სილაბუსი

სასწავლო
კურსის ჰიმნოგრაფია
სახელწოდება
ჰუმანიტარულ მეცნიერებათა და განათლების ფაკულტეტი.
სასწავლო
მაგისტრატურის საგანმანათლებლო პროგრამა - ქართული
კურსის
ლიტერატურის ისტორია,
სტატუსი
სავალდებულო კურსი, პირველი სემესტრი
თეა თავბერიძე – ასოც. პროფესორი
ავტორები
მობ. 551 25 25 73 E-MAIL teatavberidze4@gmail.com
სასწავლო კურსის მიზანია სტუდენტს მისცეს ორიგინალური
ჰიმნოგრაფიის აღმოცენებისა და განვითარების ისტორიის სისტემური
ცოდნა ქრისტიანული ცივილიზაციისა და კულტურის განვითარების
კონტექსტში. სტუდენტი სწავლობს ჰიმნოგრაფიული სკოლების (საბა-
სასწავლო წმინდის, ტაო-კლარჯეთის, ათონისა და სხვა) გამოჩენილ
კურსის მიზანი წარმომადგენელთა საგალობლებს, მათი პოეტური ფორმის საკითხებს. იმ
გავლენებს, რაც ბიზანტიურმა ჰიმნოგრაფიამ მოახდინა მასზე.
განსაკუთრებული ყურადღება მახვილდება ლიტურგიკის, როგორც
საეკლესიო მეცნიერების ერთერთ წამყვან დარგზე, რომლის ზოგადი
შესწავლაც აუცილებელია.
კრედიტების
რაოდენობა და
ECTS კრედიტი: 5
საათების
საკონტაქტო საათების რაოდენობა: 30 სთ
განაწი-ლება
სტუდენტის დამოუკიდებელი სამუშაოსათვის განკუთვნილი
სტუდენტის
საათების რაოდენობა: 95 სთ
დატვირთვის
შესაბამისად
საკონტაქტო - 30 სთ
ლექცია - 15 სთ; ჯგუფში მუშაობა - 11 სთ; I რეიტინგული წერა - 2 სთ; II
სასწავლო
რეიტინგული წერა - 2 სთ; დასკვნითი გამოცდა 5 სთ;
კურსის
დამოუკიდებელი მუშაობა - 95 სთ
ფორმატი
ჯგუფში მუშაობა - 40; I და II რეიტინგული წერები - 20
გამოცდა (მომზადება) - 30
სტუდენტს გავლილი უნდა ჰქონდეს ძველი ქართული ლიტერატურის
დაშვების კურსი და სხვა (მომიჯნავე) დისციპლინები, როგორიცაა
წინაპირობები ლიტერატურათმცოდნეობის შესავალი, საქართველოს ისტორია, ძველი
ქართული ენა, მეზობელი ქვეყნების ლიტერატურა.
შინაარსი იხ. დანართი
სწავლება- ლექცია:
სწავლის  ლექცია
მეთოდი და  დისკუსია;
შესაბამისი  დემონსტრირება;
აქტივობები ჯგუფში მუშაობა:
 დისკუსია;
 დემონსტრირება;
  პრეზენტაცია.
პრაქტიკული მეცადინეობა
ცოდნის შეფასების ფორმები, კომპონენტები, მეთოდები და კრიტერიუმები
სტუდენტის საბოლოო შეფასება წარმოადგენს შუალედური და დასკვნითი შეფასებების
ჯამს:
შუალედური შეფასება - 60 ქულა:
 შუალედური გამოცდა - 20 ქულა;
 მიმდინარე შეფასებები - 40 ქულა, მათ შორის: წერითი გამოკითხვები - 20 ქულა;
ზეპირი გამოკითხვები - 10 ქულა; პრეზენტაცია - 10 ქულა;
დასკვნითი გამოცდა - 40 ქულა

შეფასების ქულა- შეფასე

რაოდე შეფა–
კომპონენტები თა –ბის შეფასების კრიტერიუმები
–ნობა სება
და მეთოდები ჯამი დრო
1. მიმდინარე შეფასებები: 40 ქულა
1.1. წერითი გამოკითხვები: 20 ქულა
-საკითხის ცოდნა;
IV, XI,
წერითი -კრიტიკული აზროვნების უნარი;
4 5 20 XII,
დავალება -ლოგიკური მსჯელობის უნარი;
XIII
-წერის კულტურა
1.2. ზეპირი გამოკითხვები: 10 ქულა
-გარკვევით და ამომწურავად
მსჯელობის უნარი;
-ფაქტებისა და არგუმენტების
მოყვანის უნარი;
დისკუსია 1 5 5 V
-საკითხის პრაქტიკული
ღირებულების დასაბუთების უნარი;
- რეგლამენტის დაცვა;
- სხვისი აზრის მოსმენის უნარი
-სტუდენტის აქტიურობა ჯგუფის
მიმართ დასმულ შეკითხვებზე,
ჩართვა დისკუსიებში, ჩართვა
აქტიურობა 1 5 5 II-XIV ამოცანის/დავალების გადაწყვეტის
პროცესში;
-სიზუსტე და გამოვლენილი ცოდნის
დონე
1.3. შეფასების სხვა სახის მეთოდი: 10 ქულა
-თემის აქტუალობა;
-პრეზენტაციის აკადემიური დონე;
პრეზენტაცია 1 10 10 XV -წარდგენის კულტურა;
-კითხვებზე პასუხის გაცემის უნარი;
-პრეზენტაციის ვიზუალური მხარე.
2. შუალედურ 1 20 20 IX შუალედური გამოცდა ჩატარდება
ი გამოცდა წერითი ფორმით. საგამოცდო
ბილეთი მოიცავს ღია და დახურულ
 ტესტებსა და პრაქტიკულ
დავალებებს.
დასკვნითი გამოცდა ჩატარდება
XVII- წერითი ფორმით. საგამოცდო
3. დასკვნითი
1 40 40 XX ბილეთი მოიცავს ღია და დახურულ
გამოცდა
კვირა ტესტებსა და პრაქტიკულ
დავალებებს.
დასკვნით გამოცდაზე დაშვების წინაპირობა:
 სტუდენტი ვალდებულია დაესწროს სალექციო მეცადინეობების მინიმუმ 50%-ს,
წინააღმდეგ შემთხვევაში იგი დასკვნით გამოცდაზე არ დაიშვება.
 შუალედური შეფასების მინიმალური კომპეტენციის ზღვარი არის 21 ქულა, ხოლო
დასკვნითი გამოცდის მინიმალური კომპეტენციის ზღვარი 20 ქულა;

სტუდენტის საბოლოო შეფასება:

სტუდენტს სასწავლო კურსი ათვისებულად ჩაეთვლება, თუ ის მიიღებს ერთ-ერთს შემდეგი
დადებითი შეფასებებიდან: ა) (A) ფრიადი - 91 ქულა და მეტი; ბ) (B) ძალიან კარგი - 81-90
ქულა; გ) (C) კარგი - 71-80 ქულა; დ) (D) დამაკმაყოფილებელი - 61-70 ქულა; ე) (E)
საკმარისი - 51-60 ქულა.
უარყოფითი შეფასებებია: (FX) ვერ ჩააბარა - 41-50 ქულის მიღების შემთხვევაში სტუდენტს
უფლება ეძლევა დამატებით გამოცდაზე ერთხელ კიდევ გავიდეს. (F) ჩაიჭრა - 40 ქულის
ან ნაკლების მიღებისას სტუდენტს საგანი თავიდან აქვს შესასწავლი.
სწავლის შედეგები
ცოდნა და აქვს კურსის ღრმა ცოდნა, რომელიც აძლევს ახალი,
გაცნობიერება ორიგინალური იდეების შემუშავების საშუალებას.
ახალ, გაუთვალისწინებელ და მულტიდისციპლინარულ
ცოდნის პრაქ- გარემოში მოქმედება; კომპლექსური პრობლემების გადაწყვეტის
ტიკაში გამოყე- ახალი, ორიგინალური გზების ძიება, მათ შორის კვლევის
ნების უნარი დამოუკიდებ-ლად განხორციელება უახლესი მეთოდებისა და
მიდგომების გამოყენებით.
რთული და არასრული ინფორმაციის (მათ შორის უახლესი
დასკვნის კვლევების) კრიტიკული ანალიზის საფუძველზე
უნარი დასაბუთებული დასკვნის ჩამოყალიბება; უახლეს მონაცემებზე
დაყრდნობით ინფორ-მაციის ინოვაციური სინთეზი.
თავისი დასკვნების, არგუმენტაციისა და კვლევის მეთოდების
კომუნიკაციის კომუნიკაცია აკადემიურ თუ პროფესიულ საზოგადოებასთან.
უნარი Aკადემიური პატიოსნების სტანდარ-ტებისა და საინფორმაციო
საკომუნიკაციო ტექნოლოგიების მიღწევათა გათვალისწინებით.
სწავლის დამოუკიდებლად წარმართვა, სწავლის პროცესის
სწავლის
თავისებურებე-ბის გაცნობიერება და სტრატეგიულად
უნარი
დაგეგმვის მაღალი დონე.
ღირებულებებისადმი თავისი და სხვების დამოკი-
ღირებულებებ
დებულებების შე-ფასება და ახალი ღირებულებების
ი
დამკვიდრებაში წვლილის შეტანა.
ძირითადი 1. კ. კეკელიძე, ძველი ქართული ლიტერატურის ისტორია, I, გვ:
ლიტერატურა 122-124, 163-178, 587-615.
 2. ა. გაწერელია, ქართული კლასიკური ლექსი, რჩეული ნაწერები,
III, თბ; 1981.
3. პ. ინგოროყვა, გიორგი მერჩულე, 1954
4. პ. ინგოროყვა, თხზულებათა კრებული, III, თბ; 1965.
5. ნ. სულავა, კაენისა და აბელის სახისმეტყველებისათვის
ჰიმნოგრაფიაში, 2010

6. 6. მართლმადიდებლური საღვთისმეტყველო ლექსიკონის

საკრალური ელემენტები, 2009
7. აბუსერისძე ტბელი, თხზულებანი, ბათუმი 1998.
8. ლ. გრიგოლაშვილი, ქართული ჰიმნოგრაფია // ქართული ენა და
ლიტერატურა სკოლაში. 1983. #1, გვ. 86-101.
9. გ. იმედაშვილი, ქართული კლასიკური საგალობლის პოეტიკის
საკითხები // `ლიტ. ძიებანი" XII, 1959, გვ. 177-193; XIII, 1961, გვ.
დამხმარე 177 -216.
ლიტერატურა 10. ნ. ნაკუდაშვილი, ჰიმნოგრაფიული ტექსტის სტრუქტურა, თბ;
1996.
11. ნევმირებული ძლისპირნი, გ. კიკნაძის გამოცემა, თბ; 1982.
12. ს. ცაიშვილი, წერილები და გამოკვლევები, II გვ. 26-48.
13. 7. საქართველოს მართლმადიდებელი ეკლესიის
ენციკლოპედიური ლექსიკონი; თბ; 2007.

დანართი
შინაარსი
საათების
განაწილება
კვირა თემა ლიტერატურა
ლექ. პრაქ.

I I კვირა: შესავალი ლექცია. ბიბლია - 1 1 1, 16

ჰიმნოგრაფიის ძირითადი პარადიგმა (ნიმუში).
წინასწარმეტყველ მოსეს გალობის უძველესი
ნიმუში, მეფე დავითის `ფსალმუნი", მათი
განხილვა. ქრისტიანული ჰიმნოგრაფიის
ჩამოყალიბება, მისი ზოგადი ისტორია,
ჰიმნოგრაფია, როგორც ლიტურგიკის
შემადგენელი ნაწილი.

II II კვირა: ქართული ჰიმნოგრაფიის წარმოშობა. 1) 1 1 1, 3

ლიტურგიკული პოეზია, 2) სამოძღვრო -

მოთხრობითი პოეზია. ქართული
ლიტურგიკული კრებულები (ზოგადად).
პირველი ჰიმნოგრაფები: შიო მღვიმელი,
გრიგოლ ხანძთელი, იოანე მტბევარი.

III III კვირა: ჰიმნოგრაფიული კანონის 1 1 1, 3

 სტრუქტურა. მაგალითები სხვადასხვა
ჰიმნოგრაფთა შემოქმედებიდან. პოეტიკის
საკითხები.

IV IV კვირა: იოანე მინჩხი. მისი პოეზიის განხილვა. 1 1 1, 5

V V კვირა: მიქელ მოდრეკილი. ქართული 1 1 1,16

ჰიმნოგრაფიის მწვერვალი. მისი პოეზიისა და

კრებულის ვრცელი ანალიზი მაგალითებითურთ.

VI 6. ანონიმი ავტორი `კონსტანტინე კახის 1 1 1, 2

წამება”, სტეფანე მტბევარი `მიქელ-გობრონის

წამება.”

VII I რეიტინგული შეფასება 1 1 1, 10

VIII VIII კვირა: იოანე - ზოსიმე. მისი ლიტურგიკული 1 1 3, 5
პოეზია. ქებაი და დიდებაი ქართულისა ენისაი,"
ვრცელი ეგზეგეტიკური ანალიზი.

IX 1 რეიტინგული შემოწმება
X X კვირა: `იადგარი", და `თთუენი". ვრცელი 1 1 3, 6
ანალიზი.

XI XI კვირა: ათონური ჰიმნოგრაფია. ანალიზი. 2 2 3, 9

იოანე პეტრიწის გალექსილი წმ. იოანე სინელის

`კლემაქსი". დავით აღმაშენებელი _ `გალობანი
სინანულისანი" ვრცელი ეგზეგეტიკური
ანალიზი. დემეტრე მეფის პოეზია. ბორენა
დედოფალი.

XII XII კვირა: XII-XIII საუკუნეების ქართული 2 2 3, 8

ჰიმნოგრაფია (იამბიკოები, იოანე ანჩელის
`გალობანი ვარძიის ღვთისმშობლისანი",
ხელთუქმნელი ხატის ჰაგიოგრაფიული ციკლი,
ტბელ აბუსერისძის `კრებული".
XIII XIII კვირა: ქართველ ჰიმნოგრაფთა 1 1 3, 11

ეროვნული ტენდენციები და მხატვრული

სამყარო.

XIV 14. II რეიტინგული შემოწმება 1 1

XV XV კვირა: პრეზენტაციების წარდგენა წინასწარ 1 1 3, 10

 შერჩეულ საკითხებზე.
XVI-XX დასკვნითი გამოცდა - 2 სთ