3

Araling Panlipunan
Ikatlong Markahan – SIM 3
Kultura sa Ating Lalawigan

Kagawaran ng Edukasyon
Sangay ng Misamis Occidental

Araling Panlipunan – Baitang 3

Ika-upat nga Bahin– SIM 3 – Kultura sa Aming Lalawigan
Unang Edisyon, 2020
Isinasaad sa Batas Republika 8293, Seksiyon 176 na: Hindi maaaring magkaroon ng karapatang-
sipi saanomang akdaa ng Pamahalaan ng Pilipinas. Gayonpaman, kailangan muna ang pahintulot
ng ahensiya o tanggapan ng pamahalaan n anaghanda ng akda kung ito ay pagkakakitaan.
Kabilang sa mga maaaring gawin ng nasabing ahensiya o tanggapan ay ang pagtakda ng
kaukulang bayad.
Ang mga akda (kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto o brand name, tatak
o trademark, palabras satelebisiyon, pelikula, atbp.) na ginamit sa modyul na ito ay nagtataglay ng
karapatang-ari ng mgaiyon. Pinagsumikapang matunto nang mga ito upang makuha ang pahintulo
tsa paggamit ng materyales. Hindi inaangkin ng mga tagapaglathala at mga may-akda ang
karapatang-aring iyon. Ang anomang gami tmaliban sa modyul na ito ay kinakailangan ng
pahintulot mula sa mga orihinal na may-akda ng mga ito.
Walang anomang parte ng materyales na ito ang maaaring kopyahin o ilimbag sa anomang paraan
nang walang pahintulo tsa Kagawaran.
Inilathala ng Kagawaran ng Edukasyon – Sangay ng Misamis Occidental
Pansangay naTagapamanihala ng mga Paaralan: Edwin R. Maribojoc, Ed.D, CESO VI
Pangalawang Pansangay naTagapamanihala ng mga Paaralan: Eugene I. Macahis Jr

Development Team of the Module

Developer/s: Rebecca M. Anghag
Reviewers/Editors: Janice P. Asoy
Nory B. Bulandres
Layout Artist: Janice P. Asoy

Management Team
Chairperson: Edwin R. Maribojoc, EdD, CESO VI
Schools Division Superintendent

Co-Chairpersons: Eugene I. Macahis Jr

Assistant Schools Division Superintendent

Samuel C. Silacan, EdD

CID Chief

Members Rone Ray M. Portacion, EdD, EPS – LRMS

Eleazer L. Tamparong, EPS- Araling Panlipunan
Berlyn Ann Q. Fermo, EdD., PSDS
Edwin V. Palma, PSDS
Ray G. Salcedo, P-1, DIC
Agnes P. Gonzales, PDO II
Vilma M. Inso, Librarian II
Inilimbag sa Pilipinas ng
Kagawaran ng Edukasyon – Sangay ng Misamis Occidental
Office Address: . Osilao St., Poblacion I, Oroquieta City, Misamis Occidental
Contact Number: (088) 531-1872 / 0977 – 8062187
E-mail Address: deped_misocc@yahoo.com

3
 Mga Kultura Sa Ating
Lalawigan

Araling Panlipunan ●Ikatlong Markahan●SIM 3

Mga Nilalaman

Gabayan
….. 1-3
Gagawin Ko
Gawain 1
……. 4
Gawain 2
……. 5
Gawain 3 REBECCA M. ANGHAG
Teacher III
….. 5 Bato Elementary School
Subukan Ko
….. 6-7
Ipakita Ko
….. 7
Dagdag Kaalaman
….. 8
Wastuhin
….. 9

FAIR USE AND CONTENT DISCLAIMER: This SIM (Self-Instructional Material) is for
educational purposes only. Borrowed materials (i.e., songs, stories, poems, pictures, photos,
brand names, trademark, etc.) included in these modules are owned by their respective
copyright holders. The publisher and authors do not represent nor claim ownership over
Gabayan Mo Ako
them. Sincerest appreciation to those who have made significant contributions to these
modules.
 Pag-aralan natin ang mga bagay tungkol sa kultura ng ating
lalawigan . Ang pag-alam ng sariling kultura ay kinakailangan upang
higit mong maunawaan ang kahalagahan nito.

1. Nailalarawan ang kultura na nagpapakilala ng sariling

lalawigan.

Ang kultura ay nakikita sa mga pinagsalin-salin na paraan ng

pamumuhay ng mga pangkat sa isang lugar. Kasama na ditto ang mga
pagdiriwang, mga kaugaliaan, wika ,sining, mga pagkain at iba pa.
Nagkakaibaiba ang kultura ng mga pangkat ayon sa uri ng kanilang
komunidad.

Kilala ang Misamis Occidental sa1 masarap nitong mga pagkain:

Mga Kilalang Pagkain ng Misamis Mga Produkto ng Misamis

Occidental Occidental
suman uway

kutsinta niyog

bibingka kakaw

mais

palay

Niyog ang pangunahing produkto ng Misamis Occidental. Ito ang

ginawang kopra, bao,buko juice at sangkap sa pagkain.

KAUGALIAN: 2

Kilala rin ang mga taga Misamis Occidental sa mabuting

pagtanggap ng mga bisita lalo na tuwing may pagdiriwang.

PAGDIRIWANG:
 (Pasungko Festival) - kilalang pagdiriwang sa Misamis
Occidental na ang ibig sabihin ay pasasalamat. Ito ay idinaraos tuwing
buwan ng Nobyembre. Masaya ang tugtog at himig ng musika habang
ipinagdiriwang ito ng mga taga Misamis Occidental.

WIKA/ DIYALEKTO: Subanen at Sinugbuanong Bisaya

MGA TAONG NANINIRAHAN:
Mga Bisaya – masayang namumuhay sa isang
pamayanan.Nagtutulungan sa pamamagitan ng bayanihan.
Tribong Subanen – unang taong nanirahan sa Misamis
Occidental

Mga Bisaya Subanen

Gagawin Ko

Gawain 1

Direksiyon: Buuin ang tsart na naglalarawan ng kultura sa

sariling lalawigan. Piliin ang tamang sagot sa
3
loob ng kahon.

Sinugbuanong Binisaya at Subanen

Pasungko Festival niyog
Mabuting pagtanggap sa mga bisita
Bisaya at Subanen
 Ang Aking Wika
a._____________________

Ang Aming
Ang mga taong
Pangunahing
naninirahan
Produkto
e._________________________
b.___________________
Ang
Aking
Kultura

Ang Kaugalian Mga Pagdiriwang

d.______________________ c.______________________

4
Gawain 2

Panuto: Itala sa tsart ang mga produkto ng Misamis Occidental.

Mga Produkto sa Misamis Occidental

1.

2.

3.

4.

5.
Gawain 3

Panuto: Isulat ang W kung ang pahayag ay wasto at M kung hindi.Isulat

ang sagot sa patlang.

______1. Ang ibig sabihin ng Pasungko Festival ay

pasasalamat.
______2. Tagalog ang wikang ginamit ng taga Misamis
Occidental.
______3. Niyog ang pangunahing produkto ng ating
lalawigan.

5
Subukan Ko

Direksiyon: Bilugan ang titik ng tamang sagot.

1. Alin sa mga sumusunod ang kaugalian ng mga taga

Misamis Occidental?
a. mahusay
b. matipid
c. marikit
d. mabuting pagtanggap ng mga bisita
2. Ano ang pangunahing produkto sa lalawigan ng Misamis
Occidental?
a.suman
 b. niyog
c. kaang
d. mais
3. Kailan idinaraos ang pagdiriwang ng Pasungko Festival?
a. Enero
b. Hunyo
c. Agosto
d. Nobyembre
4. Sino ang mga taong naninirahan ng ating lalawigan?
a. Bisaya at Subanen
b. Bisaya at Maranao
c. Subanen at Maranao
d. Bisaya at Cebuano

6
5. Anong wika o diyalekto ang ginagamit ng
Misamis Occidental?
a. Bisaya
b. Manobo
c. Maranao
d. Sinugbuanong Binisaya at Subanen

Ipakita Ko

Direksiyon: Punan ang bawat patlang sa talata tungkol sa

pagdiriwang upang mailarawan ito.

.
_________________
( Pamagat)
Ang tanyag na pagdiriwang sa aming lalawigan ay tinatawag na
_________________________. Ito ay idinaraos tuwing
 7

Dagdag Kaalaman

Ang pagdiriwang ay isa lamang pagpapakita ng kultura ng isang

lugar. Nagkakaibaiba ang kultura ng mga pangkat ayon sa uri ng
kanilang komunidad.

Sanggunian:
MELC
Patnubay ng Guro - AralingPanlipunan
Kagamitan ng Mag-aaral- AralingPanlipunan
 https://www.google.com/search?
q=subanen+tribe&sxsrf=ALeKk02Ya8jFHzo44O50eeT1DE
8-
ftP3Mw:1611287111641&source=lnms&tbm=isch&sa=X&
ved=2ahUKEwj8oq6f0K7uAhWDNaYKHShrCBwQ_AUo
AXoECBMQAw&biw=1001&bih=608#imgrc=Isxns7apMtf
AAM

https://www.google.com/search?
q=kutsinta&tbm=isch&ved=2ahUKEwi-
_oKh0K7uAhVJFKYKHcjjBTkQ2-

Wastuhin Ko

Gawain 1 Gawain 2
Gawain 3
Maaring iba-iba ang
a. Sinugbuanong
Binisaya / Subanen sagot 1. W
2. M
b. niyog
3. W
c. Pasungko Festival

d. Mabuting
pagtanggap ng mga Ipakita Ko
bisita Subukan Ko
e. Bisaya at Subanen Pasungko,
1. d Pasungko Festival,
2. b Nobyembre,
3. d pasasalamat, Misamis
4. a Occidental
 9

For inquiries or feedback, please write or call:

Department of Education – Division of Misamis Occidental