საქართველოსა და მსოფლიოს ისტორია.

მნიშვნელოვანი წლები:

6-7 მლნ წელი-ჰომონიდი ”თუმაი”.

3-4 მლნ წელი-ჰომონიდი ავტრალოპითეკი.
2,3-1,5 მლნ წელი-ჰომო ჰაბილისი.
2მლნ-400 ათასი წელი-ჰომო ერექტუსი.
200-35 ათასი წელი-ჰომო საპიენსი
2მლნ წლიდან ძვ.წ X ათასწლეულამდე-პალეოლითი(ძველი ქვის ხანა)
1,7-1,8 მლნ წელი-”დმანისელი ადამიანი”
ძვ.წ X-IX ათასწლეული-მეზოლითი(შუა ქვის ხანა)
ძვ.წ VIII-VII ათასწლეული-ნეოლითი(ახალი ქვის ხანა)
ძვ.წ VI-IV ათასწლეული-ენეოლითი(სპილენძ-ქვის ხანა)
ძვ.წ III ათასწლეული-ადრე ბრინჯაოს ხანა(მტკვარ-არაქსის კულტურა)
ძვ.წ III ათასწლეულის ბოლო ძვ.წ II ათასწლუილის შუა პერიოდი-შუა ბრინჯაოს
ხანა(თრიალეთის კულტურა)
ძვ.წ II ათასწლეულის მეორე ნახევარი.
ძვ.წ 300-ჩრდილოეთ და სამხრეთ ეგვიპტის გაერთიანება
ძვ.წ 2600-2150- პირამიდების ეპოქა
ძვ.წ 2000-1600- ეგვიპტის შუა სამეფო
ძვ.წ 1274-ქადეშის ბრძოლა.
ძვ.წ 2316-2261- სარგონ აქადელი
ძვ.წ 1792-1750- ხამურაბი,ბაბილონის მეფე
ძვ.წ 586-მეფე ნაბუქოდონოსორის მიერ ებრაელთა გადასახლება ისრაელიდან
ძვ.წ 604-562- ნაბუქოდონოსორი,ბაბილონის მეფე.
ძვ.წ 605-ქარხემიშის ბრძოლა
ძვ.წ 1650-1500- ხეთების ძველი სამეფო
ძვ.წ 1500-1450- ხეთების შუა სამეფო
ძვ.წ 1450-1200-ხეთების ახალი სამეფო
ძვ.წ 558-330- აქამენიანთა ირანი
ძვ.წ 490-მარათონის ბრძოლა
ძვ.წ 480- სამასი სპარტელის გმირობა
ძვ.წ 480-სალამინის ბრძოლა
ძვ.წ 479-პლატეას ბრძოლა
ძვ.წ 479- ბრძოლა მიკალეს კონცხთან
ძვ.წ 449- კალიასის ზავი
ძვ.წ 431-404- პელოპონესის ომები
ძვ.წ XII-VIII საუკუნეები-დიაოხი,ქართველური სახელმწიფოებრივი გაერთიანება
ძვ.წ 1112 წელი-ტიგლათფალასარ I-ის ლაშქრობა ნაირის ქვეყნების წინააღმდეგ.
ძვ.წ XI-VIII საუკუნეები- კოლხა,ქართველური სახელმწიფოებრივი გაერთიანება
ძვ.წ XI-VIII საუკუნეები-არგონავტები
ძვ.წ IX საუკუნე-ძვ.წ 590 წელი-ურარტუ
ძვ.წ 750-741-სარდურ II-ის ლაშქრობები კოლხაში
ძვ.წ VIII საუკუნის მეორე ნახევარი-სკვითებისა და კიმერიელების შემოსევები.
ძვ.წ VIII-VI სს. დასავლეთ საქართველოს ტერიოტორიაზე ადგილობრივი
ქალაქების წარმოშობა
ძვ.წ VII-VI სს- შავი ზღვის ბერძნული კოლონიზაცია
ძვ.წ VI-III სს- კოლხური თეთრი.
ძვ.წ 359-336- ფილიპე მაკედონელი
ძვ.წ 338- ქერონეას ბრძოლა
ძვ.წ IX საუკუნე- კართაგენის დაარსება
ძვ.წ 753- რომის დაარსება
ძვ.წ 264-241-პირველი პუნიკური ომი
ძვ.წ 247-183-კართაგენელთა სარდალი ჰანიბალი
ძვ.წ 218-201-მეორე პუნიკური ომი
ძვ.წ 216-კანეს ბრძოლა
ძვ.წ 149-146 - მესამე პუნიკური ომი
ძვ.წ 74-71-სპარტაკის აჯანყება
ძვ.წ 60-პირველი ტრიუმვირანტის შექმნა
ძვ.წ 100-44- იულიუს კეისარი
ძვ.წ 43- მეორე ტრიუმვირატის შექმნა
ძვ.წ 31-ბრძოლა აქციუმის კონცხთან.
212-კარაკალას ედიქტი.
ძვ.წ 190-მაგნეზის ბრძოლა
ძვ.წ 89-85-პონტოს და რომის პირველი დაპირისპირება
ძვ.წ 83- პონტოს და რომის მეორე დაპირისპირება
ძვ.წ 65-რომაელთა შემოსვლა ქართლში
63- ზავი პართიასა და რომს შორის
69- ანიკეტის აჯანყება
313- მილანის ედიქტი
325- ნიკეის მსოფლიოს პირველი საეკლესიო კრება
330- კონსტანტინეპოლის დააარსება
378-ადრიანოპოლის ბრძოლა
383- რომის იმპერიაში ყველა რელიგიის აკრძალვა გარდა ქრისტიანობისა
395- რომის იმპერიის ორად გაყოფა
410-ალარიხის მიერ რომის აღება
429-ვანდალთა გადასვლა ჩრდ.აფრიკაში
554-ბიზანტიის მიერ იტალიის დაპყრობა
451-კატალაუნის ბრძოლა
476- დასავლეთ რომის იმპერიის დაცემა
481-511- ხლოდვიგი,ფრანკთა მეფე,მეროვინგთა დინასტიიდან
226-651-სასანური ირანი
241-272-შაბურ I,ირანის შაჰი
298-ნიზიბინის ზავი
326 ან 337- ქრისტიანობის სახელმწიფო რელიგიად გამოცხადება ქართლში.
428-მეფობის გაუქმება სომხეთში
431-ეფესოს III მსოფლიო საეკლესიო კრება
451- ქალდეკონის IV მსოფლიო კრება
V საუკუნის მეორე ნახევარი-V-VI საუკუნეების მიჯნა-ვახტანგ
გორგასალი,საქართველოს მეფე
510-მეფობის გაუქმება ალბანეთში
523-ქართლის მეფე გურგენის გაქცევა დასავლეთ საქართველოში
532-ირან-ბიზანტიის ზავი და ქართლში მეფობის ოფიციალურად გაუქმება
542-562- დიდი ომიანობა ეგრისში
554-გუბაზ II მკვლელობა
562-დარას ზავი
571-ანტიირანული აჯანყება სომხეთში
608-ქართველთა და სომეხთა შორის საეკლესიო განხეთქილება
628-ზავი ირან-ბიზანტიას შორის
628-ხაზართა მიერ თბილისის აღება
622-ჰიჯრა
630-მუჰამედის მიერ მექის აღება
661-750-ომიანების დინასტია
711-არაბთა პირველი გადასვლა ევროპაში
732-პუატიეს ბრძოლა(ფრანგებს და არაბებს შორის)
750-1258-აბასიანთა დინასტია
762-ბაღდადის დაარსება
654-დაცვის სიგელი
697-ეგრისის მმართველის,სერგი ბარნუკის ძის ანტიბიზანტიური აჯანყება

724-დაცვის სიგელის განახლება ჯარაჰის მიერ

730-ხაზართა შემოსვლა ქართლში
735-მურვან-ყრუს ლაშქრობა ქართლში
786-აბოს სიკვდილით დასჯა
756-რავენის ეგზარქატის გადაცემა რომის პაპისთვის
778-კარლოს დიდის ლაშქრობა ესპანეთში
800-კარლოს დიდის ფრანგთა იმპერატორად კურთხევა
843-კარლოს დიდის იმპერიის დაშლა(ვერდენის ხელშეკრულება)
933-გერმანელების მიერ უნგრელთა დამარცხება
962-ოტო I-ის რომის საღვთო იმპერატორად კურთხევა
853-ბუღა-თურქის ლაშქრობა
893-გრიგოლ ჰამამმა მიიღო ჰერეთის მეფის ტიტული
975-ბაგრატ III გახდა ქართლის გამგებელი
978- ბაგრატ III აკურთხეს აფხაზთა მეფედ
979-ბარდა სკლიაროსის აჯანყება.
1021-შირიმნის ბრძოლა
1023-ზავი ბიზანტიასა და საქართველოს შორის
1046-სასირეთის ბრძოლა
1054-საეკლესიო განხეთქილება(სქიზმა)მართლმადიდებლებსა და კათოლიკეებს
შორის
1048-თურქ-სელჩუკთა პირველი გამოჩენა კავკასიაში
1055-თურქ-სელჩუკთა მიერ ბაღდადის აღება
1064-სელჩუკთა პირველი ლაშქრობა საქართველოში
1067-1068-ალფ-არსლანის ლაშქრობა საქართველოში
1071-მანასკერტის ბრძოლა
1074-ხელშეკრულება სელჩუკთა და ბიზანტიელებს შორის
1075-ფარცხისის ბრძოლა
1080-დიდი თურქობა
1083-გიორგი II-ის მიერ ხარკის კისრება სელჩუკთა სასარგებლოდ
1099-დავით მეფის მიერ სელჩუკთა სულთნისთვის ხარკის შეწყვეტა
1103-1104-რუის-ურბნისის საეკლესიო კრება
1104-კახეთ-ჰერეთის შემოერთება დავით აღმაშენებლის მიერ
1110-სამშვილდის აღება დავითის მიერ
1115-რუსთავის აღება დავითის მიერ
1117-გიშის აღება დავითის მიერ
1118-ლორეს აღება დავითის მიერ
1118-1120-ყივჩაღთა ჩამოსახლება
1121 12 აგვისტო-დიდგორის ბრძოლა
1122-თბილისის აღება დავით მეფის მიერ
1123-შირვანისა და დმანისის აღება დავითის მიერ
1124-ანისის აღება დავითის მიერ
1130-შეთქმულება დემეტრე I-ის წინააღმდეგ
1177-დემნა ბატონიშვილის ამბოხება
1178-გიორგი III-ის მიერ თამარის კურთხება თანამეფედ
1185-თამარ მეფისა და გიორგი რუსის ქორწილი
1187-ჰატინის ბრძოლა
1195-შამქორის ბრძოლა
1202-ბასიანის ბრძოლა
1203-ქალაქ დვინის შემოერთება
1204-კარის(ყარსი)აღება
1210-ლაშქრობა ჩრდ.ირანში
1054-1105-ჰაინრიხ IV,გერმანიის მეფე და 1084 წლიდამ საღვთო რომის
იმპერატორი
1077-ჰანრიხის ჩასვლა კავკასიაში
1095-კლერმონი საეკლესიო კრება
1097-ჯვაროსანთა მიერ ედესის აღება
1098-ჯვაროსანთა მიერ ანტიოქიის აღება
1099-ჯვაროსანთა მიერ იერუსალიმის აღება
1119-ტამპლიერთა ორდენის შექმნა
1122-ვორმსის კონკორდატი
1147-1149-მეორე ჯვაროსნული ლაშქრობა
1189-1192-მესამე ჯვაროსნული ლაშქრობა
1202-1204-მეოთხე ჯვაროსნული ლაშქრობა
1215-თავისუფლების დიდი ქარტია
1265-სიმონ დე მონფორის აჯანყება
1302-გენერალური შტატების პირველად მოწვევა
1337-1453-ასწლიანი ომი
1358-ჟაკერიის გლეხთა აჯანყება
1614-გენერალური შტატების მოწვევა მარია მედიჩის მიერ(ლუი XIII დედა)
1211-1215-მონღოლთა ლაშქრობები ჩინეთში
1240-1242-მონღოლთა ლაშქრობები აღმოსავლეთ ევრობაში
1258-აბასიანთა დინასტიის დამხობა
1260-აინ-ჯალუთის ბრძოლა
1295-ყაზან ყაენის მიერ ისლამის მიღება
1220-1221-მონღოლთა პირველი გამოჩენა საქართველოში
1225-გარნისის ბრძოლა
1226-ჯალალ ედ-დდინის მიერ თბილისის აღება
1235-მონღოლთა შემოსვლა საქართველოში
1243-მეფე რუსუდანის მიერ მონღოლთა უზენაესობის აღიარება
1253-საქართველოს ორად გაყოფა დავით ულუსა და ნარინს შორის(ორმეფობა)
1254-1256-მონღოლთა მიერ ჩატარებული აღწერა
1259-დავით ნარინის ანტიმონღოლური აჯანყება
1260-დავით ულუს ანტიმონღოლური აჯანყება
1266-სამცხის გამოყოფა” ხასინჯუდ”
1327-ჩობან ნოინის სიკვდილით დასჯა
1329-დას.საქართველოში ცენტრალური ხელისუფლების აღდგენა
1329-თბილისში კათოლიკეთა ეპისკოპოსად იოანე ფლორენციელის დანიშვნა
1330-სოხუმში კათოლიკეთა ეპისკოპოსად პეტრე გერალდის დანიშვნა
1334-სამცხე-საათაბაგოში ცენტრალური ხელისფულების აღდგენა
1335-მონღოლთა ბატონობის დასასრული საქართველოში
1386-თემურ-ლენგის მიერ თბილისის აღება
1389-კოსოვოს ბრძოლა
1396-ნიკოპოლის ბრძოლა
1402-ანგორის ბრძოლა
1403-გიორგი VII-სა და თემურლენგის დაზავება
1437-1439-ფერარა-ფლორენციის საეკლესიო კრება
1439-ფლორენციის უნია
1453-ბიზანტიის იმპერიის დაცემა
1459-ლუდოვიკო ბოლონიელის ჩამოსვა საქართვეოში
1461-ტრაპიზონის იმპერიის დაცემა
1463-ჩიხორის ბრძოლა
1465-ფარავნის ბრძოლა
1490-საქართველოს ერთიანი სამეფოს დაშლა
1487-ბარტოლომეო დიასმა შემოუარა აფრიკას
1492-ქრისტეფორე კოლუმბის მიერ ამერიკის აღმოჩენა
1498-ვასკო და გამამ აფრიკის შემოვლით ინდოეთის ქალაქ კალკუტას მიაღწია
1519-1522-ფერნანდო მაგელანის მოგზაურობა დედამიწის გარშემო.
1445-იოჰან გუთენბერგის მიერ წიგნის საბეჭდი დაზგის გამოგონება
1450-იოჰან გუთენბერგის მიერ სტამბის დაარსება
1513-რეფორმაციის დასაწყისი
1534-ჰენრი III გახდა ინგლისის ეკლესიის ხელმძღვანელი
1534-იეზუიტთა ორდენის შექმნა
1541-კალვინისტური რეფორმაციის დასაწყისი
1555-აუგსბურგის რელიგიური ზავი
1559-ინგლისის დედოფალმა ელიზაბეთ I-მა აღადგინა ანგლიკანური ეკლესიის
დამოუკიდებლობა
1571-შეიქმნა ანგლიკანური ეკლესიის”რწმენის 39 მუხლი”
1566-აჯანყების დაწყება ჰოლანდიაში
1573-1674-ლეიდენის ალყა
1581-ჰოლანდიის შვიდი პრობინციის გაერთიანება
1609-ზავი ესპაეთსა და ჰოლანდიას შორის
1618-1648-ოცდაათწლიანი ომი
1562-რელიგიური ომების დასაწყისი საფრანგეთში
1570-სენ-ჟერმენის შეთანხმება
1572-ბართლომეს ღამე
1589-1610-ანრი IV ბურბონი,საფრანგეთის მეფე.
1594-ანრი IV-ის მიერ კათოლიკობის მიღება ფორმალურად
1608-ევანგელისტური უნიის შექმნა
1609-კათოლიკური ლიგის შექმნა
1648-ვერტფალიის ზავი.
1588-გრაველინის ბრძოლა
1628-პეტიცია უფლებათა შესახებ
1640-ხანგძლივი პარლამენტი ინგლისში
1645-ნეიზბის ბრძოლა
1649-ჩარლზ I-ის სიკვდილით დასჯა
1651-სანავიგაციო აქცი
1653-1658-კრომველის პროტექტორატი
1679-ჰაბეას კორპუს აქტი
1689-უფლებათა ბილის მიღება.
1526-მოჰაჩის ბრძოლა
1529-ვენის პირველი ალყა
1533-ავსტრია-ოსმალეთის ზავი
1569-ლუბლინის უნია
1569-1795-ჟეჩ პოსპოლიტა
1571-ლეპანტოს ბრძოლა
1585-1642-კარდინალი რიშელიე,საფრანგეთის პირველი მინისტრი 1624-42
წლებში იყო,
1598-ნანტის ედიქტი
1602-1661-კარდინალი მაზარინი,საფრანგეთის პირველი მინისტრი 1643-61
წლებში იყო.
1648-1653-ფრონდას აჯანყება
1683-ავსტრიის მეორე ალყა
1699-კარლოვიცის ზავი
1535-მურჯახეთის ბრძოლა
1541-1554-შაჰ-თამაზის ლაშქრობები საქართველოში
1545-სოხოისტას ბრძოლა
1555-ამასიის ზავი
1556-გარისის ბრძოლა
1556-1569;1578-1600-სიმონ I,ქართლის მეფე
1569-ფარცხისის ბრძოლა
1578-ჩილდირის ბრძოლა
1579-ოსმალთა მიერ ახალციხის საფაშოს შექმნა
1590-ირან-ოსმალეთის ზავი
1600-ფარცხისის ბრძოლა
1590-ირან-ოსმალეთის ზავო
1605-ირან-ოსმალეთის ბრძოლა ურმიის ტბასთან
1605 12 მარტი-ძეგამის ტრაგედია
1606-1648-თეიმურაზ I,კახეთის მეფე,ხოლო 1625-1632 წლებში
ქართლ-კახეთის მეფე
1614-1617-შაჰ-აბასის ოთხი ლაშქრობა საქართველოში
1614-17-კახეთის მოსახლეობის გადასახლება ირანში
1625-კახეთი სდედოფალ ქეთევანის წამება
1625-მარტყოფის ბრძოლა
1625-მარაბდის ბრძოლა
1626-ბაზალეთის ბრძოლა.
1558-1583-ლივონიის ომი
1697-1698-დიდი ელჩობა ევროპაში
1698-სტრელცების აჯანყება
1700-1721-ჩრდილოეთის ომი
1700-ნარვას ბრძოლა
1703-პეტერბურგის დაარსება
1707-1709-გლეხთა აჯანყება
1709-პოლტავის ბრძოლა
1721-ნიშტადტის ზავი
1723-რუსეთ-ირანის ზავი
1629-პირველი ქართული წიგნის დაბეჭდვა რომში
1658-1723-მუხრანბატონთა დინაასტიის მმართველობა ქართლში
1705-ვახტანგ VI-ის მიერ საეკლესიო კრების მოწვევა
1709-სტამბის დაარსება თბილისში
1712-ვეფხისტყაოსნის დაბეჭდვა თბილისის სტამბაში
1714-სულხან-საბა ორბელიანის ელჩობა ევროპაში
1719-ვახტანგ VI-ის დაბრუნება ირანიდან საქართველოში
1723-კონსტანტინე II-ის მიერ თბილისის აღება
1724-ოსმალების მიერ ქართლის დაკავება.
1745-თეიმურაზ II-ის ქართლის მეფედ კურთხევა
1751-ყირბულახის ბრძოლა
1754-მჭადისჯვრის ბრძოლა
1755-ყვარლის ბრძოლა
1757-ხრესილის ბრძოლა
1758-ურთიერთდახმარების ხელშეკრულების დადება ერეკლე II,თეიმურაზ II და
სოლომონ I შორის
1759-სოლომონ I-ის მიერ საეკლესიო კრების მოწვევა
1765-ქართლის თავადთა შეთქმულება ერეკლეს წინააღმდეგ
1768-1774-რუსეთ-თურქეთის ომი
1770-ასპინძის ბრძოლა
1774-ქუჩიკ კაონარჯის ზავი
1774-მორიგე ჯარის შექმნა
1783-გეორგიევსკის ტრაქტატი
1795-კრწანისის ბრძოლა
1607-პირველი ინგლისელი კოლონისტების გადასვლა ჩრდ ამერიკაში
1756-1763-შვიდწლიანი ომი
1764-ფულის მიმოქცევის აქტი
1765-საგერბო გადასახადის შემოღება
1773-ბოსტონის ჩაის სმა
1774-პირველი კონტინენტური კონგრესი
1775-მეორე კონტინენტური კონგრესი
1776 4 ივლისი-აშშ-ში გამოცხადდა დამოუკიდებლობა
1781-იორკთაუნის ბრძოლა
1783-პარიზის ზავი
1787-აშშ-ის კონვენტის შეკრება
1789-ჯორჯ ვაშინგტონის არჩევა აშშ-ის პრეზიდენტის
1800-აშშ დედაქალაქი გახდა ვაშინგტონი
1808-კონგრესის მიერ მონებით ვაჭრობის აკრძალვა
1820-მისურის კომპრომისი
1861-1865-ამერიკის სამოქალაქო ომი
1863-გეთისბერგის ბრძოლა
1789 5 მაისი-გენერალური შტატების მოწვევა
1789 14 ივლისი-ბასტილიის ციხის აღება
1791-პილნიცის დეკლარაცია
1792 10 აგვისტო- რევოლუციონერების მიერ ლუი XVI-ისა და მისი ოჯახის
დაპატიმრება
1793 21 იანვარი-ლუი XVI სიკვდილით დასჯა
1793 ივნისი-იაკობინელთა დიქტატურის დამყარება
1794-ვანტოზის დეეკრეტებიდ მიღება
1794 27 ივლისი-რობესპიერისა და მისი მომხრეების სიკვდილით დასჯა
1769-1821-ნაპოლეონ ბონაპარტი
1794 27 ივლიისი-იაკობინელთა დიქტატურის დამხობა
1799 9 ნოემბერი- 18 ბრიუმერის გადატრიალება
1802-ნაპოლეონის სამუდამო კონსულად დანიშვნა
1804-ნაპოლეონი გახდა საფრანგეთის იმპერატორი
1804-სამოქალაქო კოდექსი
1801-ვატიკანთან კონკორდანტს დებს ნაპოლეონი
1800-მარენგოოს ბრძოლა
1805-აუსტერლიცის ბრძოლა
1806-იენას ბრძოლა
1806-კონტინენტური ბლოკადის შექმნა
1806-აუშდედტის ბრძოლა
1805-ტრაფალგარის ბრძოლა
1807-ტილზიტის ზავი
1807-ფრიდლანდის ბრძოლა
1809-ვაგრამის ბრძოლა
1812-ბოროდინეს ბრძოლა
1812-ბერეზინას ბრძოლა
1813-ლაიფციგის ბრძოლა
1814-ნაპოლეონის კუნძულ ელბაზე გადასახლება
1814-1815-ვენის კონგრესი
1815-ვატერლოოს ბრძოლა
1801 18 იანვარი-ქართლ-კახეთის ანექსია რუსეთის მიერ
1804-ელაზნაურის ტრაქტატი
1803-რუსეთის მიერ სამეგრელოს სამთავროზე პროტექტორატის დამყარება
1809-1811-ალექსანდრე ტორმასოვი,კავკასიის მთავარმართებელი
1810-იმერეთის სამეფოს ანექსია რუსეთის მიერ
1811-საქართველოს ეკლესიის ავტოკეფალიის გაუქმება
1812-ბუქარესტის ზავი
1828-გურიის სამეფოს გაუქმება
1857-სამეგრელოს სამეფოს გაუქმება
1858-სვანეთის სამეფოს გაუქმება
1864-აფხაზეთის სამეფოს გაუქმება
1802-1806-პავლე ციციანოვი,კავკასიის მთავარმართებელი
1804-13-რუსეთ-ირანის ომი
1804-მთიანეთის აჯანყება
1811-1812-პაულუჩი,კავკასიის მთავარმართებელი
1812-კახეთის აჯანყება
1819-1820-გურია-იმერეთის აჯანყება
1830-”აქტი გონიურის”შედგენა
1832 წლის შეთქმულება
1840-თვითმმართველობის შემოღება თბილისში
1845-მეფისნაცვლის თანამდებობის შემოღება
1944-1856-მიხეილ ვორონცოვი,კავკასიის მეფისნაცვალი
1850-თბილისის თეატრის აღდგენა
1851-თბილისის ოპერის გახსნა
1861 19 თებერვალი-ბატონყმობის გაუქმება რუსეთში
1864-ბატონყმობის გაუქმება საქართველოში
1864-სასამართლო რეფორმა რუსეთის იმპერიაში
1863-უნივერსტეტის რეფორმა რუსეთში
1870-71 სამხედრო რეფორმა რუსეთში.
1806-1812-რუსეთ-თურქეთის ომი
1813-გულისტანის ზავი
1826-28-რუსეთ-ირანის ომი
1828-თურქმენჩაის ზავი
1828-29-რუსეთ-თურქეთის ომი
1829-ადრიანოპოლის ზავი
1852-56-ყირიმის ომი
1856-პარიზის ზავი
1877-78-რუსეთ-ოსმალეთის ბოლო ომი
1878-სან სტეფანოს ზავი
1878-ბერლინის კონგრესი
1808-1873-ლუი ნაპოლეონი
1830-ივლისის რევოლუცია საფრანგეთში
1830-1848-ლუი ფილიპი,საფრანგეთის მეფე
1848-საფრანგეთის რევოლუცია
1848-კუსტოზას ბრძოლა
1852-საფრანგეთის მეორე იმპერიის დაფუძნება
1861-71-ვილჰემ I,პრუსიის მეფე,გერმანიის იმპერატორიც
1810-1861-კამილო ბენსო დი კავური,სარდინიის პრემიერ-მინისტრი
1815-1898-ოტო ფონ ბისმარკი,პრუსიის პრემიერ მინისტრი
1859-მაჯენტასა და სოლფერინოს ბრძოლები
1866-სადოვას ბრძოლა
1868-ესპანეთის რევოლუცია
1970-სეანის ბრძოლა
1871 18 იანვარი-გერმანიის იმპერიის დაფუძნება
1863-დაარსდა ჟურნალი “საქართველოს მოამბე”
1866-დაარსდა გაზეთი “დროება”
1877-დაარსდა გაზეთი “ივერია”
1879-დაარსდა “ქართველთა შორის წერა-კითხვის გამავრცელებელი
საზოგადოება”
1893-დაარსდა გაზეთი “კვალი”
1879-82-სამთა კავშირის ჩამოყალიბები
1894-1895-ჩინეთ-იაპონიის ომი
1904-1907-ანტანტას ჩამოყალიბება
1914-იაპონიის ჩაბმა I მსოფლიო ომში
1915-იტალიის გამოსვლა სამთა კავშირიდან და ანტანტაში შესვლა
1917-აშშ ჩაბმა ომში ანტანტის მხარეს
1814 28 ივნისი- ავტრია-უნგრეთის ტახტის მემკვიდრის ფრანც ფერდინანდის
მკვლელობა სერბი ნაციონალისტის გავრილო პრინციპის მიერ
1914-მარნის ბრძოლა
1915-იპრის ბრძოლა
1916-ვერდენის ბრძოლა
1916-სომის ბრძოლა
1918 3 მარტი- ბრესტ-ლიტოვსკის ზავი
1918 30 ოქტომბერი,მუდროსის ზავი-ოსმალეთის მიერ კაპიტულაციის
გამოცხადება
1918 3 ნოემბერი-ავტრია-უნგრეთის მიერ კაპიტულაციის გამოცხადება
1918 11 ნოემბერი-გერმანიის მიერ კაპიტულაციის გამოცხადება
1917-თებერვლის რევოლუცია რუსეთში
1917-ოქტომბრიის რევოლუცია რუსეთში
1919-20-პარიზის(ვერსალის)საზავო კონფერენცია
1919-ერთი ლიგის დაარსება
1922-საბჭოთა სოციალისტური რესპუბლიკების კავშირის შექმნა
1917-საქართველოს ეკლესიის ავტოკეფალიის აღდგენა
1918 10 თებერვალი-ამიერკავკასიის სეიმის შექმნა
1918 26 მაისი-საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის შექმნა
1917-სამხრეთ ოსეთის ეროვნული საბჭოს შექმნა
1918-თბილისის უნივერსიტეტის დაარსება
1918 9 თებერვალი-აფხაზეთისთვის ფართო ავტონომიის მინიჭება
1919 თებერვალი-ჩატარდა დამფუძნებელი კრების არჩევები
1919-შეიქმნა უზენაესი სასამართლო-სენატი
1919-მიმოქცევაში შევიდა ფულადი ნიშანი-ბონი
1919-დაარსდა საქართველოს მუზეუმი
1921 21 თებერვალი-საქართველოს კონსტიტუციის მიღება
1920 10 იანვარი-ანტანტის ქვეყნებმა დე-ფაქტო ცნეს საქართველოს
დამოუკიდებლობა
1920 აპრილი-აზერბაიჯანის გასაბჭოება
1920 ნოემბერი-სომხეთის გასაბჭოება
1921 27 იანვარი- ანტანტის ქვეყნებმა დე-იურე ცნეს საქართველოს
დამოუკიდებლობა
1921 25 თებერვალი- საქართველოს გასაბჭოება
1899-1953-ლავრენტი ბერია,საქართველოს სსრ-ის კომუნისტური პარტიის
ლიდერი
1918-22-რუსეთის სამოქალაქო ომი
1870-1924-ვლადიმერ ლენინი
1879-1953-იოსებ სტალინი
1934-კომუნისტ სერგეი კიროვის მკვლელობა
1935-39-სტალინური რეპრესიები
1921-22-სვანეთის აჯანყება
1922-შეიქმნა საქართველოს დამოუკიდებლობის კომიტეტი
1922-გენუის საერთაშორისო კონფერენცია
1922-ხევსურეთის აჯანყება
1883-1945-ბენიტო მუსოლინი,იტალიის მმართველი
1921-ფაშისტური პარტიის ჩამოყალიბება
1922-მარში რომზე
1925-მუსოლინის დიქტატურის დამყარება იტალიაში
1935-იტალიის შეჭრა ეთიოპიაში
1939-იტალიის მიერ ალბანეთის ანექსია
1940-იტალიის შეჭრა საბერძნეთში
1945-ბენიტო მუსოლნის სიკვდილით დასჯა
1946-რესოუბლიკის დამყარება იტალიაში
1889-1945-ადოლფ ჰიტლერი,გერმანიის დიქტატორი
1923-ლუდის პუტჩი
1933-ჰიტლერი გახდა გერმანიის კანცლერი
1934-გერმანიის გამოსვლა ერთა ლიგიდან
1933-1945-ჰოლოკოსტი
1935-ნიურნბერგის კანონის მიღება
1938-ბროლის ღამე
1892-1975- ფრანსისკო ფრანკო,ესპანეთის დიქტატორი
1929 24 ოქტომბერი-დიდი დეპრესიის დასაწყისი აშში
1936-39-სამოქალაქო ომი ესპანეთში
1939-ერთპარტიული რეჟიმის დამყარება ესპანეთში
1939 1 სექტემბერი-II მსოფლიო ომის დასაწყისი როდესაც გერმანია შეიჭრა
პოლონეთში
1939 17 სექტემბერი საბჭოთა კავშირის შეჭრა პოლონეთში
1939-40-საბჭოთა კავშირის-ფინეთის ომი
1939-40 -უცნაური ომი
1940 აპრილი-ოპერაცია ვეზერიუბუნგი
1940-ლიტვა ლატვია ესტონეთი და რუმინეთის ნაწილის ოკუპაცია საბჭოთა
კავშირის მიერ
1940 22 ივნისი-საფრანგეთის კაპიტულაცია
1941 22 ივნისი-გერმანიის თავდასხმა საბჭოთა კავშირზე
1941-ატლანტიკური ქარტიის გაფორმება
1941 7 დეკემბერი-იაპონიის თავდასხმა აშშ-ს სამხედრო ბაზა პერლ-ჰარბორზე
1942-43-სტალინგრადის ბრძოლა
1942 ოეტომბერ-ნომებერში-ელ-ალამეინის ბრძოლა
1943-კურსკის ბრძოლა
1942-კავკასიის დაცვის ოპერაცია
1943 28 ნოემბერი-1 დეკემბერი-თეირანის კონფერენცია
1944 6 ივნისი-ოპერაცია ოვერლორდი
1945 4-11 თებერვალი-იალტის კონფერენცია
1945 8 მაისი-გერმანიის კაპიტულაცია II მსოფლიო ომში
1945 26 ივნისი-გაეროს შექმნა
1945 17 ივლიის-2 აგვისტო-პოტსდამის კონფერენცია
1945 6-9 აგვისტო-ჰიროსიმასა და ნაგასაკის დაბომბვა
1945 2 სექტემბერი-იაპონიის კაპიტულაცია და მეორე მსოფლიო ომის
დასასრული
1884-1972-ჰარი ტრუმენი,აშშ პრეზიდენტი
1946-1991-ცივი ომი
1947-ტრუმენის დოქტრინა
1947-მარშალის გეგმა
1949 4 აპრილი - ნატოს შექმნა
1955 14 მაისი- ვარშავის შექმნა
1961-ბერლინის კედლის აგება
1949-სსრკ-ის მიერ ატომური ბომბის შექმნა
1950-53-კორეის ომი
1954-ვიეტნამის გაყოფა მე-17 პარალელზე
1962-კარიბის კრიზისი
1964-73-ვიეტნამის ომი
1894-1971-ნიკიტა ხრუშჩოვი,სსრკ-ის ლიდერი
1986-პერესტროიკას(ანუ გარდაქმნა) დაწყება რუსეთში
1985-1991-მიხეილ გორბაჩოვი
1990-გერმანიის გაერთიანება
1991-ბალტიისპირეთის რესპუბლიკებისთვის სსრკ-დან გასვლის უფლების
მინიჭება
1991 დეკემბერი-საბჭოთა კავშირის დაშლა
1939-1993-ზვიად გამსახურდია,საქართველოს პრეზიდენტი
1990 28 ოქტომბერი-პირველი მრავალპარტიული არჩევნები საქართველოში
1991 31 მარტი-რეფერენდუმიდამოუკიდებლობის აღდგენასთან დაკავშირებით
1991 9 აპრილი-საქართველოს დამოუკიდებლობის აღდგენა
1992 14 აგვისტო- აფხაზეთის ომის დასაწყისი
1993მ27 სექტემბერი-სოხუმის დაცემა
1995 24 აგვისტო-საქართველოს კომსტიტუციის მიღება
1992 31 ივლისი-საქართველოს გაწევრიანება გაეროში
2003-ვარდების რევოლუცია
2004-მიხელ სააკაშვილის არჩევა პრეზიდენტად