ORAL DİAGNOZ VE

RADYOLOJİ
TERMİNOLOJİSİ
Öğr. Gör .Dt. Elif BİLGİN
RADYASYON NEDİR?
 X IŞINI • RADYASYON KAYNAKLARI

• Işığa benzeyen fakat

gözle görülmeyen,
oldukça delici
özellikli
elektromanyetik
dalgalar veya foton
demetidir. Röntgen
ışını da
denmektedir.
RADYASYON KAYNAKLARI

DOĞAL KAYNAKLAR YAPAY KAYNAKLAR

1)External • X ışını
• Kozmik radyasyon • Nükleer tıp
• Yerkabuğu ve yapı • Elektronik kaynaklar
malzemeleri
2)İnternal
• Radon vb.
 Radyoaktivite • Radiobiyoloji
• Çekirdekleri kararlı • Tüm canlıların doğal ve
olmayan atomların yapay radyasyon
kendilerine özel ve kaynaklarından
karakteristik bir hızla etkilenmesiyle ortaya
parçalanmasıdır. çıkan biyolojik tepkileri
inceleyen bilim dalıdır.
RADYASYON GÜVENLİĞİ
• ALARA Prensibi
• Bütün ışınlamalarda maruz kalınan radyasyon miktarının
mümkün olan en alt düzeyde tutulmasıdır.
• Maksimum Müsaade Dozu (MPD)
• Radyasyonla uğraşan kişinin belli bir periyodta almasına
izin verilen en yüksek radyasyon dozu
 Dozimetre
Röntgen biriminde
çalışanın yakasında sürekli
takması gerekir
• Belli periyotlarda ilgili
kurumda değerlendirilir
• Ekspozür miktarı saptanır
 RÖNTGEN TÜPÜ
• X Işını üreten cihaz
Radyograf Film

• X Işınının bir objeden • Radyografın henüz ışına

geçirilerek görüntüsünün maruz kalmamış ham
plak üzerine halidir
düşürülmesidir
DİŞ HEKİMLİĞİNDE KULLANILAN
FİLMLER
İNTRAORAL FİLMLER
• Periapikal film
• Bitewing film
• Oclusal film
DİŞ HEKİMLİĞİNDE KULLANILAN
FİLMLER
• EXTRAORAL FİLMLER
• Panaromik film
• Sefalometrik film
• El-bilek filmi
Sefalometrik film El –bilek radyografisi
DİJİTAL GÖRÜNTÜLEME
• Bir sensör
yardımıyla
radyografik
görüntüyü
elektronik
parçacıklara
ayırarak bilgisayar
ile görüntüyü
oraya çıkarmak ve
depolamaktır.
İLERİ GÖRÜNTÜLEME YÖNTEMLERİ
• Ultrasonografi : Ses dalgaları ile görüntü oluşturulması ,
iyonizasyon-radyasyon yoktur.
• Tomografi: X ışınları kullanılarak vücudun tek kesitinin
incelendiğigörüntüleme yöntemidir
• MR: Mantetik Rezonans: Radyo frekansları kullanılarak
yine kesit alma temeline dayanan görüntüleme
yöntemidir.
• Sintigrafi : incelenek bölgeye izotop bir madde verilerek
incelenen görüntüleme yöntemidir.
AĞIZ İÇİ KAMERASI
RADYOGRAFİDE GÖRÜNTÜ
YORUMLAMASINDA KULLANILAN
TERİMLER
Radyoopak:
• Diş kemik gibi dokuların
gösterdiği açık ( beyaz )
kısımlardı
Radyolusent
• Yumuşak dokular,
boşlukların gösterdiği
daha koyu (siyah)
kısımlardır
RADYOGRAFİDE GÖRÜNTÜ
YORUMLAMASINDA KULLANILAN
TERİMLER
• Artifakt :Film
üzerinde meydana
gelen hatalardır.

• Double imaj :tek olan

anatomik yapının
radyografini iki
tarafında izlenmesi
 ORAL MUAYENE VE TEŞHİS
• Anamnez
• Klinik muayene
• Ekstraoral
• İntraoral
• Özel muayene
gereksinimleri
• Radyoloji ve diğer
görüntüleme
• Histopatoloji
• Mikrobiyolojik tetkikler
• Hematolojik ve biyokimyasal
tetkikler
 ANAMNEZ
Hastanın hikayesi
• Adı soyadı • Daha önceden dental
• Yaşı işlem yaptırma durumu ve
• Şikayeti komplikasyon durumu
• Sistemik durumu
• Kan hastalığı
• Diş hekimi ne sıklıkla
• Bulaşıcı hastalık ziyaret ettiği
• Alerji
• Dişlerini günde kaç kez
• Kemoterapi..
• Oral kontraseptif kullanımı
fırçaladığı
• Aldığı ilaçlar • Başka oral hijyen aracı
• Ameliyat geçirme durumu kullanıp kullanmadığı
• Sigara içip içmediği
 KLİNİK MUAYENE
Muayene teknikleri
İnspeksiyon: gözle yapılan muayenedir
Palpasyon :dokuya elle dokunarak bastırarak yapılan muayenedir
Perküsyon :parmak veya bir alet yardımıyla vurarak yapılan
muayenedir
Oskültasyon: vücut içindeki sesleri dinleyerek yapılan muayenedir
Transillunasyon : Aydınlatarak yapılır.
Diaskopi: ince bir cam veya lam bastırılarak dokunun durumu
incelenir.
Aspirasyon : vücut içerisinden sıvı çekilmesidir
Fonksiyon değerlendirilmesi
• Tanı: Hastalığın ne olduğunu
araştırıp ortaya koyma,
tanılama

• Teşhis: tanıma, netice koyma

gibi anlamlara gelmektedir.

• Tedavi: Çeşitli yöntemlerle

hastalığı iyi etme, iyileştirme,
sağaltım, sağaltma, terapi

• Tetkik :İnceleme. 2. Araştırma

• Epikriz: Hastalık ve hastaya
ait teşhis-tetkik-tedavi
parametrelerinin yazılı
olduğu veri

• Konsültasyon: Bir doktorun

bir hasta için başka bir
doktora danışarak ondan
fikir almasıdır.

• Sevk: Kişinin tıbbi

gereklilikten dolayı yetkin
kuruma gönderilmesi
 ORAL DİAGNOZ KLİNİĞİNDE
KULLANILAN ALETLER-MALZEMELER
Ayna - Sond - Presel Rulo
pamuk
ORAL DİAGNOZ KLİNİĞİNDE
KULLANILAN ALETLER-MALZEMELER
Vitalometre Cihazı
transillimunatör
• Endikasyon
Bir hastalıkta izlenecek
tedavi yöntemi ve
müdahalenin belirlenmesi,
indikasyon.
• Kontraendikasyon
Bir tedavinin uygun
olmadığını ifade eden
durum
• Lezyon: bir hastalık veya
travmanın neden olduğu
vücuttaki bir doku ya da organda
meydana gelen anormal bir
hasar veya değişiklik

• Beningn :Kötücül olmayan, iyicil.

• Malign: Kötücül olan

• Metastaz: kötü huylu tümörlerin

bulundukları doku dışına lenf
veya kan yoluyla sıçramaları
durumuna
Anatomik landmark : Anatomik belli
bölgeleri ifade eden terimler
• Spina: Çıkıntı, sivrilik
• Spina nasalis interior
• Tuber : Tümsek,
yumruk biçiminde
çıkıntı
• Tuber maxilla
• Prosesus: Çıkıntı,
uzantı, bir şeyin
devamı
• Prossesus pterygoideus
• Canalis: kanal ,oluk
 Anatomik landmark : Anatomik belli
bölgeleri ifade eden terimler
• Cavite : boşluk
• Cavitas dentalis
• Foramen: delik
• Foramen mentale
• Fossa : çöküntü, çukur
• Fossa mandibularis
Anatomik landmark : Anatomik belli
bölgeleri ifade eden terimler
• Sutura: Karşılaşan komşu
kemik kenarlarının, ince
yapraklar hâlinde, birbirine
geçmesi biçiminde olan dikiş
• Sutura madiana anterior
• Septum: uzaklık, açıklık,
aralık, boşluk, mesafe
• Septum nasale
• Linea : çizgi,… boyunca
uzanan hat
• Linea mylohyoidea
• TME: Tempora Mandibular Eklem
Tempora Mandibular Eklem
• Artrografi : Eklem sert • İnvaziv : Cildi veya
dokularının mukozayı geçerek yapılan
görüntülenmesi girişim
• EMG: Elektromiyografi: kas • Noninvaziv : Cildi veya
fonksiyonlarının mukozayı geçmeden
değerlendirilmesi yapılan bitirilen tıbbi girişim
test • Artrit: Eklemin
• Sanografi : eklem iltihaplanması
seslerinin kaydedilmesi • Sinovit: Eklem iç
• Termografi: yüzey ve deri yüzeylerinin
sıcaklığının ölçülmesi iltihaplanması
• Kapsülit: Kapsülün