Modified Strategic Intervention Materials

TUNGO SA MABISANG
KOMUNIKASYON
Mga Konseptong Pangwika
Gabay Pahina
ALAMIN
P amilyar ka ba sa mga Konseptong Pangwika? Kung hindi pa, aalamin mo sa aral-
ing ito kung alin- alin ang mga konseptong pangwika ang tinutukoy at paano
naiuugnay sa sitwasyong komunikatibo. Hindi maikakaila na sa pamamagitan ng
wika higit na napapunlad ang mabisang komunikasyon sa tahanan, paaralan,sa
hanapbuhay at sa iba’t-ibang transaksyon o kalakalan. Ang mga aralin patungkol
sa wika ay dapat mo pa ring maunawaan lalo na ang mga konseptong pangwika

M ahalaga sa tulad mong mag-aaral ang mas mapaunlad ang

iyong kasanayan o kakayahang pang komunikatibo, kaya may
bahagi sa araling ito ang tatlong (3) sitwasyong pangkomunikasyon
na maiuugnay sa mga konseptong pangwika, halimbawa; dapat ay
makuha mo nang tama ang mensaheng nais ipahatid ng tagapagsal-
ita o tamang pakahulugan (1) sa napakinggang programa sa radyo
(ganap na naunawaan) ,(2) sa pinakinggang talumpati (nauunawaan
ang mensahe nito) at (3) sa panayam ,(ganap na nauunawaan ang
PAMANTAYAN napakinggang usapan at tamang interpretasyon sa mga isyu). Ang
kaalaman mo sa mga simpleng
SA PAGKATUTO kahulugan ng salita naman ay
( Komunikasyon at depende sa kung paano mo ito
Pananaliksik MELC #1) ginamit sa pahayag, ang diin at
bigkas , maging sa kamalian sa

N aiuugnay ang mga

konseptong pang-
wika sa mga napaki-
gramatika. Ang matatas na kaala-
man mo sa Wikang panturo (Filipi-
no at Ingles) ay magagamit mo
nggang sitwasyong sa pang-araw araw na buhay, ang
pangkomuni- kahusayan sa komunikasyon ay
kasyon sa masasabing iyong armas sa pag-
radyo, papatuloy ng iyong edukasyon
hanggang sa pagharap mo
talump-
sa mundo ng trabaho.
ati at mga
panayam.

1 )Natutukoy ang mga

LAYUNIN
konseptong Pangwika at
sitwasyong pangkomunikasyon.

Inihanda ni:
2 ) Nasusuri ang mga paha-
yag kaugnay sa sitwasyong
pangkomunikasyon.

ROWENA P. MENDIOLA
MT-I FILIPINO
Becuran Hugh School
KOMUNIKASYON AT PANANALIKSIK SA WIKA AT KULTURANG PILIPINO 1
 Modified Strategic Intervention Materials

SUBUKIN
PANGKALAHATANG PANIMULANG PAGTATAYA
Panuto. Piliin ang tamang kasagutan sa bawat aytem. llagay ang
tsek ü sa patlang (blank).

I. Alin-alin kaya sa mga sumusunod na aytem ang mga kabilang sa

konseptong pangwika Piliin ang apat (4) na pinaka tamang sagot (4 na
puntos)
_____ A. Unibersal na wika
_____ B. Wika
_____ C. Wikang Pambansa
_____D Tatas sa wika
_____E. Wikang Panturo
_____F. Wikang Opisyal

II. Batay sa mga sitwasyong pangkomunikasyon , piliin sa mga

sumusunod na larawan ang mga maaring iugnay sa mga konseptong
pangwika (3 puntos)

_________A. _________D.

________ B. ________ E.

_________ C.

III. Suriin ang mga salitang madalas gamitin sa alinmang sitwasyong

pangwika, alin ang angkop na pahayag sa mga sitwasyong pangwi-
ka na napili sa tanong # 2 ( Lagyan ng tsek (/ ) ang napiling sagot.
(3puntos)
______ A.” Maari po ba ninyong ipaliwanag ang inyong panig”
_______ B “Hinihiling kong huwag ninyong kakalimutan ang inyong
bayan”
_______ C. panandalian lamang ang mga pangyayari”
_______ D. “matagal na ring panahon iyon “ dagdag pa niya.
_______ E “Ano pong masasabi ninyo sa mga akusasyon sa inyo?

KOMUNIKASYON AT PANANALIKSIK SA WIKA AT KULTURANG PILIPINO 2

 Modified Strategic Intervention Materials

BALIKAN

N aalala mo pa ba ang ang isang kabanata sa El Filibusterismo kung

saan ipinaliliwanag ni Simoun ang tungkol sa wika? Sa inyong
pagtalakay sa klase sa Kabanata 7 noong Huling kwarter, nagpaa-
lala ang pambansang bayani sa kahalagahan ng wika partikular ang
ating wikang pambansa.
Matutunghayan mo ngayong araw at susubukan ang iyong galing sa pagsag-
ot sa gawain sa pamamagitan ng ‘rewind’ ng nabanggit na kabanata kung saan
maaring masagot mo rin ng tama ang mga tinutukoy niyang pagpapahalaga sa
ating wikang Pambansa.

Gawain 1

Panuto. Mula sa Hanay A (talk balloon) ang mga direktang sipi/pahayag sa Kabanata 7 ng El Fili
suriin kung saan maiiugnay ang mga ito sa alinmang konseptong pang wika (Hanay B)
Hanay A Hanay B
“Ang wika ay
________1. Ang pahayag sa ay isang pag-iisip ng A. Wikang Panturo
tungkol sa___ bayan”

________2. Sa direktang sabi “Habang may sariling wika B. Wika

ang isang bayan
o pahayag na ito may ay taglay niya ang kalayaan” ”
kinalaman ang tinutu-
koy sa______

_______3. Tinututulan ni Simoun na C. Wikang Pambansa

isulong nina Basilio ang pagnanais
na mapalaganap ang paggamit
ng wikang kastila lalo na ang
ituro ito sa mga PAARALAN. Ang
pahayag ay may kaugnayan sa wikang __

_______4. Ang nararapat D. Wikang Opisyal

na linangin ay ang ka-
laaman magsalita umuna-
wa sa sariling wika.

______5. Ang pambansang E. Wikang Filipino

wika na tinutukoy ni Simoun Ang mga pangkat na nagha-
ay ______ hangad luminang sa wika ng
mananakop na kastila at di sa
kaalamang magsalita o sumulat
sa sarili nilang wika.
F. Wikang Kastila

KOMUNIKASYON AT PANANALIKSIK SA WIKA AT KULTURANG PILIPINO 3

Modified Strategic Intervention Materials

TUKLASIN
Gawain 2. ARAL SURI
Basahin. Sitwasyon A: Ipagpalagay na isa kang miyembro ng
Sangguniang Kabataan (SK) na tutulong sa mga magpapaskin sa
campaign signage ng inyong pamahalaang lokal sa mga barangay
ito ang mga paalala ng pag-iingat sa tamang gawi sa kalusugan ng
mga tao kontra sa Covid 19 kaya lamang may dadaanan ka munang
checkpoint ( mga tanong na dapat sagutin) bago ka payagang pu-
masok sa barangay kung saan magpapaskin.
Sitwasyon B : Natalakay ng inyong adbayser sa klase
ang massive information campaign ang mga mahalagang kaalaman sa Covid 19,
noong bago magsara ang mga paaralan.

Panuto sa sitwasyon A. Suriin kung angkop ang mga campaign singage sa Wikang Pam-
bansa. Lagyan ng simbolo ng location map kung oo, lagyan ng X ang hindi.
(4 na puntos)

Mahugas ng kamay ng Cough or sneeze in

madalas Iwasan ang Iwasan ang mga pag- Cleans and disinfect
your elbow not in your titipon at pagtungo sa frequently to touched
paghawak sa mata, hands
ilong at bibig matataong lugar objects and surfaces

1. 2. 3. 4.
Panuto sa sitwasyon B Suriin ang mga pahayag sa ibaba uriin kung angkop ang mga impor-
masyon bilang wikang Panturo (B.1) o wikang opisyal (B.2) . Lagyan ng markang ¶
kung tama
at X kung hindi. (Makakakuha ng tig -3puntos sa B.1 at B.2 sa tamang kasagutan)

B.1 “Ang Coronavirus, na kilala rin bilang COVID-19 ay maaaring may mga
sintomas na banayad hanggang malubha, kabilang dito ang: lagnat, ubo, at igsi ng
paghinga na lumilitaw sa loob ng 2-14 na araw pagkatapos ng pagkahawa. Hindi lahat
ng may COVID-19 ay makakaranas ng mga sintomas, o maaari din na kung banayad
lang ang mga sintomas ay hindi ito pansinin, ngunit maaari pa rin silang makahawa.”

B.2 “The COVID-19 virus spreads primarily through droplets of saliva or dis-
charge from the nose when an infected person coughs or sneezes, so it’s important
that you also practice respiratory etiquette (for example, by coughing into a flexed
elbow).At this time, there are no specific vaccines or treatments for COVID-19”.

KOMUNIKASYON AT PANANALIKSIK SA WIKA AT KULTURANG PILIPINO 4

Modified Strategic Intervention Materials

Gabay Pahina
SURIIN
Malliban sa nasagot mo na ang mga katanungan sa konseptong pangwika. Tunghayan mo naman ang
mga impormasyon sa ibabang bahagi, basahing mabuti ang nakasulat sa (1) akronim ng wika at upang higit
na maunawaan kung ano ang tinutukoy na iba pang konseptong pangwika, suriin ang (2) concept map,
mas madali mo ngayong mauunawan kung alin-alin ang tinutukoy na wikang Pambansa, wikang Panturo at
wikang Opisyal
(1) Akronim (2) Concept Map
W-ika ay buhay na naglalarawan ng kultura
ng bansa at naglalantad ng saloobin ng tao. Wikang Pambansa ng Pilipinas
I- to ang daluyan ng anumang uri ng komu-
nikasyon o talastasang nauukol sa lipunan ng
mga tao.
ò
K-akayahan ito mga tao na nagagamit sa Wikang Filipino
pagkalap at pagbabahagi ng kaisipan, dam-
damin at anumang naisin niya.
ò
Artikulo 14 Sek.6 ng Saligang Batas 1987
A-ng wika ang sanhi kung bakit nagagawa
ng tao na mapaunlad ang kanyang sarili, May
pananagisag sa anumang bagay na binibig-
ò
Sek 6.. Ang wikang Pambansa ng Pilipinas ay
yang kahulugan kabuluhan, at interpretasyon Filipino samantalang nalilinang, ito ay pay-
sa pamamagitan ng mga salita, binabasa man abungin sa salig ,sa mga umiiral na mga wika
o naririnig , nakasulat man o binibigkas.
sa Pilipinas at sa iba pang wika.

Wikang Panturo

÷
÷ *magagamit ang wikang Filipino at Ingles bilang
wikang panturo ÷
Wikang FIlipino ò Wikang Ingles
WIKANG OPISYAL
ò
Saligang Batas ng 1987 Artikulo XIV Sek 7
÷
ò
Sek 7….“ Ang mga wikang opisyal ng Pilipinas
ay Filipino at hanggat walang itinatadhana ang
batas, Ingles
Mga Katanungan
1) Sa iyong palagay ano ang kahalagahan ng wika?
2) Ano ang wikang pambansa sa Pilipinas?
3) Alin- alin ang mga wikang gagamitin bilang midyum ng pagtuturo ( wikang panturo).
4) Ano ang ibig ipakahulugan Sek 7 ng Saligang Batas Artikulo XIV ?
5) Sa iyong pananaw, bakit kailangan mong maunawaan ang mga konseptong pangwika?
Isulat dito ang kasagutan:
1.
2.
3.
4.
5.

KOMUNIKASYON AT PANANALIKSIK SA WIKA AT KULTURANG PILIPINO 5

 Modified Strategic Intervention Materials

Pahina ng Pagpapayaman
PAGYAMANIN
GABAY NA GAWAIN
Ngayong may ideya ka na sa mga konseptong pangwika. Ipagpatuloy mo
sagutin ang mga tanong mula sa ibaba.
GAWAIN 1. Panuto: Basahin ang ilan sa mga mahalagang mensahe ni Randy David sa kanyang
mahalagang pahayag sa kayang talumpati-sanaysay “Ang politika ay Wika at ang Wika ay politika” Suriin
mula sa mga pahayag ang tatlong salitang may pakahulugan sa mga konseptong pangwika, isulat ang
napili mong tatlong (3) salita sa sa loob ng kahon.
A. “ Ang politika ng wika ay isang perspektiba na sumusuri sa mga epekto sa wika
ng tagisan ng kapangyarihan .”
B. ” Isang masuwerteng aksidente lamang po ang aking paggamit ng wikang Filipino sa
aking programa” Walang ibang wikang ginamit kundi Filipino para isulat ang idelohiya ng
pagtutol
C.“ Ang sadyang pinroblema ko ay ang “wikang Ingles –sapagkat wari’y napakahirap i
-master nito.
D. “….lumaki ako sa paniniwala na ang Ingles ang wika , na mga edukado, ng mga
mayayaman..subalit marami-rami rin ang mas bihasa sa paggamit ng wikang Ingles”

Wika Wikang Pambansa Wikang Panturo Wikang Opisyal

Wikang Filipino Filipino at Ingles Wikang Filipino at Ingles

Gawain 2

N apakinggan mo na ba ang mga mga programang pang radyo? ng Talumpati ?

ng Panayam? Nararapat lamang na malinaw na naihahatid sa “tagapakinig”
ang mensaheng nais ipabatid sa pamamagitan ng wika. Alin–aling mga sitwasyong
pangkomunikasyon ang maiuugnay sa mga konseptong pangwika? Paano maiuugnay sa
radyo, talumpati at panayam ang mga konseptong pangwika? Ipaliwanag ang kasagutan sa bilog.
(Maaring magsulat sa likod na papel na ito kung sasagot sa Gawain 2).

Wika
Wikang Pambansa
Wikang Panturo
Wikang Opisyal

Sitwasyong Kulay Asul - Wikang Pambansa

Pangkomuni- Kulay Luntian-Wikang Panturo
kasyon Kulay Pink- Wikang opisyal

KOMUNIKASYON AT PANANALIKSIK SA WIKA AT KULTURANG PILIPINO 6

 Modified Strategic Intervention Materials

PAGYAMANIN
Malayang Gawain
Iuugnay ang mga konseptong pangwika sa mga sumusunod na sitwasyong pangkomunikasyon.

l. PANUTO
MAGSULAT NG ISANG TALUMPATI na may kaugnayan Rubriks para sa pagsulat ng Talumpati
sa pananakit /pang aabuso sa mga kababaihan at ka- Nilalaman ng talumpati - 5
bataan sa panahon ng lockdown Organisasyon ng ideya - 5
Mahusay na panimula - 5
(hikayat) at wakas
Kabuuan 15 puntos

(Pamagat)

Modified Strategic Intervention Materials

PAHINA NG PAGNINILAY
Isaisip
Basahin ang mga impormasyon sa ibaba.
Mga konseptong Pangwika
• Ang wika ay isang kakayahan ng tao nagagamit sa pagkalap at pagbabahagi ng kaisipan,
damdamin at anumang naisin niya. ( Komunikasyon , 2016 Talaan ng mga Gawain; Konsep-
tong Pangwika; DepEd LR)
• Wika rin ang daluyan ng anumang uri ng komunikasyon o talastasang nauukol sa lipunan
ng mga tao.
• Nakasaad sa Saligang Batas 1987 Artikulo 14 Sek 6“ “ Ang Wikang Pambansa ng Pili-
pinas ay Filipino, samantalang nililinang , ito ay payabungin sa salig sa umiiral na mga
wika ng Pilipinas at sa iba pang wika “( kasama ang wikang Ingles)
• Kailangang kilalanin at gamitin ang Filipino bilang wikang panturo
• Batay sa Saligang Batas ng 1987 Artikulo XIV Sek 7 na “ ang mga
wikang opisyal ng Pilipinas ay Filipino at hanggat walang
itinatadhana ang batas, Ingles

Sitwasyong komunikatibo
• Naiuugnay ang mga konseptong pangwika sa mga napanood/napaking-
gang sitwasyong pangkomunikasyon tulad ng pagsasalita ng komentarista
sa kanyang programa, gayundin sa napakinggang mananalumpati at
K OMUNIKASYON ATP
panayam W K
ng talk show host
ANANALIKSIK P
SAsa kanyang
IKA ATpanauhin.
ULTURANG ILIPINO 7
KOMUNIKASYON AT PANANALIKSIK SA WIKA AT KULTURANG PILIPINO 7
 Modified Strategic Intervention Materials

PAHINA NG PAGNINILAY

I. Panuto: Piliin ang letra ng wastong sagot na binibigyang kahulugan

______1. Ang wikang pambansa ng Pilipinas ay ________
a. Pilipino c. Filipino
b. Tagalog d. wikang tagalog
______2. Alin ang konseptong pangwika sa mga sumusunod na aytem;
a. awitin c .komunidad
b. pelikula d. wikang opisyal
______3. “Ang wikang Pambansa ng Pilipinas ay Filipino samantalang nalilinang, ito ay pay-
abungin sa salig ,sa mga umiiral na mga wika sa Pilipinas at sa iba pang wika” ito ay nakasaad sa
:
a. Saligang Batas 1987 Artikulo 14 Sek 6 c.Saligang Batas 1987 Artikulo 14 Sek 4
b. Saligang Batas 1987 Artikulo 16 Sek 7 d.Saligang Batas 1987 Artikulo 15 Sek 6
______4.Ipinahayag naman sa _________________________ ng Saligang Batas 1987 na ang
mga wikang opisyal sa Pilipinas ay Filipino at hanggat walang itinatadhana ang batas, Ingles
a. Seksyon 7 c. Seksyon 8
b Seksyon 6 d. Seksyon 10
______5. Batay pa rin sa Artikulo XIV ng Sek 6 itataguyod ang Filipio bilang ___________ ng
pagtuturo
a. pagtagyuyod c. midyum
b wika d. instrumento
II. Panuto. Balikan ang ginawang pagsusuri sa mga napanood sa youtube, Rubriks
Napakahusay na pagsusuri 3
ito ay panayam, talumpati at programa sa teleradyo. Lagyan ng ü kung Mahusay na pagsusuri 2
naiugnay sa mga konseptong pangwika batay sa mga ginamit na salita / Hindi mahusay na pagsusuri 1
mensahe / nilalaman o kahalagahan ng impormasyon. Kabuuan 5 puntos

Sitwasyong Salita Mensahe Nilalaman at kahalagahan

Pangkomunikasyon ng impormasyon
Wika sa programa
ng teleradyo

Wika sa Talumpati

Wika sa panayam

III. Isulat ang mga natutuhan sa araling ito. Hindi lalagpas o kakulangan sa 25 salita.
Nauunawan ko sa aralin ang Paraan ng
pagmamarka
(Tayahin III)
Nakasagot
ng tig 25
Natutunan ko na salita at
angkop ang
kasagutan
– 5puntos).
Kung hindi
nakasu-
Dapat ko pang pag-aralan ang nod may
pagbawas
ng dalawang
puntos mula
sa lima

KOMUNIKASYON AT PANANALIKSIK SA WIKA AT KULTURANG PILIPINO 8