Uczta dźwięków

Materiał zawiera 1 ilustrację, 13 ćwiczeń, w tym 3 interaktywne.

Bibliografia:

Adam Mickiewicz, Koncert Wojskiego, [w:] tegoż, Pan Tadeusz, ks. IV, Wrocław 2015.
Uczta dźwięków

Michał Elwiro Andriolli, 1882, ilustracja do „Pana Tadeusza”, domena publiczna

Ćwiczenie 1

Czy słuchaliście muzyki granej na żywo? Na przykład byliście na koncercie, festynie lub
słuchaliście ulicznego grajka? Jaką muzykę wykonywano? Na jakich instrumentach?
Opowiedzcie o tym.

Ćwiczenie 2

Podzielcie się na dwa zespoły. Jedna grupa przygotuje argumenty za tym, że muzyka na żywo
bardziej oddziałuje na słuchaczy, a druga – że bardziej oddziałuje muzyka odtwarzana z różnych
nośników.

Przedstawcie swoje propozycje i porozmawiajcie o nich. Na koniec zapiszcie wnioski. Kto kogo
przekonał?

Ćwiczenie 3

Przeczytaj fragment „Pana Tadeusza” Adama Mickiewicza zatytułowany „Koncert Wojskiego”.

Zwróć uwagę na opis instrumentu i muzyki. Możesz te fragmenty zaznaczyć kolorami.
“
Adam Mickiewicz

Koncert Wojskiego
Natenczas Wojski chwycił na taśmie przypięty
Swój róg bawoli, długi, cętkowany, kręty
Jak wąż boa, oburącz do ust go przycisnął,
Wzdął policzki jak banię, w oczach krwią zabłysnął,
Zasunął wpół powieki, wciągnął w głąb pół brzucha
I do płuc wysłał z niego cały zapas ducha,
I zagrał: róg jak wicher, wirowatym dechem
Niesie w puszczę muzykę i podwaja echem.
Umilkli strzelcy, stali szczwacze zadziwieni
Mocą, czystością, dziwną harmoniją pieni.
Starzec cały kunszt, którym niegdyś w lasach słynął,
Jeszcze raz przed uszami myśliwców rozwinął;
Napełnił wnet, ożywił knieje i dąbrowy,
Jakby psiarnię w nie wpuścił i rozpoczął łowy.
Bo w graniu była łowów historyja krótka:
Zrazu odzew dźwięczący, rześki: to pobudka;
Potem jęki po jękach skomlą: to psów granie;
A gdzieniegdzie ton twardszy jak grzmot: to strzelanie.

Tu przerwał, lecz róg trzymał; wszystkim się zdawało,

Że Wojski wciąż gra jeszcze, a to echo grało.

Zadął znowu; myśliłbyś, że róg kształty zmieniał

I że w ustach Wojskiego to grubiał, to cieniał,
Udając głosy zwierząt: to raz w wilczą szyję
Przeciągając się, długo, przeraźliwie wyje,
Znowu jakby w niedźwiedzie rozwarłszy się garło,
Ryknął; potem beczenie żubra wiatr rozdarło.

Tu przerwał, lecz róg trzymał; wszystkim się zdawało,

Że Wojski wciąż gra jeszcze, a to echo grało.
Wysłuchawszy rogowej arcydzieło sztuki,
Powtarzały je dęby dębom, bukom buki.
 Dmie znowu: jakby w rogu były setne rogi,
Słychać zmieszane wrzaski szczwania, gniewu, trwogi,
Strzelców, psiarni i zwierząt; aż Wojski do góry
Podniósł róg, i tryumfu hymn uderzył w chmury.

Tu przerwał, lecz róg trzymał; wszystkim się zdawało,

Że Wojski wciąż gra jeszcze, a to echo grało.
Ile drzew, tyle rogów znalazło się w boru,
Jedne drugim pieśń niosą jak z choru do choru.
I szła muzyka coraz szersza, coraz dalsza,
Coraz cichsza i coraz czystsza, doskonalsza,

Aż znikła gdzieś daleko, gdzieś na niebios progu!

Ćwiczenie 4

Odpowiedz jednym zdaniem, o jakim tytułowym koncercie jest mowa, na jakim instrumencie
został zagrany i z jakiej okazji.

Ćwiczenie 5

Narysuj tutaj lub w zeszycie róg myśliwski Wojskiego i opisz go, wykorzystując epitety,
porównania i przenośnie zawarte w tekście.

Ćwiczenie 6

Zaznacz w tekście dowolnym kolorem fragmenty, które opisują Wojskiego. Następnie

opowiedz, jaką postawę przyjmuje Wojski podczas gry na rogu i co świadczy o jego wirtuozerii,
czyli mistrzostwie i fantazji w grze na instrumencie. Użyj odpowiednich cytatów.
Ćwiczenie 7

Wymień i zapisz tutaj lub w zeszycie niezwykłe dźwięki, które udało się wyczarować Wojskiemu
na rogu.

Uzupełnij

Ćwiczenie 8

W jaki sposób otoczenie reagowało na grę Wojskiego? Zwróć uwagę na ludzi i przyrodę.

Ćwiczenie 9
Jak myślisz, dlaczego Adam Mickiewicz powtarza w opisie koncertu Wojskiego te wersy:„Tu
przerwał, lecz róg trzymał; wszystkim się zdawało, Że Wojski wciąż gra jeszcze, a to echo
grało”?

 bo tego wymaga forma wiersza 13-zgłoskowego

 żeby czytelnik lepiej zapamiętał nazwisko opisywanej postaci

 by jeszcze bardziej podkreślić muzyczność utworu

 bo nie miał innego pomysłu

 poeta używa ich jak refrenu w piosence

Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.

Ćwiczenie 10

Wymień nazwy zwierząt, które pojawiają się w „Koncercie Wojskiego”.

Ćwiczenie 11

Podaj przykłady słownictwa myśliwskiego, które znajdują się w przytoczonym fragmencie

„Pana Tadeusza”, a następnie poszukaj w różnych źródłach (słownikach, encyklopediach,
internecie) ich wyjaśnień.

Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.

Ćwiczenie 12

Zredaguj zaproszenie na koncert Wojskiego, mistrza gry na rogu.

Ćwiczenie 13

Posłuchaj w domu dowolnego utworu instrumentalnego i opisz opowiadaną w nim historię.