek fark bu değildir.

14
 Sorunun yapısı ile kişinin yapısını uyuşturabilirsen sonuç alırsın. Hipnoz bir meta-tool (araç) dur. Diğer
yöntemlerle birlikte kullanabilirsin. Bu üç şeyde ustalaşır, aynı anda devreye sokabilirsen iyi bir terapist olabilirsin.

Klasik Hipnoz uygulayanlar;

1. Sorunun yapısını bilmiyorlar. (Obsesyon ne bilmiyor,
depresyon ne bilmiyor)
2. Kişinin yapısını anlamaya çalışmıyorlar.
3. Kullandığı teknikler hakkında bilgileri yetersiz.
4. Terapist özelliği yok.

Ve neticede sonuç alamıyorlar. Terapi hevesle yapılmaz. Minumum

5 seneyi buna ayırmak lazım.

Hipnoterapi akıcı bir süreç. Ama her iş sonuçta bununla ilgili. Kişinin iç dünyada neler düşündüğünü ve zihinsel
süreçlerini bilirsen başarılı olursun. Erickson dünyanın gelmiş geçmiş en büyük manipülatörü. Ama, niyet önemli.
Niyet iyi ise, manipülasyon kabul edilebilir bir şeydir.

G (görsel), İ (işitsel), D (dokunsal) duyulardan söz etmek, inductionu kolaylaştırır. Eğer bilincin kapasitesinden
(>7 ± 2) fazla veri verirsek, bilinç devre dışı kalır. ama bunu yaparken kişi görsel temsil ağırlıklıysa kişi işitsel ve
dokunsal ağırlıklı verilere ulaşmakta zorlanabilir. Bu nedenle GÆGÆGÆİ şeklinde gitmek daha doğrudur.

Egzersiz-1 Hipnotik dilin birinci şartı doğru konuşmaktır. İçeriksiz-doğru konuşmayla belirlenmiş bir deneyimi koşuyoruz. (Yüzme,
kayak, tenis, dalma, ders anlatma, yürüme, vs …)

Egzersiz-2 Görsel, işitsel, dokunsal verilerle konuşuyoruz.

Gözler açık;
G G G Çevrede gördüklerin
İ İ İ Dış sesler
D D D Dış hisler
G Görüntüler
İ Sesler
D Duyular
Gözler kapalı;
G Son tatil
İ Düşünceler
D Hissettiğin duyular

Dikkati yakala Æ İçe döndür Æ Sınırlayıcı inancı kır

Æ Yeniden organize et Æ Farklı anchorlarla
associate et (Futur pace) Æ Değişimi sonraki
hayatında da yaşayabilsin.

Transta sınırlayıcı stratejiler çalışmıyor. Bu esnada yeni bağlantılar kurulabiliyor. Trans esas olarak bunu sağlıyor.

Trans fenomenleri; yaşama adapte olabilmek için beynin geliştirdiği mekanizmalardır.

15
ABSORBTİON:

Transın başında uyanıklıktan, konuşarak, yavaş yavaş gevşemiş ruh haline getirmektir.

Şekildeki gibi birden gevşemeye indirmek hem çok zordur, hem de sağlıklı değildir.

Sağlıklı yöntem şekildeki gibi yavaş yavaş indirmektir.

Absorbtionda, dikkati yakalıyorsun. Araçlara baktığında; anılar, fanteziler kurdurarak …. . dikkati içe
döndürüyorsun. Değişimi oluşturup future pace yapıyorsun.
(Haftaya sınava gireceksin. Anlat bakalım bana. Nasıl
gidiyor?), (Rahatlığı hissediyorsun, sıcaklığı hissediyorsun …)

Absorbtionda kişilik özelliklerine dikkat edilmelidir. Herkese

aynı teknik kullanılmıyor. Sadece indüction değil terapinin
kendisi de burada başlıyor.

Absorbtionda istersek transı derinleştirebiliriz. Ama klasik

hipnozdaki gibi değildir. Erickson derinleşmeyi genelde
seeding sırasında yapar.

1) ARAÇLAR

Bunlarla kişiyi yakalamak söz konusudur.

o ALGI: Transın ilk fenomenlerinden biri algının bozulmasıdır. Klasik hipnozda sık kullanılır. “şu çiviye
bak birazdan oynayacak”, “gözlerime bak, birazdan bir ışık göreceksin”,
o ANILAR: Aslında hipnotik fenomenlerden age-regressiona uyar.
o KARMAŞA(Confusion):
o HİPNOTİK FENOMENLER: Aslında utilizationun parçalarıdır. Kişi transa girmeye başlayınca
ortaya çıkan bilinçaltı yeteneklerdir. Toplam 16 tanedir;

Zamanın yavaşlaması, genişlemesidir. Aslında zaman değişmiyor, beyinin hızlanması

¾ Time expansion
¾ Time condensation
¾ Age progression
¾ Age regression
¾ Hipersensitivite
¾ Anestezi
¾ Association
¾ Disassociation
gerçekleşiyor. Deneyim, yaşam ağır çekim gibi oluyor. Beyin bunu aşırı komplex
olaylarla başa çıkmak için yada ölüm gibi çok büyük travmalarla başa çıkmak için
yapıyor. Hoşlanmadığımız anlarda da zaman genişler, çünkü yüklediğimiz anlam
negatiftir, beyin negatifliklerde hızlanır, zaman uzar.
Zamanın daralması, yaşamın hızlanması demektir.
Zihnin geleceğe yönelik çalışmasıdır. Bunlar görsel vizyonerlerdir, gelecekte yaşarlar.
Pozitif gelecek hayali proaktif yapar. Negatif gelecek hayali evham, anxieteye sebep
olur
Zihnin geçmişte yaşamasıdır. Depresyonda sıktır. Ama geçmiş pozitif ise mutludurlar.
Dış uyaranlar fazla artınca duyular aşırı açılır.
Duyular kapanır. Genelde acı çekmemek için yapar.
Tüm duyularla anda var olmaktır.
Kendine yabancılaşmaktır.

16

¾ Hiperactivite
¾ Katalepsi
¾ Hipermnesia-revivication
¾ Amnesia
¾ Pozitif halüsinasyon
¾ Negatif halüsinasyon
¾ Prehipnotik suggestion
¾ Posthipnotik suggestion
Enerji fazladır. Zihin hızlı çalışır. Bu nedenle tersi olarak zihni hızlandırırsakÆenerjimiz
artar, zihni yavaşlatırsakÆenerjimiz azalır.
Enerjinin sıfırlanmasıdır. Depresyon, şizoid kişilik bozukluğu, şizofreni de olduğu gibi.
Aşırı detaylı hatırlamadır. Önceliklere göre çalışır. Alkolik hep zihninde şişeyi görür.
Hatırlamamktır. Yoksaymak, reddetmeyle çalışır.
Birini görmüş gibi hissetmek
Arabanın anahtarını bulamamak
Kişinin trans ile ilgili yanlış bilgilerinin düzeltildiği, preframing yapılan yerdir.
Trans sonrası yapılacak şeylerle ilgilidir.

Kişi yastaysa; pozitif halüsinasyon gösterir. Kimlik boşalması olduğu için yeri dolana kadar mg.
Kişi ölmüştür, içinde yaşatmayı sürdürür, İçerideki odada oturuyor gibi hiseeder
Depresyonda; negatif halüsinasyon, age-regression mg.
Panik bozuklukta; age-progression (geleceğe dönük kötü senaryolar), time-expansion,
hipermnesia, hipersensitivity olur.

o FANTAZİLER: Kişinin hedeflerine ilişkin konuşmaktır. hayallerine dair konuşmak, konuşturmaktır.

Biz hayallerimize ulaşmak için dikkatimizi içe döndürürüz.
o DUYULAR: Çeşitli duyular için konuşabiliriz. “Bir gülle bir karanfilin kokusunu nasıl ayırırsın?”bunu
yanıtlamak için kişi içe dönüp, kendi referanslarından gül ve karanfil için koku deneyimlerine tek tek
ulaşmalı, sonra karşılaştırmalıdır.

2) TEKNİKLER

A. BİRİNCİL TEKNİKLER (Dil kalıpları ile ilgilidir) Bunlar ve kullanım amaçları aşağıdaki gibidir;
o ŞİMDİKİ ZAMANI KONUŞMA: şimdiki zamanda konuşarak kişiyi olaya iyice associae hale
getiririz.
Ör; “Bedenindeki gevşeme gittikçe artarken, sağ ayak bileğinden yukarıya çıkmaya başlıyor”, kişi
test eder. Gerçekten çıkıyor mu?. Cevabı bulmak için içe döner. Bizde zaten bunu istiyoruz. Amaç
absorbtion ve biz bu tekniklerle dikkati yakalayabiliriz.
Ama depresyonda ana problem zaten geçmişe associationdur. Bu durumda biz, “onbeş yaşında
olan bu olay bugün ne kadar anlamlı?”diye sorarak dilde ufak bir zaman değişimiyle çözüme
yaklaştırırız.
Pacing için (ve vücudundaki gevşeme tam olarak nereye doğru yayılmaya başlayacak … Sağa mı,
sola mı? Ne tarafa giderse gitsin, biraz sonra bütün vücuduna yayılmaya başlayacak)
o İHTİMAL SÖZCÜKLERİYLE KONUŞMAK: süreci yumuşatır. Yapabileceklerini biliyor musun?
(yap demiyoruz) yada öğrenebileceğini biliyor musun? (değiş demiyoruz)
Erickson daima dolaylı ima yapar, buna ikincil olarak kişi eyleme geçer, fakındalık yaşar,
böylece mevcut inanç kırılır, inanç kırılınca da yeni davranış gelişir. (Dolaylı imaÆfarkındalık (X=Y
kırılır)Æyeni davranış)
Erickson kişinin sınırlayıcı inancının kıracak farkındalığa kavuşacağı eylemi gerçekleştireceği
ortama-duruma gitmesinidolaylı olarak ima ediyor.
9 Ericksonun her şey aynı diyen kişiden, arka bahçeden birbiriyle aynı iki tane ot
bulmasını istemesi üzerine kişinin depresyondan çıkması,
9 Şehir şehir dolaşıp geceleri kadın elbiseleri giyen transseksüel olduğuna inanan
adamdan, gece bara gidip konsomatristleri çok iyi izlemesini, davranışları en alt
detaylarına kadar rapor haline getirmesini söylemesi ve adamın bunu yapınca kadın

17
 davranışlarının çok komplex olduğu, bütün bunlarla uğraşmayı istemediği
farkındalığına ulaşarak davranışından vazgeçer.
o AÇIKLAYICI DETAYLAR SAĞLAMAK: detaylı sorular sorunca cevap bulmak için çok detaylı
incelemeye odaklanır, absorbtion artar.
Detaylı konuşmada dikkat focus olmaya başlar. TDS ile o anılara gitmek zorunda kalır. Bu
konuşma sırasında Erickson, kendi kaynaklarını söze döküyor. Örneğin, kişi arkadaşının
sorunlarından bahsederken, “sen ne düşündün?”diye sorunca, kişi”ben olaya iki yönden bakarım
dediğinde aslında disassociationu anlatıyordur. Bu disassociation olabilmeyle ilgili kaynağını, kişiye
gereken ama kullanmayı başaramadığı yerde kullanmayı öğretebiliriz.
B. İKİNCİL TEKNİKLER (Ses tonu ve düzeni ile ilgili)
o SES TONU: artabilir, azalabilir. Sesin kendi içindeki ritmi, sesin çıktığı yer trans açısından
önemlidir. Karşının beyin dalgalarını yavaşlatmak için biz de ses tonumuzu yumuşatmalıyız. Ses ne
kadar aşağılardan köken alırsa o kadar yumuşar, böyle konuşunca karşının beyin dalgaları da
yumuşar. Ayrıca sesin ritmini yavaşlatarak da benzer etkiyi elde ederiz.
Belli tonda konuşursan kişiler transa girerler. Müziğe gerek yok. Ortalama bir ritim yeterli. Ritim
zaten doğası gereği trans yaratır.
o ARALAR (PAUSES): belli bir anda pause yapmaktır, bu sırada kişi bir respons vermek zorunda
kalır. Belirli yerde durmak gerekir. Bu tür ara vermek teyid etmeyi sağlıyor. Teyid etme zorunluluğu
kişiyi içe döndürüyor. Bir şeyi söyledikten sonra ara veriyorsan, kişiyi teyid etme zamanı veriyorsun.
Araların kullanımı çok önemlidir. Response alamazsan transı unut. Metin okumayla trans olmaz.
İnsanlar niye ara verir?
ƒ Response beklemek için,
ƒ Söyediğinin karşının zihninde oluşmasına fırsat vermek için,
ƒ Kişinin belli bir farkındalığa (deep kinhaestetic acces) ulaşması için.
o SES ODAĞINDAKİ DEĞİŞİM: Erickson başının hareketlerini-yönünü değiştirerek kişinin farklı
parçalarıyla, farklı kimlikleriyle konuşabilir. Erickson ses tonunu değiştiremediğinden; ses odağını
değiştirerek, yönünü değiştirerek transa sokar
Erickson bunu bakış yönüyle yapar.
ƒ Genelde yere bakarak bilinçle, kişiye doğru bakarak bilinçaltıyla konuşur.
ƒ Yada bilinçaltı için kişiyi delip geçen bakışlarla arkasında bir noktaya odaklanarak,
ƒ Yada bilinçaltı için göğsüne, bilinç için gözüne bakarak yapar
ƒ Erickson bazen 3-4 farklı yere bakarak konuşur. Bu birkaç farklı kimlikte farklı semptomlarla
iletişime girmek için yaptığı birşeydir.
Ses üç farklı noktadan köken alabilir
• Nazal
• Gırtlak
• Diafram
• transta aşağıdan, diyaframdan gelmeli. Hipnoterapist olmak için bunu geliştirmeliyiz.
Egzersiz:
Herhangi bir konuyu Absorbtion tekniklerini kullanarak koşuyoruz.
Absorbtion yapacağımız zaman tüm sistematiği kullanarak, kişiyi inductiona doğru çekmeye çalışmalıyız.
Absorbtionun indirekt yapılmasının sebebi kişide direnç oluşturmamaktır. Dikkat absorbtion oluyor ve
trans oluşmaya başlıyor. Direnç; transı ve terapiyi engeller.
Erkekler genellikle iş dünyasıyla ilgili, iş dünyasında dikkat dışa dönük. Erkekleri içe döndürmek zordur.
Ayrıca; erkekler zekalarıyla öğündüklerinden bundan rahatsız olurlar. Erkekler ve işitseller transa daha
zor girer.

18